(m/v)
ISEN
halfjaarlijks overleg zonder concrete besluiten
GWK werkt 'savonds en iirt weekend
omdat n dan vrij bent
GWK
ENSEN
Sovjetunie schrapt geschiedenisexamen
Gereformeerde kerken opnieuw onder vuur
-even in Nogorno
loor stakingen
verlamd
olledig
RIET UIT
ND B.V.
JTISCH
l/V)
RANJE
Politie verstoort studententreffen
BUITENLAND
GWK: HET GELD- EN WISSELKANTOOR DAT BIJNA ALTIJD OPEN IS.
I MOSKOU (RTR) - De Sov-
lietunie heeft de overgangs
examens geschiedenis ge-
I schrapt. De verreikende
I hervormingsmaatregel
'LEUGENS VAN GENERATIE OP GENERATIE DOORGEGEVEN'
MADRID - De Navo zal pas op een later tijdstip
een fundamentele discussie aangaan over de kos
ten van de gemeenschappelijke verdediging en
ieen andere verdeling van de politieke verant
woordelijkheden binnen het bondgenootschap.
De Grenswisselkantoren NY
Lires
E
NIEUWSOVERZICHT
Moskou en DDR willen band met EG
Vijf zwarten in Zuidafrika terechtgesteld
Leden Jungle Commando vermist
Garnaal met 'zonnebril'
Lefebvre verwerpt akkoord met Yaticaan
Onderzoek naar Jim Wright
\IIGRO NV een van de
andige detaillist. Onze
n: Super Service,
'irkel en hebben een
2 miljard.
enthousiaste en vak-
is landelijk verdeeld
miers- en Vleeswaren
Breda. Doetinchem,
a voorA.G.F.
Breda en Grubben-
:entrale (Apeldoorn).
Itrecht, medio 1988 in
ommerciële diensten te
ntakt met belang-
net het hoofdkantoor
25.000 medewerkers.
i vooral op het gebied
it, verder centraal
ichering Nederland telt
lidden-Brabant een
i, alsmede van
rekken van
ing-produkten. Gézien
ag en moet worden
durende nascholing.
Jachten die aan het
ke opleiding op
ihappen;
il.
ftelijke sollicitatie
Iwerd gisteren geestdriftig
I verwelkomd door het rege-
ringsblad Izvestija.
I Het blad omschreef de geschie-
I denislessen als leugens die van
I generatie op generatie waren
1 doorgegeven.
De maatregel, die gevolgen
heeft voor alle scholieren tus-
'i sen de zes en zestien jaar, werd
I door Izvestija omschreven als
een moedig en eervol besluit.
Het regeringsblad riep op om
tijdens de zomervakantie al
nieuwe geschiedenisboeken te
schrijven. Voorgesteld wordt
om intellectuelen een collectie
artikelen en documenten sa
men te laten stellen die in klas
sen kan worden gebruikt.
Volgens waarnemers kan
een maatregel met een derge
lijke reikwijdte alleen van de
top afkomstig zijn. „Reusachtig
en onmeetbaar is de schuld van
hen die generatie na generatie
hebben misleid, hun hersenen
en zielen vergiftigend met leu
gens", aldus het onwaarschijn
lijk krachtige taalgebruik van
Izvestija.
„Het schrappen van de exa
mens was de enige sobere en
eervolle oplossing. Gisteren
nog was het ondenkbaar dat
een dergelijk besluit mogelijk
was. Iedereen - leraren, ouders
en leerlingen - voelen alleen
maar opluchting en dankbaar
heid over het besluit".
Berichten in de Sovjetmedia
over de eigen geschiedenis en
met name over de tot voor kort
'onbespreekbare' negatieve as
pecten van mensen als Stalin
en zelfs, zoals deze week, Le
nin, stroken nu al in het geheel
niet met wat kinderen op
school leren over deze Sovjet-
voormannen.
Dit mag niet voortduren, al
dus Izvestija. „Vandaag pluk
ken wij de bittere vruchten van
onze eigen morele compromis
sen, betalen wij voor het in
stilte aanmoedigen van dingen
waar wij ons nu voor schamen
en waarover wij niet weten hoe
wij de vragen van onze kinde
ren moeten beantwoorden", al
dus het blad.
ij heeft een brede kennis
an de detailhandel in
ivensmiddelen, is dyna-
lisch, beschikt over gede-1
en bedrijfseconomische
ennis, heeft zeer goede
entaktuele eigenschap
en en heeft minimaal een
IDS-/MEAO-opleiding.
idien u zich in boven-
taand funktieprofiel her
ent en u deze uitdaging
ran wilt nemen, kunt u
'oor aanvullende informa-1
e tijdens kantooruren kon-|
akt opnemen met de t
van Bokhoven, Commer|
ieel Manager, Breda tel.
076-711800) of de heer
V. Boers, Commercieel
/lanager, Schiedam tel.
010-4151055).
J kunt telefonisch een
ollicitatieformulier aan-
ragen bij Unigro N.V.,
afdeling Personeel
Drganisatie, mevrouw
van Lunsen tel.
030-880391),
3ostbus 3020,
3502 GA Utrecht.
Navo ontwijkt geldzaken
Door onze correspondent Frans Boogaard
Met die afspraak, en verder zonder enig concreet besluit,
hebben de Navo-ministers van Buitenlandse Zaken hun
halfjaarlijkse Noordatlantische raad in Madrid afgeslo-
0p de eerste Navo-top in Span-
l je, tevens de laatste onder
voorzitterschap van secretaris
generaal Lord Carrington, heb
ben het oost-west-overleg, de
politieke veranderingen in het
Oostblok en de toekomst van de
Navo centraal gestaan.
De ministers van Buiten-
landse Zaken hebben het zich
[gemakkelijk gemaakt door een
van de heetste hangijzers in de
[verhouding tussen Amerika en
[de Europese bondgenoten, een
■reële verdeling van de defen-
Isiekosten over de lidstaten,
voor onbeperkte tijd voor zich
luit te schuiven.
De Navo-ministers kwamen
[op die formule nadat vooral de
nerikaanse minister Shultz
en zijn Westduitse collega Gen-
scher er voor hadden gepleit
het in stand houden van een
[toereikende defensie, in de eer
ste plaats als een gezamenlijke
Navo-opdracht te blijven zien.
„De westerse defensie is on
deelbaar. We moeten collectief
ntwoord geven op de dreiging
lit het oostblok", aldus Shultz.
[Genscher voegde daaraan toe
[dat de Navo er voor moet wa
lken dat in de publiciteit het
eld wordt opgeroepen van
[een loodzware last, waarvan
i ons allen willen ontdoen.
Volgens hem moeten de lid-
aten meer oog hebben voor de
verworvenheden van de Navo -
[de nu al ruim veertig jaar
[lange afwezigheid van oorlog -
|die feitelijk met geen geld te
[betalen zijn.
Van den Broek zei dat de
ropese Navo-landen geza-
nenlijk moeten proberen door
[meer efficiency hun aandeel in
[de Navo-uitgaven te drukken.
[Volgens hem hebben Shultz en
[diens defensiecollega Carlucci
|er het Amerikaanse Congres al
herhaaldelijk op gewezen, dat
er geen sprake van is dat West-
Europa zijn verantwoordelijk
heden op het gebied van de de
fensie-uitgaven ontloopt.
Van den Broek bestreed dat
op dit punt binnen het bondge
nootschap grote politieke te
genstellingen bestaan. Niette
min wordt in het slotcommuni
qué dat de ministers na afloop
verspreidden, nadrukkelijker
dan voorheen gesteld dat de
kosten van een gemeenschap
pelijke verdediging evenwich
tig moeten worden verdeeld.
Tijdens een korte persconfe
rentie na afloop van de twee
daagse top juichte Van den
Broek zeer toe dat in het slot
communiqué is vastgelegd dat
in december de Navo-raad een
'comprehensive concept', een
alomvattend ontwerp-docu-
ment over wapenbeheersing en
ontwapening krijgt overlegd.
„Daarmee kunnen we laten
zien dat het er ons niet alleen
om gaat de defensie-uitgaven
op te voeren, maar dat we ook
oog hebben voor wapenbeheer
sing", aldus de minister, die in
het verleden zelf op dit ont-
werp-document herhaaldelijk
heeft aangedrongen.
Volgens Van den Broek is
overigens het westen wel ge
dwongen zijn bewapening op
peil te houden, omdat ook het
oostblok - zoals uit een door de
minister als 'indrukwekkend'
omschreven presentatie van de
voorzitter van het militair co
mité, generaal Altenburg, nog
bleek, de produktie en moder
nisering van zijn conventionele
bewapening, tanks en artille
rie, onverminderd doorzet. Van
den Broek: „Dat is niet veran
derd, ondanks de ontspanning
die we tussen oost en west nu
kunnen waarnemen."
FREEDOM BRIDGE (RTR/UPI) - De Zuidkoremnse politie heeft gisteren door kwistig gebruik van traangas een poging
van vele duizenden radicale jongeren verstoord om het aan de grens te laten komen tot een ontmoeting met studenten uit
Noordkorea.
Duizenden jongeren uit Zuidkorea, wier leus was 'Laat ons het vaderland verenigen', werden opgepakt of ruw verspreid
toen zij probeerden Seoul te verlaten op weg naar de vijftig kilometer ten noorden van de hoofdstad gelegen gedemilitari
seerde zone. Een student probeert tevergeefs een gat in de barrière van oproeragenten te springen.
- FOTO AP
R- EN HOGER NIVO
IN - ROTÏ."OAM UTRECHT
B0SKOU (DP A/RTR) -
poortdurende demonstra
tus en stakingen hebben de
Tigelopen drie weken het
pen in de enclave Na-
lorno-Karabach, in de Sov
jetrepubliek Azerbajdzjan,
[Olkomen verlamd. Er
dreigt hierdoor een tekort
Jan levensmiddelen te ont
man. Dit meldde de Sovjet-
issische partij krant 'Prav-
p gisteren.
Ngens de krant protesteren
ïiP ,enden etnische Arme-
tu rs al wekenlang iedere dag
pae hoofdstad Stepanakert,
i0fr w'nke's> fabrieken en
taurants gesloten blijven en
openbaar vervoer niet rij dt.
IjT® Partij nrganen in het ge
il» u eetsea de situatie niet
L ,r' ,un °Proepen weer aan
r' „erk te gaan worden volle-
genegeerd", aldus de krant.
[T® Jen verergert de 'depri-
L_ e toestand' van de le-
Ihirf j nvoorziening de
ptandigheden.
L meerderheid Armeense
L,, nS van Nagorno-Kara-
»hi ,ei?t,aansluiting van het
F ea bij de Sovjetrepubliek
f ®,nle- Volgens Pravda
r«n daarvoor ook nog steeds
■Memonstreerd in de Ar-
nse hoofdstad Jerevan. In
/«erbajdzjaanse hoofdstad
daarentegen protesteer
den gisteren vijftienduizend
mensen tégen de aansluiting
van Nagorno-Karabach bij Ar
menië.
Volgens Pravda heeft de Ar
meense bevolking van de en
clave een burgerwacht inge
steld om zich te beschermen te
gen etnisch geweld van Azer-
bajdzjaniërs. „Deze burger
wacht heeft echter geen rust in
het gebied gebracht, maar in
sommige gevallen juist conflic
ten uitgelokt", zo meldt het
blad.
HARARE (ANP) - De gereformeerde
kerken in Nederland mogen lid blij
ven van de Gereformeerde Oecumeni
sche Synode (GOS), maar ze komen
tijdens de volgende vergadering in
1992 opnieuw onder vuur te staan.
Deze conclusie kan worden getrokken
aan het einde van de GOS-bij een
komst in Harare.
De GOS riep de gereformeerde kerken op
hun standpunt over homoseksuele prak
tijken te herzien en afstand te nemen van
het rapport 'God met ons', waarin volgens
de GOS een ondermijnende visie op het
gezag van de Bijbel wordt ontwikkeld.
Het bestuur van de GOS heeft de op
dracht gekregen de komende jaren na te
gaan in hoeverre de Gereformeerde Ker
ken gevolg geven aan deze besluiten. In
1992 moet dan advies worden uitgebracht
of de Nederlandse gereformeerden wel of
niet lid van de GOS kunnen blij vea
De verwachting is dat sommige kerken
dan opnieuw proberen de Gereformeerde
Kerken eruit te zetten.
„De GOS wacht de komende jaren de
enorm moeilijke taak te voorkomen dat de
besmettelijke ziekte die de Gereformeerde
Kerken in Nederland heeft aangetast zich
onder de andere lidkerken verspreidt."
Dat stelde de Orthodox Presbyterian
Church in de Verenigde Staten (OPC) gis
teren in een verklaring waarin deze kerk
aankondigde onmiddellijke uit de Gere
formeerde Oecumenische Synode te stap
pen.
De blanke Gereformeerde Kerk in Suid-
Afrika (GKSA), één van de oprichters van
de GOS, heeft haar lidmaatschap opge
schort totdat de synode van deze kerk in
De Sendingkerk eist dat de NGK
haar verklaring intrekt, waarin aarts
bisschop Desmond Tutu scherp wordt
aangevallen op zijn verzet tegen de
apartheid.
- FOTO AP
1991 een definitief besluit heeft genomen.
De discussie over de aanpak van apart
heid leverde deze week met het voorstel
van de Zuidafrikaanse predikant Nico
Smith echter de meeste verrassende ont
wikkeling binnen de GOS op.
Er wordt onder auspiciën van het GOS-
bestuur een confrontatie over de apartheid
en de houding van de kerken gehouden
tussen de (blanke) Nederduitse Gerefor
meerde Kerk (NGK) en de drie vroegere
dochterkerken voor Indiërs, zwarten en
kleurlingen.
Het voorstel van Smith werd ontvangen
als een geschenk uit de hemel: velen ge
tuigden dat hun gebed was verhoord.
Prof. Johan Heyns, voorzitter van de
NGK-synode, zei ontroerd: „het voorstel is
een antwoord op ons gebed". Heyns, die
openlijk beleed dat zijn kerk tot twee jaar
geleden ten onrechte heeft geprobeerd de
apartheid theologisch te rechtvaardigen,
meent dat de confrontatie als katalysator
kan werken in de betrekkingen tussen de
vier NG-kerken.
Hij hoopt dat de vier kerken over vier
jaar een gezamenlijke visie op de apart
heid en de houding van de kerken aan de
GOS kunnen presenteren.
Een dissonant geluid in het koor van
blijgestemden, zij het buiten de vergade
ring, kwam van de afgevaardigde van de
NG-Sendingkerk, de vroegere dochter
kerk voor kleurlingen, prof. J. Adonis.
Hij is zeer teleurgesteld dat de GOS
geen enkele uitspraak over de apartheid
heeft gedaan, juist op een moment dat er
in Zuidafrika een massale, door kerken
gesteunde, staking plaats had. Adonis is
zeer sceptisch over de confrontatie.
Het staat voor Adonis nog lang niet vast
dat het bestuur van zijn kerk zal instem
men met deelneming. Daarvoor is nog te
veel onduidelijk. Voor de Sendingkerk is
van essentieel belang dat van iedere kerk
evenveel afgevaardigden aanwezig zijn.
Verder is nog onduidelijk wat er precies
besproken gaat worden en of ook de zen
dingskerken uit de frontlij nstaten, waar
van sommige sterk afhankelijk zijn van de
NGK, aan de confrontatie mogen deelne
men.
Het bestuur van de Sendingkerk eist bo
vendien dat de NGK de recente verklaring
intrekt, waarin de voorzitter van de kerk,
ds. Allan Boesak, samen met aartsbis
schop Desmond Tutu scherp worden aan
gevallen op hun verzet tegen de apartheid.
Alle 75 GWK-kantoren hebben - voor alle klanten van alle
banken - geld, vreemdgeld, reischeques en reisverzekeringen
in huis. Voor als u een weekendje weg wilt of met vakantie gaat.
Of als u kontantgeld wilt op uw girobetaalkaart, bankcheque of
credit card.
Zeven dagen per week bent u welkom. Van 's ochtends vroeg tot in
de avond. Snélle service mét een glimlach. Niet alleen bij de grens
overgangen, maar óók op 35 NS-stations.
Bel (óók 's avonds) voor koersen, adressen en openingstijden:
020 - 5 69 06 90. Viditel paginanummer 75030.
Raar maar
WAAR. In het land
met de kleinste
munteenheid is een chro
nisch gebrek aan klein
geld. Het woord
'spicci' ligt bij
iedereen voor in de
mond.
Als ik in de taxi
een biljet van vijf
tigduizend lire, ruim
75 gulden, te voor
schijn haal, steekt de
chauffeur wanhopig beide
handen ten hemel: geen 'spicci'.
En als ik om zeven uur 's avonds
mijn kruidenier met honderd
duizend lire wil betalen, biedt de
lade van zijn kassa een mis
troostige aanblik.
Toch heeft hij dan die dag al
ettelijke honderden mensen in
zijn goedlopende negotie gehol
pen. Doodsbang dat hij beroofd
wordt, draaft hij elk uur naar
zijn nabijgelegen huis met alle
biljetten van vijftig en honderd
duizend lire.
Oscar, de man van mijn kran
tenkiosk, schrapt altijd zijn laat
ste lires bij elkaar om te wisse
len. Ik ben immers een van zijn
beste klanten. Van een biljet van
honderdduizend heeft hij me al
eens negentien lapjes van vijf
duizend teruggegeven. Spicci of
geen spicci, échte wisselproble
men zijn er nooit.
De taxi-chauffeur loopt een
winkel of bank binnen en komt
terug met wisselgeld. In de eigen
buurt zijn er al helemaal geen
moeilijkheden. „Betaal morgen
maar", zegt de kruidenier en hij
neemt zelfs niet de moeite het
bedrag op te schrijven. „Hoeveel
was het ook weer?" vraagt hij de
volgende dag.
Wie zoals ik gewend is de
portemonnee in zijn achterzak
te dragen, zal in Italië menige
broek verslijten. Het vele klein
geld blaast de beurs al snel op
tot een harde bobbel. Bij de be
taling van een cappuccino met
bij voorbeeld twee biljetten van
duizend kan de nietsvermoe
dende klant in een keer verrast
worden met tien, vijftien
muntjes.
De kleinste Italiaanse munt,
die van tien lire (1,5 cent), is een
stuk groter dan onze inmiddels
verdwenen cent. Dan komt die
van twintig lire, vervolgens die
van vijftig, die van honderd en
welja waarom ook niet die van
tweehonderd. De duurste munt
is die van vijfhonderd lire, een
prachtstuk. Een koperen munt,
gevat in een glanzende zil
verkleurige ring.
Nadat ze zich bij de munten
lekker hadden uitgeleefd, deden
de monetaire autoriteiten het bij
het papiergeld wat kalmer aan.
Briefjes van duizend, tweedui
zend, vijfduizend, tienduizend,
vijftigduizend en honderddui
zend.
Veel toeristen worden horen
dol van het gegoochel met die
vele duizenden lires. „Hoeveel is
dat in het Nederlands, Jan?" of
kreten van dergelijke strekking
in alle talen kun je dagelijks in
het centrum van Rome horen.
Het is ook verdraaid lastig reke
nen. Op dit moment heeft de lire
echter een koers tegenover de
gulden bereikt die het omreke
nen tot een peuleschilletje
maakt.
Hier een nuttige vuistregel
voor Italië-reizigers: drie nullen
er af laten en dan bij wat er
overblijft de helft bijtellen.
Tweeëntwintigduizend lire bij
voorbeeld is dus pakweg drieën
dertig gulden.
Met al die duizenden, al die
reuzencijfers, hebben veel bui
tenlanders het idee dat ze in Ita
lië moeten overschakelen op een
soort Monopoly-geld. De eerste
indruk, dat het geld in Italië
niks waard is, verandert wel bij
het omrekenen van de prijzen
van het mooie spul dat bij Ar
mani, Valentino en Gucci in de
etalage ligt.
Maar goed, ook de Italianen
schamen zich een beetje dat hun
lire meer lijkt te passen bij een
straatarm Derde Wereldland
dan bij de vijfde economische
mogendheid ter wereld.
Vandaar dat er eind dit jaar,
begin volgend, drie nullen af
gaan. Italië krijgt een zware lire,
zoals dat heet. Nu is tien lire an
derhalve cent. Straks is één lire
anderhalve gulden.
Maar nu de dagen van de
oude lire geteld lijken worden de
Italianen bevangen door nostal
gie. Ze willen niet van hun ker
misgeld af. Uit een onderzoek is
gebleken dat voor een meerder
heid van de bevolking de zware
lire niet hoeft.
BRUSSEL (RTR) - De Sovjetunie en de Duitse Democratische
Republiek hebben donderdag verklaard diplomatieke betrek
kingen met de EG te willen aanknopen, zo maakte de Europese
commissaris voor externe betrekkingen, Willy de Clerq, gister-
avondbekend.
Het verzoek werd mondeling gedaan, aldus de Clerq. Dit werd
gedaan bij de ondertekening in Moskou van een verklaring van
wederzijdse erkenning tussen de EG en de Comecon, de Oost-
europese tegenhanger van de Europese Gemeenschap, aldus De
Clerq.
PRETORIA (AFP) - Vijf wegens moord ter dood veroordeelde
zwarten zijn vrijdag bij zonsopgang in de centrale gevangenis
van Pretoria opgehangen. Dit heeft een woordvoerder van het
Ministerie van Justitie bekendgemaakt.
Volgens de woordvoerster Amanda Haasbroek is als gevolg
van een uitspraak van het Opperste Gerechtshof donderdag
avond de terechtstelling van twee andere zwarten uitgesteld.
Een van de twee, de 23-jarige Paul Setlaba, is een van de onge
veer 50 mensen die voor een 'politiek' misdrijf ter dood zijn
veroordeeld.
PARAMARIBO (ANP) - De leider van het Jungle Commando
Ronnie Brunswijk heeft president Ramsewak Shankar ge
vraagd het leger op te dragen op te houden met vechten in het
Patamacca-gebied.
Dit heeft Brunswijk meegedeeld in een telefoongesprek met de
staatsradio in Paramaribo. De aanvallen van het leger zijn
volgens Brunswijk donderdagmiddag begonnen. Van het
Jungle Commando worden negen mannen vermist.
LONDEN (AFP) - Garnalen, die woeste roofdieren van de zee,
hebben een voor ongewervelde dieren bijna uniek vermogen
om kleuren te zien enzij zijn ook uitgerust met natuurlijke
zonnebrillen om beter hun prooi te kunnen vinden en te van
gen.
In de jongste editie van het wetenschappelijke Britse blad Na
ture wordt er door Justin Marshall van de universiteit van
Sussex melding gemaakt van deze bijzondere eigenschap van
een bepaalde garnalensoort, die zoals bidsprinkhanen voorzien
is van lange voorpoten.
ROME - In het Vaticaan wordt met grote spanning gewacht op
wat de rebelse Franse bisschop Marcel Lefebvre de komende
dagen zal doen.
De zeer behoudende Lefebvre (82), die een eigen broederschap
heeft opgericht, bereikte vorige maand een principe-akkoord
met het Vaticaan over de terugkeer van zijn beweging in de
schoot van de moederkerk. De bejaarde bisschop, die het Con
cilie verwerpt en door paus Paulus VI in de uitoefening van al
zijn functies geschorst werd, schijnt zich echter bedacht te heb
ben. Als dat inderdaad zo is lijkt een schisma onvermijdelijk.
WASHINGTON (RTR) - De commissie voor de ethiek van het
Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteren bekend
gemaakt dat zij aan een vooronderzoek begint naar beschuldi
gingen van laakbaar gedrag aan het adres van de voorzitter
van het Huis van Afgevaardigden, Jim Wright.
Wright, Democraat uit Texas, zei dat de beschuldigingen,
veelal gebaseerd op persberichten die enkele jaren geleden
verschenen, polijiek gemotiveerd waren en hij publiceerde een
uitvoerige afwijzing. De afwijzing en een stapel rekeningen en
andere papieren zijn overgedragen aan de commissie voor de
ethiek.