ANITY OYER HAAR LOOPBAAN NA PRINCE
Alsnog proces Lee Harvey Oswald
Kritische reportage
KRO over Oostenrijk
ilist/
grammeur
Kees in de kleedkamer
HTS
DOOI
t be-
bon 01606-3830.
rminal Moerdijk B.V.
fcans
IVO HOGE VUGT
ATECHESE
ANDELSKENNIS
Preuts
Image
Prince
Seks
FASCINERENDE TV-RECONSTRUCTIE BOEIT UREN LANG
Vérité
i>allon.
ZATERDAG 18 JUNI 1988
Intellectuelen
Antisemitisme
KS
■ibun ?q¥
Alle economische modellen wijzen
in de richting van instabiliteitEn
wat zie je? Dat de economie er weer
bovenop komt
Prof.J. Pen, econoom
DE STEM
Ik blijf jullie shockeren'
lzorgde een aantal jaren geleden voor een we-
eldwij de schok toen ze als primadonna van het
oplenomeen Prince in een video-clip verscheen die
0g steeds als uiterst gewaagd wordt gezien (en
aarom ook nog maar zelden wordt vertoond). Haar
«am: Vanity ('IJdelheid'). Slechts in lingerie ge
leed bezong ze in het door sommigen als obsceen
«titelde lied 'Nasty Girl' de lof op de seksueel ac-
jeve vrouw.
fesong werd een wereldhit. En dameszaken werden be-
jormd door jonge meisjes die ook jarretels, netnylons en
fcrdeltjes wilden dragen. Met het verbreken van de
Ltstochtelijke liefdesverhouding met Prince leek het er
[enop alsof Vanity even snel zou verdwijnen als ze ge
lomen was. Maar niets bleek minder waar. 'De zwarte
inter', zoals ze zichzelf graag noemt, startte een solo-
[uziekcarrière en speelde een aantal opmerkelijke rol-
n in speelfilms.
anders en weet precies waar ze
mee bezig is. Jonge meisjes
kunnen naar Vanity kijken als
een symbool, een meisje dat al
haar dromen heeft verwezen
lijkt. Vanity kan anderen hel
pen hun talenten helemaal uit
te buiten en door de glamour
heen te kijken. Te veel mensen
zijn bang, durven zich niet te
uiten en blijven in hun schulp
zitten".
S O IM E E L
al Moerdijk B.V. (ATM)
derneming van een groei-
e multinational.
ind met uitbreidingen op
inistratieve informatiesys-
oeken wij:
36 RPG-II
I 2 jaar S/36 ervaring.
aten met FINAD/36 kennis
I n de voorkeur.
gevestigd op het
fRIETERREIN MOERDIJK.
lat vanzelfsprekend in over-
de functie en uw ervaring,
>regeling van kracht.
verzocht hun schriftelijke
:n aan:
an der Knaap
over de functie kunt u ver-
P. Verhulsdonk, tel. O10-
iorJohanvandeBeek
[iJoCortenraedt
Kzie er goed uit in lingerie,
[aar in kleren vind ik mezelf
[genlijk seksiër." De Portori-
jarse Vanity (net 30 gewor-
jsi pikt aarzelend de mais-
Irrels uit de salade die ze
Tijgt voorgeschoteld. Kreeft is
'gelijk haar favoriete voedsel,
[aar och, ze zeurt er niet over.
inity heeft haar hoofd om
leid met een soort Bedoeïe-
m-doek. Ze is geheel in het
■art gekleed, inclusief lange
mdschoenen. Ze heeft een
tachtig exotisch gelaat dat
iuwelijks make-up behoeft,
pdanks haar mysterieuze uit-
ssing is ze opvallend vrien-
[lijk en openhartig,
inity weet dat velen haar nog
s zien als de zingende sek-
s van de inmiddels opgehe-
fi meidengroep Vanity Six.
I benadrukt dat ze een se-
luze en hardwerkende vrouw
„Ik sta elke dag zowat om
p uur op. Hoe ouder ik word,
emeer ik wil. Dit is een be-
grijk jaar voor mij. Ik ga
piter elkaar drie films doen,
is een nieuwe solo-elpee,
larwil ik alle aandacht en
[daan besteden. Vroeger deed
alles tegelijk, zonder me vol-
inde te concentreren. Nu heb
iwatmeer geduld. Ik heb ge-
H van de fouten die ik vroe-
p heb gemaakt".
jannes presenteerde Vanity
'Action Jackson',
irin ze samen met Carl
lathers (bekend van de Roc-
ffilms) de hoofdrol speelt.
'nity ziet er niet uit als een
pe om zonder handschoenen
p te pakken. Maar ze is een
fnbmatie van verschillende
.fsoonlij kheden en af en toe
it ze er zélf moeilij kheden
welke rol ze nu speelt.
Jheeteigenlijk Deniece. Va-
7 is niet alleen mijn arties-
iaam, het is ook een heel
»e persoon. Als ik thuis
mijn kleren uittrek en in
Pouwe jeans stap, dan ben ik
™Ke. Vanity zou dat nooit
T Deniece knapt het huis
|prutst wat in haar eentje,
'dt zelfs van poetsen. Ze
"t en rookt. Ze is onzeker
^zichzelf. Vanity is mijn an-
ik'. Zij loopt anders, praat
e stichting katholiek mavo
raagt voor de r.-k. mavo
rsstraat 8 te Breda,
.988
4 tot 10 lessen
25 lessen
r 1988
23 lessen
directeur, de heer P.A.M-
afoon (school) 076-873234
3.
het bestuur voornoemd,
j/a postbus 3399, 4800 DJ
rift dient gezonden te won
eur van de school).
Dat laatste valt Vanity zeker
niet te verwijten. Om te begin
nen heeft ze altijd de draak ge
stoken met de Amerikaanse
preutsheid. Ze trad op in linge
rie ('Dat was een idee van
Prince') en poseerde voor Play
boy„Ze hadden oude foto's
van me die ik niet mooi vond.
Ik wist dat ze die zouden publi
ceren, als ik zelf geen nieuwe
liet maken. Ik koos ervoor de
eer aan mezelf te laten en die
naaktfoto's te maken die ik
mooi vond".
Vanity heeft nooit ergens spijt
van gehad. Ook niet van haar
rollen in '52 Pick-Up' en 'Miami
Vice', waarin ze hoertjes speel
de. „Och, natuurlijk krijg je
commentaar, zeker in Ameri
ka. Het deert me niet. Mensen
die doorlopend zeuren over
seksuele moraal en over de
vraag wat een vrouw wel en
niet hoort te doen, zitten vol
gens mij zelf seksueel heel
moeilijk in elkaar. Het is hun
probleem, niet het mijne. Om
het ij s te breken op een filmset
riep ik altijd op de eerste
draaidag: allemaal de kleren
uit, dan kunnen we elkaar be
ter leren kennen. Niemand
durfde natuurlijk, behalve ik.
Maar die periode is voorbij. Het
was een tijd waar ik trots op
ben. Nu wil ik op andere ma
nieren laten zien wat ik kan".
Vanity: „Tk ben jullie stoutste droom."
FOTO GUY VAN GRINSVEN
Vanity praat langzaam. Trekt
veel gekke bekken, steekt haar
tong uit en maakt sissende ge
luiden als ze nadenkt over een
vraag. Zal ze ooit loskomen van
haar seksbom-image? „Ik denk
dat het me zo lang heeft gefas
cineerd, omdat ik pas op mijn
achttiende werd ontmaagd.
Daarna had ik het gevoel iets te
moeten inhalen. En dat heb ik
dus gedaan. Maar de laatste ze
ven maanden leef ik celibatair
omdat ik alle energie nodig heb
voor mijn carrière."
Die carrière schijnt enorm be
langrijk voor je te zijn. Nooit
overwogen om te trouwen, of
kinderen te nemen?
„O zeker, dat komt ook nog. Ik
hou veel van baby's. Misschien
adopteer ik ze wel. Maar ik wil
zoveel. Volgens mij is er een
tijd voor alles. Je moet het wil
len. Ik ben bijvoorbeeld ook al
vier j aar niet meer gaan stap
pen of in een discotheek ge
weest. Die energie kan ik nu
kwijt als ik op het podium sta
of acteer. Dan voer ik mijn
eigen show op".
Vanity groeide op in een gezin
met acht meisjes. Haar ouders
waren niet getrouwd. Als klein
kind werkte ze al op de vuilnis
belt die haar vader beheerde.
„Ik ben nooit bang geweest om
vuile handen te krijgen. Ik heb
nooit anders gekend. Daarom
ben ik zo onafhankelijk gewor
den. Dat is uiteindelijk ook de
oorzaak geworden van de
breuk met Prince".
De voormalige hofdame van
'His Royal Badness' heeft nooit
veel willen zeggen over haar
relatie met Prince. Maar ze is
nu 'in the mood' en geeft een
verrassende kijk achter de
schermen. Ze gaat er eens goed
voor zitten en steekt een sigaret
op. „Ik probeerde al tien jaar
lang tevergeefs aan de slag te
komen als zangeres, toen ik
hem ontmoette.
Zijn eerste vraag was: wil je
met me mee naar de badkamer.
Dat gebeurde dus. Als we naar
elkaar keken, dachten we al
leen maar aan erotiek. De film
'Purple Rain' is helemaal aan
mij opgedragen. Het is één
brok seks. Ik geloof dat we té
intens verliefd op elkaar wa
ren. Het was mooi en op een be
paalde manier ook gruwelijk.
We verlamden elkaar."
Vanity klinkt niet verbitterd.
Ze loopt nog steeds over van
bewondering voor Prince. „Hij
was als een vader voor me. Hij
ving me op toen ik nog van niks
wist en hardde me, zodat ik de
wereld in kon stappen. Prince
weet precies hoe je je moet ver
dedigen en je doel moet berei
ken. Ik zie hem nog steeds
graag. Hij is ongelooflijk mooi.
Maar ik ben niet j aloers, dat is
een gevoel dat in mijn reper
toire niet voorkomt. Ik weet
wat ik heb gehad en wat ik
waard ben. Dus is er ook geen
reden om j aloers te zij n op Ap-
polonia (een andere Latijnse
schoonheid, die Vanity opvolg
de). Maar hoeveel ik ook van
iemand houd, ik hecht aan mijn
eigen leven en na een tijdje ben
ik liever alleen.
Het vertrek van Vanity uit de
stal van Prince ging met nogal
wat rumoer gepaard. Een tijd
lang spraken de twee niet meer
met elkaar. „Nee, we bestook
ten elkaar zelfs met advocaten.
Stom is dat, als je zó intens met
iemand geleefd hebt. Totdat ik
werd gevraagd om op televisie
de Music Awards uit te delen.
Ik had daar niet zoveel zin in,
maar toen ik hoorde dat Prince
de grote winnaar was gewor
den, heb ik het gedaan. Hij was
stomverbaasd. Dacht dat ik dat
nooit zou durven. Nu praten we
weer. Soms ontmoeten we elk
aar op luchthavens. Dan vraagt
hij steeds weer: 'Do you miss
me?'. Als ik dat beaam zegt hij
'Dan is het goed'.
Vanity, of moeten we zeggen
Deniece, heeft gekozen voor de
eenzaamheid. In ieder geval
tijdelijk. In Los Angeles heeft
ze haar hele huis zelf ingericht.
Ze ontwerpt zelfs haar eigen
behang. Alles wat ze bezit
hangt aan de muren. De ka
mers zelf zijn vrijwel leeg, op
door haarzelf gebouwde reus
achtige juke-boxen en juwe-
lendozen na, die ze helemaal
met bont heeft bekleed. „Ik
maak erotische schilderijen.
Erotiek en God, daar haal ik
mijn grootste kracht uit".
Die combinatie begrijpen de
niet helemaal. Prince spreekt
ook doorlopend over God, ter
wijl hij door de fatsoensrakkers
in de VS op de zwarte lijst is ge
plaatst.
„Als ik God zeg, heb ik het niet
over een of ander geloof. Dat
interesseert me niet. Maar ik
geloof in iets bovenmenselijks,
iets datje een speciale kracht
geeft. En dat die God iets tegen
erotiek zou hebben, dat zij n al
leen maar verzinsels van
domme mensen".
Vanity geeft toe dat ze zich in
Los Angeles haar eigen wereld
heeft gecreëerd, waarin ze een
soort kluizenaarsbestaan leidt.
„Ik haat televisie en vooral het
nieuws. De lelijkheid die je
daar ziet stoot me af. Het ge
weld, de criminaliteit en de
drugs, afschuwelijk. Ik ben zelf
twee j aar verslaafd geweest
aan cocaïne. In een afkickcen
trum heb ik mezelf van de on
dergang gered. Nu ben ik sinds
zeven maanden 'clean'. Kei
hard werken is mijn therapie.
Ik geloof dat ik nooit verslaafd
zou zijn geraakt, als niet al die
geheimzinnigheid rond drugs
zou hangen. Als ze het gewoon
legaal zouden maken, zou het
probleem zijn opgelost. Maar
nu denk je dat het iets heel
spannends is, en alles wat
spannend is wil je een keer
proberen. Daarom trapte ik er
ook in."
Vanity is ontwapenend als ze
praat over de fouten die ze ge
maakt heeft. Pas nü begint ze
te begrijpen hoe ze zelf in elk
aar zit, en daar is ze blij om.
Over haar imago maakt ze zich
geen zorgen meer. „Ik zal jullie
blijven schockeren. Daar houd
ik van. Ik ben als het ware een
spiegel. Ik ben zoals jullie wil
len dat ik ben. Ik ben j ullie
stoutste droom".
W Mart van der Sanden
IP 22 november 1963 ging
jr een schok door de wereld;
eisen lieten hun tranen
'n verdriet openlijk op
raat stromen. De Ameri-
aanse president John F.
ennedy was in Dallas
^geschoten. Enige uren
'er pakten de autoriteiten
ee Harvey Oswald op als
pdader.
adsdien is de discussie over
'ware toedracht van de
fdaanslag niet meer ver-
ma. Was het de daad van
m halvegare eenling met
aimunistische sympathieën,
l de officiële verklaring
idri ^Varren Commission
e> °f was er sprake van
complot van rechtse poli-
.5 wachten om Kennedy,
faun belangen bedreigde, uit
K te ruimen?
I e man die de zaak had kun-
vwhelderen, Oswald zelf,
nooit de kans om zich
de rechter te verdedigen.
®en 48 uur werd hij in de
L?n|enis neergeknald door
Lii- Y' een louche nacht-
eeigenaar met verdachte
ties in de onderwereld.
zei Oswald dat hij een
slachtoffer was, erin geluisd
als zondebok.
De Britse commerciële tv-
maatschappij London Week
end Television heeft bijna 25
jaar later het proces van Lee
Harvey Oswald geënsceneerd
om hem, zoals de makers zeg
gen, alsnog het recht op verde
diging te geven, zij het in zijn
afwezigheid. De VPRO zendt
deze reconstructie in twee de
len uit, zondag en volgende
week.
In een studio in Londen, waar
normaal gesproken comedyse
ries worden opgenomen, werd
een exacte copie van de recht
zaal in Dallas nagebouwd. Drie
dagen lang, acht uur per dag,
werd het proces nagespeeld
volgens de regels van het Ame
rikaanse recht. De vijf uur du
rende samenvatting daarvan
vormt een uitermate boeiend
programma, dat noch als docu
mentaire, noch als drama kan
worden betiteld, maar veeleer
als een soort television vérité.
Alle personages spelen zich
zelf: de oude rechter Bunton
met zijn slepend Texaans ac
cent; aanklager Bugliosi, die in
werkelijkheid de geflipte
moordenaar Charles Manson
achter de tralies kreeg, en ver
dediger Gerry Spence, die de
geruchtmakende zaak Karen
Silkwood deed. De juryleden
werden door de computer ge
kozen uit de bevolking van
Dallas, precies als bij een echte
zaak. En ook de 24 getuigen zijn
dezelfden die voor de Warren
Commission, de FBI en, eind
jaren 70, voor een speciale com
missie van het Huis van Afge
vaardigden een verklaring
hebben afgelegd.
Tijdens het proces komen
alle twijfels die in de loop der
jaren zijn gerezen over de offi
ciële uitleg, aan de orde: de te
genstrijdigheden in de getui
genverklaringen; de onduide
lijkheid over de plek vanwaar
de schoten werden afgevuurd;
de 'magic bullet' die eerst Ken
nedy zou hebben doorboord en
daarna nog gouverneur Con-
nally; de spoorloze verdwijning
van de hersenresten van de
vermoorde president; de on
waarschijnlijk snelle aftocht
van Oswald; de Zapruder-film
van de aanslag, die suggereert
dat Kennedy van voren werd
geraakt, terwijl Oswald van
achteren schoot; de vooringe
nomenheid waarmee Oswald
na zijn arrestatie werd behan
deld en nog veel meer. Rea
listisch
Ooggetuigen, wapendeskundi
gen, artsen en medewerkers
van het boekenmagazijn in
Dallas, waarin Oswald zich zou
hebben verschanst, worden
door de aanklager en de verde
diger realistisch hard aange
pakt. Sommigen worden zicht
baar in verlegenheid gebracht
door de scherpe vragen van
Gerry Spence, die met gevoel
voor humor zijn toehoorders
bespeelt.
De twee juristen benutten
alle trucs om de jury van het
eigen gelijk te overtuigen. Dat
Aanklager Bugliosi wendt zich tot de jury in het
tv-proces tegen Lee Harvey Osuxild.
levert flitsende dialogen op,
waarvan geen enkele is inge
studeerd. Niets werd in een
scenario vastgelegd, alles ging
in één keer zonder repetitie op
de band. Het beschikbare be
wijsmateriaal is zorgvuldig on
der de loupe genomen. De Za
pruder-film wordt beeld voor
beeld getoond en geanalyseerd,
wat nog steeds schokkende te
levisie oplevert. Op deze video
ontploft het hoofd van Ken
nedy op het moment van de ko
gelinslag als een kapotgeprikte
Aan het begin van het proces
wendt rechter Bunton bij een
toespraak tot de jury de blik
naar de camera, waardoor hij
de tv-kijkers als het ware tot
juryleden bombardeert. De
mensen voor de buis mogen
zelf hun oordeel geven over de
vraag of Lee Harvey Oswald
president Kennedy helemaal in
zijn eentje vermoordde of dat
er wel degelijk een complot
achter school. De tv-jury doet
uitspraak over acht dagen.
OP de tv is het sportseizoen aangebroken, de rest is een paar
maanden bijzaak. We juichen en vloeken, maken een 'wave'
en kijken in kleedkamers. Woensdagavond schakelde Mart
Smeets in jubelstemming over naar Kees Jansma, die met
zijn microfoon doordrong in de meeste intieme ruimten van
het voetbalstadion. De spelers waren bezig toilet te maken
en genoten even van hun privacy na twee maal drie kwar
tier door miljoenen op de voeten te zijn gekeken. Maar nie
mand van de Oranje-helden werd boos. Integendeel!
Zodra Kees Jansma een speler benaderde, draaide die zich
lachend om en zei: „Dag Kees". Heel opmerkelijk. Ronald
Koeman stond in zijn onderbroek en bracht met een strakke
diagonaal-pass een deodorant-spray aan onder zijn linke
roksel. „Ha, die Kees", zei de vierkante PSV-er en hij
grijnsde alsof hij pas een gore bak had gehoord. Ook Hans
van Breukelen, Arnold Mühren en Erwin Koeman ontvin
gen Jansma als een geliefde kroegmaat.
Hoe speel je zoiets klaar? Ik vermoed dat Kees Jansma er
het hele jaar op heeft getraind. Een babbeltje maken, de jon
gens op hun gemak stellen, wat roddelen over Cruijff- en Mi-
chels. En vooral grapjes maken, denk ik. Daarom lachen ze
allemaal als Kees Jansma in de buurt is. De Oranje-mannen
mogen vrijuit geintjes maken over zijn kale kop, dat zal het
wel zijn.
Van voetbalglorie moet je snel en intens genieten, want het
is zo voorbij. Je wordt zo chauvinistisch, dat je geen bood
schap hebt aan buitenlandse commentaren. De BBC liet in
de pauze van Nederland-Engeland voetbaldeskundigen aan
het woord, die vertelden dat Engeland ondanks de 1-0 ach
terstand best kon winnen. In het BBC-nieuws van 7 uur
werden uitgebreid beelden getoond van de losgeslagen sup
porters. Veel aandacht was er voor de Duitse provocaties. De
uitslag van de wedstrijd werd terloops even genoemd.
Slechte verliezers, denk je grinnikend. Nee, dan liever met
Kees Jansma op stap. De troetelbol van de Nederlandse
voetballers. Je verwacht soms dat ze een zoen drukken op
zijn glimmende schedel. Dat bereiken Poelmann en Ten Na
pel nooit. Die nemen het voetbal ('het spelletje', zeggen ze te
genwoordig) veel te serieus.
Erwin Koeman had zoveel geduld met Jansma dat hij twee
keer dezelfde vragen beantwoordde. Wanneer hoorde je dat
je was opgesteld? Was je nerveus? Hij onthulde dat de coach
gevoel heeft voor humor. Maar Erwin moest op een kil me
dedelingenbord lezen dat hij in 'de basis' stond. Is dat dan de
humor van Rinus Michels?
Van de Oranje-kleedkamer kregen we geen genoeg. Anders
was het met de kleedlokalen van de Nederlandse Vereniging
voor Sexuele Hervorming (NVSH), die de VPRO de afgelo
pen drie zondagen voor ons opende. In 'Erotische panora
ma's' ging ook het laatste slipje uit, maar van opwinding
was geen sprake. Een groepje mensen op een zolderkamer,
akelig bloot en zweterig op een stuk afgedankte vloerbedek-
king. Lichamen betasten uit idealisme.
Dat schijnt er overgebleven te zijn van de sexuele revolutie.
Een zielig schouwspel. De penningmeester van de NVSH
vertelde geile verhalen, Bernadette de Wit danste diep-ge-
lukkig met een j ongen, die haar vriendin blij k te zij n. Een
kleedhok zonder glorie. De NVSH is uitgeschakeld. Men kan
gaan douchen en dan naar huis.
Door Jan Koesen
HILVERSUM - Na 'God in Vlaanderen' en 'God in Neder
land' brengt de KRO maandag een documentaire die 'God
in Oosterijk' had kunnen heten, maar die als titel 'Oosten
rijk 1988' heeft. Een gedegen werkstuk van Dolf Reijmers
die voornamelijk de verhouding kerk-staat nagaat.
Oostenrijk is 7 eeuwen lang on
der de Habsburgers katholiek
geweest. De combinatie staat
en godsdienst is daar zo intens
geweest, dat de twee machten
met elkaar vereenzelvigd wor
den. De uitdrukking 'Ik zal je
katholiek maken' betekent:
met geweld iets opleggen. En
dit heeft weer tot een reactie
geleid, want zelfs in Oostenrijk
keren de getijen. Op dit ogen
blik is er een massale uitstroom
van katholieken.
Reijmers heeft een ding heel
duidelijk gemaakt met zijn do-
kumentaire: veel hebben de
Oostenrijkers niet geleerd van
de oorlog, er heerst een ver
schrikkelijk kleinburgerlijke,
bijna slaafse sfeer, en de ka
tholieke kerk heeft nog altijd
uitzonderlijk veel te vertellen.
Ook komen de Oostenrijkers
niet aardig over. Alle vooroor
delen tegen dit land worden
bevestigd. Geen sprake van Ti-
roler-gehos, dijenkletsen en
Weense gemoedelijkheid. Daar
is maar uiterlijke schijn. Op
het scherm treedt een be
nauwd, kleinzielig volk aan
met wortels in het rotte verle
den.
De aanleiding van de doku-
mentaire is het bezoek dat de
Paus van 23 tot en met 27 juni
aan Oostenrijk brengt. De Paus
komt in een verdeeld land. On
langs is herdacht dat 50 jaar
geleden de 'Anschluss' plaats
vond, daar is de verwante af
faire Waldheim en dan lopen
de kerken leeg. Anti-semitisme
viert nog aardig hoogtij en is
een nog grotere vloek dan het
nazidom.
Dolf Reijmers heeft met een
aantal Oostenrijkse intellec
tuelen gesproken. Hij heeft zijn
dokumentaire doorspekt met
sfeervolle shots van het rijke
roomse Oostenrijkse leven, de
oppermacht van de clerus en de
sfeer van processies en folklo
re, maar ook het bescheiden
protest.
Zijn reportage is bepaald
niet gemakkelijk. Hij vergt
veel van de kijkers, om te be
ginnen een open geest. Een van
de sprekers meent dat alle ver
worvenheden van het Tweede
Vatikaanse Concilie overboord
worden gezet. Men vreest een
'Hollandisierung' van de kerk.
In allerijl worden conserva
tieve bisschoppen benoemd.
Otto van Habsburg, zoon van
de laatste keizer, een vriend
van de Paus, meent dat er niets
aan de hand is met zijn kerk.
Hooguit wat opgewonden intel
lectuelen, zegt hij, maar bij het
gewone kerk heeft de verande
ring geen weerklank gevonden.
Waarna hij recipieert en vele
Oostenrijkers zich kruipend
van respect bij hem vervoegen.
Die nederigheid jegens titels is
werkelijk stuitend.
Een opperrabijn legt uit
waarom de Oostenrijkse joden
wel de Paus willen ontvangen,
in tegenstelling tot de Neder
landse joden. Een hooglerares
zegt dat de restanten van het
antisemitisme in Oostenrijk
veel sterker zijn dan de over
blijfselen van het nazidom.
Dolf Reijmers heeft alle te
genwerking van de Oosten
rijkse autoriteiten ondervon
den. „Nog nooit zijn mijn voor
oordelen zo bevestigd. Alles
verloopt formeel volgens titels.
Niets kan spontaan. Oostenrijk
zit vol gewelddadigheden. En
over de kwestie-Waldheim
willen ze niets meer horen. Dat
komt ze de neus uit. Nu krijgen
de Oostenrijkse joden zelfs de
schuld dat zij een hetze tegen
de president voeren."
De KRO heeft een kritische
reportage aangedurfd die niet
overal in goede aarde zal val
len. In minstens twee bisschop
paleizen zal met gefronste
voorhoofden gekeken worden.
Maar ook de Hollanders die
denken dat Oostenrijk alleen
maar Schrammelmusik, Grafin
Maritza en Sachtertorte is, zul
len hun mening moeten her
zien, wat ze natuurlijk toch
niet doen. Toch is 'Oostenrijk
1988' de betere televisie-jour-
nalistiek. De kritische maker
heeft niet de gemakkelijke weg
van folklore en hoempa-geluk
verfilmd, maar is doorgedron
gen tot de kern. En die kern
doet niet plezierig aan.
