'Perestrojka is
als make-up, hij
verdwijnt weer'
BLOEIEND TREFPUNT WERELDGODSDIENSTEN IN NIJMEGEN
'Wij zijn allen de bloemen van één tuin
A ill we
Stakingen bi
Gorbatsjov i
IRA zet tt
STORT IN H
TSJECHISCHE
VLUCHTELING
BLUFT
PESSIMISTISCH
NEGEN MILITAIR]
DE STEM EXTRA DONDERDAG 14 JUL11988
Zware arbeid
Revolutie
Meer behoefte
Platform
nfiSTEM BUITENU
T48
Onlangs was hij op bezoek bij een bevriend echtpaar uit
West-Zeeuwsch-Vlaanderen. Samen met zijn vrouw, af
komstig uit Tsjechoslowakije. Hij is politiek vluchteling
en woont nu in de Verenigde Staten, in Chicago. Vier jaar
geleden keerde hij zijn geboorteland de rug toe. Met pijn
in het hart. Nu kijkt hij argwanend naar de ontwikkelin
gen in zijn land. Naar de pogingen van de Russische par
tijleider Gorbatsjov om de landen achter het ijzeren gor
dijn dichter bij het westen te brengen. Glasnost en pere
strojka. Twintig jaar na de Praagse Lente; na het afzet
ten van Alexander Dubceck die begin dit jaar om politiek
eerherstel vroeg maar bot ving bij de autoriteiten. Hij, de
Tsjechische vluchteling, is pessimistisch. „Er verandert
niets. Gorbatsjov? Nee, ook hij verandert niets. Char-
ta'77? Nee, dat helpt ook niet".
Door Romain van Damme
Hij is bang. Geen naam in de krant. Als de fotograaf
langs komt, schrikt hij. In het Tsjechisch overlegt hij
kort met zijn vrouw. „Nee, liever geen foto's". Duizend
maal excuses. Ze vragen om begrip. In hun geboorteland,
Tsjechoslowakije, woont nog familie. Hen mag niets
overkomen.
„Dat is emotionele chantage.
Toch ben ik voor de autoritei
ten maar een kleine vis. Op po
litiek gebied beteken ik niets.
Was dat wel het geval geweest,
had ik hier met jou niet zitten
praten".
Aanvankelijk is voorzichtig
heid troef. Later zegt hij dat hij
eigenlijk alleen maar had wil
len praten over Nederland. Wat
hij van dit land vindt, van de
mentaliteit hier. „Maar ik ben
zeer openhartig geweest. Ik heb
je verteld wat ik denk, hoe ik
me voel. Daarom vraag ik je
steeds mijn naam niet te noe
men, geen foto's. Je weet maar
nooit".
Vier jaar geleden vluchtte
hij. Het was zijn tweede po
ging. De eerste keer mislukte
de vlucht. Dat leverde hem
twee maanden gevangenis op.
„Nee, lichamelijk geweld is er
nooit gebruikt. Ik ben nooit be
dreigd. Geen enkele poging om
me te slaan of te schoppen. Wel
gebruikten ze, zeg maar,
pschychologische middelen. Ze
probeerden je uit je slaap te
houden. Werd er bijvoorbeeld
plotseling gewerkt met een
drilboor. Tussen de gevangene
en de advocaat is vrijwel geen
contact. Mijn advocaat was
bang om naar de gevangenis te
komen. De angst is in de lucht,
dat voel je, je kunt niemand
vertrouwen".
Hij had politieke problemen,
maar geeft toe dat hij niet uit
louter politieke overwegingen
gevlucht is. „Nee, want dan zou
ik je wat voorliegen. Het ging
ook om geld. Ik vertel je het
verhaal. Ik mocht naar de Ver
enigde Staten. Zonder mijn ge
zin, alleen. Een maand mocht
ik daar blijven. Ik wilde langer
blijven en liet dat de autoritei
ten weten. Ik zette door, liet
mijn wil zien. Wat IK wilde,
was belangrijk".
Hij kreeg het voor elkaar. Een
jaar in de Verenigde Staten
waar hij een universitarie stu
die volgde. Eenmaal terug in
zijn geboorteland, ging het mis.
Dat was in 1980. „Voor mijn
vertrek naar de Verenigde Sta
ten deed ik kantoorwerk, ad
ministratief werk. Toen ik na
dat jaar terugkeerde, moest ik
plotseling lichamelijk zware
arbeid verrichten. Kijk, ieder
land heeft mensen voor zware
arbeid nodig. Niet iedereen wil
dat doen, maar het is een na
tuurlijk proces. Het heeft te
maken met intelligentie".
„Maar andere zaken spelen
ook mee. Je voelt dat, als je je
niet houdt aan het systeem, ga
je naar beneden. Ik dus ook.
Van kantoorwerk naar zware
arbeid. Dat kan. Je hebt ook
twee contracten. Voor bepaalde
en onbepaalde tijd, maar zij
kunnen ingrijpen. De macht is
aan hen".
Twee jaar schikte hij zich in
zijn lot. Deed hij dat zware
werk. Toen rijpte het idee,
vluchten. Over de manier
waarop hij Tsjechoslowakije
verliet, vertelt hij niets. Geen
woord. De vlucht voerde hem
en zijn vrouw naar Joegoslavië.
Een hachelijke onderneming.
Zeker voor hem. Zijn vrouw
kan altijd vertellen dat zij ge
dwongen werd mee te gaan
(„Ik alleen ben verantwoorde
lijk"). Vier maanden verbleven
ze in Joegoslavië waar ze ge
holpen werden door een orga
nisatie voor vluchtelingen.
„Toen konden we naar de Ver
enigde Staten. Een nieuw leven
beginnen. Maar het was een
verschrikkelijke tijd. De zoet
ste dromen gaan over je oude
land. Je hebt minimaal een
jaar nodig om dat te vergeten.
Mijn vrouw lag 's nachts in bed
te roepen. Nachtmerries, ze
pakken me weer. Dat laat je zo
moeilijk los. Het doet pijn, tel
kens weer. Ik heb nog contact
met mijn familie daar. Als we
schrijven of bellen hebben we
het over koetjes en kalfjes. Nee,
nooit over het systeem en de
politiek. Toen wij besloten te
vluchten wist niemand iets.
Geen mens. We hebben nie
mand dag gezegd".
Tsjechoslowakije twintig
jaar na de Praagse Lente. Hij
twijfelt. Vertelt dat hij niet zo
veel afweet van de huidige si
tuatie in zijn land. Af en toe
hoort hij eens wat van landge
noten die hun land bezocht
hebben. Dat kan hij trouwens
ook, hij is inwoner van de Ver
enigde Staten. Maar hij gaat
(nog) niet terug. „Mischien la
ter, als ik oud ben. Misschien
ga ik dan eens kijken".
Westerlingen die de laatste
maanden het land van de
nieuwe leider Jakes bezochten,
vertellen bij terugkeer dat het
land apathie uitademt. 'Er ge
beurt niets'. De mensen die zich
Russische tanks in het cen
trum van Praag. Het Russi
sche ingrijpen maakte op 20
augustxis 1968 een abrupt
einde aan de Praagse Lente.
Veel Tsjechen zijn die trau
matische ervaring nog altijd
niet te hemen.
FOTO'S ARCHIEF DE STEM
twintig jaar geleden inzetten
voor de Praagse Lente zijn nu
melkboer, kelner of glazenwas
ser. Het verhaal dat net verteld
is. Hou je je niet aan het sys
teem, ga je naar beneden.
Overal achter het ijzeren gor
dijn lijkt de dooi in te treden.
Behalve in Tsjechoslowakije
waar leider Jakes toch pleitte
voor een toenadering tussen
Oost en West. Maar waar ook
de politie vredesactivitisten die
een conferentie van de Tsje-
choslowaakse mensenrechten
beweging Charta'77 bezochten,
zonder pardon het land uitzet
ten.
Over Charta'77 zegt hij weinig.
Wel dat hun invloed niet zo
groot is. „Ik zou dat niet kun
nen, lid zijn van die beweging.
Maar ik ken ze te weinig om er
goed over te kunnen oordelen".
Toch weer die voorzichtigheid.
Maar ook de felheid als hem
gevraagd wordt welk systeem
hem het beste lijkt.
„Ik moet toegeven dat de so
ciale zekerheid in de Oostblok
landen groot is. In Amerika
waar ik nu woon, is de strijd
om het behoud, om te leven,
veel harder. De strijd om de
dollar. Immigranten die Ame
rika binnen komen, denken dat
ze het goud van de straat kun
nen oprapen. Dat is dus een
pijnlijke vergissing. Ze moeten
keihard werken om te overle
ven. In de communistische lan
den ligt dat anders. Daar is al
les gelijk, dat moeten ze van
zich afschudden".
Communisme is een systeem.
Er is genoeg geld, maar je kunt
niet alles kopen. Kapitalisme
is, nooit genoeg geld voor al die
dingen die je kunt kopen. Ik
denk dat het Westeuropese sys
teem het beste systeem is. Nee,
niet het Amerikaanse systeem.
Als je geld hebt, is Amerika
mooi, een goed land. Als je geen
geld hebt, ben je nergens. Geen
dollars? Vergeet het maar, lig
je zo in de goot. Hier, in West
europa, worden de zwakkeren
beschermd. Men komt op voor
de mensen die het zelf niet
kunnen opbrengen. Ik voel me
trouwens Europeaan. Ik ben
een Europeaan. Dat voel ik zo.
Zeker nu ik in Nederland ben.
Toen ik Tsjechoslowakije ver
liet, dat moment, brak er iets in
me. Maar ik blijf Europeaan".
Hij zwijgt, staart voor zich uit.
Zijn vrouw zegt bijna niets. Af
en toe praat ze met hem in het
Tsjechisch. Als de naam Gor
batsjov valt, er gesproken
wordt over perestrojka en glas
nost, wordt hij niet echt en
thousiast. Fel klinkt het: „Zon
der revolutie, zoals in 1917, zal
er niets veranderen. Gorbats
jov? Nee, ook hij verandert
KRIJG JE geheid een spraakver
warring als joden, moslims, katho
lieken, protestanten, hindoeïsten,
boeddhisten, baha'is, soefi's en theo
sofen met elkaar gaan praten over
religieuze onderwerpen Waar met
zulke multi-godsdienstige bijeen
komsten in Nederland werd begon
nen, heeft men het nooit erg lang
volgehouden. Zo niet in Nijmegen.
Daar komt zo'n bont gezelschap nu
al gedurende anderhalf jaar bijeen.
Gemiddeld één keer per twee maan
den. En zoveel is zeker, na de zomer
vakantieperiode wordt de draad
weer opgepakt. Een unicum.
Door Jan Bouwmans
EEN WARME zondagmiddag in mei,
het eerste echt warme weekend van
het jaar. In de tuin van het baha'i-
conferentieoord De Poort, gelegen in
de bosrijke omgeving van Groesbeek
en eertijds het buitenverblijf van het
Nijmeegse jezuïetenklooster, hebben
mensen onder schaduwrijke bomen
een kring gevormd.
Een stuk of vijftien, allemaal uit Nijme
gen of naaste omgeving. „Er zijn deze keer
nogal wat afmeldingen om dezelfde reden
als waarom wij nu heerlijk buiten zitten",
meldt gepreksleider C. Hamburger, in het
dagelijks leven huisarts te Nijmegen. Hij
ziet ook enkele nieuwe gezichten. Dus
stellen de aanwezigen eerst zichzelf, maar
vooral hun religieuze achtergrond, aan
elkaar voor, op het rijtje af.
„Ik was Nederlands hervormd, ben nu
lid van de soefi-beweging, maar ook erg
op andere godsdiensten georiënteerd".
„Ik ben katholiek en voel mij thuis in de
Acht-Mei-Beweging".
„Ik was van huis uit hervormd, maar ben
nu algemeen religieus, theosoof".
„Ik ben gereformeerd, maar erg voor
oecumene zoals Samen op Weg".
„Ik was van huis uit katholiek, maar nu
baha'i".
„Ik ben van joodse afkomst, in de oorlog
H. van der Voort
hervormd opgevoed en nu baha'i".
„Ik ben katholiek, maar ik ben ervan
overtuigd dat de waarheid heel veel kan
ten heeft en dat elke religieuze groepering
een kant belicht. In de veelheid moeten we
de eenheid zoeken".
„Ik ben joods en lid van het Humanis
tisch Verbond".
„Ik was vroeger Nederlands hervormd,
nu ben ik zoekende."
„Ik ben Nederlands hervormd opgevoed,
nu niets meer en ook niet zoekende. Ik ben
met mijn vrouw meegekomen om eens te
luisteren."
De boeddhistische inbreng ontbreekt niet,
maar is deze keer schriftelijk verzekerd.
De hindoes zijn afwezig, evenals de mos
lims. Het gespreksonderwerp is deze keer
de schepping. Hoe wordt daar vanuit de
verschillende godsdiensten tegenaan ge
keken en hoe gaan ze ermee om. Het
wordt geen gesprek van deskundigen on
der elkaar, omdat niemand „deskundig"
is. Men kent vaak de details ook niet van
de officiële leer van zijn of haar gods
dienst. Dat doet er ook niet toe. De aanwe
zigen spreken voor zichzelf, ze putten uit
hun persoonlijke geloofsbeleving. Men
komt zoveel mogelijk elke keer op een an
dere plaats bijeen. Men is al eens in de
moskee geweest, de gereformeerde Mara-
nathakerk, het hindoecentrum Djoti en
het baha'i-conferentieoord De Poort.
De behoefte aan interreligieuze ontmoe
tingen en verkenningen neemt toe. Het
toegenomen multiraciale karakter van de
samenleving is daar niet vreemd aan. De
islam bijvoorbeeld is de derde grootste
godsdienst geworden en die was dertig
jaar geleden amper in ons land aanwezig.
Initiatieven voor ontmoetingen van volge
lingen van de diverse wereldgodsdiensten
zijn in verschillende plaatsen genomen,
maar bleken tot nu toe geen lang leven be
schoren. Dat de ontmoetingen in Nijme
gen al anderhalf jaar standhouden, is
daarom vrij uniek.
„Er zit wel wat verloop in de deelne
mers", vertellen de heren C. Hamburger
en tekenleraar H. van der Voort, „maar de
gelederen dunnen niet uit. Elke keer zijn
er wel tussen de twintig en dertig mensen
aanwezig". Beide heren zijn overgegaan
naar het baha'i-geloof, dat zijn bakermat
heeft in Perzië (Iran) en waar het nu grote
vervolging te verduren heeft. In Nijmegen
is een kleine baha'i-gemeenschap. Daar
werd het idee voor de interreligieuze ont
moetingen geboren toen werd nagedacht
over wat men ter gelegenheid van de we
reldreligiedag 1987 zou kunnen doen.
„Wij hebben toen de andere religies op
wereldreligiedag - dat was 10 januari vo
rig jaar - uitgenodigd op de Goffertboer-
derij. We hebben toen een diaserie laten
zien over een nieuwe baha'i-tempel in In
dia".
Dat was het begin. De uitnodigingen
werden overigens niet officieel aan kerk
genootschappen gericht. De baha'is keken
rond in hun eigen kennissenkring en die
kennissen op hun beurt ook weer. Zo gaat
het ook nu nog met nieuwe belangstellen
den: van horen zeggen weten ze van de
ontmoetingen af. Van het begin af aan
wilde de Nijmeegse baha'is het echter niet
bij een eenmalige gebeuren laten blijven.
Zat daar een bepaalde bedoeling achter?
Beschouwde men het als mogelijkheid om
meer aan de weg te timmeren, om meer
bekendheid te geven aan de tamelijk on
bekende baha'i-religie, die wereldwijd 5 a
6 miljoen aanhangers telt? Was zendings
drang de drijfveer?
„Absoluut niet", zeggen de heren Ham
burger en Van der Voort. Hamburger ver
volgens: „Natuurlijk proberen ook de ba
ha'is bekendheid aan hun geloof te geven.
Maar de baha'is kennen een totaal nieuw
principe. Voor ons zijn alle godsdiensten
principieel gelijkwaardig. De meeste
godsdiensten hebben van hun stichter de
opdracht meegekregen het geloof te ver
spreiden. Door een aantal godsdiensten is
die opdracht opgevat als een plicht tot
zending, mensen bekeren, heilige oorlog
zelfs. Voor baha'is is zending of zieltjes
winnen uitgesloten. Onze stichter, Ba-
ha'a'llah, heeft gezegd dat alle godsdien
sten met elkaar moeten verkeren in een
geest van vriendschap en wederzijds be
grip. In het besef, dat alle godsdiensten
putten uit dezelfde bron. 'Wij zijn allen de
bloemen van één tuin', zo heeft hij het uit
gedrukt. Vanuit dat principe werken ba
ha'is voor religieuze verdraagzaamheid en
vrijheid van godsdienst."
De religieuze opdracht tot bevordering
van wederszijds begrip en de eenwording
van de mensheid vanuit principiële ge
lijkwaardigheid is de inspiratie van de
Nijmeegse baha'igemeenschap geweest
om zich in te spannen voor interreligieuze
ontmoetingen. „In het verleden", zegt
Hamburger, „hebben religies de anderen
nogal eens veroordeeld en gedacht dat ze
zelf superieur waren, in het bezit van de
enige waarheid. Door gebrek aan commu
nicatie ontstonden vooroordelen en mis
verstanden tussen de grote godsdiensten".
De vooroordelen en misverstanden be
perkten zich niet tot het godsdienstige ter
rein. Ze vraten verder door en brachten
verdeelheid en tegenstellingen tussen
mensen en volken. „Maar als je naar de
oorspronkelijke geschriften en ideeën van
de stichters kijkt", zegt de heer Van der
Voort, dan is er nauwelijks verschik. Al
thans, ze streven allen hetzelfde doel na.
In alle godsdiensten geldt: hebt uw naaste
lief als u zelf en doe een ander niet aan
wat u zelf niet aangedaan wilt worden.
Dat lees je in de bijbel, in de koran, in de
geschriften van Baha'a'llah."
Op die eerste ontmoeting, wereldreligie
dag 1987, waren een stuk of veertig men
sen aanwezig. Een clubje van de Ontmoe-
tingskerk, een clubje van de katholieke
studentenkerk, een groepje moslims met
hun imman, leden van de joodse en hin
doegemeenschap. „De basis is sindsdien
dezelfde gebleven", vertellen beide ba
ha'is. „Het aantal bezoekers is vrij con-
C. Hamburger
- FOTO'S DE GELDERLANDER/JAN VAN LEEUWEN.
stant. Het ligt normaal tussen de 30 en 40.
We hebben een vaste kern van 10 a 15
mensen".
Negen bijeenkomsten zijn er sinds we
reldreligiedag 1987 geweest. „We hebben
geen discussies", zegt Hamburger, „ieder
luistert naar wat de ander te vertellen
heeft." Van der Voort vult aan: „Luisteren
is het belangrijkste; proberen wat van
elkaar op te steken. Ieder vertelt wat hij
of zij over het onderwerp vanuit zijn of
haar religieuze achtergrond denkt. Geen
welles-nietes gedoe, geen pogingen om
elkaar te overuigen van het eigen gelijk.
Wel vragen om verduidelijking, als we
iets niet begrijpen. We hebben dat gehad
met het boeddhisme, dat was grandioos."
Hamburger weer: „Wat vooral verrassend
is, is de ontdekking van de grote overeen
komsten, de essentie die gelijk is. Alleen
de tradities verschillen."
Precies in deze methode van luisteren,
niet discussiëren om de ander te overtui
gen maar vragen om verduidelijking, ligt
wellicht het geheim dat de interreligieuze
ontmoetingen in Nijmegen nu al ander
half jaar standhouden. Negen zijn er in
tussen geweest. Onderwerpen die aan bod
zijn geweest: gebed en medidatie, leven na
de dood, het godsbeeld, de heilige ge
schriften, schepping, de profeet (hoe ziejil
de stichter van je godsdienst). „Over hel
leven na de dood", herinnert de heer Vail
der Voort zich, „kwamen de moslims md|
verhalen die wij nog nooit hadden
hoord."
In de zomer ligt de zaak even stil. Dij
najaar gaan ze weer door. Hoe sterk aclH
ten de heren Hamburger en Van der Vooril
de levensvatbaarheid voor de verdere taj
komst? Zijn er na negen bijeenkomst»]
soms toch tekenen van vermoeidheid oj
enige bloedarmoede? „Wat nu gebeurt, ij
een aanzet, een aftasten en verkennen, f
moet nog veel gebeuren voordat ech
verbondenheid ontstaat. Maar het is ooij
een geschiedenis van eeuwen, waarin ij
godsdiensten geïsoleerd van elkaar
zijn geweest. Dat doorbreek je niet even]
Het grootste verschil zie je tussen M|
christendom en de islam. De enige manie
om deze ontmoetingen te continueren is ij
hoop dat er vriendschapsbanden door ont-I
staan. Als het alleen een intelletueel ff\
beuren blijft, bloedt het dood. De bahé'i
willen best een tijd lang de kar trekke
We hopen wel dat anderen er ook echtkej
lang aan gaan hechten."
Godsdienst is volgens Hamburger en
der Voort een heel belangrijke, zo niet'
belangrijkste factor die aan de basis lil
van eenheid in de samenleving. Met l*j
vordering van het begrip tussen godsdie" j
sten wordt aan de gehele mensheid
dienst bewezen. Kan dat ook niet op1
schaal als van de regio Nijmegen een va
tere vorm krijgen voor de toekoirij
voortbouwend op de interreligieuze onjj
moetingen van nu? Iets in de geest van ij
plaatselijke Raad van Kerken, mail
waarin dan voor alle religies plaats
Hamburger: „Ik heb wel eens gedacht aü
oprichting van een soort platform,
maar een 'raad van religies'. Het zouj
gek zijn als dat zou kunnen. De metlw
moet echter hetzelfde blijven."
Het idee is er, maar meer ook nog ni"
Wat wel vast staat, is een groot congres?
8 en 9 oktober in De Poort over het ondej
werp 'de multi-ethnische samenleving fj
Nederland en de religieuze tolerantie',
verdraagzaamheid is bepaald niet al'
De baha'is nemen ook geen genoegen r
weinig. „Wij willen met elkaar verke
in volkomen harmonie. Ik ben beter
jij of jij bent de beste....onze geloofsdir
sie is volkomen afwezigheid van macht
Door Entile Calon
ANTWERPEN - Nog steec
rond de stortplaats aan
Antwerpse havengenbied.
Hoewel het gemeentebestuur
vorige week weet dat op het te;
is, is nog geen enkele voorzorg
geen waarschuwingsbordje is i
niets. Al die hervormingen, dij
veranderen, betekenen niets".
Na een korte stilte maakt W
een vergelijking met make-J
„Een vrouw maakt zich mooi|
met make-up. Dat duurt e
Dan is die make-up weer
Begrijp je. Ze, de Russen, wij
ten niet wat ze doen moeter.f
Vergeet niet dat China metj
kijkt. Het machtige buurland
Wat doen de Chinese leidersj
Perestrojka, de economist
hervormingen. Prachtig, maij
Gorbatsjov vergeet dat je mee]
nodig hebt dan technologisch]
kennis om een land vrij te mi j
ken. Niemand weet hoe
moet. De Russen kunnen nietil
anders dan dit systeem verdij
digen. Als je de waarheid ver f
telt, klopt er niets van.
je het niet. En revolutie is
mogelijk. Dus verdwijnt stratj
die make-up weer".
Tsjechoslowakije, zijn la
Er gebeurt niets, zeggen del
zoekers. Alles is er, de Tsjeche
en Slowaken komen niets
kort. „Het leven gaat daar ge|
woon door. Er is eten, je
studeren, je kunt sporten. Nieti|
aan de hand. In de periode
sen '50 en '55 was er terreur]
Twintig jaar geleden was er dj
Praagse Lente. Nu is er bene]
ting. Het kan hen niets mee
schelen. Nu is het, ik wil levei
overleven. Laat me met
Laat het zo maar. Dus vera
dert er niets".
Terwijl volgens de milieupartij
Agalev daar toch een grote
hoeveelheid dioxine is te vin
den. Zo veel zelfs dat de gifaf
faire in de Volgermeerpolder
bij Amsterdam vergeleken bij
deze zaak in het niet verdwijnt.
In de Volgermeer was de
concentratie dioxine 2 micro
gram per kg. Een dusdanig
hoge concentratie dat niemand
zonder beschermende kleding
het gebied mocht betreden. In
Antwerpen, waar volgens Aga
lev de concentratie 21 mg per
kg is, liggen er echter lege
broodzakjes naast de hoop zand
aan de Noorderlaan waaronder
2000 ton met dioxine besmet
materiaal ligt. En nog geen 100
meter van die stort staan doua
neloodsen en lossen en laden
chauffeurs hun vrachtwagens.
Het gemeentebestuur zit
aardig in haar maag met de af
faire. Want naast de 2000 ton
midden in het havengebied ligt
er ook nog eens 8000 ton met
dioxine verontreinigd mate
riaal op de gemeentelijke stort
plaats Hooge Maey. Waar pre
cies weet niemand want een
deugdelijke boekhouding is
nooit bijgehouden.
Het gemeentebestuur zal nu
de dag dat de affaire begon wel
I vervloeken. Niet voor niets
I weigerde gsteren schepen J.
Devroe elk commentaar nadat
hij een da{ eerder nog beves-
tigd had dat er dioxine gevon
den was. „Maar dat hij maar
een scheurtje in het folie had
kunnen ontdekken", terwijl
I gisteren iuidelijk bleek dat het
folie op rele plaatsen verrot en
W AESCHAU SZCZECIN (RTR/
het bezoek van Sovjet-leider M
Poolse havenstad Szczecin zijn
Iresteerd en hebben arbeiders in
Wola het werk neergelegd.
lit is in kringen van de verbo- ji
len vakbond Solidariteit ver-
lomen.
Op de derde dag van diens
izoek aan Palen bezocht Gor
batsjov de siheepswerf Adolf
Warski in Szizecin, met de Le-
nin-scheepswerf in Gdansk in
1980 de bakemat van Solidari-
[teit. Voor he begin van Gor-
batsjovs rondrit door de stad
arresteerde db politie zes leden
van de illegafe pacifistische or-
[ganisatie 'Vrijheid en Vrede',
aldus een wowdvoerder.
De activisten wilden langs de
kant van de veg met spandoe
ken hun tevredenheid kenbaar
te maken oTer de terugtrek
king van de sovjet-troepen uit
Afghanistanen Moskou oproe
pen de in Poen gelegerde Sov-
let-militairei eveneens terug r
te halen. In Polen ziin 150.000
man Sovjettroepen gelegerd.
Van onze vrslaggever
DUISBUiG/MAAS
TRICHT- Het Ierse Repu-
bnekeine Leger (IRA) heeft
zich veantwoordelijk ge
steld vexr de bomaanslag op
een kazrne van het Britse
leger ii Duisburg, gister
morgen Bij de aanslag
raakter negen Britse mili
tairen Icht gewond.
W* w'l dat de Britten
uit Nocd-Ierland verdwijnen
- eiste de aanslag op in een
eommuuqué dat werd uitgege-
en dor het Ierse Republie-
KeinseBureau in Dublin en dat
was odertekend door P. O'N-
Viaditzelfde kanaal en on-
uer dzelfde naam eiste de or-
6 in mei Jongstleden de
aitwoordelijkheid op voor
nfj:oordaanslagen in Roer-
hu ®n Nieuw-Bergen, waar-
vLfl® Britse soldaten om het
leve kwamen.
mü\Bundes Kriminaal Ambt
tuq^! m Wiesbaden zoekt in-
na5 an Sele BMW met
Sft kenteken. Kort na
Verü g werd op onge-
Du<;hi^n Zonieter van de
truiiio kazerne een pa-
- ee, van de P°litie met
Mor af "egeweer beschoten
B/lw mzittenden van de gele
"i
D
