Felle debatten op derde dag partij conferentie Moskou AFGEVAARDIGDEN IN MOSKOU WILLEN SCHOON SCHIP Vietnamese opperbevel verlaat Kampuchea Schuld Amerika met 205 miljard omhoog BUITENLAND Schoonzoon Brezjnev voor rechter DE STEM BUITENLAND VRIJDAG 1 JUL11988 T21 MOSKOU (RTR) - Afgevaardigden op de partij - conferentie in Moskou hebben donderdag opge roepen tot het vertrek van president Andrej Gro- myko en andere bejaarde hoge functionarissen. Te haastig Namen Publiek debat Geen vlees Vergelijk.... en Sony wint. NIEUWSOVERZICHT EG verwacht verdere groei economie Joegoslavië kiest 'harde' partijleider Giscard d'Estaing voorzitter centrnm Personeel Witte Huis ernstig aan de coke Demjanjuk in beroep tegen doodstraf Identificatieplicht België in gedrang EG roept op tot opschorten houtinvoer EG: aanzet vrije telecommunicatiemarkt MOSKOU (RTR) - De Con ferentie van de Communis tische Partij van de Sovjet unie ging donderdag haar derde dag in in een sfeer van felle debatten over kwesties als persvrijheid, etnische verhoudingen en economische en politieke hervormingen. De discussies barstten los tus sen conservatieve afgevaardig den die progressievere deelne mers ervan beschuldigden het verleden van de Sovjetunie zwart te maken. De hervor- mingsgezinden sloegen terug met een vurig pleidooi voor persvrijheid. Het partij orgaan Pravda opende donderdag met het be richt dat sommige uitgespro ken hervormers, die zijn afge wezen als afgevaardigden, de conferentie wel bijwonen als genodigden. Onder hen zijn de economen Tatjana Zaslavskaja en Gavriil Popov, de toneel schrijvers Michail Sjatrov en Aleksandr Gelman en de dich ter Jevgeni Jevtoesjenko, die geen partijlid is. De Pravda publiceerde ge deelten van toespraken die dinsdag en woensdag zijn ge houden door afgevaardigden, waaronder ook passages die in de versies van het persbureau Tass waren weggelaten. De krant vermeldde zo het com mentaar van de Amerikano- loog Georgi Arbatov, dat het land veel leed zou zijn ge spaard als Sovjet-leiders als Josef Stalin en Leonid Brezj- nev niet langer dan tien jaar aan de macht waren gebleven. Partijleider Michail Gor- batsjov zei dinsdag in zijn ope ningsrede dat de afgevaardig den moeten uitmaken of de ambtstermijn voor functiona rissen wordt beperkt tot twee keer vijf jaar. Hij stelde daar bij ook voor dat plaatselijke partijleiders tevens worden ge kozen tot voorzitter van de Sovjets, de lokale bestuursra den. Het voorstel over de her structurering van de regionale Partijleider Michail Gorbatsjov in gesprek met afgevaar digden van de partij conferentie. - fotoap Sovjets ontlokte zowel op de conferentievloer als in de wan delgangen felle discussies. Een afgevaardigde begon het debat met de opmerking dat een si tuatie waarbij de partijleiders tevens leidende functies inne men binnen het bestuursappa raat, in strijd zou zijn met plannen partij- en bestuurs functies te scheiden. Tijdens de soms verhitte dis cussies kwam Gorbatsjov her haaldelijk tussen hervor- mingsgezinden en conservatie ven, waarbij hij telkens de middenweg zocht tussen de twee partijen. Partijleiders uit de Sovjetre publieken Azerbajdzjan en Ar menië, die het toneel zijn van debatten over de positie van Nagorny-Karabach, de Ar meense enclave in Azerbajdz jan, zijn het eens geworden over de oprichting van een nieuwe commissie voor etni sche verhoudingen. De Letse partijleider Boris Poego zei woensdag evenals de leiders van de naburige repu blieken Estand en Litouwen achter dit voorstel te staan. Hij pleitte daarbij nogmaals voor economische zelfstandigheid voor de drie Baltische repu blieken. Terwijl meer dan honderd ministers luisterden, vielen sommige afgevaardigden scherp uit tegen ministeries die ervoor zorgen dat nieuwe maatregelen waarbij fabrieken autonomer moeten (braaien, ge torpedeerd worden. Een van hen stelde zelfs voor de minis teries helemaal op te doeken. De Pravda schreef dat bij de organisatie van de Conferentie talloze boze brieven zijn bin nengekomen van afgevaardig den die klagen over het ongere gelde verloop van de debatten. Anderen hebben er kritiek op dat te weinig arbeiders en boe ren toestemming krijgen te spreken. Dit probleem zal wor den opgelost, aldus de Pravda. De Conferentie die aanvan kelijk tot vrijdag zou duren, zal waarschijnlijk met ten minste een dag worden verlengd zodat alle afgevaardigden die willen spreken, daartoe de tijd krij gen. In totaal nemen 5.000 gede legeerden deel aan het forum, allen gekozen tijdens verkie zingen die niet overal even cor rect zijn verlopen. Over som mige gebieden is de beschuldi ging geuit dat er met de stem men is geknoeid. 'Oude leiders moeten weg' Die moeten dan ook de verantwoordelijkheid aanvaar den voor hun aandeel in vroegere beleidsfouten. Het voorstel werd voor een gehoor van 5.000 aanwezigen ge daan door Vladimir Melnikov, de partijleider van de autonome republiek Komi, in Siberië. 'Degenen die vroeger actief een beleid van stagnatie hebben uitgevoerd kunnen nu, in het tijdperk van de perestrojka, niet blijven zitten in de cen trale organen van de partij en van de Sovjets (raden)', zei Melnikov. 'Men moet verant woordelijk zijn voor alles, en persoonlijk verantwoordelijk'. den met luid applaus werd ont vangen. Melnikov werd onderbroken door partijleider Michail Gor batsjov d% hem om" namen vroeg. DeSiberiër 'antwoordde daarop aan Politburo-leden de denken als Gromyko en Mi chail Solomentsev, de voorma lige premier van de Russische Federatieve Republiek. Melnikov werd nadat Gor batsjov in maart 1985 aan de macht was gekomen benoemd tot leider van de regering van Komi en vervolgens aangewe zen als partijleider. 'Ook Afa- nasev en Arbatov moeten op stappen', vervolgde hij. Beiden werden benoemd onder de in ongenade geraakte voormalige Aftreden partijleider Leonid Brezjnev. In zijn optreden wees de Sibe rische partijleider Melnikov erop dat sommige hervor mingsprogramma's 'te hastig zijn doorgevoerd en hebben ge leid tot nieuwe moeilijkheden en problemen'. Onder de eenomen besluiten Een van de afgevaardigden van de partij conferentie in Moskou die donderdag pleitte hü Wr, VOOT het wippen van de 'oudé. leiden'. - FOTOAP noemde hij de campagne tegen alkoholisme, die meteen nadat" Gorbatsjov aan de macht kwam is ingezet. Ook had hij kritiek op het door Soloment sev ingevoerde beleid dorpen te sluiten die geen toekomst zou den hebben. Hij zei dat die pro gramma's de afgelopen maan den zijn teruggedraaid, zonder dat daar met één woord over is gerept en zonder dat degenen die er verantwoordelijk voor waren op het matje werden ge roepen. lippen 1 leiders', i —L. MOSKOU (UPI) - Joeri Tsjoerbanov, de schoonzoon van wijlen Sovjetleider Leonid Brezjnev, moet te rechtstaan op beschuldiging van corruptie. Tegen Tsjoerbaonv bestaat de verdenking dat hij steekpen ningen heeft aangenomen tot een bedrag van zeker twee mil joen gulden. Hij kreeg 27 maanden na het overlijden (in november 1982) van zijn schoonvader ontslag en werd op 14 januari 1987 gearresteerd. Hij wordt berecht op de aan klacht dat hij systematisch steekpenningen heeft aangeno men. De interventie van de afge vaardigde uit Komi volgde op een reeks omstreden toespra ken waardoor de conferentie de vorm heeft gekregen van een echt publiek debat, een onge kend verschijnsel in de Sovjet unie sinds het begin van de ja ren '20. Deelnemers hebben scherpe kritiek geuit op bu reaucraten en ministeries, die ervan worden beschuldigd Gorbatsjovs hervormingen te saboteren. Ook zijn daarbij de talloze privileges die hoge functiona rissen genieten onder vuur ge nomen en is het regerende Po litburo opgeroepen meer open heid van zaken te geven over zijn werk. 'Onder de partij functionarissen is een kaste van onaantastbaren, leiders die niet mogen worden gekriti seerd', zei Vasili Starodoebtsev, de voorzitter van een indu strieel in Moskou. Een staalarbeider uit de Oeral, Venjamin Jarin, wees erop dat in het dagelijks leven niet veel van de hervormingen is te mer ken. 'De overheid eist dat de in dustrie meer produceert dan waartoe zij in staat is', aldus Jarin. 'De arbeiders vragen zich af waar de perestrojka blijft'. Wijzend op de nijpende toestand in de winkels zei hij 'Er was geen vlees en er nog steeds geen vlees. Consumen tengoederen zijn uit het oog verdwenen'. Functionarissen van het Centrale Comité en zelfs leden van het Politburo moeten ver antwoording afleggen over hun werk aan lagere partij organen. De bevolking moet weten wie voor wat persoonlijk verant woordelijk is 'zodat het duide lijk is aan wie successen te danken of fouten te wijten zijn", aldus Jarin, wiens optre- Toen Melnikov opriep tot het aftreden van bejaarde functio narissen uit het Brezjnev-tijd- perk, viel Gorbatsjov hem in de rede met de volgende woorden: 'Misschien heeft u concrete voorstellen. Wij zitten hier wel te luisteren maar weten niet of u het nou over mij heeft, of over hem of over iemand an ders'. Daarop noemde Melni kov de namen van Gromyko en Solomentsev. HO CHI MINHSTAD (RTR/AFP) - Het opperbe vel van de Vietnamese troe pen in Kampuchea heeft donderdag Phnom Penh verlaten en is teruggekeerd naar Ho Chi Minhstad. Waarnemers spraken van een belangrijke stap van Hanoi in het kader van de Vietnamese terugtrekking uit het weste lijke buurland. Luitenant-generaal Le Ngoc Hien en bijna 300 leden van zijn opperbevel in Kampuchea gin gen op het vliegveld Pechen- thong aan boord van Vietna mese vliegtuigen en helikop ters voor de vlucht naar Ho Chi Minhstad (het vroegere Saigon) in het zuiden van Vietnam. Vietnam heeft aangekondigd dit jaar de helft van zijn onge veer 100.000 man troepen uit Kampuchea terug te trekken. De zou den teruggehaald. Het vertrek van het Vietna mese opperbevel wordt gezien als demonstratie van het ver trouwen van Hanoi dat de pro- vietnamese regering van pre mier Hun Sen in Phnom Penh in het zadel kan blijven on danks de coalitie van guerrilla groepen die het bestrijdt. Vietnam stuurde vanaf kerstmis 1978 200.000 man troe pen naar Kampuchea om een eind te maken aan het bloedige bewind van de Rode Khmer. Sinds de Vietnamese invasie zijn in dat land 25.000 Vietna mese soldaten om het leven ge- komea Dit verklaarde de vice- opperbevelhebber van de Viet namese troepen in Kampuchea, generaal-majoor La Kha Phieu. Hij antwoordde op vragen rest van de 'vrijwilliger. van journaljgten op het vlieg- in 1990 naar Vietnam wór- veld Tan Son Nhut, dat sinds het begin van dit jaar 13.000 Vietnamese 'vrijwilligers' zijn teruggetrokken uit Kampu chea. Dat is is ongeveer een kwart van de 50.000 soldaten die Vietnam tot december uit Kampuchea wil terughalen. Het was volgens waarne mers de eerste maal dat een Vietnamese functionaris de hoge verliezen van Hanois le ger in Kampuchea erkende. Tussen 1980 en 1981 sneuvel den 15.000 Vietnamese soldaten in Kampuchea. Tussen 1982 en heden werden 10.000 anderen gedood. Tijdens de oorlog te gen Pol Pot (leider van de Rode Khmers) tussen 1977 en 1979 verloren wij 30.000 man in de zuidwestelijke provincies van Vietnam', aldus de Vietnamese generaal. In totaal kostte de oorlog te gen de Rode Khmers Vietnam 55.000 man aan verliezen. Ge neraal Phieu gaf aan dat het aantal gewonden ongeveer even hoog was. Donderdag stonden duizen den Kampucheanen langs de weg van Phnom Penh naar het vliegveld om het vertrek van het Vietnamese opperbevel gade te slaan. Het geregelde Kampuche- aanse leger, dat rond 50.000 man sterk is, en de 100.000 leden van de militie staan nu in het binnenland tegenover een guerrillamacht van ongeveer 15.000 Rode Khmers. De andere oppositiegroeperingen - strij ders van prins Norodom Siha nouk en de nationalisten van Son Sanh - vormen geen macht van betekenis in het land, me nen Vietnamese en Kampuche- aanse experts. WASHINGTON (RTR/UPI) - De Verenigde Staten, het land met de grootste buitenlandse schuld ter wereld, zijn het afgelopen jaar nog verder in de rode cijfers geraakt. De Amerikaanse netto schuld bedroeg vorig jaar 368 miljard dollar (755 miljard gulden) 99 miljard dollar (205 miljard gulden) meer dan de 269 miljard dollar aan het eind van 1986. (ADVERTENTIE) Volgens het ministerie van Fi nanciën houdt het hoge niveau van de buitenlandse investe ringen in de Amerikaanse eco nomie gedeeltelijk verband met de lage koers van de dollar, waardoor Amerikaanse beleg gingen aantrekkelijker wer den. De directe buitenlandse in vesteringen van het buitenland in de VS (buitenlands aande lenbezit in en buitenlandse le ningen aan Amerikaanse be drijven) namen toe met 41 mil jard dollar ofwel 19 procent tot 262 miljard dollar. Deze groei komt voor het grootste deel op rekening van Groot-Brittannië. De Britse di- rekte investeringen in de VS aan het eind van 1987 bedroe gen 75 miljard dollar. De inves teringen vanuit Japan beliepen 33 miljard dollar en vanuit Ne derland is er vorig jaar 47 mil jard dollar in de VS belegd. Hoewel de verwachting van sommige economen, dat de Amerikaanse schuld in 1987 zou zijn verdubbeld, niet is uit gekomen zullen de nieuwe cij fers nog wel voor de nodige op schudding in het land zorgen. De forse schuld is een ont wikkeling van de laatste jaren en hangt volgens velen samen met het huidige Amerikaanse regeringsbeleid. In 1982 waren de VS nog het grootste credi- teurenland ter wereld. In 1984 wisselde het land voor het eerst sinds 1919 deze status in voor de positie van debiteur. Toen be droeg de nettoschuld van de VS nog slechts 4,4 miljard dollar. Sindsdien is de Amerikaanse schuld aan het buitenland enorm toegenomen. In 1985 be droeg de schuld reeds 112 mil jard dollar en in 1986 was sprake van meer dan een ver dubbeling tot 269 miljard dol lar. Regeringsautoriteiten heb ben de Amerikaanse verschul- ding van de afgelopen jaren al tijd positief uitgelegd. Sony schakelt ook andere meiken ia En de bediening van de aan/uit knop is maar één van de vele functies op onze nieuwste vinding. Het is een infrarood afstandsbediening die andere afstandsbedieningen overbodig maakt Want de RM-P700 is programmeerbaar en onthoudt zo de bedieningsfuncties van allerlei apparatuur. Of het nu uw televisie, uw stereo, uw video of uw CD-speler is. Zelfs als die niet van Sony zijn. Voor meer informatie en een al even uitstekende bediening kunt u terecht bij de dichtstbij zijnde Sony dealer. De prijs van het appa raat is f 199,-. Sony Neder land B.V., Jan van Gent- str. 119,1171 GK Badhoevedorp. BRUSSEL (ANP) - De Nederlandse economie zal dit jaar met anderhalf procent groeien. Volgend jaar groeit het Bruto Na tionaal Produkt in Nederland met twee procent. Dat blijkt uit nieuwe prognoses van de Europese Commissie. In februari voorspelde Brussel nog een groei van maar 0,9 procent in 1988. Voor alle twaalf landen van de Europese Gemeenschap samen verwacht de Commissie dit jaar een groei van 2,6 procent, maar volgend jaar een terugval tot 2,3 procent. De werkloosheid zal langzaam verminderen, aldus de Commis sie. Zij verwacht dit jaar een werkloosheidspercentage van 11,3 en volgend jaar van 11,1. In 1987 was 11,7 procent van de be roepsbevolking in de EG werkloos. De inflatie blijft dit jaar ge middeld vlak boven de drie procent. BELGRADO (RTR) - Stipe Suvar (foto) is gekozen tot nieuwe leider van de commu nistische partij van Joegosla vië. Suvar (52) staat bekend als een voorstander van de harde lijn. Hij werd gekozen na een zitting van het Cen traal Comié, waarbij scherpe kritiek werd geuit op het on vermogen van de partij het land uit de economische crisis te trekken. De nieuwe partijleider is af komstig uit de deelrepubliek Kroatië. Als professor in de sociologie en filosofie werd Suvar de laatste jaren herhaalde lijk aangevallen door studenten en academici die kritiek uitoe fenden op zijn hervormingsprogramma voor het onderwijs. Suvar is een voorstander van het Marxistische-Leninistische principe van democratisch centralisme, hetgeen betekent dat alle partijleden het uitgestippelde beleid van de partij dienen te volgen. PARIJS (AFP) - De Franse oud-president, Valéry Giscard d'Estaing, is donderdag gekozen tot voorzitter van de Union pour la Démocratie Fran?aise (UDF), een rechts-liberale partij die hij tien jaar geleden oprichtte en die op het ogenblik op haar hoogtepunt is. De verkiezing bij acclamatie is geen verrassing. Zij bezegelt de terugkeer van de oud-president in de politiek. Nadat hem een tweede ambtstermijn als president in 1981 was onthouden door Franois Mitterrand, belandde hij voor enkele jaren in de poli tieke woestijn. De 62-jarige Giscard is als voorzitter van de UDF de opvolger van Jean Lecanuet, die tien jaar aan het hoofd van de partij heeft gestaan. WASHINGTON (AP) - Door het personeel van het Witte Huis wordt nogal wat afgesnoven. Dat blijkt uit een onderzoek naar cocaine-gebruik dat enkele maanden geleden door de drugsbe strijdingsdienst DEA werd gehouden. Inmiddels zijn vijf Witte-Huismedewerkers, drie leden van de Secret Service en twee administratieve medewerkers van de Nationale Veiligheidsraad op non-actief gesteld. Zij worden waarschijnlijk gearresteerd. De drie bewakers van de Secret Service zijn met betaald verlof gestuurd. De medewerkers van de Nationale Veiligheidsraad zijn ontslagen nadat zij cocaïnegebruik hadden toegegeven. JERUZALEM (DPA) - John Demjanjuk (foto), die in Is raël wegens oorlogsmisdaden ter dood veroordeeld is, heeft donderdag bij het Hoogge rechtshof in Jeruzalem hoger beroep aangetekend tegen zijn straf. Volgens een woord voerder van het Hof zal het beroep in december worden behandeld. De 68-jarige Demjanjuk werd op 25 april ter dood veroor deeld nadat een Israëlische rechter bewezen achtte dat hij 'Iwan de Verschrikkelij ke', kampbeul in het Duitse vernietigingskamp Treblinka (Po len), was en daardoor medeverantwoordelijk voor de moord op 850.000 Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. In zijn honderd pagina's tellende beroepschrift zegt Demjan juk onterecht als Iwan de verschrikkelijke te zijn geïdentifi ceerd. Hij zou daarentegen in de oorlog zelf slachtoffer van de nazi's zijn geweest. BRUSSEL - De routinecontroles die de politie en rijkswacht in België aan de lopende band uitvoeren om de identiteit van bur gers vast te stellen, zijn onwettig. Op zijn minst moet de per soon die wordt gecontroleerd door de betrokken politieman of rijkswachter van een misdrijf worden verdacht. Met die uitspraak heeft een Antwerpse politierechter deze week de identificatieplicht in België aardig in het gedrang ge bracht. Verantwoordelijk hiervoor is de Antwerpenaar Reyntjens, die zich specialiseerde in identificatiesystemen. Toen hij vorig jaar oktober door de rijkswacht werd aange houden voor een routinecontrole van zijn identititeitspapieren, was dat voor hem een gedroomde kans om zijn stelling dat de identificatieplicht in België strijdig is met de grondwet en met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens aan de praktijk te toetsen. Reyntjens weigerde zijn papieren te tonen, kreeg een proces verbaal en werd deze week door de politierechter in het gelijk gesteld. Reyntjens is bereid om zijn gelijk desnoods voor het Europese Hof van Justitie te bevechten. Die kans wordt hem wellicht geboden, omdat de procureur in Antwerpen al heeft aangekondigd in beroep te gaan tegen de uitspraak van de po litierechter. DEN HAAG (IPS) - De landen van de Europese Gemeenschap moeten de invoer van tropisch hardhout uit Malaysia opschor ten totdat duidelijk is dat de bossen op verantwoorde manier worden gekapt. Dat stelt de milieucommissie van de EG in een resolutie waarover het Europees Parlement volgende week in Straatsburg stemt. Samen met Japan is Europa de grootste afnemer van tropisch hardhout uit Malaysia en dan met name uit de deelstaat Sara wak, in het noordwesten van het eiland Borneo. De gevolgen van deze commercile houtkap voor milieu en bevolking zijn volgens de milieucommissie desastreus. LUXEMBURG (ANP) - De ministers van Verkeer van de Europese Gemeenschap hebben donderdag in Luxemburg de eerste aanzet gegeven voor het bereiken van een vrije Europese markt voor telecommunicatie. Ze deden dat door een resolutie aan te nemen waarin het geleidelijk tot stand brengen van zo'n open, de gehele Gemeenschap bestrijkende, markt voor tele communicatiediensten één van de hoofddoelen van het beleid wordt genoemd. 'Een heel belangrijk besluit', aldus de Nederlandse minister Smit-Kroes, 'in verband met de vrije Europese markt, die eind 1992 tot stand gebracht moet zijn'. Doel van de open markt voor telecommunicatie is te voorko men dat Europa de boot mist bij de snelle technologische inno vatie die het gevolg is van het versmelten van telecommunica tie- en computertechnologie. In die vrije markt moet elke con sument straks die apparatuur kunnen aanschaffen en gebrui ken die hem het beste uitkomt en die het goedkoopst is.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 5