JORDANIË VERHARDT STANDPUNT TEN GUNSTE VAN PLO EG wil vredesproces M-Amerika steunen EG-boter voor 17 miljoen werklozen Indiase begroting afgestemd op arme boeren RI EE UIT HULPBEDRAG WAARSCHIJNLUK NIET VERHOOGD BUITENLAND AMSTERD; DE STEM BUITENLAND DINSDAG 1 MAART 1988 JERUZALEM - Een hoge functionaris in het ge zelschap van de Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken George Shultz heeft gezegd dat er niet aan valt te ontkomen dat sterke krachten van buitenaf een regeling aan de leiders van het Midden-Oosten opleggen als ze zelf niet in staat zijn vrede te sluiten. GANDHI'S CONGRESPARTIJ POOGT STEMMEN TE WINNEN NIEUWSOVERZICHT Aquino: Marcos mogelijk terug Doodstraf Bokassa omgezet in levenslang Iraakse luchtmacht bombardeert Teheran Doden bij zware explosie in N-Ierland Spoedberaad over crisis op cacaomarkt Algemene staking Panama mislukt DE STEM F1NANCI CSM neemt in Italiaanse onderneming meerderheid De Benedetti heeft bijna meerderheid in Generale Beurs niet onvriendelijk T21 HAMBURG (ANP) - De twaalf landen van de Euro pese Gemeenschap zijn in beginsel bereid een bijdrage te leveren aan het actieplan van circa drie miljard gul den dat de vijf landen van Midden-Amerika hebben voorgesteld als economische aanvulling op het vredes plan Esquipulas II. Maar in de afzonderlijke eco nomische verklaring die van daag in Hamburg zal worden gepubliceerd, wordt geen be drag genoemd voor de Euro pese bijdrage. Andere toezeg gingen voor hulp en samen werking' worden evenmin in cijfers uitgedrukt. Ministers van Buitenlandse Zaken van de Twaalf, van de Midden-Amerikaanse staten Costa Rica, Nicaragua, El Sal vador, Guatemala en Hondu ras, en van de Contadora-sta- ten Mexico, Colombia en Vene zuela, gaan ook vandaag in Hamburg na, hoe West-Europa kan bijdragen aan vrede in Midden-Amerika en aan de economische ontwikkeling. De EG heeft vorig jaar hulp ver strekt voor een kleine 180 mil joen gulden, humanitaire en noodhulp inbegrepen. Het is niet waarschijnlijk dat de hulp voor dit jaar aanzienlijk zal worden vergroot. Het Midden-Amerikaanse actieplan omvat een noodplan dat gaat over voedselhulp, de vorming van een fonds voor economisch herstel van Mid den-Amerika, energievoorzie ning, de buitenlandse schuld en het vluchtelingenvraagstuk. Het andere deel heeft betrek king op economische ontwikke ling op langere termijn, het be vorderen van export en handel tussen de Midden-Ameri kaanse staten onderling, de ontwikkeling van landbouw, industrie, bosbouw, visserij, toerisme, de infrastructuur, so ciale ontwikkeling, wetenschap en technologie en de integratie van grensstreken. De Europese Gemeenschap zal zich dinsdag wel bereid verklaren om voedselhulp te verstrekken, in het bijzonder aan de Midden-Amerikaanse staten die door langdurige droogte in moeilijkheden zijn geraakt. Hulp voor vrijwillige repatriëring van vluchtelingen, of voor het opbouwen van een bestaan elders, zal worden ver groot. De EG-landen en de Midden- Amerikaanse staten zijn het er over eens dat een nauw ver band bestaat tussen de econo mische en sociale ontwikkeling en vrede en politieke stabiliteit. Sinds 1 maart van het vorig jaar is een samenwerkingsak koord van kracht, dat echter niet veel meer is dan een kader en dat nog nader moet worden ingevuld. Teneinde de afhankelijkheid te verminderen van produk- tenexport die kenmerkend voor de Midden-Amerikaanse lan den is, zal de EG nagaan of de toegang tot de gemeenschappe lijke markt kan worden verbe- De Westduitse minister Genscher opent de San José IV conferentie van Middenamerikaanse en EG-staten. - fotoap terd. Ook zal zij onderzoeken of rein van de invoerrechten die de tegemoetkomingen kunnen de EG-ontwikkelingslanden worden verbeterd op het ter- toestaan. Shultz' vredesreis mislukt Tot die pessimistische conclusie is de Amerikaanse func tionaris gekomen wegens de problemen waarop Shultz tijdens zijn pendeldiplomatie in Jeruzalem en Arabische hoofdsteden is gestuit. Israels premier Shamir ver klaarde gisteren dat zijn stand punten als gevolg van zijn ge sprekken met Shultz ongewij zigd zijn gebleven. In Amman kreeg Shultz gis teren te horen dat de Jordaanse regering haar positie onder in vloed van de Palestijnse op stand in de bezette gebieden heeft verhard en niet langer met een gemeenschappelijke Jordaans-Palestijnse delegatie aan vredesonderhandelingen wenst deel te nemen maar met een afzonderlijke delegatie naast een zelfstandige Pales tijnse vertegenwoordiging, waarvan de leden door de PLO dienen te worden aangewezen. Tijdens de gisteravond afge sloten fase van zijn vredesmis sie in het Midden-Oosten is Shultz er niet in geslaagd een Palestijnse delegatie te ont moeten. Alleen minister van Buitenlandse Zaken Peres noemde het 'tamelijk bemoedi gend' wat Shultz tot nu toe heeft bereikt. Volgens Peres is de tijd ge komen om antwoorden te zoe ken omdat de vragen al duide lijk zijn. In Jeruzalem zei Shultz dat zijn voorstellen een geheel vormen dat niet deel baar is. Op grond van zijn ge sprek met koning Husayn van Jordanië zou Shultz vandaag in Londen besluiten of het zin heeft donderdag naar het Mid den-Oosten terug te keren om zijn vredesvoorstellen nog maals persoonlijk aan de man te brengen. In overleg met naaste mede werkers van Shamir heeft de Likud een wetsontwerp inge diend om de uiterlijk november te houden Knesseth-verkiezin- gen tot 26 juli te vervroegen. Als de Verenigde Staten daad werkelijk druk zouden uitoefe nen door bijvoorbeeld Israëli sche deelname aan een inter nationale vredesconferentie te eisen, zal de Likud met deze tactische zet de start van het vredesproces kunnen torpede ren. Als reactie op die parle mentaire stap van de Likud heeft de Arbeiderspartij beslo ten eveneens een wetsvoorstel in te dienen om de verkiezin gen op 10 mei te houden. De premier van Israël, Sha mir, sluit niet uit dat journalis ten in de toekomst geen toe stemming meer zullen krijgen de bezette gebieden te betre den. Shamir, wiens medestan ders in het rechtse Likud-blok al geruime tijd aandringen op het weren van de pers, zei maandag: „Het Israëlische le ger moet de zaak bekijken, de fensie moet erbij betrokken worden, en mocht daaruit blij- In Israël gaan steeds meer stemmen op om de pers uit de bezette gebieden te weren, na de geruchtmakende zaak over de bottenbrekendemilitairen die betrapt werden door een CBS-filmploeg. - fotoap ken dat dit (het weren van journalisten) de schade zou kunnen beperken, dan sluit ik het niet uit". Minister van Arbeid en So ciale Zaken, Moshe Katzav, zei dat het afsluiten van de bezette gebieden voor de pers uiteinde lijk zal leiden tot een terugkeer van rust en orde. „Dit is geen gevecht tegen het Israëlische leger, dit is een gevecht om de gunst van de internationale publieke opinie. De Arabieren in Judea en Samaria begrijpen dit zeer goed", aldus Katzav. „Er hoeft ergens maar een ca meraman te verschijnen of er wordt een organisatie op poten gezet om onlusten in gang te zetten". Bij onlusten op de westelijke Jordaanoever werd gisteren weer een Palestijn door Israëli sche militairen doodgeschoten terwijl een Palestijn aan zijn vorige week opgelopen ver wondingen is bezweken. De vier Israëlische militairen die vorige week in Nabloes twee Palestijnen met stenen beurs hadden geslagen zijn gisteren vrijgelaten en naar hun een heid in de bezette gebieden te ruggekeerd. Een joodse kolo nist die ervan wordt verdacht het afgelopen weekeinde twee Palestijnen te hebben doodge schoten nadat zijn auto met stenen was bekogeld werd door een rechter in Jeruzalem op vrije voeten gesteld aangezien hij uit 'zelfverdediging' zou hebben gehandeld. Honderd kolonisten uit joodse nederzettingen op de westelijke Jordaanoever heb ben gisteren met hun auto's het verkeer op belangrijke wegen in Tel Aviv gestremd. Met hun actie wilden de kolonisten de regering oproepen zich niet on der druk van de Palestijnse stenensalvo's over te geven en niet uit de westelijke Jordaan oever terug te trekken. Het ex treem nationalistische 'Blok der getrouwen' heeft in Pales tijnse dorpen op de westelijke Jordaanoever en in de Gaza- strook een in het Hebreeuws en Arabisch gesteld pamflet ver spreid waarin de Palestijnen worden gemaand de onlusten te staken. BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie overweegt overtollige boter uit de EG-voorra- den uit te delen onder de zeventien miljoen werk lozen in de EG, zo is maandag in Commissie kringen gezegd. Volgens de plannen zou er 60.000 ton boter kunnen wor den verdeeld. Dat zijn precies vijftien pakjes per werkloze. „Je kunt twijfels hebben over deze vorm van bede ling, maar als we de boter goedkoop aan de Sovjetunie verkopen komt er ook com mentaar," aldus een zegs man. De kosten van de ope ratie bedragen naar schat ting 420 miljoen gulden, 1,75 gulden per pakje. Daar staat tegenover dat de EG geen opslagkosten meer hoeft te betalen. Het is nog niet uitge maakt hoe de boter over de lidstaten wordt verdeeld en vervolgens bij de werklo zen terechtkomt De gang bare consumptie in een land zal een van de criteria zijn. Nederland valt dan grotendeels buiten de prij zen. Er wordt in ons land weinig echte boter ge bruikt. De EG heeft op het ogen blik ongeveer 700.000 ton boter in voorraad. Vorig jaar is bijna 7,5 miljard gulden uitgetrokken om de boterberg, van toen nog 1,3 miljoen ton, voor het eind van dit jaar te bedwingen. Vorig jaar is een half mil joen ton goedkoop geëxpor teerd. In 1987 en 1988 samen zou nog nog eens 400.000 ton worden bijgemengd in vee voer, terwijl 130.000 ton als goedkope braadboter op de markt zou komen. NEW DELHI (RTR) - De re gering van India heeft gis teren voor het op 1 april be ginnende financiële jaar 1988/89 een begroting ge presenteerd die vooral tege moet komt aan de noden van de plattelandsbevol king. Er komen maatregelen om de ernstige gevolgen van de droogte te bestrijden en zo de steun van de Indiase boeren voor de regerende Congrespar tij te winnen bij de algemene verkiezingen van volgend jaar. De rente op landbouwkredieten en de prijzen van kunstmest gaan omlaag. Verder zullen de accijnzen op pesticiden en mo derne landbouwmachines wor den afgeschaft, zo kondigde minister van Financiën Na- rayan Dutt Tiwari aan. De Indiase begroting omvat totale uitgaven van 735,6 mil jard rupee (bijna 107 miljard gulden) tegenover een bedrag van 661,61 miljard rupee (96,18 miljard gulden) dit jaar. De re gering stelt voor de uitgaven voor de landbouw te verhogen met 40,7 procent tot 9,02 miljard rupee (1,3 miljard gulden). Ver der voorziet de begroting in uitgaven van 22 miljard rupee (3,2 miljard gulden) voor pro gramma's ten behoeve van de ontwikkeling van het platte land. Om met de tegemoetkomin gen aan de plattelandsbevol king de overheidsuitgaven niet al te zeer op te voeren remt de Indiase regering de groei van de uitgaven voor defensie af tot 8,3 procent. Door grote wapen aankopen en kostbare militaire manoeuvres aan de grenzen met Pakistan en China stegen de militaire uitgaven in het lo pende jaar met 43 procent. On danks de beteugeling van de defensie-uitgaven heeft pre mier Gandhi echter niet zijn belofte kunnen nakomen om het begrotingstekort beperkt te houden tot de 60,8 miljard ru pee (8,85 miljard gulden) van 1987/88. Het tekort voor het ko mende jaar bedraagt 74,84 mil jard rupee (10,9 miljard gul den), wat wel duidelijk minder is dan het recordbedrag van 82,61 miljard rupee (twaalf mil jard gulden) in 1986/87. De ernstige droogte van het afgelopen jaar heeft tot wijd verbreid protest geleid onder de Indiase agrarische bevol king, die zeventig procent ver tegenwoordigt van de in totaal 800 miljoen inwoners. Vooral in het noorden, dat met het oog op de verkiezingen van groot be lang is voor de Congrespartij, hebben militante boeren zich de afgelopen tijd heftig geroerd en overheidssteun geëist. P. Uprenda, de leider van de op- positieparij Telegu Desam, noemde de begroting maandag 'populistisch' en toonde zich te vreden voor zover die de boe ren helpt. Hij stelde echter wel vast dat de voorstellen niet te gemoet komen aan de eis van de militante boeren in het noorden om te zorgen voor ho gere prijzen voor hun produk- ten. Premier Rajiv Gandhi. - FOTOAP Ukent ze wel, de boekjes die U in een wip alle Italiaans le ren dat U nodig hebt. Wie ze een paar dagen voor de reis aanschaft kan eigenlijk nauwe lijks meer iets overkomen. „Ober, het tocht hier, kunt U het raam sluiten?" „Dit gerecht koud." „Er zit een vlieg in mijn soep, dat accepteer ik niet". „Mijn accu is leeg, kunt U hem opladen?" „Ik geloof dat U mij te weinig heeft teruggegeven". Het is altijd stompzinnige lec tuur. De samenstellers van deze boekjes gaan er immers van uit dat alleen toeristen tot het den kende deel van de wereldbevol king behoren. Obers, buschauf feurs, receptionisten, politie agenten, worden geacht na een slecht uitgesproken zin precies te weten wat er aan de hand is. Zij behoren slechts te knikken en „si" te zeggen. Het wordt im mers een regelrechte ramp wan neer het dienstverlenend voet volk een wat uitgebreider ant woord geeft of iets vraagt. Dan is het met de wijsheid van de vreemdeling gebeurd. Met ant woorden hebben de geachte sa menstellers 'in dit korte bestek' geen rekening kunnen houden. De pasta-gerechten die in reisgidsen genoemd worden zijn bijna nergens te krijgen. De Ita liaanse keuken is immers een re gionale keuken. Van streek tot streek worden vaak andere pas ta's gegeten. Om het helemaal gecompliceerd te maken zijn er tal van namen in omloop voor precies hetzelfde gerecht. 'Spag hetti alla Carbonara' om maar eens een bekend voorbeeld te noemen is een typische schotel uit Rome en omgeving. Op tal van plaatsen in de eeuwige stad wordt hij echter geserveerd als 'Spaghetti al Americano'. Het gerecht werd immers uitgevon den door Amerikaanse soldaten die in de oorlogstijd stukjes ham tussen de slierten gingen men gen om er wat meer smaak aan te geven. Wie helemaal niets van de taal begrijpt doet er in een Ita liaans restaurant goed aan ge woon op de aanbevelingen van de ober af te gaan. Die raadt aan wat juist die dag bijzonder goed en vers is. De kans dat de gast dan uitstekend eet is aan zienlijk groter dan wanneer hij de ober onderwerpt aan een uit puttingsslag met het gidsje. Na tuurlijk, wie op het kompas van de ober vaart betaalt waar schijnlijk wel wat meer. Hij pro beert de klandizie eerder dure dan goedkope gerechten te slij ten. Daarin verschilt de Ita liaanse ober niet van zijn colle- ga's in andere landen. De enige aardige taalcursus voor buitenlandse toeristen is die van de journalist en verteller Ennio Flaiano. Hij schreef ook de draaiboeken voor de belang, rijkste films van Federico Feit ni. Aan het einde van een vrolijk verhaal over een Amerikaanse toerist in Rome, geeft Flaiano wat handige taaltips. Met een gratis knipoog naar de Ita- haanse maatschappij. Reisgidsen Door Gorard Kossols In de trein: „Mijnheer, wilt U uw voeten, uw handen, uw hoofd, uw koffer van mijn benen, mijn ribben, mijn buik, mijn slokdarm ne men?" In het museum: „Ik wil geen gids, geen bro chure, geen monografie, geen al ias, geen reproductie, geen an sichtkaart van het beroemde beeld. Ik wil alleen maar het museum, «ie galerie, de Pinako- thek, de gipsfigurenverzameling zien, bezoeken". In het restaurant: „Mijnheer de ober, wilt U de vioolspeler, de gitarist, de accor deonist zeggen dat hij de strijk stok, de arm, de elleboog, de handen, het instrument niet op mijn bord moet leggen?" In het theater: „Dit is nu de tweede, de der de, de vierde keer dat U mijn mantel, jasje, onderrok, vest, broek verbrandt, aansteekt, in vlam zet met uw sigaret, uw pijp, uw sigaar". In het politie-bureau: „Nee mijnheer de commissa ris, dit is een misverstand, een verwisseling, een vergissing. Ik ben niet de vervalser, de dief, de bedrieger, de chauffeur, maar de bedrogene, de gedupeerde, de passagier, de toerist". MANILA (RTR) - De president van de Filipijnen, Corazon Aquino, overweegt de verdreven dictator Ferdinand Marcos toestemming te verlenen naar huis terug te keren. Dit heeft een presidentiële woordvoerder bekend gemaakt. Perswoordvoer der Benigno zei dat na overleg Aquino mogelijk bereid is naar Marcos te luisteren. Tot nu toe heeft Aquino volgehouden dat een terugkeer van Marcos alleen maar mogelijk is nadat de Fi lipijnen zich politiek hadden gestabliseerd en nadat de ex-pie- sident, die beschuldigd wordt van het verduisteren van miljar den dollars uit de staatskas, had terechtgestaan. BANGUI (REUTER) - President Andre Kolingba van de Cen traal Afrikaanse Republiek (CAR) heeft de doodstraf van de afgezette keizer Bokassa omgezet in een levenslange dwangar beid. Dit heeft radio-Bangui gemeld. Bokassa werd verleien jaar juni ter dood veroordeeld wegens de gruweldaden die hij tijdens zijn bewind had begaan. NICOSIA/BAGHDAD (AFP/RTR) - De Iraakse luchtmacht heeft maandag bombardementen uitgevoerd op diverse wijken van de Iraanse hoofdstad Teheran. Dit heeft radio-Teheran meegedeeld. Een wapenembargo van de Verenigde Naties te gen Iran vernietigt alle hoop op een politieke oplossing van de Golfoorlog. Dit heeft president Ali Khamenei verklaard. BELFAST (UPI) - In Noord-Ierland heeft zich maandag een zware bomontploffing voorgedaan in een schuur in het vooral door rooms-katholieken bewoonde dorp Crossmaglen op 90 km van Belfast. Volgens veiligheidstroepen kunnen er ettelijke do den zijn.De ontploffing deed zich voor in wat de politie 'bandie- tenland' noemt, omdat in de streek veel IRA-aanvallen ge pleegd worden. Ooggetuigen hebben verklaard dat er zeker twee doden zijn. Waarschijnlijk zijn het leden van het IRA, die het slachtoffer geworden zijn van hun eigen bom. De politie aarzelt met het' betreden van de schuur, omdat zij bang is dat erin en eromheen springladingen aangebracht zijn. LONDEN (DPA/RTR) - De landen die zijn aangesloten bij de Internationale Cacao-Organisatie (ICCO) zijn maandag spoed beraad begonnen over maatregelen om de scherpe daling van de cacaoprijzen tot staan te brengen. Een ton cacao voor leve ring in maart noteerde maandag op de markt in Londen nog maar 980 pond sterling (3.285 gulden) tegen ruim 1.400 pond (4.690 gulden) begin 1987. PANAMA (RTR/AFP) - In Panama is maandag slechts op be perkte schaal gehoor gegeven aan de oproep van de oppositio nele 'Nationale burgerkruistocht' tot een algemene staking uit protest tegen het afzetten van president Eric Delvalje Volgens ooggetuigen had de staking, waarmee de oppositie de 'sterke man' van Panama, generaal Manuel Antonio Noriega, tot aftreden wil dwingen, nauwelijks effect op het openbare le ven in de hoofdstad. De banken waren open, terwijl ook het openbaar vervoer nor maal functioneerde. Van onze verslaggever AMSTERDAM - De Cen trale Suiker Maatschappij (CSM) heeft overeenstem ming bereikt met de aan deelhouders van Audisio te Fossano (Noord-Italië) over de verwerving door CSM van een belang van circa 80 procent in Audisio. Audisio is een rendabele, mid delgrote Italiaanse fabrikant van deegwaren, zoals macaroni en spagetti. Het bedrijf brengt grotendeels onder eigen naanr een ruim assortiment op d« markt. Van de deegwarenpro- ductie wordt circa 40 procen geëxporteerd. Audisio vervaardigt ooi toast voor de Italiaanse markt. De totale omzet van het be drijf bedraagt 70 miljoen gul den. Er werken 230 mensen Het bedrijf zal te zijner tijd ii de Honig-divisie van CSM worden opgenomen. De omze van die divisie zal daardoor o ruim 320 miljoen gulden pe jaar komea BRUSSEL (ANP) - De Ita| liaanse financier Carlo Benedetti lijkt de strijd 01 de Belgische Genera] Maatschappij in zijn vooi deel te beslissen. Hij sloeg gisteren opnieuw in de strijd om deze grootsi holding van België. Hij sli maandag een akkoord mi Leysen (Gevaert) en Scohii (Cobepa) over de oprichi van een holding waarin 16 prl cent van de aandelen in de G nerale wordt ondergebracht. In die holding, een maa schappij naar Belgisch reci speelt De Benedetti de eers viool met 55 procent van aandelen. Gevaert en Cobe] (waarachter het Franse fina ciële imperium Paribas schu gaat) nemen elk genoegen m 22,5 procent. Het is nog onduidelijk of h| driemanschap rond De detti over een meerderheid de Generale zelf besi Woordvoerders van de groepen bewaren daarover stilzwijgen. De Benedetti had eerder weerd over 45 procent te schikken. Gevaert zou in kader van het akkoord 2,1 p: cent van de Generale-aandi hebben overgedragen aan internationale instelling 'in buurt van' De Benedet Franse holding Cerus. Dat het totaal op ruim 47 proci brengen. De vraag is nu of er in nieuwe holding ook nieuwe, wil zeggen recent verwon aandelen worden onder bracht of dat het gaat om herverdeling van reeds staande belangen. Cobepa tot dusver geen direct bela de Generale. AMSTERDAM (ANP) - De belangf aandelen op het Beursplein werden dag overwegend wat duurder bij eei rigens matige handel van ƒ408 m Op de obligatiemarkt werd bij op stijgende koersen ruim ƒ1,3 miljard zet. I De beurs liet in de ochtend lichte stijging zien onder invloed v; hoger Wall Street en een vrien stemming in Londen en Frankfurt. I stabilisatie in de middag liepen de sen tegen het eind van de handel licht hogere opening van Wall Stre een weinig verder op. Al met al k. stemmingsindex een puntje naar 78. Bij een prijshoudende dollar bil ninklijke Olie, die vrijdag nog flink prijsgeven, op nagenoeg gelijk Akzo sprong eruit met een winst v rijksdaalder op ƒ102,50 en dit ton net een uitschieter van 5.643 con favoriet op de optiebeurs. Daar vi een levendige handel in de edelrr hoek bij een verdere daling van 4 koers. Unilever voegde ƒ2,40 aan d« toe op ƒ115,30. Philips, die 's n oog onder druk stond, sloot slee dubbeltje lager op 26,30. ABN, gens nog op een klein verlies na vr te hebben prijsgegeven op jaa wam uit op een winst van ƒ0,: 39,50. Bij de verzekeraars sprong Aer Het een winst van ƒ1,20 op ƒ66, on Heineken voegden aardige t aan de koersen toe. Borsumij Wi zelfs een stijging zien van f 4, 88.50. CSM, waarvan het bestuu dag de jaarcijfers toelichtte, won l 152,40. Fokker zag de overdrach aerste ƒ100 aan Swissair gepa: Het een koersstijging van 8 123,30. Stork viel op met een w 10,70 op ƒ15,90 en Van Ommere Haakte met een stijging van ƒ0,5 de daling die vrijdag volgde op j: vrijwel goed. Nijverdal-ten C| J 1,50 op ƒ74 en Océ-van der Gi op ƒ190.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 4