Koningin opent produktiehal Nizo in Ede
'RODUKTIE AKZO-SUPERVEZEL SNEL AAN UITBREIDING TOE
OESO voorziet tekort werknemers door vergrijzing
lliÜlUïpPS™ I li I I I I I I
liiiiiiiiiiilii1111 si 1111111
LAND IdESTEM FINANCIËN/ECONOMIE DINSDAG 6 SEPTEMBER 1988
HET WEER
AMSTERDAMSE EFFECTENBEURS
gulden
jen voor
het legi
er
se vakbond gezet
Octrooistrijd
lachtoffers in Mexico
tegen sprinkhanen
eunen Afghaans verze
orkomt demonstratie
eslag op 400 kg cocaïoe
Rare vogels
ie Bangladesh
Pottekijkers
Wereldmarkt
Aramideproject
kostte 900 min
Zon en maan
M Hoogwater
M Scheepsberichten
Akkoord Hollandse Signaal met Fransen
Stemming Amsterdamse Beurs
Tl 1
'ollar
^verslaggever
,Dg Bij het NIZO (Neder-
,js Instituut voor Zuivel -
derzoek) in Ede komt
n ^euwe biotechnologie-
I (e staan, welke morgen
oor koningin Beatrix offi-
Lj zal worden geopend. In
Le nieuwe hal, welke een
Lestering van 13 miljoen
Leiste, zullen zuursel-
oncentraten geproduceerd
„orden.
«concentraten worden door
j'hele zuivel-industrie afge-
en zijn nodig voor de
bereiding van kaas, boter, yog
hurt, karnemelk en kwark.
De nieuwe hal is een project,
waarin het Nizo samenwerkt
met de CSK (Coöperatieve
Stremsel- en Kleurselfabriek)
in Leeuwarden. Het Nizo liet de
hal bouwen voor ƒ2,5 miljoen
en de inrichting ervan, welke
10,5 miljoen kostte, werd door
het CSK opgebracht.
Het Nizo is het natuurweten
schappelijk en technisch on
derzoekcentrum voor de hele
Nederlandse zuivel. Er wordt
fundamenteel onderzoek ver
richt, maar ook direct toepas
bare zuivelonderzoeken vinden
er plaats. Er werken ruim 200
hooggekwalificeerde krachten
binnen het instituut, dat eind
vanditjaar40jaar bestaat.
De gelden voor dit instituut
komen vooral van het Produkt-
schap voor de Zuivel, welke op
haar beurt de financiën weer
krijgt door een heffing op de
melk, welke bij de zuivelfa
brieken wordt verwerkt.
Andere inkomsten verkrijgt
het Nizo uit de opbrengsten
van licentie-overeenkomsten,
terwijl bij voorbeeld zuursel-
permeaat, dat voor de boterbe-
reiding noodzakelijk is, ook
naar enkele Europese landen
wordt uitgevoerd. Deze hulp
stof - binnen de EG- erkend is
een goed voorbeeld van funda
menteel onderzoek, dat een toe
passing voor de zuivelpraktijk
van alledag opleverde.
Het Nizo heeft ook sterk
meegewerkt aan de produkt-
ontwikkeling van de Maas
dammer kaas en de Kernhemse
kaas.
In 1987 verkreeg het Nizo
ruim 12,8 miljoen aan subsi
die. Dat was in 1986 een stuk
hoger met nog bijna 14,5 mil
joen. Daarentegen zijn de op
brengsten uit de opdrachten
voor verschillend onderzoek
sterk toegenomen. De totale
baten daaruit bedroegen in
1987 ruim 5 miljoen en dat is
2 miljoen meer dan in 1986.
De Nizo heeft ook een mi
lieu-poot. Deze dienst doet veel
aan kwaliteitsbewaking van
het vele water, dat nodig is in
zuivelprocessen. Bij ongeveer
75 bedrijven houdt deze Nizo-
afdeling de kwaliteit van het
zelf gewonnen (grond)water in
het oog. De Nizo-milieudienst
verhoogde in 1987 haar op
brengsten met ruim 3 ton tot
ruim 3,5 miljoen.
24 25 26 29 30 31 1 j 5
anpSMptemtnjjsJjl
im lag de dollarkoers bij
lden. Dat was ruim een et
'80 gulden op vrijdag. De n!
ïun advieskoersen met twi
van dollars en 2,04 gulden 1
waron uit kinderziekten
oor Louis van de Geijn
•autoriteiten in Polen hebbe
die vorige maand in stakiti iem
EMMEN - Akzo zal volgend jaar al beslissingen moeten
nemen over de uitbreiding van de produktie van de su-
le militaire diênsTlJit 2 lervezel aramide. De spinnerij in Emmen zal naar ver
se vakcentrale Solidariteit g< «achting in het begin van de j aren negentig op volle toe-
indraaien.
G. lawS.MOkSonS 2 s "S;!®;'1" dr T
tan warkopen vS: gSS
geroepenen zouden de diens van - 0
len ruim zijn gepasseerd. Off sPmne_r.I'en wo, ®n
estigd.
ïrbeiders hebben medegedee]
nber een maandlang militair
Ook stakingsleider Wieslai
Poolse regering zei tijdens
ftaalfabriek Stalowsa Wola e
sie en dat arbeidsonrust dai
in de Verenigde Staten en
Japan. De capaciteit van de
pndstof fabriek in Delfzijl
m met verhoudingsgewijs
age investeringen worden ver-
lubbeld en is dan in staat ook
Se nieuwe spinnerijen te leve-
en.
,De baby loopt", vertelt dr.
HM. van der Ven, algemeen di
recteur van Aramide Maat-
De Britse vakbondsfederati chappij, als een trotse vader
neerderheid de bond van elek
gestoten, omdat de elektriciëi kundige hoogstandjes in Delf-
iracten te sluiten met bedrijve bjl en Emmen. Goede klanten
'oor erkenning van de bond ai mogen er nu af en toe rondkij-
arbeiders, verplicht geen sta kenen vorige week werden en-
ele journalisten uitgenodigd
drij ven dergelij ke contracts ten blik in de keuken werpen.
in onderhandeling,
lar jaarlijks congres in Bourne
-Brittannië. De leiders van
prlieten de zaal voordat over
verd gestemd. De kwestie hiel
kanden bezig. De EETPU wok
1, terwijl de EETPU zegt te ge
I Isvfon
De baby heet 'Twaron' en is het
neest besproken produkt dat
ie Nederlandse chemische in-
lustrie ooit heeft voortge-
iracht. Om maar weinig pro-
dukten en procédé's is ook zo
lard geknokt met de concur-
•entie als juist om deze arami-
devezel. De opzienbarende, we
en zeker 28 mensen het leve reldwijd gevoerde octrooistrijd
kijn dakloos geworden. Allee met de Amerikaanse tegenvoe-
leden leeft.
tregens die de afgelopen daga
is in Mexico vernomen.
Iktapa, in de staat Guerren
lenwereld afgesloten. De have
het weer opklaart.
ehoefte aan directe noodhulp e
y, aldus Mensen in Nood namen
- Edouard Saouma, directeur
mdbouworganisatie van de Ver
mie heeft de Verenigde Staten
wapens te hebben geleverd ar
daarmee het Geneefse akkoft' w ditmaal'
:schonden. De woordvoerder va
van Buitenlandse Zaken, G®
een persconferentie dat de Ver
ren de terugtrekking van Sovjet
e zetten.
t de opstandelingen onlangs W
ekregen. Maar uit zijn woor»
wapens waren die de Verenig"
dat Afghaanse vliegtuigen on
ben uitgevoerd op Pakista®
Honderden leden van een
gade van het ministerie van Bi£
demonstratiepoging van de
ering die is opgericht als tegen*
che partij, op het Poesjkinp'®1
atische Unie probeerde, ondank
n, een bijeenkomst te houden
eur'. „Zij stonden niet toe dat w
iteen voordat wij een toespr®
'dvoerder Joeri Mitjoenov. 'W™
de massa-arrestaties en tereCv'
/ladimir Lenin werden veror"
n de revolutie van 1917.
anse kustwacht heeft een -
ht. Zij nam 400 kilo cocaïne in
nningsleden. Dit heeft een
ondag in Miami (Florida)
e-Me' werd na een heuse acht®'
;eënterd op vijftien kilometer v
de Maagdeneilanden behoort-
cocaïne in een geheime ruin»6:*
iaanse bemanningsleden ziln
waring gesteld.
ver de technische en schei-
maal zo sterk is als staal. Dat
de stof tegelijk stijf en buig
zaam is, maakt het geschikt om
in een groot aantal materialen
(van vliegtuigvleugels tot ge-
vechtspakken en van radia
torslangen tot beton) als ver
sterking te worden toegepast.
Naast alle juridische proble
men hebben chemici en tech
nici van Akzo de handen vol
gehad om de produktie en het
spinnen van aramide onder de
knie te krijgen. „Wij worden
hier als rare vogels gezien",
zegt 'plantmanager' ir. J. van
Veldhoven. De dagproduktie
die uit de spaghetti van leidin
gen druppelt, kan op één enkele
vrachtwagen worden afge
voerd. Dat is even wennen voor
chemici die eerder denken in
scheepsladingen.
Aramide is één van de pro-
dukten die de omschakeling ty
peren die Akzo maakt van bulk
naar fijne chemie. Een spoel
aramide brengt wel zestig keer
zo veel op als een klos 'ordinai
re' polyamidevezel. Die simpele
vrachtwagenlading vertegen
woordigt een waarde van en
kele tonnen.
Enkele computerschermen brengen de operators even veel informatie onder ogen als een
zaal vol controlepanelen.
ter Du Pont de Nemours moet EiS6Il
oeide partijen tesamen tegen
honderd miljoen gulden
hebben gekost.
Twaron is dan ook een bij
zonder kind in de chemie. Het
een supersterke vezel die bij
een vergelijkbaar gewicht vijf
Doordat
hulpactie voor Sudan gaan
ook een landelijke inzameling!
Iers van de overstromingen i
isen in Nood, het Nederlands P,RTTC
fafel en de stichting Oecumeni Jb A'
is er een speciaal gironumme ^et geboortecijfer daalt en
gesteld. In Bangladesh wordt sa tegelijkertijd de mensen
:rvoor zorgen dat de hulp snel eronder worden ontstaan er in
alle westerse industrielan-
problemen. Zo valt er
een tekort aan werknemers
te verwachten, maar dat te
kort kan worden opgevan
gen door meer vrouwen te
Jstimuleren te gaan werken,
[eroepen tot een niets ontzien! mensen gedurende hun
|ag woestijnsprinkhanen ooit eMlevetl langer te laten wer-
orlog voeren, in het bijzonder
rote graanoogsten op het spa
jis onze schattingen zal de plaa
n lang het gebied teisteren...®
■hten tegen deze miljarden scha
ij moeten nu de oorlog winnen
De fijne keuken stelt hoge eisen
aan installaties en aan mensen.
„De processen hier tellen een
gigantisch aantal stappen,
waarvoor we een enorme hoe
veelheid potten en pannen no
dig hebben", wijst Van Veldho
ven. De vereiste nauwkeurig
heid gaat veel verder dan che
mici veelal gewend zijn. Bij het
mengen van honderden kilo's
grondstof is een afwijking met
enkele tientallen grammen al
fataal voor de kwaliteit van het
eindprodukt. Veel moderne
elektronica zorgt er voor dat
een handvol operators niette
min alle informatie overziet en
de processen op afstand kan
besturen.
Veel van de nieuwe techno
logie heeft Akzo zelf moeten
uitvinden. Er was maar één fa
brikant (Du Pont) die al wist
hoe het moest. „En die nodigde
ons niet uit om te komen kij
ken", schertst topman Van de
Ven. Beide opponenten hebben
elkaar jarenlang nauwlettend
gevolgd. Op de Delfzijlse dijk,
aan de rand van het Akzo-
complex, zijn wel eens mensen
met verrekijkers en camera's
gesignaleerd.
Akzo heeft pottekijkers lang
weten te weren. Het duurde
ook allemaal wat langer dan
voorzien voordat de produktie
goed ging lopen. In één van de
vier installaties in Delfzijl die
in nauwe onderlinge afstem
ming de grondstof produceren,
was een lekkage ontstaan die
het schema grondig in de war
gooide. De officiële opening op
22 april 1986, waarvoor de mi-
nister-president zelf naar het
noorden zou komen, ging niet
door.
Door deze vertragingen en
vanwege alle geheimzinnigheid
rees bij de buitenwacht de
vraag of Akzo de aramidepro-
duktie wel in de vingers had. In
de loop van vorig jaar werden
de problemen echter overwon
nen en kwam de commerciële
produktie langzamerhand op
gang. In september 19ff7
draaide Delfzijl volgens ir. Van
Veldhoven op halve kracht.
Echt openhartig zijn de Akzo-
mensen nog allerminst. Ook nu
de strijdbijl met Du Pont is be
graven, wordt uiterst omzich
tig omgesprongen met techni
sche en commerciële informa
tie.
De wereldmarkt voor ara
mide wordt op dit moment ge
taxeerd op 17.500 ton (circa an
derhalf miljard gulden). Du
Pont de Nemours heeft in de
EMMEN - Akzo rekent er
op in de loop van 1990 te
gaan verdienen aan ara
mide. Het project heeft in
de periode 1980-1987 ne
genhonderd miljoen gul
den gekost.
Van dat bedrag is 135
miljoen verstrekt in de
vorm van investerings
premies. Economische
Zaken, Noordelijke Ont-
wikkelings Maatschappij
en Nationale Investerings
Bank brachten tesamen
nog eens 185 miljoen in.
Akzo stak tot dusver
ƒ360 miljoen in het ara
mideproject. Om de 900
miljoen rond te krijgen is
220 miljoen geleend van
een viertal banken.
VS en in Ierland fabrieken met
een gezamenlijke capaciteit
van achttienduizend ton. Akzo
kan in Emmen ongeveer vijf
duizend ton aan.
Op dit moment produceert
Du Pont zo'n 15.000 ton. Akzo's
Aramide Maatschappij nadert
een jaarafzet van 2500 ton. Een
serieuze derde is nog niet in het
spel en zal zich volgens de ex
perts ook niet snel kunnen mel
den. Door de octrooigevechten
zijn de aramide-procédé's
voorlopig stevig dochtgetim-
merd.
In de tweede helft van de ja
ren negentig zou de wereld
markt zijn gegroeid tot zestig-
a vijfenzestigduizend ton (meer
dan vier miljard gulden). Akzo
wil daarvan zo'n veertig pro
cent bemachtigen.
ken en buitenlandse werk
nemers aan te trekken.
Dit staat in een rapport van de
OESO, de Organisatie voor
Economische Samenwerking
en Ontwikkeling.
De produktiviteit hoeft ten
gevolge van de vergrijzing van
de bevolking niet kleiner te
worden, want de techniek blijft
voortschrijden, het opleidings
niveau wordt steeds beter en er
blijft voldoende kapitaal voor
handen. Voor oudere mensen
moet het met veranderingen in
arbeidstijd en -omstandighe
den makkelijker worden om
parttime te werken.
De vergrijzing zal voor om
vangrijke sociale problemen
gaan zorgen, zo laat de OESO
verder weten. Tot in de jaren
zestig van de komende eeuw
zal de vergrijzing voortduren,
ook al zal een stijging van het
geboortecijfer in de jaren twin
tig en dertig van de volgende
eeuw de afneming van de be
volking een halt toe roepen.
De kosten voor de gezond
heidszorg voor mensen van 65
jaar en ouder zijn in de 24 lan
den van de OESO 4,3 maal ho
ger dan voor jonge mensen.
Voor mensen ouder dan 75 jaar
zijn ze zelfs 5,9 maal hoger.
Daarbij zijn er per land
enorme verschillen. Voor de
laatstgenoemde leeftijdsgroep
in Frankrijk zijn de kosten 2,8
maal hoger dan voor jongeren,
terwijl in Zweden die kosten 9,2
maal hoger zijn.
De OESO waarschuwt er
voor dat dure ziekenhuisbe
handelingen voor ouderen niet
ten koste mogen gaan van de
basisvoorzieningen. De organi
satie pleit voor een hervorming
van het hele systeem van uit
gaven in de gezondsheidszorg
om de bevordering van mis
bruik, zo niet van verkwisting,
van financiële middelen te
stoppen.
IN EUROPA
Amsterdamhalfbew19 gr
Eindhovenhalf bew21 gr
Vlissingenregen18 gr
Aberdeenhalf bew18 gr
Atheneonbewolkt31 gr
Barcelonaonbewolkt28 gr
Berlijnregenbui20 gr
Budapesthalfbew23gr
Bordeauxgrondmist31 gr
Brusselzwaar bew20 gr
Cyprusonbewolkt32 gr
Dublinzwaar bew17 gr
Frankfurtregen22 gr
Genèvezwaar bew26 gr
Helsinkiregen15 gr
Innsbruckhalfbew23gr
Istanbulonbewolkt27 gr
Klagenfurthalfbew25gr
Kopenhagen... regen19gr
Las Palmaslicht bew27 gr
Lissabononbewolkt36 gr
Locarnolicht bew24 gr
Londenhalfbew22gr
Luxemburgzwaar bew19 gr
Madridonbewolkt37 gr
Malagaonbewolkt29 gr
Mallorcaonbewolkt33 gr
Maltaonbewolkt30 gr
Moskouonbewolkt20 gr
MQnchenregen23 gr
Nicezwaar bew25 gr
Oslohalf bew18 gr
Parijszwaar bew25 gr
Romelicht bew30 gr
Splitonbewolkt30 gr
Stockholmhalf bew19 gr
Warschauzwaar bew20 gr
Wenenzwaar bew20 gr
Zurichzwaar bew24 gr
VANDAAG/ Zon op: 07.00. Zon onder: 20.15. Maan op: 01.11. Maan onder:
18.54. MORGEN/ Zon op: 07.02. Zon onder: 20.13. Maan op: 02.25. Maan on
der: 19.15.
VANDAAG/ Bath: 00.06-13.00. Hansweert: -12.28. Terneuzen:
12.05. Vlissingen: 11.48- Wemeldinge: 00.11-12.55. MORGEN/ Bath:
01.35-14.10. Hansweert: 01.06-13.41. Terneuzen: 00.40-13.14. Vlissingen:
00.25-12.58. Wemeldinge: 01.40-14.25.
GROTE VAART/ CASABLANCA 4 te Hamburg, CHRISTINA 4 pass. str.v.Mes-
sina nr Piraeus, CONTINENTAL RELIANCE 4 280 wzw Galagapos ell. nr Balti
more, FOSSARUS 7 te Kawasaki, HONOLULU 4 20 n Guernsey nr Antwerpen,
NEDLLOYD KATWIJK 6 te Cquimbo, NEDLLOYD KEMBLA 6 te New York, NED-
LLOYD LINGE 4 480 ono Diegocarcia verw 8 te Pt.Kelung, NEDLLOYD ROSA-
RIO 4 pass Timordili nr Jakarta. SPRING BOB 3 960 zzw Rarotonga verw 16 te
Balboa.
KLEINE VAART/ AMANDA SMITS 7 te San Francisco, ARIOSTO AMADO 4 75
zzo Charleston, COMBI TRADER 4 120 no Panama kanaal, DUTCH FAITH 4 10
zw Brest nr Lissabon, DUTCH MASTER 4 vn Rotterdam nr Tees, DUTCH SPIRIT
2 te Rotterdam, ENGELINA BROERE 4 vn rotterdam nr Dublin, FAIRLOAD 4 140
wzw Lissabon nr Pt.Harcourt, HEEMSKERKGRACHT 4 vn Las Palmas nr Dakar,
HEERENGRACHT 4 70 zw Landsend nr Algeceiras, IGLO EXPRESS 3 vn Monte
video nr Pto.Madryn, JACOBUS BROERE 3 te Rotterdam, JUMBO CHALLEN
GER 4 90 n Pto.Rico nr Montreal, KEIZERSGRACHT 4 220 zo Madras verw 23
te Melbourne, KONINGSGRACHT 4 te Sheerness, MARE BONUM 2 vn Amster
dam nr Immingham, MARE NOVUM 2 vn Rotterdam nr Hogeness, MERWEGAS
3 120 zw Ouessant nr Fawley, MIRABELLA 3 180 z Newfoundland nr Cleveland,
NORTHERN EXPRESS 4 vn Singapore nr Tokyo, PACIFIC PEERESS 4 40 nw
Portsaid verw 24 te Santos, PARKHAVEN 4 25 n Cp.Vert nr Banjul, RAAM
GRACHT 2 vn Amsterdam nr Archangel, STELLA NOVA 4 520 nw Kaapstad nr
Pto.Rico, VIKINGBANK 4 vn Rotterdam nr zee, VITA NOVA 5 60 o Stabbshead
nr Firthoffort.
HENGELO (ANP) - Hollandse Signaalapparaten BV in Hen
gelo heeft besloten tot nauwe samenwerking met andere Euro
pese producenten van defensie-elektronica.
De onderhandelingen van de Philipsdochter met het Franse
staatsbedrijf Thomson hebben al geleid tot een principe-over
eenstemming.
Over het uiteindelijke resultaat van de besprekingen zullen de
beide bedrijven, de Franse en de Nederlanse staat nog voor
eind september een gezamenlijke verklaring uitgeven. Tot nu
toe geldt Thomson uitsluitend als concurrent van Signaal.
Door samen projecten op te zetten wil de Europese bedrijfstak
voor defensie-elektronica inspelen op de ontwikkeling van
standaardisatie waarmee de NAVO-landen zonder kwaliteits
verlies hun defensiekosten willen drukken. Hollandse Signaal
apparaten praat in dit verband niet alleen met concurrenten
over bundeling van activiteiten, maar gaat ook na of er samen
werking mogelijk is met vergelijkbare Philipsbedrijven in de
Bondsrepubliek Duitsland, Groot-Brittannië, Frankrijk en
Zweden.
Inlichtingen over beurskoersen 020-211711
°P vrij vaste markt
.AMSTERDAM (ANP) - Op een rustige ef-
eurs was de stemming maandag
tiw Xas,e kant- 06 forse koersstijging
Mail Street van afgelopen vrijdag miste
J® fflwerking niet en de verkopers ble-
weg. De hoofdfondsen waren
een breed front hoger, waarbij Akzo
ie uitgevers het voortouw namen. De
™9atiemarkt was aan de vooravond van
«inschrijving op de 6,75 procent staats-
ainsdag, vriendelijk gestemd.
Akzo ging door de grens van 140 en
™J2,50 beter op ƒ140,20. Unilever
.11,60 duurder op ƒ110,30 en Ko-
"j™ Olie werd ruim 1 meer waard
1225,60 evenals Hoogovens op
Klim y3" de u"9evers ward Wolters
tl°9er gewaardeerd op
WO, VNU j 1,50 op 89 en Elsevier
Lr op59, "eet werkten de vorige
«k verstrekte mooie halfjaarcijfers
nu inde koersen door.
J ue financiële hoek zette verzekeraar
'fsoan ,?.pmars met ƒ1,50 voort op
ito Tn Mi""enstandsbank werd nog
tanJi'50 duurder °P ƒ195,50. In de
^sportsector won Nedlloyd ƒ2 op
,ia'159 80 ati°'Mii"0r 9'n9 vooruit
rïi9 lol<a'e 'a9 het havenfonds
ftm s5waa9d met een sprong van
Vast was ook De Boer
™^Jven jje ƒ3 moruit SCf,00f
iit6'60- Van Dorp verbeterde 2 op
I ?ok 'ondsen als Eriks, Otra, Bos-
i uegemann waren gevraagd.
v».L.,paralle|markt lag Dentex zeer
l»o J? J12.20 winst op 24. KLM Kle-
lino Tl teler °P 27'40- Van Melle
f?nnH legenvallende halfjaarcijfers
15"® 283. Peek en Cloppen-
11,10 naar 48,50.
M
CBS-Jndu
(uit 'M* 100)
1 aopanlng
2s11.15uuf
3 *12.15 uur
4*13.30 uur
5 14.30 uur
6 *15.30 uur
7*«lot
1
2 14 6
1 7 1
2)456
7 11
1 4 I 4 7
OOMOCHOA6
VWJDAG
O O* Slem
ANP-CBS Inriicfl*
Océ-v.d.Gr.
250.00
252,00
Desseaux
160,00
161,00
Pakhoed Hold.
83,00
82,40
Dordtsche pr.
201,50
202,00
02/09
05/09
Philips
31,90
31,90
Dorp-Groep
33,00
35,70
algemeen
261,1
264,8
Robeco
91.30
91,70
Econosto
149,60
149,60
alg.-lokaal
248,8
252,8
Rodamco
150,00
149,80
EMBA
103,00
103,00
internationals
274,3
277,9
Rolinco
86,50
86,90
Enrat-N.c.
32,50
32,70
industrie
221,2
223,7
Rorento
57,70
57,50
Erlks hold.
238,00
248,00
scheep/luchtv.
207,6
212,1
StorkVMF
20,10
20,60
Frans Maas c,
37,20
37,20
banken
333,1
342,4
Unilever
108,70
110,30
Furness
58,00
61,90
verzekering
526,8
539,6
Ver.Bezit VNU
87,50
89,00
Gamma Holding
54,00
55,00
handel
429,6
439,9
VOC
28,40
28,70
Gamma pref
5,70
5,70
cbs obl.index
114,1
114,7
Wessanen
73,50
75,30
Getronics
23,30
22,90
rend, staatsf.
6,41
6,33
Woit Kluwer
142,00
145,50
Geveke
30,20
30,00
waarvan 3-5 jr
6,28
6,19
Giessen-deN.
61,00
59,00
waarvan 5-8 jr
6,46
6,39
Binnenlandse aandelen
GoudsmitEd.
130,00
131,10
waarv.5 langst
6,58
6,54
Aalberts Ind
24,50
24,40
Grasso's Kon.
73,90
76,00
rend, bng-len.
6,71
6,64
ACF-Holding
48,00
48,00
GroJsch
89,50
89,50
rend, banklen.
6,37
6,31
Ahrend Gr. c
116,80
117,30
GTI-HokJing
108,00
110,00
Alg.Bank.Ned
43,00
43.10
Hagemeyer
68,00
68,00
nootaionasen
Asd Opt. Tr.
28,60
29,40
H.B.G.
133,00
136,00
AEG0N
81,30 d
82,80
Asd Rubber
7,70
7,70
HCSTechn
10,50
10,70
Ahold
82,10
82,40
Ant. Verff.
360,00
355,00
Hein Hokt
120,70
117,50
Akzo
137,70
140,20
Atag Hold c
54,50
54,10
Hoek's Mach.
134,50
135,001
AB.N.
41,60
42,10
AutJnd.R'dam
58,00
58,00
HokJohHotrt
530,00
530,00
Alrenta
156,60
156,40
BAM-Holding
149,50
149,00
Holec
14,50
15,30
Amev
49,00
49,70
Batenburg
57,00
56,00
HALTr.b
703,00
703,00
Amro-Bank
72,50 e
72,80
Beers
104,00
104,50
HoH.Am.Une
703,00
707,00
Ass. R'dam
124,00
124,50
Begemann
51,50
54,00 b
HelnekenHld
120,70
117,50
Bols
131,50
132,30
Belindo
426,50
426,00
Hol I. Sea S.
1.54
1,53
Borsumij W.
99,00
100,00
Berkel'sP.
11,90
11,90
Holt. Kloos
288,00
293,00
BührmTet.
52,80
53,70
BJyd.-Will.
24,50
24,30
Hoop en Co
11,40
11,20
C.S.M.cert.
57,00
57,00
Boer De, Kon.
229,80
231,00
Hunter D.pr.
2,10
2,10
Dordtscbe P.
207,00
208,40
de Boer Winkelb.
52,50
55,50
ICA Holding
16,50
17,50
Elsevier
57,70
59,00
Boskalis W.
8,30
8,80
IGB Holding
26,50
26,20
=okker eert.
31,30
31,00
Boskalis pr
7.10
7.45
IHCCaland
19,00
18,90
Gist-Broc. c.
36,80
37,40
Braat Bouw
875,00
875,00
Industr. My
147,50
147,50
-teineken
141,20
137,50
Burgman-H.
3450,00
3450,00
lng.Bur.Kondor
535,00
535,00
Hoogovens
59.40
60,50
Calvè-Delft c
710,00
713.00
Kas-Ass.
29,50
29,00 d
Hunter Dougl.
63,70
65,00
Calvé pref.c
4100,00
4100,00
Kempen Beg.
196,00
-
nt.Müller
58,80
59,80
Center Pares
66,50
66,80
Kempen Hofding
16,30
17,20
KLM
34,20
34,70
Centr.Suiker
56,00
56,00
Klene's Suik.
1240,00
1240,00
Kon.Ned.Pap.
163,70
165,30
Chamotte Unie
10,40
10,20
KBB
61.50
62,50
Kon. Olie
224,50
225,60
Cindu-Key
82,50
83,00
KB8(cert.)
59,00
59,50
Nat. Nederl.
61,40
62,70
Claimindo
418,00
417,50
Kon. Sphinx
48,00
47,00
N.M.B.
193,00
195,50
Cred.LBN
58,50
60,00
Koppelpoort H.
221,00
219,50
Nedlloyd Gr.
221,00
223,00
Crown v.G.c
54,00
53,80
Krasnapolsky
140,00
141,00
Nijv. Cate
85.70
86,00
Oatex Hold.
23,30
22,50
LandréiGI
360,00
360,00
Macintosh
30,00
30,50
Amro Eur.F.
57,50
57,50
Chrysler
22,50
23,10
Maxwell Petr.
548,00
548,00
Amvabel
104,00
102,80
Citicorp.
23.30
24,40
Medicopharma
55,80
56,30
Bemco Austr.
61,80
63,00
Colgate-Palm.
41,00
42,00
Melia Int.
6,60
6,60
Bever Belegg.
24,70
24,60
Comm. Edison
29,80
29,00
MHV Amsterdam
15,80
15,80
BOGAMIJ
110,50
110,40
Comp.Gen.El.
302,00
315,00
Moeara Enim
980,00
900,00
Delta Lloyd
35,20
36,00
Control Data
21,80
22,50
M.Enim 06-cert
12550
12800
DP Am. Gr.F.
20,80
20,60
Dow Chemical
82,30
85,00
MoofenenCo
30,50
30,30
Dp Energy.Res.
30,20
30,20
DuPont
79,10
82,00
Mulder Bosk.
45,00
45,00
Eng-Holl.B.T.1
1120,00
1120,00
Eastman Kodak
42,50
42,90
Multihouse
11,80
12,00
EMF rentefonds
68,00
67,80
Elders IXL
3,42
Mynbouwk. W.
400,00
400,00
Eurinvest(l)
105.00 a
105,00 a
Exxon Corp.
45,60
46,50
Naeff
231,00
Eur.Ass. Tr.
4,70
4,70
Rrst Paclnt
1,30
NAGR0N
40,30
40,70
EurGrFund
44,70
46,50
fluor Corp.
20,75
21,00
NIB
488,00
489,00
Hend.Eur.Gr.F.
138,50
138,50
Ford Motor
48,00
50,00
NBMBouw
9,80
9,70
Henderson Spirit
61,00
60,70
Gen. Bectric
39,80
40,65
NEDAP
233,00
234,50
Holland Fund
53,20
53,80
Gen. Motors
71,70
73,50
NKF Hold,eert.
141,90
141,90
Holl.Obl.Fonds
124,00
124,00
Gillette
34,75
34,00
Ned.Part.Mij
26,10
26,40
Holl.Pac.F.
92,40
92.80
Goodyear
58,00
58,50
Ned.Springst.
8900,00
8900,00
Interbonds
586,00
586,00
Grace& Co.
24,10
25,00
Norit
410,00
412,00
lntereff.500
31,00
31,00
Honeywell
57,75
58.75
Nutricia
188,00
190,00
Japan Fund
33,00
33,70
lnt.Bus.Mach.
112,00
114,25
Orco Bank c.
84,50
85,10
MK Int.Vent.
65,50
65,50
fnteraRavor
45,25
46,75
OTRA
345,00
357,00
Nat.Res.Fund
1275,00
1280,00
Intern. Paper
44,00
45,00
Palthe
124,50
124,50
NMB Dutch Fund
29,50
30,20
ITT Corp.
47,10
48,70
Polynorm
75,50
75,60
NMB OWig.F
35,30
35,40
Utton Ind.
72,50
73,50
Porcel. Res
108,00
106,00
NMB Vast Goed
36,10
36,20
Lockheed
38,30
40,00
Proost en Br.
64,60
64,60
Obam, Belegg.
176,20
178,50
Minnesota Mining
59,40
61.00
Ravast
53,50
54,00
0AMF
14,75
14,75
Mobil Oil
43,30
44,00
Reesink
53,40
53,50
Orcur.Ned.p.
43,80
43,80
News Corp AusS
10,10
10,30
Riva
41,00
41,00
Rentalent Bel.
1328,20
1329,70
Nynex
63,10
64,60
Riva (eert.)
40,80
41,00
Rentotaal NV
30,50
30,50
Occ.Petr.Corp
26,40
26,70
Samas Groep
48,00
48,30
Rolinco cump
97,50
97,50
Pac. Telesis
28,20
28,70
Sanders Beh.
75,00
75,00
Sci/Tech
17,00
17,30
Pepsico
35,00 d
36,50
Sarakreek
33,30
33,10
Technology F.
20,00
20,00
Philip Morris C.
91,75
94,00
Schuitema
1368,00
1368,00
Tokyo Pac. H.
205,00
205,00
Phill. Petr.
17,00
17,10
Schuttersv.
98,00
96,00
Trans Eur.F.
59,00
59,60
Polaroid
40,90
40.90
Smit Intern.
28,00
27.00
Transpac.F.
465,00
471,00
Privatb Dkr
235,00
-
St.Bankiers c.
24,40
24,90
Uni-lnvest
120,00
120,00
Quaker Oats
52,25
52,30
Telegraaf De
301,00
298.00
Unico Inv.F.
84,00
84,20
RJR Nabisco
50,60
52,70
Text.Twenthe
210,00 a
200,50
Unifonds
24,30
24,30
St.GobfnFTr
478,00
Tulip Comp.
59,80
60,20
Vast Ned
117,10
117,10
38,50
Saralee
39,25
40,00
Tw. Kabel Hold
82,50
83,20
Venture F.N.
38,50
Sclïlumtoerger
32,10
32,80
Tw.enGudde
91,50
91,50
VIBNV
83,60
83,60
Sears Roebuck
34,75
35,80
Ubbink
71,50
69,00
WBOlnt.
75,20
75,20
Southw. Bell
37,30
38,50
Union Fiets.
19,70
19,20
Wereldhave NV
209,50
209,50
Suzuki (yen)
703,00
691,00
Ver.Glasfabr.
164,00
167,00
Tandy Corp.
39,20
39.70
Verto
51,50
51,50
Amerikaanse aandelen
Texaco
46,00
46,30
Volker Stev.
30,40
30,50
Allied Signal Ind
33,00
33,50
Texas Instr.
39,30
40.50
Vofmac Softw.
66,40
67,50
Amer. Brands
46,00
46,20
TIP Eur
1.77
1.77
Vredestein
18,30
18,50
Amer. Expres
27,60
29,40
Toshiba Corp.
1020,00
1030,00
VRG Gem.Bez.
135,00
135,00
AmTel.&Tel.
24,30
25,00
Union Carbide
21,80
22,75
Wegener Tyl
136,00
136,50
Ameritech
89,80
92,10
Union Pacific
56,50
57,00
West Invest
17,80
17,80
Amprovest Cap.
127,00
127,00
Unisys
31,30
31,70
Wolters Kluwer
142,00
145,50
Amprovest Inc.
232,00
232,00
USX Corp
27.30
27,50
Wyers
63,00
64,10
ASARCO Inc.
23,10
23,50
US West
54,00
55.00
AH. Richt.
81,20
81,50
Warner Lamb.
70,30
72,75
Beleggingsinstellingen
BAT Industr.
4.42
4,42
Westinghouse
49,10
50,30
ABN Aand.f
63,20
63,20
8eil Atlantic
68,20
70,00
Woofworth
47,70
48,80
ABN Beleg t.
50,50
50,80
BellCanEnterpr
39.70
36,80
Xerox Corp.
52,30
53,80
Aldollar BF
20,20
20,30
Bell ResAdlr
1,75
1.75
Pandbrieven
Alg.Fondsenb.
202,00
204.00
BellSouth
39,50
40,40
Alliance Fd
12,80
12,80
BET Public
2,37
2,37
7Yt AEGHyp84
102,70
102,70
America Fund
255,00
258,00
Bethl. Steel
20,50
21,30
6% Aegon hyp 85
100,20
100.20
Amro A.in F.
87,50
87,60
Boeing Comp.
58,50
59,40
6FGH DW7301
99,50
Amro Neth.F.
60,20
61,00
Chevron Corp.
45,20
-
6FGH DW81001
99,00
-
4%FGHx63701
99,50
4%FGHx955Q1
98,70
4%FGHxa1
98,70
7V4 Wst I HypBZ
100,30
-
6Westl.X1
98,80
6Westl.X34121
97,00
6Westl.X82301
105,00
-
7 WUH 86-91
101,90
101,90
7 WUH 85-95
101,30
101,70
Panllelmirkt
Alanheri
14,70
14,50
Berghuizer
43,30
44,50
CB Oblig.F.1
99,50
99,40
CB Oblig.F.2
99,40
99,30
CB Oblig.F.3
100,60
100,60
De Drie Bectr.
22,80
23,00 e
Dentex Groep
21,80
24,00
Dico Intern.
76,80
76,80
DOCdata
34,80
34,90
Geld.Pap.c.
71,20
71,20
Gouda Vuurv c
57,50
56,00
Groenendijk
25,60
25,80
Hes Beheer
174,50
175,50
Homburg cert
4,60
4,60
Jnfotheek Gr
19,60
19,10
Interview Eur.
7,30
7,30
Inv. Mij Ned.
35,60
36,20
KLM Kleding
26,40
27,40
Kuehne+Heitz
23,00
23,10
LCI Comp.Gr.
22,40
22,30
Melle
290,00
283.00
Nedschroef
53,20
53,20
Neways Elec.
8.70
8,70
8,80
PieMed
8,80
Simac Tech.
15,50
15,40
Text Lite
9,60
9,70
Verkade Kon.
295,00
297,00
Weweler
49,40
49,40
Advieskoersen
Amer.dollar
2,04
2,16
Brits pond
3,37
3,67
Belg. frank (100)
5,15
5,45
Duitse mark (100)
110,75
114,75
It. lire (10.000)
14,15
16,15
Port. esc. (100)
1,20
1,55
Can. dollar
1,64
1.76
Franse fr. (100)
31,75
34,75
Zwits. fr. (100)
132,00
136,50
Zweedse kr. (100)
30,75
33,75
Noorse kr. (100)
28,75
31,75
Deense kr. (100)
27,50
30,50
Oost.schill (100)
15,80
16,30
Spaanse pes (100)
1,58
1,83
Griekse dr. (100)
1,23
1.54
Rnse mark (100)
45,75
48,75
Joeg. dinar (100)
0,04
0,10
Iers pond
2,87
3.17
Jap. yen (10.000)
151,50
156,50
Goud
Zilver
Inkoop 28.640 per kg 400 per kg
Verkoop 29.140 pr kg 470 pr kg
Optiebeurs
abn
c
okt
45,00
248
0,80
0,70
aegn
c
okt
80,00
321
3,60
4,80 b
aegn
c
okt
85,00
118
1.90
2,10
aegn
c
jan
85,00
114
4,00
4,70 a
aegn
P
okt
80,00
109
2,20
1,50
aegn
P
jan
80,00
205
3,40
3,00
akzo
c
okt
130,00
141
11,30
12,80
akzo
c
okt
140,00
821
5,10
6,10
akzo
c
okt
150,00
633
1,90
2.50
akzo
c
jan
140,00
146
9,00
10,50
akzo
c
jan
150,00
262
5,50
6,50
akzo
c
apr
150,00
104
8,00 b
9,90
akzo
p
okt
130,00
373
2,00
1,90
akzo
p
okt
140,00
116
6,20
4,90
akzo
p
jan
130,00
105
5,30
4,70
amro
c
okt
80,00
199
0,60
0,80
d/ff
c
okt
215,00
544
2,25
1,30 b
d/fl
p
sep
210,00
537
1,40
2,10
d/fl
p
sep
215,00
120
4,30
6,20
els
c
okt
60,00
291
2,00
2,30
eoe
c
sep
230,00
229
4,40 a
5,50
eoe
c
sep
240,00
158
1.50
1.50
eoe
c
okt
235,00
488
6,00
7,00
eoe
p
sep
220,00
107
1,70
1.00
eoe
p
sep
230,00
237
4.50
3,10
eoe
p
okt
230,00
136
8,00
6,80
goud
c
nov
420,00
100
23,00 a
19,00
goud
c
nov
440,00
104
9,50
8,20
goud
c
nov
460,00
150
3,70 b
3.20
hoog
c
okt
60,00
139
3,10
3,60
hoog
c
okt
65,00
167
1,60
1,80
hoog
c
jan
65,00
132
3,50
4,50
kfm
c
okt
40,00
246
0,40
0,50
natn
p
okt
60,00
610
1,80
1,20
obf
c
aug
97,50
137
2,30
2,35
phil
p
okt
35,00
104
3,50
3.30 b
olie
c
okt
220,00
289
7,40
7,50
olie
c
okt
230,00
312
3,50
3,50
olie
c
okt
240,00
107
1,20
1,40
olie
c
okt
250,00
403
0,70
0,70
olie
p
okt
210,00
201
1,50
1,50
olie
p
okt
220,00
237
4.50
3,80
olie
p
jan
210,00
204
4,00
3,50 a
olie
p
jan
220,00
208
7,90
7,00
olie
p
o92
270,00
101
60,00 b
57.00
unil
c
okt
110,00
410
3,60
4.20
unil
c
okt
120,00
345
1.10
1.20
unil
p
okt
100,00
340
1,00
1.00
unil
p
okt
110,00
228
4,00
3,40
vk vorige koers
d ex dividend
sk slotkoers gisteren
f gedaan/laten
a laten
g bieden en ex dividend
b bieden
h laten en ex dividend
c ex claim
k gedaan en laten ex dividend
e gedaan/bieden
I gedaan en bieden ex dividend
V