JUBILERENDE TON HARMSEN HOUDT REKENING MET AFSCHEID
ant
(m/v
RUUD MiCHELS Ë'N ZN
ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1988
Afgelopen woensdag was het pre
cies tien jaar geleden dat de leden
raad van Ajax de toen 51-jarige Ton
Harmsen op de hoogste bestuurs
post riep. De voorzitter van Ajax
heeft nog twee jaar van zijn ambts
termijn voor de boeg, maar als het
aan de geslaagde ondernemer ligt is
het daarna afgelopen.
Ton Harmsen zegt zichzelf en zijn
gezin meer tijd te willen gunnen. Het
voorzitterschap van 's lands popu
lairste en tegelijk meest woelige club,
is bepaald geen erebaan. De waak
zaamheid strekt zich tegenwoordig
niet slechts uit over het tegenhouden
van gereedstaande strontkarren. Het
leiden van een topclub is in een zich
stormachtig ontwikkelende bedrijfs
tak steeds meer een zaak van koop
manschap, marktkennis en finger-
spitzengefühl geworden.
Voor Harmsen leidde Jaap van
Praag Ajax 15 jaar lang als een diplo
maat, net als diens voorganger Ma-
rius Koolhaas dat 25 jaar daarvóór
deed. Ton Harmsen regeert naar de
geest van de tijd. Zakelijk en met
harde hand.
In de tien jaar van zijn leiderschap
liet Ton Harmsen zich kennen als
een weerbaar voorzitter, met eigen
ideeën die zich niet liet hinderen
door de publieke opinie („de mensen
weten nauwelijks wat ze zeggen").
De pionier op het gebied van spon
soring, sky box en business-seat was
gevreesd om zijn keiharde uitspra
ken en werd (in kleinere kring) ge
roemd om zijn sociale bewogenheid.
Nu lijkt de strijdbaarheid Ton Harm
sen verlaten te hebben. Tien jaar
Ajax hebben hem niet onberoerd ge
laten. Ton Harmsen maakt de laatste
tijd een aangeslagen indruk. Hij be
strijdt echter de handdoek gegooid
te hebben. Ton Harmsen trekt ge
woon een streep. Zegt hij.
MSTERDAM - „Ik éis van Ajax dat ze snel een
opvolger voor me gaan zoeken. Een jaar geleden,
toen ik voor de vierde keer voor drie jaar be-
Moratorium onderwijs noemd ben, heb ik de ledenraad al gevraagd naar
dat er hard gezocht is. Tevreden met wie ze heb-
jen? Ja, ja, dat zal het zijn".
nr
kunde
ke
rings
ban
y sfy
OP KWALITEIT KUNT U REKENEN
MULTÏ-TAPIjt-BEDDÉN-ZONWERING
t a 1ï,i i 1 vV\ L\
Mercedes-Benz
Itotaalomzet van mei
lar, zoekt voor één
len
de totale
Teur.
tie zijn het tijdig
Iten, het aanleveren
nen meedenken,
renbewaking een
kontaktuele
het bedrijfsleven,
Imerking te komen
verzoeken wij u
iw brief te richten aan
Belcrumweg 32
pingen Hoge Ham 107
'Een kwestie van strepen trekken'
Door Ted van Leeuwen
chmsch Onderwijs v ii.i-.-ii t
onomisch Administratief Onder* gfill opvolger uit te kij en. Ik heb niet de indruk
jlk weet dat het moeilijk is. Een voorzitter van Ajax zoe
ken, is als het vinden van een vrouw. Velen ambiëren de
iunktie, maar er zijn er weinigen die passen. Ze zullen
lem nog dit j aar moeten vinden, dan kan hij nog een j aar
met me meelopen. Dat is in deze tijd met die enorme
commerciële belangen en de complexe materie die eraan
verbonden is, ook noodzakelijk. Mijn opvolger kunnen ze
niet, zoals mij destijds, gewoon maar in het diepe gooi-
ciaal Agogisch Onderwijs
nst en Vormgevings Onderwijs
dagogisch Onderwijs
;zondheidszorg Onderwijs
heeft een vacature voor
in bij afstudeerprojecten
lieu we taken.
kundig (TU) ingenieur ol
iie een brede werktuig
voorkeur extra interesse
verptechniek.
f6.908,-per maand,
erichtingsleider
idrikx, telefoon
igeschool West Brabant,
ïst Personeel en
listratieve en wetstech-
:eren hieromtrent;
ieve organisatie en het
ntrent;
en vervangen van de
NIVRA t/m propedeuse,
jen;
te werken.
accountant bedraagt
laand.
blijvend op de hoogte
n op het vakgebied
iteratuur en research;
liliteiten worden verleend,
medisch onderzoek
ictieprocedure.
t u contact opnemen
x>n (020) 572 24 39-
i binnen 14 dagen,
ummer 88/18/IV,
si van de Sociale
1077 AB Amsterdam-
en
De hand steunt de kin, de vin-
;ers ploegen door het gezicht.
Ton Harmsen lijkt het voetbal
moe. De intriges, achterklap, de
publieke opinie die na het ver
rek van Johan Cruijff („hij
hóéfde niet weg, hij ging, denk
erom!") sterker anti-Harmsen
is dan ooit. Als het even niet
loopt bij Ajax klinkt het in De
Meer: 'Harmsen rot-op'.
Even fel: „Dat interesseert
me geen flikker! De mensen
veroordelen vaak al voordat ze
oordelen. Jongen, luister nou,
ik weet toch precies hoe het in
elkaar zit. Dat ga ik nu niet
uitleggen. Maar als voorzitter
'an Ajax ben je een gewild ob-
ect van gefrustreerde lieden.
Cruijff? Ach, ik heb ergere din-
meegemaakt. Waar ik me
aan erger is dat er vaak geen
waarheden verteld worden.
Zaterdag stond in De Telegraaf
de Johan Cruijff-Stichting
was opgeheven. Nou, daar is
mee aan de hand. Dat zou
Cruijff wel willen, ja. Je denkt
toch niet dat mensen als Martin
Schroder en Ton Brandsteder
ach door meneer Cruijff laten
dwingen?"
- Kijkt u al uit naar uw aan
staande afscheid?
Ton Harmsen: „Nee, het is geen
uitkijken-naar. Het is een
westie van strepen trekken.
Het is niet zo dat ik het gevoel
keb iets gemist te hebben. Dat
15 de makke van de mensen te
genwoordig. Als ze een jaartje
toet naar de Cöte d'Azur of
Marbella geweest zijn, menen
iets gemist te hebben. Nou,
Mis dat bij mij niet".
„Straks ben ik 65. Heb ik nog
hen jaar, misschien vijf jaar te
even. Ik heb voor Ajax veel la
wn staan. Ook mijn vrouw. Ik
Wil die tijd inwisselen. Dingen
"oen waarin ik zin heb. Ik wil
weieens met mijn kind mee,
"ujn zoon rijdt paard. Een
je varen met mijn boot. En
en toe eens bij Ajax langsko
men".
„Vorig weekeinde (Ajax
geelde niet voor de competitie,
red) moest mijn zoon paardrij
den in Groningen. Het was een
Perfect toernooi, allemaal
'euke mensen die positief met
sport bezig waren. Ik had de
jeie dag de tijd, hoefde niet te
jenken, godverdikkie ik moet
Mweer naar Ajax".
En als Ajax niemand vindt?
°,n Harmsen: (Prompt) „Dan
mijn clubhart weer spre-
Ik zal Ajax nooit in de
k laten. Ze kunnen altijd
rereep op me doen. Maar ik
nd het de plicht van de le
denraad dat ze serieus op zoek
"u naar een nieuwe voorzit-
- Aan welke eisen moet een
Ajax-voorzitter voldoen?
Ton Harmsen: „Tja... Stressbe
stendig moet hij zijn. De funk-
tie is een afspiegeling van het
gewone leven. In 88 jaar heeft
Ajax negen voorzitters gehad.
De ene had deze kwaliteit, de
andere die. Maar je kunt als
bestuur bedenken wat je wilt,
als het in het veld niet loopt
houdt alles op".
- Er komt een nieuwe wereld
op het voetbal af. De 'nieuwe
media' -commerciële televisie
openen nieuwe financiële
bronnen.
Ton Harmsen: „Daar zijn we
heel dichtbij. Wat heet! In Ne
derland hebben heel weinig
mensen daar verstand van.
Twee, drie misschien. En die
zitten niet bij de omroepen. Het
is ook heel complex. Het gaat
tot Zuid Amerika toe. In de toe
komst gaat elke wedstrijd ver
kocht worden. Dan komen de
sponsors aan hun trekken.
Daarom was ik ook zo tegen
het jaar-contract met de NOS,
maar goed, korter dan een jaar
gaat niet. Nog zijn er geen se
rieuze concurrenten op de
markt, maar die gaan zich bin
nen een jaar aandienen. Na de
Spelen, let maar eens op.
Daarom is de competitie gebaat
bij een bredere subtop. Nog
maken de bekende drie in Ne
derland de dienst uit, dat moe
ten minstens zeven, acht clubs
worden. De topclubs zijn bij
een grotere subtop gebaat".
„De competitie moet inge
krompen worden. De CSR is te
gen. Werkgelegenheid, oké,
maar er zijn andere mogelijk
heden te over. We praten er al
jaren over, maar als het op
stemmen aankomt... Wat zou ik
graag zien dat de algemene
vergadering niet openbaar
was. Met de pers erbij zijn die
voorzitters ineens anders.
Daarom is de stemming ook al
tijd anders als op FBO-verga-
deringen, hahaha".
- Als u bij Ajax stopt, verlaat u
dan ook het sectiebestuur?
Ton Harmsen: „Ik heb te gaan
tot '89. Of is het 1990? Nou ja,
dat staat wel in het KNVB-
boek. Dan stop ik, ja, Het zou
anders een dwaze boel zijn.
Binnen het sectiebestuur ga ik
met iedereen goed om. Vooral
met André van der Louw, of
schoon onze politieke visies
verschillen. Op grond van we
derzijds respect".
„Nee, ik ga inderdaad nooit
mee naar een overleg met de
Haagse politiek. André kan dat
perfect, ik niet. Ik heb er geen
geduld voor. Er is geen eer aan
te behalen. Ik sta binnen twee
minuten weer buitea Korthals
Ton Harmsen: .PSV pakt de Europacup met twee overwinningen en vijf gelijke spelen.
Altes, Van Dijk... vooral de
laatste is een heel nare man".
„Wat willen ze nou eigen
lijk? Ajax betaalt per jaar 3.5
ton aan beveiliging. Kun je na
gaan hoeveel het hele voetbal
betaalt Maar nu wil de politiek
opeens de pasjes weer niet in
houden. Wie dan? Moeten wij
de revolver ter hand nemen, de
mensen gaan fouilleren en ze
alles afnemen. Nee, dat mogen
we niet, maar hoe moeten we
het vandalisme dan in de hand
houden?"
- In Zeist zitten toch geen men
sen die de commerciële ontwik
kelingen in het voetbal aan
kunnen?
Ton Harmsen: „Hmm
pff...ehhh... Natuurlijk is de
deskundigheid bij de clubs gro
ter. Die hebben er meer en di
recter mee te maken. Jarenlang
is er in Zeist gedacht dat de
clubs er voor de KNVB waren,
terwijl het andersom is. Lang
zaam moet dat omgebogen
worden. Dat is niet eenvoudig".
„Het gaat hierbij om mensen
die meer dan 25 jaar in Zeist
zitten. Als er in mijn zaak
iemand is die 27 jaar bij me
werkt, maar voor wie het
tempo de laatste jaren te hoog
geworden is, ga ik met zo'n
vent iets zoeken. Een andere
baan. Dat gebeurt in alle rust.
Doe je dat in Zeist... Tja. dat is
gefundenes fressen voor de
pers. Daarmee moet je reke
ning houden. Ligt gevoelig,
heel gevoelig".
- Iets anders. Breken de min
dere jaren aan voor Ajax? Er
staan geen multinationals als
Philips of supperrijken als Ber
lusconi of Ta pie achter de club.
Ton Harmsen: „Ik denk niet
dat de schrale jaren voor Ajax
in aantocht zijn. Dat zal het be
stuur nooit over zich heen laten
gaan. De inventiviteit speelt
een rol, wij blijven vertrouwen
op het reservoir van Ajax, dat
altijd talenten oplevert. En dan
nog, Juventus was niet van gis
teren op vandaag van FIAT.
Waar staan ze nu? Of het
Olympique Marseille van me
neer Tapie?"
„Ik geloof ook helemaal niet
in een Europese competitie. Je
kunt de competities niet van
hun topteams beroven. Al snap
ik de bij de voorstanders le
vende gedachte wel. Ze willen
de risico's uitschakelen. PSV
wint de Europa Cup. Negen
wedstrijden, drie overwinnin
gen, één nederlaag en vijf ge
lijke spelen. Niet om te katten,
maar om duidelijk te maken
hoe riskant topvoetbal is".
- Een consortium-constructie
zoals Johan Cruijff bij FC
Utrecht voor ogen stond, is dat
wat voor de toekomst?
Ton Harmsen: „Onmogelijk,
een uit de lucht geplukt ver
haal. Kan niet serieus zijn.
Winsemius? Een kind in deze
zaak. Dat was overigens wel
knap van ze, een oud-minister
in de zaak betrekken. Winse
mius heeft een boek geschre
ven, 'Speel nooit een uitwed
strijd'. Nou, dit was echt een
uitwedstrijd voor die man".
- Hans Kraay zegt het toe te
juichen wanneer General Mo
tors Feyenoord overneemt.
Ton Harmsen: „Stel dat het ge
beurt. Dan is er dus geld. Maar
dan vraag ik Kraay wie hij wil
kopen. Na twee buitenlanders
- FOTO ANP
houdt het toch op!!! En welke
Nederlander wil je dan nog ha
len? Kopen is overigens het
probleem niet. Pettersson
kostte ons 3.3 miljoen. Dan
koop je een waarde. Een fic
tieve waarde, natuurlijk. Maar
als mijn zoon een paard koopt
van een kwart miljoen, zegt
hijPap, ik zet hem voor 2500
gulden in de balans. Dat is de
slachtwaarde. Met levende
have loop je altijd risico. Maar
goed, kopen is geen kunst, vast
houden in ons fiscale systeem is
echter een onmogelijkheid.
Spelers betalen in Nederland
teveel belasting ten opzichte
van andere landen".
- 17 zult zich anders nog wel
eens achter het oor krabben op
de dag dat PSV een fortuin ver
dient op de van Ajax overgeno
men Koeman en Vanenburg.
Ton Harmsen: „Ik niet. Mijn
voormalig technisch directeur
misschien. Die liet ze in het
tweede spelen of op de tribune
zitten. Toen Koeman vertrok
was-ie zo bijzonder overigens
niet. Misschien die andere
coach... Ach wat ook, die twee
pasten gewoon niet bij elkaar".
- Cruijff heeft toch pogingen
gedaan Koeman te houden?
Ton Harmsen: „Wij hebben dat
gedaan, hij niet. Arie..."
De meeluisterende directeur
Van Eijden: „De reden dat Ro
nald voor PSV koos, was het
spelsysteem. Hun systeem vond
hij realistischer, dat sprak hem
meer aan".
Harmsen weer: „We hebben
het twee-en-een half jaar aan
gezien. Toen hebben we er een
punt achter gezet. De trainers
kopen niet meer bij Ajax! Trai
ners zijn passanten. Die blijven
twee jaar, vier jaar met hun
ideeën en systemen en dan
komt er een andere trainer met
andere systemen, waarbij
nieuwe spelers gezocht moeten
worden. Waardeloos".
- Waarom blijft een trainer
dan niet gewoon tien jaar of
langer?
Ton Harmsen: „Ha, dat hebben
wij ons ook weieens afge
vraagd. Jack Reynolds heeft
hier 30 jaar gezeten. Maar men
zegt dat de trainer de spelers
dan niet meer...ehh.. aan
spreekt, heet dat hè? Pff.. Hoe
lang zit Peter Post al op zijn
plaats? Renners komen en
gaan, Post blijft en zo hoort
het".
- Ajax heeft het recordbedrag
van zes miljoen aan aankopen
besteed. Hoe gaat dat dan?
Ton Harmsen: „In overleg met
de technische staf. Ja, wat
dacht jij dan? Daarna volgt de
voordracht van het bestuur
aan de financiële commissie
van Ajax. Natuurlijk moet er
wel een afgerond plan liggen,
de financiële commissie moet
niet elke dag met een andere
naam lastig gevallen worden".
- Op medisch gebied zijn er
nogal wat problemen bij Ajax.
Ton Harmsen: „Er zijn veel
mensen die hun mond voorbij
praten. Veel belangetjes lopen
in de rondte."
- Willems kostte l.S miljoen.
Blijkt ztvaar geblesseerd. Daar
is toch een blundertje gemaakt.
Ton Harmsen: „Die speler is
drie keer goedgekeurd. Door
drie verschillende artsen. Wat
denk je daar van? Hij was in
het Lucas-ziekenhuis gekeurd.
Expres heeft het bestuur ge
zegd, laat hem ook door het
AMC keuren. Een keurig rap
port, ook voor de verzekering.
Nou, vanavond heb ik alle me
dici laten komen, iedereen die
ermee van doen had. Ik wil het
verhaal nu weieens horen".
„Pfff... De ene zegt: Hij
speelt zondag tegen Twente,
een ander: Nee, dat duurt nog
minstens vier weken. Heel ver
velend voor de trainer".
- Dat is Kurt hinder. Waarom
uitgerekend hij?
Ton Harmsen: „Als Kurt Lin-
der dat ongeluk niet gehad had,
zat hij nu bij een andere Ne
derlandse club. Ik zeg niet wel
ke, maar hij heeft er eerder ge
werkt (PSV dus, red). Ericsson
kon niet. Leo Beenhakker, daar
is Arie mee bezig geweest. Dat
is niet gelukt. Masopust kon
niet, Boskov niet, noem maar
op. Er is een lijst opgesteld, sa
men met de spelers. Elf, twaalf
namen. Typisch, er was geen
Nederlandse trainer bij. Reker
niet, Van Veen niet".
- De spelers klikken niet met
hem, hinder speelt on-Ajax,
vijf verdedigers. Bovendien
stelt hij zich in de publiciteit
als een geslagen hond op.
Een lachje krult om de lippen
van Ton Harmsen: „Ach, iedere
trainer heeft zo zijn eigen stijl.
Misschien dekt hij zich in. We
zien wel. Het is on-Ajax, ja,
maar dat is zijn zaak".
- Ajax betrekt bijna 30 procent
van de inkomsten uit de Europa
Cup. De muizen van de neder
laag woensdag in hissabon trip
pelen al achter de coulissen,
want de ploeg draait van geen
kant. Niemand die hinders sys
teem ziet zitten.
Ton Harmsen: „Dat is de zaak
van de trainer. Maar het is een
must ervoor te zorgen dat we
daar niet met een nulletje of
drie, vier verliezen. Dan kost
het veel geld".
- Is dat de opdracht?
Ton Harmsen: „Ajax heeft nog
nooit een trainer een opdracht
gegeven. Als ze daar zelf niet
achter zijn, zijn ze ongeschikt
voor dit niveau."
- Eindelijk weer eens kam
pioen worden ook niet?
Ton Harmsen: „De afgelopen
jaren zijn we ook geen kam
pioen geweest, maar financieel
waren het de beste jaren uit de
clubgeschiedenis. Twee keer de
Europa Cup-finale..."
- Niet los te zien van Johan
Cruijff...
Ton Harmsen: „Met zo'n salaris
mag dat ook wel. Maarre, van
die Europa Cup II heb ik niet
zo'n hoge pet op. De Engelsen
ontbreken, onder de bekerwin
naars zitten nogal wat toevals
treffers. Hoe dan ook, we heb
ben het meeste geld verdiend
zonder kampioen te worden.
Daarom lig ik ook niet wakker
van zo'n titel. Kampioen, dat is
iets voor de supporters. Wel is
het een uitdaging PSV in te ha
len. Ik denk dat het dit jaar
kan, PSV krijgt het moeilijk.
Mag ook wel, we hebben net
zoveel geïnvesteerd als PSV en
Feyenoord samen".
- Vindt u het voetbal nog wel
leuk?
Ton Harmsen: „Die negentig
minuten op zondagmiddag
doen je gehieten en veel van de
sores vergeten. Ja, ik kan van
het spel nog genieten. En van
het besturen met mensen met
net zoveel clubbinding als ik".
- Ook na zo'n affaire Cruijff,
die maar geen einde neemt?
Ton Harmsen: „Het belang van
de vereniging stond voorop. De
toekomst van Ajax als club
stond op het spel. Ik ben Cruijff
niet: Wie niet voor mij is, is te
gen mij. Ik hou van de midden
weg. De vereniging is me hei
lig. Zwolle, AZ, dat zijn toch
schrikbeelden. Meneer wilde
een paleisrevolutie. Vereni
ging? Rot alles weg! De voor
zitter, hij en de sponsor moch
ten blijven. En de penning
meester natuurlijk. Hij moet
dat vanavond eens bij Barce
lona voorstellen. Nou, dan weet
ik wel waar hij morgenochtend
staat. Dat hij er in de publici
teit goed en ik slecht vanaf ben
gekomen zegt me niks. De
massa kun je mobiliseren. Dat
kunnen de meeste dictators.
Maar de meeste zijn weer te-
nonder gegaan".
- U zult als voorzitter van Ajax
Johan Cruijff nooit meer als
trainer begroeten?
Ton Harmsen, nauwelijks ver
staanbaar: „Nee, nee".