Verweerschrift mist échte argumenten
*AAD VAN
Nederland gooit zeggenschap over Antarctica weg
Lage ink<
even..u
UITBLAZEN
Storm in
het Nauw
H
tezuinigingso
WIM KOCK
DE STEM ACHTERGROND DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1988
-DESTEM-
VAN DEN BROEK WEERLEGT KRITIEK PASPOORTCOMMISSIE NIET
i*
JP5? 1
KLi -
- lü
lÊÊÈkL ipp fHMpr'
ji
)ESTEM
BINNENLAf
0RSE KRITIEK (X
\MSTERDAM (ANP) - Er
reen verbetering opgetrede
arme kant van Nederland',
jenomen bezuinigingen nie'
n veei gevallen is er zelfs spral
loor maatregelen van het kabi
ubsidie, de eigen bijdrage in d
inderwijs. Door deze bezuinig
Tiensen aan de onderkant van d
iovendien zijn er nog veel mee)
;elen op komst.
Werkgelegen
heidsbeleid
PAPIER
VOOR UW PEN
Seksueel
geweld
Dikke tien
Het verkeer
DE StemjEH
OVER de Kanaaltun
nel hoor je momen
teel niet veel. Ik
neem aan dat er vlijtig aan
wordt gewerkt. Van mij
hoeft die tunnel niet. Niet
temin moet ik toegeven
dat een tunnel in één op
zicht een voordeel biedt:
hij zal ongevoeüg zijn voor het
weer. Schepen kunnen wel last
van het weer hebben. Dat on
dervond ik vorige week vrijdag
weer eens toen er in het Nauw
van Kales een behoorlijk zeetje
stond. De hovercrafts lagen
werkloos op hun betonnen hel
lingen in Dover en Calais en de
vaarschema's van de veersche
pen waren nog slechts theorie.
De geboekte 'supersnelle over
steek van vijf kwartier' duurde
eens zo lang.
Ik moet toegeven dat ik
sinds de ramp bij Zeebrugge de
veerschepen op het Kanaal heb
gemeden, de voorkeur gevend
aan de hovercrafts. Onzin na
tuurlijk en daarom besloot ik
vorige week dat die 'terughou
dendheid' niet tot een fobie
mocht uitgroeien en boekte ik
een overtocht met de Pride oj
Dover van P&O. Dat het slecht
weer was en dat ik daarom, ook
met een hovercraft-ticket, so
wieso naar een schip zou zijn
verwezen, was toeval en deed
niets af aan de fermiteit van
mijn besluit.
De Pride of Dover en de
Pride of Calais, waarmee ik
weer veilig terugkeerde, zijn
gloednieuwe schepen, zoge
naamde jumbo-ferries. Het wa
ren al de beoogde opvolgers
voor de Herald en haar twee
zusterschepen, maar nog in
aanbouw, toen P&O Town-
send-Thoressen overnam en
prompt daarop door de ramp
werd getroffen. De afbouw van
de schepen was blijkbaar al zo
ver gevorderd dat het TT-logo
nog staat geperst in de kunstle
deren rugleuningen van de hon
derden verstelbare fauteuils
aan boord. De beide 'Pride's'
zijn comfortabele schepen, zo
bleek ook uit het feit dat vrij-,
wel geen gebruik werd gemaakt
van de 'kotszakjes' die de zorg
zame bemanning, met het oog
op de storm, overal had neerge
legd.
Het effect van de ramp met
de Herald of Free Enterprise is
merkbaar aan de buitengewone
mededeelzaamheid, via de
scheepsomroep, van de beman
ning, de kapitein inbegrepen.
Ding Dong„Ladies and gentle
men, this is your captain spea
king. Het schip is vaarklaar en
zeewaardig gemaakt. Over en
kele ogenblikken starten we de
machines." Met dat 'zeewaar
dig' bedoelt hij natuurlijk ons
gerust te stellen dat de garage
deuren gesloten zijn, denk ik
bij mezelf.
Ding Dong. Een stewardess:
„We hebben tien minuten ver
traging vanwege scheepsbewe-
gingen elders in de haven."
Ding Dong. Een stewardess
houdt een uitgebreid verhaal in
het Engels en Frans over wat
we moeten doen als er iets mis
gaat. Kalm blijven vooral. Zo
te zien wordt er aandachtig
naar geluisterd en de meeste
neuzen keren zich naar de
wand waar het instruktiebord
van het 'verzamelstation' hangt
als de dame zegt dat we in ge
val van nood dair moeten gaan
staan om de instructies van de
bemanning af te wachten. Ik
denk weer even aan de onge
lukkige Herald, die binnen een
minut op z'n kant lag en onwil
lekeurig zoek ik naar iets, waar
aan ik me kan vasthouden als
het dek plotseling zou veran
derden in een steile afgrond.
Onzin.
Ding Dong. De captain weer:
„We hebben vaart geminderd
in verband met drukte in de ha
ven van Dover en om de vaart
wat comfortabeler voor u te
maken. Dat zal ongeveer dertig
minuten vertraging betekenen.
Sorry voor het ongemak."
Ding Dong. „Als gevolg van de
weersomstandigheden is het
scheepsverkeer enigszins ontre
geld. Er moeten eerst twee
schepen uit de haven van
Dover vetrekken en een moet
er binnenvaren, alvorens wij
naar binnen mogen. Deze ver
traging zal ongeveer twintig mi
nuten duren. Sorry voor het on
gemak."
Willen ze ons in Dover soms
niet hebben?, vraag ik me af.
Tussen alle aankondigingen
van vertragingen door wordt de
hele reis lang, met de regelmaat
van de klok, maar blijkbaar te
vergeefs, de bestuurder van een
Citroen CX, opgeroepen zich te
melden bij de purser, zodat ik
me met groeiende ongerustheid
begin af te vragen of de spoor
loze Citroen-bestuurder en de
aaneenschakeling van vertra
gingen iets met elkaar te maken
hebben. Wat is er eigenlijk met
die auto? Zo'n bestuurder komt
vanzelf wel opdagen aan het
eind van de reis en de accu
houdt het ook wel een uurtje,
mocht hij zijn lichten hebben
laten branden. Wat is er dus zo
bijzonder aan die auto dat de
identiteit van de bestuurder zo
dringend gewenst wordt dat ze
hem keer op keer oproepen?
Een verdachte auto? Iets met
de IRA? Dit is per slot van re
kening een Engels schip.
Laat maar veilig arriveren
we in Dover. De storm is aan
het uitwaaien. Het van boord
rijden verloopt normaal en ner
gens staat een Citroen CX in de
weg.
Op de terugreis is het prach
tig weer en de bemanning van
de Pride of Calais blijkt even
mededeelzaam. Maar nu is het
veel drukker aan boord. Bijna
1900 passagiers. Bussen vol,
merendeels bejaarde, Engelse
vakantiegangers op weg naar
Spanje en Oostenrijk. Dat
krioelt opgewonden kakelend
door de lounges, op zoek naar
een zitplaats, of staat in lange
rijen voor de bars en buffetten.
Niemand - ik let erop! - nie
mand luistert naar de veilig
heidsinstructies van de stewar
dess. Gelukkig halen we het nu
wel binnen vijf kwartier.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIINNNIMIIIIMIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIfrc
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand: 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand,
1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. J1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Ad Burger
HET verweerschrift
waarin minister Van den
Broek (Buitenlandse Za
ken) en diens staatssecre
taris Van der Linden de
kritiek van de enquête
commissie in de paspoort
affaire pogen te weerleg
gen, is hard van toonzet
ting.
Scherp wijzen beide bewinds
lieden de conclusies af dat de
voorbereiding van het pas
poortproject chaotisch is ver
lopen, dat de Staat grote fi
nanciële risico's loopt door
met KEP in zee te zijn gegaan
en dat staatssecretaris Van
der Linden de Kamer onjuist
dan wel onvolledig heeft geïn
formeerd.
Het verweerschrift is hard
van toonzetting, zeker, maar
de vraag is of de argumenten
waarmee Van den Broek en
Van der Linden de enquête
kritiek willen pareren, ook zo
hard zijn. Waterdichte bewij
zen voor het feilen van de en
quêtecommissie kunnen beide
bewindslieden nauwelijks
aanvoeren.
In de brief wordt wel dui
delijk dat Van den Broek en
Van der Linden tegen be
paalde ontwikkelingen in de
paspoort-affaire compleet an
ders aankijken dan de enquê
tecommissie. Ze interpreteren
bepaalde feiten anders (veel
minder ernstig) dan de com
missie en kunnen het daarom
niet begrijpen dat WD'er
Hermans en de zijnen zich in
zulke afkeurende bewoordin
gen hebben uitgelaten over
onderdelen van het paspoort-
beleid. Dat enorme verschil in
interpretatie van de feiten
heeft geleid tot een verweer
schrift zonder echte tegenar
gumenten.
Een paar voorbeelden: Van
der Linden lichtte de Kamer
op 8 april 1987 niet in over de
problemen die met de banken
waren gerezen over het ma
nagement bij KEP. De enquê
tecommissie neemt dat Van
der Linden zeer kwalijk; im
mers, hij onthoudt de Kamer
informatie. Het verweer van
beide bewindslieden is dat die
informatie helemaal niet be
langrijk was, omdat de gere
zen problemen inmiddels wa
ren opgelost; de banken had
den zich neergelegd bij het
besluit om voorlopig geen in
terim-manager te benoemen.
En dus, aldus Van den Broek
en Van der Linden, lag het
niet in de rede de kamer over
deze kwestie nog in te lichten.
De bewindslieden weerleggen
hier niet de kritiek van de
commissie dat de Kamer on
volledig is geïnformeerd. Nee,
ze zeggen dat ze dat feit des
tijds te onbelangrijk vonden
om publiek te maken. Dat is
geen ontlastend bewijs, maar
een kwestie van interpretatie.
Of neem het feit dat Van
der Linden de Kamer niet
heeft meegedeeld dat Kodak
vernietigende kritiek had op
het door KEP ontwikkelde
paspoort-procédé. In het
voorjaar van 1987 liet Kodak
weten dat het door KEP voor
gestane 'natte procédé' nooit
aan de internationale veilig
heidseisen kon voldoen.
Staatssecretaris Van der Lin
den heeft de kamer daarvan
niet op de hoogte gebracht,
hetgeen hem door de enquête
commissie ernstig wordt ver
weten.
En wat zeggen de bewinds
lieden op die beschuldiging?
Op dat moment was de rol
van Kodak binnen KEP uit
gespeeld en tegen die achter
grond is gemeend dat aan de
mededelingen van Kodak
geen bijzondere betekenis
meer behoefde te worden toe
gerekend. Opnieuw een inter
pretatie van de feiten (op Bui
tenlandse Zaken vond men
Van der Linden en zijn paspoort
het niet belangrijk), maar
geen weerlegging van de be
schuldiging dat de Kamer on
voldoende is geïnformeerd.
Komen we op de medede
ling van staatssecretaris Van
der Linden in april 1987 dat er
sprake is van tests door gere
nommeerde testbureaus. Op
dat moment had alleen BuZa-
ambtenaar drs. Pieter Uiter-
linden de ontwerp-pas op
fraudebestendigheid onder
zocht. Bijna de gehele Kamer
maakte op dat moment uit de
woorden van de staatssecre
taris op dat instanties als
TNO de pas al hadden gewo
gen en (gedeeltelijk) goedge
keurd. En dus was er, conclu
deerde de commissie, hier
zelfs sprake van het verstrek
ken van onjuiste informatie.
En wat is de respons van
beide bewindslieden: de
staatssecretaris heeft wellicht
de indruk gewekt dat er al
tests door gerenommeerde
bureaus waren gedaan, maar
hij bedoelde dat ze nog moes
ten komen. Een 'misverstand'
misschien, maar geen onjuiste
informatie, oordelen Van den
Broek en Van der Linden.
Dat is dus maar de vraag,
als men bedenkt dat Van der
Linden erin slaagt het parle
ment te laten geloven dat de
ontwerp-pas al door grote bu
reaus als TNO is getest. Of,
zoals een Kamerlid het kort
na het uitkomen van het ver
weer uitdrukte: „Van der
Linden had toen ook duidelijk
kunnen zijn en kunnen zeg
gen dat alleen een ambtenaar
van zijn departement de ont
werp-pas tot dusver had ge
test. Die mededeling had de
Kamer waarschijnlijk wel op
tilt doen springen, maar Van
der Linden had dan nu niet
het verwijt van onjuiste in
formatievoorziening gekre
gen".
Niet alleen op het gebied
van de informatievoorziening
is er constant sprake van in
terpretatieverschillen. Het
verwijt dat er geen fatsoenlijk
kostenbewakingsplan was
opgezet toen de Staat met
KEP in zee ging, wordt bij
voorbeeld door de minister en
zijn staatssecretaris niet met
kracht van argumenten te
gengesproken. Ze constateren
slechts dat de adviseurs van
de Staat het wel een goed plan
vonden en dat die opvatting
haaks staat op de mening van
de adviseurs van de enquête
commissie. Die vinden dat het
kostenbewakingsplan die
naam nauwelijks verdient.
Die tegenstelling moet vol
gens beide bewindslieden in
hun toch wel erg lakonieke
reactie teruggevoerd
worden op een meningsver
schil tussen experts over de
vraag wat onder een kosten
bewakingsplan moet worden
verstaan.
Van den Broek en Van der
Linden maken zich ook wel
erg makkelijk af van de be
schuldiging dat zij de finan
ciële risico's van de Staat heb
ben verwaarloosd. „De Staat
neemt financieel niet deel aan
KEP de Staat heeft ten
behoeve van de crediteuren
van KEP geen garanties ge
steld. Het financiële risico van
een onverhoopte déconfiture
van KEP wordt door de ban
ken gedragen en niet door de
Staat", aldus het verweerf-
schrift.
Dat klopt, maar het is wel
nog niet eens het halve ver
haal. Waren het niet de ban
ken, als financiers van KEP,
die dreigden met enon,
schadeclaims aan het S
van de Staat, op het m0l,
dat het ernaar uitzag dj.
Staat het contract met fe.
poortfabrikant zou opze».
En was het niet staatssecw
finajicis
ris Van der Linden die defc
mer in april 1987 meeds
dat de Staat geen f'
risico loopt als het mis,
tenzij de Staat jegens
verwijtbaar zou hebben
handeld? En was het niet
nister Van den Broek zei
zich vierkant tegen een
meronderzoek in de
faire teweerstelde, oi
Kamer zo het dossier
tegenpartij zou aanleggèjj
een eventueel juridisch
vecht met KEP en de banl
Het tegenargument van t®
bewindslieden mag dan
meel juist zijn, materieel
het weinig voor.
De beide
spelen op het punt van ij
dan niet vermeende weij
ruimhartige, onvolledige i
op punten onjuiste info®
tieverstrekking in hun v>
weerschrift de bal nog
terug naar de Kamer. Dl.,
mer liet de uitvoering van jj
paspoortproject over
regering en keek slechts
afstand' toe. En dan moei,
kamer niet zeuren dat
gering niet spontaan
gebeurtenis in het paspee
project aan de Kamer i
deelt. De regering was
verplicht tot 'actieve voorlii
ting', ze was alleen
tot het geven van antwoordi
gestelde vragen, vinden bei
bewindslieden.
Dat de enquêtecommissie
haar maandag te publicen
reactie het met die zienswiji
niet eens is, staat zonder et
twijfel vast. Het maakt heti
voor de Kamerfracties -
dan met name die van
CDA - in het komende deh
niet makkelijker op.
ring is er niet in geslaaj
feiten te weerleggen, ze
die feiten wel anders
preteerd.
uur gaan betalen. Woning-
ezitters
krijgen bovendien
weinig bescherming te-
i—nuttde hand lopende hy-
ptheekkosten.
reanisaties zoals het Neder-
Thc Christelijk Instituut voor
Volkshuisvesting (NOV) en
Vereniging Eigen Huis heb-
ln forse kritiek op de plannen
Vera
i dat de t
De itj
Door Wouke van Scherren-
burg
ANTARCTICA. Het geïso
leerde Zuidpoolgebied dat
ver ten zuiden van de
dichtbevolkte en geïndus
trialiseerde delen van de
wereld ligt. Een onbedor
ven continent dat twee
keer zo groot is als Austra
lië en vrijwel geheel is be
dekt met een ijslaag van
twee kilometer dik.
Antarctica is van niemand. In
de eerste helft van deze eeuw
claimden landen die weten
schappelijke expedities stuur
den delen van het continent.
Maar die aanspraken zijn
nooit geldig geworden.
In 1958 startten 12 landen
-Argentinië, Australië, Bel
gië, Chili, Frankrijk, Japan,
Nieuw-Zeeland, Noorwegen,
Sovjet-Unie, Verenigde Sta
ten, Engeland en Zuid-Afri-
ka- gezamenlijk een pro
gramma voor wetenschappe
lijk onderzoek in het gebied.
De coördinatie daarvan
kwam en is nog steeds in han
den van het Wetenschappelijk
Comité Antarctica Onderzoek
(SCAR).
Een jaar later stelden de 12
landen een verdrag op dat het
continent vrijwaart van alle
militaire en nucleaire activi
teiten en alleen onderzoek
voor vreedzame doeleinden
toelaat. Ruimtelijke aanspra
ken werden bevroren en re
gels ter bescherming van de
flora en fauna en het milieu
vastgelegd.
Dit unieke verdrag, het An
tarctica Verdrag, trad in 1961
in werking. Sindsdien traden
nog enkele landen toe als lid.
Nederland speelt tot nu toe
een bescheiden rol en is geen
volwaardig lid van het Ver
drag maar staat genoteerd als
'waarnemer'.
Om echt lid te worden,
moet een land volwaardig en
langdurig wetenschappelijk
onderzoek doen op Antarctica.
Het geld dat de Nederlandse
wetenschappers kregen, rond
de acht ton per jaar, was tot
nu toe onvoldoende voor een
volwaardig onderzoek.
Als er geen politiek wonder
gebeurt, zal Nederland nooit
mee kunnen praten in het
Verdrag. Op de begroting van
volgend jaar heeft het kabinet
alle subsidies voor het nu drie
jaar lopende onderzoek dat
tot 1991 zou duren, geschrapt.
Onderzoek op dit schoonste
gedeelte van de aarde blijft
hard nodig, zeggen de inter
nationale wetenschappers.
Het continent leent zich bij
uitstek voor bestudering van
de mondiale en atmosferische
bevuiling, de stand van de
zeespiegel en klimaatsveran
deringen. De eerste gaten in
de ozonlaag werden op dit
continent ontdekt, door En
gelse onderzoekers.
Nederlands aandeel in het
onderzoek is weliswaar be
scheiden maar niet zonder be
lang. De Nederlandse onder
zoekers bestuderen plankton,
zeehonden en vogels op het
continent. Dit jaar ontdekten
zij dat dat talloze vogels op
Antarctica hun magen vol
plastic hebben. Dit plastic,
overboord gekieperd of ge
loosd door de industrie, wordt
door de vogels als voedsel
aangezien.
JÜ
JLemxft lm, jÈÊË^.,
wBÈL W, X' '0
Mf - IB ÉêJL W 1
\m «f] m
W1 f '^ÊÊtlÊKm m
,fN haag -De lage inko-
;ns moeten veel^ te veel
vail
(Vc
voll
aar
tev
blij]
ger
M
loui
de
ach
ter
du
rati
1 W':
and
jke|
lit zei drs. H. Noordegraaf van
Raad van Kerken in Neder-
„id in Amsterdam, waar de
lannen bekend werden ge
taakt voor een tweede kerke-
conferentie tegen verar-
,b in Nederland. Deze wordt
v dinsdag 4 oktober in de
Doopsgezinde Kerk en in de
lozes- en Aaronkerk te Am-
terdam gehouden.
De eerste conferentie, vorig
aar september, constateerde
lat de verarming in Nederland
iet gevolg is van het beleid van
iet kabinet ter vergroting van
ke
Ra
on
he
ah
la:
mij
nii
Zi;
wa
va
Onderzoekers nemen de Zuidpool in bezit. Nederland laat verstek gaan.
De kerken willen op alle ni-
eaus de politiek benaderen,
aar ook aan een klimaatsve-
indering in het denken over
:iale zekerheid werken. In de
iren '70 en '80 is er een sfeer
reëerd waarin uitkeringen
verband werden gebracht
iet fraude en luiheid. „Dat
ild moet doorbroken wor-
len," aldus de Amsterdamse
idustriepredikant A. Harre-
"n.
De komende tijd zal vooral
iandacht worden besteed aan
iet feit dat vooral vrouwen en
len van minderheden door de
irmoede zijn getroffen. Vooral
;escheiden vrouwen die van de
lijstand leven, zijn het slacht-
"er, maar ook onder de oude-
:n zijn het vaak vrouwen die
jden onder de verarming, al-
lus Plonie Robbers-Van Ber-
H;
vq
sp
ga
fri
sa
w«
Ni
vc
Zij eten het en houden het
onverteerbare spul in hun
maag. De Nederlandse onder
zoeker Van Franeker vond
dode kuikens die het nest nog
nooit hadden verlaten. Deson
danks zaten de maagjes vol
plastic. Oudervogels verteren
gedeeltelijk voedsel voor de
jongen in hun eigen maag en
braken dat dan in de bekjes
van de kuikens. Zo komt het
plastic uit hun magen in de
kuikens terecht.
Het Marpol-verdrag -een
internationaal verdrag dat
dumpingen van afval op de
zeeën verbiedt- lijkt onvol
doende om Antarctica te vrij
waren van vervuiling. Al zijn
de hoeveelheden plastic in het
gebied nog steeds veel gerin
ger dan in andere zeeën.
Maar niet alleen zwerfvuil
bedreigt het continent. Voor
de welgestelden der aarde
wordt Antarctica een steeds
aanlokkelijker wintersport
gebied. Het dreigt een trend te
worden achteloos tegen rela
ties te kunnen zeggen: „Ik ben
even wezen skieën op Antarc
tica".
Een ongebreideld toerisme
zou destrastreuze gevolgen
hebben voor het gebied. Dat
geldt ook voor een ongeremde
visvangst, die zich langzaam
maar zeker uitbreidt. De bo
demschatten aan olie en mi
neralen maken Antarctica tot
een begeerlijk continent.
De Nederlandse Natuurbe
scherming, de Stichting Na
tuur en Milieu en de interna
tionale milieu-organisatie
Greenpeace beijveren zich er
dan ook voor dat Antarctica
de beschermende status van
internationaal natuurgebied
krijgt.
Alleen een dergelijke status
kan verhinderen dat het con
tinent ten prooi valt aan eco
nomische belangen. Daarom
willen de Nederlandse onder
zoekers dat Nederland een
stem heeft in het Verdrag. Di
recteur Nijhoff van Natuur en
Milieu waarschuwde deze
week dat 1991, wanneer i»e 'nkr 6 in^t'
Verdrag 30 jaar oud is, «otverklanng werd gepleit ge
eens het moment kan zij ft°r een ander beleid dat leidt -
het Verdrag op te blazen verbetering van deposite
Voor een succesvol vefc" de mensen ™etde laagste
daartegen zijn de
van landen nodig. Ook
Nederland, zeggen de nal
organisaties die hun wi
schappers sinds 1985 uit*|
den naar Antarctica.
Om gehoord te worden
invloed op de toekomst
Antarctica te krijgen,
Nederland zijn ond<
voortzetten en uitbreic
Daarvoor is jaarlijks
maal een miljoen nodig,
geld moet worden opgebi
door vijf ministeries: Buil
landse Zaken, Ondi
VROM, Landbouw en
mische Zaken.
Als het de natuurbeseti
ming lukt, met steun vanl
Tweede Kamer, dit bedrag!
rug op de begroting te krijif
heeft Nederland in 1991
daan aan de voorwaarden s|
lid te worden van het Ana
tisch Verdrag. En het Ml
lukken, vindt Natuurbesciz|
ming.
Daarom organiseert deS
derlandse Organisatie
Wetenschappelijk Ondei
samen met de Stichting 0
derzoek der Zee, de Stichtij
Ledencontact Internatio:
Natuurbehoud, de Ned
landse Oceanografen Clubi
de Werkgroep Antarctica!
29 en 30 september een
posium in Amsterdam. I
nationale en nationale
kundigen zetten daar uit®
hoe groot het belang i
derzoek en natuurbeseti
ming op Antarctica is.
va
to
br
w:
da»
'h
de
kl
er
de
bl
de
Miljarden meevallers in de
belastingen. Dat is geld van
ons allemaal. Economische
opleving in vele bedrijven
met veelal jubelende win
sten. Het financieringste
kort daalt. Dit alles dank zij
een gematigd loonbeleid en
de zware offers die vele uit
keringstrekkers gebracht
hebben. De roep van rege
ring en bedrijfsleven om
loonmatiging in ruil voor
werkgelegenheid, wie ge
looft daar nog in. Nog steeds
bijna 700.000 werklozen.
Werkgelegenheidsplannen
van de regering en allerlei
foefjes die men steeds op
nieuw bedenkt met de tel
lingen, hebben het aantal
niet doen dalen. De laatste
truc gaat gelukkig niet door.
Voorwerpen en dingen, als
ze niet voldoen, kan men uit
een telling weglaten. De be
denkers van deze truc wa
ren zeker vergeten dat
werklozen ook mensen zijn.
Met de belastingmeevallers
wil de regering ons nu blij
maken met een dooie mus.
BTW-verlaging van het
hoogste tarief. Zal de consu
ment daar wat van merken?
Ik geloof het niet. Met de be
lastingmeevallers had de
regering gericht werk kun
nen scheppen. Dat had
straks weer winst opgele
verd. Achterstallig werk is
er bij de overheid genoeg. In
politiek Den Haag hebben
ze natuurlijk niet geleerd
dat werken voor verdienen
gaat. Liever miljarden aan
uitkeringen dan te laten
werken. De langdurige
grote werkloosheid een so
ciaal schandaal. Regering
en bedrijfsleven zijn er mee
gebaat. Men kan dan loon
matiging en verlaging van
uitkeringen prediken. Hoe
lang zal men dit nog vol
houden? Loonmatiging
heeft niets opgeleverd.
Daarom moeten de vakbon
den maar harde looneisen
stellen. Misschien komt men
dan tot inkeer. Want met
deze werkgeversvriende-
lijke regering en dit beleid
zal de werkloosheid nooit op
een aanvaardbaar peil ko
men.
Breda
P. v. Gurp
Hedenochtend las ik in uw
blad: Een op drie vrouwen
seksueel mishandeld. Op
een andere pagina las ik uw
advertentie voor 2 sekslij
nen. Als protest zeg ik mijn
abonnement op De Stem op.
Iedereen die seksmaniakken
ondersteunt in hun lieder
lijke praktijken, t.w. het
verkrachten van vrouwen
en kinderen, wordt door mij
geboycot. Zo heb ik ook he
den mijn girorekening bij
de PTT opgezegd. Een
Staatsbedrijf dat deze seks
lijnen toestaat, zodat de
seksmaniak zijn seksdrift
kan opdrijven en deze kan
bekoelen op onschuldige
vrouwen en kinderen heeft
elk normbesef verloren.
Breda
Mev. A.C.C. McDonald
Nadat wij van vakantie
weer zijn terug gekeerd, heb
ik toch de behoefte langse
deze weg mijn waardering
uit te spreken voor de zeer
correcte, punctuele bezor
ging van mijn krant op mijn
vakantieadres. Op mijn ver
zoek op 1 juli j.l. om mijn
krant tijdens mijn verblijf
op de camping in Zeeland
door te sturen, werd in eer
ste instantie de mogelijk
heid geboden dit te doen via
het bonnenstelsel, maar dit
ging slechts tot 20 augustus
terwijl ik tot 27 augustus af
wezig was. Direct werd door
uw stadskantoor toestem
ming verleend de krant dan
met de post door te zenden.
Dat was het eerste pluspunt.
Het tweede echter is nog
van groter waarde, want de
krant kwam precies vanaf
de eerste dag keurig bp de
camping bij de post aan
iedere dag en toen we weer
thuis waren, kwam ie weer
netjes in de bus. Ik vind
toch, dat dit ook wel eens
gezegd mag worden tegen
over al het negatieve dat
soms gespuid wordt. De
Stem heeft wat mij betreft
een dikke tien verdiend en
nogmaals bedankt
Breda
M.T. v.d. Ven
De rubriek 'Even uitblazen'
in De Stem van 2 september
heeft als titel: 'Het verkeer
verloedert'. Daarin verkon
digt Wim Koek zijn mening
dat het (auto)verkeer be
langrijker is dan het milieu.
Dat is althans waar het be
gin van zijn betoog op neer
komt: eerst zorgen voor nog
meer en nog bredere auto
wegen en vervolgens eens
nagaan wat er daarna nog
voor de bijtjes en de bloe
metjes kan worden gedaan.
Als overtuigd ex-automobi
list begrijp ik zo'n redene
ring niet. We moeten nu
toch zo langzamerhand ont
groeid zijn aan het onvoor
waardelijke geloof in de
technische vooruitgang van
de jaren zestig? Ook al rij je
graag auto, moet je dan
blind en doof zijn voor de
talrijke alarmsignalen
ons regelmatig via dei
bereiken? Hoef je dan!
oog te hebben voor
maar doorgaande vei
ling van natuur en
schap? Voor het hard
dat, als de biosfeer na
knoppen gaat, het er1
ons mensen - die imroenl
diezelfde biosfeer behoij
heel somber uitziet? De5
voor natuur en milieu J
anders dan de heer
wellicht veronderstelt, l
hobby van mensen i
baarden en geiten
sokken, maar ons
begrepen eigenbelang,
dient dus op de allereei
en niet op de tweede pl»
te komen. Dit is geen f
dooi voor afschaffen1
auto. Maar wel voor1
zorgvuldig gebruik
van. Voor het intomen1
onze ongebreidelde
plaatsingszucht. EnvcotJ
wat vaker gebr
van bijvoorbeeld het
baar vervoer. Dan
de door de heer Koek i
gewenste meer en W
autowegen er wellicht'
te komen.
Breda
W.L. Giesing
STAATSSECRETARIS Heerma van 1
[Ontwerpnota volkshuisvesting in de
pezuinigingsnota mee te geven. He
pi het beleid op het departement
freer ruimte gegeven aan de vrije m;
pal in het eerste beleidsplan dat
het licht heeft doen zien. Dat de Sta
rinder geld zal uitgeven aan volksl
lomen, maar ook niet meer dan dat
bretaris mogen geloven.
in de geest van de uitleg van Hee
van WVC ooit eens een forse bezuir
je praten. De immer scherp formu
Hans van Mierlo, maakte korte m
emand een clubhuis afneemt, zeg
jem echter niet wijs te maken dat d
jrhdat het beter voor hem zou zijn'.
Datzelfde advies zou Heerma m
natuurlijk is zijn nota in eerste inst,
len. De uitgaven van Volkshuisvest
P°l®n roet maar liefst 35 procent. D
P®gt. Een dergelijke rigoureuze ing
natig worden onderbouwd. Voor ds
Jar®n negentig' ontworpen.
/Nn ^h die Heerma in zijn
jn. het kopen van een eigen won
tmm ^,erdergaande lastenstijging voo
klvf 'e 9ezien hun inkomen te
ujjpwon|ng 0f naar een duurdere hi
„„„„Heerma inspeelt op de trend
Hin.ale®zins acceptabele zaak. Het
BiHif tegelijkertijd forse beperk
Hen h- ln_,de Premiekoopsector. Grot
Lr ?00r in de toekomst niet
ww subsiclies op koopwoningen.
Rtan ,efn deel gebaseerd op een
u. Wanneer die rente onverhoe
ven 9eval is geweest - dan
ten sterk afnemen.
n„a_n de P'annen om de laagstbeta
lninna« «xT,UMMCIumuc iddy&iueid
schen z,ltten h°e positief die ook
San £pelljke aspecten. Het gevaar c
3pnilv?n.s het geval is, het stigma vi
P akt, is niet denkbeeldig. Die twe
look nn e van Heerma geeft ook c
|Meer v terrein van volkshuisvest
Idaar Vriie niarkt en minder overhe
een we,,ni9 tegen in te brengen. H
lande? e ui,holling van de taak va
Inen nehff eL recht op om 9°ed e
I streven beleidsnota van Heerma h
I en m het jaar 2000 zal zijn gere
j
