'Laat Twee van Breda
rustig thuis sterven'
hans ve|
Storm
Kunstmatige besmetting
Vereniging: molens
zijn 'algemeen
geliefd cultuurgoed'
ANNE
AIDS
ROW
tndustrieb
GEYAJXGENISSDffiECTEUR ROMMENS WH AF VAN OUDE OORLOGSMISDADIGERS:
LE
JANSEN b.v.
DE STEM EXTRA OP MAANDAG 7 MAART 1988
„Er is geen medicus die
kan voorspellen hoe
lang het nog gaat du
ren, maar ik weet wel
dat Fischer en Aus der
Fünten zo oud zijn, dat
ze in de laatste fase van
hun leven zitten. Wordt
het nu dan geen tijd om
te besluiten ze weg te
sturen, zodat ze thuis
kunnen sterven?"
Verandering
Niet toegerust
Somber
Pijn
MEDISCHE
RUBRIEK
Tegenzin
Ramp
Inenten
COKS
VAN EYSDEN
Fatale film
kMSWAARDE-
Itrictbestuurder Hd
fegting van de ind
riebond FNV heeft i
srdagavond het stril
ylan van zijn ei
/akbond om te kor
yt een betere bels
zenbehartiging en
stere positie voor
inima volledig
jrond in geboord.
Weekbladpers komt met vrouwengw
T48
Door Mick Salet
De directeur van de gevan
genis in Breda, J. Rom
mers, weet dat het heel on
gebruikelijk is dat hij zo'n
politiek plofbare uitspraak
doet. Maar hij vindt dat het
moet.
Voor zijn gewetea Voor zijn
rechtsgevoel. Omdat hij het on
menselijk en onrechtvaardig
vindt de Twee van Breda seniel
in hun cel te laten sterven.
Wat moeten we met deze
langstzittende oorlogsmisdadi
gers ter wereld? De discussie
zit al jaren moervast.
Aan de ene kant staan de
mensen die vinden dat het
vasthouden van de twee oor
logsmisdadigers, méér dan
veertig jaar na de oorlog, on
menselijk is én in strijd met de
geest van de wet. Want in het
Nederlandse strafrecht is een
levenslange gevangenisstraf
niet letterlijk een leven lang,
maar maximaal twintig jaar.
Aan de andere kant staan de
mensen die vinden dat het vrij
laten onmenselijk zou zijn voor
de slachtoffers van de nazi's.
Zolang er oorlogsslachtoffers
zijn die in psychische proble
men kunnen komen door vrij
lating, moeten deze twee sym
bolen van de nazi-terreur maar
blijven zitten.
Een tussenweg? Die lijkt niet
te bestaan.
Dat de Twee van Breda oor
logsmisdadigers zijn die méér
dan maximale straf verdien
den, daar is bijna iedereen het
over eens.
Franz Fischer (86) was als
leider van het Judenreferat
van de Sicherheitspolizei ver
antwoordelijk voor de deporta
tie van zeker dertienduizend
joden.
Ferdinand Hugo Aus der
Fünten (78) was, als SS-Haupt-
sturmführer, betrokken bij
razzia's en de deportatie van
joden.
Na de oorlog werden de twee
overtuigde nazi's ter dood ver
oordeeld. Maar in het verge
vingsgezinde begin van de ja
ren vijftig, werd de doodstraf
omgezet in levenslange gevan
genisstraf.
In 1972 stelde de minister van
Justitie, mr. Dries van Agt,
voor om de Drie van Breda
(Kotalla leefde toen nog) gratie
te verlenen. In een storm van
emotioneel verzet haalde hij
bakzeil. De oorlogsmisdadigers
zouden pas voor gratiëring in
aanmerking komen als ze 'in
het zicht van de dood' zouden
staan.
Sindsdien is Kotalla in ge
vangenschap overleden, heb
ben de resterende Twee van
Breda schriftelijk hun spijt be
tuigd, is de stroom Duitse gra
tieverzoeken niet gestopt en
hebben enkele gerenommeerde
mensen uit het verzet laten we
ten geen overwegend bezwaar
meer te hebben tegen vrijla
ting. In politiek Den Haag ver-
De directeur van de gevangenis in Breda, J. Rommers, weet dat het heel ongebruikelijk is dat hij zo'n politiek plofbare
uitspraak doet. Maar hij vindt dat het moet. Voor zijn geweten. Voor zijn rechtsgevoel. Omdat hij het onmenselijk en on
rechtvaardig vindt de Twee van Breda seniel in hun cel te laten sterven. - foto de stem dick de boer
anderde dat echter niets aan
deze gevoelige zaak.
Waarom mengt gevangenis
directeur Rommers zich nu
in de vastgelopen discussie?
„Omdat er veranderingen
optreden. Fischer en Aus der
Fünten zijn ouder geworden
Ze beginnen, net als andere
mensen van die leeftijd, ouder-
domsverschijnselen te verto
nen. Ze zijn nu in de fase dat
het einde van het leven nadert
Voor een gevangenisdirecteur
is dat zeker een nieuw gegeven.
Dit kennen we in Nederland
niet. Het wordt voor ons steeds
moeilijker om ze goed te ver
zorgen. We zijn een gevangenis.
Geen bejaardentehuis".
„Maar zou het voor de poli
tiek ook niet een nieuw gege
ven moeten zijn? Van Agt heeft
destijds gezegd dat er in het
zicht van de dood sprake van
gratiëring zou zijn. Ja, dan ga
ik me afvragen wat dat is: 'met
het zicht op de dood'. Dat is
nooit nader omschreven. Ik
vind het tijd worden dat die
terminologie een vertaling
krijgt".
„Wil het zeggen dat ze hier
moeten blijven liggen tot we ze
met een ambulance de grens
over moeten zetten? Dan heb ik
grote morele bezwaren. Dat
zou ik een afgang vinden. Of is
er al eerder sprake van zicht op
de dood? Er is natuurlijk geen
medicus die kan zeggen hoe
lang het nog gaat duren. Dat
kan ik ook niet. Maar ik weet
wel dat ze zich in de eindfase
van hun leven bevinden".
Hoe is hun gezondheid dan?
„Nu moet ik voorzichtig zijn.
Een gevangenisdirecteur geeft
geen inlichtingen over gedeti
neerden. Maar ik denk dat zij
er geen problemen mee hebben
als ik zeg dat ze zich steeds
moeizamer bewegen, dat er
steeds meer dingen zijn die ze
nu niet meer kunnen doen en
dat het geheugen van Aus der
Fünten hem steeds vaker in de
steek laat".
„Ja, dat is een normaal pro
ces van ouderdom. Het is ook
niet zo dat ik verwacht dat ze
daaraan ten onder gaan. Ik zeg
wel dat we maatregelen moe
ten treffen voor een adequate
bejaardenverzorging. We zijn
hier niet voor toegerust. De be
wakers zijn er ook niet voor
opgeleid. Eigenlijk kan dit niet
in een gevangenis."
Als het alleen een probleem
van verzorging is, kunnen de
twee dan niet worden over
geplaatst naar een plek die
beter geschikt is voor hoog
bejaarde gevangenen?
„Theoretisch misschien wel.
Maar ze zijn bijna niet over-
plaatsbaar. Ze zouden het ook
verschrikkelijk vinden om
naar een andere lokatie te
moeten. Ze zijn hier gewend. Ze
kennen hier de mensen. Ik zou
ook niet weten waar je ze an
ders naar toe zou moeten bren
gen. Want het moet wel een ge
vangenis zijn. Nee, mijn advies
is niet te overwegen ze over te
plaatsen."
Is hun situatie zo slecht dat
een arts zou zeggen dat het
einde medisch gezien in
zicht is?
„Dat is op dit moment nog
niet aan de orde. Ik kan niet
namens de huisarts praten,
maar het is mij niet bekend dat
er sprake is van een ziekte in
terminale periode. Maar het is
ook geen medische zaak. Ieder
een, iedere leek, kan zien dat
deze mensen in de eindfase van
hun leven zijn. Dat is een
kwestie van ouderdom. Hun
geestelijke weerbaarheid loopt
ook terug. Ze worden erg
zwaarmoedig. Ze komen steeds
minder hun cel uit. Ze gaan
steeds minder naar buiten".
„Vroeger hielden ze zich nog
aan een strak dagprogramma.
Altijd zo en zo laat op. Altijd zo
en zo laat naar bed. Dat moet
ook wel als je zo lang in een ge
vangenis moet leven Maar nu
doen ze dat niet meer zo strikt.
Ze lijken moedeloos geworden.
Tot voor kort hebben ze altijd
ergens de hoop gehad dat ze
ooit nog eens gratie zouden
krijgen. Ze probeerden zich
daar ook iets bij voor te stellen
Misschien met Kerst. Misschien
volgend jaar. Hoe ze aan zo'n
idee kwamen dat weet ik niet
Ik denk dat je dat alleen maar
kunt verklaren uit de weten
schap dat mensen zonder hoop
niet kunnen leven. Maar tegen
woordig hoor ik ze er niet meer
over".
Stel dat ze nu 'met het zicht
op de dood' worden vrijgela
ten, dan bestaat de kans dat
ze nog vijfjaar leven?
„Dat kan".
Is dat misschien niet peni
bel? Toen Willy Lages, een
andere oorlogsmisdadiger, in
de jaren zestig naar huis
werd gestuurd omdat de me
dici dachten dat hij snel zou
sterven, bleef hij nog een
paar jaar in leven.
„Dat was een ander geval.
Het gaat hier niet om een me
dische verwachting dat ze
spoedig dood zullen gaan. Het
gaat hier om mensen die van
wege hun hoge leeftijd in het
zicht van de dood staan. Mis
schien leven ze nog een paar
jaartjes. Maar dat is toch niet
opportuun. Maakt het uit hoe
lang ze straks nog leven? Het
gaat toch om de kwaliteit van
dat leven. Deze kwestbare oude
mannen zullen, zeker na zo'n
lange gevangenschap, toch niet
meer in de maatschappij kun
nen functioneren. Ik denk dat
als je ze naar huis stuurt, je
daarna nooit meer wat van ze
hoort."
Acht hij het mogelijk dat Fi
scher en Aus der Fünten, als
ze eenmaal terug in Duits
land zijn, voor schokkende
publiciteit kunnen zorgen,
bijvoorbeeld door neo-nazis-
tische uitspraken te doen?
„Naar mijn mening is dat
volledig uitgesloten. Zelfs nu
worstelen ze nog met hun ver
leden. Ik ben er persoonlijk van
overtuigd dat hun participatie
in dat demonische systeem hen
echt parten speelt".
In hoeverre speelt het een rol
dat hij de twee persoonlijk
kent?
„Het gaat me niet om deze
mensen persoonlijk. Het gaat
me er om dat je het uitzicht op
vrijlating niet zo volledig in de
lucht kunt laten hangen. W. L.
Brugsma heeft dat heel tref
fend gezegd: het is niet hu
maan om mensen op te sluiten
tot de dood er op volgt. Het is
ook een interpretatie van het
recht die we in Nederland ver
der niet kennen. Heel wat
rechtsdeskundigen hebben het
hier moeilijk mee. Ik ben het
daar geheel mee eens. We kun
nen ons dit in onze rechtsorde
niet veroorloven".
Heeft hij overwogen wat hij
met zijn pleidooi kan aan
richten bij oorlogsslachtof
fers?
„Jajk weet heel goed hoe de
emoties liggen. Ik ben 59 en heb
de oorlog dus ook meegemaakt.
Ik weet wat het is om bezet te
zijn. Maar ik wil hier niet iets
emotioneels van maken. Ik wil
het feitelijk houden. Ik zie hier
iets gebeuren dat in de Neder
landse rechtstoepassing niet
zou mogen kunnen".
„Ik weet dat het heel moei
lijk is voor de slachtoffers.
Maar is het niet de consequen
tie van ons strafrecht? Ook
voor de slachtoffers van een
verkrachter is het vaak moei
lijk te verwerken, dat de dader
na een tijd weer wordt vrijge
laten. Maar zo werkt ons straf
recht nu eenmaal. Fischer en
Aus der Fünten hadden de
doodstraf verdiend. Die is toen
omgezet in levenslang. En in
dat gratiebesluit lag opgesloten
dat ze eens vrij zouden komen.
Die consequentie moeten we
aanvaarden. Ik kan me voor
stellen dat er mensen zijn die er
wakker van zullen liggen Voor
die mensen zal extra gezorgd
moeten worden. Maar er zijn
ook mensen die er problemen
mee hebben dat de Twee van
Breda nog vast zitten. Die zich
afvragen of dit nu de rechts
staat is waarvoor zij in het ver
zet gestreden hebben".
Zou het niet wat makkelij
ker zijn als hij het woordje
gratie zou laten vallen?
„Veel mensen hebben grote
moeite met dat woord gratie.
Het is een gewoon rechtsmid
del, maar in de volksmond
heeft het toch de suggestie dat
je iemand daarmee de straf zou
kwijtschelden en de misdaden
zou vergeven. Dat is niet zo.
Maar als men dat gevoel heeft
bij het woordje gratie, dan nóé-
men we het toch geen gratie.
Dan sturen we ze gewoon weg.
Dan zeggen we dat we ze hier
niet meer willen hebben Dan
noemen we het geen gratie,
maar een technische strafon
derbreking. Hun straf loopt
door, maar ze mogen naar huis.
Om bij hun vrouw te sterven"
Van onze
medische medewerker
SLECHT nieuws uit Rot
terdam. Tussen 2 novem
ber 1987 en 21 januari 1988
zijn 177 vrouwen bij een
reageerbuisbevruchting
besmet geraakt met het
hepatitis-B-virus. Bij ne
gentien van hen zijn de
symptomen ook geconsta
teerd.
Het commentaar van Dijkzigt
is tot nu toe zuinig: de kweek-
vloeistof voor de bevruchte
eicelletjes zou met het virus
besmet zijn geraakt, en ver
der is de zaak nog „in onder
zoek". Besmetting met hepati-
tis-B is alleen mogelijk als
besmette stof rechtstreeks in
de bloedbaan komt.
Vandaar dat het virus bijna
uitsluitend circuleert in be
paalde risicogroepen: spuiters
(vuile naalden), homosexue-
len die anaal contact plegen,
iedereen die beroepsmatig
vaak met bloed en lichaams
vloeistoffen omgaat zoals
dokters, verpleegkundigen en
laboranten. Ook kunnen
vrouwen de ziekte overdragen
aan hun ongeboren kind, om
dat het virus, zoals ook nu is
gebleken, de placenta-bar
rière kan doorkruisen.
kens op steriliteit worden ge
controleerd, dus ook op de
aanwezigheid van het hepati
tis-B-virus. En verder. Het is
gebruikelijk om dergelijke
vloeistoffen telkens opnieuw
aan te maken. Dat in Rotter
dam maandenlang hetzelfde
spul is gebruikt vind ik erg
vreemd Daardoor heeft de
besmetting zo'n omvang kun
nen aannemen".
Voor bloedbanken was het
hepatitis-B-virus lange tijd
een ramp. Een besmette dona
tie kon hectoliters bloed tege
lijk besmetten. Vandaar dat
het Rode Kruis al jaren lang
donors op hepatitis-B contro
leert, en, in dit geval belang
rijk, hun bloed in uiterst
kleine hoeveelheden (batches)
tegelijk verwerkt. Een des
kundige van het Radboudzie-
kenhuis, die vanwege het
'voorlopige' van zijn commen
taar anoniem wil blijven: „Er
zijn twee dingen die mij ver
bazen. Normaal is dat derge
lijke kweekvloeistoffen tel-
Hepatitis-B is, anders dan
zijn onschuldige broertje he-
patitis-A, een ernstige ziekte.
Zes tot zeven weken na de be
smetting kondigen slechte
eetlust, tegenzin in vet voed
sel, vermoeidheid en misse
lijkheid een ontsteking van de
levercellen aan. Doordat de
galkleurstof door de opgebla
zen en ontstoken cellen niet
meer normaal naar de darm
kan afvloeien verdwijnt de
overmaat in het bloed. Ge
volg: de ontlasting raakt ont
kleurd, huid en oogwit wor
den geel en de urine ziet er uit
als oud bruin bier. Meestal
gaat de ziekte vanzelf over,
maar in enkele gevallen
wordt hepatitis chronisch en
kan de lever dodelijk ver
bindweefselen. Een paar jaar
geleden is ook gebleken dat je
na het doormaken van de
ziekte een veel grotere kans
hebt op het krijgen van pri
mair levercelcarcinoom. Wat
heeft dat voor consequenties
voor de 177 vrouwen van
Dijkzigt? Als de zwanger
schap al doorgaat, dan is de
kans groot dat ook hun kind
met het virus is besmet.
Inenten helpt niet meer, om
dat het virus zich onbereik
baar voor het vaccin in de cel
len heeft verschanst. Wat wel
enigszins kan helpen zijn an
tistoffen die bereid zijn uit het
bloed van hepatitis-B-patiën-
ten. Dijkzigt meldde dat alle
vrouwen al met dit 'immu-
noglobuline' zijn ingeënt.
Maar hoe effectief dat is moet
de tijd nog leren want de in
cubatietijd van hepatitis-B,
dus de tijd tussen besmetting
en uitbreken van de ziekte,
bedraagt 00 tot 240 dagen.
AMSTERDAM (ANP) - Molens moeten een „algemeen
geliefd cultuurgoed" worden. De vereniging 'De Holland-
sche Molen' wil daar meer dan voorheen het accent op
leggen. Dat bleek zaterdag in Amsterdam uit de jaarrede
van voorzitter R. van de Waal.
De Hollandsche Molen bestaat
65 jaar en wil het jubileumjaar
1988 onder het motto „alleen de
wind kost niets" gebruiken om
het molenbehoud onder de aan
dacht van een zo breed moge
lijk publiek te brengen.
Dat moet ook wel, waar
schuwde Van de Waal, want de
overheid heeft steeds minder
geld beschikbaar voor molens
en andere monumenten. Mole
naars en de eigenaren van mo
lens (onder wie veel lokale mo
lenverenigingen) zullen dan
ook veel meer zelf moeten doen,
aldus de voorzitter.
De vereniging tot behoud
van molens in Nederland, zoals
De Hollandsche Molen voluit
heet, kijkt tevreden terug. In
1923 opgericht door een kleine
groep pioniers, telt de organi
satie nu 7.000 leden.
Van de Waal: „Het achter
hoedegevecht tegen de sloop en
afbraak van de molens ligt nu
achter ons: molens zijn erkende
monumenten en de neergang
van ons nationale molenbe
stand is tot staan ge
bracht".Nederland telde eind
vorig jaar 975 wind- en 77 wa
termolens, tien molens meer
dan in 1986.
Van de Waal hekelde het
monumentenbeleid, dat tegen
woordig is gedelegeerd aan de
gemeenten. „Het verdelen van
de toch al schaarse middelen
over alle gemeenten betekent
in feite niets anders dan het
verdelen van armoede".
Een gemeente met bijvoor
beeld 40 monumenten ontvangt
gemiddeld per jaar één ton
rijkssubsidie, terwijl een mo
lenrestauratie al gauw een en
kele tonnen kost. Is het dan
verwonderlijk, aldus Van de
Waal, dat de gezichtsbepalende
kerk in het centrum prioriteit
krijgt boven de molen in de
polder?
Mijn vrouw wil van
de week met mij
naar die film Fa-
tal Attraction. Ga met Ellie,
zeg ik, of gezellig samen met
Loes. Maar nee, ze blijft zeu
ren, wil per se met mij.
Waarom toch Ik hoef niet zo
nodig."
Heel veel meer mannen hoef
den kennelijk niet zo nodig
naar Fatal Attraction. Toen ik
met mijn man (nooit beseft dat
ie zo'n buitenbeentje is) de hal
van de bioscoop binnenkwam,
was het een getètter en gelach.
Vrouwen allemaal, op een en
kel verdwaald stel na zoals wij,
alleen maar vrouwen, van jong
tot oud. Alsof ze met bussen
vol waren aangevoerd, zoals bij
huishoudelijke evenementen.
Groepjes vriendinnen kenne
lijk, moeders met dochters,
buurvrouwen - allemaal samen
naar die 'angstaanjagende fim
die shockeert'. En de mannen
zaten thuis.
Zo'n verschijnsel wil je dan
verklaren. De lange rijen jeugd
bij Dirty Dancing, dat is te vol
gen. Zelfs dat ze bij het uitgaan
van de eerste voorstelling langs
de kassa met een nieuw kaartje
terug de zaal inlopen voor een
tweede portie romantisch ge
not. Maar dit Bij een 'sensa
tionele en opwindende thril
ler?' Hoeveel van die hart-in-
de-keel kloppende verhalen
glijden niet dag na dag over het
televisiescherm. En dan zitten
toch heel wat mannen en vrou
wen daar achter een pilsje en
borrelnootje gezellig samen van
te smullen.
We kwamen er niet uit. On
der de reclameboodschappen
door zaten we er nog tegen elk
aar over te fluisteren. Ik: „Mis
schien zijn mannen bang dat
het sentimentele draak zal zin,
zo van alles komt weer goed,
snikken en snotteren, vergeven
en vergeten. Zoiets." Maar hij,
opeens: „Ik wéét 't, vanavond
is voetbal op teevee, dit is 't
natuurlijk." Dat laatste was het
niet. Bij navraag bleken de
mannen thuis gewoon niet
geïnteresseerd genoeg. Voetbal
was bijzaak, als ze beslist naar
de bioscoop hadden gewild,
was er wel een ander avondje J
vinden geweest om samen i
gaan „Ach nee, dit is niks voo
'm, hij houdt niet van zoj|
film." Zo'n film Dat is de g
schiedenis van een knus geziJ
netje, waarvan de man
weekendje met een and:
vrouw doorbrengt. En mai
blijken daar niet nieuwsgier
naar.
Parade P<
Autoleasii
Leasing C
4903 REC
!FN'
In de pauze vraagt een keil
nisje aan mijn metgezel,
zich nog steeds over dat vro
wenoverschot loopt te verb
zen: „Waarom ben jij
eigenlijk?" In zo'n uitzondtj
ringspositie moet je jezelf
tuurlijk staande houden: „ocrj
ik wil wel eens zien wat ik
gemist." Kon ie makkelijk
gen, toen was het nog leuk,
dame in kwestie was inderda
- zoals beloofd - dynamised
Nou en of, zelfs de meest hanf
dragende vrouw in de zaal ko
vast wel enig begrip opbrengt
voor de aardige hardwerkend
huisvader, die dat een built
buiten zichzelf om overkwam.
Ja, zo heet dat altijd, zegt i
maar ondertussen gebeurt
toch. Maar die Dan in de fib
die kreeg het dubbel en dwi
op z'n boterham. En die
mij grapte na afloop van
bloedstollende film niet
over zien wat hij miste, praait
alleen maar technisch over
het eind nóg enger had ki
zijn.
Bij het naar buiten
hoorde ik achter mij ier
verzuchten: „Oei, oei, je
toch nooit meer een slipg
durven maken." Dit was
iet plan, vorige week d
ollega voedingsbond)
ALS U The Star van 3-2-'88
had gekocht, wat had U dan
gedacht te vernemen door
het lezen van het artikel
onder de krantekop: Anne
Aids Row
Moeilijke vraag omdat je
met dat drie-letter woordje
ook drie kanten uitkunt.
Als U 'row' zó uitspreekt
dat het rijmt op 'know' dan
kunt U vandaar uit weer te
kanten op. U mag het - zó
uitgesproken - zien als het
engels voor rij(tje). Zo is
bijvoorbeeld, een rij hui
zen: a row of houses. Het
boek van John Steinbeck
over de verlopen straat
Cannery Row heet zo om
dat daar ooit een rij fabrie
ken stond waar sardientjes
werden ingeblikt (to can).
We eat what we can and
what we can't eat, we can.
Datzelfde woordje 'row'
uitgesproken als rijmend
op know of snow kan ook
het Engelse woord zijn voor
een roeitocht of wedstrijd.
Zullen we een eindje gaan
roeien Shall we go far a
row en Giel vragen z'n boot
naar de kant te roeien
Michael row your boat as
hore.
Het franse werkwoord
'aider' is helpen of steunen.
Het engelse werkwoord 'to
aid' evenzo. Anne aids row
zou dus kunnen gaan over
de steun door Anneke ver
leend aan de roeiwedstrijd.
Het kan evenwel over heel
wat anders gaan omdat je
row ook mag uitspreken als
rijmwoord van 'how'. How
now brown cow You bow
to the sow for the frown on
its brow? Als U row die
klank geeft denkt de en-
gelsman dat U het heeft
over heibel, herrie of ruzie,
en dat was wat de krante
kop bedoelde. Die kóp stond
boven een artikel over
H.K.H. Princes Anne die
betrokken was geraakt in
een rel aangericht door ho
mofielen verontwaardigd
over een warrig maar deni
grerende uitspraak van j
H.K.H. over hun seksuele
geaardheid. Het bouelvard-
blad STAR bracht onder
die kop een verslag over
een Aids rel veroorzaakt
door koninklijke maar be
treurenswaardige loslip- i
pigheid. „Enraged poofters j
last night tried to involve i
Princess Anne in an Aids
row", lichtte het blad toe, j
geheel in de stijl van de
rioolpers Londens homofie
len aanduidend als 'poof
ters', zoals het ook joviaalI
spreekt van niggers, Yids
en cripples als het verwijst i
naar donkerhuidige, joodse
of invalide Londenaars. Als
lezers daar de grap niet van
inzien dan is dat hun schuld
en niet van de STAR die
nou eenmaal niet boven
Londen is blijven stille
staan.
LAPSUS LINGUAE
Misschien niet de leukste
drukfout van het jaar 1
dat nog grotendeels vóór I
ons ligt maar toch heeft De j
Stem een serieuze gooi ge
daan naar de meest ge
slaagde drukfout van het
jaar met die RUMWINDEN
waartegen de krant
waarschuwde in haar J
weerbericht van 9-2-'8f
Wat stelt U zich voor bi
rumwinden Niet hetzelfde
als ik, hoop ik. The Listener jj
van 4-2-'88 was niet half zo
leuk met de vraag op paf-
20 of wij er bij hadden stil
gestaan dat Beethoven
vandaag de 160ste verjaar- Van onze verslaggever
dag van zijn sterfdag had
kunnen vieren als hij nog
had geleefd (Do you knov.'
that if Beethoven were
alive today, he'd be celebra
ting the 160the anniversary
of his death
Van onze verslaggever
TERNEUZEN - Vrou|
gezondheidscentrum 1
lijne in Terneuzen
dat vrouwen in toen
mate worden lastig gl
len. Thuis, maar ooi
straat lopen ze ge
slachtoffer te worden
ongewenste handtast
heden en seksueel gej|
Conrete cijfers zijn
lijk te geven omdat
wen, zeker als ze door
eigen partner worden
handeld, er niet me
koop lopen.
Katelijne peilde zaterdag
tend in sportschool Delt
lippens in Terneuzen d|
langstelling voor een
zelfverdediging voor
wen. De opkomst, 55 vrol
en een man, leverde vooq
Smit van Katelijne twe
wijzen. Ja, vrouwen hebtJ
maken met geweld Ja,
behoefte er zelf wat teg<-
kunnen doen. Sportsc"
houder Staf de Moor en
dochter Maud lieten de
wen proeven waartoe
twaalf weken zelf in
zijn, maar vooral wat
niet van moeten verwachf
Wie denkt na die kor
riode een agressieve vent
twee meter met een
korte stoten te kunnen
ren, moet thuisblijven,
je kunt wel leren niet in
niek te raken als er iemai
je afkomt. En je kunt ooi
andere houding aanl
waardoor de 'vijand' zichj
schien een moment beden
aarzelt voordat hij
Het zijn die momenten
mee de cursisten hun voo]
kunnen doen.
„Het beste is natuurlijk
wegrent", doceert St
Moor, „maar er zijn sit
waarin dat niet meer
Dan moet je klaar staan c
te verdedigen. Iedereen
een dreigende houding aa
men. Iedereen kan s)
iedereen kan schoppen.
we gaan eerst laten zien
er niet in zit voor iullie".
Staf zet een aantal lx
gende situaties in scene i
AMSTERDAM(ANP) - Uitgeverij de Weekbladpers brer
in augustus de gids 'de Lobbyiste' op de markt in de rel
Amsterdam en het Gooi. Hierin staan deskundige vrouw
vermeld met naam, adres en een omschrijving van h
deskundigheid of functie.
De redactie van het blad hoopt vrouwen bereikbaarder te mak
voor elkaar en voor werkgevers die een bepaalde functie of tt
door een vrouw vervuld willen zien. A. Dinjens van de Weekbla
pers maakte dit dinsdag bekend.
De eerste oplage van de gids zal zo'n 10.000 exemplaren be®
gen en zal iedere twee jaar worden vernieuwd. De redactie'
uiteindelijk komen tot een regioverdeling van 20 districtenin
derland waar de gids op lokaal niveau zal verschijnen.
MS WAARDE- Tien
ond gehuldigd tijdens
striebond FNV afdelin
•ehjk het startsignaal1
vergadering.
JOHN O'MIU 'SddlTton^.^
Voor de dames van de ju
missen waren er bloerr
(ADVERTENTIE)
Sedipl. orthopedisch
schoentechnicus
gespecialiseerd in
an
ortho
schoene
semor ortho
schoent
steunzolen
inlays voor al
sport- e
trimschoem
J GE!
tedere donderden
SPREEKUUR
'olgens afspraak
tel. 076-148168
i
Pingsedijk 60, Breda
Zwanon-mt 21, Hulst (Z.V