UITBLAZEN
Een baggeraar
op zoek
naar werk
'Anschluss': in Oostenrijk gespreksonderwerp nummer één
STRIJD OM
Enquête bouw:
Erfenis met
surprise
PLAN BOSKALIS VOOR SLIBEILAND WESTERSCHELDE
WALDHEIM-AFFAIRE WERPT SCHADUW OVER HERDENKING VAN 'DE AANSLUITING'
IDE STEM COR
Meen eerherstc
DE STEM ACHTERGROND WOENSDAG 9 MAART 1988
WIMKOCK
-DESTEM-
50 jaar na de
Anschluss
pttflTEM BINNENU
AMSTERDAM (ANP) -
vice-voorzitterschap bij c
heid losgebarsten. De b
eens dat de huidige vice-
lenburg voorzitter Hans
gen.
HET kasteel erven,
waarin je je kinder
jaren en je vakanties
hebt doorgebracht, en niet
weten hoeveel kamers het
precies telt, dat lijkt me
wel wat. De eerste dagen
nadat je het erfgoed in
handen hebt gekregen, lij
ken me het opwindendst.
Mooier dan het beheren en be
wonen ervan want dat is, zo zag
ik zondagavond op de Duitse
televisie, geen sinecure. Er werd
een documentaire vertoond
over Thatchers Engeland.
Daarin kwam een heuse lord
voor die aan de kost kwam, en
daarbij ook het onderhouds-
geld voor zijn kasteel verdien
de, door zijn immense land
goed vol te laten storten met
huisvuil. Later zou hij dat alles
bedekken met grond en er weer
een aangenaam landschap van
maken, zei hij.
De jongere broer van de
lord had het, vond ik, beter ge
schoten. Die deed iets in de city
van Londen waar een redelijke
boterham mee te verdienen viel
en woonde met vrouw en kin
deren in een comfortabel huis,
niet groot maar alleszins be
woonbaar. Hij dacht dat hij
misschien nog wel eens een wat
groter huis zou willen hebben.
Met zes slaapkamers en een
tuin erachter. Zeer beslist geen
landgoed met een kasteel erop,
benadrukte hij.
Wie een beetje van het leven
wil genieten moet vooral niet in
een kasteel gaan wonen, maar
dit gezegd hebbende moet het
me van het hart dat ik ook wel
eens een keer zou willen mee
maken wat de zevende lord
Carnarvon is overkomen. Die
jonge heer erfde het kasteel
Highclere van zijn vader en viel
vervolgens van de ene verba
zing in de andere. Hoewel hij er
zijn jeugdjaren had doorge
bracht en later de schoolvakan
ties, wist hij om te beginnen
niet hoeveel kamers het kasteel
bevatte, laat staan dat hij pre
cies wist wét hij had geërfd,
naast een veel te groot huis. Er
moest dus geïnventariseerd
worden. Gelukkig was er nog
iioneerde butler in le-
had grootvader Car
narvon nog gediend, dezelfde
die in 1922 wereldberoemd was
geworden als de 'ontdekker"
van het graf van farao Toetan-
chamon in de necropolis van
Thebe, aan de Nijl tegenover
Luxor.
De jonge lord moet zich ge
voeld hebben als een vooroor
logse jongen op grootmoeders
zolder, gevuld met de rommel
van drie generaties. Hij door
kruiste vertrekken waar hij niet
eerder een stap had gezet. Hij
vond voorwerpen waarvan hij
het bestaan nooit had vermoed
en waarvan hij de waarde niet
kon schatten. Sommige van die
voorwerpen maakten herinne
ringen in hem wakker aan mys
terieuze en avontuurlijke vertel
lingen waarnaar hij als kleine
jongen met rode oortjes had
zitten luisteren. Zo althans stel
ik me Carnarvons inventarise
rende speurtocht voor. Ik ben
er niet bij geweest. Ik heb het
maar in de krant gelezen. De
Toetanchamon-connectie had
voor een wereldwijd verspreide
a gepensio
n. Die ha
berichtgeving over de inventa
risatie gezorgd. Want wat ge
beurde er?
Op een gegeven moment
dacht de erfgenaam dat hij alles
wel gezien had. Hij was in de
kelders geweest en op de zol
ders onder het dak, waar de be
diendenkamers lagen. Hij had
alle badkamers geïnspecteerd.
Tientallen eike-, roze- en note-
houten kasten geopend. Hij
had zelfs in de keuken in het
reusachtige fornuis gekeken.
Alleen de bibliotheek had hij
maar vluchtig doorgenomen.
Die wilde hij als een kostelijk
desert bewaren voor een regen
achtig weekend in de nabije
toekomst. „Nou Wilbur (de
butler heet Wilbur Robert Tay
lor), we hebben het, denk ik wel
gehad. Bedankt voor je vrien
delijke medewerking", zal Car
narvon hebben gezegd, waarop
de oude getrouwe beleefd kuch
te: „Ahem, het Egyptische spul
moet er nog zijn my lord'
Het Egyptische spul?
De oud-butler wees de
jonge lord de weg naar een
kunstig verborgen vertrek met
een paar geheime kasten. Het
was alsof de jonge lord zelf een
farao-graf opende. De diepe
kasten waren tot in alle hoeken
gevuld met Egyptische schat
ten, 'verzameld door zijn
grootvader tijdens diens ar
cheologische uitstapjes naar
Egypte. Carnarvon die, zoals
men weet, kort na de ontdek
king van Toetanchamons graf
werd geveld door de 'vloek van
de farao", had zijn schatten in
de geheime bergplaatsen gede
poneerd. Alleen de butler en
zijn zoon wisten ervan. Die
zoon echter had lang geleden,
uit woede vanwege een verloren
proces tegen de Egyptische
staat, verboden om in zijn huis
nog ooit met ook maar één
woord te spreken over Egypte
of Toetanchamon. Zo kwam
het dat de jonge Carnarvon van
niets wist.
De gevonden 'spullen' ko
men niet uit het graf van Toe
tanchamon. Daarvan heeft
hoogstens - en dat nog volgens
'n nimmer bevestigd gerucht -
de eigenlijke ontdekker, de
door Carnarvon gefinancierde
Harold Carter, een enkel sou
venir meegenomen. De rest van
de adembenemend mooie
schatten bevindt zich in het
Egyptisch Museum in Caïro.
De in Highclere gevonden
voorwerpen zijn afkomstig uit
de grafkelder van een andere
grootvader, namelijk die van
Toetanchamon, farao Amenop-
his III. Voor de zevende lord
Carnarvon kan de vondst een
uitkomst betekenen. Hij kan er
een permanente tentoonstelling
van maken en betalende bezoe
kers lokken. Engelse lords doen
tegenwoordig wel gekkere din
gen om het erfgoed hunner va
deren in stand te kunnen hou
den.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllllllllilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiirR
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand,
1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. 1,25.
Service-afdeling atxinnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Willem Reijn
„Ach, je zoekt naar een op
lossing voor een probleem
en dat doe je met werk dat
in je eigen sfeer past. We
zitten natuurlijk altijd om
werk verlegen. De vuilver
werking staat sterk in de
publiciteit. Daarom heb
ben we een oud plan van
ons, dat we twaalf jaar te
rug eens hebben gepresen
teerd, opgepoetst en bijge
steld".
De voorzitter van de Raad
van Bestuur van de Konink
lijke Boskalis Westminster,
ing. J. van Kraayeveld van
Hemert, is laconiek in zijn re
actie op de vraag of het plan
om een afvaleiland te creëren
in de mond van de Wester-
schelde eerder een zoeken
naar werk voor Boskalis dan
het oplossen van het slibpro-
bleem is. Want het zoeken van
een oplossing voor het slib-
probleem gaat heel mooi
hand-in-hand met het ver
schaffen van werk voor de
grote Nederlandse baggeraar.
Dat werk kan Boskalis heel
goed gebruiken, want volgens
de laatste cijfers van het con
cern, die over het eerste half
jaar van '87, zit het bedrijf
nog steeds in de rode cijfers.
In de eerste helft van vorig
jaar werd drie miljoen gulden
verloren, hetgeen een verbe
tering betekende ten opzichte
van '86, toen in de eerste zes
maanden vijf miljoen gulden
werd verloren. „Als gevolg
van de nog steeds aanhou
dende overcapaciteit bleven
de omzet en marges onder
druk staan", schreef Van
Kraayeveld van Hemert in
september. Over heel '87
wordt een iets lager verlies
dan over '86 9,5 miljoen ne
gatief) verwacht. De defini
tieve cijfers worden volgende
week bekend gemaakt.
Het eiland dat Boskalis
heeft ontworpen voor de
Scheldemond, komt voort uit
de slibproblematiek. In de
mondingen van Maas, Rijn en
Schelde is de totale indu
striële activiteit in de bodems
vastgelegd. Alleen al in Ne
derland wordt in de komende
twintig jaar bijna 400 miljoen
kub reststoffen en verontrei-
ij*. V»
- mmL~
De druk bevaren Scheldemond
nigde baggerspecie geprodu
ceerd. De vraag is, waar men
met dat afval moet blijven.
Dumpen in zee moet, zo is in
november '87 tijdens de
Noordzee-conferentie in Lon
den afgesproken, in 1995 afge
lopen zijn.
Bij Rotterdam spuit men
een zogenaamde 'slufter' op,
in feite een schiereiland van
vuile bagger. Die slufter biedt
voor de komende vijftien jaar
voldoende capaciteit voor het
Rotterdamse havengebied,
maar anderen kunnen er niet
terecht.
Met het plan voor zand
plaat De Raan in de monding
van de Westerschelde wil
Boskalis een alternatief bie
den voor de opslag van slib op
land. „Het vrijmaken van
grote terreinen voor die op
slag stuit in Nederland op
steeds grotere maatschappe
lijke weerstand", schrijft het
bedrijf in het rapport. En
daarom haalt Boskalis het
twaalf jaar oude plan uit de
kast, poetst het op en probeert
er opnieuw politieke steun
voor te vinden.
Dat Boskalis juist voor De
Raan kiest, komt omdat dit
gebied goed te bereiken is
vanuit een probleemgebied
(de havens langs de Schelde)
en toch ver genoeg van de be
bouwde omgeving afligt, om
dat de scheepvaart en de vis
serij De Raan mijden van
wege de ondiepte en omdat er
milieutechnisch geen moei-
lij kheden worden verwacht.
Het eiland zou in fasen
moeten worden aangelegd. De
eerste bouwfase bestaat uit
het aanleggen van de ringdijk
en de compartimenteringsdij-
ken tot een hoogte van vijf
tien meter boven de gemid
delde zeespiegel. Dan kan er
tot ruim 50 miljoen kub wor
den gestort. De kosten bedra
gen bijna een miljard gulden.
Als het eiland zijn volle
- foto de stem/cor j. de boer
omvang heeft bereikt, kan er
200 miljoen kub worden ge
borgen. Uitbreiding is ook
dan nog mogelijk, door ver
dere verhoging van de dijken,
tot 300 miljoen kub. Op het
eiland zou een 'pomp-accu-
mulatie-centrale' kunnen
worden gebouwd. Dat is een
elektriciteitscentrale die
energie wint uit het getij ver
schil. Die opwekking van
elektriciteit zou kunnen wor
den gecombineerd met wind
energie. Verder zou een ave
rijhaven kunnen worden aan
gelegd. Een deel van het
eiland zou voor recreatie kun
nen worden ingericht
De 'neven-activiteiten'
moeten het eiland economisch
beter haalbaar maken. Bos
kalis denkt dat de kosten
kunnen worden terugver
diend uit de opbrengsten van
het deponeren van de bagger
en de reststoffen. Volgens de
baggermaatschappij 'kan het
project geheel of gedeeltelijk
met private financiering wor
den gerealiseerd'. Maar wel is
het noodzakelijk dat de over-
heid het bedrijfsleven voor-
schrijft hun reststoffen ook
naar het eiland te brengea
Het plan van de baggeraars
heeft niet bepaald een en
thousiast onthaal gekregen.
Jan de Vries van de Zeeuwse
Milieu Federatie vindt dat het
Boskalisplan een 'prullenbak
is, zoals we die wel meer heb.
ben gezien'. Hij vindt, net i
milieuclubs als Natuur en Mj.
lieu en Milieudefensie, dat het
beleid moet worden gericht op
het voorkomen van verontrei
niging en op het schoonmaken
van het vuile slib. Het eiland
plan leidt niet tot een oplos
sing, aldus de milieu-activis-1
ten.
Neen, zegt de Zeeuwse ge
deputeerde voor milieu Greet
de Vries-Hommes, je mag het
idee niet zonder meer naar c
prullenbak verwijzea „We
zitten nu eenmaal met het
probleem en daarom moet je
elke oplossing op haar merites
beoordelen: ten eerste: is deze
wijze van verwerken een op
lossing, ten tweede: is De
Raan dan wel de goe
plaats".
Maar de scepsis heeft de'
overhand. De Belgen hebben
onlangs een plan voor een
zelfde soort eiland voor de
kust vlak onder Cadzand van
de hand gewezea Van
Kraayeveld van Hemert had
die reacties wel verwacht Dat
gaat hier nu eenmaal zo,
bromt hij. „Dit eiland is
degelijk een oplossing. Nul
moet er in elke provincie een
vuilberg komea Dat geeft al
leen al horizonvervuiling. Het
is veel te vroeg om nu al te
zeggen dat ons plan geen kans
maakt. De Tweede Kamer zal
het zeker meenemen in de dis
cussies over het afvalpro
bleem. Maar het kan wel twee
tot vijf jaar duren, voordat
het er komt. Er moeten nog
nadere studies worden uitge
voerd".
Om eventuele Belgische
kritiek te pareren, kan Van
Kraayeveld van Hemert zich
voorstellen, dat er een consor
tium wordt gevormd met Bel
gische baggeraars. Het en
thousiasme bij de zuiderbu
ren voor het Boskalisplan zal
dan wel toenemen.
Door Rink Drost
HET AANTAL officiële
herdenkingsactiviteiten in
Oostenrijk op nationaal
niveau is minimaal. Daar
is morgen de televisierede
van de president, daar is
vrijdag de bijeenkomst
van het parlement met de
regering, waarbij de ont
hulling van een gedenk
steen voor de slachtoffers
van het nazi-regime.
In die bijeenkomst valt de
stilte-minuut. Tien over elf is
het merkwaardige compro
mis-tijdstip geworden, na
moeizaam overleg tussen re
gering en sociale partners.
Het openbare leven komt dan
even tot stilstand. Maar van
stilte zal geen sprake zijn: in
heel het land luiden de klok
ken en loeien de sirenes
En daar is vrijdag nog de
'Staatsakt' in het presiden
tiële paleis de Hofburg, voor
een aantal geheim gehouden
officiële genodigdea De in
ternationale pers mocht er op
bevel van de president niet bij
zijn.
De Bundespressedienst,
vergelijkbaar met de Neder
landse Rijksvoorlichtings
dienst, heeft dat besluit weten
terug te draaien, met als ar
gument dat de pers beter de
herdenking kan becommenta
riëren, hoe negatief voor
Waldheim en Oostenrijk dan
ook, dan in plaats daarvan in
obscure kroegen interviews te
houden met mokkende Oos
tenrijkers.
Steden, deelstaten en parti
culieren hebben her en der in
de Alpenrepubliek nog bij
eenkomsten en tentoonstellin
gen georganiseerd. In Wenen
is de gemeentelijke tentoon
stelling 'österreich 1938', die
donderdag wordt geopend,
groots opgezet. Veel voorpu-
bliciteit, door massaal aange
plakte aankondigingen, kreeg
verder alleen een openbare
bijeenkomst op zaterdag 12
maart in Wenen, waarop een
aantal prominente politici,
grootheden uit het openbare
leven, literatoren en weten
schappers het woord zal voe
ren.
Twee generaties lang heb
ben de Oostenrijkers ver
drongen, gezwegen, goedge
praat wat fout was. En nu?
Op straat, in de kroeg, op het
werk, in de pers is de 'Ansch
luss' thema nummer één. De
verwachting dat een halve
eeuw later over de 'Anschluss'
kon worden gepraat als iets
uit een verre tijd en uit een
andere wereld, is niet uitge-
De pijnlijke herdenking
komen. Praten over Oosten
rijk-toen is praten over Oos-
tenrijk-nu. „Dat is ook mijn
misrekening geweest", geeft
de historica Erika Weinzierl,
hoogleraar en directrice van
het Institut für Zeitgeschichte
van de Weense Universiteit,
toe. „De problemen zijn niet
opgelost wanneer de laatste
oude nazi dood is. We zien dat
in de praktijk: er ontstaan
groepen neo-nazi's en de dis
cussies over het verleden
gaan dwars door de partijen
en de generaties heen."
De Oostenrijkers gedragen
zich als de tweekoppige
bondsadelaar in hun staats
wapen, populair gezegd als
een Janusfiguur: ze kijken op
tegengestelde wijze tegen de
'Anschluss' en de herdenking
daarvan aan. Voor de een was
Oostenrijk tussen 1938 en de
ineenstorting van het Gross-
deutsche Reich in 1945 slacht
offer van het nationaal-socia-
lisme. Voor de ander was Oos-
tenrijk mededader van het
meest massale onrecht dat
ooit in de wereld is aange
richt. Beiden hebben, terug
kijkend naar de kille histori
sche feiten, zowel gelijk als
ongelijk. En beiden beseffen,
dat het na een halve eeuw
zwijgen, verdringen en verge
ten de hoogste tijd is, open en
eerlijk met het verleden af te
rekenen.
Gemakkelijk is dat onder
de huidige omstandigheden
niet. Want uitgerekend deze
weken is de Oostenrijkse na
tie verdeeld in twee kampen,
met de scheiding dwars door
de generaties, de politieke
overtuigingen en de families
heen. De ene helft noemt de
andere in ingezonden stukken
zelfs "jodenknechten, die ge
fusilleerd hadden moeten
worden'. Andersom worden
de leden van het andere kamp
beschuldigd, geen lering uit
het verleden te willen trekken
en Oostenrijk opnieuw in het
verderf te willen storten.
De oorzaak van het ver
scheurde denken zit in de
Hofburg in Wenen: president
Waldheim. Kan een volk afre
kenen met zijn donkere verle
den wanneer zijn staatshoofd
dat pertinent weigert? Kan
zo'n staatshoofd aanwezig
zijn bij officiële herdenkingen
van de Anschluss? Kan hij het
woord voeren wanneer de
slachtoffers van het nazi-re
gime worden herdacht? Met
veel moeite heeft de regering
Waldheim doen afzien van
dat laatste. In plaats daarvan
houdt het staatshoofd donder
dagavond een televisierede.
De verwachtingen daarvan
zijn, met het oog op vroegere
televisieredes van Waldheim,
uiterst laag gespannen.
Kan een president, die niet
alleen zichzelf, maar heel
Oostenrijk in een internatio
naal isolement drijft, en die in
eigen land eerder als splijt
zwam fungeert dan als - vol
gens zijn grondwettelijke
plicht - bindend element voor
de bevolking, nog wel aanblij
ven? Het ene kamp vindt, mét
Waldheim, van wel. Inder
daad, hij werd twee jaar gele
den met 54 procent van de
stemmen democratisch geko
zen. En niet het Joods Wereld
congres, niet de Amerikaanse
regering en niet de Neder
landse politieke partijen,
maar de Oostenrijkse kiezers
bepalen wie Oostenrijks pre
sident wordt.
Daartegenover groeit de
aanhang van het andere
kamp. En de argumenten van
deze Oostenrijkers zijn even
eens de moeite waard om in
de vorming van een oordeel
mee te wegen. Voor hen heeft
Waldheim twee jaar geleden
de kiezers bedrogen, door zijn
- overigens niet bewezen mis
dadige - oorlogsverleden te
ontkennen en te verzwijgen
en uiteindelijk af te doen met:
„Ik heb slechts mijn plicht ge
daan." Voor hen heeft Wald-
„Op straat, op het werk,
in de kroeg en in de pers is
de Anschluss thema num
mer één in Oostenrijk".
foto de stem
„Kan Oostenrijk met het
duistere verleden afreke
nen als zijn staatshoofd dat
pertinent weigert?... - fotoap
heim vervolgens de ene na de
andere gelegenheid voorbij
laten gaan om op elegante
wijze het veld te ruimen dan
wel publiekelijk af te rekenen
met zijn duistere Wehrmacht-
verleden.
Hoe had hij dat kunnen
doen? Professor Weinzierl
trekt de vergelijking tussen
Waldheim en de president
van de Duitse Bondsrepu
bliek, Richard von Weizsac-
ker. De laatste was als ma
joor, in tegenstelling tot de
luitenant Waldheim, beleids-
officier in Hitiers Wehr-
macht. Hij stamde uit een
zonder meer nazi-gezinde fa
milie, Waldheim niet. Niette
min heeft Von Weizsacker
geen enkel probleem met zijn
acceptatie in en buiten de
Bondsrepubliek Duitsland.
Zijn magistrale redevoering
van 8 mei 1985, waarin hij on
dubbelzinnig afstand nam
van zijn doen en laten in de
nazitij d, ligt daaraan ten
grondslag.
Weinzierl: „Velen wensen
dat er bij ons zo'n rede zou
zijn gehouden. Maar zo'n rede
als van Von Weizsacker was
helemaal niet nodig geweest,
wanneer Waldheim direct
aan het begin, in maart 1986 of
desnoods kort daarna, de
waarheid had toegegeven.
Toen kwamen zijn SA-ruiter-
kaart en zijn lidmaatschaps
kaart van de SA-studenten-
beweging op tafel en die wa
ren - dat kon ik op het eerste
gezicht vaststellen - absoluut
niet vervalst Wat daarop
staat is echter volmaakt on
schuldig. Dat zou na 1945 ze
ker geen zware belasting zijn
geweest. En daarom begrijp
ik niets van dat starre 'nee,
nee', het 'ik was het niet', het
'die papieren moeten vals zijn'
en het 'ik herinner het me
niet'."
Volgens Weinzierl zijn er al
in 1980, toen Waldheim kandi
daat was voor een derde pe
riode als secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, na
speuringen gedaan inzake
zijn oorlogsverleden, echter
niet van Oostenrijkse kant
Beschuldigingen van de kant
van de conservatieve ÖVP,
die (niet-lid) Waldheim kan
didaat had gesteld voor het
presidentschap, aan het adres
van de socialistische partij
voorzitter Fred Sinowatz, dat
die de anti-Waldheim-cam-
pagne in gang gezet had, ra
ken volgens de historica
daarom kant noch wal.
Terug naar de herdenking
van de Anschluss. Waarom
hebben zo veel Oostenrijkers
daar nu problemen mee?
Weinzierl: „Begrijp me goed;
ik wil absoluut niet zeggen
dat alle Oostenrijkers nazi's
zijn. Maar de reacties, zoals
ook dat 'Jetzt erst recht' ('En
nu helemaal' de verkiezing
sleus van de OVP, toen de be
schuldigingen tegen Wald
heim zich opstapelden - RD)
of 'Ik heb slechts mijn plicht
gedaan' hebben zeer velen uit
de oorlogsgeneratie doen zeg
gen: 'Ja precies, zo was het
toch!' En zeer velen hebben
zich in 1945 niet bevrijd ge
voeld. Ik wel, werkelijk. Voor
velen was de bevrijding eerst
het jaar 1955, met het eind van
de geallieerde bezetting en
natuurlijk was dat de volle
dige vrijheid. Maar de neder
laag, de Duitse nederlaag, is
voor veel Oostenrijkers nog
steeds hun nederlaag."
Ziet Weinzierl het gevaar,
dat veel Oostenrijkers met de
herdenkingen van deze week
een definitieve streep willen
zetten onder hun problemen
met het Oostenrijkse oorlogs
verleden?
„Wanneer de president op
de elfde niet aftreedt, en nie
mand rekent daar eerlijk ge
zegd op, dan zullen de huidige
problemen gewoon voortbe
staan. Twee jaar geleden had
bijna iedereen gedacht dat de
gemoederen binnen korte
tot rust zouden komen:
eerst de verkiezingen achter j
de rug waren zou alles
weer in orde zijn.
Waldheim is nu twee jaar
president en de gemoederen
zijn alleen maar meer verhit
geraakt. Ook het rapport van
de commissie van historici
heeft allerminst rust ge
bracht Integendeel. Door de
vertraging die de commissie
heeft opgelopen hopen alle
problemen zich nu op in de
weken voor de herdenking-
Maar los van de affaire-
Waldheim: de verwerking
van het Oostenrijkse Arisch-
luss-verleden zal niet tot rust;
komen. Er is inmiddels
nieuwe generatie van histo
rici opgekomen, die zich zeer
intensief bezighoudt met d'
nationaal-socialistische
van Oostenrijk. Alleen I
daarom al zal dit thema na
komende herdenking niet
het verleden behoren."
WASSENAAR (ANP) - De
verzekeraars bestuderen de
mogelijkheid om naast de
aidstest voor mensen die
een levensverzekering van
meer dan 200.000 gulden
willen afsluiten, de keuring
op aids of seropositiviteit
ook in te voeren voor collec
tieve verzekeringen voor
pensioen en arbeidsonge
schiktheid.
Dit is dinsdag in Wassenaar
meegedeeld op een persconfe
rentie van het Verbond van
Stoc
De bonden zijn echter beduidi
de vraag wie straks de tweed
vakcentrale van ons land.
De ambtenarenbond AbvaKa
bo, met 250.000 leden de groot
ste FNV-bond, schoof dinsdag
bestuurder Xander Den Uyl -
zoon van Joop den Uyl - als
kandidaat naar voren voor het
vice-voorzitterschap.
Eerder stelde de grafische
bond Druk en Papier zijn voor
zitter Jakob Draijer kandidaat
voor die post en de Vervoers-
bond zijn cao-coördinator Ger
Ros.
Uit een rondgang langs de
FNV-bonden blijkt dat Draijer
op dit moment de meeste steun
geniet: zijn kandidatuur wordt
niet alleen door zijn eigen bond
gesteund, maar ook door de
Bouw- en Houtbond en de
Dienstenbond. Ros krijgt naast
zijn eigen bond ook de Voe
dingsbond mee. De op een na
grootste FNV-bond, de Indus
triebond, houdt zich vooralsnog
op de vlakte welke kandidaat
de voorkeur geniet De bond,
die momenteel kampt met twee
vacatures In het bondsbestuur,
zal in elk geval zelf geen kan
didaat voordragen, zo ver
klaarde een woordvoerder
dinsdag.
De termijn voor het stellen
van kandidaten sluit eind
maart. De Federatieraad van
BLOEDSTOLLENDE conclusies h<
mentaire Enquêtecommissie Bouw
beleggers in de bouw zijn niet de
fraudeurs gebleken. Ze hebben sl
maakt van de mogelijkheden die ze
huisvesting zijn aangereikt. Hond
subsidiegelden blijken te zijn vers
doende contróle was of omdat de
windslieden naar eigen inzicht me
sprongen.
In de loop van het langdurige ond<
oen de contouren van de nu in de
clusies al zichtbaar. Van een echt
sproken worden. Toch is het rapp
aangekomen.
sP'twerk van voorzitter Klaas d
ift dow ma9 minder vuurwerk ver
net HSV-onderzoek, er is alle reden
«chouwen.
De enquêtecommissie heeft bijvo
roond waar oneigenlijke politieke d
noodUs in Nederland lange tijd vol!
rift\t Ttinisterie van Volkshuisve
Sot ?e ,amt)itieuze bouwprogramm
oat heilige doel niet kon worden
?n ,werden die regels naar eiger
nierdoor iaror»io««
yam
uie re9eis naL.
®rd,00r!arenlan9 met gemeensch
"an de pijnlijke conclusies van het
pmerkeiijk is ook hoe negatief wd
an de Algemene Rekenkamer. Dit
®rpe kritiek gevreesde institui
looit .raPP°rten over oneigenlijl
nor- u10 o neergelegd. 'Wie contrc
6'heeft ooit een Tweede Kame
J r,JP °ni een antwoord op die vrs
sJjPP'® °°l< het oordeel over de
anw?svestin9 Brok>< en Gruijter
Lirtitïj 0ok voor hem geldt he
»"tieke druk heeft gehandeld, n
ran rioerantW00rde wiJze met de i
én ff niening dat die regels hem
ianrioK6-^ Brokx z'in eigen spee
Brokx xoit Ir left de commissie tei
bunt dat h J bli ziin t'idens de
Cn& k m weinig blaam treft.
tent rifm "V1986 niet voortijdig
hentf-f- ersmenta'iteit van
Su wni'!f^°kken voor Politiek
feke rLoU:d 'k ziin dat dit niet
le V\/n !les z'in in dat opzicht v
Srokv tof ennen achteraf dat de
Blijft opstappen te dwingen
•ubsim^ t? ro'die de Tweede
^bbel ,heeft gespeeld. Ook
atia o|il0 p reden °m zich diep
sn nfü Sl9na|en over het oneig
st DoiSeerd' De regels werdënj
iste hffr6 ?ewin - de voortgang
en ssing zou zijn geweest
he
mg
ri
i speel
tert
e
0<
h£
Brt
eei
voc
ve€
tx
ter<
5 Kar)
01
t€
t oneige
1 n
c
