PLO-ambassadeur: 'Verzet om bloedbad te voorkomen' VERRASSEN! 'BESCHOUWENDE' TOP BONDGENOOTSCHAP IN BRUSSEL 'SDI rampzali !je mislukking' BUITENLAND Goetz krijgt prijs van vuurwapenclub MSTERDAMSE DE STEM BUITENLAND DINSDAG 26 APRIL 1988 BRUSSEL - „De uitdaging waarvoor de NAVO staat na ondertekening van het INF-akkoord is dezelfde als waarvoor het Bondgenootschap al bijna veertig jaar staat. Die uitdaging is de vraag hoe we tegen een betaalbare prijs een doelmatige afschrikking en verdediging kunnen handha ven." Onzekerheden NIEUWSOVERZICHT Sovjets inspecteren kerncentrales Conflict P O-zeelieden op spits Scholz minister van defensie BRD Mitterrand: stemmen in Caledonië ongeldig pffSTEM FINANCIËI Kleine'kans op Start-akkoord Deense trein ontspoord BREDA - „De markt is e: goed! We hebben in 1987 de fers kunnen schrijven. Vor: dat de vraag slechts tijdeli maar de groei in de eerste zichte van het eerste kwarta; tien tot vijftien procent". "51 Wall Street verder omhot Timé: Dukakis-Jackson zou Bush versladfi^ arnuk0^rd^n? Israel brengt boot tot zinken «aatsdiInil^T1;,0®meest vwhan(Wd® Smartegeld voor slachtoffer foltering ANI FOTO AP Goetz. T21 NAVO verstrikt in raketten MORGEN en donderdag komen in Brussel de defensieminis ters van de NAVO bijeen voor hun halfjaarlijkse vergadering van de Nucleaire Plangroep (NPG). Centraal op deze eerste defensietop sinds de ondertekening van het INF-akkoord staat maar één vraag: wat met de resterende kernwapens, nu alle middellange afstandswapens in Europa worden opge ruimd? Van onze correspondent Frans Boogaard Met die woorden nam de opperbevelhebber van de geal lieerde strijdkrachten in Europa, de Amerikaanse gene raal John Galvin, begin dit jaar al een klein voorschotje op de discussie binnen de NAVO over het 'post-INF-tijd- perk'. Het begin december vorig jaar gesloten verdrag waarbij de Amerikaanse president Rea gan en Sovjet-leider Gorbats- jov elkaar plechtig beloofden alle kernwapens voor de mid dellange afstand op te ruimen, is formeel, nog niet in werking getreden. Maar de vraag 'wat nu?' is er binnen het bondge nootschap niet minder actueel om. Aan het eind van de drie j aar die met de uitvoering van het INF-verdrag gemoeid zijn, moet de NAVO haar antwoord klaarhebben. Moeten sommige wapens gemoderniseerd, an dere zelfs al vervangen zijn. Daarvoor komen in principe alle kernwapens in aanmer king die op grond van hun be reik of lanceerwijze vallen bui ten het INF-akkoord, dat im mers alleen betrekking heeft op te land gestationeerde ra ketten met een bereik van meer dan 500 kilometer. Alle andere wapens kunnen naar believen en zonder de verdragsteksten te schenden worden verbeterd, of vervangen door sneller of vèrdragender systemen die preciezer te richten zijn en een groter vernietigingskracht hebben. De regeringsleiders van de zes tien NAVO-landen, die begin maart op Amerikaans verzoek bijeenkwamen, bogen zich in zeer algemene termen al over het vraagstuk van de moderni sering, maar tot erg duidelijke uitspraken bleken zij niet in staat. Hun twee dagen lange discussie liep uit op een woord spelletje waarbij uiteindelijk het Engelse 'modernising' het moest afleggen tegen 'upda ting', terwijl achteraf eigenlijk niemand kan uitleggen wat het' verschil is tussen die twee. De defensieministers, die woensdag en donderdag bij eenkomen voor hun halfjaar lijks NPG-overleg, zullen ver moedelijk niet veel verder ko men. Net als in maart zijn er daarvoor op dit moment nog teveel onzekerheden en open vragen. De vraag bijvoorbeeld wie de Amerikaanse presi dentsverkiezingen gaat win nen, met daaraan gekoppeld de vraag hoe de opvolger van pre sident Reagan tegen het Ame rikaanse lidmaatschap van de NAVO aankijkt. De vraag welke gevolgen de forse bezui nigingen op de begroting van de eind vorig jaar aangetreden Amerikaanse defensieminister Carlucci hebben op het aandeel van de VS in de westerse ver dediging. En de vraag welke akkoorden in het Sovjet/Ame rikaanse overleg nog mogelijk zijn nadat overeenstemming is bereikt over een vermindering met vijftig procent van de lange afstands-kemwapens. Op grond van al die onzeker heden verwachten hoge diplo maten op het NAVO-hoofd- kwartier in Evere dat de defen sieministers zich deze week zullen beperken tot een 'be schouwende' en dus niet erg concrete vergadering over de toekomst van de geallieerde kernbewapening. Een probleem is dat niet, want er is geen enkele nood zaak nu al gedetailleerde be sluiten te nemen over de aan schaf van nieuwe systemen. Het zogenaamde Montebello- besluit van 1983 (1400 kernwa pens opruimen en de reste rende verbeteren) is nog steeds geldig. De toen afgesproken modernisering, die tot 1995 loopt, wordt stapsgewijs verder uitgevoerd, ongeacht de resul taten die de komende tijd in het wapenbeheersingsoverleg eventueel nog worden bereikt. Het feit dat de NAVO haar nu cleaire strategie al zo lang van te voren heeft vastgelegd, als gevolg waarvan concrete be sluiten over 'modernising' of 'updating' nog zeker anderhalf jaar kunnen worden uitgesteld, komt feitelijk alle NAVO-part- ners op dit moment bijzonder goed uit. Om de redenen die al genoemd zijn, maar zeker ook omdat de NAVO er geen be hoefte aan heeft interne span ningen over de toekomst van de kernbewapening zoals die tus sen bijvoorbeeld West Duits land en Engeland bestaan ex tra aan te scherpen. Minstens tot na de top Reagan/Gorbats- jov, waarop de Amerikaanse president zich wil manifesteren als belangenbehartiger van het hele vrije westen, moet de bondgenootschappelijke een heid worden gekoesterd als een couveusekindje. Voor de NAVO is het al erg genoeg dat wat in de wandeling de 'Deense kwestie' heet, die eenheid weer op het spel zet. Formeel zijn de verkiezingen die in dat land vervroegd zijn uitgeschreven nu een parle- mentsmeerderheid geen geal lieerde schepen met kernwa pens meer in haar wateren wil toelaten geen agendapunt voor de defensieministers. Maar al leen al het feit dat de NPG- vergadering te elfder ure van het Deense Kolding naar Brus sel moest worden verplaatst maakt het onmogelijk om te doen alsof er helemaal niets aan de hand is. Een regiefouije, waarover NAVO-officials zich de afgelopen week al genoeg hebben opgewonden. En waar voor overigens de oplossing niet in Brussel ligt, maar in Denemarken zelf. DEN HAAG (ANP) - „Het verzet in de bezette gebie den wordt nu vooral voort gezet om een bloedbad te voorkomen. De opstand heeft in enkele maanden iets bereikt waarmee de PLO al twintig jaar bezig is: ervoor zorgen dat de Pa lestijnse kwestie op de agenda van de supermach ten en de Arabische landen staat, in plaats van onder het tapijt geveegd te wor den." Dat zei de reizende ambassa deur van de Palestijnse Bevrij dingsorganisatie PLO, Khaled el- Hassan, die is begonnen aan een reeks gesprekken met Ne derlandse parlementariërs. Nu de opstand in de door Israël be zette gebieden bijna zijn zesde maand ingaat, zonder dat het perspectief van een internatio nale vredesconferentie nader bij is gekomen, werd El-Has- san tijdens een persconferentie maandag bestookt met vragen over wat de Palestijnen de ko mende maanden denken te be reiken. Volgens El-Hassan zijn er behalve Israël verscheidene andere krachten aan het werk die de opstand zo snel mogelijk beëindigd zouden willen zien. Zowel de Verenigde Staten als de Arabische staten zijn be zorgd, zei hij, dat de opstand zou kunnen overslaan naar met name Amman en Damaskus, waardoor de stabiliteit van het gebied wordt aangetast. Over een mogelijke toenade ring tussen de PLO en Syrië, zei El-Hassan, dat er weinig fundamenteels is veranderd. Wilden de Syrische leiders vroeger alleen maar met de PLO praten op voorwaarde dat de PLO haar contacten met Egypte verbreekt en geen ge sprekken meer voert met Is raëliërs die voorstanders zijn van het beëindigen van de Is raëlische militaire bezetting van de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever, nu is deze voorwaarde vervallen, 'maar daarmee niet van de agenda verdwenen,' aldus El- Hassan. Hij zei dat met name de pre sident van Algerije, Chadli Bendjedid, en de Libische lei der Al- Gaddafi op toenadering hadden aangedrongen. „Daarom is Arafat vorige week naar Syrië gegaan, ondanks dat Syrië hem niet eens een rouwbetuiging had gestuurd voor de moord op Abu Jihad," aldus El-Hassan, die eraan toe voegde dat de Syrische presi dent Assad vorig jaar tijdens de top van de Arabische Liga in Amman had ingestemd met PLO-chef Arafat is ook op reis. Hij verblijft op dit moment in Syrië om de persoonlijke betrekkingen met de president te verbeteren. De Palestijnen in Syrië bedolven Arafat onder aanhankelijkheidsbetuigingen. - fotoanp een bezoek van Bendjedid en Arafat samen aan Syrië. Het vorige week onderte kende militaire samenwer kingsverdrag tussen de VS en Israël noemde El-Hassan 'een psychologische zet voor de Is raëlische publieke opinie.' Erop wijzend dat d' soort samen werking feitei^x al bestond vanaf de oorlog van 1973, meende hij dat het verdrag - op grond waarvan de VS een aan val op Israël als een aanval op de VS beschouwen - weinig praktische gevolgen zal heb ben. De toespraak die premier Lubbers afgelopen zondag hield in Amsterdam op een bij eenkomst van de Stichting 40 jaar Israël en waarin hij lof en kritiek uitte aan het adres van de Israëlische regering, noemde El-Hassan 'een goed advies van vriend tot vriend met een kri tisch ritme.' „Iedereen wil Is raël tegen zichzelf beschermen, maar wie beschermt ons tegen Israël," vroeg hij lachend. In dat verband kwam het pleidooi aan bod, dat de socia listische ex-premier van Italië, Bettino Craxi, dit weekend hield om te komen tot een tij delijk mandaat voor een Euro pese troepenmacht om het be stuur over de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever over te nemen, in afwachting van onder anderen verkiezingen onder de Palestijnen. El-Hassan verklaarde dat de PLO een dergelijk initiatief zou toejuichen, maar achtte de kans erop gering, omdat er ook geen respons is gekomen op het PLO-idee in de gebieden VN- troepen te stationeren om de Palestijnse bevolking te be schermen. Hij zei dat 'wellicht pas in september' een derge lijke resolutie in de VN kon worden verwacht. Hij wees erop dat de vredesvoorstellen van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, George Shultz, het plan bevat ten om in april 1989 in de be zette gebieden tot verkiezingen te komen, 'op het moment dat de opstand is afgelopen.' Waar de PLO denkt aan een periode van enkele maanden van sta tionering, opperde Craxi een overgangsperiode van 'enkele jaren.' Vandaag zal El-Hassan een gesprek hebben met de Tweede- Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken. MOSKOU (RTR) - Aan de vooravond van de herdenking Vlï de ramp in de kerncentrale van Tsjemobyl in de Sovjetu® die twee jaar geleden plaatsvond, hebben de autoriteiten Moskou de oprichting bekendgemaakt van een speciale organj. satie, Spetsatom, die alle kernreactoren grondig zal inspect,, ren. Spetsatom zal zich ook toeleggen op het ontwerpen v» nieuwe technieken voor de schoonmaak van door radioactiev, straling aangetaste plaatsen. LONDEN (RTR) -Stakende Britse zeelieden hebben laten ten dat zij zich zullen verzetten tegen plannen van de Peninaj. lar and Oriental Steam Navigation Company (P O) om hi 12 weken oude actie te breken. De leider van de National U® of Seamen (NUS), Sam McCluskie, zei dat de bond met inga van vandaag een 2.000 man sterke wacht zou plaatsen bij L haven van de maatschappij in Dover, voor het geval zij eengeï reduceerde noodbemanning een in Rotterdam opgelegde boot zou laten overbrengen. BONN (DPA/RTR/AFP) - Rupert Scholz, de man die in h, stadsbestuur van West-Berlijn het senatorschap van jus® bekleedt, zal Manfred Wömer opvolgen als minister van de. fensie in de Duitse Bondsrepubliek. Dat is in welingelichte te geringskringen in Bonn vernomen. Kanselier Helmut Kohl a de benoefning vandaag officieel bekendmaken. De 50-jarig, relatief onbekende politicus Scholz, is herhaaldelijk als kanii daat-minister van defensie genoemd. De huidige bewindsm® Wömer treedt op 1 juli officieel bij de NAVO in Brussel dienst als secretaris-generaal. Volgens deskundigen in Bo staat zijn opvolger Scholz evenals Wömer bekend als eenht vik op defensie-gebied. PARIJS (RTR/AFP) - De Franse president, Franpois Mitterrand (foto), heeft ge vraagd de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen in het overzeese gebiedsdeel Nieuw Caledonië in de Stillé Zuidzee ongeldig te verklaren. Dit heeft zijn verkiezingscam pagne in een verklaring mee gedeeld. De president heeft als presidentskandidaat het ver zoek gericht tot de Constitutio nele Ra'ad. Motivering van Mitterrand: veel stembureaus in het overzeese gebiedsdeel, dat wordt getroffen door rond eisen van de autochtone bevolking tot onafhankelijkheii konden de deuren niet openen. De zittende president, die Zon dag in eigen land bij de eerste ronde winnaar werd met 34 pre. cent van de stemmen, kreeg in Nieuw Caledonië minder da vijf procent van de stemmen. Mitterrands tegenstrever Jat ques Chirac behaalde in Nieuw Caledonië. 74,6 procent vani stemmen BRUSSEL- De kans dat de Amerikaanse PresWent Re^gaC«£c^ Sovjet-leider Gorbatsjov emd mei al een akkoord bereikt men tat il h„roeiden over een halvering van het aantal lange afstandsrakettena pr«Me toUal^ toa klein,,maar nog steeds met helemaal uitgesloten. Die te Meer pdan vierhonderd man schap had de Amerikaanse minister van Buitenlandse zakt wrwinppi werkten aan hat ra- Shultz gisteren in Brussel voor zijn NAVO-collegae. Shü Da ^^e ohMrSs bracht op het NAVO-hoofdkwartier verslag uit van zijn vooi trnk Hop„i,ct Breda in de laatste voorbereidende besprekingen in Moskou. Tijdens di d Voleende iaren in de besprekingen is eens te meer gebleken dat vooral verificafe p o ge ue Jaren problemen, eeri in feite technische kwestie, een snelle onder; irideweg staan akk°°rd °Ver de ^r contiAentale raketten Heine^nderd^jfti^ Van onze verslaggever AMSTERDAM - De mana ger van de toekomst moet vooral flexibel en creatief zijn. Met die mededeling overrompelde het advies bureau Intervisie tijdens bet jaarcongres van het Nederlands Centrum van Directeuren en Commissa rissen (NCD). Het NCD had het bureau op gedragen eens uit te zoeken wat de eisen zijn die aan de Dub Van onze economische redactie Directeur L. Bartels van de Bre schappij (BPM) lacht breed bij d rig bestaan van zijn fabriek. De d gin van dit decennium zijn voor! flexibele organisatie en een zeerl BPM onder een gunstig gesternte De Bredase polystyreen-fa- jriek werd in 1963 gebouwd [oor het Amerikaanse bedrijf 'orster Grant. De fabriek kreeg een capaciteit van 18.000 ion. Vijf jaar later verkochten de Amerikanen de produktie- jlant al met een stevige winst lan de Westduitse multinatio nal Hoechst, die op de locatie neteen een nieuwe fabriek jouwde en de capaciteit naar 130.000 ton uitbreidde. Onder Duitse vlag bereikte de fabriek in 1979 een histo- rode cijfers. Een reorganisatie- ilan betekende het verlies van ar beidsplaatsen. „De rationalisering in de pe riode '82-'84 was de redding ran de fabriek op korte ter- in", zegt Bartels. „De over lang van Hoechst naar Shell, aartoe in december 1985 werd iloten, was de oplossing voor ie lange termijn. Ons produkt it precies in de keten van iel! en daarom is Shell voor ons She! op tyri ditii een dooi She] 23 koi metl marl nau' dij pr< vei zelf! van zegt D lijk topi 1979 ton van mid< Ind< typi grol een ten de lisei NEW YORK (ANP) - De effectenbei maandag de opgaande lijn van eind houden. De Dow Jones-index van steeg met 21,05 punten tot 2.036,14. en 589 lager. De omzet was vrijwel ge van 152 miljoen aandelen dat vrijdag Handelaren wisten geen i Ravage na het ongeluk - fotc® koerswinsten te geven. De compute] KOPENHAGEN (REUTER/UPI) - Bij een treinongeluk in™ deZe keer rUstlg' nemarken zijn maandag acht doden en 72 gewonden geva' De intercity van Fredericia naar Kopenhagen ontspoorde bij het station van Sorö, 80 kilometer ten westen van de hc stad, zo deelden de Deense spoorwegen mee. De trein vervoei ongeveer 300 passagiers. Vier van de zes wagons sloegen o: LUStGlOZG StGITimÏRO de kop. De oorzaak van het ongeluk is nog niet bekend 0pl jn nriieh j j baanvak waar de trein uit de rails liep, werden werkzaam! pnjSnOUQGnuG den uitgevoerd. De trein had snelheid moeten verminderen! )GUl"S over een ander spoor geleid te worden. Deskundigen s1u®uisterdam ianpi filfrr. niet uit dat de verongelukte trein bij de baan/wisseling te sBbêurs' Ams,erd®Jn®8 heeft eereden maandag met een omzet in gereden. aandelen van ƒ238 miljoen lusteloos. Een Skeet en een fractioneel ho- NEW YORK (AP) - De combinatie van Mike Dukakis en J< S ..v°™ van jaarcijfers op- Jackson als Democratische kandidaten voor de komende Ai nzekeV JSer!jt„enHf€ bele99ers wat rikaanse presidentsverkiezingen zou de Republikeinse ka» ver de'Amerikaanse econmiietet tairsS daat George Bush verslaan met 47 tegen 42 procent vat llmaat kunnen beïnvloeden stemmen. Dat blijkt uit een opiniepeiling die het weekt Ook de obligatiemarkt kwam aanvan- Time maandag heeft gepubliceerd. Als Dukakis niet de» "'ik nauwelijks in beweging, maar rond kale dominee Jackson maar de meer behoudende, blanke sa "niddaguur vormden enkele mammoet tor Albert Gore zou kiezen als „running mate" voor het '"JJeldfrtg'' JJ* interprofessionele markt de presidentschap, zou hij Bush zelfs met 49 tegen 39 procent' slaan. tot een daling. Amsterdam i/Kt l ™rmee de ontwikkelingen In an mï siarxl- 06 omzet 'n obligaties dan ƒ800 miljoen was dan ook e «aisdlening, de 6 procents 88/96 ging TEL AVIV (REUTER/DPA) - Een patrouilleboot van de Isfl op 98,95 en de nummer 2 lische marine heeft in de nacht van zondag op maandag ^akte 6,25 procents 88/94 de kust van Libanon een kleine boot tot zinken gebracht v ^ntkwijtop 102,10. vermoedelijk guerrillastrijders aan boord had. Dit heefteb nauweliikf^/r^ woordvoerder van het Israëlische leger maandag bekend arkt, dje overwewnd^eeMidrttoo^ maakt. Een marineschip dat voor de kust van Zuid-Li^ Haar toch verdeeld Zo sprong Else- patrouilleerde merkte afgelopen nacht een klein verdacht: er ai Ult met een stijging van ƒ0 90 ziend schip op. Op het bevel te stoppen, werd geantwoord: terwijl Wolters Kluwer 1J0 een schot, aldus het Israëlische leger. Het marineschip opö l Jf® °P ƒ129,50. Hoogovens werkte daarop het vuur en bracht het schip tot zinken. Een man k* af9elopen vrijdag weer hele- daarbij om het leven. Aan Israëlische zijde vielen geen slact ta so win^rJ0',50 te s,i!flen naar fers j/™, "F Douglas viel op met een Vier f«V° °P J47*50- Koninklijke icL ÏÏi1'30 °P I128 m N'jverdal- B7* J1,;40 op ƒ87,90. Jfi on kleinere fondsen verloor A0T SAN FRANCISCO (UPI) - Een rechter in San Francisco h®op ƒ32,10 en gaf Holec ƒ0,50 prijs geschiedenis geschreven door 21.170.000 dollar smartegeld tof] ffiSO. Multihouse werd ƒ0,60'duurder wijzen aan een voormalig slachtoffer van folter op last va»^ te iL.Cr°vvn van Gelder werd op de Argentijnse ex-generaal Carlos Suarez Mason. De 46# Horacio Martinez Baca, voormalig Argentijnse advocaat arbeidswetgeving en slachtoffer van foltering, zei dat hij veel hoop koesterde op enig geld van Suarez Mason de ha kunnen leggen,'maar dat als het hem zou lukken, hij de van wat voor bedrag ook zou schenken aan de vereniging de rechten van de mens in Argentinië, voor hulp aan slacl fers van de onderdrukking én vervolging van de jaren ze' tig. d^fj Jaarverslag werd gepresen- 0 J1.50 duurder op ƒ51,50. «M CbSC rend. rend, rend. Akzo A.B. NEW YORK (AP) - Bem- hard Goetz, de man die in 1984 vier jongens neer schoot in de ondergrondse van New York, en uiteinde lijk na een omstreden pro ces werd vrijgesproken, heeft een prijs gekregen van de federatie van schiet- clubs in de staat New York. De prijs wordt jaarlijks toegekend aan iemand die dodelijk geweld heeft ge bruikt in een situatie van redelijke noodzakelijkheid. De schuttersclub had eerder al 10.000 dollar bijgedragen Goetz en enkele fans bij de uitreiking van de prijs. aan de verdediging van WASHINGTON (UPI/ANP) - Het blijft de vraag of Reagans SDI (Strategische Defen sie Initiatief) wel uitvoerbaar is. Het bureau voor technologisch onderzoek OTA (de wetenschappelijke studiegroep van het Amerikaanse Congres) waarschuwt in zijn jongste rapport dat SDI bij het eerste gebruik een rampzalige mislukking zou blijken omdat de uiterst gedetailleerde computerinstructies die nodig zijn niet binnen afzienbare tijd ge maakt kunnen worden. De Washington Post citeerde uit het 900 pagi na's tellende rapport dat nog niet in de open baarheid is gebracht. Ondanks de vijf jaar werk en de 12 miljard dollar die in het onderzoek gestopt zijn, blijven er nog vele vragen over de haalbaarheid van het programma, aldus de OTA. De OTA twijfelt eraan of SDI zijn eerste daadwerkelijke test wel zou doorstaan, eenvoudigweg omdat de soft ware die nodig is om de duizenden vijandelijke kernkoppen te vernietigen die op de Verenigde Staten afkomen in de afzienbare toekomst niet gemaakt kan worden. De plaatsing van het defensieschild moet in drie fasen gebeuren. Volgens het tijdschema is de eerste fase halverwege de jaren '90. Daartoe overgaan, betekent dat gehandeld moet worden in goed vertrouwen dat het systeem uiteindelijk functioneert. En dat is nog maar de vraag. Vol gens Ota zijn er aanwijzingen dat het defensie- systeem bij een echte oorlog een rampzalige mislukkingen zal blijken. De opstellers van het rapport vragen zich af of de resterende technische problemen uiteinde lijk opgelost kunnen wordea In de technische wereld bestaat wel overeen stemming dat belangrijke onderdelen van het onderzoek naar SDI in het nationaal belang van de Verenigde Staten zijn. Dat onderzoek kan misschien eens de basis vormen voor een uitest doeltreffend defensiesysteem tegen raketten. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Shultz en zijn Deense collega Jensen. Zij voeren pittig overleg over het Deense besluit geen schepen met kernwapens meer in Deense havens toe te laten. - fotoanp

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 4