WITTE HUIS WIL CRISISSFEER VOORKOMEN Verbijsterde reacties op vliegtuigramp Het bergen van de slachtoffers Nieuw proces vliegtuigkaper LIVE BUITENLAND 320.320.88 YAM-YAM 06-32032366 MAKE-LOVE LOVE-33 Girls talk 06-320 32022 06-32032289 DEStrm BUITENLAND DINSDAG 5 JUL11988 106-320.322.991 50c p/m 06- SEX-HOTLINE; SATISFACTION 06-320-321-80 WASHINGTON - In de Ameri kaanse Hoofdstad Washington is de afgelopen dagen met zeer gemengde gevoelens geluisterd naar de vele bedreigingen die Iraanse functiona rissen hebben geuit na het neer schieten van een Iraanse passa giersvliegtuig zondag boven de Per- zischeGolf. 06-320-322-33 N I EUWSOVERZICHT Nieuwe leider Hongaars Volksfront Veel vliegtuigkapingen in Sovjetunie Israël sluit alle scholen op Jordaanoever EG: Investeringsfonds Derde Wereld Nederlandse duikboot arriveert in Taiwan Laatste actie voor Sharpeville Zes Amnestie voor SU-deserteurs Afghanistan MÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERIJ 50 Ct. p/m S"21 50 cant per minuut 50 ct. p.mi 50 ct. p.m. I NIEUW - NIEUW 06 320.320.50 06 320.320.71 120 belevenissen per dag Kies 06 320.320.72 voor Denise 50 ct. p.m. 06-320.320.66 Amerika vreest reactie Van onze corespondent Jo Wijnen „We zullen deze misdaad niet onbeant woord laten", kondigde radio Teheran vlak ra het neerschieten van de Airbus - waarlij 290 mensen het leven verloren - aan. De Iaanse minister van Buitenlandse Zaken, Ali jkbar Velayati, drukte zich in minstens evenkrasse termen uit, terwijl een woordvoer der tan de Iraanse VN-delegatie in New York zei tjat „Amerika de consequenties zal moeten dragen van deze daad van agressie". Anerikaanse deskundigen op het gebied van terprisme bogen zich zondag al over de vraag op welke wijze Iran zal antwoorden op het neer- sclieten van de Airbus 300. De meeste deskundi ge) waren het erover eens dat Iran min of meer gelwongen is iets te ondernemen. Teheran heeft m(t zijn harde en onverzoenlijke verklaringen bqaalde verwachtingen zowel in binnen- als buïenland gewekt. Tooral de zeer radicale aanhangers van de Iramse revolutie - zoals de moeilijk te controle- rer Revolutionaire Wachters - zullen de leiders President Ronald Reagan keerde speciaal terug van het buitenverblijf Camp David naar het Witte Huis in Washington. - foto ap in Teheran aan die verklaringen houden of mo gelijk zelf tot actie overgaan. De VS kampen daarbij met de volgende pro blemen: - De sterk door Iran gesteunde Hezbollah-be- weging in Libanon houdt nog steeds 10 Ameri kanen gegijzeld. - Er was de afgelopen twee maanden sprake van een zekere 'toenadering' tussen Washington en Teheran. Weliswaar bestond die uit niet meer dan 'signalen', maar Washington was er zeer in geïnteresseerd. Het staat vrijwel vast dat deze toenadering door het incident van afgelo pen zondag ongedaan is gemaakt. - Washington bereidde zich voor op een soort omwenteling in Iran, nadat Amerikaanse vei ligheidsdiensten tot de bevinding waren geko men dat Iman Khomeiny aan prostaatkanker lijdt die de lever van de 86-jarige leider van de Iraanse revolutie al heeft aangetast. Overigens hebben de Amerikaanse beleidsmakers Kho meiny al vaker doodziek verklaard. Het pro bleem is evenwel dat het incident van zondag de positie van de radicale, sterk anti-Amerikaanse krachten in Teheran heeft versterkt. - Iran stapt naar de Veiligheidsraad van de VN met het oogmerk een internationale veroor deling van Amerika voor het neerschieten van de Airbus te bewerkstelligen. Hoewel het lang niet zeker is dat de Veiligheidsraad tot een ver oordeling van de VS komt, zal tijdens de debat ten in de VN opnieuw felle kritiek op de VS worden geuit. - Het door Iran aangeblazen internationaal kabaal over het incident, kan grote invloed heb ben op de Amerikaanse congresleden die nog steeds aan het nut van de aanwezigheid van de Amerikaanse vloot in de Perzische Golf twijfe len. Bovendien willen tal van congresleden dat president Reagan de zogenaamde War Powers Act in werking stelt, hetgeen o.m. betekent dat het Congres expliciete toestemming moet geven voor het blijvend inzetten van de VS-strijd- krachten in de Golf. Reagan wil niets van het in werking stellen van die wet weten. - Het is niet uitgesloten dat Iran nieuwe inci denten in de Golf zal uitlokken. Weliswaar zul len confrontaties door de VS-vloot met kracht worden afgeslagen, maar tegelijkertijd bestaat de kans dat die vloot een aantal beoordelings fouten maakt - zoals ook zondag het geval was - hetgeen de Amerikaanse aanwezigheid in de Perzische Golf in Amerika zowel als in het bui tenland compromiteert. De kans dat Iran tot een dergelijke aanpak besluit is, volgens deskundi gen, groter dan de kans dat het tot regelrechte terroristische acties overgaat. In het laatste ge val heeft Teheran alleen maar te verliezen, vooral omdat het toch al in een sterk internatio naal isolement is gedrongen, waarvan Teheran in toenemende mate de nadelige gevolgen on dervindt. - Iran heeft het kustgebied van de Perzische Golf versterkt en heeft de lanceerinrichtingen voor de in China gekochte Zijderupsraketten aanzienlijk verbeterd en veel beter tegen tegen aanvallen beveiligd. Het Witte Huis heeft er intussen alles aan ge daan om de indruk te wekken dat er niet van een crisis sprake is. President Reagan is welis waar van zijn buitenverblijf Camp David naar het Witte Huis gegaan. Andere functionarissen bleven weg. Minister van Buitenlandse Zaken Shultz was in Massachusetts, de nationale vei ligheidsadviseur, generaal Powell, was in Ten nessee en vice-president Bush was in Maine. Tijdens telefonisch overleg van het drietal met het Witte Huis en het Pentagon werd beslo ten meteen toe te geven dat het Iraanse passa giersvliegtuig per ongeluk door de Amerikanen was neergehaald. De Amerikanen waren bijzonder beducht voor het zogenaamde 'Kal-effect'. Ze wilden kost wat kost voorkomen dat er eenzelfde situa tie ontstond dat die in welke de Russen beland den toen die op 1 september 1983 een uit de koers geraakte Koreaanse Boeing 747 neerschoten. Dat leidde tot een nagenoeg unanieme interna tionale veroordeling van Moskou's handelwijze. WASHINGTON/DEN HAAG (AP/ANP/RTR) - Officieren aai boord van een Italiaans fregat in de Perzische Golf heiben bevestigd dat de Iraanse Airbus die door de Ameri kaanse marine werd neergeschoten buiten de corridor voor deburgerluchtvaart vloog. Dat heeft een Italiaanse woord- vcerder in Rome gezegd. Bij beschikking van Arrondissementsrecht-1 bank te Middelburg van} 29 juni 1988 is, over bij beschikking van i Arrondissementsrecht-1 bank te Middelburg vai 1 mei 1957, onder cura-| tele gestelde Frederï Andries de Feyter, ver-| blijvende in Huize Sterre", Sterredreef nil. 50 te Clinge, gemeente Hulst, JAN DE FEV-i TER, wonende te 45711 BL Axel, Evertsen-jï straat nr. 1, ontslagen uit het curatorschap t FRANCOIS VAN LAN| GEVELDE, wonende t 4571 W Axel, Margriet| straat nr. 20, uit het 1 ziend curatorschap, mf'| benoeming van Marl nus Dieleman, wonen® te 4571 VE Axel, WestJ singel nr. 10, tot curat! en van Adriaan Michi^ de Feyter, wonende 4571 HP Axel, Zuidsinf gel nr. 38 tot toezien! curator. Terneuzen, 1 juli 1988 Mr. J. de Bliek advocaat en procureur Postbus nr. 1047 4530 GA Terneuzen 180-38363 De route van het vliegtuig werd gevolgd door officieren aai boord van het fregat Espe- ro dat een Italiaans vracht sclip escorteerde door de Staat van Hormuz. Op de Ita liaanse radarschermen was te ziei dat het toestel buiten de gebruikelijke corridor voor veikeersvliegtuigen vloog. De woordvoerder zei dat de Italiaanse officieren hadden gehoord hoe de commandant van de Vincennes via de radio vier waarschuwingen tot het Iraanse toestel richtte, maar dat daarop niet werd gerea geerd. Later hoorden de Italia nen de bekendmaking van de Amerikanen dat zij een F-14 hadden neergdiaald. President Beagan sprak in verband met de aanval door de Vincennes vat een verschrik- kelijke menselijke tragedie, maar verdedigde de actie door de kruiser omdat deze dacht dat het een F-14 was die aan viel. Volgers VS-admiraal William Crove, de voorzitter van de verenigde chefs van sta ven van <e Amerikaanse strijdkrachten, bevond de Iraanse Airbus zich buiten de internationale corridor. Op de vraag of Iran zal ver gelden met terroristische acties tegen Amerikaanse doelen ant woordde di Iraanse VN-am- bassadeur In New York, Ma- hammad Jsfar Mahalatti, voor de Amerikaanse tv: „Wanneer je zelf be^nt met een daad van terrorism) in de Golf, kun je van alles eerwachten". „Er kan van alles gebeuren. Wij heblien terughoudendheid getoond in de Golf. Maar nu zullen vöj elk middel en elke maatrejfl waarover wij be- schikkel gebruiken om deze zeer onmenselijke daad van de VS - etn aanval met voorbe dachte rade op een burger- vliegtug binnen de internatio nale el routine corridors - te vergeljlen". Een Sovjetrussische radio commentator heeft het neer schieten van de Airbus van Iran Air door een Amerikaans mariievaartuig omschreven als 'weloverwogen massa moord'. Hij wees de Ameri kaanse verklaring dat het gaat om ten tragisch ongeval van de ld. k ben er van overtuigd dat nel gaat om een weloverwogen missamoord in koelen bloede", alius commentator Aleksander PJgodin. „De Amerikaanse po- "ngen de tragedie te minima- ■eren door uitgebreide ver garingen van leedwezen met Ie familileden van de doden en e beweren dat het gaat om een «treurenswaardig ongeval, ''in zinloos". Woordvoerder Gennady Ge- rasimov van het Sovjet-minis terie van Buitenlandse Zaken stelde weliswaar 'schietgrage' Amerikaanse marine-officie ren voor het gebeuren verant woordelijk, maar benadrukte tevens dat de Sovjetunie niet van plan is dit incident te ge bruiken voor propagandisti sche doeleinden. Frankrijk zal zijn vlooteen- heid zeker niet uit het Golfge- bied terugtrekken als de Ver enigde Staten mochten beslui ten dat wel te doen na het inci dent met de Airbus. Dit hebben hoge Franse functionarissen verklaard. Frankrijk is in de Golf aan wezig om de Franse belangen te verdedigen. Er bestaat geen relatie tussen de aanwezigheid van Frankrijk en die van an dere marine-eenheden, aldus de functionarissen die niet met name genoemd wilden worden. „Eens zal de tijd komen dat dat de omstandigheden zodanig zijn dat men de vlooteenheid terug kan trekken, maar dat is nu het geval niet". Het neerschieten van de Iraanse Airbus heeft geen con sequenties voor de in de Golf operende Nederlandse mijnen- jager Urk. „Dit voorval heeft geen verband met de Neder landse aanwezigheid daar", al dus de woordvoerder van Bui tenlandse Zaken maandagmid dag. Dat betekent dat de Urk in de Golf zal blijven. Inmiddels heeft minister Van den Broek de Iraanse am bassadeur in Nederland ont vangen en hem zijn leedwezen overgebracht. Tevens sprak hij zijn medeleven uit tegenover de nabestaanden van de slacht offers. Van den Broek heeft, zo zei de woordvoerder, begrip voor het verdriet en de woede in Iran over het neerhalen van het vliegtuig, maar hij deed wel een beroep op de ambassa deur om terughoudendheid in acht te nemen, gelet op het feit dat er geen sprake is van een opzettelijke aanval op het vliegtuig. In Iran overheerst de overtuiging dat van opzet wel degelijk sprake is. De Japanse onderminister van Defensie, Seiki Nishihiro gelooft dat binnen de Ver enigde Staten het debat over een terugtrekking uit de Golf heftiger zal wordea „Ik hoop dat dat niet van invloed zal zijn over de doorvaart van Japanse schepen", zo voegde hij er aan toe. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Javier Perez de Cuellar, sprak zijn veroordeling uit over het neer schieten van het toestel, waar van hij zei dat het een 'tragi sche vergissing' leek. Hij riep alle partijen op tot de grootst mogelijke terughoudendheid. Stoffelijke overschotten worden door reddingswerkers uit het water gehaald. FRANKFURT (AFP) - Mo hammed Hamadi, de Liba nese shi'iet die ervan wordt beschuldigd betrokken te zijn geweest bij de kaping van een toestel van de Ame rikaanse luchtvaartmaat schappij TWA in Bayrut in 1985, moet vandaag voor een speciale rechtbank voor minderjarigen verschijnen in een gevangenis in Frank fort. Hamadi wordt onder meer be schuldigd van moord op een Amerikaans staatsburger tij dens de kaping en van illegaal vervoer van explosieven naar de Bondsrepubliek. Het proces volgt op dat van een van zijn broers, Abbas Ha madi. Deze werd op 19 april jongstleden in Dusseldorf ver oordeeld tot 13 jaar gevange nisstraf wegens betrokkenheid bij de ontvoering van twee Westduitsers in Libanon in ja nuari vorig jaar - Alfred Schmidt en Rudolf Cordes. Schmidt kwam in september op vrije voeten, maar Cordes is nog steeds in handen van zijn ontvoerders. Waarnemers me nen dat het komende proces van invloed kan zijn op zijn lot. Voor de twee ontvoeringen hebben zich de 'Mujaheddin voor de vrijheid' verantwoor delijk gesteld, een kleine Liba nese sji'itische groep die ban den heeft met de pro-Iraanse fundamentalistische Hezbollah (Partij van God). De Mujahed din wilden met de ontvoerin gen voorkomen dat Moham med Hamadi zou worden uitge leverd aan de Verenigde Sta ten, zoals Washington had ge vraagd. Hamadi was op 13 ja nuari 1987 gearresteerd op het vliegveld van Frankfort we gens illegaal vervoer van ne gen kilo vloeibare explosieven. Voor de Amerikaanse justi tie, en ondertussen ook voor de Westduitse justitie, lijdt het geen twijfel dat Mohammed Hamadi betrokken is geweest bij de kaping van de Boeing 727 van TWA in juni 1985, waarbij een Amerikaanse marine-offi cier werd vermoord en uit het vliegtuig geworpen. Om het leven van de twee Westduitse gijzelaars in Liba non te beschermen had Bonn op 24 juni vorig jaar geweigerd Mohammed Hamadi uit te le veren aan de VS. De Bondsre publiek beloofde daarbij even wel dat de radikale shi'iet in Frankfurt terecht zou staan 'met inachtneming van de strengste regels van de wet'. Met Mohammed Hamadi be vindt de Bondsrepubliek zich opnieuw in de vicieuze cirkel waarin het zich tijdens het vo rige proces bevond: door een te zware straf op te leggen loopt Bonn het risico dat Cordes door zijn ontvoerders wordt geëxe cuteerd. Als de rechters zich echter clement opstellen, kun nen de Westduitsers zich het verwijt van de VS op de hals halen dat zij zich niet houden aan hun beloften. In Washington is men des te meer bezorgd omdat de West duitse justitie heeft besloten Hamadi voor de kinderrecht bank te laten verschijnen. Deze moet in de eerste dagen van het proces aan de hand van getui genverklaringen en bewijs stukken vaststellen of Hamadi op het moment van de kaping al dan niet minderjarig was. Volgens de gegevens die de Westduitse autoriteiten van Hamadi hebben, werd de Liba nees op 13 juni 1964 geboren en was hij minderjarig tijdens de voorbereidingen voor de ka ping van het toestel, dat op 14 juni 1985 vertrok uit Athene en werd gedwongen in Bayrut te landen. Volgens andere gegevens was hij echter pas 16 of 17 op de datum van de kaping. Als wordt bepaald dat Hamadi minderjarig was, kan hij maxi maal tot tien jaar gevangenis straf worden veroordeeld An ders kan hij levenslang krij gen. Na de eerste elf hoorzittin gen zal het hof in september overgaan tot de behandeling van de hoofdaanklacht: moord en kaping. Ook zal het pro bleem van de gijzelaars aan de orde komen tijdens het proces, dat naar verwachting meer dan een jaar zal duren. De stad Frankfurt heeft 12,5 miljoen gulden uitgetrokken om de rechtszaal in de richten voor wat wordt gezien als een van de belangrijkste processen van de Westduitse justitiële ge schiedenis. Er zijn bijzonder strenge veiligheidsmaatregelen genomen, vergelijkbaar met de maatregelen voor het proces tegen de Baader-Meinhofgroep in de jaren '70 in Stuttgart. Journalisten, van wie veel Amerikanen, en het publiek zullen slechts toegang tot de rechtszaal krijgen na twee keer nauwkeurig te zijn gefouil leerd. Zij zullen de rechtszaak slechts vanaf afstand kunnen volgen, van achter een gepant serde glazen wand. BUDAPEST - Het Patriottisch Volksfront, een invloedrijke massa-organisatie van politieke, culturele en maatschappe lijke groepen in Hongarije, heeft maandag de voormalige vice- premier Istvan Huszar tot secretaris-generaal gekozen. Hij vervangt de hervormer Imre Pozsgay. Poszgay werd in mei in het Politburo opgenomen en werd vo rige week door het parlement benoemd tot minister van staat, een nieuwe regeringspost. Pozsgay, een van de leidende her vormers in Hongarije, zei dat zijn taak zal bestaan uit het coör dineren tussen de wetgevende macht en de regering, en tussen de regering en belangengroepen van burgers. MOSKOU (AP) - Hoewel het woord vliegtuigkaping door de meeste Sovjet-burgers in eerste instantie in verband wordt ge bracht met Westerse luchtpiraterij, zijn in de Sovjetunie in de afgelopen 15 jaar ruim 50 gevallen van vliegtuigkaping geregi streerd. Dit onthult het vakbondsblad Trud. Tot dusverre is van officiële zijde weinig informatie over vliegtuigkapingen in de Sovjetunie verstrekt. Vóór Sovjet-lei der Gorbatsjovs 'glasnost" (openheid) werd in de staatsmedia terrorisme omschreven als een exclusief Westers probleem. In maart dit jaar berichtte de Sovjet-pers voor de eerste maal uitgebreid over de kaping van een vliegtuig door een 11 leden tellend Siberisch gezin van jazz-musici, de Ovetsjkins. De ka pers overweldigden een lijntoestel dat van Irkoetsk naar Le-I ningrad vloog. In een chaotische ontknoping kwamen vijf ka-i pers, drie passagiers en een stewardess om het leven. ALLENBY BRIDGE (RTR) - Alle 1.200 scholen op de Weste lijke Jordaanoever moeten drie dagen dicht. Israël, dat daartoe jnaandag opdracht gaf, beschuldigde de 300.000 scholieren er van liever rellen te trappen dan te studeren. De scholen zullen van dinsdag tot vrijdag dicht blijven. Zij hadden juist de afgelopen weken geleidelijk aan hun deuren weer geopend na vijf maanden gesloten te zijn geweest. Op de Westelijke Jordaanoever kwam het tot vechtpartijen tussen veiligheidstroepen en studenten die protesteerden tegen; archeologische opgravingen in de Oude Stad van Jeruzalem. Islamitische leiders vinden dat door de opgravingen inbreuk gemaakt wordt op islamitische heiligdommen. BRUSSEL (IPS) - De Europese Gemeenschap heeft fondsen ter beschikking gesteld voor de oprichting van gezamenlijke on-j dernemingen in Latijns-Amerika en Azië. Het doel is de indu striële ontwikkeling in de meer ontwikkelde Derdewereldlan den waarmee de EG samenwerkt, te bevorderen. Het gaat onder meer om de lidstaten van de Associatie van Zuidoostaziatische Naties (Asean), de landen van het Andes- pact (Bolivia, Colombia, Ecuador, Peru en Venezuela), Brazilië en Uruguay. Met de nieuwe instelling is 8,5 miljoen dollar (17 milj oen gulden) gemoeid. KAOHSIUNG (AP) - De tweede door Nederland voor Taiwan gebouwde ondezeeboot van de Zwaardvis-klasse, de Zeetijger, is maandag met veel vuurwerk en muziek in ontvangst geno men door de Taiwanese marine. De eerste van de twee omstreden onderzeeboten, de Zeedraak, is al in oktober in dienst genomen. Het besluit van de Neder landse regering om Taiwan twee onderzeeboten te leveren; leidde in 1981 tot een diplomatieke crisis met de Chinese Volks republiek, die Taiwan beschouwt als een afgescheiden provin-; cie. p De diplomatieke vertegenwoordigingen in Den Haag en Bei-j jing werden verlaagd tot het niveau van zaakgelastigde. Int 1983 werden de betrekkingen weer hersteld, nadat Den Haag aan Beijing had toegezegd dat er geen onderzeeboten meer aan. Taiwan geleverd zouden worden. Taiwan heeft voor de twee onderzeeboten ongeveer 2 miljard gulden betaald. Meer dan 100 man Taiwanees marinepersoneel zijn naar de werf van Wilton-Feijenoord in Rotterdam ge stuurd om voor de schepen te worden opgeleid. JOHANNESBURG (DPA/UPI) - De advocaten van de ter dood veroordeelde 'Zes van Sharpeville' hebben maandag bij de hoogste rechtsinstantie in Zuidafrika gevraagd om heropening van het proces. Wanneer het Hof van Beroep in Bloemfontein afwijzend beschikt op dit verzoek, is president Pieter Botha nog de enige hoop voor de veroordeelde vijf mannen en één vrouw. Het Hooggerechtshof verklaarde zich medio vorige maand niet bevoegd om het verzoek van de advocaten in behandeling te nemen. Het gaf de verdediging tot 19 juli de tijd om zich tot het Hof van Beroep te wenden. Wanneer deze instantie haar be slissing bekend zal maken, was nog niet duidelijk. MOSKOU (RTR/AFP/UPI) - De Sovjetunie heeft een onvoor waardelijke amnestie afgekondigd voor alle Sovjet-soldaten die in Afghanistan uit het leger zijn gedeserteerd of die in an dere landen zijn gaan wonen na eerst gevangenen te zijn ge weest van Afghaansen opstandelingen. Van de 312 soldaten die door het islamitische verzet gevangen zijn genomen sinds de Sovjetunie in 1979 binnenviel, wordt aangenomen dat er zeker nog 200 in leven zijn, aldus Soecha- rev. Veel van hen werden vastgehouden in kampen van het verzet in Afghanistan of Pakistan, terwijl anderen zijn vrijge laten waarna zij naar de Verenigde Staten, Canada of Westeu- ropese landen zijn vertrokken. (ADVERTENTIE) TJA, ALS HET U NIET OP DE RUG - (J /Si -mflmi Aiunfic cta atci atcdi i Wie slim is koopt meteen een lot. Want ook deze maand zijn er meer dan 1 miljoen prijzen te winnen tegenover zo'n 2 miljoen loten. Verdeeld over 3 trekkingen. Alles bij elkaar ruim 33 miljoen gulden aan prijzen. Van een tientje tot het half miljoen. Eerste trek king volgende week woensdag.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 5