DE STEM ngela Lansbury: ster van 62 AAK SUCCES IN 'MURDER, SHE WROTE' NA LEVEN VOL BIJROLLEN 'De mensen snakken naar echte muziek' Poetry International: ook dichters uit unistische landen WOENSDAG 8 JUNI 1988 co Corrigeren Meubelstuk 'Gaslight' Vriendelijk Vuilniswagens werkt Sielpen. PHM BLUES VAN BOBBY KING EN TERRY EVANS Het oplossen van een cryptogram geeft een dieP® bevredigingIk denk dat die bevrediging wiskundig van aard is Dr.H.J. Verschuyl, prof. inde semantiek ai 111 rDirkVellenga Jju de NCRV de serie 'Murder, she wrote' weke- fiks uitzendt, is Angela Lansbury een bekend ge acht in de Nederlandse huiskamers. De 62-jarige ctrice heeft er wel eens slechter voor gestaan, laar hele leven speelde ze louter bijrollen en in 70 zette ze zelfs een punt achter haar carrière. Up dat moment volgden de drama's in haar leven jlkaar griezelig snel op. [aar zoon Anthony raakte jrslaafd aan drugs en kon al ien door een uitgebreide ont- jskuur gered worden, jok Deirde, haar dochter, fempte met drugproblemen en ion David maakte een moei- Éke tijd door in Vietnam. Toen in 1970 de woning aan het trand van Maibu, ten noorden ian Los Angeles, volledig af- andde, namen Angela en fear man Peter Shaw een be- ngrijke beslissing. Ze koch- n een oude pastorie op het Ierse platteland. I In alle rust werd het gezins- iven weer op orde gebracht, ngela liet alle aanbiedingen »r films en musicals schie- n. Later zou ze deze periode di gelukkigste in haar leven jemen: „Ik heb een paar jaar ng serieus gedacht dat de rest in mijn leven er zo uit zou fen: tuintje wieden, appeltaart ken en in de zon zitten." [Toch kwam ze terug in het fek, al was het in eerste in- antie niet op een overdonde- nde manier. In Engeland trad ze op in musicals en ze kreeg ïeinere rollen in twee grote gatha Christie-verfilmingen, Jloord op de Nijl' en 'De spie- fel brak'. Die films brachten aar geen golf van publiciteit, aar zorgden er wel voor dat op het verlanglijstje kwam tf staan van mensen die bezig aren met de voorbereiding i een Amerikaanse tv-serie, i in de verte zou doen denken de Miss Marple-verhalen i Agatha Christie. serie 'Murder, she wrote' i bedacht door Bill Link en Levinson, die hadden legewerkt aan verschillende tive-reeksen, en zou gaan jrer een slimme oude dame, die nder bloed, geweld en kogel- gens moorden oplost in het plaatse Cabot Cove in Maine, de noordelijke, groene staat aan de Amerikaanse oostkust. Eerst zou Jean Stapleton, be kend als Edith in de serie 'AU in the Family', de rol van schrijfster-speurneus Jessica Fletcher spelen, maar zij trok zich terug toen haar man over leed. Angela Lansbury kreeg tot haar verrassing de rol. Als Engelse voelde zij de puriteinse sfeer van het verhaal goed aan en bovendien kon ze de script schrijvers corrigeren op het ge bied van kleding, taakgebruik en omgangsvormea Vrij snel na de start in 1984 werd 'Murder, she wrote' in Amerika een groot succes. De behoefte aan ouderwets her senwerk was veel groter dan de makers aanvankelijk hadden gedacht. „Iedereen met ver stand van tv-series voorspelde ons een geheide flop. Zei ad- den we ook slechts bescheiden verwachtingen", zei een van hen later. Duidelijk werd dat het succes voor een groot deel te danken was aan Angela Lansbury. De geroutineerde actrice kon, voor het eerst in haar carrière, eisen stellen. Ze liet onlogische sce nes herschrijven en maakte een eind aan het systeem dat er na twee afleveringen weer een nieuwe regisseur kwam. Ze wilde werken met een paar vaste regisseurs: „Ik wil niet behandeld worden als een meubelstuk." Ook de moordende werktij den werden aangepast. In het eerste seizoen liep een werkdag gemakkelijk uit tot 16 of 17 uur. moeder van Elvis Presley, hoe wel ze toen nog maar 35 was. Nu heeft ze eindelijk een rol die precies bij haar leeftijd en haar karakter past. Angela Brigid Lansbury werd in Londen geboren in een welgesteld gezin. Ze ging naar een dure meisjesschool en een conservatorium en kreeg in het begin van de Tweede Wereld oorlog een studiebeurs voor de toneelschool in New York. Haar moeder besloot met haar en haar tweelingbroers meteen naar Amerika te verhuizen. Vader Lansbury was overleden en de toestand in Londen werd steeds gevaarlijker. Angela Lansbury als de puriteinse speurneus Jessica Fletcher in de tv-serie 'Murder, she wrote', die de NCRV uitzendt. - fotoanp Angela Lansbury bedong dat ze niet langer dan 12 uur per dag op de set hoefde te zijn. Dat is al zwaar genoeg voor een dame van over de zestig, vooral als je bedenkt dat er vijf dagen per week op die manier ge werkt moet worden. Elke week moet een aflevering vastgelegd worden en dat gedurende acht maanden per jaar. De serie ging lopen als een trein, Angela kreeg een con tract voor zeven jaar, Link en Levinson lieten het dagelijkse werk over aan Peter Fisher en steeds vaker werden locaties buiten het dorpje Cabot Cove gevonden om variatie en fris heid te waarborgen. Lansbury heeft alles over voor de serie. Elke avond gaat ze om een uur of tien naar bed, omdat ze 's morgens om kwart over zes alweer vertrekt naar de studio. Een tijd lang vond ze het nodig om vijf uur op te staan en nog even een rondje te joggen. Als Jessica Fletcher is Angela doortastend, spits, maar vooral vriendelijk. Vaak moest ze in haar loopbaan bitse tantes spe len, die veel ouder waren dan ze zelf op dat moment was. In 'Blue Hawaï' speelde ze de Het succes kwam snel en on verwacht. Angela werd in 1943 gevraagd voor de rol van het oplettende dienstmeisje Nancy in de film 'Gaslight' van George Cukor. Als 17-jarige stond ze in de studio's met In- grid Bergman en Charles Boyer en ze deed het zo over tuigend, dat ze genomineerd werd voor een Oscar voor de beste bijrol. Haar moeder, zelf een ex-ac trice, was enthousiast. Ze kocht onmiddellijk kleren en schoe nen voor haar kinderen en ver huisde de familie naar film land Californië. Angela kreeg een serie bijrollen en verdiende het voor die tijden niet geringe bedrag van 500 dollar per week. In 1949 trouwde ze met Peter Shaw, ook een Engelsman in Hollywood, die nog steeds haar echtgenoot en de laatste jaren ook haar manager is. In de jaren vijftig was ze vaak te zien in dramaproduk- ties op de Amerikaanse tv, daarna brak een periode aan vol rollen in musicals, die niet zelden de heilige grond van Broadway haaldea Maar het grote publiek kende haar niet Pas nu ze oma is en een tweede carrière beleeft, is de naam Angela Lansbury een begrip. „Ik ben niet het type voor een face-lift. Daar geloof ik niet in", kan ze zich nu veroorloven te zeggen. „Je kunt ouder wor den met waardigheid. Je moet bereid blijven te leren, hoe oud je ook bent." ROTTERDAM (ANP) - Op de 19de aflevering van Poetry International, die van 18 tot en met 25 juni in De Doelen in Rotterdam gehouden wordt, zullen voor het eerst alle dichters uit communistische landen die zijn uitgenodigd ook daadwerkelijk kunnen verschij nen. Deze soepelheid van de communistische autori teiten is een geheel nieuwe ervaring voor Poetry In ternational. Een belangrijke vertegen woordiger van deze groep dichters is Nizametdin Ach- metov uit de Sovjetunie, die vorig jaar juni na een ge vangenschap van 21 jaar werd vrijgelaten. Achmetov kreeg in 1984 het Poetry- Eregeld, dat jaarlijks wordt toegekend aan een dichter die wegens zijn poëzie wordt onderdrukt. Achmetov kreeg in het westen pas in 1978 bekendheid, toen hij ge dichten in een lading hout naar het westen smokkelde. Organisator Martin Mooij vertelde dat ook de Chinese autoriteiten aanmerkelijk soepeler zijn geworden dan in het verleden het geval was. De organisator van Poetry was onlangs in China en merkte daar dat allerlei contacten met Chinese schrijvers veel gemakkelij ker tot stand kwamen dan in het verleden het geval was. Bij de officiële opening van. Poetry International op 20 ijiji juni door de Rotterdamse i;l;i wethouder Vermeulen zul- j;j;j len 18 vuilniswagens, voor- Si; zien van een dichtregel of jij:; boektitel, een défilé rond De jijij Doelen verzorgen. De stoet jijij wordt vanuit een geluids- ;i;i; wagen aangevoerd door de ;i;i; Rotterdamse dichter Jules ;j;j; Deelder, wiens regel 'Een ijiji gedicht is een bericht' als ijiji motto voor het poëzie-festi- i;i;i val gekozen is. i;i;i Mooij toonde zich enthou- i;!;i siast over het initiatief van !;i;i de Rotterdamse reinigings- S;i dienst Roteb om vuiliswa- jijij gens van dichtregels te jijij voorzien. „De Roteb bezorgt poëzie voor elke huisdeur. ;j;j; Zo komt poëzie dichter bij ;i;i; de mensen", aldus Mooij. ijiji Tijdens Poetry Internatio- ijiji; nal zullen 50 dichters uit 20 ijiji; landen hun werk voordra- jijij gen. ij-jij Poetry International, dat ijiji sedert begin dit jaar in een ijiji stichting is ondergebracht, Si; denkt er voorlopig niet aan jijij om in het programma ele- jijiji menten op te nemen die een jijij: groter publiek aanspreken. ;i;!i „Als je internationale poëzie ijiji; wilt laten horen blijft de ijiji verstaanbaarheid natuur ijs lij k altij d een probleem", al- ij: j: dus Martin Mooij. Toch zijn Si er volgens hem avonden van Jules Deelder: Een ge dicht is een bericht. - foto a.m.o. fok Poetry Internationa], waarop ruim duizend bezoe kers aanwezig zijn. De voorzitter van de nieuwe stichting, het PvdA- Tweede-Kamerlid Kom brink, merkte op dat critici van het vermeende elitaire karakter van Poetry Inter national beter met sugges ties kunnen komen over hoe de aantrekkelijkheid van het festival voor een breder publiek vergroot zou kun nen worden. Vanuit het Rot terdamse gemeentebestuur, dat Poetry met subsidie steunt, klonken vorig jaar opvattingen dat de organi satoren een programma zouden moeten presenteren dat een breder publiek aan spreekt. De openingsavond van Poetry International zal dit jaar geheel gewijd zijn aan Hebreeuwse poëzie. De ove rige avonden worden gevuld door dichters van overal ter wereld. Twee avonden voor' de officiële opening zal in een soort voorprogramma een prijs worden uitgereikt aan de meest aansprekende Nederlandstalige debutant. Deze prijs van 2500 gulden is mogelijk gemaakt door steun uit het bedrijfsleven Vie de platen van Ry Cooder kent, weet dat deze Ameri- aanse wonder-gitarist verzot op rhythm blues. Ry Cooder schept er eer en genoe gen in die R B zo authentiek nogelijk na te spelen. Daartoe gebruikt hij steevast een aan- zangers die voor typische achtergrondkoortjes zorgen Achtergrond is eigenlijk niet het juiste woord. De zangers [spelen een zo prominente rol dat ze doodeenvoudig niet weg *e denken zijn Bobby King en Terry Evans "horen tot Ry Cooders vaste angers. Bobby en Terry voel den en vulden elkaar vocaal o goed aan dat ze besloten sa- nen een duo te vormen en een plaat te maken. Zodoende ver scheen enige tijd geleden de dpee 'Live let live'. Vorige week waren Bobby en Terry het land voor twee concer ten met Ry Cooder. Bij die ge legenheid sprak ik met hen over hun elpee en de kansen in [Amerika voor ouderwetse [rhythm blues. Tijdens dat gesprek ontpopt Bobby King j?™ als de grote woordvoer- ?er' ,Terry Evans zat er mees tentijds bij en luisterde er- "aar. Waarom hebben we zo lang ■"oefen wachten op deze elpee? Bobby King: „Ik denk dat we eerst moesten wachten tot 1»! die modeverschijnselen als "hsco en rap voorbij waren. e moesten wachten tot er bij Pe mensen weer behoefte be nd aan echte muziek We Sm!1611 bovendien wachten jot het onze beurt was, en nu s het onze beurt. Dit is onze terste elpee samen. Ikzelf heb ™ee keer een elpee gemaakt Foor Wamer Brothers, in '72 öl' en een keer voor Mo- ™wn. In 1984 was dat. Nu zit- Jl by Rounder Records, m» n tabel, maar ik heb i® vertrouwen dan voor- vr^H" nu meer aandacht [Voor ons". Roe zijn de reacties in Ame- nw op de elpee? t&ïuf "Heel g0ed slaat weer aan. Voor we r«p SPI EINDREDACTIE WIM VAN LEEST met Ry Cooder op deze toer- nee gingen, zag ik in de hitlij sten aardig wat R& B-spul staan, zelfs van oudere acts. Ik ben blij, want je kunt door al lerlei trends afdwalen, maar op den duur moet je weer bij de echte muziek uitkomen, bij de nummers met een bood schap, nummers die iets te vertellen hebben en dat zijn dus R& B-nummers. Jonge ren zijn er ook gek op. Soms zit ik thuis wat met mijn eigen muziek te klooien of draai ik oude soulmuziek Ik doe dat meestal met de volumeknop open en dan komen er hele horden kids op af. Die staan dan buiten op de stoep mee te swingen". Terry Evans: „Ze houden ervan en luisteren ernaar en ze nemen het serieus, die jon geren. De radio-stations pik ken het op. Vroeger waren mensen gek op R B dus er is geen reden waarom dat nu niet opnieuw zou kunnen ge- beureu Mensen blijven im mers mensen". Toch bekoelde de liefde voor R Bin de jaren zestig Bobby: „Het was niet zozeer de liefde die bekoelde. De pla tenindustrie wilde een andere richting inslaan en men wilde die soul meer. De soul werd gewoon afgesneden. Terry en ik kregen bijvoorbeeld hele maal geen kans meer. Afge zien van ons werk met Ry hebben we veel studiowerk moeten doen om ons hoofd bo ven water te houden. De indu strie wilde één gelijkvormige muzieksoort. Dat was makke lijker te beheersen dan ver schillende muzikale identitei ten. Bovendien kreeg je daarna een periode dat vooral de producers en de musici be langrijk waren. In de hoogtij dagen van de disco waren de zangers niet meer belangrijk, maar wie er speelde of produ ceerde. Nu zijn we weer terug bij de zangers en wij zijn dus die zangers". Wat hebben jullie zoal gedaan in die jaren? Terry: „Ik wat nummers geschreven. Voor Louis Jor dan schreef ik bijvoorbeeld een song die flink geld ople- verd, maar echt een naam als schrijver heb ik niet kunnen vestigen". Bobby: „Ik heb een nummer geschreven voor de sound track van de Richard Pryor- film 'Brewster's millions'. Terry en ik hebben met Boz Scaggs gewerkt en met John Fogerty, Bob Dylan, en met die jongen van de Beatles die hier in Engeland woont, hoe heet-ie ook al weer, o ja, George Harrison". Valt iemand als Prince te be schouwen als soulzanger? Bobby: „Prince heeft soul, maar hij is geen soulzanger. Hij weet hoe hij de boodschap moet overbrengen. Ik hou van veel van zijn muziek. Hij brengt een iets gelikte versie van R B ten gehore soms". Hoe is jullie relatie met Ry Cooder, hoe gaat die samen werking in het werk? Terry: „Wat onze elpee be- Bobby King (rechts) en Terry Evans: „Bij ons hoor je geen computers, of andere foefjes, maar goeie zangers en goeie muzikanten die goeie nummers laten horen". - foto william claxton treft heeft hij nummers mee helpen kiezen. We hebben erg veel in overleg met hem ge daan. Met zijn platen werken we min of meer op dezelfde manier. Wij suggereren hem nummers of doen hem vocale interpretaties van songs aan de hand". Bobby: „Terry en ik liepen al een tijdje met het idee rond om een elpee te maken. Ry had al eerder gezegd dat wij goed klonken als duo. Op een bepaald moment kwam hij naar ons toe en zei: 'laten we die elpee maken, want ik heb een platenmaatschappij die wel wil'. Dat was dus de kans. we kregen een budget gingen de studio in en maakten deze plaat. Het kwam er heel goed uit". Zijn duo's niet een beetje uit de tijd? Bobby: „Misschien wel. De enige keer dat je eens een duet hoort, is vaak een duet tussen een man en een vrouw. Maar nu de R&B terugkomt, vin den wij dat er meteen ook ruimte moet zijn voor een duo. Ja, inderdaad we duiken in het gat dat Sam Dave na het overlijden van Sam hebben achtrergelaten. Maar zonder gekheid, die twee waren bij zonder goed destijds. Wij ho pen op dezelfde manier tot de verbeelding te kunnen spre ken". Terry: "Duetten zijn span nend. Sommige zijn zelfs ma gisch. Luister maar naar de Rightious Brothers, Simon Garfunkel of Marvin Gaye en Tammi Terrell. We geloven dat wij die magie ook hebben. Ry is dat met ons eens". Op veel Ry Cooder-platen zin gen jullie samen met Willie Greene jr. Waarom is hij niet bij jullie project betrokken? Bobby: „Wij wilden per se een duo. Eigenlijk zing ik het liefst alleen, maar ik dan toch met iemand moet zingen dan is het met Terry. Terry is een soort tweelingbroer. We den ken hetzelfde en kijken op de zelfde manier tegen de dingen aan. Ik zou niet in een groep willen zitten. Maar ik wil niks negatiefs over Willie zeggen, hoor. Hij is een fantastische zanger". Terry: „Het was allemaal niet zo gepland. Maar er sprongen vonken over en daardoor gebeurden er din gen". Door welke zangers zijn jullie beïnvloed? Bobby: „Voor mij is Sam Cooke de allergrootste. Hij kon werkelijk alles. Marvin Gaye, Otis Redding, Ray Charles ook. James Brown voor zijn energie en vakman schap". Terry Evans: „Bij mij zijn het vooral blueszangers als Little Milton, Albert King ge weest. Bobby Blue Bland was een grote invloed, maar ook Sam Cooke. Ik was destijds ook weg van groepen als de Five Royals en Hank Ballard and the Midnighters". Wat maakt een nummer goed? Terry: „Een nummer is goed als je je er goed bij voelt, als je weet hoe je het kunt projecteren. Op de plaat heb ben we een paar hedendaagse songs tegenover oudere soul- en bluesstukken gezet. Dat hoorde zo, vonden wij. Maar echt een concept zit daar niet achter". Bobby: „Een goed nummer moet een goede tekst hebben. Het moet een verhaal vertel len. Het is voor mij belangrijk om te weten waarover ik zing. Ik wil zingen over liefde, niet zozeer seks, maar over liefde, over gospel, want ook dat ver tegenwoordigt liefde. Er wordt in veel hedendaagse teksten te openlijk over seks gezongen te weinig aan de verbeelding overgelaten. Ik merk dat ik de radio afzet als ik dat soort dingen hoor. Ik wil niet dat mijn kinderen dat horen. De radiostations zijn te weinig kritisch". Terry: „Seks is echt en mooi ook, maar de manier waarop je ermee omgaat is erg be langrijk. Wat dat betreft is seks misbruikt en mishandeld, verkeerd geïnterpreteerd. Door alles uit te spreken kun je heel vulgair worden". Bobby: „Die seksuele num mers worden uitgezonden, omdat het commercieel is. Seks en vulgariteit brengen tegenwoordig geld op. Raar, maar waar. misschien heeft de jeugd van tegenwoordig niet de morele waarden waar wij mee opgegroeid zijn". Hebben jullie het idee dat R&B weer een kans maakt? Bobby: „R&B komt eraan, maar we zullen hard moeten werken om die muziek zijn plaats te laten behouden straks, want het is weer over voor je er erg in hebt. De Blues Brothers moesten des tijds opboksen tegen de disco. Hun film sloeg even aan, maar uiteindelijk haalden ze het niet. Nu zijn de mensen zo ziek van rap en hiphop dat ze echt naar iets echts snakken. R&B is echt. Bij ons hoor je geen computers, of andere foefjes, maar goeie zangers en goeie muzikanten die goeie num mers laten horen". Terry: „Er zijn er meer zo als wij. Het probleem is voor velen nog om aan een contract te komen. Maar alleen al in Los Angeles sterft het van de goede R B-muzikanten. Je haar gaat er van overeind staan zo goed. Ze hebben al leen nog geen kans gehad. Er zijn in Los Angeles weer ra diostations die 24 uur per et maal oude rhythm and blues uitzenden en die stations wor den heel dicht beluisterd, juist door jongeren. Veel kids leren nog steeds in de kerk zingen en ze zouden best ook wereld ser muziek op een dergelijke manier willen zingen, maar die kans is er niet. Als ze als zanger al ontdekt worden en een contract krijgen moeten ze hiphop gaan zingen, want dat dicteert de industrie". Staan jullie aan het begin van iets? Bobby: „Ik hoop het. Als deze elpee succes heeft, dan staat de wereld nog wat te wachten, dat is geen opschep perij. We zullen bijvoorbeeld met een band terugkomen om hier concerten te geven". Mag Ry Cooder dan mee als gi tarist? Bobby: Als Ry wil, mag hij mee. Hij is altijd meer dan welkom. Hij heeft immers zo veel voor ons gedaan. Hij heeft voor ons deuren ge opend. Ik ben hem dankbaar. Ik zit nu 27 jaar in dit wereld je, maar ik ben nog nooit iemand tegen gekomen die andere artiesten zoveel ruimte zou geven tijdens zijn concer ten. Ry doet dat wel. Hij zet ons en zichzelf onder druk om er het allerbeste uit te persen. Ik ken niemand die anderen zoveel kans geven. Ik zou het niet doen. Als ik succes heb, laat ik daar niemand in delen, ik kijk wel uit. Niemand an ders doet dat, alleen Ry", De agenda voor de komende we ken ziet er als volgt uit: Pink Floyd, 13 en 14 juni in Rot terdam (Feyenoord-stadion) Miriam Makeba, Shalawambe, Stella Chiweshe The Earthqua ke, Amandla Cultural Esemble, Calypso Rose en 'Vaalbleek Vo- kaal, 12 juni in Tilburg (Leypark) TPau, Mory Kante, Green on Red, Brendan Croker the Five O'clock Shadows en Gringos Lo cos, 26 juni in Den Haag (Park pop) Bruce Springsteen, 28 en 29 juni in Rotterdam (Feyenoord-sta dion) Sting, Los Lobos, John Hiatt, Bryan Adams, Ziggy Marley, 10.000 Maniacs, INXS en Carmel, 2 juli in Torhout en 3 juli in Werchter. George Michael, 15 juli in Rotter dam (Feyenoord-stadion) Fleetwood Mac en Adventures, 14 en 15 juni in Rotterdam (Ahoy) Stevie Ray Vaughan, 19 juni in Rotterdam (Ahoy) INXS, 30 juni in Rotterdam (Ahoy) In Tua Nua, 18 juni in Den Bosch (Willem II) Ladysmith Black Mambazo, 21 juni in Tilburg (Schouwburg)! UB 40, 13 juli in Rotterdam (Ahoy) en 21 juli in Eindhoven (Jubileumhal) Saxon, 14 juni in Tilburg (Noor- derügt) Defunkt, 15 juni in Tilburg (Noor- derligt) Arno, 24 juni in Tilburg (Noor derliét) Burning Spear, 1 juli in Tilburg (Noorderligt)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 21