s
c
Fiat maakt Fiorino flink stuk ruimer
Turbodiesel voor succesvolle Citroën BX
DE STEM
KLEINE BESTELWAGEN WINT TERREIN
Croma klaar met zeer
zuinige turbodiesel
Turbodiesel voor Galant
foor
MET ZEVEN GLOEDNIEUWE EN AANGEPASTE AMERIKANEN
Noordstraat 51
TERNEUZEN
Tel. 01150-31165
In Duitsland geen premie
meer voor goede remmen
A60
S2
VRIJDAG 6 ME11988
r
Chrysler terug op
de Europese markt
Door Jack Arentsen
Nog deze maand denkt
Chrysler een glorieuze
rentree te maken op de
Europese automarkt. En dat nadat
het er nog geen tien jaar geleden alle
schijn van had, dat de naam Chrysler
niet alleen voorgoed uit de Europe
se, maar uit de hele autowereld zou
verdwijnen.
De vestigingen in Europa werden ge
sloten of verkocht en ook in de VS
balanceerde het concern op de rand
van de afgrond. Zoals een van
Chryslers topmensen, R.E. Dauch,
benadrukte, waren er oorzaken ge
noeg voor de problemen waarmee
het concern destijds te kampen had:
de twee oliecrises, de enorm geste
gen rentetarieven en de Japanse
concurrentie. „Maar ons grootste
probleem", aldus Dauch, „was toch,
dat we de verkeerde auto's bouw
den; auto's die noch voor Amerika,
noch voor Europa geschikt waren".
De grootste ommekeer kwam,
toen in 1978 Lee lacocca bij Chrysler
de touwtjes in handen kreeg. Deze
door Ford op een zijspoor geran
geerde topman (in 1987 had de man
een jaarinkomen van ruim 34 miljoen
gulden), wist het vertrouwen in het
vrijwel failliete bedrijf te herstellen.
Zijn filosofie: 'betere auto's maken
voor minder geld' resulteerde in de
komst van de K-car, waarmee voor
Chrysler de eerste stap werd gezet
op weg naar totaal eerherstel. In
nauwelijks vier jaar was de crisis
overwonnen en Chrysler uit de rode
cijfers. Na een verlies van bijna 4 mil
jard dollar in de jaren tussen '78 en
'82, kon in de afgelopen 4 jaar een
winst van ruim 8 miljard dollar wor
den geboekt. De wedergeboorte van
Chrysler geldt in de VS dan ook als
een van de meest opzienbarende ge
beurtenissen uit de Amerikaanse za
kenwereld.
TIJD RIJP
Inmiddels acht men nu de tijd rijp -
na een afwezigheid van tien jaar - te
rug te keren op de Europese markt.
In de afgelopen twee jaar bracht
Chrysler niet minder dan twaalf to
taal nieuwe modellen uit (een record
in de Amerikaanse autowereld),
waarvan een zevental naar Europa
komt. Daaronder enkele fraai gelijn
de, sportieve sedans, een cabrio,
een coupé en een mini-busje. Aan de
overname van American Motors Cor
poration door Chrysler vorig jaar is
het te danken dat ook enkele Jeeps
in het Europese programma zijn te
vinden.
EUROPA
Tijdens korte ritten met de nieuwe
'Amerikanen' bleken de wagens niet
te onderschatten concurrenten te
zijn voor hun Europese tegenhan
gers. De Jeeps even buiten beschou
wing gelaten, bezitten alle modellen
voorwielaandrijving en kan men kie
zen uit een vijfversnellingsbak of een
automatische transmissie. Er zijn
drie motoren: 2.5 en 3.0 liter injec
tiemotoren en een 2.2 liter turbo. De
vermogens bedragen respectievelijk
98 pk/72 kW, 138 pk/101 kW en 148
pk/109 kW. Katalysator, stuurbe
krachtiging, roestvrij stalen uitlaat
systemen, elektrische raambedie
ning, elektrische buitenspiegels,
centrale deurvergrendeling en licht
metalen wielen horen o.m. tot de
standaardvoorzieningen.
De voor Europa bestemde modellen
zijn de driedeurs Chrysler ES, de vijf-
deurs GTS, de LeBaron (in een cou
pé- en een cabrio-versie), de snelle
GS Turbo 2 (top 215 km/u) en de
Voyager, een comfortabel mini-busje
dat qua opzet doet denken aan de
Mitsubishi Space Wagon. Dat laatste
hoeft geen verwondering te wekken,
want er bestaat een nauwe samen
werking tussen Chrysler en Mitsubis
hi.
Met name de slankgelijnde drie
deurs Chrysler ES zal het hart van
menige sportief ingestelde automo
bilist sneller doen kloppen. Voor de
prijs van rond 36 mille voor de goed
koopste versie en 40 mille voor de
turbo-uitvoering, heeft men een auto
die een opwindend uiterlijk paart aan
uitstekende rijkwaliteiten. Aan luxe
en uitrusting wordt vrijwel alles ge
boden, terwijl daarnaast een zeer de
gelijke en betrouwbare indruk achter
gelaten wordt. Evenals voor de ove
rige Europa-gangers geldt voor de
ES een garantie van drie jaar of
110 .000 km, terwijl op de carrosse
rie een zevenjarige garantie wordt
gegeven tegen doorroesten van bin
nenuit.
VOYAGER
Een auto die in de VS veel aftrek
vindt en die het op de Europese
markt ook goed kan gaan doen, is de
Voyager. Deze nog geen 4,5 meter
lange mini-bus biedt comfortabel
plaats aan vijf tot zeven inzittenden,
beschikt over prima rij-eigenschap-
pen en laat zich gemakkelijk beteu-
Boven, Voor de verwende (en
kapitaalkrachtige) Europeaan
heeft Chrysler naast een coup
versie, ook een cabrio In de
LeBaron-serle.
Links, Chrysler komt met ES- en
GTS-ultvoerlngen naar Europa;
wagens met een opvallende lijn,
die vooral de sportlef Ingestelde
automobilist zullen aanspreken.
gelen. Voorzien van een 6-cilinder
137 pk/101 kW-motor ligt de top bij
175 km/u. De prijs van de Voyager
LE, standaard voorzien van een
automatische versnellingsbak, be
draagt 59495. Er is ook een Voya
ger voor 42 mille.
Een regelrechte blikvanger is de
LeBaron Cabrio, waarvan het elek
trisch bediende dak zich in enkele
seconden opent of sluit. Een wagen
voor zonaanbidderss en fijnproevers
met een top van zo'n slordige 190
km/u. De prijs: 69.995. De coupé
versie kost 7000 minder.
Wat de Jeeps betreft is er keuze uit
de nogal luxueuze Cherokee en de
meer Spartaanse Wranglers Laredo
en Sahara. De Cherokee is als enige
leverbaar met een dieselmotor. Dat
de verre nazaten van 's werelds be
roemdste legervoertuig zich pas echt
in hun element voelen als de vier
aangedreven wielen door modder en
zand ploeteren, speekt van zichzelf.
Dat ze zich op de gewone weg ook
zeer meegaand tonen, is mooi mee
genomen. Ten aanzien van de prij
zen van de Jeep-modellen moet er
door Chrysler Import Holland te Hei-
nenoord nog wat rekenwerk verricht
worden.
DOLLAR
Dat de huidige goedkope dollar
Chrysler ongetwijfeld zal helpen bij
zijn pogingen de Europese markt te
heroveren, is duidelijk. „En daar zijn
we dan ook erg blij mee", aldus
Dauch. „Maar onze plannen met be
trekking tot Europa dateren al van
lang voor de recente koersval. En
wat er ook gebeurt met de dollar, we
hebben de overtuiging dat onze prij
zen en kwaliteit garant staan voor
een duurzame terugkeer op de Euro
pese markt".
Door Jack Arentsen
De overvolle wegen in de
steden en de beperkte
parkeermogelijkheden,
hebben er de laatste jaren voor ge
zorgd dat steeds meer leveranciers
voor het lichte stads- en regiobestel-
werk, gebruik maken van bedrijfswa
gens die duidelijk zijn afgeleid van
personenauto's en die over een aan
gepaste laadruimte beschikken.
Fiat heeft in deze sector de laatste
jaren een belangrijk marktaandeel
kunnen veroveren met de Fiorino. In
Italië ligt het marktaandeel regelma
tig op jaarlijks zo'n 50 maar ook in
landen als België, Frankrijk, West-
Duitsland en Nederland scoort de
wagen al jaren erg hoog.
Dat de belangstelling voor lichte
bestelwagens de laatste jaren nog
steeds toeneemt, wórdt bewezen
door de verkoopcijfers in de Westeu-
ropese landen: van 200.000 stuks in
1984 naar meer dan 260 .000 wa
gens het vorig jaar.
AFGELEID
Bij Fiat is de Nuovo Fiorino duidelijk
afgeleid van de Uno. De wagen heeft
natuurlijk een volledig nieuw onder
stel om een laadvermogen van 470
tot 500 kg te kunnen verwerken. De
wijzigingen hebben er niet toegeleid
dat deze bestelwagen ineens het
comfort mist dat de Uno kenmerkt.
Ook de Nuovo Fiorino heeft voor een
auto in deze sector een heel comfor
tabel rij- en weggedrag. De vering is
heel prettig, de besturing (de wa
gens hebben voorwielaandrijving) is
licht en de versnellingsbakken scha
kelen soepel.
Toch zijn er enkele aanmerkingen
vanuit het interieur te maken. De bui
tenspiegels zijn bijvoorbeeld te klein
van oppervlakte om een ruim beeld
op de weg te hebben, terwijl ook het
gemis van achterruitverwarming niet
door iedereen op prijs gesteld zal
worden. Verder moeten de koplam
pen het doen met 'gewone' lampen;
halogeen licht is niet beschikbaar.
HOOFDRUIMTE
Heeft de gewone Uno meer dan vol
doende ruimte in het interieur be
schikbaar, bij de Nuevo Fiorino komt
de wat stevig uit de kluiten gewassen
bestuurder en zijn bijrijder in dat op
zicht veel minder aan zijn trekken.
Doordat de stoelen (overigens be
hoorlijk verstelbaar) nogal rechtop
staan, blijft er voor de inzittenden
echt niet veel hoofdruimte extra
over.
De nieuwe Fiorino is er in twee uit
voeringen (bestel en pick up), terwijl
men daarnaast kan kiezen uit een
13 liter benzine- en een 17 liter
dieselmotor; de 11 liter benzine is
alleen voor de Italiaanse markt be
schikbaar. Bij de benzinekrachtbron
nen is een vijfversnellingsbak stan
daard. De diesels moeten het in stan
daarduitvoering met een vierbak
doen. De Pick-up benzine heeft een
topsnelheid van 151 km/u; de be
l/oor de nieuwe Flat Fiorino heeft de Uno-personenwagen duidelijk model gestaan.
stelwagen met als naam Furgone,
komt tot 140 km/u; bij de diesels zijn
de prestaties respectievelijk 145 en
135 km/u.
AFMETINGEN
De laadruimte van de wagens wordt
gekenmerkt door platte oppervlak
ken, met wielkasten die niet overdre
ven naar binnendringen. Door de til-
hoogte van slechts 50 cm, is de Fio
rino gemakkelijk te laden. In vergelij
king met het voorgaande model zijn
alle afmetingen van de laadruimte
toegenomen (tussenhaakjes de ma
ten van het vorige model): lengte
157 meter (145 m), breedte 133 m
(1.25 m), afstand tussen wielkasten
1.37 m (1.33 m), maximum hoogte
1.37 m (1.33 m), nuttig laadvermo
gen 2.70 kubieke meter (2.50 m3),
laadvermogen 470 kg (was 450 kg).
PRIJZEN
De definitieve prijzen van de nieuwe
Fiorino's zullen pas in mei/juni
(wanneer de auto's leverbaar zijn)
vastgesteld worden. Als richtprijzen
noemt Fiat Auto Nederland
13.500.- (voor benzine) en
15.500.- voor de dieselversies;
deze prijzen zijn natuurlijk exclusief
BTW.
'Wen turbodiesels. Maar ook die mogen Inmiddels
m harder dan 120 km/u.
Door Jack Arentsen
De Citroën BX, die nu een turbodie
sel-versie krijgt, is de afgelopen ja
ren uitgegroeid tot hét grote kassuc
ces van de Franse fabrikant.
Sinds de introduktie in 1982 zijn al
ruim 1 Va miljoen BX'en verkocht. De
dagproduktie in de fabrieken in Ren-
nes-la-Janais (Frankrijk) en Vigo
(Spanje) bedraagt op dit moment
1320 stuks.
Het zeer ruime aanbod in de BX-
serie wordt volgende maand uitge
breid met turbodiesels voor de TRD
en de TRD Turbo Break (een beel-
schone stationwagen). In ons land
kan nu uit liefst 22 BX-versies geko
zen worden; de 14 bedrijfswagen-uit
voeringen zijn in dit rijtje niet eens
meegerekend.
Voor de turbodiesel heeft Citroën
natuurlijk weer een beroep gedaan
op het motorenprogramma dat bij
PSA (Citroën, Peugeot/Talbot) be
schikbaar is. Niet vreemd is het dan
ook dat de motor voor de BX heel
sterke overeenkomsten heeft met de
'geblazen' turbo die ook voor de
nieuwe Peugeot 405 beschikbaar
komt en die al eerder (in weer wat
gewijzigde vorm) ook al in de Peu
geot 205 werd gemonteerd.
LICHTER
Bij Citroën levert de 1.769cc kracht
bron met turbocompressor en
lucht/lucht intercooler, een vermo
gen van 90 pk/66 kW. Door de in
verhouding lichte carrosserie bij de
BX (veel kunststof in de carrosserie)
hoort deze Citroën tot een van de
snelste diesels in zijn klasse. Net als
de Peugeot 405 turbodiesel ligt de
topsnelheid op 180 km/u; de accele
ratie van 0 naar 100 km/u gaat in
10,8 seconden; de wat zwaardere
Peugeot 405 turbodiesel doet er ruim
zestig tellen langer over: 12,2 secon
den.
In vergelijking met de gewone die
sel in de BX is het vermogen met
liefst 50 gestegen, terwijl het kop
pel een toename kent van 62%. De
motor is standaard gekoppeld aan
een vijfversnellingsbak; stuurbe
krachtiging hoort eveneens tot de
standaarduitrusting.
De BX turbodiesel heeft de beschik
king gekregen over een brandstof
tank die aanzienlijk is vergroot. De
inhoud is op 66 liter gebracht, waar
mee een grote actieradius is bereikt.
Metingen volgens EEG-normen heb
ben uitgewezen dat in de praktijk het
brandstofverbruik uitkomt op 1 op
16,5. Met één tankinhoud kan men
zodoende zo'n 1100 km afleggen.
De Citroën BX Turbodiesel heeft
een prijskaartje van 39.900. De
stationwagen gaat ƒ44.775.- kos
ten.
Nog voor de zomer verschijnt op de Italiaanse
markt de Croma met een direct ingespoten turbo
diesel. Het is voor het eerst dat een dergelijke
krachtbron in serie-produktie voor een personen
wagen wordt gebruikt.
De direct ingespoten diesel biedt, in vergelijking
met de normale zeifontstekers, belangrijke voor
delen. Het brandstofverbruik is aanzienlijk lager
(rond 20 terwijl onder alle omstandigheden het
starten aanzienlijk sneller en geruislozer is. Daar
naast is het motorblok erg compact en dus veel
minder zwaar. De direct ingespoten turbodiesel
voor de Croma is op z'n vroegst eind dit jaar in
ons iand te verwachten.
TECHNIEK
Fiat en Lancia hebben tijdens de Autosalon in Tu
rijn enkele details vrijgegeven van toekomstige
technische ontwikkelingen. Luchtvering, een een
voudige en veel goedkopere elektrische stuurbe
krachtiging, vierwielbesturing, pneumatische ve
ring, elektronisch geregelde wielophanging, een
differentieel met viscokoppeiing om het doorslaan
van de aangedreven wielen te voorkomen en een
variabale turbo die sneller reageert op het gaspe
daal, zijn de komende jaren bij Fiat en Lancia te
verwachten.
De ai eerder aangekondigde turbodiesel in de to
taal vernieuwde Mitsubishi Galant-reeks, komt in
juni naar Nederland. De goedkoopste Galant Tur
bodiesel krijgt een prijs van 38.995.
In de Galant TD is een 18 liter zelfontsteker te
vinden die een vermogen levert van 75 pk/55 kW.
De topsnelheid ligt op 162 km/u. Volgens de fa-
brieksopgaaf moet de diesel in de praktijk een ge
bruik hebben van rond 1 op 14. De motor is stan
daard gekoppeld aan een vijfversnellingsbak.
Van de Galant TD komen vier verschillende die
selversies. Naast de goedkoopste uitvoering,
staan ook een GL-versie met stuurbekrachting
(f41.895.-), een GLS (f46.645.-) en een GLS
Sunroof (f 48. 745.-) op de prijslijst.
Westduitse verzekeraars geven geen extra pre
miekorting meer wanneer een personenwagen is
uitgerust met een anti-blokkeerremsysteem.
Enkele jaren geleden werd besloten om auto's die
voorzien waren van ABS, een korting te geven van
rond 10 De praktijk heeft echter geleerd dat
juist de categorie ABS-rijders meer bij ongelukken
betrokken is, dan de andere weggebruikers.
Volgens de verzekeraars wordt het groter aantal
ongevallen niet alleen veroorzaakt doordat ABS-
rijders in de regel erg veel kilometers afleggen;
aan de andere kant rijdt deze groep automobilis
ten ook vaak zeer offensief en worden omdat
men een groot vertrouwen heeft in de techniek -
vaak te grote risico's genomen.
