TNDSURFERS EN ZWEMMERS EIGEN GEDEELTEN GEVEN
T
®T!SA
VW: 'Retranchement heeft golfslagbad nodig'
TOT 60%
Actie voor computers
Sluise basisscholen
Actie Nicaragua bij
kinderclubwerk Eede
Kortere wachttijden
bij Krammersluizen
Jan Bruëns vertaalde
boek over Ravensbrück
KLANTEN
Nieuw programma Aurin
PLAATSELIJK NIEUWS
E STEM VAN ZEELAND 4 DONDERDAG 17 MAART 1988
T20
VERBLUFSRECREATIE ZWINGEBIED BEREIKT VERZADIGINGSPUNT
SIERADEN
OSTBURG - Als B en
van Oostburg hun
'n krijgen, komen er
langs de West-Zeeuws-
aamse strand een
iantal surflocaties,
aarbuiten de plank-
lilers zich niet mogen
'geven.
Eigen beheer
Fabrieken
ZIE ONZE
OVERVOLLE
ETALAGES
jens worden alle
juwelier Camper
y.
AANTAL KATOENEN BROEKEN UIT ONZE KOLLEKTIE. PRIJZEN VAN 45,- TOT 95,-.
Breskens
Groede
RAK-avond over
landbouwbeleid
/an onze verslaggever
^TEANCHEMENT - Een
oename van het aantal bin
nenlandse vakanties heeft
r voor gezorgd dat de VW
\etranchement, ondanks de
lechte weersomstandighe
den, terug kan kijken op een
jdélijk seizoen,
at blijkt uit het jaarverslag
ver 1987 van de Vereniging
.„or Vreemdeling Verkeer Re-
anchement. Om die stroom te
annen blijven garanderen is
-t volgens de VW hard nodig
t er in de toekomst overdekte
voorzieningen worden neerge
zet.
De VW denkt daarbij aan
een overdekt golfslagbad.
Halsreikend wordt ook uitge
zien naar de opening van het
natuurhistorisch museum bij
het natuurreservaat het Zwin.
De verblijfsrecreatie in de
omgeving van het Zwingebied
heeft volgens de VW een ver
zadigingspunt bereikt. Uitbrei
ding daarvan moet gebeuren in
de directe omgeving van de
kern Retranchement. De VW
verwacht daarvan een gunstig
effect op de leefbaarheid van
het dorp. „De meeste gasten in
onze regio komen voor de zon,
zee en frisse lucht, maar omdat
de zon helaas nog wel eens ver
stek laat gaan dienen wij er
voor te zorgen dat ander ver
tier mogelijk is".
Dat andere vertier blijkt in
toenemende mate te bestaan
uit een tochtje maken op de
fiets. „Uitbreiding van recrea
tieve fietspaden richting de
kust zal zeker in een behoefte
voorzien. Wellicht kan aanslu-
ting worden gezocht bij later te
realiseren bewegwijzerde
fietsroutes in de gemeente
Oostburg".
De VW vindt ook dat er in
de komende tijd meer aandacht
moet komen voor de invalide
toerist. Het aanleggen van en
kele vissteigers voor gehandi
capten past volgens de VW
prima in het natuurrijke ge
bied. Gehandicapten moeten
ook de mogelijkheid krijgen om
de kunnen roeien. De VW
denkt daar in overleg met ver
schillende instanties op korte
termijn wat aan te kunnen
doen.
Een terugkerende zorg, zo
blijkt uit het jaarverslag, is het
grillige verloop van de Zwin
geul en de afkalving van de
vooroever waardoor steeds
meer strand verdwijnt. Ook
over de verschillende verdrin-
kingsgevallen die er de afgelo
pen jaren zijn geweest maakt
de VW zich zorgen. Een blij
vende zorg daarbij is moeilijke
bereikbaarheid van het terrein
waardoor hulpverleners niet
altijd op tijd ter plekke kunnen
zijn.
ostburg wil surfplaatsen
OP
a mm m m
uden damesringen
carneool, bloedkoraal enz* nn
1295.-itï9/
[l 398.-229/
enz. enz.
i krt. gouden colliers
lengten, o.a. zware CAfl
fiakel van 890.-U «Hl."
juden collier combinatie
it/geelgoud 4 nc
a 445.-199*"
ouden hangers
it en zonder steen /IQ
l van 239.-IH3>
er zwaar
louden medaillon ggg
tollier van geel goud
t hartje rondom QQ
1197.-UUi
Gouden briljant choker
fantasiemodel met flonkerende
briljanten HHf|
van 1590.-99U.
Massief
witgouden herenring
bezet met 8 briljant,
iets unieks 1 QQ^Ï
van3250.-I OwUi
Witgouden armband
bezet met briljantjes
van 1350.-. 658/
au onze verslaggever
ie dat wel doet, loopt een
ins een boete van vijf-
londerd gulden te krijgen.
iet college stelt dit voor omdat
regelmatig klachten komen
iver gevaarlijke situaties die
ntstaan als zwemmers en sur-
ers van dezelfde gedeelten ge-
ruik maken. Er moeten acht
irandvakken komen voor de
urfers. B en W denken dan
oldoende ruimte te hebben
oorsurfsport.
Weliswaar staat er in de po-
tieverordening dat vaartui
en niet mogen komen in ge-
ieden die voor zwemmers zijn
lestemd. Het college consta-
eert dat dit verbod niet wordt
ageleefd en wil de verorde-
ling daarom verscherpen. Om
it een goede regeling te komen
is er informatie ingewonnen bij
jndere kustgemeenten hoe die
ie problemen tussen surfers en
«remmers regelen.
Sommige gemeenten kondi
en een surfverbod af, als er in
angrenzende gemeenten vol-
oende ruimte voor de plank-
eilers is. Andere geven vereni-
ingen het alleenrecht van be-
aalde strandvakken gebruik
i maken. Omdat Oostburg
fijwel alleen individuele sur-
irs kent, moest het college
aeken naar een alternatief en
eeft nu de 'zonering' voorge-
eld aan de leden van de re-
■eatiecommissie.
De strandwachten moeten
aan toezien op de naleving
an de scheiding. Duidelijke
irden moeten aangeven waar
grenzen liggen. De keuze
in de vakken mocht van het
illege niet samenvallen met al
»r de gemeente als zwemge-
ied gekozen water. Op een
nt langs het strand moet het
remgebied iets opschuiven
m gunste van de surfers. De
ikken moeste verder nog aan
in aantal technische eisen
'doen. Zo moest er een vol-
mde grote dijk- of duinover
ig zijn waarover de planken
ar het strand vervoerd kun-
n worden. Tevens diende er
ildoende parkeerruimte aan
lig te zijn.
He recreatiecommissie be-
neekt het voorstel woensdag
maart in het Oostburgse
idhuis. De vergadering be
nt om 15.00 uur.
Door Ronald Verstraten
AARDENBURG - „De mensen zullen er niet voor in de
rij staan, maar het is nuttig om dit soort dingen toegan
kelijk te maken. Ik zie het als een welkome aanvulling
op wat er al is".
De Aardenburgse kunste
naar Jan Bruëns heeft er een
pittige klus opzitten. Zojuist
kwam een vertaling van zijn
hand gereed van het boek
„Frauen KZ Ravensbrück".
Een uitgave uit 1971 van het
comité van anti-fascistische
verzetsstrijders in de Duitse
Democratische Republiek
(DDR).
„Er is nooit een samenhan
gend verhaal geweest over
het verzet in welk van de
concentratiekampen dan ook.
Het verzet vanuit Engeland
heeft een veel prominentere
plaats gekregen dan dat van
de mensen in de kampen zelf.
Hun geschiedenis was altijd
gefragmenteerd, bestond uit
individuele getuigenissen",
vertelt Bruëns.
Hij kwam de Oostduitse pu
blicatie tegen bij het opzetten
van een socialistische biblio
theek. Als lid van de werk
groep tegen het fascisme had
hij al vaak moeten constate
ren dat er over het vrouwen
kamp weinig in het Neder
lands was verschenen. Hij
besloot daar toen zelf iets aan
te doen, vertaalde het hon
derd bladzijden dikke ver
slag en gaf het in eigen be
heer uit
Een 'kommunisties ver
slag' heeft het boek 'Ravens
brück' als ondertitel meege
kregen. Bruëns: „Het is ge
schreven in een communis
tisch land, maar dat niet al
leen: vooral in de kampen
werd het internationalisme
van het communisme duide
lijk. De Duitsers hadden het
de gevangenen wat dat be
treft gemakkelijk gemaakt
door leden van bepaalde
groeperingen herkenbaar te
maken. Bij de communisten
was dat een rode driekhoek.
Gelijkgestemden wisten dus
meteen met wie ze te maken
hadden. Daar waren mensen
bij met allerlei verschillende
beroepen. Onderling hielpen
ze dan elkaar, bijvoorbeeld
door taallessen te geven".
Die solidariteit tussen ge
vangenen is één aspect dat in
het boek tot uiting komt.
Bruëns vindt de publicatie
ook om andere redenen be
langrijk: „Tot nu toe werd
het accent teveel gelegd op
onderdrukking. Te weinig
kwam daarbij de economi
sche samenhang tot uiting".
Zo staan in het verslag de
aantallen vermeld van ge
vangenen die voor Duitse in-
dustriën moesten werken. In
het hoofdstuk 'De SS als on
dernemers' worden de zake
lijke ondernemingen van de
SS beschreven. Gigantische
ondernemingen. Aanvanke
lijk op het gebied van porce-
lein, textiel en keramiek. La
ter kwamen ijzerbewerking,
weverijen en, natuurlijk, wa-
penindusriebij.
In die vijf zwarte jaren
groeide de omzet van de door
de SS gestichte NV van een
half tot 35 miljoen reichs-
marken. En aan de basis
daarvan stonden de gevange
nen van Ravensbrück, Bu-
chenwald en al die andere
kampen, die onder menson
terende omstandigheden wa
ren tewerkgesteld.
„Als we hier over de kampen
horen, denken we aan een
terrein met barakken. Maar
dat is één ding. Er waren
tientallen fabrieken, een
waanzinnig netwerk, waar
onvoorstelbaar veel gevan
genen werkten", vertelt
Bruëns. Die gevangenen
werden geslagen, geschopt,
kregen te weinig voedsel,
overleefden het vaak niet En
op de achtergrond lachten de
banken en de grote concerns.
Bruëns: „Gevangenen
doorzagen hun eigen leed,
maar wisten de samenhang
niet. Ze wisten niet wat er
vooraf was gebeurd. Het is
ook de bedoeling van dit boek
om dat duidelijk te maken".
„Publicaties over dit soort
'gruwelzaken' zijn vaak heel
erg statistisch, bestaan uit
cijfertjes. Die staan ook in dit
verslag. Maar daarnaast
staan er persoonlijke getui
genissen in die het beeld veel
completer maken." Die per-
Jan Bruëns: 'De mensen zullen er niet voor in de rij staan, maar het is nuttig om dit
soort dingen toegankelijk te maken'. - foto de stem /corj de boer
soonlijke getuigenissen van
het Oostduitse auteurscollec
tief maken 'Ravensbrück' tot
een aangrijpend relaas.
„Steeds minder mensen uit
die periode kunnen erover
vertellen, ze sterven uit. Het
is daarom belangrijk dat er
ook in het Nederlands zo'n
werk is. En het is goed voor
mensen die zich nu verzetten
tegen opkomend fascisme".
Volgens Bruëns werpt het
boek een ander licht op Oos
tenrijk. „Op het ogenblik is
er een tendens die alle Oos
tenrijkers als pro-Duits af
schildert. Maar bij de
'Anschluss' is er wel degelijk
verzet geweest. Duizenden
Oostenrijkers waren de eer
sten die in de concentratie
kampen terecht kwamen,
honderden geestelijken zaten
in Dachau. Dat waren de ac
tieven, die natuurlijk garant
stonden voor een veel groter
aantal. De Oostenrijkse over
levenden waren ook de laat-
sten die er weer uit kwa
men". aldus Bruëns.
Het concentratiekamp Ra
vensbrück werd in 1939 ge
bouwd. Aanvankelijk was
het een klein concentratie
kamp voor mannen. Later
werd het het grootste con
centratiekamp voor vrouwen
in Duitsland. In totaal wer
den er tussen 1939 en 1945 on
geveer 133.000 vrouwen en
kinderen binnengebracht.
Tienduizenden werden er
vermoord, of stierven aan
ziekten, ondervoeding of
overbelasting van het li
chaam. In Nederland worden
de slachtoffers jaarlijks in
april herdacht door het comi
té Vrouwen van Ravens
brück.
Het boek 'Ravensbrück' is
bij Bruëns zelf verkrijgbaar.
De eerste, gefotocopieerde
oplage is honderd exempla
ren groot
(ADVERTENTIE)
Witgouden groeibriljant
hangertje ^gg J
van 530.-
T
BUT 'T W0UID 8f NOTHING WITHOUT A WOMAN...
BOLLING - Op de Aijoan-
bolbaan wordt zaterdag 19
maart een koningsbolling ge
houden, aanvang 13.30 uur.
BINGO - In het dienstencen
trum Godertij t wordt maan
dag 21 maart een bingo ge
houden door de Algemene
Bond voor Bejaarden, aan
vang 13.30 uur. Mensen bvoen
de vijftig jaar kunnen hier
aan meedoen.
MODELSPOORBOUW - In
De Kombuis wordt zaterdag
26 maart een demonstratie
gegeven van modelspoortrei
nen. Het doel van deze dag is
om in clubverband deze
hobby te beoefenen en leden
te werven. Er worden demon
straties gegeven en men kan
gegevens uitwisselen van be
paalde technieken en de toe
passing van de moderne elk-
tronica in de modelspoorwe-
genbouw. Iedereen die geïn-
terssseerd is in deze hobby is
welkom in De Kombuis van
11.00 tot 16.00 uur.
EHBO - Bij de EHBO afde
ling Groede hebben vijftien
mensen met goed gevolg het
EHBO examen afgelegd. De
les werd gegeven door dr.
Meijer uit Sluis. De volgende
activiteit van de afdeling is
op 22 maart Dan wordt in ca
fé De Wulpenhoek een epilep-
sieavond gehouden. De avond
begint om 19.30 uur.
Van onze verslaggevers
SLUIS - Sluissenaar W. de Dalie is een geldinzamelings
actie begonnen voor de aanschaf van acht computers. De
computers zijn bestemd voor vier basisscholen, drie in
Sluis en een in Retranchement.
Vandaag kunnen 200 ondernemers in Sluis een briefkaart in de
bus verwachten waarin ze worden uitgenodigd een bijdrage te
storten. De briefkaarten zijn gemaakt door scholieren van de vier
basisscholen.
Op de briefkaarten is de volgende spreuk gezet 'Dag mevrouw,
dag mijnheer, u schrijft toch ook niet meer met een ganzeveer, wij
willen niet foeteren maar computeren'. Bij elke kaart is een gan
zeveer toegevoegd
De Dalie is de actie begonnen omdat niet alle scholen over een
computer beschikken en Dalie voorziet dat leerlingen, die niet
met een computer leren werken, in een achterstand situatie gera
ken.
In totaal is een bedrag van 30.000 gulden nodig. De Dalie heeft
zijn hoop met name gezet op de banken in Sluis.
Van onze correspondente
OOSTBURG/TERNEUZEN - Zoals gebruikelijk heeft de
Breskense stichting Aurin met de start van een nieuw
seizoen ook een nieuw programa klaar. De komende drie
maanden worden in Den Hoekzak te Oostburg lezingen
gegeven.
Het programma ziet er als
volgt uit: vrijdag 18 maart Paul
Liekens met 'Een eenvoudige
sleutel tot een gelukkig leven';
vrijdag 15 april Orpha Cochie
met 'Pendelen en edelstenen';
16 april cursus; 20 mei Hans de
Van onze verslaggever
SCHOONDIJKE - Het Re
gionaal Agrarisch Komitee
(RAK) houdt woensdag 23
maart een thema-avond
over de Europese Land
bouwpolitiek in de aula van
de Rijks Middelbaar Agra
rische School in Schoondij-
ke.
Europarlementariër Waltjer,
die de landbouwpolitiek in zijn
portefeuille heeft, geeft over
dit onderwerp een inleiding.
Het RAK stelt dat vooral de
agrarische jongeren afhanke
lijk zijn van de beslutien die in
Europees verband met het oog
op de toekomst worden geno
men. De avond begint om 19.30
uur.
Back met klankschalenconcert.
In Terneuzen in Pro Rege
spreekt Els Stompff 17 maart
over droomonderzoek, Joke
Ensering 22 april over oosterse
en westerse massagevormen en
19 mei spreekt mevrouw H.
Parren over paranormaal ge
nezen. Els Stompff start 23
maart een droomcursus die
elke woensdag om de veertien
dagen tot en met 1 juni van
20.00 tot 22.00 uur wordt gehou
den.
Het komende seizoen worden
ook drie weekeinden gehouden,
onder andere over bovenge
noemde massage, neuro-lin-
guïstisch programmeren en
Reiki. Nieuw is dit jaar de reis
afdeling van Aurin. Het begint
zaterdag 2 april om 13.00 uur
met een esotherische rondlei
ding door Antwerpen met een
maximum van twaalf deelne
mers. Die maken onder leiding
van Key Minneboo een pel
grimstocht langs de oudste ge
bouwen van de stad en bezoe
ken een vijftiende eeuwse pel-
grimsherberg. Zaterdag 21 mei
houdt Ines Denef een workshop
in Den Hoekzak van 10.00 tot
18.00 uur. De lezingen in Oost
burg en Terneuzen beginnen
telkens om 20.00 uur.
Van onze correspondente
EEDE - Jacqueline Doens, lid van het kinderclubwerk
IJzendijke, vertoont zaterdag 19 maart, aanvang 14.00
uur, in De Hof van Eede dia's die zij maakte tijdens haar
werkzaamheden de afgelopen zomer als vrijwilligster in
Santa Teresa in Nicaragua. Het kinderclubwerk Eede
gaf destijds een kleine financiële bijdrage voor de kinde
ren daar.
Na de pauze, rond 15.30 uur, vertoont de kinderclub een videofilm
en dia's van het weekendkamp, dat het de afgelopen zomer in He
rentals hield. De toegang tot de dia- en filmmiddag is gratis en
iedereen is welkom.
In het kader van de regionale actie vor Nicaragua wil het kin
derclubwerk Eede zaterdag 9 april een sponsorfiets- en wandel
tocht houden in Eede en omstreken Hieraan kan worden deelge
nomen door leden, oud-leden en oudrs van het kinderclubwerk
Eede. De tocht begint om 13.00 uur bij De Hof van Eede en men
mag minstens een kwartje per kilometer sponsoren, maar liefst
meer. De lengte van de fietstocht is vijftien a twintig kilometer en
de wandeltocht voor de kleintjes is vijf a zeven kilometer lang.
Bij de clubleiding kan men zich opgeven vanaf 19 maart tot de
sponsordag zelf. De opbrengst gaat volledig naar het comité Nica
ragua, afdeling West-Zeeuwsch-Vlaanderen, voor de actie Santa
Teresa. Met het geld wordt door vrijwilligers een schooltje ge
bouwd in Santa Teresa, een plaatsje in Nicaragua. Deelnemers
aan de sponsorfiets- en wandeltocht in Eede krijgen een herinne
ring.
De clubleiding doet ook een beroep op de medewerking van het
Aardenburgse gemeentebestuur, met name uit de speciale pot
voor ontwikkelingswerk. Het hoopt namelijk dat de gemeente het
bedrag dat met de Eedese sponsoractie behaald is, verdubbelt uit
die pot.
Van onze verslaggever
ST. PHILIPSLAND - Volgens Rijkswaterstaat zullen de
wachttijden bij de Krammersluizen korter worden, door
dat kinderziekten en storingen grotendeels zijn verhol
pen.
Wanneer er toch storingen zijn
zullen die worden opgelost zon
der dat de hele sluis gestremd
wordt. Omdat voorlopig de
tweede recreatievaartsluis niet
wordt afgebouwd, wordt in de
drukke periode de recreatie
vaart meegeschut in de be
roepsvaartsluizen.
Vanaf juni zullen er extra
afmeersteigers voor de recrea
tievaart in de voorhavens van
(ADVERTENTIE)
de beroepsvaartsluizen zijn.
Als er meer dan vijftien
twintig jachten bij de jachten-
sluis liggen worden de overigen
verwezen naar deze nieuwe
steigers door verwij spijlen op
de havendammen met een bord
'Sport'. Bij het schutten wordt
de vaarrichting voor de jachten
ook aangegeven door 'Sport'-
verwijspijlen. Nadere instruc
ties krijgt men dan door de om
roepinstallatie.
In het hoogseizoen zal er ex
tra sluispersoneel zijn om aan
wijzingen aan de recreatie
vaart te geven. De passagetijd
voor de recreatievaart zal in
voor- en naseizoen circa 1 uur
bedragen en in het hoogseizoen
1 tot 2 uur. De langste wacht
tijden liggen dan tussen 11 uur
's-morgens en 5 uur 's-mid-
dags. Voor de beroepsvaart
geldt ook 1% tot 2 uur. De pas
sagetijden bij de Krammerslui
zen blijven door het zout/zoet
scheidingssysteem 10 tot 15 mi
nuten langer dan bij 'gewone'
sluizen.
