FRANK RIJKAARD, HET DEFENSIEVE GENIE VAN ORANJE
De nieuwe Erwin Koeman
'Soir
Meespelen
Bessonov
onzeker
Tweec
RINUS MI<
'IK BEN IN HET VELD VEEL HARDER GEWORDEN'
DE STEM SPORT EXTRA ZATERDAG 25 JUN11988
UNTERHACHING - Luis-Cesar Menotti noemde
hem een defensief genie, Silvio Berlusconi sloeg
zich op de knieën over de juist op tijd afgeronde
transfer en de internationale topaanvallers Oleg
Protassov, Gary Lineker, John Aldridge en Rudi
Voller schieten 's nachts wakker van hem.
Emotie
Opdracht
Fris
Voorspoed
Aardig
DE STEM SPOR'
1200 Arrestaties
rond EK voetba
Stap voor stap naar de top
Van onze speciale verslaggever
Frank Rijkaard wordt onder al die loftuitingen weer het
verlegen Amsterdammertje, dat op vijfjarige leeftijd met
gabbertje Ruud Gullit op het Balbao-plein zijn schoenen
kaal trapte.
In die jeugdjaren viel het twee
tal niet eens op in het straat
voetbal. Er waren wel betere
jongetjes, herinnert Rijkaard
zich. In 1988 vormen het twee
tal met de import-Amsterdam
mer Marco van Basten het
meest begeerde supertrio van
het internationale voetbal. AC
Milan haalde Rijkaard juist op
tijd binnen. Op het toernooi om
de Europese titel is de markt
waarde van de 25-jarige Ne
derlander zeker verdubbeld.
AC Milan betaalde eind mei
acht miljoen.
Rijkaard maalt er niet om.
„AC Milan is een grote club.
Het is een eer voor zo'n ploeg te
voetballen. En als goede voet
baller weet je nu eenmaal dat
je object bent van transfers. Ik
heb met Cruijff gesproken over
Barcelona, maar AC Milan had
mijn voorkeur. Meer wil ik er
niet over zeggen", aldus Rijk
aard, die hoogst bedachtzaam
is en alle euforie rond het Ne
derlands elftal en zijn persoon
kan en wil relativeren. De er
varing van zes maanden bui
tenspel, de tijd tussen zijn plot
selinge opstappen bij Ajax en
de eerste balomwenteling voor
Real Zaragoza, hebben hem
wijsgemaakt.
„Na elke wedstrijd is er weer
een wedstrijd. Je mag als top-
speler niet stilstaan bij een
prestatie. In het volgende duel
moet je het weer laten zien. Er
weer tegenaan. Dat meeleven
ih Nederland en dat geweldige
Oranje op de tribunes geven
een heel goed gevoel, geven
steun. Maar als ik realistisch
ben, dan va.lt de inbreng van
dat publiek best tegen. Tegen
de Sovjetunie was het stadion
in Keulen oranje gekleurd,
maar we verloren wel. Ik merk
pas wat van dat publiek na af
loop, als we gewonnen hebben.
Dat heb je dat gevoel van
dankbaarheid. Voetbal is emo
tie tenslotte."
Die emotie laat Rijkaard niet
snel zien aan de buitenwereld.
Maar enkele mensen mogen in
zijn binnenste kijken. In het
najaar van 1987 werd hij voor
overspannen versleten, toen hij
van de ene op de andere dag
Ajax inruilde voor de WW.
Slechts de mensen die hem toen
niet lieten vallen, klemt hij nu
aan de borst. Die mogen mee
voelen hoe het is als afgeschre
ven voetballer binnen vier
maanden weer naar de top te
reiken. Over die periode wil hij
nauwelijks meer iets zeggen.
„Ik bewijs het ongelijk van ve
len op het veld. Als voetballer
is er geen andere plek om dat te
doen."
Rijkaard, ondertussen met
dertig gespeelde interlandwed
strijden in de statistieken op
gelijke hoogte gekomen met
Fons van Wissen, doet alles
stap voor stap. Zijn terugkeer
op het hoogste niveau kwam
ook op die manier tot stand.
„Toen ik bij Zaragoza weer be
gon te spelen, had ik echt niet
dit Europees kampioenschap in
gedachten. Mijn eerste doel
was om bij die club te preste
ren. Daar ligt de basis. Ik had
lang niet gespeeld en het was
echt niet zo gemakkelijk om
weer voor honderd procent fy
siek in orde te zijn. Je weet dat
als je presteert bij de club, dat
daar andere dingen uit voort
vloeien, Zoals dit EK. Ik stel
mezelf altijd maar één doel te
gelijk, Na dit toernooi hoor je
mij niet roepen van: en nu het
wereldkampioenschap. De
kwalificatie voor dat toernooi
Frank Rijkaard in duel met de Rus Protassov. „Dat is zaterdag mijn doel.
is dan weer doel nummer één.
Als dat gelukt is, gaan we weer
denken aan de eindronde in
Italië."
In zijn spel doet Frank Rijk
aard ook alles stap voor stap,
etappe voor etappe, een echte
verdediger. „Sommigen vragen
me of ik me beperkt voel in
mijn creativiteit als speler door
puur verdedigend te spelen. Ik
heb daar geen moeite mee. Ik
ben één van de drie mandek
kers, die door Michels zijn aan
gesteld. Dat is mijn eerste en
voornaamste taak. Die op
dracht mijn tegenstander niet
laten scoren, voer ik zo goed
mogelijk uit. Op dit niveau heb
je daar de volle negentig minu
ten voor nodig. Ik mag best wel
eens naar voren, maar dat is
niet mijn eerste doel. Dat blijft
zaterdag die Protassov. Echt,
dat ik hier op dit toernooi mag
spelen, daar ben ik al dankbaar
genoeg voor. Daar heeft mijn
positie verder niets mee te ma
ken."
Rijkaard imponeert met zijn
atletische lichaam en zijn ver
dedigingswijze, waarbij hij
vrijwel altijd de bal speelt. Dat
daarbij een tegenstander als
Voller wel eens meevliegt, is
voor die speler het risico van
het aanvallersvak. De Neder
lander oogt als een Brazi
liaanse verdediger, op techniek
en souplesse lost hij de proble
men op. Hij beheerst de stiel
van voorstopper als geen an
der, maar zijn aanstaande trai
ner, Arrigo Sacchi van AC Mi
lan, wil de andere kwaliteiten
van Rijkaard gaan gebruiken.
„Als ik honderd procent fit ben,
dan ben ik voor vier plaatsen
binnen een elftal inzetbaar. Die
van libero, stopper, centrale
middenvelder en rechtshalf. Op
JTfftCk.
al die plekken kan ik uit de
voeten. Sacchi wil me op het
middenveld hebben. Dat maakt
mij niet uit. Maar op dit mo
ment is er maar één ding dat
voor mij telt: en dat is het Ne
derlands elftal", aldus Rijk
aard, die een geweldig frisse
indruk maakt in de Europese
titelstrijd. Hij speelde als enige
de hele voorbereidingsfase en
is na vier wedstrijden uit het
echte toernooi nog steeds ver
rassend fit, .a -
„Sommigen zeggen dat dat
met mijn gedwongen rustpe
riode te maken heeft. Volgens
mij maakt het niet uit. Spelers
die een heel seizoen achter de
Ontgoocheling bij Frank Rijkaard na het verlies tegen it
Sovjetunie. „Voetbal is emotie tenslotte." FOTO ANP
rug hebben, laten hier ook veel
zien. Ik zou eerst een volgend
Europees kampioenschap moe
ten spelen, met een heel seizoen
achter de kiezen, om echt te
kunnen vergelijken."
Dat volgende toernooi om de
Europese titel (in 1992), waar
voor Nederland zich in de ter-
minplogie van Rijkaard eerst
maar eens moet plaatsen, zal
met het wereldkampioenschap
van 1990 de toptoernooien van
de jonge Nederlandse generatie
kunnen worden. „Ik doe niet
graag voorspellingen over dt
toekomst. Maar we moeter.
vaststellen dat deze ploeg
wel jong is. Velen van dit team
gaan door. Mits de vorm 1
en de andere omstandighedet
zijn ook in orde, dan kunnen
wij op dit Europees kampioen
schap voortborduren. Maai
nogmaals, eerst moeten we oas
plaatsen voor dat wereldkam
pioenschap in Italië", aldus de
speler, wiens hart bepaald of
de spreekwoordelijke moord
kuil moet lijken.
Door Bert Willemsen
UNTERHACHING
„Scheisse, die strafschop
voor Nederland had toch
nooit gegeven mogen wor
den. Dat was een grof
schandaal!" De stamgas
ten van café Marxhof in
het vriendelijke plaatsje
Unterhaching, even ten
zuiden van München, ra
ken niet uitgepraat over de
uitschakeling van hun
Mannschaft door Oranje.
Al helemaal niet, omdat
het Nederlandse voetbal
gezelschap kwartier heeft
gemaakt in het plaatse
lijke hotel Huber.
'Wat een pech', roepen de
Duitsers in koor. En eerlijk is
eerlijk, hoe verdiend de suc
cessen van de Nederlandse
ploeg ook zijn, over de mede
werking van vrouwe Fortuna
heeft de brigade van generaal
Rinus Michels bepaald niet te
klagen.
„Aan geluk heeft het ons
inderdaad niet ontbroken",
erkent Erwin Koeman in de
plaatselijk feestzaal, waar de
journalisten zich om de Ne
derlandse voetballers ver
dringen. „Maar dat dwingen
we ook af door ons aanval
lende voetbal."
Erwin Koeman, met zijn 26
een dik jaar ouder dan broer
Ronald, zou zowaar gaan den
ken, dat een talisman hem in
derdaad geluk brengt. Om
zijn hals bungelt aan een gou
den ketting een hanger in de
vorm van een handje. Het is
een verjaarsdagscadeau van
Eli Ohana, zijn Israëlische
clubgenoot bij Mechelen. 'You
always go save', zo luidt het
motto van het symbool.
Erwin Koeman viert feest na de overwinning in
Hamburg op West-Duitsland. - fotoanp
ERWIN Koeman is één van de verrassingen van het
Europees voetbalkampioenschap. Als Europa Cup
winnaar met KV Mechelen, maar zonder enige illusie,
meldde de oudste van de twee Koeman-broers zich in
het trainingskamp van Oranje. Hij leek genoegen te
moeten nemen met een rol als stand-in van Arnold
Mühren, voor het geval het zware EK-toernooi de
krachten van de belegen middenvelder zou slopen. Er
win Koeman verscheen na de verloren openingswed
strijd tegen de Sovjetunie echter plotseling in het
Oranje-team en daar lijkt hij niet meer uit weg te
branden. „Ik denk dat ik er ook in de finale bij ben",
zegt de 'nieuwe' Erwin Koeman lachend.
Erwin Koeman: „Er staat een
soort vredesduif op. Die moet
zorgen dat je altijd veilig
bent. Ik ben niet zo gelovig als
de Israëliërs, maar ik vind het
toch leuk." Sinds een maand
of negen bungelt de geluks-
brenger op de borst van Koe
man, die gedurende die pe
riode louter voorspoed kende.
„Of het daaraan ligt, weet ik
niet. In een wedstrijd heb ik
dat ding ook niet om. Dat is
me te lastig."
Erwin Koeman zoekt liever
naar minder mysterieuze ver
klaringen voor zijn interna
tionale doorbraak. „Veel heb
ik te danken aan mijn vertrek
naar Belgie", zegt hij. „Bij KV
Mechelen ben ik een andere
voetballer geworden. In Bel
gië ontmoet je veel meer
weerstand dan in Nederland.
Je moet vechten en daardoor
ben ik lichamelijk veel ster
ker geworden." De technische
voetballer van FC Groningen
en PSV veranderde dus in een
Belgisch bijtertje, dat zelfs te
gen rode kaarten aan liep.
Het is niet de enige veran
dering in het spel van Erwin
Koeman. „Taktisch ben ik er
ook op vooruitgegaan. Trai
ner Aad de Mos heeft me op
zeven, acht verschillende
plaatsen gezet. Daar leerde ik
veel van." Een brave jongen
als hij is, liet Koeman zich
van links naar rechts door het
elftal schuiven. „Dat moet
niet te lang doorgaan, anders
gaat het ten koste van je spel",
vindt hij. „Daarom ben ik blij
dat ik de laatste maanden bij
Mechelen een vaste plaats aan
de linkerkant van het mid
denveld heb gekregen. Mijn
spel op het EK zal De Mos er
ook van overtuigd hebben, dat
daar mijn toekomst ligt."
Maar ook in Oranje moet Er
win Koeman zich af en toe een
jojo voelen. Tegen Engeland
en Ierland speelde hij als te
ruggetrokken spits, tegen
West-Duitsland posteerde
coach Michels hem op het
middenveld. Een aanpassing
aan de tegenstander blijkt de
oorzaak van deze wijziging te
zijn geweest. Erwin Koeman:
„Het was puur toeval. De
Duitsers zette op het laatste
moment een derde aanvaller,
Mill, in en toen moest ik terug.
Dat kreeg ik kort voor de
wedstrijd te horen. Ik was er
wel gelukkig mee. Want op
het middenveld heb ik het
grootste gedeelte van mijn
voetballeven gespeeld. Daar
ligt mijn kracht, daar kan ik
mijn capaciteiten benutten.
Als aanvaller mis ik de start
snelheid. Dan kom ik vaak net
een stapje te kort."
Ofschoon Erwin Koeman in
tegenstelling tot zijn broer
nooit voor Ajax voetbalde,
speelde de Amsterdamse club
toch een belangrijke rol in
zijn carrière. Drie jaar gele
den besloot hij naar KV Me
chelen te gaan, omdat Ajax
hem te lang aan het lijntje
hield. Enkele maanden gele
den meldde zich opnieuw een
vertegenwoordiger van Ajax
bij Koeman. Maar die heeft
het in Mechelen zo goed naar
de zin, dat hij voor drie jaar
bijtekende.
Als klap op de vuurpijl
maakte hij met zijn club de
Europa Cup 2 buit op Ajax. In
die wedstrijd maakte hij veel
bombarie over een zware
overtreding van Blind, die
prompt uit het veld werd ge
stuurd. Het heeft Koeman er
niet populairder op gemaakt
in Amsterdam, waar hij tij
dens oefenwedstrijden van
Oranje werd uitgefloten.
„Het liet me koud", zegt Koe-
Enuiw Koeman geniet van de onverwachte belangstelling voor zijn persoontje.
man. „In de spelersgroep
merk ik niets van die antipa
thie, ook niet bij de Ajax-spe-
lers. Zij zijn profs en weten
hoe het er aan toe gaat. Je
bent broodvoetballer en heb
ik in een Europa Cup-finale
maar één opdracht: winnen
ten koste van alles. Dus moet
je even toneelspelen als dat
nodig is. Deze week in Ham
burg tegen de Duitsers ging
het precies hetzelfde. Maar
daar hoor je niemand over."
Voor Erwin Koeman leek
het Europees kampioenschap
niet meer dan een verlengstuk
van het seizoen te worden.
Het hoogtepunt van het voet
baljaar, winst in de Europa
Cup-finale, was immers ach
ter de rug. Dat dacht hij ten
minste. „Mijn enige doel was
bij de selectie te komen. Toen
dat lukte, had ik verder geen
illusies meer. Ik had me voor
bereid op een rol als reserve.
Dat ik in de ploeg kwam, be
tekende ook voor mezelf een
enorme verrassing. Intussen
was ik wel heel ontspannen
naar het EK-toernooi toege
groeid. Misschien kom ik juist
daardoor zo goed uit de verf."
De teleurstellende neder
laag van Oranje in de eerste
wedstrijd tegen de Sovjetunie
speelde Erwin Koeman in de
kaart. Plotseling verscheen
hij in beeld. Koeman: „De
ploeg speelde tegen de Russen
zeker niet slecht. Maar Mi
chels dacht toch dat er iets
moest veranderen aan de lin
kerkant. En daar hoor ik
thuis. Het kwam voor mij on
verwacht, dat ik tegen Enge
land in de ploeg stond. Maar
ik was er klaar voor. In de
voorafgaande weken had ik
keihard getraind. Als invaller
in de oefenwedstrijden
draaide ik lekker. Ik voet
balde heerlijk ontspannen,
had geen greintje last van ze
nuwen."
Vanaf dat moment kent heel
Nederland de nieuwe Erwin
Koeman. Dat wil zeggen de
voetballer Koeman. „Vroeger
was ik minder hard. Ik trok
me allerlei zaken erg aan. Het
zit in mijn karakter en dat
kun je heel moeilijk verande
ren. Ik weet het, veel mensen
vinden mij een aardige jon
gen. Ik voel er niets voor dat
te veranderen. Ik hoef niet zo
nodig steeds op de voorgrond
te staan. Zoals mijn broer Ro
nald, die enorm veel gevraagd
wordt voor televisieprogram
ma's. Voor mij hoeft dat niet.
Zo zit ik nu eenmaal in elk
aar. Wel ben ik in de laatste
twee, drie jaar op het voetbal
veld veranderd. Ik voetbal
veel harder. Tegen de Duit
sers is dat blijkbaar pas echt
opgevallen. Maar het is niets
nieuws. Zo speel ik al twee
jaar. Alleen gebeurt het voor
namelijk in België, waardoor
je in Nederland toch wat op de
achtergrond staat."
Euro'88 heeft Erwin Koe
man nadrukkelijk op de voor
grond geplaatst. Daar staat
het tegenvallende spel van
broer Ronald tegenover. Hij
heeft er een verklaring voor.
„Je speelt nu wel tegen de top
van Europa. De Europa Cup
finale van PSV tegen Benfica
maakte al duidelijk, dat Ro
nald geen pas naar voren
hoeft te zetten of hij wordt
constant geschaduwd. De
hoge verwachtingen zullen
ook een zware druk op hem
leggen. Tegen West-Duitsland
speelde hij toch weer goed.
Precies op tijd dus."
Erwin Koeman zal zijn
nieuwe hardheid en fysieke
kracht zeker nodig hebben om
zich vanmiddag in de Euro
pese finale staande te houden
- FOTOANP
tegen de Sovjet-voetballers.
Maar de confrontatie met de
Russische 'Sbomaja' boezemt
hem geen angst in. „De Sov
jets hebben pas laat getoond
dat ze ook aanvallend kunnen
voetballen. De andere wed
strijden speelden ze vanuit de
verdediging. Als ik de Russen
tegen ons zag voetballen.... Ze
deden helemaal niets, dat was
toch schandalig! Ik denk niet
dat ze in de finale weer zo
verdedigend spelen. Nee, ik
ben niet echt onder de indruk
van de Russen. We moeten al
leen zorgen dat we niet zoveel
balverlies lijden als de Italia
nen in hun wedstijd tegen
Rusland overkwam. Zij wis
ten zich geen raad als twee,
drie tegenstanders op hen af
stormden. Toch is de oplos
sing simpel. Als de Russen
met zo veel mensen op de bal
jagen, komen ze ergens an
ders op het veld mankracht te
kort. Dus daar moet de bal
snel naar toe. We zullen veel
met lange passes moeten wer
ken. Inderdaad, dat is echt
iets voor mijn broer Ronald.
Ja, ik ben optimistisch over de
finale. Al heeft iedereen in
zijn achterhoofd zitten, dat
het wel een zware klus
wordt."
Van onze speciale verslaggevi
MÜNCHEN - De Frar
man Michel Vautrot,
terdag scheidrechter bij
finale om het Europ<
kampioenschap, heeft
gevolg van een hartkwi
zelf nooit gevoetbald,
de UEFA en FIFA staat
sinds jaar en dag hc
aangeschreven.
Tijdens het toernooi in We
Duitsland was Vautrot,
Van onze speciale verslaggever
MÜNCHEN - Het meespe
len van Vladimir Bessono\
die in de wedstrijd tege.
Italië geblesseerd raakt
aan de linkerknie, in de fi
nale tegen Nederland is no
onzeker.
De Sovjet-verdediger ha
gisteren nog steeds last van d
blessure. Een definitieve be
slissing zal pas vlak voor
wedstrijd worden genomen.
Mocht Bessonov onvol
doende fit blijken, dan zal d
Sovjet-bondscoach voor d
rechterkant een beroep doen o
Anatoli Demjanenko. In d
plaats van de voor een duel ge
schorste voorstopper Ole
Koetsnetsov, die tegen Itali
zijn tweede gele kaart kree;
wordt waarschijnlijk Serge
Baltatsja opgesteld.
Vermoedelijke opstelling Sovjei
unie: Dassajev; Bessonov of Dem
janenko, Khidijatoelin, Baltatsj
en Rats; Alejnikov, Litovtsjenk»
Zavarov en Mikhailitsj enkoBela
nov of Gotsmanov en Protassov.
BONN - De veiligheid
maatregelen bij het Eurc
pees voetbalkampioenscha
in West-Duitsland zijn vo
gens minister van binner
landse zaken Friedric
Zimmermann afdoende g<
bleken. Bij het opmake
van de balans zei Zimmei
mann gisteren in Bonn, d<
het gevreesde vandalisrr
voornamelijk is gekome
van randgroepen, die
voetbalsport alleen mis
bruikten om de aandacht
zich te vestigen.
Volgens de Westduitse minist
is de veiligheid van de suppo
ters en de spelers geen mome
'n gevaar geweest. Binnen
poorten van de stadions hebbi
zich geen ongeregeldhedi
voorgedaan.
Zimmermann deelde m
dat in de twee weken van de i
telstrijd in totaal 1200 persom
zijn gearresteerd. „Dat aant
idinkt misschien wel hoe
maar moet worden gezien
relatie tot de massaliteit vi
het toernooi, dat meer di
900 000 toeschouwers heeft g
trokken", aldus Zimmermanr
MÜNCHEN - De fin
van het zesde Europ
voetbalkampioenschap
tweede keus. Italië-W
Duitsland genoot een w
geleden nog de voorke
bij de internationale
gers. Inmiddels is iedere
er wel van overtuigd
'de beste ploegen van
kwalitatief sterkste tc
hooi aller tijden' vanm
dag om half vier aan de
trap staan.
Euro '88, aangekondigd als
beste toernooi aller tij(
beeft zijn faam volle
waargemaakt en Nederl
en de Sovjetunie zullen v
middag een unieke prest
■boeten leveren de gemiddf
kwaliteit van het toemoo
overtreffen. Geen enl
Wedstrijd eindigde doelpi
loos, in veertien EK-wedst
oen werd 32 keer de roos
troffen. En de golven van
thousiasme rolden zelfs c
tot op het ereterras. De ao