Praten over crisis in Polen kan niet zonder Wales;
ITICHTINi
Vredespaleis in Den Haag viert 75-jarig bestaan
pressiegroep uitkeringsgerechtigden in Europa
even._
UITBLAZEN
>olen is er noc
faag en veelze
Het verkeer
verloedert
DESTEM ACHTERGROND VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1988
-DESTEM.
flT.PITEM BINNEN!
Lamer blijft
)ij standpunt
roedkope
idoptiekosten
DE STEM COD
ZODRA de autolobby
zich roert krijg ik al
tijd het idee dat het
naar spruitjes begint te
ruiken. Hoewel overtuigd
automobilist heb ik iets te
gen de autolobby. Als
automobilist vind ik dat er
meer en bredere autowe
gen moeten komen, dat de ver-
keersstruktuur op de eerste
plaats moet zijn afgestemd op
de (ook toekomstige) behoeften
van de verstedelijkte samenle
ving, die het dichtbevolkte Ne
derland bezuiden de lijn Am
sterdam-Arnhem nu eenmaal
grotendeels is, en dat er pas
daarna, ook met zorg, naar de
bloemen, bomen, bijen en vo
gels moet worden gekeken.
Maar als de autolobby plei
dooien houdt die in die richting
gaan, dan geloof ik er opeens
niet meer in. 'Ach, de ANWB',
denk ik dan.
Toch ben ik al jarenlang lid
van de ANWB en van de We
genwacht, op wie ik tot nu toe
twee keer met sukses een be
roep mocht doen. Een keer in
een parkeergarage in Den
Haag, toen er iets met het con
tact was en een keer, in het
holst van de nacht, op het par
keerterrein van motel Vianen
omdat de accu leeg was door
dat ik 's-morgens, toen ik er
door een bus werd opgepikt, de
verlichting aan had laten staan.
Ik ben houder van de Interna
tionale Reis- en Kredietbrief,
die ik gelukkig nog nooit heb
hoeven te gebruiken en maan
delijks blader ik De Kampioen
door, deze maand vernieuwd en
wat aantrekkelijker geworden
om te zien. In mijn pnlle auto
jaren, toen ik m'n auto's nog
behing met sportieve wielsier-
ringen en extra mistlampen,
had ik een abonnement op De
Autokampioen, maar dat is na
een paar jaar overgegaan.
De ANWB is een nuttige
organisatie, al is het clubge
bouw in Breda wat aan de
krappe kant geworden en kan
het blij rijdende lid er zijn auto
alleen kwijt op het trottoir en
op het gazongras van de ge
meente. Als lid kun je er van al
les kopen. Kaarten, gidsen,
auto- en kampeerspullen en an
dere leuke dingen. Deze
maand, zo zag ik in de Kam
pioen, hebben ze een handig
kompas van vijfentwintig gul
den in de aanbieding voor een
entwintig gulden zoveel. Ik heb
al een paar kompassen, die ik
nooit hoef te gebruiken, maar
het ANWB-kompas is zo'n
hebbeding, dus wil ik het best
hebben. Alleen: het is nogal
wat om alleen daarvoor naar
dat moeilijk bereikbare kantoor
te rijden, dus onderdruk ik
mijn hebzucht.
De ANWB kijkt ook voor
uit. Naar 1992 bijvoorbeeld,
het jaar waar steeds meer men
sen hun blikken op werpen.
Wat is er met 1992? Dan zijn er
weer Olympische Spelen en
moet het Nederlands Elftal zijn
Europese titel verdedigen.
Maar dat bedoelt dé ANWB
niet. 1992 is het Jaar van Euro
pa. Dan vervallen de binnen
grenzen. Met het oog daarop
(vraag me niet naar het pre
cieze verband, daar gaat het
hier niet om), meent de
WIM KOCK
ANWB, wordt het tijd dat de
regering een begin maakt met
de afschaffing van de wegenbe
lasting en, ter compensatie, de
verhoging van de accijnzen op
brandstoffen.
Nu wordt die andere vriend
van de Blij-dat-ik-Rij-bev/e-
ging, de BOVAG, wakker. Die
wil daarvan niets weten. Dat
zou het tanktoerisme maar aan
wakkeren. 'Tanktoerisme?',
denk je dan. Het is wel opge
vallen dat er een soort terrein-"
wagen-rage heerst, Japanse
hondehokken op tractorwielen,
maar in een tank heb ik nog
niemand zien rondrijden, be
halve nu en dan een huzaar.
Uit de context van het bericht
begrijp ik waar het over gaat.
De automobilist gaat dan nog
vaker de grens over om zijn
benzinetank te vullen dan hij
nu al doet. 'Tanktoerisme'
loont de moeite en de geïnves
teerde kilometers als je niet te
ver van de grens woont. De
BOVAG spreekt van een 'bela
chelijk' en 'naïef idee. Harmo
niseren best, meent de BO
VAG, maar dan niet voor 1992
en allemaal tegelijk. Gelijk
oversteken dus, een mooi mid
denstandsprincipe.
Als het om de centen gaat
worden de belangentegenstel
lingen binnen de lobby snel
zichtbaar: de blijde rijders van
de ANWB tegen de pomp- en
garagehouders, de klanten te
genover de winkeliers. Hoewel,
de klanten? De klantenbónd.
De klanten zelf liggen er niet
wakker van hoe ze worden ge
plukt, via de accijnzen of via de
wegenbelasting. Dat is hen
lood om oud ijzer. Waar de le
den van de ANWB zich druk
over maken zijn de files en ook
de toenemende verloedering in
het verkeer, zoals het hand over
hand toenemen van het aantal
mobilisten dat, in navolging
van de fietsers, bij het afslaan
geen richting meer aangeeft;
het steeds veelvuldiger door
rood licht rijden; het rechts in
halen en slalommen op drie-
baans autowegen; het op de
gekste plaatsen stoppen met de
knipperlichten als excuus of
'uitleg' en het veel te hard rij
den in lange, rechte woonstra
ten die vanwege hun verkeers-
circulatie-functie, misschien te
recht, geen drempels krijgen.
Kortom: slordig, hinderlijk,
dom, gevaarlijk verkeersgedrag
Vorige week vrijdag knal
den vlak voor mijn ogen twee
auto's in volle vaart op elkaar.
Op een met verkeerslichten be
veiligde kruising. Hoe kan dat?
Dat bedoel ik dus. Kan de
ANWB daar niet eens iets aan
doen?
Korte pauze
De eerstvolgende rubriek ver
schijnt pas volgende week woes-
dag. Ik moet er een paar dagen
tussenuit. Vandaar.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. j 1per maand,
1,90 per kwartaal, j 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. J 1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 -ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
DE grote doorbraak dat
het Poolse bewind woens
dag besprekingen is be
gonnen met de leider van
Solidariteit, Lech Walesa,
is erop gebaseerd dat men
zich realiseert dat er geen
andere weg is uit de ern
stigste crisis van de natie
sinds de staat van beleg
bijna zeven jaar geleden
werd afgekondigd.
In een laatste poging om van
een apathische en zelfs vijan
dige bevolking steun te krij
gen voor een strikt econo
misch hervormingsprogram
ma, stelt de Poolse regering
voor ronde-tafelbesprekingen
te gaan voeren met onafhan
kelijke maatschappelijke
groeperingen.
De autoriteiten hebben zich
zelfs bereid verklaard te pra
ten over een onderwerp dat ze
tot dusver verre hielden;
nieuwe wettelijke erkenning
van het verboden vakverbond
Solidariteit.
Maar Solidariteit-leider
Lech Walesa moest woensdag
ook water in de wijn doen. Na
zijn drie uur durende bespre
kingen met vertegenwoordi
gers van de regering, de com
munistische partij en de
roomskatholieke kerk reisde
hij terug naar Gdansk met op
zak slechts de belofte van be
sprekingen - niet de belofte
dat Solidariteit wordt erkend,
de eerste eis van de stakers.
Lech Walesa en Solidariteit-medewerker Tadeus Mazowiecki op weg naar Gdansk om
de stakers te bewegen de staking te beëindigen. - fotoap
Sterker nog, alle stakingen
moeten worden beëindigd
voor de besprekingen kunnen
beginnen. Walesa riep op het
werk te hervatten maar het is
onduidelijk of hij zijn aan
hangers daartoe kan overre
den.
Hoewel de Poolse regering
erin is geslaagd een aantal
stakingen in de jongste golf
van arbeidsonrust te beëindi
gen, is zij gestuit op een muur
van activisme in de twee
grootste havens van het land,
een van de grootste kolenmij
nen en een grote staalfabriek.
Het gebruik van geweld
daarbij - zoals werd gedaan
om arbeidersprotesten in 1970,
1976 en 1981 te onderdrukken -
was deze maal ondenkbaar,
nu Polen wanhopig tracht de
financiële contacten met het
westen te herstellen. Deze
werden verbroken nadat op 13
december 1981 de staat van
beleg werd ingevoerd.
„Als er geen houding tot
verzoening was van de rege
ring zouden er geen concessies
zijn gedaan aan de andere
kant", verklaarde Politburo-
lid Wladislaw Baka tegen
verslaggevers tijdens de be
sprekingen in Warschau.
Baka, die wordt genoemd
als de volgende Poolse pre
mier, verklaarde dat de rege
ring moet praten met opposi
tiegroepen buiten de commu
nistische party, een uitlating
die nog niet lang geleden on
denkbaar was. Baka zei dat
het beseffen van de noodzaak
tot besprekingen - vooral met
Solidariteit wegens zijn brede
steun onder bevolking - niet
een 'eureka'-gedachte is,
maar het gevolg is van een
proces van discussie dat uit
eindelijk is goedgekeurd door
de partij - en staatsleiding.
„Als je onze geschiedenis,
onze geografie bekijkt en alle
grote tegenstellingen bestu
deert is het geen Shakespea-
reaanse kwestie", zei hij in
een ongewoon open gesprek.
„Het lijkt maar moeilijk voor
westerse waarnemers". Ge
vraagd of Solidariteit nieuw,
legaal leven kan worden inge
blazen zei hij: „ik kan niet
uitsluiten dat dit gaat gebeu
ren en het zal waarschijnlijk
gebeuren".
Maar volgens Baka kan So
lidariteit waarschijnlijk
slechts terugkeren in de vorm
van plaatselijke vakbonden
bij individuele ondernemin
gen, waar de arbeiders voor
dergelijke vertegenwoordi
ging kunnen stemmen. Hij
zag Solidariteit niet terugke
ren als nationale politieke
kracht.
Met vele miljoenen verlies
door de stakingen, met de be
voorrading op de nationale
markten in grote problemen,
met een zwaar drukkende
buitenlandse schuld van 75
miljard gulden die mees;,,
bij praktisch elke te net
economische beslissing, j
de Poolse regering zich te,
zekeren van de medewerk
van de bevolking. Het e
mische hervormingsprot
ma, dat vorig najaar met,
fanfare werd aangekond
is in het slop gekomen,
alleen door gebrek aan
kracht maar door gebrek;
steun bij het publiek. Int
uniek referendum vorig j,
november verwierpen de!
zers een programma. vat\\
snelde hervormingen, wa
onder prijsverhogingen,
elke Pool allergisch voorit]
Het feit dat voor het t
een vertegenwoordiger i
roomskatholieke kerk
bij de besprekingen werd
trokken - een wijziging,
de traditionele rol van ri
recte bemiddelaar - is een-I
dere aanwijzing dat het J
Poolse leiding ernst is. Uite
delijk zal het succes van|
nieuwste bereidheid tot g
ten voor een groot deel ertl
afhangen hoeveel beide zijl
elkaar vertrouwen. De rel
ring in Warschau vreest J
het legaliseren van Solid
teit zou leiden tot onrust]
heel het land, zoals gebeu
in 1980-1981. Walesa moet»
doende controle krijgen
de militante aanhangers
Solidariteit om te beloven ij
dat niet weer zal gebeui
(UFO
cijMEGEN (ANP) - In de
bekomst zullen mensen
?gt slechte ogen kunnen
•lezen tussen een bril of een
laserbehandeling. Binnen
tnkele jaren is de oogheel
kunde zo ver gevorderd dat
het hoornvlies met behulp
ban laserstralen kan wor
den geslepen waardoor geen
hril of contactlenzen meer
hodig zijn-
nat is de overtuiging van prof.
iF Deutman van de afdeling
„„heelkunde van het Rad-
oudziekenhuis in Nijmegen.
e
aai öoiiaanieii worai entend, gcii, 10 zij gesiuu up een muui wciucn vei ui uk-cii naucti up 10 nug muct pidicn met ujjjuuai- mei ccii /.wadi uxuKjieriae aai mei weer z.ai geueu
de eerste eis van de stakers. van activisme in de twee december 1981 de staat van tiegroepen buiten de commu- buitenlandse schuld van 75 (UPI)
'TE HUUR of te koop we- II veel te ver. De Duitse keizer IT hebben de zogenoemde
'TE HUUR of te koop we
gens faillisement' stond in
de Eerste Wereldoorlog bij
spotprenten van het Vre
despaleis in Den Haag.
Het imposante gebouw aan
wat toen de rand van Den
Haag was, stond er nog maar
een jaar. Ondanks die onfor
tuinlijke start viert het Vre
despaleis op 6 september zijn
75-jarig bestaan.
De plechtigheid zal worden
bijgewoond door koningin
Beatrix en de secretaris-ge
neraal van de Verenigde Na
ties, Javier Perez de Cuellar.
Bij die gelegenheid krijgen zij
het eerste exemplaar aange
boden van een boek over de
geschiedenis van het Vredes
paleis, dat bibliothecaris dr.
Arthur Eyffinger voor het ju
bileum heeft geschreven.
Het idee voor het Vredes
paleis, waar nu het Interna
tionaal Gerechtshof is geves
tigd, dateert van de Haagse
Vredesconferenties van 1899
en 1907. De eerste conferentie
werd belegd op initiatief van
de Russische tsaar Nicolaas II,
die zich zorgen maakte over
de sterke militaire opbouw in
Duitsland onder keizer Wil
helm II. Dat Den Haag geko
zen werd als ontmoetings
plaats, is volgens dr. Eyffin-
ger niet alleen te danken de
neutraliteitspolitiek van Ne
derland, maar ook aan de
banden tussen het Huis van
Oranje en de Romanovs.
„Sommige mensen denken
ook dat de onbeduidendheid
van Nederland ertoe heeft
bijgedragen", merkt Eyffin-
ger neutraal op.
Het was de bedoeling dat op
de conferentie, waarvoor ko
ningin Wilhelmina Huis Ten
Bosch ter beschikking had ge
steld, zou worden gepraat
over het oorlogsrecht en me
thoden om de wapenwedloop
te beteugelen. Maar het voor
naamste resultaat van de bij
eenkomst was een Conventie
over de vreedzame beslech
ting van internationale ge
schillen en de oprichting van
het Permanente Hof van Ar
bitrage, dat uiteindelijk on
derdak zou vinden in het Vre
despaleis.
Verscheidene landen,
waaronder de Verenigde Sta
ten, wilden liever een echt in
ternationaal gerechtshof,
maar dat ging vooral Wilhelm
II veel te ver. De Duitse keizer
beschouwde zo'n internatio
nale rechtbank als een be
dreiging voor de soevereini
teit van zijn land.
Het Permanente Hof van
Arbitrage, dat nog steeds be
staat, was veel minder bedrei
gend. In feite is het niet meer
dan een lijst van arbiters,
waaruit partijen die een ge
schil willen laten beslechten
de leden van een arbitrage-
tribunaal kunnen kiezen. Het
Hof heeft vijftig jaar lang
bijna niets om handen gehad.
In 1981 kon het echter weer
zijn nut bewijzen toen het zijn
apparaat ter beschikking
stelde van het zogenoemde
Claims Tribunaal, dat de
knoop van de financiële ge
schillen tussen de Verenigde
Staten en Iran probeert te
ontwarren.
Het Permanente Hof van
Arbitrage kreeg in de eerste
jaren van zijn bestaan zoveel
zaken te behandelen dat het
pand in het centrum van Den
Haag al gauw te klein bleek.
Daarom besloot men in 1904
een prijsvraag uit te schrijven
voor een nieuw onderkomen,
dat het Hof tegelijk iets meer
aanzien moest geven.
De Amerikaanse staalba-
ron en filantroop Andrew
Carnegie, die toentertijd be
kend stond als de rijkste man
ter wereld, stelde anderhalf
miljoen dollar voor de bouw
van het Vredespaleis ter be
schikking, terwijl de Neder
landse regering beloofde het
onderhoud voor haar reke
ning te nemen. De eerste steen
voor het Vredespaleis werd in
1907, kort voor het begin van
de tweede Haagse vredescon
ferentie, gelegd en op 28
augustus 1913 werd het ge
bouw geopend.
Ieder jaar bezoeken zo'n
twintigduizend toeristen het
Vredespaleis. Maar niet
iedereen is gecharmeerd van
het ietwat protserige gebouw,
dat door de Nederlandse
bouwmeester J.A.G. van der
Steur werd gebouwd naar het
winnende ontwerp van de
Fransman L.M. Cordonnier.
De Nederlandse architect
Berlage, die ook een ontwerp
had ingestuurd, heeft zelfs ja
renlang een juridische oorlog
gevoerd om de bouw van het
Vredespaleis van Cordonnier
tegen te houden. Het oor
hebben de zogenoemde
tional Clause' van het Stal
ondertekend. Daarmee j
zij het Hof de bevoegi
klachten in behandeling
nemen van landen die net
zij de automatische recht
macht van het Hof erkei
Vaak blijkt deze belofte
ter een wassen neus doori
veel landen een uitzonderii
maken voor zaken die
hun eigen oordeel uitsluit
onder de bevoegdheid vani
nationale rechter vallen,
stak Frankrij k in 1973 met
beroep op zijn veiligheids!
langen een stokje voor een
ging van Australië en Niem
zeeland Parijs via het Inte]
nationaal Gerechtshof
dwingen zijn kernproeven i
de Stille Zuidzee te staken.
Het vredespaleis in Den Haag.
spronkelijke ontwerp van
Cordonnier was nog veel ba
rokker dan het huidige ge
bouw. Zo wilde Cordonnier
het gebouw met vier rijkver
sierde torens bekronen, maar
daarvan moesten er tijdens de
bouw drie wegens geldgebrek
worden geschrapt.
Het gebouw is gestoffeerd
met allerlei materialen en
kunstvoorwerpen die door de
deelnemende landen van de
Vredesconferenties zijn ge
schonken en heeft daardoor
een wat bont aanzien. De sta
tige hal die belegd is met Ita
liaans marmer, wordt gedo
mineerd door een monumen
tale trap, die weer een ver
kleinde kopie is van de trap
pen van de Opera in Parijs,
terwijl de ramen erboven met
Nederlands glas-in-loodwerk
zijn versierd. Het hekwerk
van het Vredespaleis is een
cadeau van keizer Wilhelm II,
terwijl een zijzaal bijna hele
maal wordt gevuld door een
reusachtige vaas van jaspis,
een bijdrage van tsaar Nico
laas. In de tuin staat het
Deense geschenk: een fontein
met aardewerken ijsberen. In
de winter moeten de ijsberen
worden ingepakt, vertelt Eyf-
finger, want ze kunnen niet
tegen de vorst.
Het ware pronkstuk van
het Vredespaleis is de enorme
bibliotheek, waar onder meer
de protocollen van de proces
sen van Neurenberg liggen
opgeslagen. De bibliotheek
van het Vredespaleis, die zo'n
600.000 banden telt, was tot
het midden van de jaren vijf
tig de toonaangevende biblio
theek op het gebied van het
volkenrecht. Sindsdien is de
bibliotheek echter voorbijge
streefd door Amerikaanse en
Westduitse bibliotheken.
Maar die hebben ook veel
meer geld te besteden, stelt
Eyf finger met spijt in zijn
stem vast.
Vrede door recht, luidde de
leus waaronder het Perma
nente Hof voor Arbitrage was
opgericht. Maar die mooie be
lofte werd niet ingelost. Een
jaar na de opening van het
Vredespaleis brak de Eerste
Wereldoorlog uit. De oorlog
betekende echter niet het
einde van het Vredespaleis,
zoals sommige kranten voor
spelden met spotprenten
waarop het gebouw 'te koop
of te huur' werd aangeboden.
De verschrikkingen van de
Eerste Wereldoorlog vormden
juist de aanzet tot de oprich
ting van de Volkenbond en
een internationaal gerechts
hof, iets waarvoor vóór de
Eerste Wereldoorlog nog de
politieke wil ontbrak.
Het Permamente Hof van
Internationale Justitie, dat in
1922 voor het eerst bijeen
kwam, overschaduwde al snel
het Hof van Arbitrage. Maar
het succes van het gerechtshof
was van korte duur. Europa
raakte in de greep van het
fascisme en de Volkenbond
viel langzaam uiteen.
Na de Tweede Wereldoor
log - het Hof nam in de oorlog
de wijk naar Genève - wilden
de landen van de kersverse
Verenigde Naties met een
schone lei beginnen. Het Per
manente Hof van Internatio
nale Justitie werd ontbonden
en in de plaats ervan kwam in
1946 het Internationaal Ge
rechtshof, dat sindsdien in het
Vredespaleis huist.
Het Internationaal Ge
rechtshof is uitgegroeid tot
een instituut dat een aanzien
lijk gezag geniet. Moreel ge
zag, want de 15 rechters die in
het rechtscollege zitting heb
ben, beschikken niet over
middelen om de naleving van
hun uitspraken af te dwingen.
Alleen de Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties kan
sancties treffen tegen een
land dat zich niet aan de uit
spraken van het Hof stoort.
Een ander verschil met de
gewone rechtbanken is dat
het Internationaal Gerechts
hof alleen klachten in behan
deling kan nemen als het aan
geklaagde land ermee in
stemt. Tijdens de oprichtings
vergadering van de Verenigde
Naties hebben veel landen
JEN HAAG - Een meerder
heid in de Tweede Kamer
blijft haar standpunt dat
jidoptie van buitenlandse
rinderen zo goedkoop mo
gelijk moet blijven.
paarmee gaat ze rechtstreeks
i tegen de wens van staatsse-
etaris Korte-Van Hemel
Llustitie).
Die wil dat aanstaande
iders voor de kosten van
irlichting en het verplichte
ïzinsonderzoek door de Raad
fan de Kinderbescherming op-
raaien.
CDA-Kamerlid Doelman
n reken op steun van PvdA,
en D66 voor haar voorstel
de kosten van de het ge-
onderzoek (geschat op
250) niet bij de ouders in reke-
ig te brengen. Volgens Doel-
an is het in rekening brengen
n de kosten van het onder-
ik bij adoptie van buiten
landse kinderen meten met
wee maten: bij adoptie van
Dieptepunt in de geschierfederlaundjfJ kinderen betaalt
nis van het Internationa e ovefbeid de kosten zelf.
Gerechtshof was de afwijziit
van de klacht die Etiopiêe ?e ge{?ele Kamer schaarde
Liberia hadden ingedier: verder achter een motie
over het bestuur van Zuid an D66'er Wolffensperger om
afrika over Zuidwestaftil i,°,u s, kosten van voor-
(Namibia). Het Hof verwia c, g (geschat op 750) in
de klacht in 1966 op formt de\r &?val me! voor de volle
gronden, en met de klam e procent te laten beta-
mogelijke meerderheid: t en'
stem van de president van te
Hof gaf de doorslag. Die ui
spraak deed de animo vo
het Internationaal Gerechi
hof in de Derde Wereld, wai
het Hof soms toch al gezit
werd als een club van behi
dende heren die het recht vi
de rijke landen spraken,
het nulpunt zakken.
De laatste jaren lijkt die
tuatie omgekeerd. Si
meer ontwikkelingsland!
doen een beroep op het Hi
Daar staat tegenover dati|
Verenigde Staten zich de
gelopen jaren juist
meer afzetten tegen het Inteij
nationaal Gerechtshof,
volgens de Amerikaanse
gering partijdig is en zich
allerlei politieke in plaats vi
volkenrechtelijke zaken
moeit. Zo weigerde de rege
ring-Reagan de rechtsmacl'j
van het Hof te erkennen
Nicaragua de Verenigde Stf
ten voor het Hof sleepte,
dat de CIA mijnen had geli
in Nicaraguaanse havens.
Hof stelde Nicaragua in
gelijk en gelastte de Vei-I
enigde Staten hun vijandM
lijke activiteiten te stakes
maar de Verenigde Statffl
trokken zich van die ui[j
spraak niets aan. (ANP)
Door Frans Boogaard
„HET gat dat de Europese
Commissie heeft laten val
len op sociaal vlak, moet
door de Europese uitke
ringsgerechtigden zelf
worden ingevuld.
Om niet wéér de sluitpost van
de begroting te worden, moe
ten zij zelf een Europees so
ciaal beleid uitwerken. Een
vergelijking van de mininum-
uitkeringsniveau's in de lid
staten kan op dat vlak een
prima start zijn."
Met die conclusie werd deze
week in Brussel het eerste
tweedaagse congres afgeslo
ten van de ECA, de European
Claimants Association. Deze
betrekkelijk jonge club vere
nigt 'claimants' (zij die eisen
stellen) uit heel West Europa,
en wil van hen een mondige
pressiegroep maken die pal
staat voor alle uitkeringsaf-
hankelijken in de EG.
In de definitie van de ECA
zelf gaat het om zo'n 210 mil
joen mensen, van wie 90 mil
joen onder de armoedegrens
leven. Behalve de 145 miljoen
EG-ingezetenen die daadwer
kelijk van een uitkering af
hankelijk zijn (werklozen,
bijstandsvrouwen, AOW'ers,
gehandicapten en gepensio
neerden), rekent de ECA ook
jongeren onder de zestien jaar
tot haar doelgroep. Voor hen
allen wil de ECA een Euro
pese spreekbuis zijn.
In het manhaftige streven
om van de twaalf lidstaten
één groot Europa te maken, is
tot nu toe het sociale 'luik'
nogal verwaarloosd. Dertig
jaar EG zijn vooral een optel
som van pogingen tot econo
mische eenwording. Pas op de
laatste Europese top, juni
jongstleden in Hannover,
spraken de EG-regeringslei-
ders af dat ook op sociaal vlak
integratie moet worden be
vorderd. „Maar hoe, dat weet
nog niemand. Veel uitke
ringsgerechtigden in de EG
maken zich dan ook grote zor
gen over wat het magische
jaar 1992 voor hen te beteke
nen heeft," aldus professor
Bergmans van de Katholieke
Universiteit Brabant.
Volgens zijn Leuvense col
lega Jef van Langendonck
zijn aan de toekomst van de
sociale zekerheid in Europa
nog maar weinig serieuze ge
dachten gewijd. „Mijn vrees is
dat men een laag uitkerings
niveau pakt voor heel Europa,
met de vrijheid voor indivi
duele lidstaten om dat bedrag
aan te vullen. Maar er zijn zo
veel andere mogelijkheden.
Waarom niet een soort ge
middelde, waarbij landen die
onder dat gemiddelde zitten
worden gedwongen om een
extra inspanning te leveren?
Waarom niet een soort verze
keringsfonds, waaruit de
armste regio's kunnen put
ten?"
Volgens de voorzitter van
de adviesraad van de ECA, de
Nederlander dr. D. van der
Werf, zal echter de ECA zich
op een veel breder terrein
moeten bewegen. „Wij moeten
opkomen voor een goede
rechts- en inkomenspositie
van alle 'claimants', hun ach
terstandsituatie verbeteren.
In de zuidelijke EG-landen en
Ierland is dat de pure armoe;
in de noordelijke het sociaal
isolement. Als je geen telefoon
kunt betalen, geen geld hebt
voor kranten en schoolboe
ken, hoe kun je dan je kinde
ren een redelijke bestaansze
kerheid bieden? Met dat soort
problemen moet de ECA zich
de komende tijd bezighou
den."
Europa is voor een gedegen
sociaal beleid nog niet klaar.
Aanbevelingen en concrete
voorstellen zijn er niet. De
Europese Commissie, het da
gelijks bestuur van de EG,
kwam pas begin dit jaar met
een nota, die bovendien wei
nig méér bevat dan gespreks
thema's, en die oproept tot
breed sociaal overleg. „De
dialoog tussen sociale part
ners en regeringen moet wor
den geïntensiveerd. De sociale
gevolgen van de verwezenlij
king van de interne markt
moeten worden geanalyj
seerd," zo stelt EG-commissi-
ris voor Sociale Zaken M*|
nuel Marin.
Maar CommissievoorzitWl
Jacques Delors waarschuw
al voor te hooggespannen ver
wachtingen. In een intervie'l
met het Franse dagblad Lité
ration, begin deze week, stel4|
hij vast dat van een echte
lijkschakeling van social]
wetgeving geen sprake
zijn. „Wij moeten de bekorinll
weerstaan om alles gelijk tf
schakelen. De Europese een1
making is geen vloedgolf dii]
over Europa raast."
De Commissie, aldus D*l
lors, zal binnen enkele d
al wel komen met voorstelle]
over werknemersinbreng bin
nen de ondernemingen en b*
sisvoorstellen over recht
werk en opleiding.
iE FRANSE historicus en politicol
let honderdvijftig jaar geleden al.
verders moeilijker dan ombuiger
ig naar een meer liberaal bewin
irst dan werkelijk in gevaar als
illeen de hoogste staatskunst is i
redden als deze zich na lange
n het lot van de onderdanen te v<
Tocqueville doelde met zijn uits
toningen en hun ministers van vé
:herpe analyse is echter zo unv
ist kan worden op veel ontwikke
iuw. Zij is zeker van waarde bij
(istingen in Oost-Europa, in het bi
Het Poolse volk is al jaren onte
ïch met de regelmaat van de klok
■isen telkens weer: ingrijpende h«
i vrije vakbeweging Solidariteit,
'n beter leven te krijgen. Stakin
>k niet in de eerste plaats tegen t
>n, maar tegen de falende machtt
Nu de stakers deze week op he
ibben geboekt, zou er (in het We
•el' kunnen ontstaan. Daartoe is
olen zijn er niet bijna, de Polen zi
'omen er wellicht nooit. Zij komer
ihijstelsel dat met zijn onbeweeg
wen in Polen vergalt.
i-EKER, enige kosmetische veran
Minachtende woorden kunnen van
cnrapt worden uit het vocabulaii
'alesa bijvoorbeeld was sinds de
iet tanks Solidariteit monddood
Jjon. In officiële organen lazen d
pion van het Westen'. Deze week
IK]i naam terug en heette hij ee
Mke subtiliteiten laat de regering
per van Solidariteit nodig heeft
bekomst op te lossen.
Maar laten we niet te vroeg juk
leer beloofd dan dat er een ror
'aats van een vrije vakbeweging ii
TO dus. Toch is zij veelzeggenc
ooise regering zwakker is dan o
'ekomstige gesprekken tussen d
ir|ng kunnen ook iets oplevere
/or door de partij gecontroleerde
Generaal Jaruzelski zit in een m<
[ouwen van het volk terugwinnen,
•ne en politieke hervormingen wi
TJeen koopman. Hij is wellicht ee
wal een middelmatig politicus. H
rNnt"* en verspeelde het vertrou
JI9t hij een kans, zijn laatste, het
winnen door een redelijke dialo
-weging te beginnen. Veel kans
m nu af op extra aandacht van
dueville wist al waarom.
