De tandarts aan huis
Woensdrecht via een
verrekijker
F. FISCHER
BOORT GAT IN
DE MARKT AAN
Uitrusting
Woonomgeving
Rust
Geen honden
Computers
De Vogeltjesmarkt In Antwerpen op een zonnige zondagmorgen.
- FOTO DE STEM/CORJ.DE BOER
Durft u niet naar de tandarts? Of kunt u
gewoonweg niet? Geen nood! Gaat u niet
naar de tandarts, dan komt de tandarts
wel bij u.
In een compact autootje rijdt de 29-jarige
Folkert Fischer uit Utrecht naar zijn pa
tiënten. Hij brengt bij een huisbezoek niet
alleen zijn kennis, maar ook zijn praktijk
mee. Alles is verpakt in handzame koffers.
En als extra service brengt hij echt ang
stige patiënten onder hypnose. Zijn werk
wijze heeft succes: de patiënten zien deze
tandarts graag komen. Als eerste in Neder
land heeft Fischer op een bijzondere wijze
een gat in de markt aangeboord.
Door Paul Bolwerk
Niet alles wat er blinkt hoeft goud te zijn.
Dat is de visie van de jonge Utrechtse
tandarts Folkert Fischer. Met plezier vult
hij een deel van zijn tijd met het helpen
van een vergeten en financieel onaantrek
kelijke groep in de regio Utrecht: de bedle-
gerigen, de lichamelijke- en soms geesteüjk
gehandicapten én de mensen met een
tandarts-trauma.
«Tandheelkunde hoeft niet altijd profijte
lijk te zijn. Het moet niet zo zijn dat ik er
op moet toeleggen, maar ik hoef er ook
niet fors op te verdienen. Ik help deze
mensen omdat ze ook recht hebben op
goede tandheelkundige hulp. Het kost wel
meer tijd en energie om deze patiënten te
helpen, maar ik doe het graag. Zie het
maar als ideaüsme. Het is een jong idealis
me, misschien slijt het wel in de loop der
jaren", lacht Folkert Fischer.
De jonge tandarts staat aan het begin
van een nieuwe loopbaan. Medio mei van
dit jaar begon hij een bescheiden 'normale'
praktijk in Haarzuilens (bij Breukelen) en
oen mobiele praktijk. Al tijdens zijn studie
lep hij met net idee rond om als tandarts
°°k huisbezoeken te brengen.
,.In de krant las ik een verhaal over een
chirurg die poliklinisch onderzoek aan
huis verrichtte. Meteen dacht ik: wat heeft
een tandarts nodig voor een huisbezoek?
Een stoel? Als een patiënt gaat zitten,
wordt de tandartsstoel achterover geklapt
en vaak voor een half uur. Dus is een bank
°f een bed ook goed. Zo heb ik alles afge
wogen".
Folkert Fischer aan het werk: „Door mensen thuis te bezoeken help Ik ze over de
eerste drempel heen. In hun eigen woonomgeving voelen ze zich sterker".
FOTO GELDERLAND PERS
Folkert Fischer beschikt over een com
pressor van achttien kilo. Dit is de aan-
onjfmotor voor de boren, het vacuüm-
pompje, de functiespuiter (water en lucht)
fn de afzuiginstallatie. Ze werken op
luchtdruk.
Daarnaast neemt hij op zijn tochten
twee koffers mee: één voor de boreneen-
heid en één voor de spiegels, sonden, pin
cetten, tangen en anesthesiespuiten. Alles
in een kleine hoeveelheid.
„Voor twintig mille heb je een compleet
pakket met het hele noodzakelijke instru
mentarium. Een goedkope 'normale' prak
tijk kost al gauw tachtig mille".
Hoeveel kost een controle en een behan
deling? Fischer, die nog geen contract
heeft met een ziekenfonds: „Ik reken het
normale tarief. Daarnaast moet de patiënt
voor een huisbezoek 23,50 gulden voorrij
en voorbereidingskosten en een vergoeding
van vijftig cent per kilometer betalen".
„Over het algemeen is het zo dat de zie
kenfondspatiënten uit mijn doelgroep de
halfjaarlijkse controle hebben verzuimd.
Hun gebit moet op eigen kosten worden
gesaneerd. Gemakzuchtige mensen met
veel geld en weinig tijd help ik uit principe
niet".
De tandheelkundige hulp aan hen, die
tot op heden door welke oorzaak dan ook
hun huis niet uit kunnen of durven komen
laat volgens hem te wensen over. Voor
zichtigheidshalve oordeelt hij „dat de men
sen niet de optimale hulp krijgen waar ze
recht op hebben". Een tandarts komt bij
dergelijke patiënten eerder in de verleiding
om een zieke kies te trekken, dan om een
ingrijpende en tijdrovende kiesbesparende
behandeling te verrichten.
De doelgroep is volgens Fischer vrij
groot, maar moeilijk toegankelijk. Vooral
de traumatici zijn moeilijk te bereiken.
„Uit onderzoek büjkt dat dertig procent
van de Nederlanders het niet erg vindt om
naar de tandarts te gaan. Dertig procent
vindt het vervelend, maar gaat toch.
Het oveng deel gaat dus om uiteenlo
pende oorzaken niet en blijft verstoken
van tandheelkundige hulp. Hierbij zitten
ook de patiënten die al beginnen te trillen
als ze alleen al een tandboor zien.
Hoe behandelt Fischer dan de angstige pa
tiënten? „Door ze thuis te bezoeken help
ik ze over de eerste drempel heen. In hun
eigen woonomgeving voelen ze zich sterker
dan wanneer ze in de praktijk zouden wor
den behandeld. Vervolgens maak ik een
praatje en leg uit hoe ik te werk ga. Ik grijp
niet meteen naar de tangen om aan de slag
te gaan; zo werkt /dat niet".
„Als een patiënt angstig blijft pas ik en
kele kalmenngstechnieken of hypnose toe
om ze te laten ontspannen. Daar gaat veel
tijd overheen, want achter de angst zit va
ker een complex van angsten. Trouwens
ook als de patiënt onder hypnose is büjven
ze zich bewust van mijn handelingen".
„Soms kom ik meerdere keren terug
voordat ik ga behandelen. Stap voor stap
laat ik de cliënt wennen aan de spullen die
ik gebruik. Kijk, als iemand echt bang is,
een rotte kies heeft, maar daar nog geen
last van heeft, dan laat ik hem even zitten.
Ik wacht met de behandeling net zo lang
totdat de patiënt er aan toe is".
„Je kunt naar een behandeling toe wer
ken. Een voorbeeld: als een jeugdige pa
tiënt met een grote angst voor de tandarts
eenmaal ontspannen is, kun je hem de
vraag voorleggen: zullen we de kies nü bo
ren of over een half uur. Het kind denkt
dan zelf de keuze te hebben gemaakt, dat
werkt ego-versterkend. Het kind is blij en
ik heb mijn doel bereikt".
Door Rob Bruntlnk
Woensdrecht. Een naam die misschien ge
vallen is tijdens gesprekken tussen de he
ren Gorbatsjov en Reagan rondom de on
derhandelingstafel in Washington. Toen,
begin december van 1987, ondertekenden
beiden een akkoord ter vermindering van
het aantal kernwapens, en voor Nederland
hielden de pennestreken in dat er geen 48
kruisraketten geplaatst hoefden te worden
in Woensdrecht.
De kruisraket had al bijna tien jaar boven
het Nederlandse politieke toneel gezweefd
en evenzolang was er actie tegen gevoerd.
Maar door het akkoord kon actievoerend
Nederland - wat de kruisraketten voor
Woendrecht betreft- de biezen pakken.
Dat gebeurde dan ook. De laatste stille
tocht van de Franciscaaanse Vredeswacht,
op Hemelvaartsdag van dit jaar, sloot het
actievoeren 'tegen Woensdrecht' af.
De vliegbasis bleef gewoon en dat geeft
de naam Woensdrecht nog steeds een ge
wichtig imago. Slechts enkele tekens van
de soms emotionele of harde protesten zijn
anno nu nog terug te vinden. Op de Kooi
weg, waaraan ook de hoofdingang van de
basis ligt, staat nog een aantal teksten te
lezen, bijna weggesleten door het weer en
het verkeer. In gele en rode verf vermeldt
het wegdek 'Njet raket kabinet' en 'Lente,
Stop de Bom'.
Van een heel ander kaliber zijn de tek
sten op borden aan de andere kant van de
hekken. Daar, op het terrein van de vlieg
basis, staat links van de ingang het on
vriendelijke 'WAARSCHUWING. Bij het
beveiligen van dit object mogen zonder na
dere opdracht conform dé instructies vuur
wapens worden gebruikt'.
Dat zal niet vaak nodig zijn. De rust die
vanuit de basis op de omgeving uitstraalt,
is bijna beangstigend. Een wandeltocht
vanaf Het Pannehuis, over de Wouwbaan,
en via een zandpad naar de Verlengde Du
instraat en Kooiweg levert weinig meer op
winding op dan het zicht op grazende
paarden, weilanden vol mais, een fietsende
-boer op gele klompen en het, geluid van
een tsjilpende vogel en een kraaiende
haan. In de verte op de basis scheppen
draglines zand in een vrachtwagen, sloft
een persoon in grijze overall met handen in
de zakken over een grasveld en rijden le
gergroene VW-busjes af en aan. Dat is on
geveer de enige activiteit.
Als de hekken er niet hadden gestaan,
zou je niets militairs aan 'Woensdrecht'
zien. De omheining bestaat uit twee rijen
hekwerk. Het buitenste hek (vlak langs de
Kooiweg bijvoorbeeld) is ruim twee meter
hoog. Het stevig gevlochten staalwerk laat
zelfs een beetje fors uitgevallen muis niet
door. Een citroengeel vlindertje blijft
noodgedwongen - ondanks dwarrelende
bewegingen naar links en rechts - aan de
wegzijde van het hekwerk. Bovenop dit
hek zit over de gehele lengte nog eens een
halve meter prikkeldraad. Het is er schuin
omhoog, richting wegzijde, op bevestigd.
Het moet potentiële klimmers de lust tot
binnentreden van deze militaire wereld be
nemen.
Achter het eerste hek is een ruimte van
drie meter, daarna komt er weer een hek.
Een van de vele acties van toen In Woensdrecht. Hartjes In het buitenste hek
werk. - FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
Het zou een jonger broertje of zusje van
het eerste hek kunnen zijn, want het is
minder hoog en met minder prikkeldraad
bekleed. Als extra waarschuwing staat op
het gaas nog met borden vermeld dat het
hier 'Verboden Toegang' is (want het is
'Gevaarlijk'), onder andere omdat er 'Be
waking Met Honden' is. Gedurende het
hele verblijf rondom de basis geen hond
gezien, maar ach, die zullen er echt wel
zijn.
Wat wel duidelijk te zien is, qua bewa
king, zijn de elektronische ogen. Op een
afstand lijken het net schriele lantarenpa
len, maar dank zij deze zwart/witte kastjes
wordt de hele omheining in de gaten ge
houden. Althans, dat zou kunnen. Om de
72 passen blikken de vernuftige dingen
schuin naar beneden. Meneer of mevrouw
de bewaker, die via deze camera's over de
veiligheid waakt, zal niet meer zien dan
wuivend gras, zand, een tegelpad en een
deel van de omheining.
De gebouwen op het terrein lijken te ba
den in een diepe, diepe rust. Een groot
Oosters aandoend pand Ujkt verlaten.
Twee identieke kleinere exemplaren kun
nen nog wel op enige aandacht rekenen.
Op de tussenliggende parkeerplaats staan
enkele auto's. Dank zij de verrekijker (an
ders valt er helemaal niets te zien) wordt
duidelijk dat het vooral om Amerikaanse
modellen gaat. Een aantal kinderen loopt
bij de auto's. Of hangt op een motorkap.
De stapels zachtroze bakstenen of de riool
buizen bij een afgebrokkelde muur bieden
misschien ook nog wel even de gelegenheid
tot spelen, maar dan houdt het toch al snel
op. Hoe zou hen het 'leven achter trahes'
bevallen?
De mogelijkheid dat ze al lang in Woens
drecht zitten is groot. Tot vorige maand
zaten er nog een kleine driehonderd Ame
rikanen. Uiteindeüjk zal een klein aantal
overblijven om de moderne computersys
temen van de Amerikaanse strijdkrachten
in Europa te bedienen.
De situatie in Woensdrecht nu zal de
atoom-pacifisten geruststellen. Een maand
of acht terug was dat wel even anders. Had
er geen INF-akkoord gelegen, dan waren
de 48 kruisraketten nu in Woensdrecht
aanwezig geweest. In plaats daarvan zullen
binnenkort inspecteurs van de Sovjetunie
opvallend aanwezig zijn op de basis. Zij
komen controleren of het INF-akkoord
netjes wordt nageleefd.
Bij de hoofdpoort passeert mij een
vrouw. Ze had me al lang zien staan. „Er
komt er geen meer hoor. Je hoeft niet bang
te zijn", zegt ze. Voldaan loopt ze verder.
