m
S
P
C
Commercie en kunst
met elkaar verzoend'
J
'H
L
DE STEM
AAN TAFEL
Hollandse Nieuwe
1 AD BROEDERS KRIJGT PRIJS VOOR VERPAKKING
A
Timmermans
openings-
prijskaarting
"Kermis-bal"
KINDERVEILIGHEID NOG VER TE ZOEKEN
VRIJDAG 27 ME11988
Op aanvraag huisbezoek
Bilderdijkstr. 140, A'dam
Telefoon 020-181509
B I
Uitzoekrondes, zaterdag
28 mei. Café 't Centrum te
St. Jansteen. Aanv. 20 uur.
H.C.R. de Instuif
b.z.r. jokeren op za. 28-
5, aanv. 14.30 u.
s zonder Holiday'schone'
alysator voordcelprljs
Uw vakantie
voordcel
995,- 12.245,-
295.- 12.795.-
295.- 13.295.-
295.- 14 295,-
750,-
500.-
1.000.-
1 000.-
.895.- 18.645.-
,695.- 19.445,-
.495.- 19.995.-
495,- 22.495.-
1.250,-
1.250,-
1.500.-
1000.-
F.A.C. Ossenisse organi
seert op vrijdag 27 mal
1988
m.m.v. het Jumbo-Trio in
het verenigingsgebouw
"Hof ter Nesse" te Osse
nisse aanv. 21.00 u.|
entree 6,-.
|j|, I
Door Henk Egbers
et is wel voortdu
rend een conflict: ik
wil maken wat ik wil
en marketing-mensen spelen graag
op veilig'. Ad Broeders (44) blijkt bij
het inpakken van de Philips 'led
Alarm Clock' kunst en commercie
met elkaar verzoend te hebben.
In september gaat hij in New York
een Award of Excellence 1987 in
ontvangst nemen. Wat een opleiding
op St.-Joost in Breda al niet kan ver
oorzaken: een prijs van het belang
rijkste instituut op de wereld betref
fende design en verpakking.
De in Breda geboren en in Ooster
hout opgegroeide Ad Broeders is
niet voor niets docent aan de Akade-
mie Industriële Vormgeving te Eind
hoven. De 'graphic design' van het
onlangs verschenen boek 'Industrial
Design in Practice' waarmee deze
academie zich presenteert, is tevens
een visitekaartje van zijn kijk op het
vak. Hij leerde dat vak op de afdeling
grafisch publicitaire vormgeving van
de academie St.-Joost (docenten Pij
per, De Morée, Begeer, Smits, De
Bruyn). „Daarna ben ik in de richting
van de industriële vormgeving ge
groeid: ook al omdat ik na mijn
diensttijd zes jaar werkte bij Philips'
Concern Industrial Design Center.
Daarna ben ik, om niet vast te lopen
in cliché's, me zelfstandig gaan ves
tigen en heb sedertdien mijn bureau
in Middelbeers," aldus Ad Broeders.
Zijn specialiteit werd verpakkin
gen. „Dat is niet hetzelfde als recla
me," zegt hij. Wat is dan het ver
schil? Al pratend over zijn werk lijkt
dit element in het verkoopproces te
liggen tussen design en de recht-
toe-recht-aan STER-methodes. Hij
zit in de wereld der verborgen verlei
ders, waarbij artisticiteit begeerte
rechtvaardigt.
DRIEHOEKIG
Het bekroonde ontwerp betreft de
verpakking van een wekklokje, waar
van de vorm driehoekig is. Die vorm
wordt bij de verpakking gevolgd. Als
consument vind ik dat prettig. Voel
me niet bedonderd. Het klokje staat
buitenop duidelijk en eerlijk afge
beeld. Eigenlijk tamelijk traditioneel,
maar de lay-out valt op door heldere
eenvoud. In één oogopslag zie je als
een klant uit een tijd die tegen de tijd
leeft, wat je in handen krijgt. Dat is
wat anders dan die bellen blazende
pakken waspoeder, die veel meer
beloven dan de inhoud waar maakt.
Lucht. Ad Broeders heeft dan ook
geen enkele behoefte om verpakkin
gen voor die branche te maken. „Ik
blijf op de eerste plaats een grafi
sche vormgever," zegt hij. „Vanuit
die vakbekwaamheid streef ik naar
een integratie tussen produkt en ver
pakking. Dat wil niet zeggen dat de
verpakking altijd identiek aan het
verpakte voorwerp moet zijn, maar
wel moet de informatieoverdracht
duidelijk zijn. Daarbij zijn maat, vorm
en kleur de elementen die je met elk
aar in harmonie moet brengen.
HAAKS
De maat moet eerlijk zijn ten aanzien
van de inhoud. Met name in de food-
sector wordt je op dat gebied als
klant nogal eens gepakt. De vorm
kan soms juist haaks staan op de in
houd; wat bij cadeauverpakkingen
leuk kan zijn. De kleur moet wel een
relatie met het produkt hebben. Zo
als je weet is er een hele kleurenpsy
chologie; identificeren mensen din
gen en gevoelens met kleuren. Daar
van moetje gebruik maken.
Met de studenten van de acade
mie in Eindhoven heb ik wat onder-
zoekjes op het gebied van kleuren
gedaan: in relatie met frisdrankver
pakkingen. Kleur heeft met smaak te
maken. Er zijn zoete, zure en fruitige
kleuren. De resultaten waren verras
send; in die zin dat het bleek te klop
pen.
HAARDROGERS
Ad Broeders maakte voor Philips di
verse verpakkingen; onder meer
voor haardrogers. Daarbij speelt hij
met zeer directe kleuren, maar ook
met fotomateriaal waarvan de verko
pers aanvankelijk schrokken. Maar
Ad heeft hen ervan kunnen overtui
gen dat op deze manier de individua
liteit van de koper een extra accent
krijgt. En dat is in onze samenleving
een gevoelig punt. „Philips begint
ook meer gevoel voor mode te krij
gen." En als bewijs laat hij een hor
loge zien, voorzien van een brede
fleurige pvc-band die nog op de
markt moet komen. Het horloge
zweeft in een doorzichtige koker.
Ontwerp: Ad Broeders.
DOOSJES
Op zijn bureau staat een rek met
zeer feestelijke doosjes. Die gaan in
het volgend seizoen de bloembollen
van de firma v.d. Schoot uit Hillegom
op de Engelse markt brengen. De af
schuiningen van de wandjes met
hun luchtopeningen, die tevens de
inhoud laten zien, trekken gericht
aandacht. Op de buitenkant is met
opvallende associatieve kleuren ge
werkt. Broeders: „De gemiddelde
consument is nogal behoudend. Het
zelfde geldt voor de producent, die
als enig houvast de concurrent heeft
en safe wil spelen." Hij heeft vooral
te maken met verpakkingen van
huishoudelijke produkten, cosmetica
(personal care) en sigaren. Zijn door
sieve auto zoekt, en ook
den voor de vakantie, dan
isant aanbod voor u.
iet hetH o 1 i d a yvignet
ijke korting. Die van mi-
oplopen tot maar liefst
ïginnetje van uw vakantie,
krijgt u dank zij een fikse
n 't voordeel van 'schoon'
idere Verbruiksbelasting).
>egint bij de Marbella
h zuinig Dank zij z'n weg
heeft u naast alle bagage
;ouvenirs uit heel Europa,
en Seat Ibiza'Holiday'
uitstek. Een pittig karakter
dingsvermogen brengen u
cantiebestemming.
»ewoon veel bagage, dan is
ly'de ideale reisgezel Het
royale vermogen maken
tukje vakantie. De Seat-
verder in de stemming.
De Hollandse Nieuwe is weer te koop
in de Nederlandse viswinkels. En ook
dit jaar zal deze hartige hap weer gre
tig aftrek vinden. De haringen, die in
de Noordzee worden gevangen, be
reiken een lengte van 24 tot 35 centi
meter.
Maatjesharingen zijn de kleinste ex
emplaren. Tot maatjesharing rekenen
we de jonge haring die in het begin
van het seizoen in het noordelijk deel
van de Noordzee wordt gevangen in
de omgeving van de Doggersbank.
Het woord 'maatje' is een verbaste
ring van maagdje. Hetgeen wil zeg
gen dat de haring nog geen hom of
kuit heeft gevormd. De allerbeste
Hollandse Nieuwe is bijna rauw, zo
uit de emmer, en vlak voor de con
sumptie schoongemaakt. Een blanke
kleur, mals visvlees en een frisse,
zilte geur zijn aanwijzingen dat de ha
ring van goede kwaliteit is.
GEKAAKT
De haring die aan de kar of bij de vis
handel wordt gekocht, is gekaakt.
Een procédé dat wordt toegeschre
ven aan de vindingrijkheid van een
14e eeuwse landgenoot: Willem Beu-
kelszoon uit Biervliet. Deze uitvinding
zorgde voor een verbetering van de
smaak en de houdbaarheid. Het ka
ken is in feite alleen het wegnemen
van het grootste deel van de inwen
dige organen. De haring kan op die
manier goed uitbloeden waardoor
het zout makkelijker in de vis kan
dringen.
Als gevolg van de combinatie van
de sappen van de alvleesklier, die
niet weggenomen wordt, met het
zout, ontstaat een enzymatische wer
king, die het visvlees mals maakt en
de Hollandse Nieuwe zijn typische
smaak geeft.
Na het kaken, dat aan boord van
het schip gebeurt, en het bestrooien
met zout worden de haringen in
vaatjes of kantjes overgedaan. Zo
wordt de vis aangevoerd in de haven.
De gekaakte en gezouten haring is
echter nog niet voor consumptie ge
schikt. Eerst moet hij worden gefi
leerd. Meestal doet de vishandelaar
dit maar het kan ook thuis. Bij het
schoonmaken wordt de buik van kop
tot staart ingesneden waarna de in
gewanden er met een scherp mesje
uit worden geschraapt. Over de ge
hele lengte van de rug wordt een
snee gemaakt en het velletje wordt er
aan beide zijden afgetrokken. Maak
hierna onder de kop een inkeping tot
op de graat en snij met de botte kant
van het mes beide zijden één voor
één van de graat. De graat wordt bij
de staart afgesneden en de haring
moet ten slotte worden gecontro
leerd op achtergebleven losse
graatjes en/of ingewanden. De tradi
tie wil dat Hollandse Nieuwe 'puur' in
de open lucht wordt verorberd waar
bij de haring even boven de wijdo-
pengesperde naar de hemel gerichte
mond zweeft, alvorens hierin stukje
voor stukje te verdwijnen.
HARIHGTARTAAR
Dit keer een minder traditionele va
riant: haringtartaar met remoulade-
saus.
- 4 Hollandse Nieuwe
-10 gram wortelen
-1 dl. mayonaise
-1/2 theelepel mosterd
- een eetlepel gehakte groene krul
den (peterselie, kervel, dragon en
bieslook)
- een erg klein gesneden augurkje
- peper en zout
Maak de haringen graatvrij en snij ze
voorzichtig in kleine blokjes. Snij de
wortel ook in kleine blokjes van de
zelfde grootte. Schud de blokjes ha
ring en wortel losjes door elkaar en
maak van dit mengsel vier afgeplatte
ballen (tartaartjes). Vermeng de
mayonaise, mosterd, groene kruiden
en augurk en breng deze saus op
smaak met peper en zout. Leg een
tartaartje in het midden op een bord
en garneer er de remouladesaus om
heen.
het Amerikaanse instituut bekroonde
ontwerp viel dan ook in de categorie
'household' (er zijn veertien catego
rieën).
OPEHEH
Niet altijd, maar meestal krijgt hij ook
te maken met het functioneren van
de verpakking. Hij vindt dat er te wei
nig aandacht besteed wordt aan het
openen ervan. Maar dat blijkt ook in
verband te staan met de economie
van de machines die de verpakkin
gen vervaardigen. Ad Broeders heeft
het drukwerk niet altijd helemaal in
handen. Zijn bekroonde ontwerp
werd gedrukt in Hongkong, omdat
Philips daar de klokjes die verpakt
moesten worden, fabriceert. „Ja, ik
ben naar Hongkong geweest. Op de
eerste plaats moet je de litho's hier
laten maken. Dan interpreteren zij
daar slechter dan hier. Het papier is
slechter en zij blijken niet het pms-
kleursysteem te gebruiken, zodat je
met de coderingen problemen
krijgt."
BOEK
Desondanks besloot de internatio
nale jury, met deskundigen uit Ja
pan, Amerika, Engeland en Zwitser
land, hem een Award of Excellence
toe te kennen. Bij de officiële prijsuit
reiking in New York verschijnt er een
boek met de top-ontwerpen uit 1987
en start een internationale reizende
tentoonstelling. De Package Design
Council - het belangrijkste promotie
instituut op dit terrein - wil het inter
nationale bedrijfsleven hiermee on
der ogen brengen welke functies
verpakkingen kunnen hebben in de
relatie tussen producent en consu
ment. In 1983 ontving Ad Broeders
de Conqueror Award, een design-
prijs van Wiggings Tape. Toen hij in
het begin van de zeventiger jaren bij
Philips wegging om het zelfstandig
'anders te gaan doen', wist hij niet
dat zoveel jaren later dit bedrijf bij
hem terug zou komen met opdrach
ten voor dat andere. Niet tevergeefs.
(ZIE OOK PAGINA SPECIFIEK 1)
Ad Broeders: „Ik blijf grafisch ontwerper.
In 1986 zijn In Nederland een
kleine 3000 kleuters klinisch of
poliklinisch behandeld tegen
vergiftiging.
Hoewel In ons land sinds 1 ja
nuari van dat jaar bepaalde huis-
houdchemicaliën en petroleum-
produkten in een verpakking met
kinderveilige sluiting moeten
zijn verpakt, is er dus nog steeds
geen reden om tevreden te zijn.
Volgens de Stichting Consument
en Veiligheid moet de lijst met
produkten dan ook zo snel mo
gelijk worden uitgebreid. Het
gaat hier om: geconcentreerde
bleekmiddelen, toiletreinigers,
soldeervloeistoffen, ontroesters,
foto-chemicaliën, antivries,
brandspiritus, meta-blokjes
(vaste brandstof voor kinderfor
nuizen), cyano-acrylaatlijmen,
vlekkenwaters, formaline en am
monia.
Ook bepaalde geneesmidde
len zou de stichting graag in kin
derveilige verpakkingen zien.
Er wordt overigens hard ge
werkt om die produkten in de
wetgeving op te nemen. Maar
door oude voorraden, onbekend
heid met de wetgeving, onzorg
vuldige aanpassing van fles en
sluiting of gewoonweg door non
chalance van afvullers is er nog
veel mis aan de zogenaamde
veilige verpakking.
BADTAS-PARASOL
.095.- 19.845,-
.095.- 20845.-
495,- 21 495.-
995.- 24.995,-
1 250.-
1.250.-
2000.-
2.000.-
VAN HET VW-CONCERN.
T Autobedrijf J. Verdaasdonk
:rmeulen B.V., Beatrljsweg 6*
emstcde Tel.023-339172.
Een badtas die tegelijk neksteun
en parasol is. Dat is een vondst
van Rodelle in Amstelveen. De
tas is vervaardigd van waterdicht
nylon en toegerust met een me
talen frame. Wordt dat frame uit
geklapt dan is er ineens een pa
rasol die het gezicht tegen zon
nestraling beschermt. De tas zelf
fungeert dan als neksteun. De
parasol-badtas is uitgevoerd in
fris rood en afgezet met witte
banden. In warenhuizen en le
derwinkels is hij te koop voor
f29,75.
TNO-INFO
De Organisatie voor Toegepast
Natuurwetenschappelijk Onder
zoek TNO in Delft heeft haar po
pulaire info-reeks met twee
nieuwe boekjes uitgebreid: 'Uw
huis verstandig bewoond' en
'Trombose'. Ook nu is het de op
zet van de schrijvers geweest
een antwoord te geven op de
meest voorkomende vragen uit
de bevolking. Het eerste boekje
behandelt onderwerpen als
vocht, ventilatie, isolatie, bouw
materialen en geluid. 'Trombose'
geeft informatie over kringloop,
samenstelling en stolling van het
bloed, behandeling van trom
bose e.d. De boekjes zijn in de
boekhandel te koop voor .8,50
per stuk.
VERDER KIJKEN
Wie een leesbril nodig heeft en
het hinderlijk vindt om steeds de
bril op en af te zetten, kan moge
lijk terecht bij Essilor-Classen in
Zevenaar. Dat bedrijf heeft een
nieuwe lens ontwikkeld: de Delta.
Het bijzondere aan dit glas is dat
het zorgt voor goed zicht over al
les wat zich binnen handbereik
bevindt, ongeveer een meter. Dat
is veel verder dan met gewone
positieve glazen. De Delta is ge
schikt voor elk type montuur.
Verkrijgbaar bij de opticien. De
prijs is natuurlijk afhankelijk van
de sterkte. Maar er is wel een in
dicatie te geven. De consument
zal rond de f 80 per stuk kwijt
zijn. Ontspiegelde glazen zijn
20 duurder.
SNELKLEM
Bij het zagen van plaatmateriaal
klemt de zaag vaak vast door het
doorbuigen van het af te zagen
plaatdeel. Ook kan het af te za
gen stuk voortijdig afbreken
waardoor een lelijke splinter ont
staat. De Saw Mate van David
voorkomt geschuif. Deze 'maat'
bestaat uit een snelklem met
spouwmes, die in de zaagsnede
wordt geschoven waarna de
klem 'in een handomdraai' wordt
vastgezet en zo doorbuigen van
het te zagen materiaal voorkomt.
Het spouwmes zorgt er verder
voor dat de zaagsnede 'open'
blijft. De Saw Mate, in de handel
gebracht door Themans in Zut-
phen, kost f. 19,95.
NIEUWE FRIETJES
Een nieuw vlug-klaar-frietje in
drie smaken. Fri-d'Or in Bergen
op Zoom brengt dat vanaf deze
maand op de markt. Het is in su
permarkten op de diepvriesafde
ling te koop in de de smaken
kaas ui bieslook, natuurge-
zouten en bacon. In zeven tot ne
gen minuten is het produkt klaar
in de oven. In de friture zelfs in
één minuut. Nieuw is dat de frie
ten niet gekeerd hoeven te wor
den en enige uren lang knappe
rig blijven. En niet onbelangrijk
is, dat de Fri-Lites nagenoeg
geen vet opnemen. Een 450-
gramsverpakking is goed voor
zes personen. Zo'n pak kost nog
even f 1,99 (actieprijs), maar
gaat op den duur naar de prijs
van 2,25.
Het
Internationaal
bekroonde
verpakklngs-
ontwerp.
