Felle debatten op derde dag partij conferentie Moskou
AFGEVAARDIGDEN IN MOSKOU WILLEN SCHOON SCHIP
Vietnamese opperbevel verlaat Kampuchea
Schuld Amerika met
205 miljard omhoog
BUITENLAND
Schoonzoon
Brezjnev
voor rechter
DE STEM BUITENLAND VRIJDAG 1 JUL11988
T21
MOSKOU (RTR) - Afgevaardigden op de partij -
conferentie in Moskou hebben donderdag opge
roepen tot het vertrek van president Andrej Gro-
myko en andere bejaarde hoge functionarissen.
Te haastig
Namen
Publiek debat
Geen vlees
Vergelijk.... en Sony wint.
NIEUWSOVERZICHT
EG verwacht verdere groei economie
Joegoslavië kiest 'harde' partijleider
Giscard d'Estaing voorzitter centrnm
Personeel Witte Huis ernstig aan de coke
Demjanjuk in beroep tegen doodstraf
Identificatieplicht België in gedrang
EG roept op tot opschorten houtinvoer
EG: aanzet vrije telecommunicatiemarkt
MOSKOU (RTR) - De Con
ferentie van de Communis
tische Partij van de Sovjet
unie ging donderdag haar
derde dag in in een sfeer
van felle debatten over
kwesties als persvrijheid,
etnische verhoudingen en
economische en politieke
hervormingen.
De discussies barstten los tus
sen conservatieve afgevaardig
den die progressievere deelne
mers ervan beschuldigden het
verleden van de Sovjetunie
zwart te maken. De hervor-
mingsgezinden sloegen terug
met een vurig pleidooi voor
persvrijheid.
Het partij orgaan Pravda
opende donderdag met het be
richt dat sommige uitgespro
ken hervormers, die zijn afge
wezen als afgevaardigden, de
conferentie wel bijwonen als
genodigden. Onder hen zijn de
economen Tatjana Zaslavskaja
en Gavriil Popov, de toneel
schrijvers Michail Sjatrov en
Aleksandr Gelman en de dich
ter Jevgeni Jevtoesjenko, die
geen partijlid is.
De Pravda publiceerde ge
deelten van toespraken die
dinsdag en woensdag zijn ge
houden door afgevaardigden,
waaronder ook passages die in
de versies van het persbureau
Tass waren weggelaten. De
krant vermeldde zo het com
mentaar van de Amerikano-
loog Georgi Arbatov, dat het
land veel leed zou zijn ge
spaard als Sovjet-leiders als
Josef Stalin en Leonid Brezj-
nev niet langer dan tien jaar
aan de macht waren gebleven.
Partijleider Michail Gor-
batsjov zei dinsdag in zijn ope
ningsrede dat de afgevaardig
den moeten uitmaken of de
ambtstermijn voor functiona
rissen wordt beperkt tot twee
keer vijf jaar. Hij stelde daar
bij ook voor dat plaatselijke
partijleiders tevens worden ge
kozen tot voorzitter van de
Sovjets, de lokale bestuursra
den.
Het voorstel over de her
structurering van de regionale
Partijleider Michail Gorbatsjov in gesprek met afgevaar
digden van de partij conferentie. - fotoap
Sovjets ontlokte zowel op de
conferentievloer als in de wan
delgangen felle discussies. Een
afgevaardigde begon het debat
met de opmerking dat een si
tuatie waarbij de partijleiders
tevens leidende functies inne
men binnen het bestuursappa
raat, in strijd zou zijn met
plannen partij- en bestuurs
functies te scheiden.
Tijdens de soms verhitte dis
cussies kwam Gorbatsjov her
haaldelijk tussen hervor-
mingsgezinden en conservatie
ven, waarbij hij telkens de
middenweg zocht tussen de
twee partijen.
Partijleiders uit de Sovjetre
publieken Azerbajdzjan en Ar
menië, die het toneel zijn van
debatten over de positie van
Nagorny-Karabach, de Ar
meense enclave in Azerbajdz
jan, zijn het eens geworden
over de oprichting van een
nieuwe commissie voor etni
sche verhoudingen.
De Letse partijleider Boris
Poego zei woensdag evenals de
leiders van de naburige repu
blieken Estand en Litouwen
achter dit voorstel te staan. Hij
pleitte daarbij nogmaals voor
economische zelfstandigheid
voor de drie Baltische repu
blieken.
Terwijl meer dan honderd
ministers luisterden, vielen
sommige afgevaardigden
scherp uit tegen ministeries die
ervoor zorgen dat nieuwe
maatregelen waarbij fabrieken
autonomer moeten (braaien, ge
torpedeerd worden. Een van
hen stelde zelfs voor de minis
teries helemaal op te doeken.
De Pravda schreef dat bij de
organisatie van de Conferentie
talloze boze brieven zijn bin
nengekomen van afgevaardig
den die klagen over het ongere
gelde verloop van de debatten.
Anderen hebben er kritiek op
dat te weinig arbeiders en boe
ren toestemming krijgen te
spreken. Dit probleem zal wor
den opgelost, aldus de Pravda.
De Conferentie die aanvan
kelijk tot vrijdag zou duren, zal
waarschijnlijk met ten minste
een dag worden verlengd zodat
alle afgevaardigden die willen
spreken, daartoe de tijd krij
gen. In totaal nemen 5.000 gede
legeerden deel aan het forum,
allen gekozen tijdens verkie
zingen die niet overal even cor
rect zijn verlopen. Over som
mige gebieden is de beschuldi
ging geuit dat er met de stem
men is geknoeid.
'Oude leiders moeten weg'
Die moeten dan ook de verantwoordelijkheid aanvaar
den voor hun aandeel in vroegere beleidsfouten. Het
voorstel werd voor een gehoor van 5.000 aanwezigen ge
daan door Vladimir Melnikov, de partijleider van de
autonome republiek Komi, in Siberië.
'Degenen die vroeger actief een
beleid van stagnatie hebben
uitgevoerd kunnen nu, in het
tijdperk van de perestrojka,
niet blijven zitten in de cen
trale organen van de partij en
van de Sovjets (raden)', zei
Melnikov. 'Men moet verant
woordelijk zijn voor alles, en
persoonlijk verantwoordelijk'.
den met luid applaus werd ont
vangen.
Melnikov werd onderbroken
door partijleider Michail Gor
batsjov d% hem om" namen
vroeg. DeSiberiër 'antwoordde
daarop aan Politburo-leden de
denken als Gromyko en Mi
chail Solomentsev, de voorma
lige premier van de Russische
Federatieve Republiek.
Melnikov werd nadat Gor
batsjov in maart 1985 aan de
macht was gekomen benoemd
tot leider van de regering van
Komi en vervolgens aangewe
zen als partijleider. 'Ook Afa-
nasev en Arbatov moeten op
stappen', vervolgde hij. Beiden
werden benoemd onder de in
ongenade geraakte voormalige Aftreden
partijleider Leonid Brezjnev.
In zijn optreden wees de Sibe
rische partijleider Melnikov
erop dat sommige hervor
mingsprogramma's 'te hastig
zijn doorgevoerd en hebben ge
leid tot nieuwe moeilijkheden
en problemen'.
Onder de eenomen besluiten Een van de afgevaardigden van de partij conferentie in Moskou die donderdag pleitte
hü Wr, VOOT het wippen van de 'oudé. leiden'.
- FOTOAP
noemde hij de campagne tegen
alkoholisme, die meteen nadat"
Gorbatsjov aan de macht
kwam is ingezet. Ook had hij
kritiek op het door Soloment
sev ingevoerde beleid dorpen te
sluiten die geen toekomst zou
den hebben. Hij zei dat die pro
gramma's de afgelopen maan
den zijn teruggedraaid, zonder
dat daar met één woord over is
gerept en zonder dat degenen
die er verantwoordelijk voor
waren op het matje werden ge
roepen.
lippen 1
leiders',
i
—L.
MOSKOU (UPI) - Joeri
Tsjoerbanov, de schoonzoon
van wijlen Sovjetleider
Leonid Brezjnev, moet te
rechtstaan op beschuldiging
van corruptie.
Tegen Tsjoerbaonv bestaat de
verdenking dat hij steekpen
ningen heeft aangenomen tot
een bedrag van zeker twee mil
joen gulden. Hij kreeg 27
maanden na het overlijden (in
november 1982) van zijn
schoonvader ontslag en werd
op 14 januari 1987 gearresteerd.
Hij wordt berecht op de aan
klacht dat hij systematisch
steekpenningen heeft aangeno
men.
De interventie van de afge
vaardigde uit Komi volgde op
een reeks omstreden toespra
ken waardoor de conferentie de
vorm heeft gekregen van een
echt publiek debat, een onge
kend verschijnsel in de Sovjet
unie sinds het begin van de ja
ren '20. Deelnemers hebben
scherpe kritiek geuit op bu
reaucraten en ministeries, die
ervan worden beschuldigd
Gorbatsjovs hervormingen te
saboteren.
Ook zijn daarbij de talloze
privileges die hoge functiona
rissen genieten onder vuur ge
nomen en is het regerende Po
litburo opgeroepen meer open
heid van zaken te geven over
zijn werk. 'Onder de partij
functionarissen is een kaste
van onaantastbaren, leiders die
niet mogen worden gekriti
seerd', zei Vasili Starodoebtsev,
de voorzitter van een indu
strieel in Moskou.
Een staalarbeider uit de Oeral,
Venjamin Jarin, wees erop dat
in het dagelijks leven niet veel
van de hervormingen is te mer
ken. 'De overheid eist dat de in
dustrie meer produceert dan
waartoe zij in staat is', aldus
Jarin. 'De arbeiders vragen
zich af waar de perestrojka
blijft'. Wijzend op de nijpende
toestand in de winkels zei hij
'Er was geen vlees en er nog
steeds geen vlees. Consumen
tengoederen zijn uit het oog
verdwenen'.
Functionarissen van het
Centrale Comité en zelfs leden
van het Politburo moeten ver
antwoording afleggen over hun
werk aan lagere partij organen.
De bevolking moet weten wie
voor wat persoonlijk verant
woordelijk is 'zodat het duide
lijk is aan wie successen te
danken of fouten te wijten
zijn", aldus Jarin, wiens optre-
Toen Melnikov opriep tot het
aftreden van bejaarde functio
narissen uit het Brezjnev-tijd-
perk, viel Gorbatsjov hem in de
rede met de volgende woorden:
'Misschien heeft u concrete
voorstellen. Wij zitten hier wel
te luisteren maar weten niet of
u het nou over mij heeft, of
over hem of over iemand an
ders'. Daarop noemde Melni
kov de namen van Gromyko en
Solomentsev.
HO CHI MINHSTAD
(RTR/AFP) - Het opperbe
vel van de Vietnamese troe
pen in Kampuchea heeft
donderdag Phnom Penh
verlaten en is teruggekeerd
naar Ho Chi Minhstad.
Waarnemers spraken van een
belangrijke stap van Hanoi in
het kader van de Vietnamese
terugtrekking uit het weste
lijke buurland.
Luitenant-generaal Le Ngoc
Hien en bijna 300 leden van zijn
opperbevel in Kampuchea gin
gen op het vliegveld Pechen-
thong aan boord van Vietna
mese vliegtuigen en helikop
ters voor de vlucht naar Ho Chi
Minhstad (het vroegere Saigon)
in het zuiden van Vietnam.
Vietnam heeft aangekondigd
dit jaar de helft van zijn onge
veer 100.000 man troepen uit
Kampuchea terug te trekken.
De
zou
den teruggehaald.
Het vertrek van het Vietna
mese opperbevel wordt gezien
als demonstratie van het ver
trouwen van Hanoi dat de pro-
vietnamese regering van pre
mier Hun Sen in Phnom Penh
in het zadel kan blijven on
danks de coalitie van guerrilla
groepen die het bestrijdt.
Vietnam stuurde vanaf
kerstmis 1978 200.000 man troe
pen naar Kampuchea om een
eind te maken aan het bloedige
bewind van de Rode Khmer.
Sinds de Vietnamese invasie
zijn in dat land 25.000 Vietna
mese soldaten om het leven ge-
komea Dit verklaarde de vice-
opperbevelhebber van de Viet
namese troepen in Kampuchea,
generaal-majoor La Kha
Phieu.
Hij antwoordde op vragen
rest van de 'vrijwilliger. van journaljgten op het vlieg-
in 1990 naar Vietnam wór- veld Tan Son Nhut, dat sinds
het begin van dit jaar 13.000
Vietnamese 'vrijwilligers' zijn
teruggetrokken uit Kampu
chea. Dat is is ongeveer een
kwart van de 50.000 soldaten
die Vietnam tot december uit
Kampuchea wil terughalen.
Het was volgens waarne
mers de eerste maal dat een
Vietnamese functionaris de
hoge verliezen van Hanois le
ger in Kampuchea erkende.
Tussen 1980 en 1981 sneuvel
den 15.000 Vietnamese soldaten
in Kampuchea. Tussen 1982 en
heden werden 10.000 anderen
gedood. Tijdens de oorlog te
gen Pol Pot (leider van de Rode
Khmers) tussen 1977 en 1979
verloren wij 30.000 man in de
zuidwestelijke provincies van
Vietnam', aldus de Vietnamese
generaal.
In totaal kostte de oorlog te
gen de Rode Khmers Vietnam
55.000 man aan verliezen. Ge
neraal Phieu gaf aan dat het
aantal gewonden ongeveer
even hoog was.
Donderdag stonden duizen
den Kampucheanen langs de
weg van Phnom Penh naar het
vliegveld om het vertrek van
het Vietnamese opperbevel
gade te slaan.
Het geregelde Kampuche-
aanse leger, dat rond 50.000
man sterk is, en de 100.000 leden
van de militie staan nu in het
binnenland tegenover een
guerrillamacht van ongeveer
15.000 Rode Khmers. De andere
oppositiegroeperingen - strij
ders van prins Norodom Siha
nouk en de nationalisten van
Son Sanh - vormen geen macht
van betekenis in het land, me
nen Vietnamese en Kampuche-
aanse experts.
WASHINGTON (RTR/UPI) - De Verenigde Staten, het
land met de grootste buitenlandse schuld ter wereld, zijn
het afgelopen jaar nog verder in de rode cijfers geraakt. De
Amerikaanse netto schuld bedroeg vorig jaar 368 miljard
dollar (755 miljard gulden) 99 miljard dollar (205 miljard
gulden) meer dan de 269 miljard dollar aan het eind van
1986.
(ADVERTENTIE)
Volgens het ministerie van Fi
nanciën houdt het hoge niveau
van de buitenlandse investe
ringen in de Amerikaanse eco
nomie gedeeltelijk verband
met de lage koers van de dollar,
waardoor Amerikaanse beleg
gingen aantrekkelijker wer
den.
De directe buitenlandse in
vesteringen van het buitenland
in de VS (buitenlands aande
lenbezit in en buitenlandse le
ningen aan Amerikaanse be
drijven) namen toe met 41 mil
jard dollar ofwel 19 procent tot
262 miljard dollar.
Deze groei komt voor het
grootste deel op rekening van
Groot-Brittannië. De Britse di-
rekte investeringen in de VS
aan het eind van 1987 bedroe
gen 75 miljard dollar. De inves
teringen vanuit Japan beliepen
33 miljard dollar en vanuit Ne
derland is er vorig jaar 47 mil
jard dollar in de VS belegd.
Hoewel de verwachting van
sommige economen, dat de
Amerikaanse schuld in 1987
zou zijn verdubbeld, niet is uit
gekomen zullen de nieuwe cij
fers nog wel voor de nodige op
schudding in het land zorgen.
De forse schuld is een ont
wikkeling van de laatste jaren
en hangt volgens velen samen
met het huidige Amerikaanse
regeringsbeleid. In 1982 waren
de VS nog het grootste credi-
teurenland ter wereld. In 1984
wisselde het land voor het eerst
sinds 1919 deze status in voor de
positie van debiteur. Toen be
droeg de nettoschuld van de VS
nog slechts 4,4 miljard dollar.
Sindsdien is de Amerikaanse
schuld aan het buitenland
enorm toegenomen. In 1985 be
droeg de schuld reeds 112 mil
jard dollar en in 1986 was
sprake van meer dan een ver
dubbeling tot 269 miljard dol
lar.
Regeringsautoriteiten heb
ben de Amerikaanse verschul-
ding van de afgelopen jaren al
tijd positief uitgelegd.
Sony schakelt ook
andere meiken ia
En de bediening van de aan/uit knop is maar
één van de vele functies op onze nieuwste vinding.
Het is een infrarood afstandsbediening die
andere afstandsbedieningen overbodig maakt
Want de RM-P700 is programmeerbaar
en onthoudt zo de bedieningsfuncties van
allerlei apparatuur. Of het nu uw televisie,
uw stereo, uw video of uw CD-speler is.
Zelfs als die niet van Sony zijn.
Voor meer informatie en een
al even uitstekende bediening
kunt u terecht bij de dichtstbij
zijnde Sony dealer.
De prijs van het appa
raat is f 199,-. Sony Neder
land B.V., Jan van Gent-
str. 119,1171 GK Badhoevedorp.
BRUSSEL (ANP) - De Nederlandse economie zal dit jaar met
anderhalf procent groeien. Volgend jaar groeit het Bruto Na
tionaal Produkt in Nederland met twee procent. Dat blijkt uit
nieuwe prognoses van de Europese Commissie. In februari
voorspelde Brussel nog een groei van maar 0,9 procent in 1988.
Voor alle twaalf landen van de Europese Gemeenschap samen
verwacht de Commissie dit jaar een groei van 2,6 procent, maar
volgend jaar een terugval tot 2,3 procent.
De werkloosheid zal langzaam verminderen, aldus de Commis
sie. Zij verwacht dit jaar een werkloosheidspercentage van 11,3
en volgend jaar van 11,1. In 1987 was 11,7 procent van de be
roepsbevolking in de EG werkloos. De inflatie blijft dit jaar ge
middeld vlak boven de drie procent.
BELGRADO (RTR) - Stipe
Suvar (foto) is gekozen tot
nieuwe leider van de commu
nistische partij van Joegosla
vië. Suvar (52) staat bekend
als een voorstander van de
harde lijn. Hij werd gekozen
na een zitting van het Cen
traal Comié, waarbij scherpe
kritiek werd geuit op het on
vermogen van de partij het
land uit de economische crisis
te trekken.
De nieuwe partijleider is af
komstig uit de deelrepubliek
Kroatië. Als professor in de
sociologie en filosofie werd Suvar de laatste jaren herhaalde
lijk aangevallen door studenten en academici die kritiek uitoe
fenden op zijn hervormingsprogramma voor het onderwijs.
Suvar is een voorstander van het Marxistische-Leninistische
principe van democratisch centralisme, hetgeen betekent dat
alle partijleden het uitgestippelde beleid van de partij dienen
te volgen.
PARIJS (AFP) - De Franse oud-president, Valéry Giscard
d'Estaing, is donderdag gekozen tot voorzitter van de Union
pour la Démocratie Fran?aise (UDF), een rechts-liberale partij
die hij tien jaar geleden oprichtte en die op het ogenblik op
haar hoogtepunt is.
De verkiezing bij acclamatie is geen verrassing. Zij bezegelt de
terugkeer van de oud-president in de politiek. Nadat hem een
tweede ambtstermijn als president in 1981 was onthouden door
Franois Mitterrand, belandde hij voor enkele jaren in de poli
tieke woestijn.
De 62-jarige Giscard is als voorzitter van de UDF de opvolger
van Jean Lecanuet, die tien jaar aan het hoofd van de partij
heeft gestaan.
WASHINGTON (AP) - Door het personeel van het Witte Huis
wordt nogal wat afgesnoven. Dat blijkt uit een onderzoek naar
cocaine-gebruik dat enkele maanden geleden door de drugsbe
strijdingsdienst DEA werd gehouden.
Inmiddels zijn vijf Witte-Huismedewerkers, drie leden van de
Secret Service en twee administratieve medewerkers van de
Nationale Veiligheidsraad op non-actief gesteld. Zij worden
waarschijnlijk gearresteerd.
De drie bewakers van de Secret Service zijn met betaald verlof
gestuurd. De medewerkers van de Nationale Veiligheidsraad
zijn ontslagen nadat zij cocaïnegebruik hadden toegegeven.
JERUZALEM (DPA) - John
Demjanjuk (foto), die in Is
raël wegens oorlogsmisdaden
ter dood veroordeeld is, heeft
donderdag bij het Hoogge
rechtshof in Jeruzalem hoger
beroep aangetekend tegen
zijn straf. Volgens een woord
voerder van het Hof zal het
beroep in december worden
behandeld.
De 68-jarige Demjanjuk werd
op 25 april ter dood veroor
deeld nadat een Israëlische
rechter bewezen achtte dat
hij 'Iwan de Verschrikkelij
ke', kampbeul in het Duitse vernietigingskamp Treblinka (Po
len), was en daardoor medeverantwoordelijk voor de moord op
850.000 Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In zijn honderd pagina's tellende beroepschrift zegt Demjan
juk onterecht als Iwan de verschrikkelijke te zijn geïdentifi
ceerd. Hij zou daarentegen in de oorlog zelf slachtoffer van de
nazi's zijn geweest.
BRUSSEL - De routinecontroles die de politie en rijkswacht in
België aan de lopende band uitvoeren om de identiteit van bur
gers vast te stellen, zijn onwettig. Op zijn minst moet de per
soon die wordt gecontroleerd door de betrokken politieman of
rijkswachter van een misdrijf worden verdacht.
Met die uitspraak heeft een Antwerpse politierechter deze
week de identificatieplicht in België aardig in het gedrang ge
bracht. Verantwoordelijk hiervoor is de Antwerpenaar
Reyntjens, die zich specialiseerde in identificatiesystemen.
Toen hij vorig jaar oktober door de rijkswacht werd aange
houden voor een routinecontrole van zijn identititeitspapieren,
was dat voor hem een gedroomde kans om zijn stelling dat de
identificatieplicht in België strijdig is met de grondwet en met
het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens aan de
praktijk te toetsen.
Reyntjens weigerde zijn papieren te tonen, kreeg een proces
verbaal en werd deze week door de politierechter in het gelijk
gesteld. Reyntjens is bereid om zijn gelijk desnoods voor het
Europese Hof van Justitie te bevechten. Die kans wordt hem
wellicht geboden, omdat de procureur in Antwerpen al heeft
aangekondigd in beroep te gaan tegen de uitspraak van de po
litierechter.
DEN HAAG (IPS) - De landen van de Europese Gemeenschap
moeten de invoer van tropisch hardhout uit Malaysia opschor
ten totdat duidelijk is dat de bossen op verantwoorde manier
worden gekapt. Dat stelt de milieucommissie van de EG in een
resolutie waarover het Europees Parlement volgende week in
Straatsburg stemt.
Samen met Japan is Europa de grootste afnemer van tropisch
hardhout uit Malaysia en dan met name uit de deelstaat Sara
wak, in het noordwesten van het eiland Borneo. De gevolgen
van deze commercile houtkap voor milieu en bevolking zijn
volgens de milieucommissie desastreus.
LUXEMBURG (ANP) - De ministers van Verkeer van de
Europese Gemeenschap hebben donderdag in Luxemburg de
eerste aanzet gegeven voor het bereiken van een vrije Europese
markt voor telecommunicatie. Ze deden dat door een resolutie
aan te nemen waarin het geleidelijk tot stand brengen van zo'n
open, de gehele Gemeenschap bestrijkende, markt voor tele
communicatiediensten één van de hoofddoelen van het beleid
wordt genoemd.
'Een heel belangrijk besluit', aldus de Nederlandse minister
Smit-Kroes, 'in verband met de vrije Europese markt, die eind
1992 tot stand gebracht moet zijn'.
Doel van de open markt voor telecommunicatie is te voorko
men dat Europa de boot mist bij de snelle technologische inno
vatie die het gevolg is van het versmelten van telecommunica
tie- en computertechnologie. In die vrije markt moet elke con
sument straks die apparatuur kunnen aanschaffen en gebrui
ken die hem het beste uitkomt en die het goedkoopst is.