RNA ont]
Besturen parochie
veeleisend geworden
Nog heel wat vragen
Dagen van vermaarde
Madrileense kroeg
na honderd jaar geteld
w,
EPIDEMIE BEZORGT PIETERBUREN VEEL ZIEKE ZEEHONDJES
Stichting BIPA wil kerkbestuurders service bieden
DE STEM EXTRA VRIJDAG 17 JUN11988
pE STEM WETENSCHi
Noodgebouw
Anderhalve ton
Ongeluk
ARCHEOLOGIE, IN S
mm
■n het Middenamerikaanse
ot dusver onbekende ruïnes
lekt.
Voorzichtig
Elektroden
Belofte
Voorrecht
On
Service
Onderzoek
Verdrinking
„Het is rampzalig", aldus
Lenie 't Hart van het Zee
hondencentrum. De epide
mie heeft op het Neder
landse Wad naar schatting
aan twintig zeehonden het
leven gekost.
In Denemarken en de Bondsre
publiek Duitsland werden al
vele honderden zeehonden het
slachtoffer. In het centrum ligt
ook een aantal zieke zeehon
den, maar hun overlevingskan
sen zijn minimaal door de
acute longontsteking die ze
door het virus oplopen. „Als ze
eenmaal besmet zijn. We heb
ben er nog niet één kunnen
redden".
Het Zeehondencentrum
draait op volle toeren. Gewoon
lijk komt de drukte pas eind
juni, met de opvang van pasge
boren zeehonden en wordt er
pas in juli met volle bezetting
gewerkt. Nu zijn er al dagelijks
een kleine twintig mensen aan
het werk. Afgezien van de acht
vaste medewerkers en zeven
parttimers lopen er nu ook
vrijwilligers die zich spontaan
hebben aangemeld.
Bij het centrum is een noodge
bouw geïnstalleerd en wordt
een extra bassin in gereedheid
gebracht. „We moeten nu voor
zorgsmaatregelen nemen, want
straks is het te laat", aldus Leni
't Hart. Het centrum heeft ook
een medewerker zitten op het
Westduitse Waddeneiland Sylt,
waar half mei al twintig zee
honden de dood vonden en
waar nu dagelijks vier tot vijf
dode zeehonden aanspoelen en
in Anholt, aan de Westduitse
kust. De zieke zeehonden wor
den ter plekke verzorgd, de ba
by's gaan naar Pieterburen,
omdat de Bondsrepubliek
Duitsland zelf nog over onvol
doende opvang beschikt.
De zeehonden op de Wadden
zijn het slachtoffer van twee
virussen, het Herpesvirus en
het Picornavirus. Het eerste is
bekend (het heerste deze win
ter ook al in lichte mate in het
Zeehondencentrum), het
tweede komt in een andere
vorm weliswaar voor bij men
sen en dieren, maar werd bij
zeehonden nog niet eerder ge
vonden. Het virus is door de
Nederlandse viroloog dr. A. Os-
terhaus inmiddels geïsoleerd,
maar een vaccin is er nog niet
gevonden.
Het Zeehondencentrum heeft
anderhalve ton gefourneerd
voor onderzoek. Daarvan heeft
het ministerie van landbouw
Door Jan Bouwmans
ROTTERDAM - Geen
nieuwe dramgroep op het
katholieke erf van Neder
land. Geen nieuwe actie
groep die zich tegen iets of
iemand wil afzetten. Geen
vereniging die van leden
verlangt zich voor of tegen
bepaalde opvattingen en
standpunten uit te spreken.
En van een zich wapenen
van kerk- en parochiebe
sturen, uit wantrouwen te
gen wat deskundigen van
bisdommen en dekenaten
bekokstoven, is al evenmin
sprake.
Voorzitter G. W. Fransen van
het nog in oprichting verke
rende BIPA (Beraad inzake
Parochiële Aangelegenheden)
lijkt het niet genoeg te kunnen
benadrukken. Nieuwe initia
tieven in katholiek Nederland
kunnen tegenwoordig ook al
lereerst rekenen op argwaan
en wantrouwen. Al helemaal
wanneer het gaat om een
nieuwe vereniging of stichting.
Niet alleen bisschoppen heb
ben dat. Ook op het grondvlak
roept een nieuwe club meteen
de vraag op waartegen het pro
test en het verzet zich nou weer
richt. En of het van de linker-
dan wel de rechtervleugel
komt.
Het BIPA-initiatief had ook
nog eens het ongeluk, verzucht
de Rotterdammer Fransen, om
in het spoor van de brede kri
tiek van talloze parochie- en
kerkbesturen uit alle bisdom
men op het nieuwe algemene
parochiereglement in een
stroomversnelling te komen.
Daarmee leek de indruk geves
tigd, dat BIPA een nieuwe pro
testbeweging was.
Het nieuwe reglement voor
het besturen van parochies, dat
overigens na een jaar uitstel op
1 januari 1989 van kracht
wordt, is weliswaar een aanlei
ding tot BIPA geweest, maar
van welke aanleiding de heer
Fransen zo snel mogelijk los
wil komen. De oorzaken die tot
de stichting BIPA i.o. hebben
geleid, zijn immers veel ingrij
pender. Ze zijn te vatten onder
de noemer dat het besturen van
een parochie een veeleisende
bezigheid is geworden; niet
meer te vergelijken met vroe
ger toen het zich feitelijk be
perkte tot het materiële beheer
van kerkgebouw en andere
goederen.
Van parochiebestuurders
Lenie 't Hart (rechts) bij een van de zeehondjes: „Er
zijn nog heel wat vragen te beantwoorden. Maar ik
waag me nog niet aan uitspraken. Natuurlijk is er
ineens te veel aan de hand, de algen aan de Noorse
kust, vissterfte, het komt allemaal tegelijk." fotoanp
Egypt
poor Huub van As
Sn egyptologen gaan hun tanden
:ente ontdekking, weer een pii
iden van Cairo.
■ee nieuwtjes van de afgelo-
■n weken.
Hoe kan het dat er anno 1988
10g steeds bouwwerken uit de
mdheid worden ontdekt? En
10e gaat dat alles in z'n werk?
.Dankzij de natuurweten
jappen kan er tegenwoordig
eel meer worden ontdekt dan
voor mogelijk is gehou-
len", zegt dr. Maarten Raven,
Ie conservator van de Egypti-
afdeling van het Rijks
iuseum van Oudheden in Lei-
len. „Het aandeel van de na-
lurwetenschappen in de ar-
jeologie wordt steeds groter,
laardoor worden er niet alleen
ieuwe ontdekkingen gedaan,
iaar is de archeologie ook ont-
:ttend veranderd. Er zijn
ieuwe inzichten ontstaaa"
Wat de Leidse egyptoloog
reet van de jongste Franse
intdekking in Sakkara is, dat
,ar gebruik gemaakt is van
reerstandsmeting in de grond,
ip een plek waar op zich niets
in woestijnzand is te zien,
jaar waar de kenners wel iets
inder de grond kunnen ver-
ioeden.
publiek Duitsland. In kranten
en tijdschriften verschijnen
uitgebreide reportages over 'de
zeehondenmoeder uit Pieter
buren' en radio en tv laten zich
evenmin onbetuigd.
Lenie 't Hart is voorzichtig met
uitspraken over mogelijke oor
zaken van de zeehondensterfte,
of anders gezegd de gevoelig
heid van de dieren voor beide
virussen. „Dat wordt nu onder
zocht. Er zijn nog heel wat vra
gen te beantwoorden. Maar ik
waag me nog niet aan uitspra
ken. Natuurlijk is er ineens te
veel aan de hand, de algen aan
de Noorse kust, vissterfte, het
komt allemaal tegelijk."
„En natuurlijk zijn we zei
de grote boosdoeners. Je zij iaven: „Het is bekend dat de
het nu weer aan de Zadelrob lude Egyptenaren een grote
ben die de Noorse kust roningspiramide bouwden en
massa's tegelijk naderen, q laaromheen kleinere konin-
zoek naar voedsel omdat e [innepiramides. Als je eenmaal
door de overbevissing in bn len koningspiramide hebt ont
eigen Barentszee niets meert lekt, is het een kwestie van ge-
vinden is. Zadelrobben zijn,i icht zoeken naar andere
tegenstelling tot zeehond- louwwerken."
open waterdieren, die gewoon Dat werd in dit geval gedaan
lijk niets van ondiepe kust* loor in de grond elektroden
teren moeten hebben. Eu an te brengen, die de weer-
ramp is dat hun vis weg i Itand op de weg door de grond
maar dat staat hier los va inderzochten. Zo kon men
aststellen waar zich onder het
Maar het zijn natuurlijk allt tuifzand een steenmassa be
maal wel signalen dat er i< ond, evenals de hoogte van het
mis is. Die signalen van deouwwerk. Te zien viel er op
hond moeten wij vertak at moment nog niets.
Daarom alleen al is ons we In hetzelfde Sakkara, het
niet voor niets". (ANP) (grafveld van de oude Egypti-
che hoofdstad Memphis, heb-
len Leidse egyptologen twee
Door Richard Lorant,
Associated Press
MADRID - Al een eeuw
lang is het Gran Cafe de
Gij on in Madrid een ver
zamelplaats van schrij
vers, kunstenaars en in
tellectuelen. Maar de da
gen van het gerenom
meerde etablissement lij
ken geteld, nu het na een
grondige renovatie van de
buurt, vergezeld van stij
gende grondprijzen, een
gewild object voor beleg
gers is geworden.
Nadat een niet nader ge
noemde Britse bank een bod
deed op het pand haastte de
Madrileense burgemeester
Barranco zich te zeggen dat
het laatste bruine cafe in de
hoofdstad behouden zal blij
ven. Ook Jose Lopez de Brito,
een van de eigenaren, sprak
dagenlang in alle toonaarden
tegen dat hij ook maar zou
overwegen om het café met
zijn rijke tot 1888 terug
gaande historie van de hand
tedoen.
Het 'Gijon' ligt niet ver
vejji de drukke verkeersader
Paseo de la Castellana en
vormt daar nog een van de
weinige tekenen dat Madrid
gemoedelijkere tijden heeft
gekend. De glorietijd van de
uitspanning is geweest, maar
zij is voor tientallen 'tertu-
lias', groepjes kunstenaars,
intellectuelen en gepensio
neerden, die er nog altijd ge
regeld bijeenkomen een be
langrijke rol blijven spelen.
„Voor mijn oma stierf liet zij
mijn vader en tante beloven
om de zaak niet te verkopen.
Zolang mijn tante nog leeft
komt verkoop niet in over
weging", zegt Lopez, met zijn
vier neefs eigenaar van het
café. Maar na haar overlij
den lijkt verkoop onafwend
baar, omdat de jongste telgen
uit de familie er niet voor
voelen om het café over te
nemen.
Vooral in de tijd van de
burgeroorlog van 1936
het café een belangrijke
moetingsplaats van berooide
kunstenaars en intellectue
len die daar a raison van de
prijs van een kopje koffie de
hele dag warm en droog
ten. De kroeg werd toen be
stierd door oma Encarnacia
en haar dochter Maria. Toa
Encarnacion in 1968
100ste verjaardag vierde
werd zij bedolven onder
dichten en schilderijen va
vroegere bezoekers die mo
gelijk mede dankzij
steun sindsdien hun
aanzienlijk hadden zien
gen.
Onder de geregelde ga
van de Gijon waren
schrijver Cela, die in 1951 eet
boek (La Colmena) schreel
waarin het café centraal
staat, bioloog en Nobelprijs
winnaar Severo Ochoa, schil
der Pedro Bueno en tal
andere kunstenaars. Ook be
kende buitenlanders als
nest Hemingway, Tram#
Capote en actrice Ava Gar
ner waren vaak in de Gij#
aan te treffen.
„Het was een voorrecht o'
met al die fantastische m®
sen te kunnen omgaan,
leek wel een museum",
ober José Barcena, die sin®
hij 14 jaar geleden in het cal'
kwam werken een dagbo#
|jaar geleden het graf ontdekt
an Maya: de opzichter van het
ihathuis, ofwel minister van
nanciën onder het kortston-
ige bewind van farao Toetan-
lamon (1333-1323 v. Chr.). Nog
seeds geldt die ontdekking, in
imenwerking met de Britse
gypt Exploration Society, als
en van de belangrijkste van de
ratste jaren.
Een ander voorbeeld waarbij
an uiterst moderne natuur
wetenschappelijke technieken
ebruik is gemaakt, betreft het
imp dat enkele jaren geleden
jbij de Cheops-piramide in
izeh werd ontdekt. Niet echt
itdekt, want Egyptologen
asten al dat er naast het nu
ekende, tentoongestelde schip
tweede moest bestaan. Al
ien de plek moest nog ontdekt
"worden.
ayen: „Dat tweede schip werd
iet speciaal daarvoor ontwor
pen
Men
luch
en r.
rijp
zoek
chin
het
luch
bleel
te zi
slecl
luch
Hi
vonc
hoop
arch
brui
tuur
ciali
maa
ratu
gevo
gen
arch
snell
M;
de e
niet'
een
steed
domi
en
bouv
zoals
pels
datt
zagw
Or
egyp
lijk
kend
nieu,
opdie
ven
indn
„E
mide
op ir
het
mom
blijv
een s
verij.
waar
conté
Volg.
logie
aan
grijp
over
oudh
„H
dat v
ving.
de i»
lige
van
datd
rao's
gevir
wone
de, r
schul
De
lijke
aanst
telijk
gesto
nieuv
zijn.
Door Laur Crouzen
Hoe is het leven op aarde ontstaa
een deel van het antwoord kreeg
leraar in de biochemie, dr. Thoms
versiteit van Colorado in Bouldf
Nederlandse Heinekenprijs.
Si den beginne, een slordige
ene miljard jaar geleden, was
r oersoep op aarde. Een
mengsel van voornamelijk
waterdamp, waterstof, kool-
m„"?*lcie> methaan en am-
v.„ ak> met een temperatuur
ta? zestiS graden. Door de
ïfi® mwerking van het zon-
rtin„ en hevige bliksemontla-
orefn? T10^11 111 deze soeP
ganische moleculen ont-
fctaan r
bijhoudt waarin hij de VerTTlcJln' die zichzelf konden
derwaardigheden van ,A1, U_™gvuldigen. Daarmee
Gijon optekent.
Maar lang zal dat
schijnlijk niet meer dur®
want de vooruitgang rukt#
en de onroerend-goedprijz®
in de buurt van de Gij#
gaan in dezelfde richting
de wolkenkrabbers aan
Castellana. Mede-eigen
Jose Garcia Lopez tred
daar eigenlijk niet om. J
café is erg veranderd net®
als dat met het hele land'
gebeurd", zegt hij, daar®'
aangevend dat de strijd®
het behoud van het laat»
historische café van Ma®1
van anderen zal moeten
nenrifnleVen °P aarde beg°n"
J?aren die moleculen en-
eiuri«an de "poenen soorten
structore°f?andere chemische
katten waren tot voor
fen 6 enige organische stof-
ze ',yaarvan bekend was dat
ken enzym konden wer-
MkkSn 18 66,1 stof inge-
menvSg ^«kundige sa-
kan Jr en splitsreacties
een ^^1en versnellen. Als
Ssteto* Stukje of tus-
het Wn!? ,,een so°rt mal voor
halnPPelenofhetuit elkaar
mispL gewikkelde che-
sche puzzelstukjes.
Ei
den
behi
in e
bew
slini
eiwi
H
het
men
van
DNi
vra;
was
Met
ben.
tie i
wijz
van
het
Hij
logif
een
Tetr
gen;
jes
bom
nozi
eiwi
dier
staa
6Het is rampzalig'
van wat de deelnemende paro
chiebesturen willen."
De uitgave van een informa
tieperiodiek, dat vier keer per
jaar moet verschijnen, is zaak
van landelijk niveau. Wat
BIPA echter voor ogen staat,
moet vooral per bisdom wor
den opgezet. In het bisdom Rot
terdam, waar het idee in 1983/
1984 is ontstaan, zijn de ont
wikkelingen het verst gevor
derd. Vanuit Rotterdam is het
idee overgewaaid naar andere
bisdommen. De heer Fransen,
werkzaam bij de Gemeente
lijke Sociale Dienst van Rotter
dam, heeft de geschiedenis van
nabij meegemaakt. „In 1986",
vertelt hij, „werd de eerste ont
moetingsdag voor parochiebe
sturen in ons bisdom gehouden.
Ongeveer een kwart was pre
sent. Op de tweede in 1987 was
dat al een derde. Toen werd be
sloten tot oprichting van een
centraal documentatie- en in
formatiepunt. Op deze tweede
ontmoetingsdag waren gasten
uit het bisdom Den Bosch aan
wezig, omdat in het Bossche
ook met de gedachte werd ge
speeld. Ook in de bisdommen
Breda en Utrecht hoorde men
van het Rotterdamse voorbeeld
en ging men over navolging
denken. Dit jaar komt er ook in
Groningen een voorlichtings
bijeenkomst."
Het voorlopige bestuur van
BIPA i.o. heeft de statuten aan
de Bisschoppenconferentie ge
zonden en officiële kerkelijke
erkenning aangevraagd. Hoe
zijn de reacties van bevoegde
zijde tot dusverre? Fransen:
„Men kijkt de kat uit de boom.
In Rotterdam heeft vicaris
Zuidgeest alle belangstelling.
Op de dekenvergadering waren
verschillende dekens enthou
siast en anderen afwachtend.
Zo van: het kan een goede zaak
zijn."
„De gedachte als zouden de
bisdommen met hun deskundi
gen de parochiebesturen in de
kou laten staan, ligt niet aan
BIPA ten grondslag", herhaalt
Fransen nog eens. „En het is
ook niet zo dat parochiebestu
ren zich met BIPA wapenen,
omdat de diocesane deskundig
heid niet vertrouwd zou wor
den. Veranderingen in de ka
tholieke kerk bereik je nie
door de stemmen van het grote
aantal. Zo zit die kerk nu een
maal niet in elkaar. Je moet
discussiëren op basis van argu
menten. Die moet je door des
kundigen laten toetsen." Pre
cies aan dat laatste wil BIPA
bijdragen door de mogelijkhe
den te vergroten.
BIPA-voorzitter G. W. Fransen: „De gedachte als zouden de bisdommen met hun deskundigen de parochiebesturen in de
kou laten staan, ligt niet aan BIPA ten grondslag - foton oen haan
wordt nu en in de toekomst
heel wat meer geëist. De heer
Fransen somt een aantal
nieuwe verantwoordelijkheden
op. Het aantal pastores loopt
nog steeds terug. In verschil
lende delen van het land moe
ten parochies het al zonder
pastor stellen. Pastorale taken
zullen moeten worden opge
pakt door parochianen zelf. Die
vinden, zorgen dat ze zich be
kwamen en dat het pastoraat
voortgang vindt, is een nieuwe
verantwoordelijkheid van de
bestuurders. De rol, de plaats
en de stem van de kerk in sa
menlevingsproblemen is voor
de samenleving niet meer van
zelfsprekend. Op heel veel
plaatsen staat de katholieke
kerk nog maar aan het begin
van het oppakken van haar
diakonale taken; er moeten
nieuwe vormen en wegen wor
den gevonden als de kerk een.
eigen bijdrage wil blijven leve
ren aan de samenleving en dat
komt wederom voor een groot
deel neer op de parochiebe
stuurders. En de leegloop van
de kerken niet te vergeten.
BIPA wil parochie- en kerkbe
sturen service verlenen. Ser
vice inzake adviezen en infor
matie over allerlei zaken, waar
parochiebesturen mee te ma
ken hebben of krijgen. Vijf
deskundigen hebben zich daar
voor al beschikbaar gesteld.
Maar het is er BIPA eerst en
vooral om te doen dat de be
stuurlijke ervaring, die paro
chiebesturen met een netelig
vraagstuk als bijvoorbeeld de
sluiting van een kerk opdoen,
bereikbaar wordt voor paro
chiebesturen die met dat bijltje
moeten gaan hakken. Paro
chiebesturen opereren nog veel
te geïsoleerd van elkaar, trek--
ken geen profijt van elders op
gedane ervaringen of aanwe
zige deskundigheid.
Die bron aanboren en tot ex
ploitatie brengen door bevor
dering en versterking van ho
rizontale contacten en uitwis
seling: dat heeft BIPA zich als
eerste doel gesteld. „Niet omdat
bisdommen met hun deskundi
gen de parochiebesturen in de
kou zouden laten staan, maar
omdat parochiebesturen nog zo
veel van elkaar kunnen leren",
benadrukt de heer Fransen.
„Het gaat er niet om alle paro
chies van Nederland te vereni
gen, als een bundeling van
krachten in een nieuwe organi
satie om sterk te staan tegen
wie of wat ook. Hoe het zich zal
ontwikkelen, hangt geheel af
ook de man die enkele jaren
geleden het herpesvirus iso
leerde. Daarvoor is inmiddels
een vaccin ontwikkeld, waar
mee alle zeehonden in het cen
trum in Pieterburen binnen
kort zullen worden ingeënt.
Leni 't Hart is ervan over
tuigd dat er ook anti-stoffen
gevonden zullen worden voor
het gevreesde Picornavirus. „Ik
heb er een heilig vertrouwen
in, Osterhaus is de deskundige
bij uitstek". Ze is niet van plan
om zeehonden terug te zetten in
de Waddenzee voor ze ook te
gen dit virus zijn ingeënt.
Het Zeehondencentrum is al
enige tijd geleden begonnen
met het op gang brengen van
virusonderzoek. „We zijn in de
loop der jaren het Zeehonden
ziekenhuis van Europa gewor
den, maar we willen meer dan
verplegen. De biologie van de
zeehond, daar zijn we hard mee
bezig, samen met een zestal
specialisten, waaronder Oster
haus. Vandaar dat we er zo
snel op in konden springen toen
de epidemie zich manifesteerde
in Denemarken".
Worden in Denemarken en
de Bondsrepubliek Duitsland
zieke zeehonden afgemaakt, in
ons land is dat niet zo. „Wij
kiezen voor rust en voeding,
euthanasie is het laatste wat ik
doe. Tenzij ze heel erg lijden,
dan moet je dat verlichten.
Want het is wel een vreselijk
proces, op een gegeven moment
komt er bloed uit hun neus en
hun bek en stikken ze in hun
eigen pus, dat is verschrikke
lijk".
De zieke en te vroeg geboren
zeehonden worden aan land
gebracht door mensen van Na
tuur, milieu en faunabeheer
(onderdeel van het ministerie
van landbouw) die dagelijks
inspectietochten maken op het
Wad om de beschermde gebie
den te controleren. Aan boord
van him schip geven ze de zui
gelingen vast een zout- en sui
keroplossing om de eerste hon
ger van de ontheemde baby's te
stillen. De boten van het minis
terie zijn door het Zeehonden
centrum bevoorraad met lij
kenzakken, handschoenen en
hulpmiddelen.
In de Eemshaven haalt Lenie 't
Hart de zeehonden op. De dode
dieren worden allemaal onder
zocht. Bij alle volwassen zee
honden is het P-virus, al dan
niet in combinatie met Herpes,
gevonden. De zuigelingen zijn
tot nu toe geen van allen be
smet, vermoedelijk omdat de
placenta bij de zwangere moe-
derdieren het virus tegenhoudt.
Zij hebben met andere proble
men te kampen, die allemaal
het gevolg zijn van hun te
vroege geboorte. Ze hebben
vaak nog een donzige vacht, die
loodzwaar wordt als ze in het
water terechtkomen. Met als
gevolg dat ze verdrinken. En ze
raken ondervoed.
Volgende week wordt in
Bonn een internationale confe
rentie over de huidige noodsi
tuatie belegd met deskundigen
uit de Bondsrepubliek Duits
land, Nederland, Denemarken
en Zweden. „In de Bondsrepu
bliek Duitsland is men een
beetje laat in actie gekomen,
maar daar wordt nu alles op
alles gezet om hier iets aan te
doen", aldus Lenie 't Hart. De
belangstelling van Duitse zijde
voor het werk van het Zeehon
dencentrum is groot. Van de
vele journalisten die ze dage
lijks op haar dak krijgt, komt
het merendeel uit de Bondsre-
Zeehondencentrum in Pieterburen komen steeds meer te
vroeg geboren zeehondjes binnen. Het gebeurt nu bijna
dagelijks. Het centrum biedt inmiddels onderdak aan
vijftien baby's, tien van het Duitse Wad, vijf uit eigen
land, voornamelijk afkomstig van Rottumerplaat. Daar
naast werden de afgelopen tijd nog eens zes dode baby's
binnengebracht. Allemaal te vroeg geboren, een van de
gevolgen van de virus-epidemie die de zeehondenstand
in het Deense, Westduitse en Nederlandse Waddengebied
ernstig bedreigt.
Een dode zeehond wordt over het strand van het West
duitse eiland Sylt voor nader onderzoek weggedragen.
- fotoanp
nu vijftigduizend gulden op werkzaam bij het Rijksinsti-
zich genomen, zo werd woens- tuut voor Volksgezondheid en
dag bekend. Dr. Osterhaus, Milieuhygiëne in Bilthoven, is
