UITBLAZEN Richtingenstrijd bepaalt verkiezingen in Iran EG-ministers praten over gelijktrekken belasting 'We kunnen best Zeeuwen in Noord-Holland gebruiken' Hopkins9 Holland CVCÜ..L BUITENLANDSE POLITIEK EN OORLOG MET IRAQ GEEN VERKIEZINGS ITEM geen motie Veerboot van Vlissingen naar Dover Werkg evers accepteren taboe op ontslagen DE STEM achtergrond vrijdag 13 mei 1988 VERTREK DIRECTEUR-GENERAAL RIJKSWATERSTAAT VAN DIXHOORN DIT JAAR pflSTEM binnenl DEN HAAG - Minister Di Wetenschappen) heeft opr de Tweede Kamer op zijn j keer behalve de oppositie VVD meedeed - doorstaan. DRIE weken geleden verscheen in Enge land het boek Hol land, Its History, Paintings and People van Adam Hopkins. Een dag later ontmoette ik, wat mij be treft toevallig, de auteur op Penshurst Place, het kasteel van William viscount De L'Isle (Uitbl. 21 en 22/4). Een vriend van Nederland, een bewonderende vriend zelfs, dat stond na die vluchtige ontmoe ting voor mij wel vast. Hopkins die maar één exemplaar van zijn boek op zak had, dat hij ook anderen moest laten zien, beloofde mij er een met de post te sturen. Vorige week arri veerde het. Zondag heb ik het gelezen, lekker in de tuin geze ten, terwijl ik eigenlijk heel an dere dingen te doen had. Maar zo gaat het met lezen zo dik wijls. Zou zo'n boek over Neder land een min of meer belezen Nederlander nog iets nieuws te bieden hebben, had ik me afge vraagd, behalve het oordeel van een rondneuzende buitenlan der, dat een Nederlander altijd gaarne verneemt, al of niet zijn instemming oogstend? Geheel onverwacht echter was het zo wel verrassing als een licht ge voel van schaamte dat me aan het boek gekluisterd hield. Hopkins had me in Engeland al verteld dat het de Nederlandse schilderkunst was geweest die zijn belangstelling voor ons land had gewekt. De kennis die hij daarover verzamelde, vooral zijn kijk erop en de verbanden die hij tamelijk overtuigend en in elk geval meeslepend legt met de maatschappelijke ont wikkeling en de Nederlandse aard, vormen voor mij de voor naamste charme van het boek. Dat komt ook omdat ik me daar in mijn tuinstoel, bij hem vergeleken, een cultuurbarbaar begon te voelen. Vandaar ook dat gevoel van stille schaamte. „Ik wilde destijds een boek kopen dat mij meer inzicht zou verschaffen in de Nederlandse samenleving, in samenhang met de kunst en de architec tuur", vertelde hij, „maar ik kon er nergens een vinden en daarom besloot ik er zelf een te schrijven." Adam Hopkins (48) wist waaraan hij begon. Hij had eerder een boek over Kreta geschreven; geïnspireerd door de schoonheid van Minoïsch aardewerk. Bovendien is hij journalist van zijn vak en werkte hij jarenlang bij The Sunday Times, waarvoor hij kunstkritieken en reisverhalen schreef. Ook heeft hij een tele visie-documentaire op zijn naam staan over de invloed die de Nederlandse cultuur heeft uitgeoefend op de Britse sa menleving. Dat was een op dracht van de Britse Kunst- raad, in het kader van het Wil liam Mary-jaar. Een erkend vakman dus, deze Adam Hop kins. In de afgelopen vijf jaar bracht Adam Hopkins tien 4 vijftien (precies weet hij dat niet meer) kortere en langere bezoeken aan ons land. Hij ver gat ook niet alle grensprovin cies te bezoeken, van Middel- WIM KOCK T5 burg tot Maastricht en vandaar tot Groningen. Ook voor de 5 Nederlander die zijn vader- landse geschiedenis kent is 'Holland, its History, Paintings and People' een boeiend boek. Dat komt omdat Hopkins de geschiedenis consequent ver- weeft met de schilderkunst - van Jan van Eyck tot Piet Mon- driaan - en tegelijk ook met het hedendaagse Nederland. Dat levert verrassende doorkijken op. „Meer dan historische uit- leg en sociologisch onderzoek lijken de zeventiende eeuwse schilders het moderne Neder- land begrijpelijk te maken, als S een uitbreiding en voortzetting j§ van wat zij zelf zo helder wisten 5 te verbeelden", schrijft hij er- gens. Hopkins' bewondering voor onze, volgens hem, goed inge- richte samenleving (arbeiders- huizen die in andere landen als middle class zouden worden be- schouwd), tolerantie, plurifor- miteit, handelsgeest enz. enz., wordt slechts overtroffen voor =j verwondering. Soms is dat een wat kinderlijke verwondering, E bijvoorbeeld wanneer hij door S Amsterdams rosse buurt loopt, maar vaker is het de verwonde- ring van een man die werkelijk iets nieuws, iets unieks meent te hebben ontdekt. Hij verbaast E zich voortdurend over de E vreemde mengeling van radica- lisme en conservatisme, de am- bi tie waarmee in Nederland E diepgaande publieke discussies worden aangegaan en tot het bittere einde worden uitge- E praat. En wat hem het meest E frappeert is dat iedereen hier als kind met de paplepel krijgt ingegoten dat hij vooral nor- E maal moet zijn, maar dat des- ondanks Nederlanders in staat zijn tot 'zeer idealistisch en in- dividueel gedrag'. Er zijn natuurlijk ook zaken die Hopkins niet zo leuk vindt. Voor de wijze waarop wij soms met elkaar omgaan gebruikt hij het Nederlandse woord bot. E Nederlanders drukken zich nogal direct uit, met gebrek aan fijngevoeligheid. Ze bedoelen E er meestal niets kwaads mee en ze zijn verbaasd als een buiten- lander niet op dezelfde directe E toon terugpraat. Buitenlanders die zich beleefd en hoffelijk op- stellen worden voor neuroten of schijnheiligen versleten, E meent de schrijver en hij is niet de eerste buitenlander die dit over ons opmerkt. E Adam Hopkins vertelde me dat hij niet dacht dat zijn boek E in het Nederlands zou worden vertaald. Dat is erg jammer. Maar ja, iedereen hier heeft na E tuurlijk al een boek over Ne- derland. Holland, its History, Paintings E and People. Adam Hopkins. Fa- ber and Faber. £6,95. Impor- teur Nilssen en Lamm. lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIn Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans- hoofdredacteur. A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236452. Sportredactie 076-236236. Telefax redactie 076-236309. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 101100-28030. Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957. Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150. Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920. Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen: 24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of f 279,15 per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand, 1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W. Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. 1,25. Service-afdeling atxinnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur. Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Centrale reclame-afdeling 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. DE PARLEMENTSVER KIEZINGEN in Iran, waarvan de tweede ronde op vandaag plaatsvindt, staan geheel in het teken van een richtingenstrijd tussen de twee belangrijk- 1 ste fracties van het regime van ayatollah Ruhollah Khomeiny. De 'radicale' hervormingsge zinde stroming die bestaat uit geestverwanten van de zoon van Irans geestelijk leider Khomeini, hojatoleslam Ah med Khomeini, neemt het op tegen de behoudende fractie. Deze is er tot op heden steeds in geslaagd talrijke hervor mingen, zoals de landverde- ling, tegen te houden. Inzet van de strijd is de binnenlandse politiek. De oor log met Iraq en de buiten landse politiek, met name de betrekkingen met het Westen, zijn geen onderwerp van dis cussie. Volgens de officiële re sultaten van de eerste ronde van 8 april is tweederde van de 270 afgevaardigden geko zen. De radicalen, die zich in Teheran presenteren onder de naam 'Coalitie van de onder drukten en de achtergestel- den', hebben talrijke zetels gewonnen. Hun lijst wordt onder steund door de 'strijdbare geestelijken van Teheran', een organisatie die aan de voor avond van de verkiezingen werd opgericht en die volgens waarnemers veel invloed uit oefent. De organisatie bestaat onder meer uit geestelijken, ministers of vertegenwoordi gers van de imam Khomeini en uit islamitische studenten bewegingen en arbeidersra den. De invloed van de behou dende stroming is echter niet te verwaarlozen. Zij heeft in de eerste ronde vooral veel stemmen uit de provincie ge kregen. De 'strijdbare geestelijken' hebben de laatste tijd talrijke verklaringen uitgegeven waarin zij aandringen op een reeks hervormingen. Zo eisen de radicalen onder meer de verdeling van land, herzie ning van de arbeidswet en een grotere invloed van de staat op de economie en buiten landse handel. Deze hervor mingen werden echter steeds geblokkeerd door de - conser vatieve - Raad van Wachters van de grondwet met het ar gument dat zij tegen de wet ten van de islam zouden in druisen. De raad van zes geestelij ken en zes juristen had tot voor kort de bevoegdheid zich als laatste en beslissende in stantie uit te spreken over wetsvoorstellen. Tot vorig jaar juli had de raad ongeveer 50 procent van alle door het parlement aangenomen wet ten afgekeurd. Bijna geen en kele van de wel aanvaarde wetten was van enig wezen lijk belang. De wachters, die kunnen rekenen op 100 van de 270 par lementszetels, beschikken over veel invloed in het Iraanse politieke leven. Zij staan ook bekend als de be schermheren van de bazari's, de particuliere kooplieden. De bazari's zeggen dat een al te grote invloed van de staat op 's lands economie niet in over eenstemming is met de heilige wetten van de islam. Volgens deskundigen bedoelen zij daarmee slechts aan te geven dat zij de overheid als potte- kijker bij hun handel en wan del slecht kunnen gebruiken. Parlementvoorzitter Rafsanjani, 'sterkste man na Kho meini'. FOTO AP De tegenwerking van onder anderen de Raad van Wach ters bij het tot stand komen van hervormingen was in ja nuari voor Khomeini aanlei ding tot een persoonlijk in grijpen. De 'gids van de revo lutie' liet in een brief weten dat de regering vergaande be voegdheden heeft. De rege ring, aldus Khomeini, 'stamt af van de absolute macht van de profeet Mohammed'. Vol gens waarnemers sprak Kho meini zich daarmee uit tegen die groepen, die de invloed van hervormers binnen de re gering en het parlement trachten in te dammen. Kort hierop maakte de 86- jarige ayatollah de instelling bekend van een nieuwe raad, die met meerderheid van stemmen knopen moet door hakken in kwesties waarin regering en parlement ener zijds en Raad van Wachters anderzijds het niet met elkaar eens kunnen worden. Daar mee werd de macht van de Raad van Wachters definitief aan banden gelegd en maakte Khomeini volgens deskundi gen de weg vrij voor meer hervormingsgezinde politici. In de nieuwe raad zitten president Ali Khamenei, par lementsvoorzitter Ali Akbar Rafsanjani, premier Mir- Hossein Moussavi, opperrech ter Musavi Ardebili, het hoofd van het bureau van Khomei ni, hojatoleslam Mohammad Tavasoli en procureur-gene raal Mohammad Khoeyniha. Als zevende is de zoon van Khomeini, Ahmed, aangewe zen. Deze heeft rechtstreeks toegang tot zijn vader en kan dus niet alleen de resultaten van de besprekingen snel overbrengen maar ook 'sug gesties' van de ayatollah zelf naar voren brengen. Binnen de politieke orga nen van Iran duikt bijna voortdurend de naam op van Rafsanjani. De parlements voorzitter beschikt volgens veel kenners momenteel over de meeste macht na Khomei ni, met wie hij overigens via huwelijk geparenteerd is. De 53-jarige Rafsanjani is op alle politieke fronten actief en weet zich bij voorbaat verze kerd van de steun van de meeste parlementsleden. Volgens officiële gegevens, gepubliceerd door het Iraanse dagblad Etelaat, hebben in de eerste ronde 16,9 miljoen Ira- niërs hun stem uitgebracht, van wie 1,6 miljoen in Tehe ran. Meer dan 35 procent van de. stemgerechtigden in Iran zou niet hebben gestemd. In Teheran lag het percentage wegblijvers zelfs boven de 50 procent. Dit wordt in verband gebracht met de stedenoorlog die op 8 april hevig woedde. Het is de derde keer sinds de islamitische revolutie van 1979 dat er verkiezingen voor het Iraanse parlement, dat één kamer telt, zullen worden gehouden. Verkiesbaar staan slechts die kandidaten, wier voordracht reeds is goedge keurd door de gouverneurs van de provincies en de ste den. Op vijf personen na zijn alle afgevaardigden islamie ten, van wie ongeveer de helft een actieve functie als geeste lijke bekleedt. De resterende zetels zijn bestemd voor vertegenwoor digers van 'erkende' reli gieuze minderheden: een jood, drie christenen en een aan hanger van de leer van de profeet Zarathustra, de stich ter van een oud-Iraanse gods dienst. De religieuze minder heden hebben hun afgevaar digden al gekozea De verte genwoordiger van de joodse gemeenschap, Manouchehr Nikrouz, werd met 7.801 op een totaal van 7.972 stemmen gekozen. Volgens de commissie van toezicht op de verkiezingen, die door de Raad van Wach ters is benoemd, is de eerste ronde niet vlekkeloos verlo pen. De commissie wil dat de stemmen in 300 stemlokalen in Teheran opnieuw worden geteld. Minister van Binnen landse Zaken, hojatoleslam Ali Akbar Mohtachami, wei gert hiervoor toestemming aan de commissie. Volgens de bewindsman, die lid is van de radicale 'strijdbare geestelij ken van Teheran' en die dicht bij Ahmed Khomeini staat, is de commissie erop uit de stembusuitslag te verval- sen.(ANP) DE MINISTERS van fi nanciën van de EG plus le den van EG-Commissie praten vanavond en mor gen in het Duitse Trave- münde over het aandeel dat zij moeten leveren in de creatie van de volledig vrije Europese markt die er eind 1992 moet zijn. Die grote open markt kan er niet komen als het kapitaal verkeer in Europa niet volle dig vrij wordt en indien de in- direkte belastingen niet op ongeveer hetzelfde niveau worden gebracht. Sterk uit eenlopende belastingtarieven belemmeren namelijk de vrije concurrentie. Ze verhinderen bovendien dat de grenscon troles verdwijnen. Die grens controles kosten het Europese bedrijfsleven volgens de jong ste ramingen jaarlijks zo'n 18 miljard gulden aan admini stratiekosten en vertragingen. Daar komt nog eens 10 tot ruim 30 miljard gulden bij aan gederfde afzet. Het Europese kapitaalver keer is voor een deel al vrij gemaakt. Maar de liberalise ring van de financiële dienst verlening moet nog verder ge completeerd worden wil er een situatie ontstaan waarbij een Nederlandse consument volkomen vrij, bijvoorbeeld een hypotheek kan afsluiten bij een Westduitse bank, aan delen op de Londense beurs kan kopen, een verzekerings polis van een Italiaanse maat schappij in huis kan halen en er een spaarrekening in De nemarken op na kan houden; kortom zijn financiële dien sten kan kopen waar het hem het beste uitkomt. Een van de problemen die de liberalisering opleverd is dat de er grotere mogelijkhe den tot belastingontduiking ontstaat. Wie vrij is om een bankrekening in het buiten land aan te houden zal minder geneigd zijn de rente daarvan voor de belasting op te geven indien er geen controle op is. In Nederland heeft minister van Financiën Ruding enige tijd geleden met de banken afspraken gemaakt over het geven van inlichtingen aan de fiscus. Maar internationaal is dat veel moeilijker te regelen, als staat Ruding op het stand punt dat het toch zal moeten. Aan een regeling voor het ge ven van inlichtingen geeft hij de voorkeur boven een bron heffing zoals die bijvoorbeeld in België bestaat. Zo'n bron heffing verplicht de banken onmiddelijk 25 procent van rente-opbrengsten af te dra gen aan de schatkist. De EG-Commissie heeft het gevaar van de belastingont duiking wel degelijk onder kend. Maar zij heeft er geen waterdichte oplossing voor kunnen ontwerpen. Hoe doel treffender maatregelen tegen belastingontduiking, hoe gro ter de kans dat er kapitaal uit de gemeenschap naar derde landen vlucht, aldus haar conclusie. Een goede oplossing van het probleem is alleen maar mogelijk via uitge breide internationale over eenkomsten, bijvoorbeeld over, een algemene toepassing van een bronheffing, ofwel via een zeer nauwe samen werking van de belasting diensten, aldus de Commissie. Aan het op een lijn brengen (harmoniseren) van de indi- rekte belastingen is nog vrij wel niets gedaan. En juist dat is nodig om de tijd- en geldro- vende grenscontroles te laten verdwijnen. Het is namelijk de fiscus die het meeste be lang heeft bij die controles. Elke keer als er goederen van het ene naar het andere land gaan willen de belastingdien sten de toekomende btw en accijnsrechten kunnen innen. Deze grenscontroles kunnen vervallen als de btw-tarieven en de accijnzen in alle EG-lid- staten ongeveer dezelfde zijn. De EG-Commissie heeft /oor die harmonisatie vorig aar voorstellen gedaan die in le eerste plaats een stand- itill-beginsel omvatten: lid staten zouden hun btw-tarie- /en niet meer mogen wijzigen enzij ze daardoor dichter bij- ïen zouden komen te liggen. \'u liggen ze vaak nog ver uit jen. In ons land zijn er maar twee tarieven van respectie velijk zes en twintig procent. Maar sommige lidstaten heb ben wel vier verschillende ta rieven. Ook de hoogte ervan loopt nog ver uiteen. Zo ken nen bijvoorbeeld Griekenland en Italië tarieven van respec tievelijk 36 en 38 procent, ter wijl er in het Verenigd Ko ninkrijk en Ierland nul-tarie ven bestaan voor de eerste le vensbehoeften. De EG-Com- missie heeft wel ingezien dat een Europees btw-stelsel met maar een tarief een volstrekt onhaalbare kaart is. Maar meer dan twee tarieven vindt ze niet acceptabel. Die twee tarieven behoeven niet in alle lidstaten dezelfde te zijn. In de Verenigde Staten is bijvoorbeeld gebleken dat lichte belastingverschillen (van maximaal zo'n vijf pro cent) geen echt verstorende invloed op de handel hebben. De EG-Commissie heeft daarom twee groepen van ta rieven voorgesteld. Er moet een verlaagd tarief komen dat geldt voor eerste levensbe hoeften zoals bijvoorbeeld voedingsmiddelen, energie voor verwarming en verlich ting, drinkwater, farmaceuti sche produkten, boeken, kranten en tijdschriften en reizigersvervoer. Voor dat verlaagde tarief mogen de lidstaten kiezen uit een percentage dat ligt tussen de vier en de negen. Daar naast moet er een standaard tarief komen. Daarvoor kun nen de lidstaten kiezen uit een percentage liggend tussen de veertien en twintig. Over deze voorstellen van de EG-Commissie hebben de ministers van financiën al forse twistgesprekken ge voerd. Minister Ruding bij voorbeeld zei medio april wel iswaar dat hij voorstander is van snel besluiten maar hij opperde tegelijkertijd bezwa ren tegen het Commissie voorstel. Ruding vindt dat er per groep uit teveel tarieven gekozen kan worden waar door het gevaar van concur rentieverstoring te groot blijft. Het Verenigd Konink rijk en Ierland hebben er op hun beurt de grootste moeite mee dat het nul-tarief zou moeten verdwijnen. Minstens de helft van de twaalf EG-landen heeft grote bezwaren tegen de Commis sie-voorstellen. Denemarken bijvoorbeeld heeft uitgere kend dat als de voorstellen in hun huidige vorm worden aangenomen de btw-inkom- sten in dat land met elf mil jard gulden per jaar zullen dalen. Dat zou dan opgevan gen moeten worden met een verhoging van de inkomsten- be1 asting waardoor het hoog- "te tarief van die belasting stijgt tot tachtig procent. De Italiaanse regering heeft uitgerekend dat de schatkist ongeveer een pro cent van het bruto nationaal produkt minder zal ontvan gen. In Ierland wordt het ver lies zelfs op twee tot 2,5 pro cent van het BNP geraamd. Na alle negatieve reacties in de vorige ministersbijeen komst zei Lord Cockfield, de Europese Commissaris voor de interne markt, dat er nu nog maar een oplossing is: de grenscontroles laten verval len zonder de belastingen te harmoniseren. De dan ont stane vrije markt zal de hoog ste tarieven vanzelf omlaag en de laagste omhoog stuwen, aldus de Brit. Niet alleen voor de btw maar ook voor de accijnzen heeft de EG-Commissie voor stellen gedaan. Ook die ac cijnzen wil ze harmoniseren. Maar net als met de btw stuit dat op grote problemen want ook tussen de accijnstarieven zijn er in Europa nog aanzien lijk verschillen. Zo drukt er op de inhoud van een fles sterke drank in' Denemarken ruim 22 gulden aan accijnzen, terwijl dat in Griekenland maar 37 cent is. (ANP) Door Piet de Bont „WE KUNNEN best Zeeu wen in Noord-Holland ge bruiken voor het opknap pen van het wegennet daar. We concentreren ons op de Randstad". Ir. Jacobus (Co) van Dixhoorn (59) directeur-generaal van Rijkswaterstaat die eind dit jaar 'spontaan van de VUT gebruik maakt om ruimte te maken voor een jongere' heeft een boodschap voor Rijks wa terstaat-Zeeland, waar vrees bestaat voor ontslag op vrij grote schaal in de komende jaren. Door overcapaciteit zouden er zo'n 100 man weg moeten. Volgens Van Dixhoorn - Zeeuwsvlaamse vader (Hon- tenisse) en Drentse moeder - zal het allemaal wel loslopen als de Zeeuwen maximaal ge bruik maken van de VUT, de 55-plusregeling, bereid zijn zich te laten omscholen en zullen meewerken aan ver plaatsing. Verheelt niet dat zijn dienst in de komende ja ren fors moet afslanken. Toen hij in '81 als opvolger van de vooral in de regio be kende Ir. Tops DG werd, was Rijkswaterstaat een dienst van 12.000 man. Nu is de sterkte 10.500 en dat moet 9.000 worden in '90. Via taakvermindering, de centralisatie en privatisering gaat dat gebeuren. Van Dix hoorn vertelt dat de dienstlei ding al in het begin van de ja ren '80 tot de conclusie was gekomen, dat Rijkswaterstaat anders zal moeten gaan func tioneren, kleiner moest wor den toen werd uitgegaan van 10.000 in 1990). De directeur- generaal: „Wij vonden en vin den dat een boel werk door anderen gedaan kan worden. We hebben auto- en waterwe gen aan lagere overheden overgedragen en de Delta werken lopen af. Was er aan vankelijk sprake van een maatregel vanwege verho ging van efficiëncy en kwali teit, het beperken tot essen tiële zaken, nu is daar de be zuinigingsmaatregel van het kabinet bijgekomen. Een slankere overheid met minder taken om de rijksuitgaven te verminderen. In '82 wilden we alles zonder gedwongen ont slagen doen. Dat streven is er nu ook nog. Ik brand daar een kaarsje voor. VUT en 55+ en een mogelijk kleinere afslan king voor Rijkswaterstaat helpen daarbij". Op 24 mei bestaat Rijkswa terstaat 190 jaar. Ter gelegen heid daarvan wordt die dag in Delft (Technische Universi teit) een symposium gehouden met als thema 'Rijkswater staat naar 2000'. Voorzitter is ex-premier Barend Biesheu vel, voorzitter van de voorlo pige Raad voor Verkeer en Waterstaat. Van Dixhoorn: „Het is erg belangrijk hoe we de jaren '90 in het nieuwe Europa zonder grenzen zullen verwerken. Als Nederland zullen we goed op onze tellen moeten passen. We moeten zorgen voor een goede infra structuur, een perfect water huishoudingssysteem. Ons doen en laten moet passen binnen het opereren in Euro pa. Dat betekent: meer zaken die niet grensoverschrijdend zijn moeten naar de lagere overheden toe. We zullen meer naar de marktsector moeten overhevelen. Een van onze taken is lang vooruit kij ken". De directeur-generaal van Rijkswaterstaat, die jaren lang in de 'natte' sector werk zaam is geweest („Ik was be trokken bij de bouw van de eerste stormvloedkering, die in de Hollandse IJssel en bij de bouw van de laatste, die in Ir. Co van Dixhoorn In China liggen nog altijd kansen voor ons... - FOTO ARCHIEF DE STEM de Oosterschelde en ook bij de eerste in 1955 en de huidige studie van de stormvloedke ring in de Nieuwe Water weg") wil wel iets kwijt over de WOV, de Vaste Oeverver binding over de Westerschel- de, die de gemoederen in Zee land nog altijd danig bezig houdt. „De WOV is voor eerst geen zaak van ons. Dat is een regionale verbinding, waar van op dit moment de finan ciering nog ter discussie staat. Als het wél een zaak van ons was, zou het structuurschema de WOV wel vermelden". De stormvloedkering in de monding van de Ooster schelde vindt hij een goed antwoord op de maatschappe lijke behoefte, maar wél een duur antwoord. Over de verdere verdieping van de Westerschelde, door minister Smit-Kroes tot woede van vooral Antwerpen aan de zogeheten waterver dragen gekoppeld, zegt hij: „Zouden de Belgen begrijpen waarom Nederland handelt zoals het handelt? Er staan nogal wat vragen uit richting België. Ik sta zeker ook op technische gronden achter de minister. Het gaat hier om de kwantiteit en de kwaliteit van onze essentiële behoefte aan (drink) water". Van Dixhoorn heeft ook in ternationaal veel profijt ge had van zijn natte activiteiten bij Rijkswaterstaat. Zo is hij maar liefst zeven keer in de Chinese Volksrepubliek ge weest om er adviezen te ge ven. „In China liggen nog altijd kansen voor ons. Maar je rhoet dan vooral aan samen werken denken en dat op ter mijn want in China gebeurt nooit iets van vandaag op morgen. De relaties met het ministerie daar zijn uitste kend. Ons Deltaproject is na tuurlijk een pré. Ze hebben daar een aantal-delta's met problemen". Eén gerucht moet van Van Dixhoorn de wereld uit: dat hij vanwege onenigheid met minister Smit-Kroes, door sommigen al 'de Thatcher van Nederland' genoemd, opstapt „Ik kan, zoals u dat noemt, in derdaad goed door één deur met deze minister. Als het an ders was geweest zou er nooit een persbericht zijn uitge gaan, zoals dat nu wel over mijn vertrek is verschenen en dat juist het tegenoverge stelde aangeeft". In dat pers bericht staat ondermeer dat de minister van Verkeer en Waterstaat 'met grote teleur stelling van het verzoek van de heer Van Dixhoorn kennis heeft genomen'. Van Dix hoorn, die op 31 december weggaat, wordt op 15 decem ber in de Rolzaal van de Rid derzaal in Den Haag uitge luid. Zijn opvolger wordt Ir. G. Blom (49) thans hoofdinge nieur-directeur van directie Noordzee van Rijkswater staat. premier Lubbers (r) en Minist luisteren naar de kritiek van opp\ Deel De bewindsman vindt dat hij niet over de schreef is gegaan ningen' bij het regeerakkoord moet toch mogelijk zijn", aldus Fractieleiders van PvdA, D66, PPR en ook WD hekelden woensdag in een apart debat de uitspraken van Deetman in het vraaggesprek. Daarin zei de bewindsman onder meer het regeerakkoord 'onwerkbaar' te vinden en van mening te zijn dat het 'aanmodderen' is met het kabinet. Alle fractieleiders wilden graag weten of Deet man dat regeerakkoord van CDA en WD nog steeds onder schrijft. Deetman bevestigde dat volmondig. Die ommezwaai van kritiek op het regeerakkoord naar loyali teit met het kabinet ergerde vooral PvdA en D66 zeer. Kok (PvdA) betitelde Deetman di rect als een kameel die door de knieën gaat en als een gedeso riënteerd minister die even aan zijn ketting mocht trekken, maar weer terug is in zij n hok. Premier Lubbers nam het op voor zijn collega-minister, maar zei toch ook geschrokken te zijn toen hij kennis nam van de kritische opmerkingen in het interview. „Dat vraagge- VLISSINGEN (ANP) - De European Trader, eén van de drie Britse veerboten van P O Ferries die al enkele weken in de Vlissingse bin nenhaven liggen afgemeerd, is gisteravond vertrokken naar Dover. Dat gebeurde zonder enige te genwerking van de Neder landse FNV en de Vervoers- bond FNV. De Engelse zeelie- denbond NUS had de Neder landse bonden gevraagd de stakingsactie van de Britse zeelieden te ondersteunen en de boten tegen te houden bij hun vertrek naar zee. Maar eerder deze week had het FNV al laten weten dat de oproep van de Engelse zeelie- denbond te laat was gekomen om nog gericht actie te kunnen voeren. ROTTERDAM (ANP) - De werkgevers in de Rotter damse haven hebben zich er kennelijk bij neergelegd dat zij - in tegenstelling tot an dere werkgevers in ons land - hun personeel niet kunnen ontslaan. Lat bleek op een forumdiscus sie bij de Erasmus Universiteit n Rotterdam uit de woorden van o. Heemskerk, directeur an de organisatie van haven- Werkgevers SVZ. Heemskerk erkende daar i>?0r./let eerst dat de 'primaire van de SVZ bij het maandenlange stukgoedcon- uirÜLj 1987 in de haven oedde 'fout' was geweest. Die Pnmaire inzet hield in dat de terug^VfrS ontslagrecht J-meel hadden de werkge- „Jf dat twee jaar daarvoor in- V Vjfd bij het roemruchte srv»; i Houw-akkoord. In dit wac akkoord voor de haven Vp geregeld dat de werkge- wo„i,V1 iaar lang geen haven werkers zouden ontslaan.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 2