BIJ DE DE het formi acousti luidspreke; van bosei Halfslachtige oorlog tegen de drugshandel VERENIGDE STATEN LIJKEN TE BENAUWD VOOR POLITIEKE GEVOLGEN Mexico: drugssmokkel obstakel in relatie met Amerika DE STEM BUITENLAND DONDERDAG 10 MAART 1988 T48 WASHINGTON (RTR/AF George Bush heeft bij de A Itiële voorverkiezingen op grootste overwinning beha van de 'primaries'. Geen kans .pE STEM BUITENLAN DETECHN HETRESUL DIRECT/REFI Gevangenen WASHINGTON - In 1986 verschenen Ronald en Nancy Reagan sa men op de Ameri kaanse beeldbuis om het dramatisch toene mend gebruik van drugs in de VS de totale oorlog te verklaren. Het Amerikaanse Con gres timmerde haastig een antidrugwet in elk aar en trok een bedrag van 1,7 miljard dollar uit om de drugsoorlog van de Reagans kracht bij te zetten. Maar on danks het feit dat de Amerikanen de zaken met grote voortvarend heid aanpakten, nam de handel en het ge bruik van drugs zeer snel toe. Vergeefs Moord Doorvoerland Mecca De Republikeinse kandidaat wi en bracht zijn voornaamste bert Dole en televisiedominee lige slag toe. Aan Democratische zijde werd gouverneur Michael Dukakis uit Massachusetts koploper. Hij won in de belangrijkste staten Texas en Florida en zijn eigen staat. De Democratische race blijft echter nog onbeslist. De zwarte burgerrechtenactivist Jesse Jackson heeft in min- de stens vier zuidelijke staten de hijj meeste stemmen behaald en se- no nator Albert Gore uit Tennes- riv see heeft eveneens minstens Bu vier staten veroverd. he Dinsdag werden in 20 staten Democratische en in 17 staten Republikeinse voorverkiezin gen gehouden. Voor beide par tijen ging het om ongeveer een derde van de afgevaardigden voor hun nationale conventie waar de uiteindelijke kandi daat voor het presidentschap wordt aangewezen. Bij de Re publikeinen ging het om de keuze van 753 gedelegeerden, bij de Democraten om 1.307 af gevaardigden. De belangrijkste tegenstrever van Bush, Robert Dole, maakt volgens waarnemers nagenoeg geen kans meer tegen de vice- president. Dole feliciteerde Bush en schertste dat de vice- dj president straks wellicht beter en zal slapen dan hijzelf. Toch geeft de senator het naar eigen zeggen nog niet op en zal hij op 15 maart in Illinois opnieuw de strijd aangaaa De overwinning van de 63- wa arige Bush slaat volgens slt waarnemers alle records. Zelfs al< de stemmentrekker president (AD VERTE. Gisteren op TV: "Wc nog kleiner dan Het door Bose or en gepatenteerde p, 'akoestische massa achter het sy Een werkelijk onge geluidsweergave, het ge gehoor kompleet uit de t 'cube arrays'. Het pr verbijstert de luisteraar, waar het uitkomt! De plaatsen ekstra Acoustj geeft het laag onver te lokaliserer Met de 'cube arrays' i van het geluid via de zij\ een levensecht ruimteli Stereo in uw h« Bel voor uitgebreide infon bij de Bose dealer Door onze correspondent Jo Wijnen Meer dat 72 ton drugs be reiken jaarlijks de VS. Op dit ogenblik worden jaar lijks voor ruim 130 miljard dollar, voornamelijk uit Midden- en Latijns-Ame rika afkomstige cocaïne en marihuana, op de illegale Amerikaanse markt ge worpen. De drugsoorlog richt zich vooral tegen de zeer machtige internatio nale misdaadsyndicaten, waarvan het in Colombia gevestigde Medelin Kartel het grootste is. Het Medelin Kartel alleen is verant woordelijk voor 75 procent van de totale invoer van alle drugs in de VS. De Amerikaanse autoriteiten slaagden het vorig jaar in be slag te leggen op 34 ton drugs. Er werden meer dat 20.000 ar restaties verricht. Duizenden nieuwe agenten werden inge zet. Langs de Amerikaans-Me xicaanse grens werden radar- installaties in gebruik geno men om de drugssmokkel te stuiten. Zelfs slaagden de Ame rikanen erin de Colombiaan Carlos Lehder Rivas te grijpen die als het brein achter het Me delin Kartel wordt beschouwd. Toch ziet het er naar uit dat Amerika voorlopig een ver geefse strijd voert. De mis daadsyndicaten beschikken over zeer machtige en rijke netwerken die van schepen, vliegtuigen, elektronische waarschuwingssystemen, maar vooral van intimidatie, moord en corruptie gebruik maken. En het staat vast dat de grote syndicaten de steun krij gen van tal van lokale over- heids- en politiefunctionaris sen in de drugsverbouwende landen op het Westelijk Half rond. In het Amerikaanse Congres is de laatste maanden de pijn lijke vraag gerezen of de oorlog tegen de drugs, hoe hevig ook, toch niet een halfslachtig ka rakter draagt. En steeds meer krijgt Washington het verwijt te horen dat het de Ameri kaanse drugsbestrijders aan werkelijke slagkracht ont breekt en dat politieke redenen daarvan de oorzaak zijn. Vooral de onthullingen over de betrokkenheid van de Pana- meese machthebber generaal Noriega bij de internationale drugshandel, hebben tal van politieke vragen opgeroepen. Noriega was tot voor kort een vriend van de VS. En hij was Zo nu en dan boeken de Amerikaanse autoriteiten succesjes in de strijd tegen de drugshandel. Hier wordt in Miami de bemanning van een smokkelschip in de boeien geslagen. - fotoap Op de top met president Miguel de la Madrid, aon- lang s in Mazatlan, verklaarde Ronald Reagan dat „drugs al uit de mode zijn geraakt in de Verenigde Staten". De la Madrid hield het Amerikaanse staats hoofd voor dat het narcoticaprobleem niet kan wor den uitgeroeid als „produktie, transport en gebruik1' niet op dezelfde effectieve wijze worden bestreden. FOTOAP MEXICO-STAD(IPS) - In de Verenigde Staten snui ven ongeveer 18 miljoen mensen met enige regel maat cocaïne uit Bolivia, Peru, Colombia, Argenti nië, Brazilië, Chili en Ecuador. Zes miljoen Amerika nen roken marihuana van eigen bodem, uit Mexico, Colombia of Jamaica. En een half miljoen spuit he roïne uit China, Thailand, Burma, Pakistan, Afgha nistan, Iran en Mexico. De heroïne uit Azië en de cocaïne uit Zuid-Amerika komen uiteindelijk bij de Amerikaanse junks terecht. Een douane-beambte houdt de wacht bij een enorme partij in beslag genomen cocaïne. De zendig zat in een container die vanuit Venezuela was verscheept. fotoap dat vooral omdat hij Amerika hielp bij de strijd tegen de San dinisten in Nicaragua. De New York Times constateerde on langs in een bijtend commen taar: „De VS zijn aanzienlijk meer geneigd tegen het com munisme op het Westelijke Halfrond te vechten, dan tegen de drugs". De conclusie van de krant was ingegeven door onthullin gen dat de legerleiding in Hon duras tot over de oren bij de drugshandel op Amerika zou zijn betrokken. Maar diezelfde militairen zijn ook de steunpi laren van de Nicaraguaanse rebellen, de Contra's, en onder houden uitstekende contacten met Washington. Het is niet uitgesloten dat de Ameri kaanse regering de activiteiten van de legertop in Honduras en het doen en laten van generaal Noriega van Panama, min of meer door de vingers heeft ge zien. Er circuleerden al ge ruime tijd berichten dat No riega bij de internationale drugshandel zou zijn betrok ken. Ook de door Amerika ge steunde Contra's zouden goed geld aan de handel in narcotica verdienen. Vast staan dat de regeringen van Colombia, Bolivia, Peru en Mexico geenszins zijn opge wassen tegen de activiteiten van de syndicaten die in die landen alle soorten drugs op grote schaal laten verbouwen en verhandelen. In enkele ge vallen zijn de lagere autoritei ten in die landen zo nauw bij de drugshandel betrokken, dat de boeren die narcotica-gewassen verbouwen de indruk hebben een volkomen legaal werk te doen. In landen als Colombia maken de drugsbaronnen ijve rig gebruik van alle denkbare vormen van intimidatie. Justi tiefunctionarissen en hoogge plaatste politiemannen worden gemarteld en in enkele geval len soms zelfs vermoord. Dat is ook gebeurd met enkele Ame rikaanse agenten die onder meer in Mexico de jacht op de drugsbaronnen leidden. Begin dit jaar stelde een Co lombiaanse rechter de ge vreesde Jorge Ochoa Vasquez op vrije voeten. Ochoa, die met de handel in drugs biljonair is geworden, ontketende een ter- reurcampagne tegen alles wat Amerikaans was. Dat noopte ie Amerikaanse ambassade in Bogota zelfs alle kinderen van haar personeel te evacueren. Ochoa werd gegrepen, maar de rechter die met het onderzoek tegen hem was belast, liet hem gaan. De regeringen van Colombia, Peru, Bolivia en Mexico heb ben niet het geld en de midde len om een effective strijd te gen de drugshandel te voeren, [n 1986 stuurde Amerika zelfs militairen en helikopters naar Bolivia om de strijd met de drugshandelaars aan te binden.. De actie leverde veel publici teit, maar geen tastbare resul taten op en de Amerikanen trokken zich na verloop van tijd schielijk terug. Maar het ontbreekt die rege ringen niet alleen aan geld en middelen, maar ook aan poli tieke macht om de drugshandel aan te pakken. In 1985 werd de uit Mexico af komstige Amerikaanse drugs jager Enrique Camarera Sala- zar in opdracht van de drugs baronnen gegrepen en vervol gens vermoord. Het staat vrij wel vast dat Caro Quintero, een van Mexico's rijkste en gevaar lijkste drugsbazen, achter de moord zat. Kort voordat hij zou worden gearresteerd slaagde Quintero erin met hulp van een lokale politiefunctionaris te ontsnap pen. Dat gebeurde onder de ogen van drie machteloos toe ziende agenten van de Ameri kaanse DEA (de Drugs Enfor cement Administration). De politiefunctionaris zou voor het laten ontsnappen van Quintero meer dat 260.000 dollar hebben ontvangen. Weliswaar werd de politieman enige tijd vastge houden, maar hij kwam later weer op vrije voeten. Hogere functionarissen dekten de zaak vervolgens toe en het onder zoek naar de moord op Cama rera kwam volledig tot stil stand. De vraag rijst dan ook of de VS, de oorlog tegen de drugs ooit kan winnen, zolang ze te gelijkertijd goede maatjes moeten blijven van de regerin gen van de landen waarin drugs worden verbouwd en verhandeld. Sommige Ameri kaanse congresleden zijn van oordeel dat Washington al tal van duistere zaken om poli tieke redenen door de vingers heeft gezien. In het geval van de Panamese leider Noriega staat het vrijwel vast dat Washington op de hoogte was van het feit dat hij een per soonlijk fortuin opbouwde met het helpen van de internatio nale drugssyndicaten. In Washington geloven dan ook steeds meer congresleden en regeringsfunctionarissen dat de oorlog tegen de drugs nooit kan worden gewonnen, zolang de Amerikaanse rege ring - om politieke redenen - zo nu en dan een oogje moet dichtknijpen. Pakt Amerika de drugssyndicaten te hard aan, dan pakt het ongewild ook een aantal politieke vrienden op het Westelijk Halfrond aan, hetgeen de kwetsbare relaties met die vrienden weer in ge vaar brengt. Van dat tragische dilemma zijn de politieke be leidsmakers en de drugsbe strijders in de Amerikaanse hoofdstad zich intussen in toe nemende mate bewust. De totale oorlog tegen de drugs, zoals Ronald en Nancy Reagan die hebben ontketend, vergt een grote politieke vast beslotenheid in Washington en in de hoofdsteden van de drugsproducerende landen. De politieke en sociale instabiliteit op het Westelijke Halfrond staat een dergelijke vastbeslo ten evenwel niet of nauwelijks toe. In zo'n situatie blijft de 'to tale oorlog' tegen de drugs een halfslachtige onderneming die daarom weinig kans van sla gen heeft. Veel regeringen en regerings leiders steunen op soms zeer corrupte en onbetrouwbare re gionale en lokale leiders die vaak bij de drugshandel zijn betrokken of niet zijn opge wassen tegen de intimidatie en dreigingen van de drugshande laren. De regeringen van de verschillende landen zijn wel iswaar schoorvoetend geneigd tegemoet te komen aan de Amerikaanse eisen de zaken bard aan te pakken, maar ze In 1986 verschenen het echtpaar Reagan op de beeldbuis om de totale oorlog aan de drugs te verklaren. Die oorlog lijkt voorlopig niet te winnen voor de Rea gans. - FOTOAP Dit zijn de jongste officiële cijfers van onder meer de VN, de Wereldgezondheids organisatie (WHO), het Amerikaanse narcoticabu- reau DEA en het parlement van Colombia. De aarde telt ongeveer 500 miljoen drugsgebruikers, tien pro cent van de wereldbevol king. Om deze gigantische markt te voorzien ver scheepten de narcoticama- fia's voor bijna 500 miljard dollar (950 miljard gulden). Van dit bedrag is 98 pro cent 'witgewassen' en geïn vesteerd of op banken in in dustrielanden gezet. De overige twee procent is in de economieën van enkele ontwikkelingslanden te rechtgekomen. Volgens de Verenigde Naties is meer dan een vijfde van dit enorme bedrag afkomstig uit de Verenigde Staten, waar meer dan een kwart van de bevolking „ooit wel eens" marihuana heeft ge rookt. Op de top met president Miguel de la Madrid, aon- langs in Mazatlan, ver klaarde Ronald Reagan dat „drugs al uit de mode zijn geraakt in de Verenigde Staten". De la Madrid hield het Amerikaanse staats hoofd voor dat het narcoti caprobleem niet kan wor den uitgeroeid als „produk tie, transport en gebruik" niet op dezelfde effectieve wijze worden bestredea Mexico is een belangrijk doorvoerland voor verdo vende middelen naar de Verenigde Staten en dit ge geven heeft meermaals tot spanningen tussen de buur landen geleid. De la Madrid hield ook in Mazatlan vol dat „de laatste schakel een beslissende factor in de misdaadketting" is. Een Mexicaans delega tielid zei na de top dat de Amerikaanse minister van justitie, Edwin Meese, kop pig blijft vasthouden aan het idee dat als de produk tie van verdovende midde len geëlimineerd wordt, de verslaving vanzelf ver dwijnt. Dit fundamentele ver schil van opvatting blijft een grote bron van conflict tussen de twee landen. Het is ook de reden dat de bijna vijftig verdragen die sinds 1930 tussen Washington en Mexico-Stad gesloten wer den, nauwelijks zijn uitge voerd, vertelt Plutarco Garcia de Leon, een Mexi caanse socioloog die boeken schrijft over de drugshan del. De Mexicaanse ministe ries van buitenlandse zaken en justitie, alsmede de landmacht en de marine verzamelen koortsachtig informatie over de drugs handel om tegenwicht te bieden aan een Amerikaans rapport dat binnenkort wordt verwacht en waarin Mexico zwaar zal worden aangevallea Garcia de Leon geeft toe dat ondanks hevige strijd tegen de 'Mexicaanse con nectie', zijn land een door voerhaven blijft voor Zuid- amerikaanse cocaïne, die zijn weg zoekt naar de lu cratieve Amerikaanse markt. Bovendien zijn bo dem en klimaat in Mexico uitermate geschikt voor de kweek van marihuana en papaver, waarvan de opium in heroïne wordt omgezet. Mexicaanse opsporingsac ties leidden van 1983 tot 1987 tot inbeslagname van narcotica met een straat waarde van 150 miljard dollar. Dat zou genoeg zijn voor miljoenen drugsver slaafden, onderstreept Gar cia de Leon. Toch is met name Mexico's tweede stad, Guadalajara, meer en meer een Mecca aan het worden voor de internationale drugsmaffia's. Het 'kartel van Medellin', Colombia's beruchte drgusbendes, ge bruiken de stad als spring plank naar het noorden, schreef het dagblad Excel sior uit Mexico-Stad on langs. Garcia de Leon onder schrijft het Mexicaanse re geringsstandpunt dat de oorlog tegen de drugs beter aan de vraag dan aan de aanbodzijde kan worden gevoerd. Hij haalt Ameri kaanse presidentskandida ten aan om dit te onderbou wen. George Bush ver klaarde onlangs: „We kun nen niet op succes hopen in de oorlog tegen verdovende middelen, terwijl we de binnenlandse consumptie niet aanpakken". Garcia de Leon heeft kri tiek op de Amerikaanse in stanties die de drugshandel onderzoeken. „Nauwgezet wordt alles nagegaan, her komst, toename van vo lume en routes. Dat alles wordt in de computer tot ri gide statistieken verwerkt En dan wordt als reden voor de toename van d' stroom over de 3.000 km. lange grens opgegeven: „Mexicaanse corruptie". Zij kunnen wel menige illegale grensoverschrijder in de kraag grijpen, maar de enorme vrachtwagens van de drugsmokkelaars blijk baar niet. De zwakheid van de eigen douane wordt niet in de statistieken ver werkt", aldus Garcia de Leon. zijn op hun beurt min of meer de gevangenen van hun plaat selijke functionarissen. Die vormen de machtsbasis van die regeringen en maken daar dankbaar en handig gebruik van. Bovendien is het verbou wen van narcotica-gewassen vaak de enige bron van inko men voor de verpauperde be volking in landen als Bolivia, Peru en Colombia. Washington wil de soms zeer kwetsbare relaties met de be trokken regeringen niet in ge vaar brengen. Een al te fel ge voerde oorlog tegen de drugs kan grote gevolgen hebben voor de politieke stabiliteit in die landen. Bovendien willen de VS kost wat kost voorkomen dat de verarmde bevolking op het Westelijk Halfrond zich van Amerika afwendt en steun gaat verlenen aan allerlei com munistisch georiënteerde re bellengroepen die in nagenoeg alle drugsverbouwende landen actief zijn. Zo is de Mexicaanse regering wel degelijk bereid te VS te steunen in de oorlog tegen de drugs. Maar diezelfde regering is meestal niet opgewassen te gen het netwerk van corruptie en intimidatie dat lokale over heden in sommige delen van het land hebben opgezet.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 4