Vaderlanders positief over NOS-Journaal 'uiden krijgt 'agentschap' laar er heerst geen elan DAME EDNA AVERAGE VANAF ZONDAG OP NEDERLANDSE TV Rietveld-Schröderhuis: een manier van leven 1 I ft m veranderingen in aanpak niet van grote invloed IUBILEUMBOEK TWINTIG JAAR GLOBE' Flory Anstadt komt met serie over dieren en kinderen Mojo pakt zwarte handel in concertkaartjes aan Oude meesters reumatisch door giftige kleurstoffen ELS DINSDAG 14 JUNI 1988 HILVERSUM - Na de voorvertoning voor de pers van 'The Dame Edna Experience' wa ren de meningen ver deeld: een (klein) deel vond deze show afschu welijk, de rest vond hem/haar briljant. Bij Dame Edna is er geen tussenweg. Hendels ffentiteit Omroep Idealen Veronica komt met Nederlandse serie idekara- verdeeld: Neder- ■een spor- Sony en tike met Vie weet de geiuk- oor gratis tiviteiten van de [vostf.4,50 postkan toren van J reizen op |50 paste sten mee fü Migen speciale buneinhet ising ook per .turen. Schrijf puzzel en/of l zoekplaatjes ten maak voor Jng minimaal naar Postgiro me van Way ot •Haarlem, gen per bank: |l van de puzzel in de zoekplaat- pnkgirobiljet en tdere oplossing 2,50 over naar p, ten name van srel in Haar- b veitidit door 1 U van notaris I iu Haarlem e» ld. Vercsutwen te direct ot indirect betrokken, «S» xA- kelnaroe. krijgen sduUteiiik de door ti» gewon- «gens de •etteüike wordt Mi bedragen MUriMfKlbt tering gebracht 1 IrandeVfoyofUJe I rbm is bestemd voor I en Invnlllng i de Nederisndse Bericht op preven- I vrn vaatriekt». jUXssecrelaris 15 rprü 1SS8 vergue- ad onder nummer *2/096. ondag 19 juni a.s. uur opname van de )S Way of Live Show PUZZEL MEE KOOP EXTRA )STZEGELS EN SRIEFKAARTEN 'God heeft me dit lichamelijk gebrek gegeven om mij eraan te herinneren dat ik niet de grootste ben. Dat is Hij Muhammad Ali, Parkinson-patiënt DE STEM Van onze rtv-redactie Nederlanders zijn tevreden ,ver het NOS-Journaal. Het iantal kijkers dat het Jour naal 'prettig om naar te kjj- ;en' noemt, is de laatste ja- ten zelfs gestegen. ie meer persoonlijke presenta- iestijl, die begin 1987 werd in- evoerd, heeft niet tot gevolg ehad dat men een minder ob- Ktieve indruk heeft van het ournaal. Integendeel, 76% loemt het Journaal objectief ji dat is 8% meer dan in 1986. )it blijkt uit het Continu Kijk- mderzoek van de NOS. Mensen net kritiek zijn in de minder heid. Slecht 2% vindt het Jour naal onbetrouwbaar, 7% niet objectief, 20% vindt het saai en 27% oppervlakkig. Te veel aan dacht voor onaangenaam nieuws, was de mening van 30%. Te veel moeilijke moorden oordeelde 21%. Het weerbericht is het meest bekeken en hoogst gewaar deerde onderdeel van het Jour naal. Blij met de presentatie door Erwin Krol! en zijn colle ga's is 79%, terwijl 9% liever een 'kaal' weerbericht heeft. Meer sport is de wens van 31%, meer kunst wil 32%. Slechts 5% wenst meer politiek, van 29% mag dat best wat minder. De hoofdmoot is tevreden over de huidige verdeling van onderwerpen. Het Journaal van acht uur wordt het meest bekeken. Sinds 1985 is de kijkdichtheid redelijk stabiel. De aantrekkingskracht van het half-zes Journaal neemt nog steeds toe. Het werd in 1987 vooral gewaardeerd om z'n duidelijkheid en de vrien delijke wijze waarop het wordt gepresenteerd. Naar het Jour naal van acht uur wordt 'wel eens' gekeken door 98% van de ondervraagden, om half zes en half elf kijkt 72% bij tijd en wijle. Het kijkonderzoek speelde een rol bij het debat dat de Stich ting Burgerschapskunde on langs organiseerde onder het motto 'NOS-Journaal te kijk'. Daar werd ook een analyse ge presenteerd die was gemaakt door studenten van de School voor de Journalistiek in Utrecht In de analyse ging het om de veranderingen in het Journaal per april 1988, toen het derde net werd ingevoerd De studenten hielden zich vooral bezig met de journalis tieke aanpak van het NOS- Journaal. Het aantal onderwerpen, waarin sprake was van 'eigen nieuwsgaring', nam in de on derzochte week in april af van 40,7% naar 29,1% (een afname van 28,5%). Ook in tijd uitge drukt nam het aandeel van 'eigen nieuwsgaring' af van 54,6% naar 45%. Er kwam meer 'registrerend nieuws' (het louter doorgeven van nieuws, dat meestal slechts uit één bron komt). Het aantal onderwerpen in de sector "regi strerend nieuws' nam toe van 52,9% naar 67,4%, en in tijd ge meten van 41,3 naar 54,7%. De Journaals brengen na april iets meer onderwerpen dan voorheen. Er is nu meer gepland nieuws gekomen en minder onverwacht nieuws. De verhouding tussen gepland en onverwacht is 54,3 tegen 45,7%. De conclusie van inhoudsana lyse is dat het Journaal nieuwe stijl per uitzending meer on- Talkshow met schietstoel p De Australische acteur Barry Humphries brengt een nieke talkhow, waarin hij gastvrouw Dame Edna Everage teen vervaarlijke verschijning. - foto vara Door Jan Koesen En laat ik maar meteen vertellen, voor wat dat waard is, dat ik bij de fans hoor. Ik vind Dame Edna geniaal, spits, ad rem, een verfrissing, onvergelijk baar. Ik hoop nog heel veel Edna's te zien. En dat ter wijl we hier met een tra vestiet te maken hebben, een vorm van entertain ment waar ik niet zo gek op ben. „Mijn programma is de aller- glitterendste en meest extrava gante amusementsshow op de hele televisie", zegt Edna, die vanaf zondag op de Neder landse tv te zien zal zijn. Om 23.11 uur zendt de VARA op Nederland 1 de eerste show uit in een reeks van zes. Dame Edna is een man. Het is de Australische acteur Barry Humphries die zich uitgedost heeft als een weerzinwekkende vrouw, vol lovertjes, glitters, roze en purper, met een vlin- derbril en snerpende stem. Een lange, obscene gedaante die constant aan het woord is, die zijn/haar gasten beledigt, jent en als het moet met de schiet stoel wegknalt. Dame Edna beweegt zich in een decor dat een mengsel is van een cowboysaloon en een hoerenkast. Ze heeft twee as sistentes die ze voortdurend schoffeert De een is een ver pleegster die eventueel mond- op-mond beademing moet toe passen als de gast in eikaar zijgt, en de ander is een bruids meisje, dat een gekweld kij kende sloof is op een houten rolstoel. Edna is een Grand Prix-uitvoering van Margreet Dolman in Nederland, maar dan moet Paul Haenen nog heel veel lerea Dame Edna ontvangt gasten en het zijn waarachtig niet de minsten van deze wereld. Zo heeft ze ontvangen Sean Con- nery, Cliff Richard, Demis Roussis, Jane Seymour, Larry Hagman (JR uit 'Dalas'), Zsa Zsa Gabor, Germaine Greer, Nana Mouskouri en Charlton Heston. Die gasten krijgen het niet ge makkelijk. Want eigenlijk, zegt Edna 'hou ik een monoloog, slechts onderbroken door een paar volstrekte vreemden'. Die gasten worden neergezet in een fauteuil waarna Edna in haar zetel plaatsneemt, met aan haar linkerhand hendels waar mee ze de gasten kan wegknal- len als die vervelende dingen zeggen of de show dreigen te stelen. In de eerste aflevering ont vangt ze Sean Connery, Cliff Richard en de Britse strijdster &/\S. »r Marjan Mes Plobe bestaat niet meer. Eigen schuld'. Al- jus regisseur Gerardjan Rijnders in een Iterview in het jubileumboek Twintig «ar Globe', uitgegeven door de Stichting Het Zuidelijk Toneel. De toneelleider, na Rens vertrek Globe snel afkalfde, geeft de huid aan de zuidelijke theaterdirecteu- n, die na Bogaerts 'Hamletmachine' met pnpzinnige reacties' kwamen en aan het pchtingsbestuur, dat met 'laffe en domme ues' reageerde. pt fraai uitziende boek komt op een raar mo- |nt. De uitspraak van de Raad van State, dat mster Brinkman Globe moet blijven subsi- uwi omdat hij 'onbehoorlijk bestuur' heeft Wgd, leek aantrekkelijk voor de bestaande gelijke leiding. Die maakte snel gebruik van schuldbewustzijn van WVC en kreeg subsi- ,e ™°r deze jubileumuitgave, welke blijkbaar f besmette naam Globe opnieuw rijp voor de «omst moest maken. «aar inmiddels is bekend geworden, dat de Globe toch verdwijnt en dat de Stichting pwelijk Toneel een geheel nieuwe koers gaat fan, onder een nieuw bestuur en met een £uwe zakelijk artistieke leiding (Eric Anto- ntig Jaar Globe' is dan ook een merk- -Wi8 Pubhcatie waarin de artikelen van de willende scribenten elkaar enigszins over- «n, maar waarin niemand zijn kritiek op de f"g van zaken onder stoelen of banken steekt pratter Prof. Frans W. Sluijter had kennelijk ■anseinblevornting, zoals die zich onder de Fste artistiek leider, Ronald Klamer, voltrok oer uitgebouwd willen zien. Peelcriticus Eric van de Velden wijt de 'neer- Fnsespiraal' in zijn helder historisch over- F vooral aan het systeem van de koppelsub- ffi yaar^°°r zowel de belangen van vijf 3r/ntsesubsidiënten als van het rijk moesten ih Pohortigd. Door deze subsidieperikelen n J)laet de artistieke leiders steeds weer 1 r "^tuurlijk klimaat om lang genoeg aan ^«identiteit en de daarmee samenhan- f t P™ieksopbouw te werken. at™6 pet een artistiek leider om de gezel- 'ttrft m ran<tstad te evenaren of zelfs te póbe -t,n ^an ^wam er steevast de kritiek dat Rifi v k weira8 gelegen liet liggen aan zijn I Veld taa'c voor <*e eigen regio," aldus Van aen- „Lukte het daarentegen niet om lan delijk aanzien te verwerven, dan moest er ra zendsnel maar iets anders komen, want op een typisch provinciegezelschap zat men in Noord- Brabant niet te wachten". De rol van de zuide lijke schouwburgdirecteuren was daarbij niet zelden doorslaggevend. De eerverleden jaar ontslagen Eindhovense schouwburgdirecteur Jan Reijs laat het promi nente verleden aan het woord in interviews met Ton Lutz, Henk Rigters en zakelijk directeur Frits Bloemkolk. Lutz: „Er is in 1988 in het zui den alleen nog een 'structuur' maar geen elan, geen geest. Er komt een agentschap, daar moe ten ze het mee doen". Vechtersbaas Frits Bloemkolk, die zakelijk leiding gaf in de bloeiperiodes, over de subsi- diënten: „God, hoe vaak wilden ze niet dat je een bol plantte in september en dat er vóór kerstmis bloemen aan zaten. De natuur laat zich niet dwingen, cultuur nog veel minder. Er moet ruimte zijn voor ontwikkeling. Die was er in het verleden wel, nu is die helemaal weg". Eén van de oprichters van de stichting Het Zui delijk Toneel in 1955 was drs. Gerard Scham pers. Publiciteitsmedewerkster Marja van Tienhoven van Globe, heeft hem geïnterviewd. Hij komt tot een conclusie, die in deze tijd weer actueel is. Ais tegenstander van een regionale omroep propageerde hij indertijd de komst van een Brabantse zender met een nationaal bereik. „Wanneer je in Eindhoven een omroep had ge had met een bereik over Nederland en Vlaande ren, had je daarbij ook een sterke binding kun nen krijgen met acteurs, regisseurs, ontwerpers en schrijvers. Een betere cultuur infrastruc tuur. Dan hadden ze, wat nu gebeurd is in Den Haag niet kunnen maken". Ter verduidelijking: Het Zuidelijk Toneel werd in 1955 opgericht, ging later Ensemble he ten en in 1968 Globe. Vandaar het twintigjarig bestaan van Globe. De Stichting Het Zuidelijk Toneel zal blijven, maar onder een andere lei ding. In 1985 verdwenen de koppelsubsidies en werd de stichting volledig door het rijk gesubsi dieerd. De bemoeienis van de Haagse politiek met het regionale toneel is hierdoor groter ge worden zonder dat evenwel een duidelijk beleid wordt gevoerd. Het bizarre gesjoemel met Globe in Eindhoven en toneelgroep Theater in Arn hem is er het gevolg vaa Het boek Twintig Jaar Globe' bevat naast vernoemde artikelen voornamelijk een totaal overzicht van het ge speelde repertoire tussen 1956 en 1988. Rijkelijk voorzien van zwart-wit foto's. Door Henk Egbers Dezer dagen werd de 100- ste geboortedag van Ger- rit Rietveld 'gevierd' met onder meer een zeldzame veiling van een zeer be langrijk deel van zijn na latenschap; een kostbare collectie meubels. Behalve deze versnippering van zijn oeuvre zijn er ook po gingen om het bijeen te houden. Daarover vertelt het pas verschenen boek 'Het Rietveld Schroder Huis'. Zoals wellicht bekend zijn er kosten noch moeiten ge spaard om dit befaamde huis in Utrecht te restaureren en de status te geven van mu seum. Het huis ligt tegen de autoweg langs Utrecht-Oost weggedrukt. Hoe het daar te recht is gekomen, waarom het zo gebouwd is en interna tionaal befaamd werd, wordt in dit boek uitvoerig en inte ressant omschreven. „Het lijkt erop, alsof we dit relatief vroege werk van Rietveld eerst konden her ontdekken nadat de kritiek op het functionalisme had geleid tot een herwaardering van de autonome vormge ving", schrijft Wim Crouwel, als voorzitter van de stich ting Rietveld Schroder Huis. Dat het een autonome bouw is geweest, bewijst vooral het interview in dit boek met mevrouw Schroder. Zij gaf de opdracht tot de bouw en bedacht samen met Rietveld dit huis. Het niet eerder ge publiceerde interview werd gemaakt in 1982, toen zij 92 jaar was. Zij stierf in 1985. Hoewel de architectuur van het huis in relatie ge bracht kan worden met ge dateerde stijlontwikkelingen, heeft de vormgeving op de eerste plaats te maken met de zeer persoonlijke manier waarop Truus Schroder wilde leven en daarvoor een aangepast onderkomen schiep. Dat is een verfris sende impuls die uitgaat van dit gesprek met haar. Wij le ven in een tijd van massali teit en uniformiteit; passen De zuidwest-gevel van het Rietveld Schroder Huis' in 1981. - foto de haan ons leven aan aan de gepre fabriceerde wooninrichtin gen. Het omgekeerde is vaak niet mogelijk, maar toch... wonen, is op de eerste plaats een mentaliteit. De Engelse kunsthistoricus Paul Overy, die een uitvoerig inleidend essay schreef, zegt het zo: „Vaak wordt het Schroder Huis beschouwd als het enig bestaande bouw werk dat zowel de idealen als de formele vernieuwingen van De Stijl in zich verenigt, hoewel het ontwerp eerder pragmatisch dan program matisch was. Het vertegen woordigt veeleer een manier van leven dan dat het een manifest zou zijn". Maar toch, zo constateert hij, is dit huis waarschijnlijk vaker afgebeeld en invloed rijker geweest dan enig an der woonhuis uit de beginpe riode van het modernisme, met inbegrip van de villa's van Le Corbusier. Aardig is ook de opmerking over de balans die het huis heeft tus sen openheid en geslotenheid in dit dichtbevolkte land waar privacy hoog gewaar deerd wordt. Dit huis heeft een 'sociale privacy'. De architect Bertus Mul der, die ooit met Rietveld sa menwerkte, heeft in de voor bije jaren dit huis gerestau reerd. Hij schetst de uit gangspunten en schrijft met name ook over het kleurge bruik, dat ook vormgevend van groot belang is. 'Wij' doen in dit landje architecto nisch nog veel te weinig met kleur, zodat ook in dit opzicht dit huis inspirerend blijft. Het boek staat vol met kleurrijke en zwart-wit fo to's, die vanuit allerlei hoe ken en leefsituaties in ver schillende periodes duidelijk toelichtend aanvullen. Voor mensen die van architectuur, in hechte relatie met manie ren van wonen en leven hou den, een boek om van te smullen. Waarschijnlijk komt dan een bezoek aan het Schröderhuis in Utrecht op uw vakantielijstje te staan. Paul Overy e.a.: 'Het Rietveld Schroder Huia'. Uitg. De Haan, prijs j 49,90. 5 SiS: e Pia Dijkstra, - fotosanp gï: derwerpen brengt, meer kort registrerend nieuws. Er is min der tijd voor eigen nieuwsga ring, maar die tijd wordt wel minder versnipperd dan vroe ger. Er wordt gekozen voor een paar onderwerpen, waaraan meer tijd besteed kan worden. Deze procentuele verschui vingen zullen voor de meeste kijkers geen problemen opleve ren. v.v.' tegen zedenbederf: Mary Whi- tehouse. Ook ontvangt ze een omstreden politicus. „Dames en heren, een warm applaus voor Kurt Waldheim." Daar ver schijnt bovenop de showtrap (links voor het personeel) de Oostenrijkse president met het Hitier-verleden. Terwijl de zaal stampt en juicht en je als kijker vreemde gevoelens krijgt, gaat Edna's hand naar de hendel van haar schietstoel. Dame Edna speldt al haar gasten een naamplaatje op. terwijl ze dat bij Cliff Richard doet, zegt ze: „Voor het geval ik je verwar met Kurt Wald heim." Cliff mag overigens ook nog een nummer zingen en aanhet eind is er zelfs een een duet met Edna Eveage. De meeste gasten houden zich goed staande tegen deze lawine. Ze zullen wel enigszins voorbereid zijn, maar Dame Edna deinst nergens voor te rug. De kijker is gewaar schuwd. Maandag de 20ste zal de natie in tweeën verdeeld zijn: pro en contra de Dame. Voorlopig zijn er zes afleverin gen aangekocht. Door Jan Koesen HILVERSUM - Flory Anstadt, de geestelijke moeder van 'Kinderen voor Kinderen', heeft een tiendelige jeugdse rie gemaakt met de titel 'Vooruit met de geit'. De eerste uitzen ding is donderdag op Nederland 1. Het is speels gebrachte infor matie over dieren, for meel bedoeld voor de jeugd van 5 tot 9, maar ook volwassenen kun nen er wat van opste ken. Alle afleveringen spelen zich af in het Noorder Dierenpark te Emmen. Het verhaal is beschei den. Drie kinderen, een meisje en twee jongens, van rond 9 jaar, zijn vaste bezoekers van een die rentuin. Oppasser Henk vertelt van alles, ze mo gen meehelpen, maar er is één probleempje: het meisje heeft een geit die ze per se overal naar toe wil nemen. Helaas is er behalve de goede Henk nog de boze oppasser Douwe, die absoluut niet wil dat die geit in zijn tuin komt. Dus moeten de kinderen van alles probe ren om die geit aan Dou- we's oog te onttrekken, maar elke aflevering worden ze bijna betrapt. Dat verhaaltje is een rode draad bedoeld om de informatie over de na tuur van extra spanning Flory Anstadt: na Kinderen voor kinde ren' een serie over kin deren en dieren. - foto archief de stem te voorzien. Oppasser Henk is in werkelijkheid de bioloog van de dieren tuin en hij kan boeiend vertellen. Flory Anstadt kreeg na haar enorme successen met 'Kinderen voor Kin deren' behoefte een nieuw leuk, maar nu in formatief programma voor kinderen te maken. De drie kinderen in 'Vooruit met de geit' zijn een beetje gecoacht, maar hebben ook spontane vragen. Flory: „Ik heb vaak het gevoel gehad dat veel dierenprogram- ma's een drama-lijntje ontberen. Mijn verhaaltje met die geit is maar dun, maar het lijkt me leuker dan al die gekochte pro- dukties met commen taarstemmen. We hebben in Drente op scholen ge zocht naar kinderen die geschikt zouden zijn voor de rollen. Ze moesten toch wel verbaal ingesteld zijn en een beetje kunnen ac teren. Ook moest hun ac cent voor iedereen in het land verstaanbaar zijn. Met 'Kinderen voor Kin deren' kon ik maanden repeteren, maar daar had ik hier de kans niet voor. Een bezoek aan het Noor der Dierenpark kan ik trouwens iedereen van harte aanbevelen. Daar is een vlindertuin die uniek in Nederland is." ROTTERDAM (ANP) - Het bureau Mojo, organisator van popconcerten, gaat optreden tegen het zwart doorverkopen van toegangskaartjes voor popconcerten. Met ingang van optreden van Prince, die op 17 en 18 augustus op treedt in het Rotterdamse Feyenoord-stadion, zal op de kaartjes worden vermeld: 'Doorverkoop aan derden is verboden. Alleen aanschaf bij erkende verkoopbureaus garandeert geldigheid'. Op deze wijze denkt Mojo de zwarte handel in toegangskaarten, waarbij vaak een veelvoud van de oorspronkelijke prijs voor een kaartje wordt gevraagd, aan banden te kunnen leggen. Het open lijk aanbieden van toegangskaarten, zoals bij voorbeeld onlangs nog gebeurde met kaarten voor Michael Jackson in een televisie programma, zal dan niet meer geoorloofd zijn. LONDEN (AP) - De reuma tische aandoeningen van vier oude meesters zijn waarschijnlijk veroorzaakt door giftige zware metalen in de felle kleurstoffen waarmee zij werkten. Dat is de conclusie van twee Deense artsen. Volgens de medici Lisbet Pe- dersen en Henrik Pedersen van het universiteitsziekenhuis in Kopenhagen zijn de gewrichts- reumatiek waaraan Rubens, Renoir en Dufy leden en de scleroma (een ziekte die de huid verhardt) van Klee het gevolg van veelvuldig contact met giftige zware metalen. De vier meesters schilderden bij voorkeur in heldere en felle kleuren geel, rood en blauw en zij maakten daarbij gebruik van kleurstoffen waarin veel giftige zware metalen zitten als kwik, cadmium, lood en kobalt 'Gezonde' tijdgenoten bleken vooral in zachtere tinten te werken en voornamelijk ge bruik te maken van kleurstof fen met onschadelijke ijzer- en koolstofverbindingen. Van onze rtv-redactie HILVERSUM - Veronica brengt vanaf een drama-serie van 13 delen op de tv met de voorlopige titel 'De Spijker- hoek'. Het wordt een Nederlandse serie, maar het script wordt geschreven door het Engelse schrijvers-duo Gerard Glaister en John Brason. Deze twee zijn verantwoordelijk voor onder meer 'Colditz', 'The Secret Army' en 'Kessler'. De nieuwe serie gaat over twee families, die naast elkaar in de Spijkerhoek-buurt wonen. Het gezin Van Acker heeft een garage, de zoon is motorcrosser. De familie Sterrenburg runt een cafeta ria. De dochters zorgen onophoudelijk voor problemen. De serie wordt in z'n geheel opgenomen in Studio Aalsmeer en gemaakt door het bedrijf van Joop van den Ende. 'De Spijker- hoek' komt wekelijks op het scherm en duurt per keer 25 minuten.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 23