HA
[EN
:10%
KASSA
DE STEM
i
Ik ben een soort missionaris
itingen
SWERI
ZIJN
E ERBIJ
OK
IOLSTOE
Schatten uit eigen bodem te zien in Leiden
Pech in
het holst van
de nacht?
Half miljoen voor
koektrommels
van Andy Warhol
STER op weg naar een
half miljard in 1989
1 R
CHRIET TITULAER, TV-PRESENTATOR, ZAKENMAN EN LEYENSGENIETER
bemiddelt bij
nensen met
s 60 jaar.
akt nog meer
ingen, j
anpassingen
ije tijd toch
jrdt.
Ipt waar
igen écht te
edere
?5 8?s 6?s
14?5 18«
I «TG»
DINSDAG 26 APRIL 1988
De wondere wereld van Chriet Titulaer in het
Utrechtse Houten herbergt schotels, antennes en
camera's op het dak en een Apollocapsule in de
tuin. In het atelier worden de videoprodukties en
tv-programma's gemaakt. Moskou en Washing
ton komen broederlijk via de satelliet binnen.
Een elektronische hond slaat om de haverklap
aan.
neer
Hard werken
Klagen
Genieten
Oogkleppen
HET MIDDELEEUWSE DORDRECHT EN ANDERE RECONSTRUCTIES OP 'NEDERLAND ONDERSTE BOVEN'
Verjaardag
Altaarsteen
Doorsneden
Voorouders
UITBREIDING TOT 5% GEVRAAGD
VERSTAND VAN AUTO'S KUN JE LEASEN.
lies Fles Fles
ati Chianti Sangioves.
).C Oassico Di
|t en D.O.CC. Romagnj
oog D.O.C
Fles Liter
Bootz Bols
Rum Vieux
Bruin/Wit
„Hoe vriendelijk «e elkaar ook allemaal
•omhelzen, maatschappelijke problemen
zijn er niet echt mee opgelost"
Hedy d'Ancona, lid Eur. Parlement
Door Theo Vliegenberg
Sinds 1982 heeft Chriet Titulaer (44) een eigen bedrijf (ze
ven mensen) dat actief is op veel terreinen, die allemaal
temaken hebben met nieuwe technologieën. Chriet Titu
laer heeft daarnaast een veertigtal boeken op zijn naam
staan en is samensteller en presentator van radio- en te
levisieprogramma's in België en Nederland.
,De maatschappij verandert en mat tussen twee bomen in de
openlucht. Heerlijk, een dui
zend-sterrenhotel".
„Ik kom net terug van die
reis. Ik heb Zuid-Amerika be
zocht. Carnaval heb ik dit jaar
gevierd in Trinidad. En geloof
maar dat ik daarvan heb geno
ten."
dan
antwoordnr
3800 VB AmersW
Tel.:033-63 52
giro 625®
je zult mee moeten doen", legt
'hij,zijn betrokkenheid uit. „Zo
zit onze samenleving vol beeld
schermen. Ik ben daar ook niet
zo gelukkig mee, maar het is
een feit. Het zou veel leuker
zijn als elke Nederlander een
eigen hutje in het bos had".
Een opvallende uitspraak.
Chriet lacht. „Ik denk dat de
mensen zich gelukkiger voelen
in een wereld die ze begrijpea
Een simpel voorbeeld. Als je
vroeger met de bus ging, gaf je
de chauffeur twee kwartjes. Nu
heb je een strippenkaart nodig.
Dat betekent dat je wel moet
weten hoe zo'n ding werkt, wil
je met de bus mee kunnen. Zo is
het in feite met alle ontwikke-
„Veel mensen denken dat ik
alleen bezig ben met ruimte
vaart en allerlei technologische
dingen. Dat ik de hele avond
achter de computer zit. Dat is
niet zo. Maar ik weet wél hoe
zo'n ding werkt".
„Ik geniet van vrijwel alle
dingen. In feite overdrijf ik ook
in bijna alles. Ik vind het leven
te kort. Alles wat ik zie, wil ik
weten, wil ik doorgronden. Als
Ik lees dat een of andere pro
fessor een robot heeft die puz
zels kan oplossen, ga ik die man
bezoeken. Maar ik ga ook in
een uitgehulde boomstam naar
een Indianenstam, die niet zo
lang geleden voor het eerst met
onze beschaving in contact is
gekomen. Slapen in een hang-
„Die instelling om van vrijwel
alles te kunnen genieten, heb ik
altijd al gehad. Van jongs af
aan ben ik nieuwsgierig ge
weest en heb ik haantje de
voorste willen zijn. Ik heb bo
vendien in mijn leven onge
looflijk veel kansen gehad: op
de hbs, op de universiteit, bij de
sterrenwacht. Ja, ik heb veel
mogelijkheden gekregea Ik
denk niet dat dit een kwestie
van geluk is. Je dwingt zoiets
af, zij het niet bewust".
„Ik heb altijd hard gewerkt.
Bij mijn weten was ik de eerste
jongen uit Hout-Blerick die
naar het Thomascollege in
Venlo ging. De anderen be
zochten de tuinbouwschool.
Voordat ik 's morgens op de
fiets sprong, had ik al augur
ken geplukt. En 's avonds stond
tomaten sorteren op het pro
gramma. Ik kom uit een groot
gezin met negen kinderen.
Toen mijn vader een tuinders-
bedrijf begon, moesten we alle
maal meehelpen. Al moet ik er
bij zeggen dat ik vanwege mijn
studie door de anderen wel wat
gespaard werd".
Chriet Titulaer: „Ik heb geen sterallures."
„Hard werken is trouwens
nog steeds het symbool voor
mijn bedrijf. Ais er mensen
binnenkomen die meteen naar
koffie vragen, wil ik nog wel
eens vertellen dat ik 's morgens
om vier uur augurken moest
plukken. Ik vind nog altijd dat
je eerst moet werken om iets te
krijgen. Je moet het verdiend
hebben. Als er aangepakt moet
worden, ben ik de eerste die
zijn jasje uit doet".
Vanavond in 'De wondere wereld' van Chriet Titulaer: de
oudste spraakmachine, gebouwd door Von Kempelen in
„Wat dat betreft is de mentali
teit in Nederland heel erg te
ruggelopen. Ik vind dat de
mensen heel erg klagen. Ieder
een die echt wil werken, heeft
werk. Ik weet dat dit een ge
vaarlijke uitspraak is, maar ik
doe die toch. Ja, als ik me mor
gen laat inschrijven als werk
loze sterrenkundige, dan krijg
ik geen werk. Maar als ik niet
te beroerd ben om andere din
gen aan te pakken, kan ik zo
aan de slag".
„Ik pak in principe alles aan
en ik werk keihard. Ik maak
tv-produkties, ik schrijf twee
boeken per jaar, ik publiceer
artikelen in vijftien verschil
lende tijdschriften, ik reis over
de hele wereld en ik lees enorm
veel. Het hele leven is voor mij
één uitdaging. Als ik de ene
uitdaging heh gehad, begin ik
weer opnieuw. Ik wil alles
meemaken. In wezen ben ik
niet tevreden met wat ik be
reik. Dus ben ik constant be
zig".
i rtwRf» noalm Uw v->
„De vooruitgang, de ontwikke
lingen, maar ook de geschiede
nis, het interesseert me alle
maal mateloos. Als iemand te
gen mij zegt: 'Ik wil geen com
puter', antwoord ik hem: 'Ga
dan maar meteen in het graf
liggen'. Ik wil weten wat er te
koop is. Genieten doe ik gewel
dig veel. Elke avond wil ik
kunnen zeggen: 'Dit was een
leuke dag'. Neem nou dit be
drijfje. Ik geniet er meer van
als mensen trots zijn op dit
werk dan wanneer ik veel
winst maak".
„Kennis en werken zijn voor
mij geen doel op zich. Ze dra
gen bij aan mijn vreugde. Als
je iets begrijpt, heb je een leuk
moment. Maar genieten is voor
mij méér dan alleen kennis
verwerven. Genieten is ook in
Rusland in de sauna zitten, met
het openbaar vervoer in Japan
reizen, lekker eten, een gesprek
voeren met Van Agt, thee drin
ken bij de koningin en contac
ten leggen met een Indianen
stam".
„In wezen ben ik altijd rede
lijk ontspannen. Ik ben gewoon
met mijn leven bezig. Wat ik
doe, ervaar ik niet zo als wer
ken. Als je naar mijn televisie
programma's kijkt, zul je zien
dat ik lol heb in ik wat ik doe.
In wezen ben ik een levensge
nieter. Ook ben ik de eenvou
dige jongen uit Hout-Blerick
gebleven. Ik heb geen enkele
vorm van sterallures, al raak je
door de televisie bekend. Op
zich heb ik die bekendheid lie
ver niet. Als iemand me om een
handtekening komt vragen
geef ik die, omdat dit de snelste
manier is om van hem af te ko
men. Foto's met handtekenin
gen? Dat is iéts voor filmster
ren".
„De kennis die ik opdoe, wil ik
overdragen. Ik wil de mensen
wegwijs maken; uitleggen dat
je de boot piet hoeft te missen.
Ik ben eensoort missionaris
voor de nieuwe technologie.
Mensen haken Je snel af. Dan
geef je iets op in het leven,
waardoor je achter^ raakt Je
moetmeegaan. Er verandert
ontzettend veel en 'niet alleen
op technologisch gebied. Als je
nu weigert in te zien dat aan
het strand vrouwen 'met blote
borsten lfggen, ben je niet bij
gebleven. Je kunt niet als enige
met oogkleppen rondippen".
Er komt een bus Belgen bin
nen. Chriet houdt eer) toe
spraak, waarin hij op zijn acti
viteiten wijst. Er volgt een
rondleiding door het bedrijf en
een deel van het woonhuis.
Chriet laat twee beeldplaten
zien, die 150.000 pagina's tekst
LEIDEN (ANP) - De ver
gulde zilveren Romeinse
helm die in De Peel bij
Deurne werd gevonden en
stamt uit het eerste kwart
van de vierde eeuw, prijkt
tot 3 oktober in een vitrine
uie in het Rijksmuseum
van Oudheden in Leiden is
uigericht als een schatka
mer. De schitterende blik
vanger is het kostbaarste
van de ongeveer honderd
[taaie kunststukken die er
Neen liggen.
Je maken slechts een onder
deel uit van de tentoonstelling
Nederland Onderste Boven.
Frinses Margiet opende deze
gfote centrale expositie die in
[et kader van de manifestatie
Nederland Museumland
Wordt gehouden.
Onderwerp van de hele
tentoonstelling is het oud
heidkundig verleden van ons
jand en wat daarvan nog in de
vodem bewaard is gebleven:
net bodemarchief. Aanleiding
het veertigjarig bestaan
van de Rijksdienst voor het
Oudheidkundig Bodemonder
zoek (ROB) in Amersfoort, die
waakt over het cultureel erf
deel waarvan nog slechts een
klein deel aan het daglicht is
gebracht.
Deze dienst viert zijn verjaar
dag niet alleen met de ten
toonstelling maar neemt 28
juni een nieuw gebouw in ge
bruik. Het jubileum wordt
voorts luister bijgezet door
het verschijnen van het stan
daardwerk Archeologie in
Nederland waaraan 24
auteurs bijdragen hebben ge
leverd. Het verschijnt tegelijk
met het boek Nederland On
derste Boven dat de samen
steller van de tentoonstelling,
E. van Ginkel van de ROB
heeft geschreven ter begelei
ding van de expositie.
De schatkamer is niet de
kern van de tentoonstelling.
Dat zijn de vondsten en be
vindingen van archeologisch
onderzoek, geconcretiseerd
aan de hand van vijf opgra
vingen. Zo komen vijf ver
schillende perioden in beeld
in objecten, maquettes, en na
bootsingen.
Daarbij is een 280.000 jaar
oude jachtscène die bij Maas
tricht werd onderzocht. Ge
suggereerd wordt dat de Lim
burgse jagers uit de Oude
Steentijd zich te goed doen
aan neushoornvlees. Die
neushoorn liet resten na. Op
het betreffende terrein, een
groeve bij de steenfabriek
Belvedère, werd geen enkel
stuk menselijk bot gevonden.
De mens uit die tijd kent men
wel uit vondsten die elders
werden gedaan.
Nijmegen in de Romeinse tijd
is een van de opgravingen
waaraan speciaal aandacht
wordt besteed. Het graven le
verde onder andere een al
taarsteen op waaruit bekend
werd dat ene Valerius Silves
ter raadslid was en de steen
had toegewijd aan de godin
Hurstrge. Tot deze steen werd
gevonden was Hurstrge een
onbekende Germaanse god
heid. En in Nijmegen zette
soldaat Cornelius zijn naam
en die van zijn commandant
Catulius, op zijn helm.
Ook wordt in Leiden de op
komst van de middeleeuwse
stad Dordrecht in beeld ge
bracht, een verhaal van land,
mensen en water. Het wordt
verteld door resten van mu
ren en waterputten, beschoei
ingen en beerputten, wand
schilderingen en stookplaat
sen, marktpleintjes en be
drijfspanden, kerken en brou
werijen. De opgravingen zijn
de meest uitgebreide in Ne
derland en hebben fors bijge
dragen aan de kennis over
ruimtelijke ontwikkelingen
en de materiële kanten van
het leven.
Op de tentoonstelling in Lei
den wordt de reeks van vijf
grotere opgravingen vooraf
gegaan door een beeld van het
ontstaan van het zogeheten
bodemarchief. De bezoeker
krijgt een kijkje op diverse
doorsneden van de onder
grond en op wat er zoal in
aanwezig is: rioleringen, wa
terleidingen, kabels, boom
wortels, konijnengangen, fun
deringen van gebouwen, put
ten, kruiken en dergelijke.
Wat er bij een opgraving
komt kijken en bij het onder
zoek, en hoe de reconstructie
tot stand komt, wordt even
eens duidelijk gemaakt mede
aan de hand van talloze voor
werpen.
Met foto's wordt aangege
ven wat thans nog zichtbaar
is van het verleden: hunne
bedden, grafheuvels, terpen,
burchten, kastelen, gerecon
strueerde huizen, en oud ak
kerland. Dat ons land in zijn
bodem van zand, veen en
modder niet alleen maar on
aanzienlijke vondsten verbor
gen houdt, tonen de topstuk
ken in de schatkamer. Die
stukken èn ook een aantal van
de andere voorwerpen komen
niet alleen uit het bezit van de
ROB, maar ook uit andere ar
cheologische collecties in Ne
derland.
Een belangrijk deel van de
archeologische overblijfselen
zit nog in de grond. Soms is
het wenselijk of onvermijde
lijk dat de rust wordt ver
stoord en dat iets wordt opge
diept, waarmee het leven van
onze voorouders kan worden
gereconstrueerd. Die vond
sten worden bewaard. Elke
provincie heeft een depot voor
bodemvondsten, meestal bij
een provinciaal museum.
Veel van de archeologen en
andere deskundigen schreven
het standaardwerk Archeolo
gie in Nederland, waarvan
prinses Margriet het eerste
exemplaar krijgt. De redactie
werd gevoerd door prof. dr.
W. A. van Es, directeur van de
ROB die ook pre- en protohis
torie doceert aan de VU in
Amsterdam, de specialist voor
middeleeuwse stadkernen
drs. H. Sarfatij en drs. P.J.
Woltering, die in Noord-Hol
land verscheidene opgravin
gen leidde.
bevatten vol informatie over
Engeland. „Tot en met elke
straat in Engeland en de ge
middelde leeftijd van de bewo
ners van de straat. Als je alle
informatie wilt doornemen,
heb je drie mensenlevens no
dig", legt Chriet trots uit.
Hij toont een plaatje dat de
geur van de open haard in huis
brengt, een horloge met een
woordenboek in vijf talen, een
horloge met een videospel, een
sleutelhanger die roept 'Here I
ara'. De demonstratie ontlokt
Chriet de uitroep: „Ik voel me
net een soort kermisexploi
tant". Hij wijst naar de opti
sche schijven, waarop alle 'ge
gevens van het bedrijf worden
opgeborgen. „We gebruiken
hier geen papier meer".
In het tv-programma 'De
wondere wereld' houdt Chriet
Titulaer zich vanavond beig
met Japanse plannen om een
stad voor één miljoen inwoners
te bouwen in de oceaan. Hij be
zocht in Tokio' de bedenker van
dit ambitieuze plan, prof. Kiyo-
hide Terai. Deze ontwierpt een
stad in vier verdiepingen van
elk vijf hij vijï kilometer. Ver
der een demonstratie van de
oudste spraakmachine, de mo
dernste Nederlandse chip, een
halsband die honden be
schermt tegen insekten en een
nieuwe manier om de melig
heid van een erwt e meten. 'De
wondere wereld' begint om
18.15 uur op Nederland 2.
NEW YORK (AP) - De
vorig jaar overleden
Amerikaanse kunste
naar Andy Warhol
heeft in zijn leven
nogal wat aangeraakt.
Zijn prullaria en
kunstvoorwerpen heb
ben een in de loop der
jaren een bijzonder
hoge waarde gekregen.
Of het nu gaat om een
fel beschilderde koek-4
trommel of een prach
tige Rolls Royce, bij
Sotheby's in New York
worden er recordprij-
zen voor betaald, om
dat Warhal ze ooit
heeft aangeraakt.
Tijdens de eerste twee
dagen van de verkoop
van Warhols inboedel,
werd al een omzet bereikt
van 6.222.892 dollar. Zon
dag brachten twee koek
trommeltjes, een zwarte
kok en een zwarte vrouw,
een bedrag op van 23.100
dollar, ongeveer 200 keer
zoveel als was verwacht.
De verkoop van art
nouveau en art deco
stukken bracht zaterdag
al tweemaal meer op dan
de keurmeesters van So
theby's hadden verwacht.
Veel kunst en kitch bleek
een toegevoegde waarde
te hebben gekregen om
dat het stamt uit de nala
tenschap van Warhol.
Zondag beliep de omzet
driemaal het verwachte
bedrag. Warhols 175
koektrommels, waarvoor
men een totaalprijs van
hooguit 7.000 dollar had
verwacht, gingen weg
voor 247.000 dollar (een
half miljoen gulden).
Gedurende de hele vei
ling, die vier en een half
Andy Warhol, -fotoap
uur duurde, stond een
lange rij mensen bij So
theby's voor de deur in de
hoop nog een plaatsje te
kunnen veroveren. ,Het
hoogste bod dat zondag
werd uitgebracht was
77.000 dollar voor de
Rolls-Royce Silver Sha
dow uit. 1974, waarvoor
een maximumprijs van
20.000 dollar was ver
wacht.
Een regisseursstoeltje
met de naam van Andy
Warhol erop, waarvoor
de veilingmeester 100 tot
150 dollar verwachtte,
ging weg voor 6.050 dol
lar.
Oorspronkelijk werd
verwacht dat de 10.000
voorwerpen die Warhol
in zijn woning in New
York had verzameld
maximaal 15 miljoen dol
lar zouden opbrengen.
Het veilingpubliek zal de
komende acht dagen
waarschijnlijk aanzien
lijk meer dan dat bedrag
uitgevea
r r i ismmunnooi et
HILVERSUM (ANP) - De STER kan binnen de huidige
wettelijke nonnen in 1989 in totaal 590 miljoen gulden
aan advertentie-inkomsten werven. Daarvoor moet de
minister van welzijn, vólksgezondheid en cultuur wel
toestemming geven tot een uitbreiding van de STER-
zendtijd tot het wettelijk maximum'van 5 procent door
middel van twee zwevende blokken op Nederland 2.
Tevens zou de reclamezendtijd
op de radio moeten worden uit
gebreid tot 2,7 procent. Een li
beralisering van het reclame
regime gekoppeld aan een ver
dere uitbreiding van de recla
mezendtijd tot gemiddeld 10
procent, zou in totaal een be
drag van bijna een miljard gul
den kunnen opleveren.
Dit zei STER-directeur C.J.
Smeekes gisteren tijdens de
presentatie van het jaarverslag
over '87 in Hilversum.
Volgens Smeekes is de aan
vraag voor zendtijduitbreiding
tot 5 procent in '89 inmiddels de
deur uit. De STER-directeur
heeft daarmee snel gereageerd
op de opmerkingen die minis
ter Brinkman van WVC on
langs in Wenen maakte over de
wenslijkheid om tot uitbrei
ding van de reclamezendtijd te
komen. Smeekes meent echter
dat op dit moment een sprong
naar 15 procent 'gewoon niet
kan, dan zou ik alle program
ma's verstieren'.
„Bovendien", zo zei hij, „kan
je met 15 procent reclame geen
publiek bestel meer overeind
houden, dan moet je spreken
van een commercieel bestel".
De netto-opbrengst van de
STER is over 1987 met ruim 60
miljoen gulden gestegen tot
385,7 miljoen gulden. Het aan
deel televisiereclame komt uit
op 330 miljoen gulden, de radio
reclame bracht 55 miljoen gul
den op. Voor 1988 verwacht
Smeekes een totale opbrengst
van 430 miljoen gulden; 370
miljoen uit televisiereclame en
60 miljoen uit radioreclame.
(ADVERTENTIE)
Als u least bij ALH staat u onderweg nooit lang stil. Bij pech
belt u gewoon de ALH Alarm Service. Die is 24 uur per dag
bemand door ALH mensen die maar één taak hebben: u te helpen.
Zij zorgen voor reparatie ter plaatse. Of voor een vervangende au
to. Voor politie, een dokter of een ambu
lance. Maar ook voor een welkom advies
of het doorgeven van een dringende
boodschap. Als u least bij ALH,
betaalt u daar niets extra's voor.
Meteen meer weten? Bel met
ALH in Gouda: 01820-22044. AVmLMSEHOU^DBV