Kremlin wil einde aan stakingen in Nagorno-Karabach De wederopstanding van Jimmy Carter Uf. Golfoorlog gaat door li.. RAFSANJANI: TERUGTREKKEN ACHTER INTERNATIONALE GRENZEN Publiek bang voor 1992 CONVENTIE 'REHABILITEERT' OUD-PRESIDENT BUITENLAND qeStem financ wL r de stem BUITENLAND WOENSDAG 20 JUL11988 AMSTERDAMS LONDEN (REUTER) - „Een bestand in de Golf oorlog behelst dat zowel Iran als Iraq hun troe pen achter de internationale grenzen terugtrek ken. Verder moeten vreemde mogendheden uit de Perzische Golf verdwijnen". NIEUWSOVERZICHT Raketaanval op Afghaanse hoofdstad Financiële positie VN nog precair Vier Arabieren in Griekenland opgepakt 168 Gram gif op Antwerpse vuilstort Bevolking vlucht voor vulkaanuitbarsting Inspecteurs beginnen INF-controle Chemische fabriek wordt gesloten Debetrente Postbank gaat niet omhoog VSB groep neemt belang in GWK Limako neemt ïeerderheid Belgische aardappelhandel HCS toch weer op hoge omzet T21 MOSKOU (UPI) - Het Kremlin heeft de autoritei ten gisteren opgedragen een einde te maken aan de sta kingen en betogingen van Armeense nationalisten die eisen dat de autonome pro vincie Nagorno-Karabach in de Sovjetrepubliek Azer- bajdzjan aan Armenië wordt teruggegeven. Het bevel was vervat in een re solutie van het presidium van de Opperste Sovjet (het Sovjet- parlement), waarin het hoogste staatsorgaan het verzoek van Nagorno-Karabach om aan sluiting bij Armenië verwierp. De tekst van de resolutie werd dinsdag door het Sovjet nieuwsagentschap TASS vrij gegeven. Het presidium van de Op perste Sovjet gaf de regering in Moskou en de autoriteiten in Armenië en Azerbajdzjan dins dag opdracht 'de arbeidsdisci pline te herstellen' en 'ervoor te zorgen dat de hand gehouden wordt aan de wet'. Verder moe ten zij 'met kracht een einde te maken aan alle activiteiten die etnische tegenstellingen aan wakkeren en aan alle pogingen democratische rechten voor on democratische doeleinden te misbruiken'. De resolutie is een duidelijke waarschuwing dat Moskou de stakingsacties van de Arme niërs niet langer zal dulden. In Nagorno-Karabach wordt al sinds half mei gestaakt, terwijl ook in Armenië stakingacties plaatsvonden. Nagorno-Karabach, dat overwegend door Armeniërs wordt bewoond, besloot zich vorige week af te scheiden van Azerbajdzjan. Maar volgens het presidium van de Opperste Sovjet kan de status van Na gorno-Karabach niet worden veranderd, omdat volgens de grondwet alle betrokken repu blieken met een eventuele wij ziging moeten instemmen. De Azerbajdzjaanse autoriteiten hebben van meet af aan gewei gerd Nagorno-Karabach, dat in 1923 bij Azerbajdzjan werd in gedeeld, af te staan aan Arme nië. In de resolutie krijgen de Azerbajdzjaanse autoriteiten het verwijt dat zij de Armeense bevolking van Nagorno-Kara bach hebben verwaarloosd. „De constitutionele rechten van de autonome provincie werden geschonden", aldus de resolu tie. Verder wordt de autoritei ten in Armenië en Azerbajdz jan verweten dat zij met de ar men over elkaar hebben toege keken en het 'politieke gevaar' van de situatie hebben onder schat. Waarnemers leggen de kritiek uit als een aanwijzing dat er mogelijk ontslagen op handen zijn in de partijtop in de twee zuidelijke republieken. Sinds februari, toen het geschil rond Nagorno-Karabach los barstte, zijn de partijleiders in alle drie de gebieden - Arme nië, Azerbajdzjan en Nagorny- Karabach - al vervangen. Om de pil voor de Armeense inwoners van Nagorno-Kara bach te vergulden, beloofde het presidium van de Opperste Sovjet vertegenwoordigers naar het gebied te sturen die moeten toezien op de uitvoe ring van een ontwikkelings plan, waarvoor Moskou in maart geld uittrok. 'VS moeten weg uit Golf Dit heeft Ali Akbar Hashemi Rafsanjani, de Iraanse op perbevelhebber, maandag voor de Iraanse televisie ge zegd. De uitzending is opgevangen door de BBC. Rafsanjani, die ook voorzitter van het parle ment is, sprak tot het Iraanse volk enkele uren nadat zijn land verklaard had dat het de VN-resolutie voor een bestand aanvaardt, die de Veiligheids raad van de volkerenorganisa tie een jaar geleden opstelde. Het eerste van de tien arti kelen waaruit resolutie 598 be staat, roept op tot een bestand en het terugtrekken van de troepen op de internationale grenzen als een eerste stap naar een volledige regeling. Op de Iraanse televisie kreeg Rafsanjani de vraag voorge legd naar veroverde gebieden in Iraq en Iran nu Iran de reso lutie van de VN aanvaard heeft. Hij antwoordde: „Uit de aard der zaak moeten beide partijen terugkeren naar de posities die als internationale grenzen gelden. De Irakezen staan bij voorbeeld in één van onze steden - Naftshahr. En kele Iraanse bergtoppen zijn nog in de handen van Iraq. Op sommige plaatsen houden wij enkele Iraakse heuvels bezet. Als de resolutie aanvaard wordt en handen en voeten krijgt, is dat (terugtrekken) het eerste dat gedaan moet wor den". Op de vraag naar de uitvoe ring van de VN-resolutie zei Rafsanjani dat de Algemene Vergadering en de Veiligheids raad van de Verenigde Naties 'als regel' een tijdstip vaststel len voor het bestand. „Daarna worden de paragrafen van de resolutie in volgorde uitge voerd. De partijen moeten te rugkeren naar erkende inter nationale grenzen zoals in de resolutie omschreven. Krijgs gevangenen moeten worden uitgewisseld. De commissie die zal vaststellen wie de agressor is, moet met haar werk begin nen. De buitenlandse mogend heden die zich in de Perzische Golf bevinden, moeten er weg. Dan zullen er besprekingen ge houden worden over de uitein delij ke oplossing van het vraagstuk". Iraq, dat verklaard heeft de resolutie uit te voeren als Iran dat ook doet, heeft voorzichtig gereageerd op de verrassende aankondiging van Teheran. Iran had tot nu toe geëist dat een internationaal college Iraq als agressor in de oorlog aan merkte, wilde het de resolutie aanvaarden. Artikel 6 van de resolutie vraagt de secretaris-generaal van de Verenigde Naties het vraagstuk te onderzoeken om een onpartijdig lichaam te be- Opperbevelhebber Rafsan jani. - foto ap BRUSSEL (RTR) - De steun van het publiek voor de Euro pese Gemeenschap lijkt tanende te zijn, volgens een opinie peiling die voor de EG-commissie is uitgevoerd door insti tuten voor het peilen van de openbare mening. In officiële EG-kringen in Brussel veronderstelden kopstukken dat het publiek bang is voor 1992, het jaar waarin Europa één gro te, vrije markt wordt, met vrij verkeer van goederen, mensen en kapitaal. De steun voor de EG is van 65 procent in de herfst van vorig jaar, gedaald tot 58 procent nu. De steun voor de ene, Europese markt, nam af van 57 tot 53 procent. Eén van de EG-bestuurders opperde dat het publiek bezorgd naar 1992 uitkeek omdat dan iets zou plaatshebben dat in zijn per soonlijke leven ingreep zonder dat hij precies kon zeggen wat het was. De peiling van meer dan 11.500 mensen in de hele EG werd ge durende zes weken uitgevoerd na een topconferentie van EG-lei- ders in februari waarop de laatste beletselen op weg naar 1992 werden weggenomen. In Brussel werd opgemerkt dat de steun voor de EG het sterktst afnam in de Bondsrepubliek Duitsland (62 naar 49 procent), en in Groot-Brittannië (37 tegen 46 procent in de herfst van vorig jaar). lasten met een onderzoek om vast te stellen wie in 1980 met het conflict begonnen is. Rafsanjani verklaarde dat het geschil met Iraq 'opge schort' is met het aanvaarden van de resolutie door Iran, maar dat het niet voorbij is. De Iraanse strijdkrachten dienen op hun hoede te blijven. Het aanvaarden van de VN- resolutie noemde Rafsanjani militair belangrijk. „Wij heb ben tegenstanders in Iran die zeggen: Waarom bent u kop pig? Als morgen duidelijk wordt dat ondanks onze flexi biliteit de Irakezen zich nog niet willen neerleggen bij wat juist is, staan onze binnen landse tegenstanders met lege handen en worden onze men sen niet langer misleid door deze binnenlandse propaganda en zullen zij inzien dat wij geen alternatief hebben". „Dan kunnen wij op onze weg voortgaan. Wij hebben onze strijdkrachten gehand haafd. Onze troepen moeten paraat blijven aan de fronten en daarachter. Ons volk moet gereed zijn. Met de aanvaar ding van de resolutie is het ge schil niet de wereld uit. Het is opgeschort tot wij zien hoe de onderdelen van de resolutie ten uitvoer gelegd worden". „Als het bestand er komt, zal er geen oorlog zijn aan de fron ten. Maar de opdrachten die de Imam (de Iraanse leider aya tollah Ruhollah Khomeiny) mij gegeven heeft moeten door gaan. Ik beschouw het bereiken van vrede en rust niet als on waarschijnlijk. Maar tegelijk ben ik niet bijster optimis tisch". NICOSIA (REUTER/DPA) - Iran en Iraq zijn gisteren weer slaags met elkaar geraakt, een dag nadat Teheran zich bereid verklaarde tot een bestand in de Golfoorlog. Beide partijen maakten melding van het neerhalen van eikaars oorlogsvlieg tuigen. Iran meldde dat het drie Iraakse oorlogsvliegtuigen had neergeschoten die aanvallen uitvoerden op fabrieken. Iraq verklaarde dat het een Iraans vliegtuig had neergehaald, dat probeerde het oliecentrum Kirkuk in het noorden van het land te bombarderen. In de oorlog die in 1980 begon, zijn tot nog toe 1,5 miljoen slachtoffers gevallen. - foto ANP Door Jo Wijnen ATLANTA - Hij is eindelijk terug: Jimmy Carter, de on fortuinlijke politicus uit Georgia die lange tijd werd beschouwd als de 'slechtste president' die Amerika ooit heeft gehad. Gisteravond viel hem een stormachtige en hartroerende ontvangst ten deel op de demo cratische conventie in Atlanta. Die ontvangst wordt algemeen gezien als de verdiende 'reha bilitatie' van een man die op het cruciale moment in zijn carrière alles tegen had. Carter hield een korte, door veel ge juich en applaus onderbroken toespraak die het onmisken baar bewijs leverde dat de oud president in zijn eigen partij eindelijk wordt erkend als een van de belangrijkste naoor logse leiders van de VS. Carter genoot kennelijk van de herwaardering van zijn pre sidentschap en zijn persoon. „Ik heb altijd geweten dat de geschiedenis mijn regering als eerlijk en oprecht zou gaan zien", zei hij in een interview in Atlanta. Natuurlijk betrok Carter ook zijn vrouw Rosalyn in de hulde. Rosalyn Carter werd tijdens het president schap van haar man afgeschil derd als een bemoeizieke en bazige 'First-Lady'. Het is zonder twijfel waar dat ze een grote invloed had op het politieke doen en laten van haar man. Jimmy Carter werd in 1980 weggevaagd door Ro nald Reagan. Zijn president schap werd gezien als een lange reeks van mislukkingen die eindigde met het gijzelings drama in Teheran. De demo cratische partij stelde hem ver antwoordelij k voor het debacle van 1980, als gevolg waarvan de partij niet alleen het Witte Huis, maar ook haar meerder heid in de Senaat verloor. Carter was de eerste zittende president die niet voor een tweede ambtstermijn werd ge- Jimmy Carter (links) met de democratische kandidaat voor het presidentschap Michael Dukakis. - fotoap kozen. Na zijn vertrek uit Washington trok Carter zich terug in zijn thuisstaat Georgia waar hij zich in al te grote haast aan het schrijven van zijn memoires zette. Daarna schreef hij een boek over het Midden-Oosten-vraagstuk en kort geleden publiceerde hij een beschouwing in boekvorm over de genietingen van het buitenleven. Vooral de afgelopen twee jaar heeft het oordeel over Car ter zich ingrijpend gewijzigd. De sobere, weinig retorische, volstrekt oprechte, diepgelo vige en soms wat naïeve Carter werd niet langer gezien-als een slecht president, maar als een politieke pechvogel die niet zo zeer door de Amerikaanse kie zers, als wel door iman Kho meiny uit het Witte Huis werd verdreven. Volgens een onlangs gehou den opiniepeiling oordeelt 47 procent van de Amerikaans be volking nu positief over Car ters presidentschap. Slechts 43 procent beschouwt hem nog steeds als een mislukking. Ook de historici denken intussen geheel anders over Carters presidentschap. In de rij van de beste presidenten is hij aan zienlijk opgeklommen. Carter zelf vergelijkt zich nu met presidenten als Truman en Eisenhower die pas echt be wondering begonnen te oogsten lang nadat ze het Witte Huis hadden verlaten. De democra tische conventie in Atlanta heeft Jimmy Carter met grote nadruk en veel lawaai toege voegd aan de lijst van haar meest prominente politici. Die daad van rechtvaardigheid mag dan wel geen groot poli tiek feit zijn, ze is in ieder geval het bewijs dat de democraten over de frustraties van de Car ter-periode heen zijn. Goed eerste halfjaar Nederlandse gewond bij treinongeluk J Tulip Computers T f Als gevolg van de botsing van twee personentrein zijn gisteren bij Toulouse (Frankrijk) 13 gewonden gewl] len, van wie twee ernstig. Onder de lichtgewonden bt vond zich een 36-jarige Nederlandse. Een trein reed op een kilometer van het station Tou!oib«| Matabiau achter in op een andere, die stilstond wegt pech. De bestuurder reed volgens de Franse spooruiejtj door een waarschuwingssignaal heen en merkte de stil staande trein te laat op. Hij kon slechts remmen tot snelheid van rond 48 kilometer. foto» MOSKOU (REUTER) - Het Afghaanse verzet heeft din opnieuw een raketaanval uitgevoerd op de Afghaanse ha stad Kabul. Hierbij kwamen negen mensen om het leven! raakten tussen de 15 en 24 personen gewond. Drie huizen werf den verwoest. Dit heeft het Sovjetrussische persbureau 1 geméld. Vorige week vrijdag werden 20 mensen gedood bij een raki aanval op Kabul en maandag kwamen nog eens 13 mensenol bij een dergelijke beschieting van een aantal dorpen in de pi] vincie Nangahar in het oosten van Afghanistan. DEN HAAG (ANP) - De financiële positie van de Verenig Naties laat nog steeds te wensen over. De secretaris-generaij liet nog op 15 juni in een gesprek met vertegenwoordigersvi de groep van westerse landen weten dat de VN begin novemb, van dit jaar insolvent zal zijn indien lidstaten die een achter] stand in de betaling van hun verplichtingen hebben die aanzuiveren. In antwoord op vragen van PvdA-kamerlid Pronk heeft nister Van den Broek meegedeeld dat de uitstaande contribfl tieverplichtingen van de Verenigde Staten over 1988 en vo gaande jaren op 20 juni van dit jaar 466 miljoen dollar Het totaalbedrag aan uitstaande verplichtingen van alle lij staten bedroeg op die datum 654 miljoen dollar doordat 79: dere lidstaten eveneens een achterstand hadden. Athene (DPA) - Een week na de terreuraanslag op het Grid cruise-schip City of Poros zijn maandag op het vliegveldn Athene vier Arabieren met valse passen aangehouden, on wie een jonge vrouw, die voor verschillende vluchten naarC nada hadden geboekt. Bij de aanslag op het schip vielen negen doden, onder wie] jonge Francaise Isabelle Bismuth, die op een foto die aanl werd gemaakt, samen is te zien, kaartspelend, met de Liba» Zozad Mohammed, van wie de politie aanneemt dat hij deli der was van de groep terroristen. Er zijn slechts delen gevaj den van het lijk dat volgens de politie van deze Libanees is. ANTWERPEN - Op de Antwerpse vuilstort De Hooge M ligt geen 168 kilo dioxine, maar 168 gram van dat uiterst (j vaarlijke gif. De milieupartij Agalev, die vorige week j alarm sloeg, heeft zich vergist bij de interpretatie van onde zoeksgegevens van het Antwerpse gemeentebestuur en de(j gevens van twee onderzoeksbureau^ die waren ingeschakj' door Agalev zelf. Harrie Schram, fractievoorzitter van in de gemeenteraad van Antwerpen, heeft zijn vergissingd week toegegeven. Waar het om micro-grammen ging werf milligrammen -het duizendvoud- gelezen, aldus Agalev inej persbericht. Wel heeft Agalev ontdekt dat de 8000 ton puin, waarin ded xine zich bevindt, ook verontreinigd is met pentachloorfe» een gechloreerde koolwaterstof waaruit bij verbranding d xine vrijkomt. JAKARTA (AFP/UPI) - Ongeveer 11.000 inwoners van hetlr donesische eiland Makian worden sinds dinsdag geëvacuee wegens een dreigende uitbarsting van de vulkaan Kiel» die al sinds 1890 slapende was. Uit de krater ontsnappen rook en asregens. Er zijn tot nu9 geen slachtoffers. De bewoners van Makian worden gééf] cueerd naar het naburige eiland Halmahera. OOST-BERLIJN (DPA) - Inspecteurs van de Verenigde Stal] zijn in de Duitse Democratische Republiek begonnen controle waarin het INF-verdrag voorziet ter verminden van de raketten voor de middellange afstand in Europa. Naar het Oostduitse persagentschap ADN berichtte, bezo® de inspecteurs het voormalige rakettensteunpunt van de jetunie in Waren an der Müritz in het noorden van de DDB: het rakettensteunpunt van Königsbrück ten noorden «j Dresden. Op een Amerikaanse kruisrakettenbasis in Groot-Brittan zijn 20 inspecteurs uit de Sovjetunie aangekomen om doorJ eerste inspectie vast te stelen of het westen zijn kernwap1 voor de middellange afstand op de schroothoop gooit, zoals1 INF-verdrag voorschrijft. De Verenigde Staten beschikken Greenham Common op 100 kilometer ten westen van W" over 101 kruisraketten en in Molesworth, ten noorden van] hoofdstad, over nog eens 18. MASSA (RTR) - Het gemeentebestuur van de Italiaanse Massa heeft dinsdag de 'volledige en definitieve' sluiting ge van de cherpische fabriek 'Farmoplant'. Hieruit ontsnapte z dag een gifwolk na een explosie van een tank met vloei-4] voor het maken van een insectenverdelgend middel. Dit h? de burgemeester van de stad, Mauro Pennacchiotti, tegen slaggevers gezegd. PEN BOSCH (ANP) - De I eerste helft van dit jaar is voor Tulip Computers ge slaagd verlopen. In vergelijking met dezelfde periode van 1987 steeg de netto winst van f 6,0 miljoen tot f 13,0 miljoen of per aandeel van f 156 tot f 3,29. De omzet nam toe van f 65,8 tot f 152,1 miljoen. De krachtige groei is volgens I ye directie te danken aan voortgaande uitbreiding van het marktaandeel van Tulip in Nederland en andere landen. Ook de winst en omzet van het Amerikaanse computer-con cern Apple zijn dit jaar fors ge stegen. AMSTERDAM (ANP) - De Postbank legt in tegenstel ling tot de meeste andere banken geen opslag op de debetrente, het tarief dat klanten moeten betalen als zij 'rood staan'. Zij beschouwt de huidige situa tie als een 'tijdelijke hobbel' in de rente-ontwikkeling, zo heeft een woordvoerder van de bank I bekendgemaakt. De meeste andere banken I hebben voor de invoering van de opslag van 0,5 procent de rente-ontwikkeling op de geld markt, de markt voor kortlo pend krediet, als argument ge- I noemd. UTRECHT (ANP) - De VSB Groep, waar de Verenigde Spaarbank deel van uit maakt, neemt van het ban- [kiershuis Pierson, Heldring Pierson 43,5 procent van de aandelen in de Grens- I wisselkantoren over. De Grenswisselkantoren blij- I ven binnen de VSB Groep zelf standig werken. De groep heeft laten weten dat de verwerving van het belang in de Grenswis selkantoren past in haar stre- I ven naar een compleet aanbod Ivan financiële dienstverlening aan de particulier. 1REDA (ANP) - De goede renmakelaardij Limako, dochteronderneming van de Suiker Unie en de Britse mderneming MAN, neemt le meerderheid in de Belgi- iche Belfraco, een make laardij die zich voorname lijk bezig houdt met de han- [del in aardappelen. ilfraco sluit goed aan bij de aeerderheidsdeelneming van Jmako in Proterma, een Am sterdamse makelaar in aard appelen. AMSTERDAM (ANP) - De plaatsing door nes Technology van ƒ12,5 miljoen aan Preferente aandelen bij een bevriende par- I h| heeft op de effectenbeurs geen rust Ij™ het fonds gebracht. De omzet bleef Dinsdag met 966.000 aandelen (f 10 mil- ]™i) aan de zeer ruime kant. Na een aan vankelijke koersdaling van ƒ0,60 op I f n™ s'00' het elektronicafonds op nu,70. De beurs is kennelijk nog niet erg HCSS1 °P d6 verdere ontwikkelingen bij Een ander computerfonds, Tulip, kwam gunstige zin voor het voetlicht. Een I ««verdubbeling in het eerste halfjaar "«orgde het fonds een winst van ƒ3,30 c? J ,'60 bÜ oen hoge omzet van 260.000 tuks (ƒ17 miljoen). Hiermee bezette Tulip ?evende plaats op de omzetranglijst. van markt ston(l dinsdag onder invloed n een lagere dollar, die veel hoofdfond- «]a' naar bveneden stuwde. Toch wa- verliezen in het algemeen niet MrtH mede bon1* zii enig herstel in de vinort K°ninklijke Olie ging onder in- I van de fors gestegen olieprijs ƒ3 I.°°S naar ƒ234. Opvallend vriendelijk van fn 'a9 s,ork nfet een vooruitgang "j f0.70 op ƒ20,40. aanJ ?e paPiersector trok de koers van de j3„te'e" Proost en Brandt met ƒ16,70 I Vrp v of 1,30 onder het bod dat cent p'an 's u't te brengen. De 7 pro- ^"verteerbare obligaties vlogen de f," en stegen van ƒ122 tot ƒ167,50. „ui. 'Sens vielen op de lokale markt Keu J2°nderheden te noteren. Cindu >was opnieuw vast met een winst van omja» t89'50 bij een behoorlijk hoge I met 1, ru,(kefij De Boer verliet de markt hooc«r Wlnst van 1" °P f207 na een lbo?Punt van ƒ210. Crown Van Gelder f1.50 aan tot ƒ56,30. ItaU? Prijshoudende optiebeurs was I van ',ke„0lie 'av°fiet en met een omzet Ivanoe?11?^ oontracten de grote blik- Ibedrrua,? t0'ale omzet op de optiebeurs "eoroeg dinsdag 29.000 contracten. Hur Int. KIA Kon Kon Nat. N.M Ned Nijv

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 4