UITBLAZEN Dukakis9 image doet het goed bij de kiezers De jonge dood, als je vastgelopen bent hervatt even. Studenten Arnhemse Het spoor van Oranje DEMOCRATISCH KANDIDAAT VOOR PRESIDENTSSCHAP VAN VERENIGDE STATEN DE STEM CO De zweep vai DE STEM ACHTERGROND DINSDAG 7 JUN11988 WIM KOCK -DE STEM. ZELFMOORD ONDER JONGEREN STEEDS BELANGRIJKER DOODSOORZAAK Musjawarah Heer Haags hoogstandje Bonbons Agenda DESTEM binnen Rijkspolitie kritiseert verhuurders plezierjacht U"ET hotel De Beer l-lacht zich ongetwij- feld het voornaam ste huis van Hungerford, het stadje dat 298 jaar lang een bescheiden be kendheid genoot als een belangrijke halteplaats van de prins van Oranje, tijdens diens opmars naar Lon den in 1688, maar dat sinds twee jaar veel algemener be kend is als het toneel van het bloedbad dat er werd aange richt door een algemeen als Rambo-figuur beschreven psy chopaat. In 'De Beer' kunnen ze je de kamer nog laten zien waarin de prins van Oranje de Londense afgezanten van zijn schoonvader, koning Jacobus, ontving en hen duidelijk maakte dat er voor de koning geen glorieuze toekomst meer in Londen was weggelegd. We proberen globaal en in omgekeerde richting de route te volgen die Willem aflegde met zijn troepen, van Brixham en Exeter naar Londen en natuur lijk doen we daarbij 'De Beer' aan. We hoeven die kamer niet per se te zien. Dat geloven we wel. Er bestaan in Engeland meer hotelkamers waarin eens beroemdheden hebben gesla pen dan er ooit beroemdheden hebben bestaan. Wat we wel willen is koffie. Het is half elf en we hebben, sinds we die morgen om half acht neerdaal den naar het autodek van de Olau Hollandia niets warms meer door de keel gehad. Maar hotel 'De Beer' schenkt geen koffie voor non-residentsmen sen die er niet logeren. Een beetje nijdig stap ik weer naar buiten en laat dan mijn auto maar achter op de plaats waar hij niet mag staan, op de par keerplaats voor De Beers resi dents only. De 'Drie Zwanen', vijf mi nuten lopen verder Hungerford in, is een gastvrijer huis. Dat büjkt ook uit de plakettes aan de wand van de gelagkamer. Hier vergaderen de plaatseüjke Rotary en de Round Table. Non-residents worden buiten op de stoep al welkom geheten, met behulp van borden waarop ook wordt vermeld welk merk koffie er wordt geschonken, te genwoordig een redelijk be trouwbare aanwijzing dat de koffie er vrij goed is, ook naar continentale maatstaven. Het is er stil. Aan de toog staat een oude man, met een pint bitter voor zich, te vertellen over zijn bezoek aan de dokter. De kof fie is inderdaad uitstekend. Aan de wand hangt ook een in gelijste foto van de ingebruik stelling van de eerste postbus- dienst in het graafschap Berks hire, in 1974. De plechtigheid had plaats op de stoep van de Drie Zwanen. Ook geen onbe langrijk huis dus, al is het dan geen Beer waarin 300 jaar gele den de prins van Oranje logeer de. Over de met tanksporen ge tekende Vlakte van Salisbury en door legerplaatsen zoeken we ons een weg naar de A 303, de weg naar Exeter, die met zijn stukken dubbelbaans de aloude heirbaan A 30 van Lon- den naar Land's End naar het tweede plan heeft gedegra deerd. Bij Salisbury wachtten iiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii de troepen van de koning de prins van Oranje op, maar te gen de tijd dat Willem in de buurt kwam, was 's konings le ger grotendeels opgelost. De meeste bevelhebbers, onder wie John Churchill, de latere eerste hertog van Marlborough en voorvader van Winston Chur chill, hadden inmiddels Wil- lems zijde gekozen. Het is me niet gelukt Wil- lems route precies te traceren. De plaatsen die hij aandeed lig gen beurtelings aan de A 30 (Crewkeme, Sherborne) en aan de A 303 (Honiton, Wincanton, Amesbury). Bij Amesbury draaien we de A 303 op en zien we Stonehenge weer eens van een andere kant. Er lopen maar een paar menselijke figuurtjes rond tussen de reusachtige ste nen. Tweede pinksterdag is in Engeland een gewone maan dag. Wincanton had ik graag even bezocht, maar we zijn het voorbij voor we het weten. De A 303 heeft niet alleen stukken met vier rijbanen, maar loopt ook met wijde bogen om de be bouwde kommen heen. Bij Wincanton had een üchte schermutseling plaats tussen vooruitgeschoven troe pen van Oranje en een onder deel van Jacobus' leger. Veel stelde het niet voor omdat de mannen van de koning de hie len lichtten, hoewel ze een meerderheid vormden. In Win canton had ik graag even de twee ongelukkigen uit Willems leger willen gedenken die er werden opgehangen omdat ze een kip gestolen hadden. Er was Willem veel aan gelegen om bij de bevolking vooral niet de indruk te wekken dat hij op een strooptocht was waarvan hij beter wilde worden. Volgens de overlevering sprak hij ook bij zijn landing in Brixham de uitgelopen inwo ners van het vissersdorp al ge ruststellend toe in slecht en voor misverstand vatbaar En gels: Mine people, I am come for your goods. I am come for all your goods. Gelukkig werd het goed verstaan zoals bleek uit het antwoord dat iemand uit de menige hem zou hebben toege roepen: You'm welcome. Hoewel geen mens zo onge naakbaar kan zijn als de maker van Willems standbeeld op de kade van Brixham hem heeft geportretteerd, was de prins van Oranje niet bepaald een warmhartig mens. Elke uiting van gewone menselijkheid werd door zijn tochtgenoten dan ook gretig genoteerd en zo weten we dat de prins zei: If I'm wel come, come and carry me asho re. Het was de visser Peter Var- well die zich een plaatsje in het geschiedenisboek verwierf door het water in te stappen, de prins op zijn rug te hijsen en hem aan land te dragen. (Wordt vervolgd). Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236452. Sportredactie 076-236236. Telefax redactie 076-236309. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 101100-28030. Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957. Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150. Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920. Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen: 24,90 per maand; J 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand, 1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W. Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. 1,25. Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur. Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Centrale reclame-afdeling 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442 (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. Door Christopher Callahan HET levensverhaal van de Griekse immigranten Pa nos Dukakis en Euterpe Boukis is een klassieker, die zoon Michael Dukakis bepaald geen windeieren heeft gelegd bij zijn stre ven de volgende president van de Verenigde Staten te worden. Pa en ma Dukakis zijn de vleesgeworden Amerikaanse droom - arme immigranten die met hard werken veel be reikt hebben. De Democraat Dukakis heeft zijn image van immi- grantenzoon in de loop van zijn verkiezingscampagne duidelijk gecultiveerd; in eer dere fases van zijn openbare leven placht hij zijn Griekse afkomst zo niet onder tafel te vegen dan toch onvermeld te laten. „Vijfenzeventig jaar gele den kwam een jonge Griek uit een stadje in Kleinazie aan in Manchester. Hij kende maar enkele woorden Engels en had ongeveer 25 dollar op zak", een inmiddels bekende inlei ding van een verkiezingsrede van de presidentskandidaat. Vader Panos werd in eerste instantie fabrieksarbeider. Via avondstudie slaagde hij voor zijn toelatingsexamen tot de medische faculteit van Harvard om uiteindelijk een glansrijke carriere te maken als gynaecoloog. Moeder Euterpe was negen toen het gezin Boukis naar de VS kwam. Ook zij begon als fa brieksarbeidster maar werd het eerste meisje van haar ge boortestad dat naar de uni versiteit ging. Dukakis is trots op zijn ouders en wil dat, nu dat zo uitkomt, weten ook; er gaat geen verkiezingstoespraak voorbij of hij grijpt terug Michael Dukakis - fotoap naar het succesverhaal van het immigrantengezin. Voor dat hij zich kandidaat stelde voor de presidentsverkiezin gen hield hij die trotse gevoe lens echter voor zich. Tegen standers van de Democraat zeggen dan ook dat hij zijn af komst gebruikt om stemmen van etnische bevolkingsgroe pen te winnen en zich te ver zekeren van nog meer finan ciële steun van de Griekse ge meenschap. Dukakis schopte het in 1974 tot gouverneur van Massa chusetts. Tijdens zijn cam pagne kwam hij destijds bij de kiezers over als een typi sche liberaal uit de hogere middenklasse met een duide lijke Harvard-achtergrond. Hij groeide op in een welva rend milieu, studeerde rech ten op Harvard en maakte in de jaren 60 naam als politicus toen hij de stuwende kracht werd achter een groep jonge Democraten die de sterke et- nisch-gebonden structuur van hun partij wilden hervormen. Zijn politieke basis was Brookline, een voornamelijk door de joodse upperclass be woonde voorstad van Boston. De Griekse Amerikaan Paul Brountas, campagne voorzitter en tevens jeugd vriend van Dukakis, zei dat het immigrantenimago heeft geholpen de gouverneur lan delijke bekendheid te geven. In de eerste weken van de campagnes kon Dukakis zich met dit Griekse gezicht on derscheiden van de overige Democratische kandidaten. Volgens Brountas was het nodig om de identiteit van Dukakis op deze wijze ge stalte te geven omdat buiten Massachusetts geen hond hem kende. Bij zijn verkiezings campagnes voor het gouver neurschap was imagebuilding niet nodig omdat de kiezers in de eigen staat hem wel goed kenden en wisten wat hij te bieden had. Als aanvullende verklaring voor Dukakis' na drukkelijke teruggrijpen naar zijn Griekse wortels wordt door Brountas een reis naar Griekenland aange haald, in 1976. Deze reis bete kende een ommekeer. „Het was de eerste keer dat ik hem zo emotioneel en aangrijpend over zijn afkomst heb horen praten", aldus Brountas. In 1978 deed het image van de immigrantenzoon voor- zichtig zijn intrede in de cam- pagnetactiek van Dukakis, die toen echter de gouver. neursverkiezingen verloot. Bij een volgende poging, in 1982, slaagde hij er wel in het gouverneurschap van Massa- chusetts voor een tweede keet binnen te halen. Misschien dat een televisiespot tot succes heeft bijgedragen. Het filmpje toonde Dukakis voot de deur van het huis waat zijn vader woonde toen spaarde om naar de universi teit te kunnen. Terwijl op achtergrond de klanken van Griekse muziek te horen wa ren vertelde Dukakis het Ie- vensverhaal van vader Panos. De tv-spot genoot destijds be kendheid onder de noemet 'Zorba, de Griek'. Door Rinze Brandsma ZELFMOORD bij jonge ren (zelfdoding, zeggen veel mensen liever, of suï cide) zit nog in de taboe sfeer, behalve dan onder de jongeren zelf.Ze praten er op school open over. Zelfs over de mogelijkhe den om zelfmoord te ple gen. Hun ouders en hun le raren hebben het daar veel moeilijker mee. Die ont wijken het probleem vaak, zien geen kans om het be spreekbaar te maken, het in alle rust en nuchterheid aan de orde te stellen. Om dat ze ook niet weten hóe ze dat moeten doen. De cijfers van klinisch psy chologe mevr. drs. C. Kien horst zijn schokkend: jaar lijks naar schatting 6800 scho lieren tussen 14 en 21 jaar die een poging tot zelfmoord doen en beneden de 15 jaar oud zo'n 100. Deze week promoveert drs. Kienhorst aan de Leidse Universiteit op haar onder zoek naar suïcidaal gedrag bij jongeren. De redenen: gescheiden ouders, kinderen van één ouder, in kindertehuizen of pleeggezinnen, hard- en soft- druggebruik, alcoholgebruik. Die cijfers, al blijven het schattingen - na onderzoek op bijna 40 scholen en 10.000 leerlingen - geven haar on derzoek waarde, net als de helderheid over de herkomst van de (pogingen tot) zelf moorden. Maar de laatste jaren was uit andere onderzoeken al meer bekend geworden, juist over de achtergronden van zelfmoord onder jongeren. Onderzoekers van de Leidse universiteit liepen daarbij voorop. Ook al omdat daar prof. René Diekstra zit, die veel van dat onderzoek coör dineert en zelf veel geschre ven heeft over de problema tiek (onder meer in zijn boek 'De opgroeiende dood'). Er is een duidelijke toe name in het aantal zelfmoor den onder jongeren. Dat ging zich in onze jaren '80 afteke nen. Een rapport van de Ge zondheidsraad over suïcide uit 1986 gaf de cijfers van 1985: 44 jongens en 10 meisjes van onder de 20 overleefden hun (poging tot) zelfmoord niet. Sinds 1950 steeg zelf moord onder jongeren als doodsoorzaak van de zevende naar de derde plaats. (Bij kin deren onder de 11 zijn zelf moordpogingen zeldzaam.) Bij jongens tussen de 15 en 20 is het al de tweede doodsoor zaak geworden; 10 procent van hen sterft 'door eigen hand'. Een breed onderzoek van de vakgroep klinische psycholo gie aan de Rijksuniversiteit Leiden (o.l.v. prof. R. Diek stra en dr. B. van der Leed- en) onder ruim 2300 scholen voor voortgezet onderwijs wees in 1985 uit, dat zeker 26 procent van die scholen ooit te maken hebben gehad met zelfdoding onder leerlingen, of pogingen daartoe. Hoogst waarschijnlijk moet het om veel meer scholen en veel meer leerlingen gaan, omdat veel gevallen niet bekend worden: uit schaamte en schuldgevoel van de ouders, om reputatie en prestige van de school. Echte, 'geslaagde' zelfmoord komt het meest voor bij jongens van 17 en 18 jaar in het MBO. Pogingen zonder dodelijke afloop vooral bij meisjes van 15 en 16 in MAVO en LBO/LHNO. En dan eindelijk de vraag die iedereen meteen stelt: waaróm? Verrassend is het antwoord niet, dat blijkt uit alle onderzoeken: de vraag om aandacht, de desperate en onhandige smeekbede 'let op me, luister naar me, ik voel me rot, jullie begrijpen me niet'. Het zijn de motieven van alle tijden. De waaroms die wij ons als ouders heel goed van vroeger moeten kunnen herinneren. Schuldgevoelens, de angst met een slecht rap port thuis te komen, de wan hoop als je je onbegrepen voelt, als je het gevoel hebt: het leven is onleefbaar, waar deloos. Als 'Je wilt vluchten, onmachtig om je te uiten. Als je te groot bent geworden voor schoppen en schreeuwen. En nog te jong om geduld te hebben, om te wachten tot het beter wordt. Het volgende weekeinde, de vakantie is nog zó ver weg. Juist het Leidse onderzoek van 1985 haalde de waaroms naar boven. 'Mijn leven is uit zichtloos, ik voel me in alles vastgelopen en volstrekt een zaam.' Een (poging tot) zelf moord is er nooit 'zomaar'. Soms is de zelfmoordpoging voor de omgeving, thuis en school, een groot raadsel. Was het kind juist niet het stille, geïsoleerde verschoppelin getje, maar de clown van de klas. Problemen thuis, drs. Kienhorst noemt ze ook, spe len vaak een hoofdrol. Slechte schoolprestaties ko men ook hard aan. Juist ook, omdat op scholen sprake is van een toenemende competi tie. Goede cijfers, diploma's halen, een baan, een toekomst liggen in eikaars verlengde, maar die baan en die toe komst zijn veel minder van zelfsprekend dan vroeger ge worden. Lukt het op school (even) niet zo geweldig, dan verliest - juist in die leeftijd, waarin alle gevoelens en er varingen zo hard aankomen - ook het leven zijn perspectief en lijkt zinloos te worden. Diekstra spreekt over het als het ware 'bevriezen in de te genwoordige tijd', geen uit komst meer zien, de open wonden helen niet. Sommige jongeren zoeken andere 'uitwegen': de vlucht in promiscuïteit, ongebrei delde seks, met voor meisjes soms ongewenste zwanger schap als resultaat, drugs of/en alcohol, anorexia/buli mia en ook die vluchten zijn soms weer aanleiding tot zelf moordpogingen. De meeste zelfmoordpogin gen zijn niet bedoeld om met de dood te eindigen (de eerste poging leidt meestal niet tot ernstige verwondingen), per ongeluk eindigt het daar soms wel in. Alleen al daarom moe ten ouders, leraren, medeleer lingen, hulpverleners, artsen elke poging serieus nemen. Dat zeggen alle onderzoekers, dat staat in elk rapport: rea geer nooit met bagatelliseren in de trant van aandacht trekken, aanstellen, chantage. Het kind verdient het, serieus genomen te worden, het kan (onbedoeld) de allerlaatste po ging zijn om aandacht te krij gen. Thuis ligt vaak ook de oor zaak. Zoals deskundige Diek stra zegt: de kwaliteit van het gezinsleven is de belangrijk ste oorzaak. Ook als proble men op school meespelen, is belangrijk hoe die thuis aan bod komen. Veel gezinnen en veel ouders zijn niet zo ideaal en begrijpend. Juist in die pu- berteitsleeftijd eindigen veel gesprekken tussen kinderen en hun ouders in ruzie. Bij echtscheidingen komt het kind in de knel, ook wat aan dacht betreft. En dan komt er soms het gevoel bij, dat een kind denkt, het is allemaal mijn schuld. Gaat het dan fout met de aandacht en gaat het fout met het kind, dan wordt in die gezinssituaties ook na de zelfmoordpoging de daad en het probleem doodge zwegen. Prof. Diekstra: „Terwijl zo'n kind juist de sterke be hoefte heeft aan een voor beeld, aan hoop, aan het ge voel dat het leven hoe dan ook de moeite waard is om te le ven." Soms heeft de daad voot het kind zelf wel die gunstige uitwerking. De reacties van schrik onderstrepen de eigen waarde, waar het naar zocht Omdat het immers je ei_ lijf is, waar je zelf macht over hebt, waar je mee kunt d wat je wilt. Of dat het na de verbijsterende schok, na hel besef van 'wat deed ik', na het dicht bij de dood zijn, blij is toch nog te leven, toch waarde van het leven te voe len. Belangrijk is het herken nen van de tekenen. Vooral op school, door de leraren, de mentor of de klasseleraar. Verslechterde concentratie, leerprestaties die teruglopen, vaker van school wegblijven. Bijna de helft dreigt vooraf wel eens met zelfmoord laat merken dat het rondloopt met plannen daarvoor. Vroegtijdige signalering is moeilijk, vinden de scholen leraren. Zij beseffen hun be langrijke rol daarin, maar zijn er niet in getraind. Heel, langzaam komt daar veran dering in, als scholen in con tact komen met RIAGG's en andere deskundige hulpverle ners. Wie via een poging tot zelf moord een roep om aandacht slaakt, die wil daarna i nieuwe start maken. Uit malaise, een eind aan de rotte situatie thuis. En wat dan! Daar zijn alle deskundigen het over eens. Sleutel toverwoorden zijn Aandacht en Liefde. Dat helpt, geneest en voorkomt dat je jonge le ven uitzichtloos lijkt. IN Indonesië bestaat een hoogontwikkelde traditie om conflicten te beslechten, de musjawarah. De methode is simpel: zet twee kemphanen bij elkaar en laat ze net zo lang aan tafel zitten tot ze het eens worden. Of staatssecretaris Dees (Volksgezondheid) aan Su karno of Suharto heeft ge dacht is de vraag, maar WVC gaat dit najaar congressen en bijeenkomsten organiseren om de vele deelnemers in het veld van de gezondheidszorg met elkaar in gesprek te brengen. Thema van de bij eenkomsten: de gezondheids zorg a la Dekker. Het plan van de commissie-Dekker voor een basisverzekering voor iedereen en een aanvul lende verzekering voor wie het kan en wil betalen staat deze weken in de politieke schijnwerpers. De Tweede Kamer hoopt deze week zijn eindoordeel over de plannen te kunnen geven. Pikant is dat de WD eigenlijk geen brood in 'Dek ker' ziet, net als de particu liere verzekeraars, de werk gevers en de vakbonden, ter- EINDREDACTIE PIETER EGGEN wijl CDA en PvdA op ver schillende wijze instemmen met de ideeën. Maar dan moet er wel nog heel wat worden gesleuteld. De kans dat 'Dek ker' de eindstreep ongeschon den haalt is nagenoeg nul. Om te voorkomen dat de kamer 'Dekker' verleden week al afschoot, riep Dees de kamerleden op nu alleen maar met de principes in te stemmen en over de invulling de komende jaren pas te be slissen. Om de weerstand van de critici te breken wil Dees dit najaar congressen organise ren tussen tegen- en voor standers van Dekker om zo doende de verschillen in op vatting wat te slechten. Mus jawarah op z'n Hollands; 'omver kletsen' dus. WVC is alleen wel zo verstandig om nog geen afspraken te hebben vastgelegd. EEN heer tutoyeert niet. Hij heeft eigenlijk ook geen voor naam. Th. H. Joekes heet al leen maar Theo voor zijn al lerbeste vrienden maar dat zelfs niet in het openbaar. 'Ha, die Theo', mag alleen in de salon, de huisbibliotheek of de privébar. Daarbuiten is het: 'Gegroet meneer Joekes'. En een hoofse knik moet daarmee gepaard gaan. Joekes vierde vorige week zijn 25-jarig kamerlidmaat schap. Dat is in deze dagen een ongebruikelijk jubileum. Maar meneer Joekes zit dan ook goed. Op zijn gemak be ziet hij het parlementaire werk, maakt hier en daar een praatje in de wandelgangen en zit soms een vergadering voor als lid van het kamer presidium. Dat is wel 25 jaar vol te houden. Want bij alle lof die er over Joekes is uitgestort over zijn liberale levensinstelling - die verdacht veel op een conser vatieve visie lijkt - kan niet onvermeld blijven dat hij een 'backbencher' is, een tweede rangs kamerlid, al is hij waarschijnlijk de bekendste van dit soort parlementariërs. Joekes deed van zich spre ken bij de RSV-enquêtecom- missie, waarvan hij de tweede ondervoorzitter was. Hij is bovendien goed op de hoogte van financiële kwes ties die de kamer beroeren als het om begrotingen gaat. Maar verder weet niemand het eigenlijk; 25 jaar kalm en rustig, want anders was het lijntje wel gebroken. Een andere bekwaamheid van Joekes - zo bleek bij de jongste kamerverkiezingen - is het verwerven van publici teit. De aandacht die hij kreeg omdat hij luidkeels verkon digde het slachtoffer te zijn van een wraakactie van de WD leverde hem uiteinde lijk stapels voorkeursstem men op. Joekes was op een onver kiesbare plaats gezet van wege zijn instelling tijdens de RSV-enquête. Dat was na tuurlijk uiterst kwalijk, maar zijn beloning ging alle pro porties te buiten. Als loon naar werken in WD-kring echt zou gelden, was Joekes niet zo ruim bemeten uit de verkiezingen gekomen. Joekes heet een gentleman te zijn. Hij geeft regelmatig boekwerkjes uit die of een Joekes .Gentleman. - foto de stemüohan van gurp appél doen op iemands poë tisch gevoel of op iemands in teresse voor detectives. En hij adviseert menigmaal de top van zijn fractie. Maar daar hoef je toch niet voor in de kamer te zitten? „In onze samenleving gaat na zes uur 's avonds de lamp niet uit". (Dick Tommei, D66-kamerlid tijdens debat winkelslui tingswet.) BRABANDER Gerrit Brokx en Limburger Jos van Rey liggen elkaar niet. Het was al duidelijk bij de affaire rondom de Stichting tot be vordering van Bijzondere en algemene woonvormen en Dienstverlenende Instituten in Sittard, handzaam afge kort tot SBDI. WD'er Van Rey trok Brokx als (toen) ver antwoordelij k staatssecreta ris van volkshuisvesting royaal aan zijn jas, omdat er nogal wat Rijksgeld op in ventieve maar verwerpelijke wijze in beurzen van KVP'ers verdween. De relatie tussen Van Rey en de huidige burgemeester van Tilburg kreeg nooit meer enige warmte. Behalve op het moment dat Van Rey tijdens de jongste enquêtecommissie over de bouwsubsidies Lim burgse vlaai meebracht voor bij de koffie. Brokx waar deerde het even, maar con cludeerde direct dat Van Rey blijkbaar buiten de verhoren vriendelijker was dan daar binnen. In het boek 'Naschrift van een Getuige' haalt Brokx een en ander nog eens aan. Ook verhaalt Brokx dat Van Rey (wiens naam conse quent fout Van Reij heet) een keer een doos bonbons voor hem meebracht. „Mij trof de agressieve aanpak van de vi- ce-voorzitter (Van Rey dus). Dat optreden stond in schrille tegenstelling tot zijn houding buiten de hoorzitting", meldt Brokx daarover. „Vlak voor mijn tweede verhoor wilde hij mij zelfs een doosje bonbons aanbie den, maar daar stak voorzit ter De Vries een stokje voor. Ik nam het geschenk dus maar niet aan", schrijft Brokx. Jos van Rey consta teerde, geconfronteerd met deze passage, dat Brokx' ge heugen blijkbaar mankemen ten vertoont. „Die bonbons at hij wel degelijk op. En nog snel ook". Maar waarom die bon bons? „Hij zag er slecht uit. Ik dacht dat een bonbon hem goed zou doen. Ik hou name lijk rekening met de zwakken in de samenleving". De verhouding tussen ka merlid Van Rey en burge meester Brokx is er met SBDI, de enquete en het boek van de Tilburgse burgemees ter niet beter op geworden. Van Rey .zwakken foto's de stemüohan van gurp DE Tweede Kamer vergadert deze week over Zuidafrika, waarbij menig spreker de grote demonstratie tegen het Apartheidsbewind komende zaterdag voor ogen zal hou den. Morgen praat de kamer verder over de winkelslui tingswet - veranderingen zijn spoedig niet te verwachten - en over de plannen voor aan passing van de gezondheids zorg via een systeem van een basisverzekering, 'Dekker' dus; maar ook dat is niet spoedig te verwachten. De Senaat bespreekt de wet op de lijkbezorging. Een eer dere poging van het kabinet om deze wet door de Eerste Kamer te loodsen mislukte het nieuw ingediende wets voorstel heet daarom een 'no velle', de officiële aanduidinS van een poging een aangepast wetsvoorstel door de Senaat te krijgen. De Eerste Kamer houdt tevens een beleidsdebat over het departement van WVC van Brinkman en Dees. ROTTERDAM - De Duitse ordedienst Special Security Service (SSS) was gisteren grote afwezige bij het tweede concert van Michael Jackson in het Rotterdamse Feyenoord-stadion. Na overleg tussen de Rotter damse politie, de stadion-di rectie en de betrokken organi satoren was besloten niet lan ger van de diensten van de SSS lebruik te maken. B pe ordedienst SSS verwij- Phili LELYSTAD (ANP) - Bij de verhuur van plezierjachten wordt meer gelet op econo mische belangen dan op het aanbrengen van veilig heidseisen. Ook doen ver huurders bij het verhuren van een jacht zonder schip per te weinig navraag over de vaardigheid van een nieuwe huurder. Daardoor gebeuren er op en rond het IJsselmeer nog steeds ongelukken met plezierjachten, die, indien men wel afdoende veiligheidsmaatregelen had getroffen of een onderzoek had gedaan naar de bekwaamhe den van de aspirant-schipper, voorkomen hadden kunnen worden. Deze uitspraak doet de rijks politie te water naar aanlei ding van een drietal opeenvol gende ongelukken met plezier jachten op het IJsselmeer. De rijkspolitie is ook van mening dat verzekeringsmaat schappijen te gemakkelijk schade uitkeren aan een ver huurder bij een ongeluk met een van zijn jachten. Verzeke ringsmaatschappijen zouden veel kritischer moeten zijn, zo stelt de rijkspolitie. ARNHEM (ANP) - Ruim hort school voor de Kunsten in A gen van de school stad bezet. I de school (met uitzondering les meer gegeven. De actie is gericht tegen het stuc ter Deetman van Onderwijs. De zich in advertenties tegen het bei De directie van de Hogeschool lopig geen maatregelen tegen d< zal de schooldirectie zich berade bezetters willen hun actie in voortzetten. KNALLENDE ZWEPEN kunne voortjagen, mits zij op de juist circus werkt het zo en in het pol Om ons tot het laatste te bep donna van de jaren tachtig, h deel van zijn electorale glans spreken duidelijke taal), omdat weleer de toenemende spannin regeringscoalitie van CDA en V\ De harmonieuze ministersp moeide indruk en enkele minis Dijk) schroomden niet olie op h verlangen naar het einde te uite Lubbers heeft in het weekei coalitiegenoten en niet-coalitie geveegd en heeft de striemend zijn ploeg naar de meet te j dreigde met een kabinetscrisis ten tegen het Dekker-stelsel schuldigde de WD van 'lastei die partij vorige week durfde t toedoen van Lubbers' was onts neus en lippen ook nog even element en de tijd betreft toch - dat hij na 1990 de CDA-kar gante woorden: „Mijn plaats is is, als u dat nodig vindt". Natuurlijk kunnen de harde bers beschouwd worden als s tieke problemen zich opstapele Dekker, belastingplannen-Oort nanciering) eist de premier es prachtig, maar ons karwei moe bers te willen zeggen. Toch is er meer. Lubbers he der zware druk gezet door te 2!®1?1 te schikken naar het (g CDA alleen door. Zo'n toon, waarin hoogmos niet bevorderlijk om de onrus ren. Hoe denkt Lubbers bijvoc te kunnen gaan? Zeker, het evenredige machtspositie in c oestaat alleen omdat WD en F kunnen. Dit feit mag voor het P°°9 van de toren te blazen. D net CDA schept namelijk ook penoren niet misbruikt worder [®P®n be muur te zetten of om kende politieke inzichten.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 2