90-
3?5
10.-
MA
\teel jongeren yan shabiba-beweging gepakt
1375
1575
32.-
40.-
30.- Hulp Bangladesh voorrang boven Sudan
Yan den Broek biedt
De Cuellar steun aan
Omvang Belgische spionagezaak nog onduidelijk
Een spoorbrug in Bangladesh
BUITENLAND
3 voor
8?o
6 voor
4r
3 voor
2 voor
2 voor
2 voor
2 voor
3^250
Voor Je Geld
pflftTEM BUITENLAND WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1988
jjüLYA (RTR) - Israëlische troepen hebben
insdag bij razzia's in het stadje Kalkilya meer
an 120 jongeren van de Palestijnse jeugdbewe-
ing Shabiba opgepakt, die volgens de Israëlische
utoriteiten meedoen aan het werk van de Pales-
NIEUWSOVERZICHT
Iraanse president weigert ontslag premier
België hervat hulp Suriname
Spaanse zeelieden bezetten consulaat
Golfstaten willen vredesoverleg helpen
Pools vakverbond eist aftreden regering
Bonn scheldt armste landen schulden kwijt
Scargill verliest zetel in bestuur TUC
Dollarkoers verder gedaald
Helden in Burma steunen oppositie
nu
i voor CJV/i
t)0% katoen. Mt38/40-
14-48. 3.25
i voor
lt en ivoor. Mt 75-80A,
75
Ing, mat 15-60/75-100
Inh. 75 ml. 1.50
i voor
5.2 voor 17.75
h col. Mt 38/4046/48
86-116.18.75-
net col. Mt 86-116.18.75-
net col. MÜ28-164.24.75
aalwasmiddel. 2 kg. Goed-
i.75
0 voor 1375
fl/wol. 50 gram. Bol over?
dines en tonijn. Blikje 180
T21
correspondent Frans
RUSSEL-Veel vriendin-
pn en te weinig geld: dat
it de belangrijkste reden
□in geweest voor de za-
L in Brussel aange-
uden luchtmachtofficier
1 als eerste militair in de
a-oorlogse geschiedenis
n België voor een Oost-
lokland te gaan spioneren.
ip aanhouding van de 54-ja-
p kolonel, met een schitte
rde staat van dienst en veel
litieke vrienden, heeft in
iriëvoor grote beroering ge-
Jgd maar de ministeries van
Buitenlandse Zaken en van
Defensie zijn uiterst terughou
dend met informatie.
Ondanks het feit dat de Mili
taire Inlichtingendienst, de
Service des Renseignements
Généraux de l'Armée, de be
trokken officier al bijna twee
jaar in het oog hield, hoogst
waarschijnlijk na een tip van
de Amerikaanse contra-spio-
nage, is nog steeds onduidelijk
welke defensiegegevens aan
het Oostblok zijn doorgespeeld.
Defensieminister Coëme,
wiens kabinetschef nauw be
vriend is met de aangehouden
officier, die bovendien lid is
van het partijbureau van de
Waalse Parti Socialiste en
meermalen optrad als adviseur
van de Waalse deelregering,
bewaart daarover angstvallig
het stilzwijgen. Vanuit zijn de
partement wordt ook geen
commentaar geleverd op de be
wering dat de kolonel al her
haaldelijk geheime informatie
zou hebben doorgespeeld naar
de Waalse luchtvaartindustrie,
om haar te bevoordelen bij
aanbestedingen.
De ernstig in opspraak ge
raakte kolonel, die gehuwd is
en vader van twee kinderen,
deed tot 1971 dienst bij de tele
communicatiedienst van de
luchtmacht. Sinds vorig jaar
was hij bij de aankoopdienst
van het leger verantwoordelijk
voor de sectie die zich bezig
houdt met de aanschaf van
anti-tank-helicopters en F-16's.
Als zodanig beschikte hij
over alle gegevens betreffende
de Electronic Counter Measu
res, geavanceerde apparatuur
waarmee de Belgische lucht
macht haar F-16's wil uitrusten
om haar piloten in staat te stel
len vijandelijke radar te mis
leiden. Volgens Belgische
luchtmacht-deskundigen zou
het een 'kleine ramp' zijn als
gegevens over dit ECM-sys-
teem al zouden zijn doorver
kocht.
In kringen van Defensie in
België is tot nu toe niet opge
helderd waarom de Militaire
Inlichtingendienst tot zaterdag
heeft gewacht om toe te slaan.
Naar verluidt hebben SDRA-
agenten al gedurende langere
tijd de diensttelefoon van de
luchtmacht-kolonel afgetapt,
en is hij op minstens één trip
naar een contactpersoon in
Oostenrijk door Belgische vei
ligheidsagenten gevolgd.
Bij hem thuis zijn geavan
ceerde foto-apparatuur, een fo
tokopieermachine en een kof
fer met dubbele bodem aange
troffen. Daags na zijn aanhou
ding zou de kolonel, die onmid
dellijk na zijn arrestatie be
kende, in de landelijke omge
ving van Braine l'Alleud, ten
zuiden van Brussel, nog docu
menten hebben moeten over
handigen aan een'contactper-
Volgens onbevestigde be
richten zou de SDRA daar een
man hebben aangehouden van
wie wordt verondersteld dat
hij voor de GRU, een militaire
inlichtingendienst van de Sov
jet Unie, werkt.
lazzia tegen Palestijnen
«r a /fir 11 Li\ T/-<«r«/\lin/>Vio •fr»nr\r\QM ViqKEdTI -
fvdkscomUés zijn onlangs door de minister van De
rrie Rabin buiten de wet gesteld.
lewoners zeiden dat de mili-
iren het stadje dat op 20 km
an Tel-Aviv ligt, aan het
nde van de nacht binnenkwa
al, een uitgaansverbod af-
cndigden en met behulp van
jsten met namen huizen be-
miien te doorzoeken. Volgens
Israëlische generaal Amram
ïtzna namen ongeveer 100
lilitairen, agenten van de ge-
eime dienst Shin Bet en poli-
e-agenten aan de operatie
iel.
Door de jongeren te arreste-
ai zou het geweld niet geheel
ihouden, maar wel minder
Minister van Defensie
Rabin
- FOTO AP
worden, aldus Mitzna. Kalkilya
is een belangrijk verkeers
knooppunt voor Israëliërs die
naar de Westelijke Jordaanoe-
ver willen, zei hij, en het ge
weld was voor hen 'ondraag
lijk' geworden.
Tegen de middag werden de
jongeren geboeid en geblind
doekt meegenomen naar een
schoolplein voor verhoor door
de Shin Bet. Het leger leidde
het verkeer om. Legerfunctio-
narissen zeiden dat er waar
schijnlijk nog meer razzia's in
andere steden zouden volgen.
De volkscomités organiseren
stakingen, demonstraties en
vormen op veel plaatsen het
dagelijkse bestuur, dat zich ook
om de organisatie van allerlei
praktische zaken bekommert.
In Kalkilya werden na de ar
restaties door het leger affiches
in het Arabisch opgehangen
met de tekst: 'Jullie prachtige
stad was ooit een symbool van
coëxistentie van Arabieren en
Joden, maar de laatste maan
den is jullie stad het middel
punt van gewelddadige orde
verstoringen geworden... Wij
weten en jullie weten wie de
extremisten zijn en het leger
zal ze uiteindelijk vinden, waar
ze ook mogen zijn.'
Mensen op de vlucht voor het water moéten soms de meest gevaarlijke wegen afleggen. Hier wordt een bijna helemaal in-
gestortte treinbrug nabij de hoofdstad Dhaka, over de Tonghi rivier als vluchtpad gebruikt. fotoap
por Paul de Schipper
I HAAG - „Ja, er is na-
lurlijk een kans dat Bang-
Idesh het slachtoffer wordt
pn Sudan, maar voor ons is
ft geen vraag of we nu wel
J niet weer een aktie moe-
in houden. De rampen ge-
puren nu eenmaal en de
lensen in Bangladesh heb-
fn geen keus. Ze moeten
polpen worden, door ons,
moeten we fondsen
lerven en dus moet er weer
P gironummer komen".
)or Willem Hooglugt ligt de
fw in principe eenvoudig:
pr nood is moet geholpen
Men. Dat er nu drie grote
Jstersnoodrampen vrijwel te-
lujkertijd plaatsvinden doet
praan niets af. Maar wat is
Fide keus voor de mensen die
p willen storten? Hooglugt's
p'ie: „Sudan blijft nodig,
(aar Bangladesh heeft nu
»rrang".
pillem Hooglugt is de publi-
ptsman van de stichting
psen in Nood in Den Bosch,
p zodanig is hij nauw betrok-
f1 oi] de akties die ons Neder-
.Mers moeten stimuleren om
PPortemonnaie open te doen.
I, t water stijgt één centi-
f er per uur. Uit een helicop-
t«ie blijkt dat vrijwel
Fj nele land onder water staat,
ff® daken en boomtoppen
P zichtbaar. De situatie ver-
ii ™sne'' mHjoen daklo-
SflO doden, vooral door
Fgebeten, het drinken van
u water en het eten van ver-
voedsel. Wat er nodig is: 3
Men ton graan, bouwmate-
I" waterzuiveringstablet-
Birta andstof en boten', zo
Lvfj 6611 telexbericht dat
L? binnenkwam bij
knrr«ln Nood, verzonden
r Jeffrey Pereira, de plaat-
Ei, e yertegenwoordiger van
[^Bangladesh,
ftiiet g Mensen in Nood
JS ais zusterorganisatie van
fttes wekelijks, en soms da-
C mt soort noodkreten
Rn n ?artoe is de telex in
■"ciai aangesloten op de
■er,nie ,ramPendienst van de
Kins rr Naties (United Na
irn i^ter Relief Organisa-
imteerste informatie
Biet e l telex' Daarnaast
1 ^berichtgeving in de
een kleine ramp te maken
hebt".
Hooglugt noemt het afbran
den van een dorp als voorbeeld:
„Dat is een kleine ramp. Dan
kijken we of andere Europese
hulporganisatie iets doen. Zo
niet dan maken we geld vrij,
meestal een bedrag van bene
den de 25.000 gulden. Tot dat
maximum kunnen we direct
beslissen".
Bij rampen van grotere om
vang komt de hele internatio
nale hulpmachinerie in aktie.
Daartoe behoort ook Mensen in
Nood. Hooglugt: „Bij zo'n grote
hulpaanvraag beoordelen we
eerst in hoeverre men ter
plaatse in staat is om snel en
efficiënt hulp te verlenen en
goederen te distribueren. In het
geval van Bangladesh zit dat
wel goed. Daar hebben we di
rect een kwart miljoen gulden
naar toe gestuurd omdat we
weten dat Caritas Bangladesh
goed georganiseerd is".
Soms gaat het wat minder
makkelijk. Mensen in Nood
heeft dat de afgelopen weken
nog ondervonden in Burundi.
De hulpverlening aan de, na
moordpartijen, gevluchte Hu
tu's en Tutsi's is georganiseerd
via het buurland Rwanda.
Daar staat de Caritas steviger
op de benen dan in Burundi
zelf. Hooglugt: „Als de organi
satie ter plaatse goed is, kun je
dingen met blind vertrouwen
regelen".
Na het vaststellen van de
omvang van de ramp volgt in
veel gevallen een beroep op het
publiek. „Ja", bevestigt de man
van Mensen in Nood „natuur
lijk is de hulpvraag groot, dan
moet je geldbronnen aanboren.
Dan worden de media bena
derd en gaan we adverteren".
Een publiciteitsslag om de
beurs van goedgeefs Neder
land? „Nee, niet direct. Het
aardige is, dat de mensen vaak
verwachten dat we een beroep
op ze doen. Al voor we het in de
kranten bekend maken krijgen
we al telefoontjes. Bijvoorbeeld
uit de parochies. Zo van: we
willen er zondag in de preek
aandacht aan besteden, maar
wat is het gironummer?"
„Sinds de aktie 'Een voor
Afrika' wordt er bij grote ram
pen steeds vaker een gezamen
lijk gironummer gebruikt.
„Dat werkt", weet Hooglugt,
„dat is in 1984 bewezen. Toen
idelijw.Tf'3' 's het gauw Willem Hooglugt van Mensen in Nood in Den Bosch haalt
ie met een grote of een noodbericht van de Telex. - fotogerarddamoiseaux
kwam er 100 miljoen gulden
binnen. Vorig jaar met 'Afrika
Nu' lukte het opnieuw. Het ge
volg was dat we de hulporgani
saties in het geval van Sudan
heel snel op een lijn hadden en
met Bangladesh doen we het
weer". Volgens de woordvoer
der van Mensen in Nood vullen
de Nederlandse hulporganisa
ties elkaar goed aan. Op dit
moment is door de zeven sa
menwerkende organisaties -
Artsen zonder Grenzen hoort
niet tot deze groep - al ruim
twee miljoen gulden voor
Bangladesh ingezameld.
Insiders uit de hulpverlening
wijzen erop dat Artsen zonder
Grenzen een wat aparte positie
inneemt. Niet alleen omdat
deze organisatie erg veel publi
citeit naar zich toetrekt. Ook
het EHBO-achtige karakter
van Artsen zonder Grenzen
speelt een rol. Dat wil zeggen:
snel ter plaatse, maar ook weer
snel weg, zodoende het beeld
van de jonge snelle hulpverle
ner uitdragend.
Hooglugt kent de kritiek,
maar zegt: „Artsen zonder
Grenzen doet heel goed werk,
alleen werken wij op een an
dere manier. Is er ergens een
ramp, dan kijken we eerst wat
er aan de hand is. De eerste da
gen gebeurt er altijd heel veel.
Dat weten we uit vorige situa
ties. Bovendien is voor ons de
wederopbouw na een ramp
heel belangrijk".
Wat betreft gulheid steekt de
Nederlander ruim boven zijn
mede-Europeanen uit. De aktie
'Een voor Afrika' heeft dat al
bewezen. Ter illustratie: Ne
derland gaf 100 miljoen, het
veel grotere Duitsland bracht
110 miljoen op.
Waarom geven Nederlan
ders zo graag? Willem Hoog
lugt: „Het is meer dan alleen
emotie. Je moet de mensen hier
niet vertellen dat iets 'tragisch',
'erg' en 'verschrikkelijk' is.
Veel belangrijker is het om
goed en reëel te informeren. De
mensen in Nederland zijn niet
dom. Ze willen goede, niet te
emotionele informatie. Bij 'Een
voor Afrika' heeft de televisie
dat ook gedaan: over de oorlo
gen, over de erosie en over de
politiek. De mensen hier her
kennen zich daarin. Die her
kenning is belangrijk. Als we
in het leed van andere wat van
onszelf terugzien zijn we be
reid om iets van onze welvaart
aan de ander af te staan".
Secretaris-generaal van de VN Perez de Cuellar (links)
bracht gisteren een bezoek aan premier Lubbers (midden) op
het Catshuis. fotoanp
DEN HAAG (ANP) - Minister Van den Broek van Buiten
landse Zaken heeft secretaris-generaal Perez de Cuellar
van de Verenigde Naties gezegd dat Nederland binnen zijn
beperkte mogelijkheden bereid is bij te dragen aan vredes
operaties van de volkerenorganisatie.
Dit aanbod betreft met name van deskundigen die de nale-
Namibia, waarvan de onafhan
kelijkheid als gevolg van de
besprekingen tussen Zuidafri-
ka, Angola en Cuba, thans iets
dichterbij lijkt te komen.
Dit heeft de woordvoerder
van het ministerie van Buiten
landse Zaken meegedeeld na
afloop van de besprekingen die
de minister met Perez de Cuel
lar heeft gevoerd. Nederland
heeft al jaren geleden aangebo
den politiemensen of mare
chaussees beschikbaar te stel
len voor toezicht op een volks
stemming over de toekomst
van het thans nog door Zuid-
afrika bestuurde Namibia. Na
gegaan wordt of bijstand aan
het onafhankelijk worden van
Namibia in deze vorm nog ge
wenst is.
De minister bood Perez de
Cuellar een door de Advies
commissie Mensenrechten en
Buitenlands Beleid opgesteld
rapport aan over 'Mensenrech
ten-conventies onder supervi
sie van de Verenigde Naties'.
Deze zegde toe dit rapport te
zullen laten circuleren als een
document van de Verenigde
Naties en het te zullen voorleg
gen aan de volgende maand in
Geneve te houden conferentie
ving van de conventies verifië
ren.
Perez de Cuellar liet zich bij
zonder lovend uit over de hou
ding die Nederland in de loop
van de jaren tegenover de Ver
enigde Naties heeft ingenomen.
Minister Van den Broek
meende dat de zeer geslaagde
vredesactiviteiten van de se
cretaris-generaal van groot be
lang zijn voor de volkerenorga
nisatie als zodanig. De minis
ter, aldus zijn woordvoerder,
zei te hopen dat de secretaris
generaal, wanneer de perso
neelsstop bij de Verenigde Na
ties wordt opgeheven, oog zal
hebben voor het feit dat maar
weinig Nederlanders hoge
functies bekleden bij de VN.
Perez de Cuellar erkende, dat
te weinig Nederlanders bij de
VN werkzaam zijn.
De Adviescommissie stelt
voor de rapportage te vereen
voudigen, 'pools' van deskundi
gen te vormen om landen die
daarom vragen te helpen bij
het opstellen van rapporten en
verder het VN-Centrum voor
de Rechten van de Mens, dat
als secretariaat van de meeste
comités fungeert, uit te brei
den.
NICOSIA (AP) - De
Iraanse premier Hussein
Musavi heeft aan presi
dent Ali Khamenei zijn
ontslag aangeboden,
maar deze heeft het ont
slag van de premier ge
weigerd.
Dit heeft het Iraanse
persbureau IRNA ge
meld. IRNA had eerder
geciteerd uit de brief van
Musavi waarin hij zijn
ontslag aanbood, die vol- rr
ledig was afgedrukt in Premier Hussem Musavi
het dagblad Jomhuri Es-
lami. De reactie van Musavi op de afwijzing van het ontslag is
nog niet duidelijk.
Musavi zegt dat hij na zeven jaar wil aftreden, omdat het er
naar uitziet dat acht leden van zijn 21 ministers tellende kabi
net in de Majlis, het parlement, een vertrouwensvotum niet
zullen overleven. Musavi geeft voorzover bekend geen motive
ring voor de verwachting, maar zegt alleen dat zijn regering
met acht onbezette ministersposten niet kan functioneren. De
premier zegt ook niet om welke ministers het gaat.
BRUSSEL - De Belgische regering is van plan met onmiddel
lijke ingang de hulpverlening aan Suriname te hervatten. Dit
jaar en volgend jaar worden versneld 150 miljoen frank (8,2
miljoen gulden) in de Surinaamse economie gepompt. Maar te
gelijk wordt het overleg hervat over voortzetting van de hulp
na 1989.
De Belgische minister voor Ontwikkelingssamenwerking, An-
dré Geens, heeft daartoe gisteren besloten na een uitgebreid
werkbezoek aan de voormalige Nederlandse kolonie. België,
één van de belangrijkste donorlanden van Suriname, schortte
net als Nederland de hulpverlening op na de zogenaamde 'de
cembermoorden' van 1982, toen bevelhebber Bouterse vijftien
politieke tegenstanders uit de weg ruimde.
VIGO (AFP) - Circa veertig Spaanse zeelieden hebben het Ne
derlandse consulaat in Vigo, in het noordwesten van Spanje,
enkele uren bezet gehouden, zo is uit vakbondsbronnen verno
men. De bezetters zijn oud-werknemers van een schip van het
Nederlandse bedrijf Heerema, die verleden maand hun ontslag
kregen.
De actievoerders eisen van Heerema een schadevergoeding in
de vorm van een maand salaris. De consul heeft de eis van de
bezetters overgebracht aan de Nederlandse ambassade in Ma
drid.
De politie hield het consulaat tijdens de bezetting in het oog,
maar incidenten deden zich niet voor. Kort voor de bezetting
betoogden een paar honderd Spaanse zeelieden, die eveneens
door Heerema waren ontslagen, in de straten van Vigo. Ook zij
eisten schadevergoeding.
BAHRAYN/GENEVE (RTR/UPI) - De zogeheten Samenwer
kingsraad van de Golf (GCC) heeft een gezant naar Genève ge
stuurd om te proberen de impasse in het vredesoverleg tussen
Iran en Iraq te doorbreken. Saudiarabië heeft als fungerend
voorzitter van de raad daarmee prins Bander Ibn Sultan, zijn
ambassadeur in Washington die een soort duivelstoejager is,
belast.
De Saudische minister van Buitenlandse Zaken, prins Saud al-
Faysal, zei na afloop van tweedaagse besprekingen in de
hoofdstad Ar-Riyad dat de raad, die in het verleden zoveel mo
gelijk probeerde buiten de Golfoorlog te blijven, met alle be
trokken partijen contact heeft om het conflict te beëindigen en
de onderhandelingen met succes te bekronen.
WARSCHAU (AFP) - De leiding van het officiële Poolse vak
verbond OPZZ 'verwacht het aftreden van de Poolse regering'.
Dit heeft het in Warschau verklaard. Het dreigde met 'gepaste
actie' als het kabinet zich niet terugtrekt, zo meldde de Poole
radio.
Dinsdag nam het vakbondsbestuur een resolutie aan waarin
het Poolse parlement werd gevraagd een motie van wantrou
wen tegen de regering aan te nemen.
BONN (DPA) - De Westduitse regering wil de armste ontwik
kelingslanden 7,5 miljard mark aan schulden kwijtschelden.
Dat bedrag is 3,3 miljard mark hoger dan de regering eerder
had genoemd. Het gaat daarbij vooral om de landen ten zuiden
van de Sahara. Voorwaarde is wel dat die landen hun economie
aanpassen in samenwerking met het Internationale Monetaire
Fonds (IMF) en de Wereldbank. Dit heeft de Westduitse minis
ter van Financiën, Gerhard Steltenberg, gezegd aan het begin
van de begrotingsdebatten in het Westduitse parlement.
LONDEN (DPA) - De
voorzitter van de Britse
mijnwerkersbond NUM,
Arthur Scargill, is zijn
zetel in het bestuur van
de vakbondsfederatie
TUC kwijtgeraakt, Scar
gill, die beschouwd wordt
als een vertegenwoordi
ger van de linker vleugel
de arbeidersbeweging,
slaagde er dinsdag op de
tweede dag van het jaar
lijkse congres van de
TUC in de badplaats
Bournemouth niet in vol
doende stemmen op zich
te verenigen voor behoud
van zijn zetel.
Tot voor kort maakte hij automatisch deel uit van het TUC-be-
stuur. Dit recht raakte hij kwijt toen het ledental van de vak
bond van mijnwerkers onder de 100.000 terecht kwam. Het is
voor het eerst in de geschiedenis van de TUC dat de leider van
de mijnwerkers geen deel van het TUC-bestuur uitmaakt.
AMSTERDAM (ANP/UCN) - De koers van de Amerikaanse
dollar is dinsdag op de Europese valutamarkten verder ge
daald. Op de wisselmarkt in Amsterdam lag de koers bij het
slot van de handel op 2,0850 gulden, ruim een cent minder dan
de slotkoers van 2,0960 gulden. De Nederlandse banken hand
haafden hun advieskoersen op 2,16 gulden bij verkoop van dol
lars en 2,04 gulden bij aankoop.
Valutahandelaren schreven het koersverlies voor de dollar
deels toe aan winstnemingen. De dollar had daarnaast te lijden
onder uitlatingen van de Westduitse minister van Financiën,
Gerhard Steltenberg. Deze verklaarde dat de centrale banken
in Europa en de Verenigde Staten zullen doorgaan met inter
venties op de wisselmarkten als dat noodzakelijk is.
RANGOON (RTR) - Enkele beroemde ex-militairen uit de tijd
van de Burmaanse onafhankelijkheidstrijd hebben publieke
lijk afstand genomen van de - vroegere - sterke man van Bur
ma, Ne Win, en zich bij de oppositie aangesloten.
Bo Ye Htut en acht andere nog levende leden van de '30 Kame
raden', die het Burmaanse leger oprichtten en de onafhanke
lijkheid op het Verenigd Koninkrijk bevochten riepen soldaten
op zich aan te sluiten bij de oppositie die het aftreden van de
socialistische regering eist en het instellen van een democratie
waar meer partijen zijn toegestaan.
Arthur Scargill
FOTOANP
