p
K
I
I
Spaarlamp
beter
alternatief
voor de
gloeilamp
DESTEM
f
JOHAN SECRÈVE: 'NEDERLANDSE CONSUMENT IS ER RIJP VOOR'
Het 'kuren' staat in Nederland op een bijzonder laag pitje. Terwijl in de ons omringende landen mil
joenen genezing, gewoon ontspanning of allebei denken te vinden in een kuuroord, gaan er jaarlijks
maar een handjevol (zo'n 5.000) Nederlanders naar een kuur-badplaats.
Noodgedwongen zoeken zij hun heil in het buitenland, want in eigen land zijn vrijwel geen kuurmo-
gelijkheden aanwezig. Maar volgens drs. Johan Secrève, docent aan de Nationale Hogeschool voor
Toerisme en Verkeer in Breda, gaat dit binnen nu en een aantal jaar drastisch veranderen. „Er is
aantoonbaar een markt voor gezondheidsvakanties aan het ontstaan. Het kuren wordt straks een
normaal onderdeel van ons vrijetijds-patroon".
S2
VRIJDAG 22 APRIL 1988
s
■O
c
--:U
Het kuren heeft toekomst
Door Arthur't Hart
Thermaalbaden bezoeken,
de al dan niet heilzame
werking ondergaan van
een algenkuur: de Romeinen deden
het al. En voor de Duitse, de Oosten
rijkse, de Franse of de Hongaarse
consument van vandaag de dag is
het de normaalste zaak van de we
reld. Van de Westduitse bevolking
bijvoorbeeld gaat ieder jaar rond 12
procent, ongeveer 5,5 miljoen men
sen, een of meerdere keren 'kuren'.
Zo niet in ons land. Nog geen 5.000
Nederlanders per jaar ondernemen
een reis naar een Duits, Roemeens
of Oostenrijks kuuroord. „Het pro
bleem is dat we in ons land geen
echte kuurtraditie hebben", zegt
vrijetijds-socioloog drs. Johan Se-
crève. Daardoor komt het volgens
hem ook dat het 'kuren' bij ons een
niet ai te beste naam heeft en al
gauw onder het hoofdstukje 'kwak
zalverij' wordt gerangschikt. Onbe
kend maakt onbemind.
KURHAUS
Secrève denkt nóg een oorzaak te
weten waardoor het kuren bij ons tot
nu toe geen hoge ogen heeft ge
gooid. Voorzichtig: „De medische
stand heeft er bij ons geen ervaring
mee, het zit niet in de opleiding, het
is iets 'alternatiefs'. De gevestigde
geneeskunde heeft er naar mijn me
ning baat bij gehad het verschijnsel
'kuren' tegen te houden".
Toch is het begin van zo'n kuur
traditie er ook in ons land ooit wel
geweest. In 1818 al werd het eerste
houten badpaviljoen op het Scheve-
ningse strand neergezet; tien jaar la
ter verscheen een stenen badhuis. In
1885 werd het prestigieuze Kurhaus
gebouwd. In dezelfde tijd onststond
op initiatief van de Amsterdammer
Metzger ook in Domburg een, zij het
bescheidener, aanzet tot kuuroord-
toerisme. Kuren was, ook bij de Ne
derlandse upper class, 'bon ton' in
die tijd.
BEZETTING
Tijdens de bezetting sloten de Duit
sers het Kurhaus. Na de oorlog is het
met het kuren in ons land nooit meer
wat geworden en het ooit zo trotse
Kurhaus verviel tot een ruïne. In de
zelfde periode ondergingen de kuur
oorden in bijvoorbeeld de Bondsre
publiek een verdere uitbouw. Daar
heeft het kuren zich zelfs ten dele
bevrijd van zijn vanouds elitaire ka
rakter: doordat het kuren in het
Duitse ziekenfondspakket zit en
daarmee opgenomen is in de regu
liere gezondheidszorg, is het bereik
baar geworden voor elke consu
ment.
Secrève: „In andere landen gaan
miljoenen mensen kuren. Miljoenenl
Schitterend toch! Weten wij het dan
beter? Dat moet Nederlanders toch
ook aanspreken?"
KENTERINQ
Daar is vooralsnog weinig van te be-
W
v
Johan Secrève: 'Grote kansen
voor de reisbureau-sector.
FOTO
DE STEM/
JOHAN VAN GURP
Thermaal kuurbad In Nleuweschans.
FOTOANP
speuren, geeft Secrève toe, maar dat
zal volgens hem niet lang meer du
ren. Er zijn, zegt hij, talrijke aanzet
ten die een kentering aankondigen.
Hij wijst op het Kuurcentrum Nieu-
weschans in Groningen, Nederlands
enige min of meer 'echte' kuuroord.
Sinds de opening in 1985 is dat cen
trum weliswaar vooral in de publici
teit gekomen door onverkwikkelijke
ruzies, financiële schandalen en ont
slagen directeuren, maar ondertus
sen heeft het toch al zo'n 170.000
bezoekers getrokken. „En dat met
zo'n klein badjel Dat is niet mis",
zegt Secrève. „Er zijn daar nu plan
nen voor een totaal vernieuwde ther-
maalbad-inrichting, waarmee grof
weg 45 miljoen gulden aan investe
ringen gemoeid is. Dat wordt een gi
gantisch centrum".
ONTWIKKELINGEN
Verder zijn er momenteel bescheide
ner kuuroord-ontwikkelingen in Boe-
kelo, Winterswijk en Valkenburg. Zelf
is Secrève als adviseur betrokken bij
de kuuroord-plannen van de Stich
ting Klein Vink in Arcen (Limburg).
Op een gewone camping annex bun
galowpark is daar nu een thermaal-
bad-inrichting (met 'geneeskrachtig'
water dat van 900 m diepte wordt op
gepompt) in aanbouw. Secrève: „Dat
is een voor Nederland unieke zaak:
een kuurinrichting als onderdeel van
een normaal verblijfsrecreatie-cen-
trum. Men richt zich op de toeristi-
Goede stofzuiger
is niet goedkoop
Een goede stofzuiger is niet
goedkoop, blijkt uit een on
derzoek van de Stichting
VWO naar 23 slangstofzuigers varië
rend in prijs van 105 tot 480. De
goedkoopste 'goede' stofzuiger uit
deze test kost 350.
De belangrijkste eigenschap van een
stofzuiger is hoe goed deze zuigt.
Nog steeds wordt ten onrechte in re
clame geroepen dat een hoog ver
mogen (groot aantal Watts) bij stof
zuigers een betere zuigwerking bete
kent: uit het onderzoek blijkt we
derom dat stofzuigers met een hoog
vermogen niet zonder meer beter
vuil opzuigen. Ook van belang zijn
hierbij de constructie van de zuig-
mond, zuigbuis en slang.
De onderzochte stofzuigers zui
gen alle prima stof en pluizen op van
gladde vloeren, zoals parket of vinyl,
alleen met het zuigen tussen kieren
hebben sommige stofzuigers proble
men. Op tapijt zuigen doen praktisch
alle apparaten behoorlijk. Zeven
stofzuigers heeft echter veel moeite
met draden en pluizen. Tenslotte
krijgen vijf apparaten moeite met
draden, pluizen e.d. van meubelstof.
'Geluidsarm' of 'fluisterstil' zijn
kreten die fabrikanten in reklame en
folders van stofzuigers gebruiken.
Uit de test blijkt echter dat de stofzui
gers over het algemeen teveel lawaai
produceren. Ook uit een enquête
blijkt dat de consument over het ge
luid van zijn stofzuiger niet zo te
spreken is.
STOFZAK VOL
De meeste onderzochte stofzuigers
hebben een wijzertje of lampje dat
aangeeft wanneer de stofzak vol is
en verwisseld moet worden. Bij een
paar apparaten meldt de zoge
naamde stofzak-vol-indicator echter
te vroeg dat de zak vol is, wat onno
dig veel zakken kost. Bij een aantal
andere daarentegen meldt de indica
tor dit te laat, zodat alle vuil niet
meer goed wordt opgezogen.
FILTERS
Voor mensen met een huisstofaller-
gie is het belangrijk dat een stofzui
ger niet teveel stof weer uitblaast.
Sommige stofzuigers hebben voor
de uitblaasopening een filter, dat het
uitblazen van fijn stof zou moeten te
gengaan. Op één apparaat na blijken
alle filters goed te werken. Er be
staan echter ook zuigers zonder fil
ter die zeer weinig fijn stof uitblazen.
GOED
Voorts heeft SVWO in haar onder
zoek de duurzaamheid en het ge
bruiksgemak van de apparaten beke
ken. Bij dit laatste kwamen aspekten
als manoeuvreren, gebruik op de
trap, het verwisselen van stofzak en
filters, voortschuiven op tapijt en de
gebruiksaanwijzing aan de orde.
Slechts vier stofzuigers komen als
'goed' uit de test tevoorschijn: drie
keer Miele (230i, 270i en 274i) en
Electrolux Z 442. Daarvan is de
goedkoopste de Electrolux: 350.
Tenslotte zij vermeld dat de Philips
HR 6500/A de enige is met het predi
kaat 'redelijk tot goed'. Die kost
300.
sche kampeerder die het leuk vindt
in zijn vakantie ook wat aan zijn ge
zondheid te doen, en daarnaast spe
cifiek op gehandicapten die baat
kunnen hebben bij een kuurbehan-
deling. Wat mij daar vooral aan
spreekt is de mens-gerichte benade
ring, de wil om een breder publiek te
benaderen dan alleen mensen met
een dikke portemonnee".
KANSEN
„Een paar jaar geleden heeft het bu
reau Kappelhof in Breda een onder
zoek gedaan naar het kuuruurd-toe-
risme in Nederland. Daaruit blijkt dat
de omvang ervan weliswaar nog ge
ring is, maar dat er bij een aanzienlijk
deel van de bevolking wel degelijk
een verborgen behoefte aan kuurrei
zen bestaat. Nederland is er rijp
voor. Voor de reisbureau-sector lig
gen hier grote kansen.
„Kijk ook maar naar de alsmaar
groeiende belangstelling voor 'ge
zond leven'. Steeds meer mensen
doen aan fittnes, bezoeken de sau
na, gaan joggen. Genotmiddelen als
sigaretten raken uit de gratie. Zaken
als de bedrijfssport zijn in opkomst,
de interesse voor homeopathische
geneesmiddelen neemt toe. Je moet
ook denken aan de vergrijzing, waar
door het aantal mensen dat gene
zing zoekt voor kwalen, groeit. En
daarbij komt dat steeds meer men
sen uitgekeken raken op de geves
tigde geneeskunde en zich wenden
tot alternatieve mogelijkheden. Uit
dat alles blijkt dat er gewoon een
duidelijke markt is voor gezond
heidsvakanties".
HEILZAAM
Er bestaat, kortom, volgens Secrève
een tendens om de vrije tijd 'thera
peutisch' te gaan besteden: om de
gezondheid en de conditie te verbe
teren of in stand te houden. Binnen
een jaar of tien, voorspelt hij, is Ne
derland een reeks kuuraccommoda-
ties rijk, van uiteenlopende aard en
over het hele land verspreid. En in
die kuuroorden is dan niet alleen de
klassieke 'medische' kuurder-op-
leeftijd te vinden die van zijn kwalen
hoopt af te komen, maar ook en
vooral de 'gewone' recreant die er
lol in heeft om zijn vrije avond
uurtjes, zijn weekend of zijn vakantie
op een gezonde manier door te
brengen.
MISVERSTAND
Maar hééft ons land dan wel zoiets
als natuurlijk bronwater, waar een
geneeskrachtige werking vanuit zou
gaan? Een wijdverbreid misverstand,
volgens Secrève. „Nederland is juist
zéér geschikt voor het kuren". Want,
zegt hij, kuren omvat veel meer dan
het plaats nemen in het overbekende
modderbad. Voedsel, rust, bewe
ging, ontspanning en een 'heilzame'
omgeving behoren er even goed toe.
„Je zou Nederland kunnen opdelen
in drie zones: de kust met zijn zee
lucht en het zoute water, het midden
met zijn bossen en de oostgrens. In
dat laatste gebied kun je kuren wel
op thermaal geneeskrachtig water
baseren, want dat is daar aantoon
baar aanwezig. Overigens hoeft niet
alles er van nature al te zijn. In Nieu-
weschans gebruiken ze bijvoorbeeld
algen die uit Frankrijk worden geïm
porteerd".
PLANNEN
Wie moet al die kuurcantra eigenlijk
van de grond tillen? De rijksoverheid
zou volgens Secrève moeten onder
zoeken welke gebieden zich er het
best toe lenen. Het particulier initia
tief zou vervolgens de uitvoering van
de plannen voor zijn rekening moe
ten nemen. „Want ik zou het kuren
niet graag zien afglijden tot een puur
commerciële aangelegenheid. Ik zie
het als een fundamentele geneeswij
ze, die een wezenlijk onderdeel van
de gezondheidszorg behoort te wor
den".
De nieuwe generatie spaar
lampen, officieel compacte
fluorescentielampen, vormt
qua prestaties en eigen
schappen een beter alterna
tief voor gloeilampen dan de
voorgaande generatie. Een
aantal fabrikanten echter
houdt de consument een te
positief beeld voor ala het
gaat om de vergelijking met
Tot deze conclusie komt de
Stichting Vergelijkend Wa
ren Onderzoek (SW0) na
een onderzoek, dat zij sa
men met de Belgische en
Zwitserse consumentenor
ganisaties uitvoerde naar 55
spaarlampen in tele soorten
Doordat ze passen in een
gewone schroeffltting en
een elektronisch voorscha
kelapparaat hebben, Is een
aantal spaarlampen wat be
treft hun gebruiksmogelijk
heden een stuk In de rich
ting van de gloeilamp opge
schoven. Ze zijn kleiner en
ctoAric
NMF^Mrml W WtWFEm tel
wat lichter geworden en
passen daardoor beter In
kleinere armaturen. Verder
vertoont deze nieuwe gene
ratie steeds minder de hin
derlijke verschijnselen van
zijn voorlopers, de TL-bul-
xen, zoals knipperen bij het
aandoen, storende geluiden
en 'koud' licht.
Uit het onderzoek bleek
verder dat een aantal lam
pen enige tijd nodig heeft,
voordat ze de door de fabri
kanten opgegeven licht
sterkte hebben bereikt Dit
beperkt de gebruiksmoge
lijkheden van deze lampen
In de praktijk. U loopt daar
door de kans, dat de flcht-
prestatle van uw spaarlamp
tegenvalt In vergelijking met
die van uw oude gloeilamp.
Qua kosten (aanschaf
verbruik) nemen deze tam
pen een positie in tussen
TL-bulzen (goedkoper) en
gloeilampen (duurder). Bij
enkele lampen zijn de aan
schafkosten zo hoog, dat u
de winst er tengevolge van
energiebesparing niet uit
haalt
De Stichting VWO heeft
zelf een rangschikking ge
maakt van de onderzochte
spaarlampen, uitgesplitst
naar vergelijkbare gloeilam
pen aan de hand van de
eigen meetresultaten.