iUIDDORPE WIL 'DE LINDENHOF' ABSOLUUT NIET KWUT
ISTEN
ISTEN
NISTEN
)E fiTEM VAN ZEELAND 4 ZATERDAG 12 MAART 1988
\NVANKELIJK was er ongeloof.
iDe Lindenhof', het bejaardenhuis
dat al jarenlang het gezicht van het
dorp bepaalt, weg uit Zuiddorpe. Nee,
dat kon niet waar zijn. Later, toen in
de krant stond dat de provincie geen
ezwaar had tegen nieuwbouw in het
buurdorp Koewacht, groeide het be
sef dat Zuiddorpe 'De Lindenhof'
'reigde kwijt te raken,
let dorp kwam in opstand. De oppo
sitie bundelde zich in een acht man
sterk actiecomité. Onder het motto
panvallen is de beste verdediging'
gooide het actiecomité een arob-pro-
cedure en eventueel beroep bij de
roon in de strijd. Affiches met de
ekst 'De Lindenhof' moet blijven'
hangen inmiddels bij vrijwel ieder
huis en een door het actiecomité be-
nande geluidswagen trok door het
lorp. Het bestuur van 'De Lindenhof'
aakte onder de indruk van zoveel
fêrzet, heeft begrip voor de soms
motionele reacties, maar is geens
zins van plan te wijken.
Verbijsterd
De vraag
Voorgebakken
Bang
Hulst
De Kroon
Overlast
Nekklap
Niet wakker
brug een verkeer
gehouden in het
de actie 25 proc«
lechtoffers. Er wejj
econtroleerd op a
ïg.Veel auto's bleken
lampen te hebbè»
ïtrole zal op kort,
intensiever worde»
Eén automobile
izen. Hem werd
opgelegd.
JBURG Vrij da»
Bistreeks 20.00 uur ge.
de Boogaardstraat
val waarbij P.R. uit
betrokken was. Hij
aen bocht rechtdoor
rd een lichtmast ge-
;rvolgens een boom
meter verder kwam
de tweede boom tot
Van K. is een bloed-
;enomen en hij is ter
ie naar het zieken.
Oostburg overge.
DERING De niu«
niging Oefening
■unst houdt dinsdag 15
20.00 uur de alge-
.envergadering in ea-
iendschap. Kandida-
het bestuur -met
og een voorzitter-
rich voor dinsdag op-
iij secretaris A. de
ostraat 8.
VjZ
19 en zond. 9.30 u.
- Martinuskerk. zond. 111
Willibrorduskerk- lt
19.15 u.
5EEUWSCH - VLAAI*.
H. Hendricus. zat 19 u.
1.
Willibrordus. zat. 19 u
en 11.30 u.
- Maria ten Hemelope- I
19 u. 1
- H. Johannes de
19 u. zond. 10.30 u.
«11e - H. Petrus en Pau- I
9.30 u.
- O. L. Vr. Visitatie, I
Kond. 09.30 u.
- H. Catharina. zond.
- H. Theresia. zat. 19 u
tande - H. Martinus. zat
11 u.
)t - H. H. Philippus en
zat. 17 u. zond 9.00 u.
«rde - H. Cornells, zond.
amen - H. Jozef. zond.
H. Willibrordus.
rk - H. Gerulphes. zat
St. Antonius. zat 19 a
f.
- H. Gerardus Majella.
BOu.
Gregorius de Grote, zat
Eillu.
ie - O. L. Vr. Hemel-
117 u. zond. 9.30 u.
Gent - Maria Hemel-
119 u. zond 9 en 11 u.
at - H. Pastoor van An.
i.
in - H. Willibrordus(Tri-
|rk). zat. 19 u. zond. 9.15
u. Verrezen Christus:
-m. zat. 19 u. zond. 9.30 en
fcl. Kruiskerk, zond 10.30
e - H. Maria Hemel-
-17 u. zond. 9.45 u.
(l en 15 u. ds. J. Juijens-
en (Noordstraatkerk): t
3. de Best. (Opstandings-
0.30 en 17 u. dhr. D. de
Eg: 10 en 15 u. ds. N. Ko-
Heemstede.
urg: 9.30 u. kand w
i: 9.30 en 17 u. ds. M. Lo-
,'g: 11 u. kand W. Jansen,
dïjke: 10 en 15 u. ds. J. de
Itrecht.
ORMEEKDE KERKEN
IEMAAKT)
r en 15 u. ds. G. de Kimpe.
feen: 10 en 15 u. ds. C. Me-
ag: 9.30 en 15 u. ds. A
jga-
rELIJKE GEREFOB-
>E KERK
pg: 10 en 15 u. leesdienst
ELISCHF. GEMEENTE
^en (de Kandelaar): 1011
raanswijk.
rERGEMEENTE
een (Nieuwstr.): 10.30 u.
leman.
DES HEELS
•ten (Donze Visserstr.)
Kingsdlenst. 17 u. gezuiS'
.olv. Envoy v.d. Heyden,
fcht.
APOSTOLISCHE
ten/Hoek (Molendijk 8'
'.ond. 9.30 u. dienst.
urfkade 1)Elke 2e en
i.30 u. dienst
[en (A. de Westerbaan 2
•urg) - zond. 9.30 en 16 a
20 u. dienst
eestelijke bijstand onder*
rver, Hulst, of Ziekenhui
Het bejaardentehuis van Zuiddorpe staat op een tweesprong: wordt het Koewacht, of blijft het in Zuiddorpe.
orp vecht voor
ijn bejaarden
x>r Romain van Damme
DDORPE - Als een kloek over haar kuikens
faakt het actiecomité over het verzet. In de strijd
Pm het behoud van 'De Lindenhof' mogen emoties
biet de boventoon voeren. Voor alles moet vermeden
porden dat het protest ontaardt in een hetze tegen
Personen.
■We willen het formeel houden", zegt A. van Waes.
Tij is woordvoerder van het actiecomité. Maar ook
'et comité kan niet altijd voorkomen dat de sfeer
loms een grimmigheid kent die in feite niet past bij
Pet dorp met de karakteristieke eeuwenoude linden
foor de kerk. „Iedereen mag natuurlijk zeggen wat
"W wil, maar we moeten er als actiecomité voor zor-
jen dat het zakelijk blijft. Wij willen met de proce
dures bereiken dat de zaak stil gelegd wordt. Dan
F®nen we in alle rust eens bekijken wat er aan de
Band is. Er is geen sterveling die zo'n zware beslis-
verhuizen naar Koewacht, in zo een korte tijd
eemt".
E)®orPe voelt zich overvallen. Weggezet in de
poek waar de klappen vallen. Op een dinsdag, elf
Lrari' s1j?nd zomaar in de krant dat 'De Linden-
■v; verdwijnt uit het dorp. Een dag later vertelden
J- van Houte en H. Kips van het Gecoordi-
ui t ^denyerk 'n de gemeente Axel dat het een
reriv' ssin8 was- De Zuiddorpenaren waren
ian i rd en reageerden aanvankelijk als een
"geslagen bokser, maar herstelden zich snel.
hoet M-6® 300 affiches met de tekst 'De Lindenhof
peet blijven' hangen voor de ramen en bomen zijn
ergeplakt. Slechts een paar huizen zijn 'affiche-
2L 660 van huizen woont J. van Houte, di-
•htW Van 'De Lindenhof'. Voorlopig wil hij op de
JfSjwl blijven. Hij heeft al genoeg gezegd,
Tm v, il® ,verwijst naar R. Janssen, voorzitter
Krw tingsbestuur, „We hadden wel reacties
tri irV j-maar da* het zo hevig zou zijn, nee dat
blijkt wel een grote betrokkenheid van
lijkse gang van zaken, als alles zijn gangetje gaat,
merk je niet zo dat die betrokkenheid er is".
Renoveren of nieuwbouw in Koewacht, dat is de
vraag. Voor Prudent de Bruijne, bewoner van 'De
Lindenhof', is het antwoord duidelijk. „Renoveren.
Ik ga niet mee naar Koewacht. Dat weet die direc
teur wel. Ik ben 86 jaar. Een echte Zuiddorpenaar.
Mij krijgen ze hier niet weg. Ze hebben niet eens
onderzocht wat renoveren kost. Waarom moeten
wij hier weg? Ze doen maar, ik ga er niet moeilijk
over doen. Ik ga toch niet mee. Ik hoor in Zuiddorpe
en 'De Lindenhof' ook".
Het gebouw, aan het begin van het dorp, staat er
bijna zestig jaar. In 1929 werd onder leiding van de
Hulster architect F.P.Joseph Rouleau een klooster
annex bewaar-en naaischool gebouwd. De zusters
Franciscanessen vestigden zich tien december van
dat jaar in het klooster. Tijdens de oorlog verzorg
den de zusters in hun tehuis bej aarden uit Breskens.
Na de oorlog vertrokken die mensen weer. De leeg
gekomen plaatsen werden ingenomen door bejaar
den uit Zuiddorpe en omgeving.
6 bevolkii
bg. Dat is toch ook plezierig. Bij de dage-
De wijkverpleegster hielp vooral de mensen die niet
meer zelfstandig konden wonen en bood ze een on
derkomen aan bij de zusters. Het werk van de zus
ters leidde tot het oprichten van een stichting onder
leiding van burgemeester Kesbeke. De gemeenten
Koewacht en Overslag werkten niet mee omdat ze
zelf een bejaardentehuis wilden. Veertien novem
ber 1962 passeerde de Stichtingsakte de notaris en
kon het verzorgen van de bejaarden verder uitge
breid worden. In 1973 werd het bejaardentehuis
grondig verbouwd en kreeg het zijn huidige naam,
'De Lindenhof'.
Het gebouw is inmiddels weer verouderd. De ka
mers zijn te klein en hebben soms geen wc en
douche. De gangen moeten breder. Het gebouw vol
doet niet meer aan de eisen die aan een bejaarden
tehuis gesteld worden. Dat is geen punt van discus
sie.
„In 1983 hebben we voor het eerst renovatie aange
vraagd", zegt voorzitter Janssen. „Dat deden we in
'85,'86,'87 ook. Maar telkens zei de provincie nee. Wij
werden bang ja, bang dat De Lindenhof moest ver
dwijnen. De norm, zestig bedden, haalden we niet.
In '83 heeft de gedeputeerde Don gezegd, wacht
even, want jullie aanvraag wordt gegarandeerd af
gewezen. Wacht tot het plan bejaardenoorden aan
de orde is geweest. Dat hebben we gedaan. Toen dat
plan aangenomen is, bleek dat er een functie was
voor De Lindenhof".
In de Oudepolder, aan het uiterste randje van
Zuiddorpe, beaamt A. van Waes dat er een tijdje
vrees was voor sluiting van 'De Lindenhof'. „Dat
staat in het eerste stuk, het plan bejaardenoorden.
De Lindenhof mag blijven bestaan. Een hele gerust
stelling, zeker. Maar daarna kwam het ontwerp
spreidingsplan. Per 1 januari 1988 sloot de in
spraakprocedure. Alle betrokkenen in het bejaar-
denwerk konden zeggen wat ze vonden van dat
plan. Geen enkele reactie wijst op een verhuizing
naar Koewacht, dat dat beter zou zijn. Er zijn 67 re
acties gekomen. Over De Lindenhof is vrijwel niets
vermeld. En dan komt later dat voorstel van GS,
verhuizen naar Koewacht. Daar is geen bezwaar te
gen".
Maar wie wil nou dat De Lindenhof naar Koe
wacht verhuist? De provincie zegt dat vanuit
Zeeuwsch-Vlaanderen de suggestie gedaan is te
verhuizen naar Koewacht. Nee, zegt het bestuur, de
provincie heeft het aangedragen. „Ze steken het op
elkaar", zegt A. van Waes. Hij haalt een brief te
voorschijn. Van GS aan het bestuur van De Linden
hof. „Lees maar. In de aanhef staat, zoals bekend
zijn we bereid een verzoek tot renovatie positief te
benaderen'. Ja, later staat ook een eventuele ver
huis naar Koewacht in overweging te nemen. Maar
dat is iets heel anders dan moeten. Dat staat er niet.
Wel staat er dat gedeputeerde Don suggesties ge
daan is 'De Lindenhof te verhuizen naar Koe
wacht".
Wie heeft die suggesties gedaan? Dat vraagt het
actiecomité in een brief aan het stichtingsbestuur.
„Wij, het bestuur dus, absoluut niet", antwoordt R.
Janssen. „Het advies komt niet van ons".
Maar wel uit de gemeente Axel. Dat zegt provin
ciewoordvoerder Sul. „Vanuit de gemeente Axel is
gesuggereerd eens te denken aan verhuizen. Wij
vonden dat een prima idee. En wel om de volgende
vier punten. Koewacht is een grotere kern, met
nieuwbouw heb je geen problemen met tijdelijke
huisvesting, de renovatie zag er duur en moeilijk uit
en op langere termijn kan het bejaardentehuis op
Koewacht een overloopfunctie voor het Land van
Hulst hebben. Wie die suggestie gedaan heeft, nee,
dat zeg ik niet".
Van Waes is voorlopig niet van plan de moed op te geven.
FOTO'S WIMKOOYMAN
Zuiddorpe vermoedt daarom dat het allemaal
'voorgebakken' is. Het actiecomité beschikt over een
verslag van een bijeenkomst in november 1987 voor
alle besturen van de Zeeuws-Vlaamse bejaardente
huizen. Daarin staat dat 'De Lindenhof gereno
veerd wordt. „Het is allemaal al besproken", zegt
Zuiddorpe. In het café van Maurice de Cock, waar
Prudent de Bruijne al 71 jaar komt, zegt een inwo
ner van het dorp het op zijn manier: „Het is een
kliekske dat er geld aan wil verdienen".
Het bestuur ontkent dat met dat klem. Voorzitter
Janssen: „We hebben een verklaring van geen be
zwaar voor renovatie aangevraagd. Van de provin
cie zijn ze hier geweest. Van de inspectie volkshuis
vesting. Die kwamen snel tot de conclusie dat de ac
commodatie niet geschikt is en niet voldoet aan de
huidige eisen. Toen al werd er gesteld, renoveren
zal niet gemakkelijk zijn. Die wetenschap en andere
overwegingen hebben er toe geleid dat we een snelle
beslissing genomen hebben. Vergeet niet dat nu al
les gerealiseerd wordt. De opnamemogelijkheid
voor de grensstreek blijft gewaarborgd, we kunnen
alles aanpassen aan de huidigde zorgbehoefte.
Daarom is dit meerderheidsbesluit genomen".
„Ja, het enige wat moest vallen was het dorp.
Vervelend en dat doet ons pijn. Maar we zijn ver
antwoordelijk voor het bejaardenbeleid in de hele
regio. Niet alleen voor Zuiddorpe. Waar komen de
meeste bejaarden vandaan? Van Koewacht. Dat
zijn gegevens waarmee je te maken hebt. Voor het
dorp is dit heel jammer, maar al bij al vinden we dit
besluit het beste voor het bejaardenbeleid in de re
gio".
Het actiecomité denkt daar duidelijk anders over.
„Wat maakt het nou uit voor het bejaardenbeleid.
Dat gebouw in Zuiddorpe of in Koewacht. Dat
scheelt een paar kilometer. Het bejaardentehuis 'De
Lindenhof' behoort tot de regio Kanaalzone. Axel,
Sas van Gent en Terneuzea De Lindenhof heeft 52
bedden. In de regio is een tekort aan acht plaatsen.
Dat is een vrij stabiele situatie. Er wordt gezegd dat
het bejaardentehuis verhuist om Hulst te ontlasten.
Nou, als er plaatsen bijkomen, gaan die mensen uit
de Kanaalzone voor, lijkt ons".
De provincie benadert het probleem vanuit een
ander gezichtspunt, stelt het bestuur daar tegen
over. „Het gaat om een betere spreiding. In Hulst is
een hoge wachtlijst. Nou veronderstelt men dat er
een reële kans is dat mensen uit het land van Hulst
voor Koewacht kiezen. Laat het zo gezegd zijn, de
mensen hebben een mogelijkheid om te kiezen. En
dan moet je niet aan Hulst zelf denken. Maar aan de
randgememeenten, zoals Heikant. Het gaat er trou
wens niet om de totale opnamecapcaiteit te verho
gen. Wel om de ligging van de tehuizen beter te
spreiden. De provincie wil wellicht eerste de effec
ten afwachten. Kijken hoe de mensen uit het land
van Hulst reageren. Daarna kan er eventueel
sprake zijn van uitbreiding".
Het actiecomité wil het zover niet laten komen.
Verbaasd over de snelheid waarmee het lot over De
Lindenhof bezegeld is, is het comité druk doende
obstakels op te werpen. „We willen tijd hebben om
het allemaal eens rustig te bekijken. Het gaat alle
maal te snel. Neem die brief met geen bezwaar van
GS. Die kwam 29 februari al binnen. Net voor de
extra vergadering van het bestuur. Is dat toevallig?
Normaal duurt het een hele tijd eer GS een verkla
ring van geen bezwaar afgeven. Maar goed. We
starten nu die Arob-procedure. Pas 15 april komt
dat spreidingsplan in de staten op tafel. En nu al is
er een besluit genomen over De Lindenhof. Dat
vechten we aan. Als het moet tot bij de Kroon, j a".
„Als het bestuur blijft weigeren, stellen we zelf
een plan voor renovatie op. Bouwtekeningen zijn er
nog, die zijn te bestuderen. Nee, cijfers over een
eventuele renovatie zijn er niet. De verwachting is
dat het drie miljoen gulden kost. Verhuizen kost vijf
miljoen. Dat is twee miljoen gulden verschil. Dat
moet wel opgebracht worden".
Cijfers zijn er inderdaad niet, zegt R. Janssen.
„Maar dat heeft geen zin. We hebben besloten tot
nieuwbouw. Dan is het toch niet nodig uit te reke
nen wat renovatie kost? De bouwdeskundigen zijn
hier geweest. Die hebben gezegd dat renovatie heel
moeilijk is. Heel ingrijpend. Je moet het hele hoofd
gebouw afbreken. Er moet een opnamestop komea
Je moet naar vervangende ruimte zoeken. Dat
speelt allemaal een rol".
„En denk eens aan de overlast voor de bewoners",
zegt een deel van het personeel. Ook zij kregen een
lijst ('De Lindenhof moet blijven) voor onderteke
ning onder de neus gestoken. In het dorp deed al
snel het verhaal de ronde dat iedereen van het per
soneel tekende voor behoud. Maar dat blijkt een
misvatting.
Terwijl de directeur meeluistert, zegt iemand:
„Niemand heeft getekend". Maar ook dat blijkt
weer niet te kloppen. Rosa is niet voor verhuizen.
„Ik weet dat er meer tegen zijn, maar dat houden ze
misschien weer voor zich. Ik zie het niet zitten. In
Koewacht ligt het tehuis ook achteraf. Ik zie het
verschil niet zo". Andere personeelsleden wel. Peter
treedt op als woordvoerder: „In principe is iedereen
voor een goed bejaardenbeleid. Iemand die hier in
Zuiddorpe woont, heeft er misschien wat meer
moeite mee. Voor ons is dit het gemakkelijkste. Dit
gebouw is niet efficiënt. Ja, we zijn het gewend, die
smalle gangen, maar dat wil niet zeggen dat het
goed is. Er zijn nog elf kamers zonder eigen wc, dat
is toch niet te verkopen".
Dus renoveren, roept het actiecomité. Want nieuw
bouw in Zuiddorpe mag niet. Daar geeft de provin
cie geen toestemming voor. „Maar renoveren doen
ze toch overal? In Groenendijk, in Westdorpe, daar
lukt het allemaal wel. Waarom dan hier niet. Van
uit het provinciehuis is ons gezegd 'we zullen De
Lindenhof nooit dwingen te verhuizen naar Koe
wacht'. We willen weten waarom die verhuis dan
wel op stapel staat. Want als dit bejaardentehuis
weg gaat, is dat de nekklap voor het dorp. Dat be
jaardenhuis heeft ook sociale functies. Veel dorps
zaken hebben een binding met het tehuis. Alles is
trouwens bij de hand. Een winkeltje, de bank, de
post, de kerk. Iedere bejaarde van buiten het dorp
die hier komt, wordt meteen opgenomen. Dat valt
dan allemaal weg".
Zo wordt er in het dorp verwezen naar de eerdere
verhuis van bejaardenactiviteiten vanuit het ge
meenschapshuis het Kaaike naar De Lindenhof. De
biljarts moesten naar de overkant van de straat.
„Die sociale functies zijn er zeker", zegt R. Janssen.
„Maar in de eerste plaats moeten we wel voor een
goed bejaardenbeleid zorgen. Dat is onze eerste
zorg. Dat is onze hoofdfunctie, het opnemen en ver
zorgen van bejaarden. Vanuit de gemeente Axel zal
het gecoördineerd ouderwerk die leemtes, het weg
vallen van de sociale functies, opvullen. De mensen
zeggen dat ze zich overvallen voelen. Dat kunnen
we begrijpen, maar we zijn een zelfstandige stich
ting. Wij hebben te maken met de provincie. Wij
kunnen toch moeilijk aan iedere inwoner van Zuid
dorpe vragen wat zij er van denken?"
Ongeveer dertig bewoners van 'De Lindenhof te
kenden voor behoud van het tehuis. „Sommigen
wisten niet eens waarvoor ze tekenden", zegt een
personeelslid. A. Bours is daar blijkbaar een van.
„Ik heb getekend omdat ik het hier goed naar mijn
zin heb. Daar was dat toch voor?" A. Bours komt
van Koewacht. Hij wil best terug. „Ja, waarom niet.
Ik zeg het nog eens, het bevalt me goed, maar op
Koewacht zal het zeker ook lukken". Dat denkt C.
de Coninck eveneens. Hij komt uit Axel en is twee
j aar in 'De Lindenhof'.
Toch heeft hij getekend voor behoud. „Strikt per
soonlijk zeg ik, ik blijf liever hier. Ik ben hier graag.
Maar ik ga er verder toch niet wakker van liggen.
Het personeel gaat mee naar Koewacht. Een nieuw
gebouw, dat zal even wennen zijn, maar ik neem
aan dat het allemaal wel te doen is". En A. Bours
nog: „We moeten niet alleen aan ons zelf denken.
Boven zitten mensen die geen eigen wc hebben. En
renoveren, hoe moet je dat doen. Dat zal geen flau
wekul zijn".
Het bestuur wacht voorlopig af. „Wat kunnen we
meer doen. Voor 1 oktober moeten de plannen voor
de nieuwbouw binnen zijn. Als het actiecomité in
beroep gaat bij de kroon, levert dat de nodige ver
traging op. Dat zou jammer zijn". Voor het actieco
mité uiteraard niet. „We willen binnenkort eens
praten met het bestuur. Dat kan best verhelderend
werken. We gaan ook met B en W van Axel rond de
tafel ziiten. Hoe denkt politiek Axel hierover. Wij
willen weten waarom De Lindenhof weg moet uit
Zuiddorpe". Prudent de Bruijne hoeft dat niet te
weten. „Schrijf maar op, ik ga nooi naar de Koe
wacht, edde da?"
