UITBLAZEN 'Een fenomenale prestatie die blijft boeien' Bestaat fraudebestendig paspoort wel? Israël ontstaan via aankoop Arabische grond even. POSITIE V, Scheuren in 01 Systeem Slagter HISTORICUS PROF.DR.BLOM OVER GESCHIEDSCHRIJVING DE JONG DE STEM COB DE STEM ACHTERGROND WOENSDAG 27 APRIL 1988 DE STEM pflSTEM BINNENL DEN HAAG - Er komt eet derzoek naar de probier van het nieuwe fraudebesf Van den Broek Een privózwembad is vakantie thuis WIMKOCK EEN mooie zonnige dag in het jaar 2001. Het Nederlandse autowegennet ligt erbij als op een autoloze zondag in de jaren zeventig. Tussen de rolschaatsers op de A 12 door rept zien een stoet oranjekleurige auto's voort. De koningin, de minister van Verkeer en Waterstaat, de hoofddirecteur infrastructuur en verkeer van de Rijkswater staat, de president-commissaris van de staalconstructie-multi national Nedbridge en de di recteur van de Rijksvoorlich tingsdienst. Ieder in de eigen auto met chauffeur. Politiebe scherming is er niet. Het ver keerssysteem-Slagter, sinds vo rig jaar effectief, voorziet niet in een speciale kleur voor poli tieauto's. De Tweede Kamer is er mee bezig. Aanvankelijk had het brein- Slagter de politie ook oranje auto's willen geven, maar van de zijde van de Sociëteit van Departementale Directeuren- Generaal was daartegen gepro testeerd. De eerste de beste bri gadier in een oranje auto was in strijd met het principe van het systeem-Slagter vonden ze. De commissie-Slagter had als com promis voorgesteld om briga diers tijdens patrouilleritten de tijdelijke rang van hoofdcom missaris te verlenen, met bij passende uitmonstering, maar daar hadden de politiebonden een stokje voor gestoken door ook een bijpassend salaris te eisen. Wel rijdt er, op eerbiedige afstand, een paarse auto achter het stoetje aan. De verslaggever van de Nergenshuizense He raut zit zelf achter het stuur. Hij is al een dagje ouder en denkt met enige weemoed aan de gemoedelijke files die twee jaar geleden nog op deze weg stonden. Liever de file van toen dan de permanente kans dat zo'n idiote rolschaatser door de voorruit naar binnen komt, denkt hij, terwijl hij met een ruk aan het stuur twee trimfiet- sers het leven redt. De koningin heeft drin gende bezigheden, dat is te zien aan de snelheid waarmee de oranjekleurige stoet over de weg slalomt. Opzij stuivende weggebruikers zonder wielen vloeken haar achterna. Zij wel! Uiterlijk 31 december 1999 hadden ze allemaal hun auto's moeten inleveren. Een oude man, die de tweede wereldoor log nog had meegemaakt, had gehuild. Er had een foto van hem in de krant gestaan. Be halve de auto had hij ook zijn radio en koperen vazen meege bracht. „Hierzo, dan hoef ik maar één keer te komen", had hij gezegd. De krant die de foto had gepubliceerd kreeg al de volgende dag een verschijnings verbod opgelegd. De hoofdre dacteur was weggevoerd en op transport gesteld naar een her oriënteringskamp op Vlieland. De verslaggever vloekt. De woede die de oranje stoet van de koningin bij de joggers en rolschaatsers heeft opgeroepen krijgt hij uitgekeerd in de vorm van naar zijn auto geworpen kluiten en stenen. Hoe kort is het nog maar geleden dat dit E iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiii boze volk tevreden rondtoerde in autootjes in een kleur van eigen keuze, af en toe een half- 1 uurtje opgehouden door een fï- le? Wie had haast gehad in die 1 dagen? Alleen misschien de zich van het ene door te knip- pen lint naar het andere voor- treppende koningin en haar ge- volg van ministers, hoge ambte- naren en groot-industriëlen. Voor hem komt de stoet oranje auto's midden op de weg tot stilstand. In de berm ziet hij de rode auto van de burgemees- ter van Nergenshuizen staan in wiens ambtsgebied de nieuwe brug gelegen is. Van wie zou de 1 tweede rode auto zijn? vraagt hij zich af. Maar dan ziet hij de 1 vermoedelijke eigenaar al staan: Bevers, onderhoudsmon- teur bij gemeentewerken. Die is er natuurlijk bijgehaald om de 1 schaar te oliën waarmee hare j= majesteit het rood-wit-blauwe lint, dat de weg overspant, moet doorknippen. Bevers heeft inderdaad een oliespuit in de hand. Hier is wel politie aanwezig ziet de verslaggever terwijl hij 1 zijn paarse auto achter de rode van Bevers parkeert. Drommen 2 mensen in kleurig vrijetijds- goed proberen op te dringen in s de richting van de bevoorrech- 2 ten die nu in de ganzenpas, achter de koningin aan, in de richting van het lint lopen. De schaar op het kussentje in de handen van de burgemeester 2 fonkelt in de zon. Nog enkele 5 stappen en de koningin staat voor me, denkt de burgemees- ter. Dan struikelt de koningin 2 over een bananeschil die door E de Rijkswaterstaat over het E hoofd is gezien en ook niet is opgemerkt door de anders zo wakkere Bevers. Hare majesteit heeft zich le- 2 lijk bezeerd, constateert de Nedbridge-topman. „Is er een dokter in de buurt?" roept de 2 hoofddirecteur infrastructuur en verkeer. De menigte zwijgt. E „Waarom is er geen dokter?" sist de woedend geworden di- 1 recteur van de RVD de onthut- j§ ste burgemeester in het oor. „De dokter", zo tikt de ver- laggever later in zijn tekstver- E werker, „was wel gevraagd te 2 komen, maar niemand had er bij stilgestaan dat hij slechts een groene auto had. Boven- 2 dien was het een even dag en had hij alleen rijvergunning E voor oneven dagen. E 1 Veel mensen willen het land 2 ontvluchten. Naar een auto- vriendelijker klimaat. Maar E niemand kan weg want er is E nog steeds geen nieuw pas- poort. Het jongste model, ont- E wikkeld bij Vendex, is zojuist 2 door de hondenbewakings- dienst van de Koninklijke Luchtmacht beproefd en afge- keurd. Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans- hoofdredacteur. A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236452. Sportredactie 076-236236. Telefax redactie 076-236309. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Nw. Ginnekenstr. 41, 236326. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 101100-28030. Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957. Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150. Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920. Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen: 24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1per maand, 1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W. Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. 1,25. Service-afdeling abonnementen: *076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur. Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Centrale reclame-afdeling 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur076-236394/236911 Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. T5 Door Rinze Brandsma „MET De Jongs werk is de geschiedschrijving van Nederland in oorlogstijd niet af. Voor mij zou dat geweldige werk juist een uitdaging zijn om verder te gaan, extra inzichten te verwerven." Hoogleraar Nederlandse ge schiedenis prof. dr. J. Blom (Universiteit van Amster dam) verpakt zijn kritische meningen over De Jongs do zijn delen in veel lof. „Een fenomenale prestatie, een gigantische werkkracht, hij heeft het meeste zélf ge daan, zélf geordend, zijn werk blijft boeien, hoewel hij na deel 7,8 wel wat wijdlopiger wordt. Het is fascinerend en heeft structuur. En het staat er allemaal ia Jazeker, het is heel goed dat hij dat alles op papier heeft gezet. Nu komen de invuloefeningen." Prof. Blom heeft, zoals hij zegt, de handen vrij om kri tisch naar De Jongs oorlogse pos te kijken. Hij heeft nooit in de begeleidingscommissies gezeten en is niet betrokken bij het afsluitend deel 14 met de wetenschappelijke contra expertise. Als de oudere historici (Klein, Schöffer, Von der Dunk) op htm collega De Jong inhakken ('een weergaloze prestatie, maar een groot his toricus is hij niet') en stellen dat hij met zijn 26 banden oorlogsgeschiedenis voor nu en altijd de 'pruimen uit de pap' heeft gehaald voor alle geschiedkundigen, riekt dat niet naar jalousie de métier, naar beroepsnijd? „Voor mij speelt geen kinnesinne." Zien collega-historici De Jong niet nog steeds als een omhoog gevallen socialisti sche journalist? Blom: „Ik zou dat nooit zeggen. Hij is historicus, nou en of. Hij heeft weten schappelijk werk gedaan waar je U tegen zegt. Maar hij is vooral een verhalend historicus. Een knap ge- schiedschrij ver." In zijn oratie bij het aan vaarden van zijn hoogle raarschap ('In de ban van goed en fout') uitte Blom in 1983 zijn kritiek op De Jongs aanpak. „Hij denkt teveel in termen van wat of wie was goed of fout." Blom vindt dat nog steeds een groot manco. „Een te sterke morele la ding. Zoals bij zijn tekst over de Nederlandse Unie. Je kimt dat uit meer per spectieven bekijken dan alleen dat ene van verzet (goed) óf collaboratie (fout). Je moet het in zijn tijd zien. En inzicht krijgen in de vraag: hoe heeft dat Prof. dr. J. Blom: 'Door alle delen loopt een rode draad, een visie'. - fotoanp kunnen ontstaan." Collega's missen ook vooral de analyse, de ver klaring. Dr. Blom deelt die kritiek. „Het perspectief waarmee naar de gebeur tenissen gekeken wordt is zó gebonden aan het mo rele kader van De Jong zelf, dat zou los van elkaar moeten komen." Wat de Leids/ Amster damse hoogleraar mist in Lou de Jongs levenswerk is bijvoorbeeld de stemming onder de gewone Neder lander. „De geschiedenis van het dagelijks leven. Hoe dacht de bevolking over de oorlog, hoe beleefde zij die? Hoe was de menta liteit onder het volk, vooral in het begin van de bezet tingstijd? Het vollopen van de kerken." Het probleem is, dat het moeilijk is, aan betrouw baar bronnenmateriaal daarover te komen. Opi niepeilingen uit die tijd zijn er niet. De pers als bron is onbetrouwbaar: óf gecensureerd, óf verzets bladen waarin wel actieve tegenstanders van de be zetter in aan het woord kwamen, maar ook niet de gemiddelde burger. Fotoalbums, brieven, dagboeken en vooral on dervraging van tijdgeno ten - nu het nog kan - die nu eens geen bijzondere rol in de oorlog gespeeld heb ben, dót kan een interes sante aanvullende ge schiedschrijving opleveren. Prof. Blom: „Wat deden de mensen na mei 1940? Ze gingen gewoon weer aan het werk. Dat vond men belangrijk. De eerste stap op weg naar ambtelijke collaboratie, zo ziet De Jong dat min of meer. Col- lSboratie of verzet, voor hem is dat de rode draad. „Maar voor de meeste mensen was dat toen geen vraag van betekenis. Na- tüürlijk gingen ze aan het werk. Wat moesten ze an ders? Iedereen zei het. Ge neraal Winkelman, Londen ook. De wens om de dage lijkse routine weer op te pakken. Voor sommigen ook krampachtig proberen zo gewoon mogelijk te doen. Denk aan de burge meesters in oorlogstijd." Blom spreekt liever van 'accomodatie' dan van 'col laboratie'. Uit ons land kwam driekwart van de Joden om, uit België en Noorwegen 40 procent, uit Frankrijk 20 procent, uit Italië 15 procent, in Dene marken bijna niemand. Die internationale vergelijking vindt hij bij De Jong niet. Hij is het niet eens met de kritiek, dat de lezer van De Jongs geschiedeniswerk verzuipt in de feiten. „Ik heb daar geen last van, al kon het hier en daar wel eens wat minder. Hij be schrijft het militaire ver loop van de oorlog bijvoor beeld wel erg in detail." En de oude kritiek dat De Jong als Jood, zelf ge troffen door de oorlog, niet voldoende afstand kan ne men? „Voor mij is hij daarom als historicus be slist niet minder gekwalifi ceerd. Daar zitten elemen ten van kracht en zwak heid in. Hij is een gedreve ne. Dat is zijn kracht. Daarom werd ziin werk ook zo verschrikkelijk om vangrijk. „Maar door al die delen heen loopt een rode draad. Een visie. Een duidelijk beeld, waardoor de puzzel-1 stukjes in elkaar vallen en het verhaal blijft lopen. Dat is een van zijn grote krachten." „De Jong heeft wel neiging om graag met ver oordelingen voor de dag te i komen. Een verhalende krijgt de voorkeur boven de analytische beschou wing. In een echte analyse van de maatschappij ligt zijn kracht niet. „Er moet ook vrijwel al-1 tijd een slotsom bij. Hij is geen man van wikken en wegen. Het is vaak van 'het is zo'. Dat sluit niet aan bij het oogpunt van weten schappelijke distantie. Wat niet wil zeggen dat zijn aanpak onwetenschappe lijk is." Maar Lou de Jongs lei-1 draad van 'goed/fout' in de oorlog, mag dat dan niet? Die sluit toch ook aan wat massa's Nederlanders denken? Prof. dr. Blom: „Jawel, I maar alles moet dan naad loos bij die vraag aanslui ten. Een ander perspectief past dan niet. En dat is jammer." Door Cees Manders HET ene paspoort is frau debestendiger dan het an dere. Maar paspoorten die absoluut fraudebestendig zijn, bestaan niet: je kunt nu eenmaal niet uitsluiten dat paspoorten (en andere papieren en documenten van waarde) worden nage maakt. Je kunt wel probe ren het de aspirant-ver valsers zo lastig mogelijk te maken. Om deze zo goed mogelijke fraudebestendigheid gaat het in het paspoortdrama dat de Nederlandse politiek de laat ste maanden schijnt te be heersen. Wat had de Kenmerk en Personificatie BV (KEP) aan de Staat moeten 'leveren': een relatief of een absoluut fraudebestendig paspoort? „KEP is op een essentieel onderdeel ons contract niet nagekomen", zei premier Lubbers, nadat TNO-proeven de vervalsbaarheid van ook de laatste versie van het KEP-product hadden aange toond. KEP is niet in staat ge bleken een paspoort te maken dat zo fraudebestendig is als de regering wil of zoals haar in elk geval voor ogen stond toen zij Kep de opdracht gaf. KEP vindt daarentegen dat zij een uitstekend paspoort heeft gemaakt. Volgens haar is het paspoort dat nu van haar persen rolt het fraude bestendigste paspoort dat met de huidige stand van de tech niek gemaakt kan wordea „Er is geen betere. Daarom zijn wij onze contracts ver plichtingen nagekomen", zegt KEP die niets liever wil dan met de regelmatige productie starten. Juristen van buitenlandse zaken bestuderen op het ogenblik de samenwerkings overeenkomst met KEP om te kijken in hoeverre de pas poortfabrikant van contract breuk en wanprestatie be schuldigd kan worden en of •die een opzegging van het contract door het ministerie rechtvaardigt. Zoals bij elk contract waar onenigheid over ontstaat is het ook hierweer een kwestie van: wat staat er precies in, hoe leg ik de voorwaarden uit en hoe hebben de partijen die bedoeld toen zij de overeen komst aangingea Juristen kunnen daar nog zo lang over studeren, altijd zullen ze van mening blijven verschillen en dan zal toch de rechter het laatste woord moeten spre ken. Zeker in een geval zoals dit waar het gaat om investe ringen van tientallen miljoe nen guldens en een schat aan politiek prestige. De KEP heeft zich ertoe verplicht een fraudebestendig paspoort te maken overeen komstig de richtlijnen van de Europese Gemeenschap. Want het gaat per slot van re kening om een Europees Pas poort, of paspoort 'naar Euro pees model'. Overigens be staat tussen de Staat en KEP Staatssecretaris Van der Linden, vorig jaar nog vol trots met het nieuwe paspoort. FOTO ANP geen verschil van mening over het paspoortboekje zelf, maar alleen over de geplasti ficeerde identiteitskaart die erin thuis hoort. In het Europees kaderbe sluit wordt verwezen naar in ternationale regels en aanbe velingen, met name die van de Internationale Organisatie voor Burgerluchtvaart (ICAO). Die raden de landen aan te werken met paspoort- kaarten waarop geen enkele wijziging kan worden aange bracht zonder dat die te zien of te merken is. Om de kaart na te maken zou de crimineel over productietechnieken en materiaal moeten beschikken die er voor hem niet of nog niet zijn. De ICAO-regels houden re kening met verschillende frauderingsmethoden: de paspoortkaart wordt nage maakt op de wijze die precies gelijk is aan de legale metho de. Je krijgt dan een vol maakte vervalsing, die waar schijnlijk alleen met compu tercontrole is te ontdekken. Maar er zijn ook onvolmaakte vervalsingen, doordat de le gale kaart of delen ervan ge kopieerd, nagebootst of ver anderd zijn. Om al die verschillende vormen van fraude te voorko men of te bemoeilijken heeft de ICAO een dozijn techni sche normen opgesteld. Deze zijn ook genoemd in de bij voegsels bij het contract dat de Staat en de KEP hebben getekend. De KEP heeft zich er dus toe verplicht ook aan die technische normen te vol- doea Aan de meeste normen van fraudebestendigheid voldoet de KEP ook wel, maar op drie, vier punten niet of is er in elk geval geen zekerheid. Met name de laag van doorzich tige plastic waarachter de ge gevens en depasfoto van de pasporthouder worden 'opge borgen', zou gemakkelijk te verwijderen zij a De KEP ontkent niet dat dat kaa Dat komt door het materiaal (polyester) waar van de kaart op uitdrukkelijk verzoek van de regering is ge maakt. Maar de KEP voegt daar wel aan toe dat verval sers nooit de bestaande plastic laag zullen kunnen verwijde ren en een nieuwe aanbren gen, zonder de kaart onher stelbaar te beschadigen. En kaarten waarmee geknoeid is, lopen in de gaten, tenminste als er genoeg controle is. De KEP vindt dat zij zoals afgesproken het beste pas poort kan maken dat op het ogenblik gemaakt kan wor den. En ze eist dan ook dat de staat zich aan die afspraak houdt en haar, de KEP, de op dracht geeft met de productie van de nieuwe paspoorten te beginnen. De regering erkent (in een brief aan de Tweede Kamer) dat absolute fraudebestendig heid niet bestaat en dit dus ook niet van het nieuwe KEP- paspoort verwacht mag. wor den. Maar de regering vindt wel dat KEP een nog beter, nog fraudebestendiger pas poort had kunnen en moeten maken dan ze nu heeft ge-1 daan. Mede onder druk van de politieke partijen, die het ge-1 hannes met het nieuwe pas poort meer dan beu zijn, wil I de regering de samenwerking met KEP geheel opzeggen. De regering kan nu vast stellen dat KEP op de gestelde datum niet het paspoort was overeengekomen heeft I kunnen maken en dus wan prestatie pleegt. De overeen komst kan dan worden opge-1 zegd en de schade verhaald op KEP die in gebreke is geble-1 ven. KEP moet dan aantonen dat zij wel degelijk een fraudebestendig mogelijk I paspoort heeft gemaakt en dus geen wanprestatie pleegt Dit kan KEP doen bijvoor beeld door te bewijzen dat I met de bestaande techniek ge woon geen fraudebestendiger paspoort te maken is. En geen enkele contract kan de par tijen tot iets verplichten wat technisch nogonmogelijk is. Slaagt KEP in dat bewijs dan kan ze op haar beurt na koming van de overeenkomst eisen of ontbinding en scha devergoeding. Maar als het zover is, is het nieuwe pi poort al stevig in handen van I de rechter. En daar zal het dan ook wel een hele tijd blij ven. De burgers moeten zich II dan voorlopig maar zien te redden met het vertrouwde en o zo fraudegevoelige 'zwarte vod' van nu Door Caspar Cillekens en Bart Brouwers 1896. ALFRED Dreyfus, een joodse kapitein in het Franse leger, wordt na twee procesjaren tot le venslang veroordeeld. We gens spionage. Maar de 'bewijzen' voor zijn schuld zijn vervalst. Theodor Herzl - jood, geboren in Boedapest en na zijn rech tenstudie journalist geworden - woont het proces-Dreyfus als verslaggever voor zijn Weense krant bij. Het onoprechte vonnis schokt hem, maar hij is vooral aangeslagen door de golf van antisemitisme die Frankrijk overspoelt. Herzl realiseert zich dat er maar één oplossing is om aan die groeiende jo denhaat in Europa te ont snappen: een eigen joodse staat stichten. In 1896 publi ceert hg 'Der Judenstaat': een pleidooi voor een joodse staat in Palestina, het land van de voorvaderea Herzl verenigt de verspreide Zionistische poepen in één organisatie en in 1897 formuleert dat eerste Zionistische Wereldcongres in Bazel (Zwitserland) zijn be langrijkste eis: stichting van een joods tehuis ('Heimstatte') in Palestina. Herzl wordt de eerste voor zitter van het Wereldcongres en in die functie onderhandelt hij met de Turkse sultan, tot wiens rijk Palestina behoort. Tevergeefs. Als Herzl in 1904 sterft hebben zich de eerste Zionisten in Palestina geves tigd. Op grond die ze op kleine schaal van Arabische groot grondbezitters hebben ge kocht. Op 2 november 1917 laat de 14 mei 1948. David Ben Goerion (links) tekent het document waarin de nieuwe staat wordt uitgeroepen. Rechts de eerste minister van buitenlandse zaken, Moshe Shertok. foto ap Engelse minister van buiten landse zaken Balfour weten, dat de Britse regering graag 'de vestiging in Palestina van een nationaal tehuis voor het joodse volk zou zien'. Er wordt niet van een joodse staat' ge sproken. Eterder het tegendeel, want 'niets zal worden ge daan dat een inbreuk zou ma ken op de burgerlijke en gods dienstige rechten van de be staande niet-joodse gemeen schappen in Palestina', heet het in diezelfde verklaring. Na de Eerste Wereldoorlog valt het Turkse rijk uiteen. Palestina wordt mandaatge bied van de Volkenbond die het bestuur over het gebied toevertrouwt aan de Britten. Na de machtsovername van de nazi's in Duitsland in 1933 neemt het aantal joden in Pa lestina snel toe. Eind jaren '30 is al 12 procent van de Pales tijnse grond in joodse handeu Om een echte joodse staat in dit Arabische gebied te kunnen krijgen, was het zaak snel zo veel mogelijk grond in bezit te krijgen. Want alleen de lijflijke aanwezigheid van de joden op 'hun' grond ga randeerde het slagen van het ideaal, zo vond de Zionistische organisatie voor de landaan koop, de Keren Kayemeth Leisrael (KKL). De joden kochten op grote schaal grond, teneinde een staat te kunnen vormen die - in de woorden van de latere president Chaim Weitzmann - 'zo joods moest worden als Engeland Engels is'. De aan gekochte lappen grond be stonden voor een groot deel uit stukken woestijn, waar pas na jaren van noeste ar beid iets op wilde groeien. De KKL verbood nadruk kelijk om eenmaal verworven gebied aan de Arabische be volking terug te verkopen. Vanaf de aankoop was het als het ware staatseigendom ge worden. Het was zelfs niet toegestaan om (Arabische) loonarbeiders in te huren; wie zijn land immers helemaal zelf bewerkt, zal zich er meer mee verbonden voelen en minder snel van zins zijn de boel in de steek te laten. De reactie van de Arabie ren blijft niet uit. De Britten (het officiële gezag) komen in de knel en voeren noodge dwongen een tweeslachtige politiek. Enerzijds willen ze hun beloften aan de Zionisten nakomen, maar tegelijkertijd willen ze de Arabieren te vriend houdea De Britten hebben immers te grote be langen in de Arabische we reld: militaire bases en olie voorraden. In mei 1939 be perkt de Britse regering daarom de joodse landaan koop en immigratie in Pales tina. Na 1945 neemt de illegale immigratie naar het beloofde land massale vormen aan. De Britten sluiten alle nieuwko mers op; eerst in kampen in Palestina, later op Cyprus. Maar de ontwikkeling is niet meer te stuiten. In 1942 al j heeft de zionistische beweging in New York al haar eis van een joods 'tehuis' gewijzigd: er moet zo snel mogelijk een eigen joodse staat komen. In Palestina barst de joodse j guerilla tegen de Britten Het King David Hotel in Je-1 ruzalem, het hoofdkwartier van de Britten, wordt opgbla- zen. Eten van de meest mili tante 'terroristen' is Mena- chem Begin, de latere premier van Israël. De situatie wordt voor de i Engelsen onhoudbaar. In de zomer van 1947 geven zij hun mandaat terug aan de Ver enigde Naties, de opvolger van de Volkenbond. De VN besluit in november van dat jaar Palestina op te delen in een joodse en een Arabische staat. Prompt breken gevech- ten uit tussen joden en Pales tij nen, die de steun krijgen van de Arabische staten. De burgeroorlog in Pales tina gaat gepaard met wreed heden van beide kanten Te| midden van de chaos van te rugtrekkende Engelsen en burgeroorlog roept David Ben Goerion, de leider van de Zio-I nisten, op 14 mei 1948 de staat j Israël uit Deel 1 verscheen in de krflfl' van dinsdag 26 april. Morgen] deel 3: Twee volken strijden] om hun Beloofde Land' yan onze Haagse redactie pEN HAAG - De Zieken fondsraad vindt dat de vroedvrouw nog steeds de belangrijkste hulp is bij •normale' bevallingen. De wens van de huisartsen om zwangerschappen van be gin tot het eind door de ei huisartsen te begeleiden legt de raad naast zich neer. pat blijkt uit een advies dat de raad deze week aan staatsse- Kam Van onze Haagse redactie Staatssecretaris Van der Lind daarmee op korte termijn uit Pvda en WD zullen dat van daag in de Tweede Kamer voorstellen bij het paspoortde bat. De WD-fractie wijkt hiermee af van haar eerdere standpunt dat een parlemen tair onderzoek overbodig is. Het CDA is nog steeds tegen een dergelijk onderzoek, maar zal niet gaan dwars liggen De nieuwe opstelling van de kleinste regeringspartij houdt in dat de positie van verant woordelijk staatssecretaris Van der Linden (Buitenlandse Zaken) voorlopig niet in gevaar is. Eten eventueel besluit over de politieke toekomst van Van der Linden zal de Kamer pas nemen naar aanleiding van de bevindingen van de onder zoekscommissie. De liberalen vinden overigens dat ook de rol van minister Van den Broek (Buitenlandse Za ken) in dat onderzoek nadruk kelijk aan de orde moet komea „Van den Broek heeft zich de laatste maanden zeer intensief met het paspoort bemoeid. Dat werpt toch een ander licht op de politieke verantwoordelijk heid", zegt een woordvoerder van de WD. De WD vindt een parlemen tair onderzoek verder hard no dig om een gefundeerd besluit (ADVERTENTIE) Bel 077-820642 Somman» van da vinna b.v. Da zwembadapadalist GOED, SKY EN SUPER en de rest I in het Nederlands ondertitelen. O' het Nederlands tot de consument Pese Hof bepaald en de uitspraak de EG is het dienstenverkeer vrij. Dit alles betekent toch wel een omroepbestel. Want wat is moderr snelt met de afstandsbediening lar, den we drie Nederlandstalige stat' en die kunnen we volgen. Spreek net gros van de kijkers al af. Enge nen die het Frans beheersen vuil was dat 85% altijd naar Nederlanc Procent gedeeld moest worden do „Dat wordt nu anders. Want Sky zijn Amerikaanse series en Super der van Willem van Kooten die gaat draaien, zal zich idem gedra; dat we er drie min of meer Nederlc f ^ordt de spoeling wel erg dun vc koeken krijgen natuurlijk navolg zware druk te staan. Is het daar te; Voorlopig wel. Hilversum heef eigen cultuur en een zekere kwa t "delend. De satellieten hebben u roeestal Amerikaanse huize: he I Maar dat is helaas wel de smaak wereld kijkt men naar dezelfde sf verbod van de minister op Nederl cnmatie, want alleen de minder c n) wi|de hij het wassende watf geen op Nederland gerichte reel. r®n 9raP waar de commerciëlen i non F?ar 00,<; de minister kan tij Pe wereld gaat vercomme n®9' letterlijk in EG-verband, me ib=t°mst van satellieten met scix JjrLniet beknotten. De sch< aikP rotor van de antenne als een Moonlighting' of 'Miami Vit die series uitbrengt. aar!Tlro®Ptrouw zal gaan verdwiji ardige bestel zich kunnen hanc Itll ™vereum niet beschoren, rto scheur te ontwaren. Hilv tem c?rarnma9e9evens en wil tiin 90k daar zal de Europt rón eer] einde aan maken. Dan ston°n!yallen: de bescherming d a Ult de gidsen. Hoe het dar roe net ons niet informeren.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 2