C
I
p
Kwaliteit draagbare
tv-radiorecorders pover
DESTEM
STEEDS MEER MENSEN
VERWACHTEN WONDEREN
VAN EEN PC
in vlees veel meer vitamine D dan bekend was
its
DRIJVEN B.V.
EN
Wisbare compact disc
46?
VRIJDAG 13 ME11988
Zoom e.o.
-Borgvliel) Tel. 01640-34254
Tel 01670-63291
Het apparaat is, ook al heeft hij nog
altijd tussen de twee- en tienduizend
gulden gekost, alleen maar in staat
een serie door u zelf, of anderen, be
dachte instructies uit te voeren. Zo'n
serie instructies heet een 'program
ma' of een pakket 'software' en de
computer zelf kan helemaal niet zon
der. Iedere computer wordt geleverd
met een programma dat 'operating
system' of gewoon 'systeem' wordt
genoemd. Dat stukje software, zicht
baar als een schijf of een schijfje
(floppy disc) vervult de funktie van
een soort politie-agent die het ver
keer binnen in het apparaat regelt.
Werken twee computers met de
zelfde agent, hetzelfde systeem, dan
zal een programma voor de ene
computer geschreven, doorgaans
ook op die andere werken. Werken
ze echter onder een verschillend
systeem, dan is uitwisseling van pro
grammatuur veel moeilijker.
Nu is er bij PC's een soort stan
daard agent ontstaan, MS-DOS ge
naamd, waarmee bijzonder veel
computers de zaak intern op orde
houden. Het gevolg is dat er voor dat
soort computers ook veel program
ma's zijn geschreven. Het feit dat
veel van die programma's in de vorm
van een copie door de ene PC-bezit-
ter aan de andere gworden geleverd,
is een ander, uit het oogpunt van de
gene die de programmatuur heeft
geschreven, minder plezierig gevolg.
TYPEMACHINE
Wat doen die programma's zoal?
Ten eerste zijn er de tekstverwer
kers. Ze maken van een computer
een moderne schrijfmachine en bie
den het grote voordeel dat je een
brief, waarin een foutje is ontdekt,
niet helemaal hoeft over te typen. Je
herstelt de fout en drukt, via de aan
de computer gekoppelde printer, de
brief opnieuw, en nu foutloos af. Ver
der is de elektronische kaartenbak
zeer populair. Vooral bedrijven slaan
daarin de adressen van hun klanten
op. Voorzie je ieder adres van een
code dan is het mogelijk, en nog wel
bijzonder gemakkelijk ook, ze regel
matig een brief te sturen, toegespitst
op hun interesse.
Het is ook een fluitje van een cent
om iedere, in het bestand voorko
mende persoon, een folder te sturen
waarin hij of zij, met naam en toe
naam, op de hoogte wordt gebracht
van het feit dat men wellicht 100.000
gulden heeft gewonnen, terwijl dat
helemaal niet waar is. Een schaduw
zijde van de elektronische kaarten
bak.
KAST
Veel computers die in de particuliere
sfeer worden aangeschaft, belanden
na enige tijd in de kast. Wat moet u
immers met een typemachine of een
kaartenbak. De belangrijke adressen
staan toch in uw agenda en u heeft
het gezochte telefoonnummer ge
vonden voordat een computerbezit-
ter z'n apparaat heeft aangezet. Bo
vendien gaan al die programma's,
die gezien hun oorspronkelijke om
vang terecht softwarepakketten wor
den genoemd, vergezeld van dikke
boeken, veelal in het Engels, waar je
al snel niet meer uitkomt. Hoewel er
Tv-radiorecorders lijken gezien
hun mogelijkheden geen dure
apparaten. De kwaliteit van het
gebodene is echter zodanig dat
de consument zich wel tweemaal
moet bedenken voor hij met zo'n
apparaat aan de wandel gaat.
Zo luidt de conclusie van de
Stichting Vergelijkend Waren
Onderzoek (VWO) na een onder
zoek, dat zij samen met de Belgi
sche en Duitse consumentenor
ganisaties heeft uitgevoerd naar
tien apparaten waarin een televi
sie, een radio, een cassetterecor
der en (soms) een klok gecombi
neerd zijn.
Tv-radiorecorders worden ook
wel '3 in 1 televisies' genoemd.
Opmerkelijk en wellicht tekenend
is het, dat de bekende merken dit
soort apparaten niet in hun as
sortiment hebben. Technisch ge
zien lopen deze apparaten tien
tar achter. Dat is goed te mer
ken, wanneer de afzonderlijke
onderdelen worden vergeleken
met een los verkrijgbare tv, een
radio en een cassetterecorder.
Het televisiegedeelte biedt wei
nig kijkgenot. Het beeld
schermpje is eigenlijk te klein (7
8 cm hoog). De beeldkwaliteit
is slecht, wanneer de ontvangst
plaatsvindt via de losse antenne.
Ook het radiogedeelte is
eigenlijk uit de tijd. De stereo
ontvangst stoort te veel, zodat al
snel op mono moet worden over
geschakeld.
De prestaties van het recorder
gedeelte houden niet over. De
bandsnelheid blijkt vaak niet re
gelmatig. De weergave van hoge
tonen is problematisch.
De bediening is niet altijd lo
gisch. De toetsen zitten verspreid
over het hele apparaat. Wanneer
overgeschakeld wordt van tv
naar radio, moet telkens opnieuw
worden afgestemd. Het batterij-
verbruik loopt erg uiteen: van
1,50 tot f4,-per uur.
Concluderend stelt de stich
ting vast, dat de consument beter
de apparaten los kan kopen dan
gecombineerd in één toestel. Hij
heeft dan meer kwaliteit voor de
zelfde prijs.
Computer
te leuk
om op
te bergen
tegenwoordig ook goede Neder
landstalige boeken zijn.
Er komen echter steeds meer pro
gramma's die trachten van de com-
Al spelend op pianotoetsen een muziekje het scherm in tikken kan ook.
Ideaal voor wie componeert.
puter een vriendelijke machine te
maken. Ze zijn, zoals dat heet, menu
gestuurd zodat er mee te werken is,
zonder eerst de bijbehorende boe
ken door te worstelen. Zo'n pro
gramma gaat er dan wel vanuit dat
de computer de beschikking heeft
over een muis, een klein apparaatje
dat over het bureaublad rolt en via
een lange staart met de computer is
verbonden. Met de muis beweegt u
een pijl over het scherm, waarmee u
gewoon aanwijst wat er moet gebeu
ren.
SCHAKEN
Menig programma knapt enorm op
met zo'n muisbesturing. Schaken
met de computer is heel leuk, maar
als je iedere zet moet intypen, gaat
de lol er snel af. Met de muis 'pak' je
op het afgebeelde schaakbord een
stuk gewoon op en schuift hem naar
het veld van je keuze. De muis kan
overigens niet voorkomen dat u na
enige tijd waarschijnlijk aankijkt te
gen een reeks verliespartijen.
Verder zijn er natuurlijk allerlei
spelletjes. De verbetering van het
computerbeeld, waaraan bijvoor
beeld de genoemde EGA-kaart met
bijbehorende monitor een belang
rijke bijdrage kan leveren, maakt een
programma als 'Flight Simulator' tot
een belevenis. U zit plotseling in een
levensechte vliegtuig-cockpit en
maakt de ene vlucht na de andere.
De vliegvelden waarvan u gebruik
kunt maken zijn nauwkeurige co-
pieën van bestaande luchthavens,
compleet met voorschriften, aan
vluchtroutes en ga zo maar door.
MODEM
De toepassingen zijn, dat is de in
houd van ons betoog, veel belangrij
ker dan het apparaat zelf. Wel is het
van belang erop toe te zien dat het
apparaat in staat is datgene te doen
waarvoor u hem wenst in te huren.
Dat heeft alles te maken met de ca
paciteit van de schijf waarop de in
formatie ondergebracht moet wor
den. Ook de omvang van het interne
werkgeheugen is van belang. Daar
Vlees bevat veel meer vitamine D dan tot nu toe
bekend was. Dit blijkt uit een recent onderzoek
van het CIVO-TNO In Zeist en staat beschreven
In Vlees In Voeding, een uitgave van het voor
lichtingsbureau Vlees. De onderzoeksresultaten
geven aan dat vlees een van de belangrijkste
bronnen Is van vitamine D.
Het eerste verkennende onderzoek van verschil
lende varkens- en rundvleessoorten heeft aange
toond dat in vlees dezelfde vorm van vitamine D
voorkomt, die ook in het menselijk lichaam ac
tief is. Tot nu toe Is nooit naar deze zeer actieve
vorm van vitamine D gekeken, omdat deze in an
dere voedingsmiddelen nauwelijks voorkomt.
De bijdrage van vlees en vleeswaren aan de
voorziening van deze voor de mens essentiële
vitamine is daardoor veel groter dan gedacht.
Een dagelijkse portie vlees levert 25-75 procent
van de dagelijkse behoefte.
Vooral voor mensen die weinig buiten in de
zon komen, is het noodzakelijk om vitamine D
volledig uit de voeding op te nemen.
Vitamine D is de verzamelnaam van een groep
in vet oplosbare verbindingen die alle ongeveer
dezelfde werking hebben. Het lichaam kan deze
vitamine in de huid maken onder invloed van ul-
tra-vlolet licht. In de lever wordt het daarna om
gezet in een actieve vorm. Deze actieve vorm is
nu ook In vlees aangetoond. In de nier, maar ook
In de cellen van veel weefsels, Is vitamine D van
groot belang voor de calcium- en fosfaathuis
houding in het lichaam. Als er een tekort is, kan
het lichaam niet voldoende calcium absorberen.
Een ernstig maar ook langdurig tekort leidt bij
kinderen tot onvoldoende botopbouw (rachitis of
Engelse ziekte) en bi] volwassenen tot botont-
kalklng (osteomalacic en osteoporose).
ZONLICHT
Voor gezonde volwassenen is zonlicht de be
langrijkste vitamine D-bron. Niet ledereen is in
staat voldoende In de buitenlucht te komen
(ouderen, chronisch zieken, vrouwen uit andere
culturen). In die gevallen is het nodig de aanbe
volen hoeveelheid vitamine D via de voeding op
te nemen. Tot nu toe bekende bronnen van vita
mine D in de voeding zijn de vetrijke voedings
middelen van dierlijke herkomst, zoals vette vis,
visoliën, lever en margarine (wettelijk aangevuld
met vitamine D). In mindere mate leveren ook
melkvet (boter, kaas) en eieren nog vitamine D.
naast spelen de aansluitingen een
rol.
Zo is de aansluiting voor een mo
dem heel aardig. De computer kan
dan, in samenwerking met een mo
dem en aan de hand van een pro
gramma dat communicatie-software
wordt genoemd, in cantact treden
met talloze andere computers die
eveneens aan het telefoonnet 'han
gen'. Dergelijke onderlinge contac
ten zijn een beetje in de plaats geko
men van de zendamateurs, maar ma
ken het bijvoorbeeld ook mogelijk al
lerhande informatie te vergaren. Bo
vendien zitten er in dergelijke com
puters vaak hele leuke programma's
waar u dan op een goedkope manier
aan kunt komen.
MUZIEK
Een andere aansluiting waarvoor
steeds meer belangstelling begint te
ontstaan, heet 'MIDI'. In de compu
terwereld worden aansluitingen om
de een of andere reden altijd 'interfa
ces' genoemd. Zo'n MIDI-interface
biedt de mogelijkheid om OP een
elektronisch muziekinstrument een
deuntje ten beste geven waarna de
computer van uw repertorie netjes
een notenschrift vervaardigt.
Er zijn kortom genoeg leuke din
gen met een computer te doen, ge
noeg om hem uit de donkere kast te
houden.
De elektronicaconcerns in Japan die
hun geld hebben gestoken in de ont
wikkeling van de DAT-recorder, zijn
zich ernstig zorgen gaan maken nu
bekend is geworden dat het Ameri
kaanse cumputerbedrijf Tandy een
compact disc heeft ontworpen
waarop muziek, beeld en data kun
nen worden opgenomen en weer uit
gewist.
Een dergelijke cd zou de DAT-recor
der geheel overbodig maken. Met
deze recorder kan geluid van cd's
vrijwel zonder kwaliteitsverlies wor
den opgenomen.
Tandy heeft laten weten binnen
twee jaar een cd op de markt te zul
len brengen, die eindeloos kan wor
den uitgewist om weer nieuwe opna
men te kunnen maken. De prijs van
de cd-opnemer-afspeler zou onge
veer 500 dollar bedragen. De goed
koopste DAT-recorder in Japan kost
tegen de duizend dollar.
Deskundigen hebben er hun ver
bazing over uitgesproken dat de ap
paratuur van Tandy zo goedkoop is.
De bedrijven Sony en Sharp verko
pen al wel cd-apparatuur waarmee
computerdata kunnen worden opge
nomen, maar die apparaten kosten
ruim 8000 dollar en bovendien kan
daar maar eenmaal mee worden op
genomen.
Een Sony-woordvoerder ver
klaarde geen commentaar te kunnen
leveren omdat Tandy nog geen tech
nische bijzonderheden heeft gege
ven.
Ook zijn er de nodige twijfels gere
zen omdat Tandy de introduktie twee
jaar van tevoren aankondigt, zodat
de concurrentie de gelegenheid
heeft zelf uitwisbare cd's te ontwik
kelen.
Niet alleen
letters en
cijfers. Ook
tekeningen en
foto's zijn op
het scherm te
toveren.
V