;hting
baert
:ktra
iarkt
lnd
iLDERBEEKlPtormloop van Amerikaanse zakenlieden in Moskou
ibank
[Wereldbank verzekert politieke risico's ondernemers
[RIJKE LANDEN: OM GROTE SCHOMMELINGEN TE VOORKOMEN
o
BUITENLAND
:N
p ijf miljard per jaar nodig voor
schoonmaak industrieterreinen EG
De Mita heeft kabinet vrijwel rond
iWACHT
P0ORBRAAK IN HANDEL TUSSEN BEIDE GROOTMACHTEN VERWACHT
_A5s|DE STEM BUITENLAND WOENSDAG 13 APRIL 1988
1
WASHINGTON (AP) - Volgens een hoge funk-
tionaris van het Amerikaanse ministerie van Fi
nanciën zullen de zeven rijke industrielanden
deze week een akkoord sluiten over stabielere
geldkoersen.
grond
leden zijn
MONDWERKEN
i GRAAFMACHINES en
i WERKZAAMHEDEN
[ka service
int nu al inschrijven
een seizoen lang
ISPLEZIER
de jeugd vanaf 14
en voor
|lt)paren.
IVANG DER
IRSUSSEN
'TEMBER A.S.
STRIJD OM LEIDERSCHAP CHRISTENDEMOCRATEN
zen, 01150-12199
TERMIJN 2 JAAR
indere termijnen
NIEUWSOVERZICHT
Weer tanker in brand geschoten
Zwitserland verscherpt controle banken
Nicaragua komt met nieuw voorstel
EG-geld voor arme landen
Sjevardnadze tekent Afghanistan-akkoord
Indische leger pakt honderden Tamils op
VS leveren Japan geheime technologie
Leider Democraten Senaat VS stapt op
Debat kandidaten in New York
T21
I WASHINGTON (ANP) - De
I Wereldbank kan in de loop
I van dit jaar eindelijk begin-
I nen met het verzekeren van
J niet-commereiële risico's
Ivan investeringen in ont-
I wikkelingslanden.
I De zogenoemde MIGA-conven-
I tie is nu verzekerd van ratifi-
I catie door voldoende landen, zo
I heeft een functionaris van de
bank verklaard.
Wereldbankpresident Bar
ber Conable zal vandaag offi
cieel bekendmaken dat de Ver
enigde Staten en Groot-Brit-
tannië tot ratificatie overgaan.
De MIGA gaat functioneren
als een zusterinstelling van de
Wereldbank. Het is de bedoe
ling produktieve investeringen
in de Derde Wereld aan te moe
digen door het afdekken van
risico's die met zuivere econo
mische ontwikkelingen niets te
maken hebben.
Daarbij gaat het onder meer
om beperkingen van het gast
land ten aanzien van het om
wisselen en overmaken van
geldbedragen, nationaliserin
gen, gewapende conflicten en
burgerlijke onrust. De MIGA
zal ook zorgen voor adviesver-
iening bij investeringen.
Het heeft j aren geduurd voor
de MIGA van de grond kwam.
De instelling kan pas gaan
functioneren als de betreffende
conventie is geratificeerd door
vijf industrielanden en vijftien
ontwikkelingslanden en als
daarnaast de financiële bijdra
gen van de ratificerende lan
den een derde van het beginka
pitaal vertegenwoordigen.
Nu de VS en Groot-Brittan-
nië definitief him fiat hebben
gegeven is ook aan de laatstge
noemde voorwaarde voldaan.
In totaal hebben nu 29 lan
den de conventie geratificeerd,
waaronder acht industrielan
den. De landen zijn samen goed
voor 53,5 procent van het kapi
taal. Wereldbankpresident Co
nable zal de MIGA op 8 juni of
ficieel in werking laten treden.
De MIGA krijgt een kapitaal
van 1,1 miljard dollar. De bij
dragen van de deelnemende
landen komen ruwweg overeen
met hun aandeel in het kapi
taal van de Wereldbank.
Nederland, dat al heeft gera
tificeerd, neemt ongeveer 2,2
procent voor zijn rekening. Dat
komt dus overeen met 23,8 mil
joen dollar (45 miljoen gulden).
kkoord over geldkoersen
De Amerikaanse ministerie van Financiën Baker heeft
het voorstel onlangs gelanceerd. Om de onderlinge wis-
elkoersen te beheersen wordt gebruik gemaakt van de
vaarde van een pakket goederen, waaronder goud.
Tel. 01146-1363 I
Tel. 01146-1420
nde adres voor:
Baker benadrukt dat het niet
de bedoeling is de in 1971 afge
schafte Gouden Standaard
weer wordt ingevoerd, maar
om al te wilde valutaschomme-
ngen te voorkomen wil hij dat
Ee grote industrielanden hun
gezamenlijke economische
planning baseren op de relatie
lussen hun valuta's en de
waarde van een pakket aan
;oederen, waaronder goud.
Het voorstel van Baker is be-
loeld om een prijsgevoelige
lorm te ontwikkelen voor eco-
lomische planning, zodat de
ndustrielanden hun beleid
buidelijker kunnen coördine
ren en de wisselkoersen kun-
Ben stabiliseren.
Als het bewuste 'normpak-
jret' aan goederen in bepaalde
anden duurder zou worden,
jou in die landen de rente moe-
bn stijgen om inflatie te voor-
lomen.
De Amerikanen geloven dat
jen dergelijk stelsel zal helpen
[anden als de Bondsrepubliek
Japan ervan te overtuigen
at zij hun economische groei
nen stimuleren, zonder het
Isico te lopen van stijgende in-
atie.
i De goederenindex zou moe-
jen worden gemeten en bere-
:end met andere economische
Échtcijfers, zoals groei, werk-
posheid en valuta-waarde,
j Het coördineren van de eco-
jomieën van de VS, Japan, de
andsrepubliek, Groot-Brit-
bnnie, Frankrijk, Canada en
fcalie is een stokpaardje van
jlinister Baker, sinds hij 1985
rerd benoemd.
IVandaag ontmoetren de mi
sters van Financien van die
landen elkaar tijdens de verga
dering van het Internationale
Monetaire Fonds en de Wereld
bank in Washington.
De zeven landen hebben de
afgelopen jaren, op verzoek
van de VS, al samengewerkt
om de waarde van de Ameri
kaanse dollar eerst te laten da
len en vervolgens te stabilise
ren.
De Franse minister van
Landbouw Guillaume vindt die
samenwerking een goed voor
beeld, dat ook zou moeten wor
den gebruikt op andere terrei
nen. De dollarinterventie 'is
geen vrije markt. Als je dit
kunt doen met geld, waarom
kan het dan niet met land-
bouwprodukten?' vraagt hij
zich af.
Guillaume stelt voor dat de
nu in een dodelijke concurren
tiestrijd gewikkelde graanex-
porteurs (vooral de VS en de
EG) en de rijkste importeurs
(Japan) een minimumprijs be
palen. Het verschil tussen de
marktwaarde en de feitelijke
verkoopprijs zou door beide
partijen opzij moeten worden
gelegd om een ontwikkelings
fonds te stichten voor land
bouw in de Derde Wereld.
Guillaume schat dat het fonds
met maximaal 4 miljard dollar
per jaar zou kunnen groeien.
Van Amerikaanse zijde zijn
echter al grote bezwaren tegen
het plan aangevoerd. De Ame
rikanen willen dat voor het
eind van deze eeuw zelfs alle
subsidieregelingen voor de
graanhandel worden afge
schaft en dat vrije handel in
graan de norm is.
Onder leiding van Israëli
sche soldaten wordt een Pa
lestijnse bewoner van de
westelijke Jordaanoever in
Zuid-Libanon naar een taxi
gebracht. De man is samen
met zeven andere Palestij-
nen uitgewezen. Verwacht
wordt dat vandaag nog meer
Palestijnen over de Israë-
lisch-Lïbanese grens worden
gezet. - foto ap
IAMBURG (ANP) - Voor de schoonmaak
fan de meest verontreinigde fabriekster-
pinen in de landen van de Europese Ge
meenschap is de komende vijftien jaar
aarlijks een bedrag van minimaal vijf
biljard gulden nodig.
e fondsen die de regering van de betrokken
nden ter beschikking hebben voor de bodem
nering is verre van toereikend.
Dat blijkt uit een onderzoek dat dinsdag is ge-
esenteerd op een internationale conferentie
er bodemverontreiniging en -sanering in
imburg. Het door ruim duizend bodemdes-
indigen bezochte congres is georganiseerd
lor TNO in samenwerking met de Westduitse
7 Nederlandse ministeries van Milieubeheer,
en inventarisatie van met schadelijke stof-
vervuilde fabrieksterreinen in de vijf grote
oustrielanden - Frankrijk, Groot-Brittannië,
[Bondsrepubliek, Denemarken en Nederland-
perde al bijna 16.000 plekken met een geza-
pnlijk oppervlak van 330.000 hectare op die
pder meer gesaneerd moeten worden.
Bijna 9.000 industrieterreinen (185.000 hectare)
zijn zo ernstig vervuild dat ze een bedreiging
vormen voor de volksgezondheid en het milieu.
Deze moeten eerst worden schoongemaakt voor
dat ze opnieuw in gebruik kunnen worden geno
men.
De lidstaten van de Europese Gemeenschap
hebben volgens de deskundigen veel te weinig
geld gereserveerd om de schoonmaak van ern
stig vervuilde industrieterreinen aan te pakken.
Sommige fondsen, zoals die van Groot-Brittan
nië, Denemarken en de Bondsrepubliek, zijn
niet eens toereikend om de helft van de beno
digde sanering tot stand te brengen.
Deskundigen op het congres in Hamburg zoe
ken daarom een oplossing in de ontwikkeling
van goedkopere saneringstechnieken. De meest
voordelige en doelmatige methode is het oprui
men van de schadelijke stoffen met behulp van
speciale micro-organismen. In allerlei onder
zoekslaboratoria wordt thans hard gewerkt aan
de ontwikkeling daarvan, maar in de praktijk is
deze techniek nog niet uitvoerbaar.
Van onze correspondent
ROME - Ciriaco de Mita,
de leider van de Italiaanse
christendemocraten,
wordt de nieuwe premier
van het land.
De Mita heeft zijn kabinet
vrijwel rond en zal de rege
ringsploeg vandaag of mor
gen aan president Francesco
Cossiga presenteren.
Intussen is binnen de
christendemocratische partij
de strijd ontbrand wie De
Mita op zal volgen als secre
taris-generaal.
De Mita, van huis uit een
voorzichtig man, heeft na een
maand van behoedzaam ma
noeuvreren, overeenstem
ming bereikt met de socialis
ten van ex-premier Bettino
Craxi en met de kleine par
tijen van republikeinen, so
ciaaldemocraten en libera
len.
Daarmee is de oude rege
ringscoalitie weer in ere her
steld. Met dezelfde combina
tie regeerde Craxi bijna vier
jaar, voordat hij in de lente
van 1987 door De Mita ge
dwongen werd plaats te ma
ken voor een christendemo
craat.
De gaande en de komende man in Italië: links de
nieuwe premier De Mita, rechts de aftredende premier
Goria. - fotoanp
De demissionaire premier
Giovanni Goria, een bescher
meling van De Mita, keert
waarschijnlijk niet terug in
de nieuwe regering. De 44-ja-
rige econoom zal proberen
zijn positie in de partij te
versterken.
Hoewel hij in tegenstelling
tot kopstukken als Andreotti,
Forlani en Gava geen eigen
stroming binnen de Demo-
crazia Cristiana leidt, wordt
zijn naam genoemd als mo
gelijk opvolger van De Mita.
Wanneer de partijbonzen het
onderling niet eens kunnen
worden, zou Goria een com
promis-kandidaat kunnen
zijn.
Opvallend in het rege
ringsprogramma van De
Mita is de anti-trust bepaling
op het terrein van de media.
Het komt er op neer dat de
gene die kranten heeft geen
particuliere televisiezenders
mag hebben en omgekeerd.
In de praktijk betekent dit
bij voorbeeld dat televisie
koning Silvio Berlusconi de
krant 'II Giornale' en zijn be
langen in de uitgeverij wereld
zal moeten verkopen.
De Agnelli-groep, eigenaar
van de multinational Fiat,
zal een keuze moeten maken.
De groep heeft grote belan
gen in de krantenwereld (on
der andere 'La Stampa'),
maar ook ambities in de
richting van de televisie.
91
i/c
INTEREST
5 - Tel. (03) 776 69 01
(091) 48 76 11
pSKOU (RTR) - In Mos-
wemelt het deze week
i Amerikaanse zakenlie-
i die benieuwd zijn wat
I hervormingen van par-
T«er Michail Gorbatsjov
i handelsvoordelen ople-
'en.
krijgen zij de kans kennis
jnaken met een nieuwe gene-
re managers. Het gaat om
T recordaantal van ruim 500
enkanen, die meereizen in
/gezelschap van minister
P Handel William Verity,
ferity is jn Moskou voor de
F jaarlijkse zitting van de
menlijke Amerikaans-
isische handelscommissie,
e vooruitzichten voor de
r I® bijeenkomst van
kaanse en Russische za
kenlieden zijn goed dankzij de
verbetering in de onderlinge
betrekkingen na de jongste
topconferentie tussen Gorbats
jov en de Amerikaanse presi
dent Reagan.
Er wordt ook weer veel ver
wacht van de komende top die
van 29 mei tot en met 2 juni
wordt gehouden. 'De top in
Washington (in december)
heeft de sfeer sterk verbeterd',
zegt William Forrester van de
Amerikaans-Russische econo
mische en handelsraad (AS-
TEC), een particuliere organi
satie die het bezoek aan Mos
kou heeft geregeld.
Volgens Forrester is het le
dental van ASTEC de laatste
zes maanden met tien procent
gegroeid. Hij schrijft dit toe
aan de verbetering in de bilate
rale betrekkingen en de veran
deringen in de Sovjetunie.
'Het Amerikaanse zakenle
ven heeft merkbaar een andere
kijk op de Russische markt ge
kregen'. Amerikaanse mana
gers van bedrijven zoals Coca-
Cola en American Express zul
len ook een eendaagse cursus in
bijvoorbeeld reclame en public
relations verzorgen voor Russi
sche bedrijfsleiders van staats
ondernemingen.
Al direct bij de opening van
de zitting van de handelscom
missie lieten de vertegenwoor
digers van de twee landen blij
ken waar op het ogenblik de
schoen wringt. De bekende
Sovjet-academicus Georgi Ar-
batov zette vorige week al de
toon in een interview met het
officiïele persbureau Tass. Vol
gens hem ontwikkelt de handel
tussen de twee supermogend-
heden zich onvoldoende, niet
bij gebrek aan mogelijkheden
maar omdat het 'stelsel van
discriminerende maatregelen'
dat de Verenigde Staten tijdens
de Koude Oorlog tegen de Sov
jetunie afkondigden, nog steeds
intact is.
Arbatov doelde daarmee op
het Amerikaanse verbod op de
export van hoogwaardige tech
nologie naar de Sovjetunie en
het zogenoemde Jackson-Va-
nik-amendement op de Ameri
kaanse handelwetgeving. De
Sovjetunie heeft door dat laat
ste niet de status van 'meestbe-
gunstigde natie' wegens de be
perkingen op de emigratie van
joden. Dat betekent dat Mos
kou hogere heffingen moet be
talen op zijn uitvoer naar de
VS.
Mede daardoor bleef de Rus
sische export naar de VS in
geld uitgedrukt vorig jaar be
perkt tot 469 miljoen dollar,
terwijl de import uit de VS 1,5
miljard dollar bedroeg.
Een andere oorzaak van de
onevenwichtigheid is het feit
dat de produktie van de Russi
sche industrie niet is afgestemd
op de smaak van de Ameri
kaanse consument. Grondstof
fen zoals goud, ammoniak, olie
en ureum maken het leeuwe-
deel uit van de Sovjetexport.
De VS daarentegen exporteer
den vorig jaar naast machine
rieën voor 922 miljoen dollar
aan landbouwprodukten.
De ASTEC heeft een beroep
gedaan op de regering-Reagan
om de beperkingen op de han
del met de Sovjetunie te ver
soepelen. Maar volgens Forres
ter zullen de zakenlieden zich
niet met politieke kwesties in
laten.
ASTEC-voorzitter James
Giffen' heeft zich in een inter
view met de Pravda, het or
gaan van de Russische commu
nisten, al optimistisch uitgela
ten over een doorbraak in de
ontwikkeling van de Ameri
kaans-Russische handelsbe
trekkingen. Als de voorwaar
den daarvoor worden gescha
pen kan volgens hem de handel
groeien tot een waarde van tien
a 30 miljard dollar.
DUBAYY (RTR/AFP) - In het zuiden van de Perzische Golf is
dinsdag een tanker door een Iraanse speedboot in brand ge
schoten. Iran heeft bijna twee weken lang geen akties tegen
tankers ondernomen.
Het onder Saudiarabische vlag varende schip voer 12 mijl uit
de kust van de Verenigde Arabische Emiraten op het moment
van de beschieting. Geen der 25 bemanningsleden raakte ge
wond.
De 'stedenoorlog' tussen Iran en Iraq is dinsdag vergezeld ge
gaan van hevige gevechten aan het front in Iraaks Kurdistan.
Iraq schoot zijn 117e raket op Teheran sinds 28 februari af en
twee op Tabriz in het noordwesten van Iran.
BERN (AP) - De Zwitserse banken en andere financiële instel
lingen zullen scherper worden gecontroleerd bij het openen
van rekeningen voor buitenlandse regeringsleiders.
Het overkoepelende controlebureau voor de Zwitserse bank
wereld zegt in het jaarverslag dat vooral de affaires rond Fer
dinand Marcos en Jean-Claude Duvalier de noodzaak van
scherpere controle hebben aangetoond.
Beide in 1986 verdreven dictators van de Filipijnen en Haiti
hadden honderden miljoenen doorgesluisd naar Zwitserse
bankrekeningen. In het geval van Marcos ging het zelfs om een
totaal van 5 miljard dollar.
In de toekomst zullen de hoofddirecties van de banken moeten
beslissen over het onderhouden van dergelijke dubieuze con
tacten. De commissie pleit verder voor strengere wetgeving te
gen het witwassen van zwart geld.
MANAGUA (IPS) - De Nicaraguaanse regering is met een
nieuw voorstel gekomen om de impasse in de onderhandelin
gen met het verzet te doorbreken. De Sandinisten willen de ko
mende dagen tussentijdse gesprekken voeren, waarin opnieuw
'technische aspecten' van de in maart gesloten wapenstilstand
aan de orde moeten komen.
Het voorstel staat in een brief die de Nicaraguaanse staatsse
cretaris van buitenlandse zaken, Victor Hugo Tinoco, gisteren
aan Roberto Ferry, secretaris van de contra-leiders, zond. De
Sandinisten gaan er blijkens de inhoud van de brief vanuit dat,
zoals eerder gepland, vrijdag een volgende gespreksronde op
hoog niveau plaatsheeft.
Morgen moet duidelijk worden welke gedragslijn wordt ge
volgd in zones waarin de guerrilleros zich terugtrekken. De
contra's hadden gisteravond nog niet gereageerd op het voor
stel.
BRUSSEL (ANP) - De Europese Gemeenschap heeft in het af
gelopen jaar een dertigtal ontwikkelingslanden geholpen met
de uitkering van een bedrag van 650 miljoen gulden. Het ging
om een vergoeding van verliezen welke die landen leden bij
hun export.
Al jaren geleden heeft de EG, in het kader van de Lomé-over-
eenkomst (het verdrag dat bestaat met ruim zestig ontwikke
lingslanden in Afrika, de Caraïben en de Stille Oceaan) beslo
ten die landen te hulp te komen indien hun exportinkomsten
plotseling scherp dalen.
Dat kan het gevolg zijn van natuurrampen die oogsten vernie
len, maar ook van een plotselinge daling van de prijzen op de
wereldmarkt.
MOSKOU (RTR) - Sovjetminister van Buitenlandse Zaken
Sjevardnadze zal morgen in Genève akkoorden ondertekenen
voor de terugtrekking van de naar schatting 115.000 Sovjettroe
pen uit Afghanistan.
De ceremonie in Genève zal tevens worden bijgewoond door
zijn Amerikaanse collega Shultz. De ondertekening vindt
plaats in het Palais de Nations, het hoofdkwartier van de Ver
enigde Naties in Europa.
Voor Afghanistan tekent minister van Buitenlandse Zaken
Abdul Walil en voor Pakistan zijn ambtgenoot, Zain Noorani.
Beide bewindslieden hebben ook het overleg namens hun land
gevoerd.
COLOMBO (AFP) - Het Indische leger heeft in het noorden
van Sri Lanka circa 300 Tamils opgepakt, onder wie regerings
functionarissen, die verdacht worden van banden met Tamil-
rebellen. Dit hebben inwoners van het betrokken gebied ver
klaard. De arrestaties werden verleden week verricht. Maan
dag gaf het Indische leger toe dat het 250 mensen had opgepakt.
TOKYO (AFP) - De Verenigde Staten en Japan hebben een ak
koord gesloten over de levering van geheime Amerikaanse
technologie voor de ontwikkeling van een nieuw Japans jacht
vliegtuig. Dit is officieel in Tokyo bekendgemaakt. Het con
tract werd ondertekend door de Japanse minister van buiten
landse zaken, Sosuke Uno, en de Amerikaanse ambassadeur in
Tokyo Mika Mansfield. Met de overdracht van de technologie
wordt Japan in staat gesteld een modern jachtvliegtuig te ont
wikkelen, de FSX, een afleiding van de F-16. De FSX wordt de
nieuwe standaardjager van de Japanse luchtverdediging.
WASHINGTON (RTR) - Senator Robert Byrd van West Virgi
nia heeft dinsdag volgens Democratische senatoren meege
deeld dat hij op het einde van het j aar aftreedt als leider van de
Democratische meerderheid in de Amerikaanse Senaat.
De 70-jarige Byrd zei aan een partij lunch dat hij zich in no
vember wel voor de Senaat herkiesbaar stelt, maar dat hij geen
leider van de meerderheid meer wil zijn.
Byrd zou later op de dag een persconferentie houden. Hij is lei
der van de Democraten sinds 1977, eerst als meerderheidsleider
tot 1981, daarna als minderheidsleider tot 1987, toen de Repu
blikeinen de meerderheid vormden. Hij kreeg zijn meerder
heidsleiderschap vorig jaar terug nadat de Democraten de Se
naat weer waren gaan overheersen.
Onder de kandidaten voor Byrds functie zijn Daniel Inouye
van Hawaii, Bennett Johnston van Louisiana en George Mit
chell van Maine. Senator Edward Kennedy van Massachusetts
wilde geen commentaar geven toen men hem vroeg of hij Byrd
als Democratisch meerderheidsleider zou willen opvolgen.
Vlak voor een televisiedebat tussen de drie belangrijkste
Democratische presidentskandidaten poseerden ze la
chend voor de camera. Van links naar rechts: senator Al-
bert Gore, Jesse Jackson en gouverneur Michail Dukakis.
foto ap
