RAPPORT VERHULT SLECHTE WATERKWALITEIT ZEELAND
I KANAALZONE
Actief
De Gieterij trekt haar eigen plan
VAN HET EEN KOMT HET ANDER.
Eis acht maanden voor autodiefstal
Meerminnenfeest
is weer van start
DE STEM
Van Helden: weg met
welstandscommissie
PLAATSELIJK NIEUWS
DE STEM VAN ZEELAND 3 ZATERDAG 28 ME11988
MIDDELBURG - De jaarlijkse rap
portage van provinciale waterstaat
over de kwaliteit van het zwemwa
ter in Zeeland verhult hoe ernstig
dat water op sommige plaatsen is
verontreinigd.
VAN DONGEN: ER ZIT NOG REK IN HET GIETIJZER
Vier maanden
voor meineed
JE HAD'T KUNNEN LEZEN IN
Druk programma
Aardenburgsche
Fanfaren
Aardenburg
IJzendijke
Oostburg
Sluis
Waterlooplein-
markt naar
andere datum
Filmavond van
Leger des Heils
T16
Zwemmen 4met oogkleppen'
Van onze verslaggever
„Het is een beetje een oogkleppen-ver
haal," gaf een ambtenaar van waterstaat
gisteren toe in een vergadering van de
statencommissie milieu. Hij beant
woordde kritische vragen van statenleden
die het merkwaardig vonden dat het
zwemwater in Zeeland overal 'geschikt tot
goed' is.
De oorzaak is dat het gaat om bacteriologische
onderzoeken: „We moeten volgens de wet de
stoffen eruit vissen, die van invloed kunnen zijn
op zwemmers." Twijfelachtige stoffen als PAK's,
PCB's en zware metalen horen daar ook volgens
gedeputeerde G. de Vries-Hommes niet bij. Een
andere ambtenaar stelde het nog scherper: „Je
houdt in een zwembad toch ook geen vissen."
Behalve door het beperkte onderzoek bleek
het beeld ook nog rooskleurig te zijn bijgesteld
omdat het vuilste water-dat in het oostelijk
deel van de Westerschelde-niet is onderzocht.
Alweer volgens de wet hoeft dat ook niet, kreeg
de commissie te horen. Alleen plaatsen waar
veel wordt gezwommen, worden bemonsterd en
dat is niet het geval in dat deel van de Wester-
schelde.
Ook al omdat gisteren eveneens een rapport
over de ernstig vervuilde onderwaterbodems in
Zeeland-waarbij de oostelijke Westerschelde
koploper is-op tafel kwam, hield de commissie
er toch een vies smaakje aan over. Via Rijkswa
terstaat gaat men daarom proberen om ook
meetgegevens uit die hoek zwart op wit te krij
gen.
Zwemmen in Zeeland is niet alleen buiten,
maar ook in zwembaden, een riskante aangele
genheid, zo bleek uit een ander rapport. Een
derde tot de helft van alle zwembaden in de pro
vincie voldoet op een of ander punt niet precies
aan de gestelde normen van kwaliteit en veilig
heid. Vooral de 'hot whirl pools' moesten het ont
gelden. 'Poelen van gevaar', waaruit veel chloor
gas vrijkomt, heetten ze. Als voorbeeld noemde
De Vries een incident in Nieuwvliet, waar vorig
jaar acht zwemmers door chloorgas bedwelmd
raakten.
Over het algemeen zijn zwembaden van over
heden beter dan die van particulieren. „Maar
iedereen moet de voorschriften naleven," waar
schuwde de gedeputeerde. „Gebeurt dat niet, dan
kan sluiting de uiterste maatregel zijn."
S»s*»nG«nL^
AAN DE Westkade in Sas van Gent is het een en al be
drijvigheid. In de letterlijke zin van het woord, want
als je langs het kanaal richting Zelzate rijdt staan de
ondernemingen bijna hand in hand aan je rechter
kant. Bedrijven met een regionale, vaak ook lande
lijke uitstraling en een internationaal gezelschap van
werknemers: Nederlanders en Belgen. Dat is ook van
toepassing voor het laatste bedrijf, vlak voor de grens.
De Zeeuws-Vlaamse Gieterij. Vierendertig jaar gele
den 'met niets begonnen', nu werkgelegenheid biedend
aan zo'n veertig man. Het bedrijf startte in een tijd
waarin de ene na de andere gieterij het loodje moest
leggen. „Tegen de verdrukking in, overal ging het
slecht," zegt directeur A. van Dongen. De Gieterij
handhaafde zich. En zal dat blijven doen, want er zit
nog rek in het gietijzer.
Door Ronald Verstraten
KACHELS WORDEN er niet
meer gemaakt en gegoten
ijzer is al lang niet meer
broos. De Zeeuws-Vlaamse
Gieterij, ooit begonnen als
Ijzergieterij Sas van Gent,
heeft er sinds enkele jaren
een specialisatie bij: gegoten
staal. „We spreken opzettelijk
niet over ijzergieterij, maar
over gieterij. We maken veel
staal en bijzondere legerin
gen. Dat is ons behoud ge
weest, warit tegen het ijzer uit
de goedkope landen konden
we op een bepaald moment
niet meer op," zegt Van Don
gen.
Hij heeft er weinigen zien
komen en velen zien gaan. „In
de vijftiger jaren had je nog
zo'n tachtig tot honderd giete
rijen in Nederland. Vele
daarvan stierven een natuur
lijke dood of werden gesa
neerd," aldus Van Dongen.
Hoeveel zijn er nu nog over?
Twee handen, tien vingersr
gaan de lucht in. „Je kunt ze
maar één keer opsteken," zegt
hij erbij.
Met twee man personeel
streek hij in 1954 neer in een
oud kachelgieterij tje achter
de Glasfabriek. Dat werd al
een tijdje niet meer gebruikt.
Kon ook niet meer gebruikt
worden, want de oven was af
gekeurd. Er kwam een nieu
we, want Van Dongen had er
wel vertrouwen in. „Ik had de
markt in de regio onderzocht
en bij diverse industrieën was
er behoefte aan gietwerk.
Daarnaast bleven me enkele
oude klanten uit Brabant
trouw en zo zijn we stap voor
stap verder gegaan."
Die stapjes werden forse
schreden toen de Gieterij in
1962 de oude 'blauwselfa-
briek'-jawel, van het 'zakje-
'-kocht Die stond, leeg, aan
de Westkade. Een aantrekke
lijk terrein voor de gieterij,
vele keren groter dan het
oude terreinlje. Er werd flink
gesloopt en verbouwd en vier
jaar later kwam de toenma
lige commissaris van de ko
ningin in Zeeland, mr. Aart-
sen, het nieuwe bedrijf per
soonlijk openen. „Daar ben ik
nog altijd een beetje fier op.
Iedereen probeert toch im-
Van Dongen: 'Op de stukken die wij leveren mag geen barstje of oneffenheidje
voorkomen'
mers een hoogtepunt in zijn
loopbaan te creëren?" zegt
Van Dongen.
Toch heeft hij in die tijd wel
wat gemist. „Subsidie. Alles
hebben we zelf moeten doen.
We hebben geen rooie stuiver
gekregen." Hij voegt er be
dachtzaam aan toe: „Ach, je
leert er alleen strijdvaardiger
door te zijn. Je eigen plan
trekken, zoals ze hier zeggen."
En dat was nodig, want regio
nale industrieën, die tot de
vaste afnemers van het be
drijf hoorden, gingen over op
andere procedé's. Van Don
gen: „Moeilijke jaren, weinig
werk en veel concurrentie.
Vroeger verkochten we ton
nen slijpstaven aan die be
drijven. Toen dat ineens min
der werd hebben we andere
afzetgebieden moeten vin
den."
En wat maakt de gieterij
sindsdien? „Alles wat langs
constructieve weg moeilijk te
maken is. Dus wat niet gelast
of gewalst kan worden. Wij
construeren niet, maar ma
ken complete gegoten pro-
FOTO DE STEM COR J. DE BOER
dukten, in van te voren ge
reed gemaakte vormen."
Een rondgang door het be
drijf maakt duidelijk wat hij
bedoelt. Pompluizen en
'waaiers' naar gelang de op
drachtgever slijtvast, bestand
tegen chemische concentra
ties of hoge temperaturen.
Belangrijke klanten zijn
daarbij de machine-industrie,
pompenfabrikanten in Ne
derland en België, maar ook
de baggerwereld en kolen
centrales van elektriciteits
maatschappijen.
„Die kolen moeten verpul
verd worden. Wij leveren de
slijtvaste materialen. Hoe
langer die meegaan, hoe beter
voor het produktieproces,"
zegt Van Dongen. En: „Iedere
keer probeer je het produkt
beter te maken. In eerste in
stantie prijs je jezelf uit de
markt, maar later komt men
toch terug. Als je het optimale
maakt maak je gratis reclame
voor jezelf." Het is dan ook
niet verwonderlijk dat er
scherpere controle plaats
vindt. Zoals bijvoorbeeld op
onderdelen voor de 'Walrus'-
onderzeeërs. „De marine stelt
nog hogere eisen dan de nor
malisatienormen. Maar die
Walrussen moeten ook maan
denlang onder water kunnen
blijven. Op de stukken die wij
leveren mag geen barstje of
oneffenheidje voorkomen."
De Gieterij gaat altijd maar
door met het zoeken naar
nieuwe produkten en afzet
mogelijkheden. Sinds kort
wordt er 'modulair gietijzer'
gemaakt. Door toevoeging
van hoofdzakelijk magne
sium ontstaat een speciaal
proces. De uitkomst is dat het
gietijzer een rekbaarheid
heeft van vijftien tot twintig
procent. „Denk je eens in:
gietijzer dat rekt," zegt Van
Dongen.
En er zijn meer zaken waar
hij trots op is. Zo wordt alles
in het bedrijf hergebruikt.
Zand uit de "vormkasten',
waarin de modellen worden
gemaakt, wordt na gebruik
helemaal ontstoft en ontdaan
van chemische restea Zo kan
het weer opnieuw dienst
doen. Hetzelfde geldt voor
ijzer of staalrestanten. Een
torenhoge installatie houdt
bovendien buiten- en binnen-
lucht zuiver. „Er is geen uit
stoot, we voldoen aan de
strengste eisen. Die installatie
hebben we nu vijf jaar. Vrij
willig! Want ontwikkelingen
moet je vóór zijn."
Van onze verslaggever
MIDDELBURG - De recht
bank te Middelburg heeft de
27-jarige T.T. uit Terneu-
zen veroordeeld tot vier
maanden gevangenisstraf,
waarvan twee voorwaarde
lijk met een proeftijd van
twee jaar.
De tijd die T. in voorarrest
heeft gezeten wordt van de
straf afgetrokken. T. stond op
13 mei terecht wegens meineed,
f In januari had hij een valse
verklaring afgelegd als getuige
in een andere rechtzaak.De
rechtbank nam hem dat be
hoorlijk kwalijk. Toch valt het
vonnis nu iets milder uit dan de
1 eis van de officier van justitie.
Die had vier maanden onvoor-
waardelijk gevraagd.
De 33-jarige AD. uit Mid
delburg is veroordeeld tot ze
ven maanden gevangenisstraf,
waarvan vier maanden voor
waardelijk met een proeftijd
van twee jaar. Die straf krijgt
hij omdat hij als bankbediende
misbruik had gemaakt van z'n
vertrouwensrelatie met twee
oudere dames. Hij had in 1985
en 1986 meer dan een ton van
hun rekeningen gehaald en in
eigen zak gestopt. De uitspraak
van de rechtbank is conform de
eis van de officier van justitie.
(ADVERTENTIE)
Alle kranten staan dagelijks boordevol Want nieuws maakt weer méér nieuws,
nieuws. Nationaal en internationaal. Maar, en En dat kan wel eens belangrijker zijn: het
dat is het grote verschil, in uw Regionale raakt u immers persoonlijk.
Dagblad kunt u óók lezen wat de gevolgen U hoeft alleen maar even te bellen en
zijn voor uw eigen stad, streek of plaats. ook dat nieuws komt dagelijks bij u in de bus.
DE KRANT VOOR JE EIGEN STUK VAN NEDERLAND,
Van onze correspondent
AARDENBURG - De ko
ninklijke muzieksociëteit
Aardenburgsche Fanfaren
heeft voor de komende
maanden een druk pro
gramma. Vandaag treedt de
Fanfaren op in Aardenburg,
samen met de muziekver
eniging uit Sluiskil.
Op 9 en 16 juni wordt een rond
gang door Aardenburg ge
maakt in het kader van de An
jercollecte. De Fanfaren werkt
daartoe samen met de Aarden-
burgse volksdansgroep Avogro.
Op 9 juli wordt de braderie in
Aardenburg geopend en 10 juli
is men te St.-Kruis om er de
kermis op te luisteren. Op 18
juli treedt de Fanfaren op in
Lovendegem en 24 juli in St.-
Margriete, terwijl 30 juli acte
de présence wordt gegeven bij
het vijftienjarig bestaan van
het Streeklandbouwmuseum te
Heille.
Optredens in België zijn
voorts geland op 31 juli in Pont
a Celles, 21 augustus Lessines,
18 september Maldegem en 26
september Sint-Laureins. Op 4
september wordt deelgenomen
aan het festival van alle West-
Zeeuws-Vlaamse muziekgezel
schappen in Hoofdplaat.
MIDDELBURG - Tegen de
twintig-jarige CM. uit
Sluiskil is gisteren acht
maanden gevangenisstraf
geëist, waarvan vier voor
waardelijk wegens auto
diefstal en diefstal van
audio-apparatuur uit
auto's.
Op goed geluk was M., zoals de
president van de rechtbanK nu-,
Janzen-van Oosten stelde,
gaan rijden op zoek naar een
Opel. Die kon hij immers slij
ten bij een bevriende familie
die gespecialiseerd was in het
'ombouwen' van dat merk. Tot
twee keer toe slaagde hij vorig
jaar in zijn opzet. Eerst op 21
juli in de gemeente Werken
dam, toen nog eens op 7 sep
tember in Gent (B). Tussendoor
had hij op 24 augustus in Sluis
kil een radiorecorder en boxen
uit een auto gestolen en her
haalde dat kunststukje nog
eens op 15 oktober in Biervliet.
M., momenteel gedetineerd
in de jeugdgevangenis in
Vught, had een thuis gevonden
bij de genoemde familie, maar
was nu tot inzicht gekomen dat
het beter zou zijn Zeeuwsch-
Vlaanderen te verlaten. Hij wil
terug naar Brabant om weer
bij z'n moeder te wonen en op
nieuw te beginnen. Daar hield
officier van justitie mr. Stein
rekening mee, maar hij kon er
niet onderuit om toepassing
van een eerder opgelegde voor
waardelijke straf te vragen.
Behalve de vier maanden
onvoorwaardelijk zou M. ook
nog eens achttien dagen moe
ten opknappen. De rechtbank
doet over veertien dagen uit
spraak.
REISJE - De afdeling Aar
denburg van de Algemene
Bond voor Ouderen maakt 15
juni een dagtocht door Bel
gisch en Nederlands Lim
burg. Ook niet-leden mogen
mee en kunnen zich aanmel
den bij het bestuur van de
ANBO.
CONCERT - De koninklijke
muzieksociëteit Aardenburg
sche Fanfaren en de muziek
vereniging uit Sluiskil treden
morgen op. Er wordt een con
cert gegeven en een rondgang
door Aardenburg gemaakt.
De gezelschappen vertrekken
vanaf de sociëteit in de West
straat om 19.15 uur.
BOLLING - Bolclub Molen-
zicht hield een bolling. Hier
aan namen 37 personen deel.
Uitslag: 1. H. Bruggeman, 2. L.
van Durmen, 3. Th. Vermeulen.
BRIDGE - De Oostburgse
Bridgeclub hield een wed
strijd voor de competitie.
Hieraan namen 24 paren deel.
Uitslag groep A: 1. mevrouw
Christiaansen-de heer Wage
naar, 2. echtpaar Weck, 3. echt
paar Baltussen. Groep B: 1. me
vrouw Van Wanrooy-de heer De
Badts, 2. mevrouw Van de
Lijcke-de heer Langedijk, 3.
echtpaar Legrand.
JEUGDVOETBAL - Het
voetbalseizoen van de Sluise
jeugd werd afgesloten met
wedstrijden tegen de ouders.
De moeders speelden tegen de
zes- tot negenjarigen en ver
loren met 3-4. De vaders
speelden tegen de tien- tot
twaalfjarigen en verloren
met 2-3.
CONCERT - Ter gelegenheid
van het vijftienjarig bestaan
geeft De Sluise Rakkers 18
juni een concert. Dit concert
is in de raadszaal en begint
om 20.00 uur.
SCHAKEN - Schaakclub De
Sluise Toren sluit het schaak
seizoen af met een clubtoer-
nooi voor de jeugd en de se
nioren. Morgen om 13.30 uur
wordt de eerste zet gedaan in
Central.
WANDELTOCHT - Vanuit
Knokke waren er 132 deelne
mers voor een wandeltocht
van vijftig kilometer, die ge
deeltelijk door West-
Zeeuwsch Vlaanderen liep.
De eerste controlepost was 't
Zoute Vestje. De route ging
verder via Retranchement en
Cadzand ter'' - naar Knokke.
Van onze correspondent
AARDENBURG - „Aan de ene kant maakt de welstands
commissie problemen over een dakkapel of hoogte van een
venster, aan de andere kant doen sommige winkelpuien af
breuk aan het historische karakter van ons dorp. Wat mij
betreft kunnen we de welstandscommissie wel opheffen en
een eigen architect inschakelen", aldus W. van Helden (Ge
meentebelangen) tijdens de Aardenburgse gemeenteraad.
„Ik word onwel van welstand
en hoor hierover regelmatig
klachten. Liever vandaag dan
morgen opdoeken".
„Zo'n welstandscommsisie
werkt niet altijd vertragend.
Het heeft zowel positieve als
negatieve kanten. We hebben
de adviserende instantie ge
vraagd regels op te stellen zo
dat iedereen weet waar hij aan
toe is", aldus burgemeester E.
Jongmans.
Ook raadslid H. van Rie
(D66) wilde een betere aanpak
en kwam met een voorstel aan
gaande een beschermd stads
gezicht voor de Weststraat en
Kaai.
De democraat wil de bouwij-
ver van de Aardenburgse on
dernemers enigszins beteuge
len door het centrum van de
Kikkerstad de bestemming van
beschermd stadsgezicht te ge
ven. „Diverse ondernemers
hebben de afgelopen jaren al de
nodige investeringen gedaan.
De een probeert zijn bedrijf -
-van buitenaf-nog fraaier te
maken dan de ander. Gevolg is
wel dat ieder verbouwd pand
op zich minder fraai te noemen
is en dat de samenhang van de
gebouwen in het gebied rond
het Kaaiplein en de Weststraat
steeds minder zichtbaar
wordt," voerde van Rie giste
ren aan.
„Om te voorkomen dat er
nog meer afbreuk gedaan
wordt," zo pleitte Van Rie,
„zouden we als gemeentebe
stuur moeten stimuleren dat
verbouwwerkzaamheden aan
Van onze correspondent
OOSTBURG - De Water-
looplein-markt in Oostburg,
die zaterdag 28 mei gepland
stond, is verzet naar 4 j uni.
De organisatoren, de Oost
burgse winkeliersvereniging,
willen op deze manier voorko
men dat de Meerminne-feesten
in Waterlandkerkje schade on
dervinden van deze markt, die
gelijktijdig plaats zou vinden.
de buitengevels met 'oude ste
nen' worden uitgevoerd en dat
er geen kunststof, bijvoorbeeld
voor kozijnen, wordt gebruikt.
Voor het gebied tussen Markt
en Kaaiplein zou dit verplicht
moeten worden. Ik pleit dan
ook om aan dit stadsdeel de be
stemming beschermd stadsge
zicht te geven."
Tijdens deze raadsvergade
ring ontstond er ook nog een
discussie omtrent de Van Don-
gen-sportparkcommissie. „De
praatgroep moet nu maar eens
werkgroep worden", aldus Van
Rie. „Het eerste ongeluk is al
gebeurd. Er moet nauwlettend
toezicht worden gehouden. Bo
vendien zijn de toiletten goor.
Ik stel dan ook voor een be
heerscommissie in te stellen".
Dit voorstel kreeg echter
weinig steun van de andere
raadsleden. „Dit tekent de
zwakte van de raad. De raad is
niet slagvaardig", verzuchtte
Van Rie. Volgens wethouder
De Ridder wordt er wel hard
gewerkt en is de commissie
even stil gelegd. „Een eindver
slag komt er aan, inclusief en
kele adviezen", aldus De Rid
der. „Kleine dingen hebben de
prioriteit gekregen. In de hui
dige vorm is het zwembad niet
te handhaven. Door gemeente
werken worden momenteel en
kele werkzaamheden verricht".
Van onze correspondent
TERNEUZEN - In het ge
bouw van het Leger des
Heils aan de Donze Visser
straat te Terneuzen wordt
zondag 29 mei een film ver
toond met als titel 'Albanië,
verboden voor God'. Aan
vang 17.00 uur.
Een medewerker van de orga
nisatie 'Kruistochten' zal aan
wezig met een boekentafel.
De stichting Kruistochten in
Nederland steunt christenen in
landen waar het christelijk ge
loof een verboden religie is. Ze
doet dat door bijbels te brengen
naar landen waar die niet te
koop zijn en de bijbel tevens
een verboden boek is.
Van onze correspondent
WATERLANDKERKJE - De meerminnenfeesten, het
volksfeest van 't Kerlqe, zijn gisteren onder matige weers
omstandigheden van start gegaan.
De schoolkinderen gaven met
een lawaaioptocht en een rond
gang door het dorp het start
sein. Daarna volgde de bekende
Nederlander, Vader Abraham.
De belangstelling voor de
prestatieloop viel deze maal
wat tegen. Voor de optredens
van Kaos, Night Flyer en The
Passenger was er een redelijke
belangstelling.
Vandaag begint het grote
spektakel in Waterlandkerkje.
Naast de rommelmarkt in de
morgenuren is er om 11.00 uur
een optreden van showband
Jeugdbelang uit IJzendijke. De
meeste belangstelling gaat uit
naar de trekker-trekwedstrij-
den, vanavond gevolgd door
een groots bal in de feesttent
met medewerking van diverse
artiesten waaronder Rob de
Nijs die samen met enkele an
der vedetten, het wellicht dui
zendkoppige publiek weer zul
len vermaken.
