UITBLAZEN
Partijcongres Moskou streng afgeschermd
Korthals Altes hanteert strafrecht als een knoet
PvdA vri
ONDUIDE
even
de Stem coi
Pattekaol
kwelleke
AFGEVAARDIGEN LIJKEN BEPAALD NIET OP REVOLUTIONAIREN
Korthals Altes
trekt van leer
'DE GRAAFF-N7
Studiefinanci*
Toekomst voo
DE STEM ACHTERGROND WOENSDAG 29 JUN11988
WIM KOCK
-DESTEM-
Toekomst
PAPIER
VOOR UW PEN
Merijn
Student
Paspoort
corruptie
DE STEMBINNENL
DEN HAAG - Bij Defi
verdwijnen, 400 man bu
litairen.
VEEL spreekwoorden
en gezegden zijn ont
leend aan het boe
renbedrijf en de ambach
ten. Alle hout is geen tim
merhout; Schoenmaker
blijf bij je leest; Het paard
achter de wagen spannen
enzovoorts. Hele boeken
T5
vol. In de vorige aflevering
(Uitbl. 16/6) hadden we het
over Mie Musterd, de vrouw
met een bos hout voor de deur
oftewel een flinke boezem. Bij
die gelegenheid kwam ook het
gezegde 't vèrreken de musterd
laoten aonsteken aan de orde,
eerder door A. van Tetering uit
Made aangemeld. Naar analo
gie van de uitleg van Van Dale
van de uitdrukking het riekt
hier naar de mutsaard kwam ik
tot de veronderstelling dat de
musterd in het gezegde van
Van Tetering eveneens van de
brandstapels van de inquisitie
afkomstig was. Immers: de be
tekenis van het riekt hier naar
de mutsaard is volgens Van Da-
Ie: 'dat zou wel eens ketterij
kunnen zijn.' Het gezegde met
het varken dat de musterd aan
steekt zou dan kunnen zijn ge
bezigd, zo veronderstelde ik,
met betrekking tot iemand die
zelf schuldig is, maar niettemin
een ander de les leest.
Ik was echter een paar eeu
wen te ver de geschiedenis inge
doken. Veertig jaar terug was
genoeg geweest, zo blijkt uit de
uitleg die de heer Van Tetering
me inmiddels zelf heeft ge
stuurd. Het gezegde is ontleend
aan het slagersambacht.
Nog lang geen mensenleef
tijd geleden kwam de slager
aan huis of op de boerderij
slachten. In Made, aldus Van
Tetering (maar ook in andere
dorpen), hielden veel burgerge
zinnen, nog 'tot kort na de
tweede wereldoorlog' een of
meer varkens. Als die slachtrijp
waren kwam de 'huisslager'.
Zelf bewaar ik ook nog wel her
inneringen aan dergelijke
slachtpartijen, waar we bij uit
kwamen lopen op weg naar of
van de school, al van verre ge
lokt door het geschreeuw van
het varken en belust op de flut-
blaas.
Om het geslachte varken ge
makkelijker te kunnen ontha
ren - de haren werden eraf ge
schraapt met behulp van ge
reedschap dat als ik me goed
herinner een kokervorm had -
werd het overgoten met kokend
water. Dat water werd veelal
ter plekke, in de buitenlucht
dus vaak, gekookt in een grote
ketel op een musterdvuur. Het
varken zelf de musterd laten
aansteken betekent dus, zo
schrijft van Tetering, „iemand
dwingen zichzelf nadeel te be
rokkenen of zijn eigen onder
gang te bewerkstelligen."
Van Tetering maakt van de
gelegenheid gebruik ook nog
twee voorbeelden aan te dragen
van dialectische verwisselingen
van medeklinkers, zoals we die
al hebben gezien in weps
(wesp), Nipsen (Nispen) en
musterd (mutsaard). Dat zijn:
gepsen (gespen) en kwipselen
(kwispelen). Nu het woord gep
sen valt: ik herinner me van
vroeger dat er jongens waren
die zeiden dat ze n'm gingen
gepsen als ze vertrokken of er
vandoor gingen. Ik gaoi'm gep
sen en ook wel: Hij gepste n'm.
Zou dit gepsen ook met gespen
te maken kunnen hebben? Bij
voorbeeld in de betekenis: ik
doe mijn (schoen)gespen vast
want ik moet vertrekken. Ik
doe er maar een gooi naar en
zal elke betere verklaring met
plezier afdrukken.
Er liggen nog wat vragen
van lezers. Jos van Alphen uit
Dorst vraagt of ik het woord
pattekaol ken. Volgens mij be
tekent het gewoon 'zo kaal als
een pad' (vorige week nog een
gezien, tussen de aardbeiplan-
ten van mijn oom). Sombedéne
heb ik altijd beschouwd als dia
lect voor 'zo meteen', maar Van
Alphen denkt dat er Frans of
Spaans achter zit. Ik heb daar
voor in de woordenboeken
geen aanwijzingen kunnen vin
den en houd het voorlopig op
'zo meteen'.
A.H. Weda uit Geertruiden-
berg vraagt waar het woord
kwelleke vandaan komt. Het
betekent zoiets al niemendal.
Of de boodschappentas niet
zwaar had gewogen, luidde de
vraag. Och nee, het was maar
een kwelleke, was het antwoord.
Ik ken het woord niet, mis
schien kan een lezer uitkomst
bieden. Het Zuidnederlands
Woordenboek kent wel het
woord kweddel in de betekenis
van 'waardeloos ding, prul,
vod.
J. Aerts uit Etten-Leur wil
weten wat deeg betekent in de
uitdrukking Wat had hij toch
deeg, die hij zich van zijn moe
der herinnert. Zij bedoelde er
mee: wat had hij toch een ple
zier. Dit speciale 'deeg' heb ik
kunnen vinden in de Van Dale.
Het is geen dialect, maar Ne
derlands; een verouderd woord
voor plezier, schik of iets dat
(iemand) goed doet. Van Dale
geeft de volgende voorbeelden:
dat drankje zal u deeg doen; het
is niet veel deegs (niet veel
zaaks); hij heeft er deeg van (is
ermee in zijn schik); op de brui
loft heb ik deeg gehad (mij uit
stekend vermaakt) en tot slot
ook nog: hij is niet goed deeg
(niet goed wijs).
C.H. Kartner uit Breda
vraagt naar de herkomst van de
Bredase uitdrukking dan weet
ik 't wel hottwe. Het werd ge
zegd aan het slot van een be
toog en bedoeld werd onge
veer: 'als dat maar goed gaat'.
Inderdaad een vreemde uit
drukking die om een nadere
verklaring vraagt.
Gepsen in de betekenis van
'er vandoor gaan'; het kwelleke
als niemendal; sombedéne dat
volgens mij toch meer op 'zo
meteen' dan op 'sombrero' lijkt
en de uitdrukking: 'dan weet ik
't wel houwe'. Weet u er iets
meer over, of heeft u zelf zulke
vragen, schrijf dan naar: Even
Uitblazen, Postbus 3229, 4800
MB Breda.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIrË
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. J 1,- per maand.
J 1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. f 1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 -ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Mary Dejevsky
DE plattelanders zijn in de
stad. Zo'n vijfduizend
mensen, afgevaardigden
op het nationale congres
van de Communistische
Partij, dat gisteren is be
gonnen in Moskou, hebben
zich uit alle hoeken van
het land naar de Sovjet
hoofdstad begeven.
Er hangen posters en plakka
ten om hen te begroeten.
'Welkom aan de afgevaardig
den van het 19de Partijcon
gres' staat te lezen op een rood
spandoek over het noordelijke
uiteinde van de Gorkistraat.
Andere slogans lijken heel
wat betwistbaarder voor het
westelijke oog. 'Meer betekent
meer democratie', zegt er een.
'De partij en de revolutie zijn
onscheidbaar', beweert een
andere slagzin.
Maar de afgevaardigden
gelijken niet op revolutionai
ren. Zij hebben meer weg van
zeer serieuze toeristen met zin
voor verantwoordelijkheid.
De meeste mannen dragen
grijze pakken (maar geen
stropdassen). De vrouwen zijn
gekleed in nette jurken.
Zij worden van hun bus
over het trottoir naar hun ho
tel geleid en krijgen excursies
aangeboden naar fabrieken
en boerderijen, 'overeenkom
stig hun bijzondere interesse'.
Maar eerst moeten zij zich la
ten inschrijven. Dat gebeurd
in de overladen Sint Joriszaal
van het Kremlin. In korte
rijen troepen zij over het Rode
Plein, dat door de politie afge
zet is en gezuiverd van de ge
wone menigte.
Vele gedelegeerden verblij
ven in het gigantische Ros-
De afgevaardigden op weg naar de vergaderzaal.
sij a-hotel op de rand van het
Rode Plein. Daar logeerden
laatst nog de journalisten die
de topconferentie van Reagan
en Gorbatsjov kwamen ver
slaan.
De nieuwe gasten zijn heel
andere cliëntèle. Gestrenge
jonge wachten met blauwe
armbanden (in tegenstelling
met het gebruikelijke rood)
hebben postgevat aan elke in
gang. Zonder partijkaart kom
je er niet in. De politie kijkt
scherp uit naar vreemdelin
gen. Rond de vier buitenmu
ren van het hotel staan niets
dan bussen - meer dan twee
honderd - en dozijnen zwarte
Volga's. Op het windscherm
van elk voertuig prijkt het of
ficiële kenteken van het par
tijcongres.
De speciale winkel van het
hotel, die slechts buitenlands
geld accepteert, is deze week
alleen toegankelijk voor afge
vaardigden. Door het donker
gekleurde glas ziet men de
speciale stalletjes nauwelijks
staan.
Ze zijn beladen met di
verse dozen Sovjet-bonbons
en sigaretten, zelden te koop
in gewone zaken en panty's
afkomstig uit Duitsland. Sa
mengevat ligt daar tentoon
gespreid alles wat in de Sov
jetunie schaars is en dit zoals
de Russen zelf zien. Maar de
afgevaardigden op het partij
congres mag niets ontbreken.
Een bepaalde groep is per
vliegtuig overgekomen van
Novosibirsk in Siberië. Deze
delegatie bestaat uit 44 men
sen, onder wie drie in militair
uniform, een in het uniform
van de hogere militie en ne
gen dames - normaal is bij
dergelijke gelegenheden de
vrouw veel minder sterk ver
tegenwoordigd - en twee le
den van het centrale comité.
Zij maakten gebruik van een
geregelde vlucht Novosi
birsk - Moskou. Voor hen
werd zelfs geen speciaal
vliegtuig ingelegd. En zij had
den ook geen speciale identi
teitskaart voor de conferentie
op zak. Er was niet meer no
dig dan hun gewone partij
kaart, zei een van hen met de
nodige trots.
Elders binnen het hotel
stond een delegatie van 32
vertegenwoordigers van de
regio Poltava in Oekraïne.
Drie stoere kerels voerden een
geposeerd gesprek voor een
plaatje. De anderen waren
slechte reclame voor de le
vensstandaard in Boltava, de
Russische federatie. Nog een
groep, minder mededeelzaam
zelfs dan hun collega's van
Boltava, was per vliegtuig
overgekomen uit Bryansk.
Hun angstige gereserveerd
heid belette het aanknopen
van een gesprek met meer
succes dan om het even welke
poging de politie had kunnen
doen om mijn toenadering te
voorkomen.
Om de hoek waren drie
barse legerofficieren met sa
men negen sterren op hun
epauletten gewikkeld in een
diepzinnig gesprek. Wat ver
wachtten zij van het congres?
„Het allerbeste", antwoordde
een lid van dit trio. Denkt u
dat het de jaren van Stalin en
Brezhnev tot het verre verle-
den zal doen behoren. „Wie
zegt dat dit nodig is", ant
woordde een ander erg traag
en weloverwogen.
Moskou is nu meer dan ooit
net veel aparte steden. Het
congres en zijn delegaties
vormt één daarvan. Ze is af
gescheiden van het leeuwe-
deel van het normale stadsle
ven.
Onofficiële pressiegroepen
vormen samen een ander
Moskou. Dr. Andrej Sakharov
sprak afgelopen zondag meer
dan 300 personen toe op een
vreedzame bijeenkomst van
plattelanders ter nagedachte
nis van de slachtoffers van
Stalin.
Korte tijd later werd een
uitbundiger demonstratie van
groepen die persvrijheid, af
schaffing van het systeem
van interne passen en van de
geheime politie eisten vak
kundig opgedoekt door meer
dan 100 politiemannen in uni
form, geleid door agenten in
burger, voorzien van walkie-
talkies. Deze betoging was
van het Pusj kinplein ver
plaatst naar het nabijgelegen
trottoir voor het hoofdkwar
tier van de krant Izvestija
(Waarheid).
Aan de overkant van de
straat lag het gewone Moskou,
met zijn mensen die in het
zonnetje van hun ijsjes smul
den.
(copyright THE TIMES/DE
STEM)
Door Jan van de Ven
MINISTER Korthals Altes hanteert het
strafrecht als een knoet. Een willekeurige
zweep, want zijn ambtenaren mogen zon
daren hun straf kwijtschelden.
Aldus verschaffen de ambtenaren van justitie
zichzelf een oncontroleerbare macht. Een
steeds groter wordende zeggenschap over het
volk, dat regels heeft overtreden. En geen in
stantie die over de macht van justitie controle
uitoefent. Het is nog te vroeg om te zeggen, dat
justitie een staat in de staat vormt. Maar dat
gevaar is wel levensgroot aanwezig.
De macht van justitie is gaan groeien na het
besluit om overtredingen buiten de rechter om
met een boete af te doen. Officieren van justitie
mogen in toenemende mate rechtertje spelen,
schikkingen voorstellen, zogenaamd om rech
ters te ontzien. De aanzet tot afdoening van
eenvoudige overtredingen middels schikkin
gen van justitie is inderdaad ingegeven door
het verlangen werkdruk van rechters te ver
lichten. Op dit moment is de omvang van het
schikkingenbeleid zo toegenomen, dat daarbij
best even mag worden stilgestaan.
G. Corstens constateert in 'Straffen in ge
rechtigheid', een bundel opstellen ter nage
dachtenis aan strafrechtgeleerde Jonkers, dat
het merendeel van de misdrijven inmiddels
binnen het bereik van de sanctieregeling valt.
En de samenleving liet er geen protest tegen
horen. Wel een enkele jurist, maar zijn stem
werd genegeerd. Voor de raadgevers van de
minister was het uitblijven van massaal pro
test reden om te zeggen: nauwelijks weerstand
dus hebben we iets goeds bedacht.
Alsof de gemiddelde Nederlander er be
hoefte aan heeft uit protest tegen straf op toe
komstige zonden de ruiten van het Binnenhof
in te gooien. Bovendien ervaart een overtreder
de accept giro van justitie als een niet hinder
lijk aanbod om voor een overtreding of een
misdrijf te boeten. Corstens somt ook wat an
dere voordelen op.
'In de eerste plaats ontloopt een verdachte
met een schikking de openbare terechtzitting.
Soms zal om die reden zijn omgeving pressie
uitoefenen om het transactieaanbod te aan-
Frits Korthals Altes, minister van Justitie,
trekt fel van leer. Hij reageert direct op ac
tuele gebeurtenissen en maakt van zijn re
acties meteen ook beleid. Tot groot ver
driet van de juridische wetenschap, die al
het getimmer aan het strafrecht-bouwwerk
met gemengde gevoelens gadeslaat.
Gramstorig wetenschappelijk commentaar
blijft niet uit. En het justitiebolwerk groeit
uit tot een machtig, te machtig, bolwerk
vaarden. De leiding van Slavenburgs Bank zou
er bij vijf directeuren op hebben aangedrongen
de aangeboden transactie van tien mille te
aanvaarden om de zaak uit de publiciteit te
houden.'
Op de tweede plaats mag een schikking niet
door slachtoffers worden gebruikt als bewijs
voor schadeclaims. Schadeverzekeraars zullen
er dus bij verdachte klanten op aandringen een
schikkingsvoorstel aan te nemen. Zwaarwe
gend is ook het vervolg van de betaling. Wat de
verdachte ook heeft uitgehaald; met het beta
len van de boete krijgt hij geen strafblad. Ten
slotte, zo meent Corstens, ruilt de verdachte de
onzekerheid omtrent de door de rechter op te
leggen sanctie in voor de zekerheid van het gi
rootje van justitie. Justitie streeft ernaar zo'n
twintig procent onder een gangbare straf te
schikken.
De fuik van de voordelen verduistert het
zicht op de nadelen. Allereerst: wie oordeelt in
dit land over schuld en onschuld? Van oudsher
de rechter. Wordt hij niet in zaak betrokken
dan staat het gelijk niet aan de kant van het
recht, maar aan de kant van de sterkste. Justi
tie dus. Het aanbieden van een schikking zegt
niets over schuld. Iemand kan betalen zonder
dat hij schuldig is aan wat justitie hem ver
wijt.
Met haar optreden staat justitie breed voor
het recht van iedere verdachte, namelijk op het
Minister Korthals Altes (Justitie)
oordeel van een rechter. Hoe belangrijk dat is,
blijkt uit gevallen waarin niet op een schik
kingsvoorstel werd ingegaan. Maar al te vaak
meent een rechter de verdachte, die een schik
kingsvoorstel kreeg aangeboden, te moeten
vrijspreken. Wie overtuigd is van zijn on
schuld doet er verstandig aan zich niet door
een officier van justitie te laten overdonderen.
Hij maakt grote kans de rechter aan zijn kan
te vinden.
Toch zijn er nog teveel die, om van 'alle ge
donder af te zijn', tot betalen overgaan. Zij
dragen bij tot machtsversterking van het
openbaar ministerie, schoffering van de
rechtsstaat, tot doldriester optreden van mi
nister Korthals Altes, die meent zich alles te
kunnen permitteren. Het optreden van de mi
nister heeft al geleid tot wanhopige opmerkin
gen, dat de Haagse sheriff een ramp is voor het
Nederlandse strafrecht.
De aantasting van dat stelsel dreigt grotere
vormen aan te nemen. De minister wil over
gaan tot gladstrijken van justitiële fouten
(vormfouten). En de CDA-fractie in de Tweede
Kamer bepleit inperking van schadevergoe
ding als iemand ten onrechte door j ustitie in de
persoonlijke vrijheid is aangetast. CD A-er
Van der Burg: 'Zo kan het niet langer. Het re
gent schadeclaims. De begroting voor Justitie
wordt er zwaar door belast.' De miriister wordt
in overweging gegeven zo snel mogelijk met
een standpunt over het recht op schadevergoe
ding naar de Kamer te komen.
Van der Burg toont in feite het gelijk aan
van Corstens, Jonkers en al die anderen met
bedenkingen. Hij geeft toe dat de macht van
justitie inmiddels grote omvang heeft aange
nomen. Zo groot, dat onbeschroomd aan rech
ten van verdachten wordt geknabbeld en onte
recht opgepakten niet meer op een vergoeding
van materiële en immateriële schade hoeven
rekenen.
Navrant in deze context is de poging van
Korthals Altes om vergoedingen aan de sociale
advocatuur verder in te krimpen. De Raad van
State heeft zijn plan overigens van tafel ge
veegd, maar als het was uitgevoerd zouden de
zwakkeren uit de gemeenschap nog zwakker
hebben gestaan. Zij hadden het dan helemaal
niet meer in het hoofd gehaald om een advo
caat in te schakelen bij een confrontatie met
justitie.
Corstens en zijn mede straf rechtgeleerden
baseren hun kritiek op justitie aan de hand
van de praktijk. Zij komen op voor de onder
liggende partijal denken officieren van justi
tie dat zij louter theoretisch bezigzijn. 'Rechts
theoretisch geklets', is de mening van een offi
cier tijdens een onderonsje. 'Zij komen op voor
tuig. En tuig behoort hard te worden aange
pakt. Vooral geen sentimenteel gedoe.' De voor
het overige aardige man heeft niet in de gaten,
dat hij een levende getuigenis is van alle
rechtsgeleerde verwijten aan het adres van
justitie.
Serie met afleveringen op 28,29 en 30 juni.
Wanneer 'schuivende pane
len' vergeten op de toneel
zolder liggen en 'bewogen
beweging' al lang is ge
mummificeerd, dan zal men
in het land zich ooit afvra
gen: „Wie is toch de man of
vrouw geweest, die de men
sen zozeer gelijke kansen op
studie heeft gegeven Een
comité van overwegend
vrouwen, die Groningen
ooit vervloekt hebben van
wege de aanvangsfouten bij
de uitvoering van de studie
financiering, zal conclude
ren: „Aha, dat is minister
Deetman geweest. Hij heeft
jonge mensen de mogelijk
heid geboden in soberheid,
maar wel zelfstandig, een
goede toekomst te plannen.
Daarbij heeft deze minister
de Open Universiteit in het
leven geroepen, zodat scho
ling op hoog niveau ook op
latere leeftijd tot de moge
lijkheden is gaan behoren.
Deze man dient met een
standbeeld geëerd te wor
den. Waar zullen we het ge
denkteken plaatsen In Den
Haag, Groningen of Heer
len Laten we het gemoede
lijke Limburg maar ne
men." Is dit toekomst of zijn
Q<;(«AGefftN
\tL7-L
mijn fantasieën enkel te
gendraads
Oudenbosch
P. Zaalmans
Geachte Merijn. Hierbij
neem ik de vrijheid eens te
reageren op uw spitsvondi
ge, soms stekelige doch ook
niet van humor ontblote op
merkingen in De Stem. Ze
verraden duidelijk uw poli
tieke ligging. Die is, net als
van De Stem in het alge
meen niet rechts doch uitge
sproken links. Van een blad
als De Stem, zgn. r.-k., zou
men sympathie voor het
CDA verwachten doch de
teneur is anders. De huidige
regering bijv. kan in uw
ogen geen genade vinden. U
liet het kabinet bestaan uit
'nullen' en uit 'figuren met
bezopen ideeën'. Zelf ben ik
ook niet verrukt van alle
Haagse gestes maar uw
kwalificaties vind ik bene
den peil. Over het algemeen
zijn onze ministers be
kwame en integere figuren
die op hun manier hef
landsbelang dienen. Zij zit
ten echter met ee« last uit
het verleden: de onder Den
Uyl pijlsnel gestegen staats
schuld vanwege alle 'leuke
dingen voor de mensen'. Nu
we wat moeten inbinden,
versoberen, bezuinigen is
Leiden in last. Niemand wil
inleveren, iedereen vindt
dat hij gepakt wordt. We
zijn verwend geraakt en
willen niet terug. Deetman
is vooral de kwaje pier. Die
heeft het nieuwe stelsel van
studiefinanciering te snel
willen invoeren. De zaak
liep vast. In paniek is er
toen zo'n 500 miljoen teveel
uitgegeven. Hoe krijg je dat
terug. De heren en dames
studenten lopen te hoop.
Toen ik, lang geleden, naar
de universiteit ging moesten
mijn ouders de hele studie
zelf betalen. En mijn vader
was maar een kleine ambte
naar. Protesteren en de
monstreren was er toen niet
bij. Ik weet: het is nu een
Minister Deetman (onderwijs)
andere tijd. De welvaart
heeft ons veeleisend ge
maakt, doch helaas niet
dankbaar. Als de maande
lijkse uitkering voor de he
ren en dames een paar we
ken te laat komt, schijnen ze
te moeten verhongeren.
Kunt u zich voorstellen dat
ik dan, als oudere, een glim
lach niet kan onderdruk
ken?
Meneer Merijn, ga
door met uw spitsvondige
opmerkingen, maar be
tracht wat meer objectivi
teit, begrip, eerlijkheid en
voorzichtigheid. Ondanks
alles levep we hier op een
zeer bevoorrecht plekje op
onze aarde.
Breda
K. Talsma
Toen we dezer dagen kennis
hebben mogen nemen van
studentenprotesten in Den
Haag en in andere grote ste
den zijn mijn gedachten uit
gegaan naar A. Bastiaansen
uit Raamsdonksveer. Onge
veer een half jaar geleden
heeft hij in deze rubriek zijn
waardering uitgesproken
dat hij door de overheid in
de gelegenheid is gesteld
een studie te kunnen volgen.
Hij heeft daarbij ook nog
een kijkje gegeven in zijn
huishoudboekje. Uit zijl
brief heb ik geconcludeerd
dat krachtdadigheid, sober
heid en sportiviteit hem op
het lijf geschreven zijn. Hel
zijn uitstekende voorwaar
den tot tevredenheid. Voor
deze knaap kan ik meel
waardering opbrengen
voor de herrieschoppers op
Het Binnenhof. Mijn enig'
voldoening bij de beeldbe-
richten daarvan is de con
statering dat de luitjes ir
hun blootje er gelukkig nog
goed doorvoed uitzien.
Breda
Willem Woutersz
Met ergernis nam ik kennis
van de persberichten over
de ministers die het onder
zoek in de paspoortcorruptt
tegenwerken. Ik ben gebe
ten op de corruptie in som
mige hoge kringen.
Ik hoop dat de schuldigen in
de betrokken ministeries
naar de gevangenis verhui
zen: voor noodgevallen zul
len er nog wel cellen te vin
den zijn!
Breda
Tom Dinnesen
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Staatssecre
taris De Graaff-Nauta
(CDA, Binnenlandse Zaken)
kan maar beter opstappen
want ze wordt op belang
rijke onderdelen van haar
beleid niet gesteund door
haar eigen fractie, ondanks
het regeerakkoord.
Die harde conclusie trekt de
PvdA-fractie in de Tweede Ka
mer nadat de bewindsvrouw
gisteren opnieuw werd gecon-
Van onze verslaggever
Dat komt door een herstruc
van het defensie materieel,
staatssecretaris Van Houv
Tweede Kamer.
Een woordvoerder van de amb
tenarenbond AbvaKabo wil
snel duidelijkheid over hoeveel
van de 400 burgerwerknemers
elders bij Defensie kunnen
worden geplaatst en hoeveel er
moeten worden ontslagen.
'We zien het niet zo gereali
seerd dat die 400 in deze tijd
van bezuinigen zomaar elders
bij de overheid terecht kun
nen', aldus de woordvoerder.
In de defensiebegroting 1988
kondigde minister Van Eekelen
een onderzoek aan naar de
doelmatigheid van het militair
onderhoud bij in Nederland ge
legerde onderdelen. Als gevolg
daarvan moet een reorganisa
tie worden doorgevoerd waar
bij Nederland wordt opgedeeld
in drie regio's.
Volgens Van Houwelingen is
de herstructurering niet moge
lijk zonder funkties te laten
vervallenen andere funkties te
wijzigen.
De bewindsman zal een be
roep doen op de flexibiliteit
van het betrokken burger- en
militair personeel. Maar de
AbvaKabo vindt dat dat voor
het burgerpersoneel heel wat
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De onzeker
heid over de studiefinancie
ring blijft voorlopig nog be
staan.
Wel is duidelijk dat het kabinet
ervoor kiest de leeftijdsgrens te
verlagen van 30 naar 27 jaar,
waardoor het aantal studenten
dat recht heeft op een beurs
kleiner wordt.
De vraag of de aanvullende
beurs voor de lagere inkomens
groepen als gift gehandhaafd
blijft, wordt door het kabinet in
het komende overleg over de
VORIG JAAR NOG liet een aanti
nërs zich uiterst somber uit ove
zonder binnengrenzen' zou onts
kondigden ze heel enthousiast d
1992 - en geen dag later - eer
wandelgangen zijn oor goed te
taal. Twee jaar of misschien wel
ning in het informele circuit.
De daarop volgende periode If
stemden te bevestigen. De eenw
was ver zoek. De top in Kopenhar
lukking. Het besluit om een tusser
feite de onmacht van de EG aan.
Maar wat niemand voor mogeli
sel tot stand. In de Belgische hoo
fen waarop Europa verder kon t
maanden dan ook gebeurd. In die
meer bereikt, dan in de tien jaar
besluiten die moeten worden ger
6r is, is al dertig procent de minist
De Europese politiek lijkt te he
ven. Dat is de politici voorgegas
enigd Europa. Internationale fusi
verbanden zijn aan de orde van d
'erdege dat het dé manier is om
°P de wereldmarkt te veroveren.
Het is bijzonder verheugend t
Politici bezig zijn met een inhf
geëindigde top in Hannover was
baar aanwezig, niet in het minst d
schap van Westduitsland. Het wf
kanselier Kohl van alle kanten lot
Te hopen valt dat de nu functk
oe vaart er in kan houden. Gem
fee zijn voornamelijk intenties u
moeten blijken wat die waard zi
»an het belastingstelsel, sociale e
9en van een monetaire unie zijn
De successen van de laatste m
onderlinge verschillen overbrugd
Pese grenzen in het streefjaar 1
ffet doel is echter haalbaar get
noeft weer toekomst.