UITBLAZEN]
VNU heeft fundament versterkt voor een nieuwe sprong
Op weg naar een
grijze toekomst
Vooruitkijken,
maar hoe zit 't
met het heden?
éven i
WIR-PS
Gelijkwa;
Neerlandia
enAudet
NA FUSIE MET AUDET UITBREIDING BELANGEN IN DE PROFESSIONELE MARKT ICNV
DESTEM ACHTERGROND ZATERDAG 27 FEBRUAR11988
TOEKOMST AOW ONVOORSPELBAAR
CDA STUURT DISCUSSIENOTA'S ROND
IuTRECHT - Het
is teren nogal uitg
.jaar PvdA en WI
Lnleiding van hun c
Ltgebrachte nota's o
lloekomstig beleid va
partijen.
DEN HAAG - E
(plan zou zijn de
I rekening (WIR)
I Nederland gister
I gebracht.
Vind je het niet verne
derend om als een in
een bos wortelen te
worden verhandeld?"
vroeg iemand me dezer
dagen, een beetje demago
gisch.
„Nou", zei ik, „het inte
resseert me hoegenaamd
niet. Brentjens of Van Tienen
dat is voor mij, op mijn be
scheiden plek in Breda, lood
om oud ijzer. Ik ken geen van
beide heren. Ik hoop en neem
aan dat het goede huisvaders
zijn en dat ze weten hoe ze
kranten moeten maken en ver
kopen. Daar leef ik namelijk
van."
„Ik begrijp die gelaten houding
niet. Ik zou me bepiepeld voe
len."
„Ja, maar jij hebt je leven lang
bij een kleine baas gewerkt.
Dat heb ik ook ooit gedaan. Ik
mocht boodschappen doen
voor zijn vrouw en kachel
houtjes hakken en om mijn sa
laris wat aan te vullen kreeg ik
elke zaterdagmiddag een pakje
sigaretten. Trouwens, ik heb al
eens eerder een fusie meege
maakt."
Toen ik bij de krant kwam
maakte die deel uit van het
Neerlandia-concern. De hoog
ste baas zetelde in Utrecht en
als die in Breda op visitatie
kwam werd hij met veel en ner
veus eerbetoon ontvangen.
Neerlandia hield, wat onze
krant betreft, de knip op de
beurs. Als we een nieuwe bal
pen nodig hadden, moesten we
de oude inleveren en de balpen-
nenverstrekker controleerde
echt even of die wel leeg was.
Krentenwegers zijn echter
vaak, wat de Engelsen noemen,
penny wise and pound foolish.
Als ik met B en W en de raads
leden van Baarle-Nassau, na de
raadsvergadering, in 'De Engel'
te diep in het glaasje had geke
ken om nog op de brommer
naar Oosterhout te gaan, dan
liet ik een taxi uit Breda komen
om me naar Oosterhout te la
ten vervoeren. Ik tekende een
bonnetje af en hoorde er verder
nooit iets over.
Het bericht over de fusie
van Neerlandia met De Gelder
lander Pers hoorde ik van de
commandant van de Elemen
taire Vliegeropleiding op
Woensdrecht, bij wie ik op be
zoek kwam in verband met een
reportage. Hij had het net op
de radio gehoord, zei hij. De
Gelderlander vonden wij des
tijds een fatsoenlijke krant.
Geen schande dus om ermee
ónder éón dak te huizen. Niet
temin hadden we het er wél
over. We maakten ons zorgen
over de identiteit van de krant.
Zouden de redacties gecentrali
seerd worden? Bange vraag.
Anno 1988 gaat het wel iets an
ders. Nu lopen mijn collega's,
aangesloten bij de (ideële)
Stichting Aandelenbezit Werk
nemers De Stem uit te rekenen
hoeveel ze voor hun certificaten
vangen.
Onder Audet zijn De Stem
en zijn lezers er bepaald niet
slechter op geworden. De an
dere kranten trouwens ook
niet. Alleen het aloude Neer-
landia-vlaggeschip Het Cen
trum, eens de 'krant van
Schaepman', zoals er toen emo-
lE STEM BI
WIM KOCK
tioneel steeds bij werd gezegd, 5
moest het loodje leggen. Daar 1
zijn wij, journalisten, nog even
goed kwaad over geweest, maar
toen op een middag in Nijme- 3
gen, de godfather en eerste pre- e
sident-directeur van de Audet,
wijlen Dré Tummers, op de hem
eigen vriendelijke en overtui-
gende wijze uitlegde dat het
echt niet anders had gekund,
daalde de vrede in het concern e
weer neer en toen De Telegraaf E
zijn snode overval op Audet 3
pleegde, stonden alle werkne-
mers 'als één man' achter de
baas. 3
Omdat ik in de Centrale 3
Ondernemingsraad terecht-
kwam, leerde ik Dré Tummers 3
nader kennen. Hij was precies
zoals ik me voorstelde dat een e
krantenman op zijn post moest 3
zijn. Een courantier. Bij zijn
dood is geschreven dat hij een e
van de laatste echte courantiers 3
was. Tummers had hart voor de e
krant. Ook zijn bloed ging snel- 3
Ier stromen als hij smeltend 1
lood, vers papier en drukinkt e
rook. Niet alleen naar het gra- s
fisch produkt ging zijn hart uit, 3
maar vooral ook naar de krant s
als journalistiek produkt. In het
gezelschap van journalisten, bij 3
een glas wijn en zuigend aan e
zijn pijp, durfde hij hardop te e
dromen over een zondagskrant 5
van kwaliteit voor heel Zuid-
oost-Nederland. Dat het voor- e
lopig bij dromen zou blijven, e
wisten we allemaal, hijzelf na- g
tuurlijk op de eerste plaats, e
maar het was stimulerend om
te doen.
Het was ook bij Audet niet
allemaal en altijd koek en ei.
Veel ging te langzaam, andere 3
dingen lukten niet. Er ontston- e
den vergadercircuits waarin je 3
wel eens kon verdwalen en 3
soms drong het gedreun van
botsenden meningen en compe- e
tenties tot in vele hoeken van 3
het concern door. Maar intus- 3
sen werd de redactionele bezet-
ting zowat verdubbeld. Er kwa- e
men een nieuw gebouw en een 3
nieuwe pers en we konden de 3
voortsnellende ontwikkeling 3
van de techniek in het gewenste e
tempo volgen. Dat zou zonder e
Audet allemaal niet gekund 3
hebben. En -de identiteit van de 3
krant? Die is nooit echt be-
dreigd geweest, behalve mis-
schien even toen De Telegraaf
eraan kwam. Maar die aanval
werd afgeslagen.
Het bericht van de over-
name door VNU vernam ik van 3
mijn zoon toen ik thuiskwam. 3
Hij had het net op de radio ge- 3
hoord, zei hij. De identiteit van s
elke bij de fusie betrokken e
krant zal niet worden aange- 3
tast; de bestaande redactiesta- 3
tuten worden geëerbiedigd, zo
is afgesproken. We zullen de 3
heer Brentjens aan zijn woord 5
houden. We mogen hem dan 3
alleen maar van een krantefoto e
kennen, als ooit de situatie zich 3
voordoet dat we hem moeten
hebben, dan zullen we hem
echt wel weten te vinden.
Illlilillllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllni
-DESTEM-
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand; J 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand,
1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. 1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling ®076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17,00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 5205?8447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek.'101053738.
Door Louis van de Geijn
ALLE TWEEDUIZEND
werknemers van Audet,
van Maastricht tot Breda
en van Venlo tot Arnhem,
kregen gisteren een ge
bakje van de directie. Om
dat de overname van
Audet door VNU tenslotte
toch tot een goed einde is
gebracht.
Want na alle verwikkelingen
op de beurs leek de overgang
naar deze Haarlemse reus het
beste dat de Nijmeegse uitge
ver nog kon gebeuren. Het
zelf gekozen afscheid van de
zelfstandigheid was bijna in
onzekerheid geëindigd.
Bij VNU werd het perso
neel gisteren ook getracteerd.
Het kon er nog net af, na de
vijftig miljoen extra die nodig
was om genoeg aandeelhou
ders over de streep te trekken.
Het huwelijk van VNU en
Audet brengt met de nieuwe
VNU Dagbladengroep een ge
zond kind voort. De conceptie,
rond de Kerstdagen van 1987,
verliep vlekkeloos. Maar
naarmate de zwangerschap
vorderde, namen de klachten
toe. En de bevalling was rond
uit hachelijk, tot en met een
riskante tangverlossing op
een dinsdagvond in Zwolle.
Hoewel VNU veel meer in
huis heeft dan kranten, gaat
het vooral een dagbladfusie.
Audet bestaat voor driekwart
van de uitgave van regionale
dagbladen. De Limburger in
Maastricht/Roermond, De
Stem in Breda, het Dagblad
voor Noord-Limburg in Venlo
en De Gelderlander in Arn
hem/Nijmegen. Samen heb
ben deze kranten een oplage
van ruim 450.000 exemplaren.
Op de dagbladkaart van
Nederland is in één oogopslag
duidelijk dat Audet en VNU
op krantegebied voor elkaar
bestemd leken te zijn. De
VNU Dagbladengroep (Bra
bant Pers) bevat op dit mo
ment drie dagbladen: Eindho-
vens Dagblad/Helmonds
Dagblad, Brabants Dagblad
(Den Bosch) en Het Nieuws
blad (Tilburg), die samen een
oplage halen van bijna 285.000
exemplaren.
De VNU-kranten bestrij
ken het hart van Brabant en
het hart van het Audet-ge-
bied. VNU is de hand, Audet
is de handschoen, zei drs.
J.A.M. van Tienen een paar
weken geleden tegen zijn aan
deelhouders. Een bescheiden
beeldspraak, vond president
commissaris Delsing, want op
dagbladgebied lijkt het er
eerder op dat de de VNU-bla-
den worden opgenomen in
Audet.
De nieuwe VNU Dagbla
dengroep vertegenwoordigt
een marktaandeel van zestien
procent, iets minder dan het
Telegraaf-concern. Maar wat
vooral telt, is de heerschappij
in het eigen gebied: een dek
king van ongeveer tachtig
procent. Geen adverteerder
die om deze combinatie heen
kan, menen de directeuren in
Nijmegen en Haarlem.
Daardoor en door samen
werking op het gebied van de
verwerking van marktinfor
matie en technologie moet de
optelsom van Brabant Pers en
Audet hoger uitkomen dan
één plus één. De nieuwe VNU
Dagbladengroep gaat méér
verdienen voor het concern
dan de bij elkaar getelde
winst van Audet en Brabant
Pers tot dusver.
Audet maakte vorig jaar
een nettowinst van ongeveer
twintig miljoen gulden. Wat
Brabant Pers jaarlijks ople
vert voor VNU, is niet precies
bekend omdat de resultaten
per divisie niet worden gepre
senteerd. Volgens officiële
uitlatingen gaat het om onge
veer een kwart van het
groepsresultaat, dat in 1987
circa negentig miljoen gulden
bedroeg.
Brabant Pers is zo met een
bijdrage aan de concernomzet
van tien procent en een winst-
bijdrage van vijfentwintig
procent het beste paard van
de VNU-stal.
Dat betekent ook dat de
kleinere dagbladengroep van
VNU tot dusver veel beter
draait dan de veel grotere
Audet-groep. Dat heeft overi
gens alles te maken met de
concentratie van Brabant
Pers in een compact gebied.
Alle bladen kunnen zo op één
punt, bij Rotabest in Best,
worden gedrukt. De Audet-
werkmaatschappijen hebben
elk afzonderlijk drukfabrie
ken omdat de gebieden veel
verder uiteen liggen.
Links Audet, rechts VNU (Brabant Pers)
Met het aaneensmeden van
deze twee dagbladgroepen
heeft VNU zich nu verzekerd
van een stabiele winstbron,
goed voor zo'n vijfenveertig
miljoen gulden per jaar. Dat
geld wordt niet compleet te
ruggeploegd in de dagblad
akker. Met name bij Audet
staan de komende jaren nog
grote investeringen voor de
deur. Die belopen zo'n ƒ180
miljoen, waarvan het leeu
wendeel is bestemd voor
nieuwe drukpersen en kanto
ren voor De Gelderlander aan
de Nijmeegse Waalhaven.
Met de dagbladen wil
VNU-topman Joep Brentjens
echter vooral ook geld verdie
nen om verder te bouwen aan
een onderneming die zijn be
staan min of meer gelijkelijk
uit twee belangrijke gebieden
haalt: de markt voor consu
menteninformatie en die voor
professionele informatie.
Op het eerste terrein is
VNU met de inlijving van
Audet voorlopig klaar. Op de
dagbladmarkt is nu een
hechte groep gevormd die een
aaneengesloten gebied be
strijkt. Er zou nog wat kun
nen gebeuren met enkele
witte plekken (Limburgs
Dagblad, Brabants Nieuws
blad) en rafelige randen aan
de noordgrens in Gelderland.
Op een ander deel van de
consumentenmarKt, aie voor
publiekstijdschriften, is VNU
onbetwist marktleider in Ne
derland. Wie de VNU-bladen
uit een willekeurige kiosk
plundert, laat een ruïne ach
ter. Enkele van de in totaal
zo'n vijftig titels: de geïllus
treerde nieuwsweekbladen
Nieuwe Revu en Panorama,
het 'ontspanningsweekblad'
Story, het opinieweekblad De
Tijd, De vrouwenbladen Mar
griet, Libelle, Viva en Flair.
De laatste jaren heeft VNU
veel werk gemaakt van de
'glossy' leefstijlbladen zoals
Avenue, Cosmopolitan, Play
boy, Nouveau en Harper's Ba
zaar. En dan zijn er nog de
jeugdbladen Donald Duck,
Tina, Yes en Kijk. De geza
menlijke oplage van dit
kleurrijke palet bladen komt
op jaarlijks driehonderd mil
joen. De Tijdschriftengroep is
daarmee goed voor bijna de
•helft van de VNU-omzet of
wel een kleine zevenhonderd
miljoen gulden.
Ook van deze tijdschriften
markt zal VNU het niet moe
ten hebben, als het gaat om
het evenwichtig uitbouwen
van de activiteiten. Door het
lanceren van nieuwe bladen
kan er wel eens een nieuwe
lezersgroep worden aange
boord, maar in de meeste ge
vallen gaat het succes van de
ene titel ten koste van de an
dere. Alleen in het buitenland
lijkt groei te halen, maar dat
zijn hachelijke ondernemin
gen. VNU heeft wel veel suc
ces in België met het dames
blad Flair en met een Belgi
sche versie van Story.
Die tijdschriften, en ook
een bescheiden aantal onder
wij sboeken, worden door de
eigen drukfabrieken ge
maakt. Deze werken ook voor
andere uitgevers. Zo wordt bij
de Koninklijke Smeets Offset
in Weert, één van de grootste
drukkerijen van dit type in
Europa, de Atlantische editie
van het Amerikaanse week
blad Time gedrukt.
Waar VNU echter vanaf
vandaag met dubbele energie
aan gaat werken, is de uit
breiding van belangen in de
zogenaamde professionele
markt. De Business Press
Group geeft ongeveer vijftig
verschillende tijdschriften uit
voor een gespecialiseerd pu
bliek, in Groot-Brittannië,
Nederland, België, Frankrijk,
Spanje, de Verenigde Staten
en het Verre Oosten.
In Nederland behoren bla
den als Intermediair, Inter
magazine en Computable tot
deze groep. Engelstalige bla
den als Personal Computer
World, Computing en Ac
countancy Age worden door
de Engelse werkmaatschappij
Business Publications inter
nationaal afgezet.
In diezelfde professionele
sector is VNU vanaf 1982 be
zig een grote positie op te bou
wen in de Verenigde Staten.
Daarvoor is een aparte orga-
nisatie opgezet onder de naam
VNU Amvest. Daarin is een
aantal ondernemingen onder
gebracht dat actief is in mar
keting- en media onderzoek,
VNU is daar voorzichtig be
gonnen, met beperkte deelne
mingen in bestaande bedrij
ven, maar heeft die met name
vorig jaar in veel gevallen tot
honderd procent uitgebreid,
Zo is in oktober nog bekend
gemaakt dat VNU volledig
eigenaar is geworden van de
uitgeverij Physicians World
Communications in New Jer
sey. Dit bedrijf geeft o.m. vijl
medische tijdschriften uit.
Ook de firma Disclosure in
Washington DC, die finan
ciële informatie verzamelt en
verstrekt over elfduizend
Amerikaanse beursonderne-
mingen, is sinds enkele maan
den honderd procent eigen
dom.
VNU kan de aandacht nu
verder op deze moeilijke,
maar veelbelovende activitei
ten richten. Het concern heeft
goeddeels afstand gedaan van
een ander marktgebied, dat
enkele jaren geleden eveneens
een wenkend perspectief
bood: de nieuwe media. Na
leerzame maar kostbare erva
ringen in FilmNet, een abon-
nee-tv-project, en met Ditzi-
tel, een eigen teletekstversie,
houdt het concern zijn inzet
op dit terrein voorlopig be
perkt tot deelname in enkele
kabel-tv-ondernemingen.
VNU, Verenigde Neder
landse Uitgeversbedrijven,
ontstond in 1964 door het sa
men gaan van de drukkerij
en/uitgeverijen Spaarnestad
in Haarlem en Cebema in 's-
Hertogenbosch. Vanuit die
basis is het concern in de vol
gende vijfentwintig jaar sterk
in de breedte uitgegroeid. De
uitwaaiïering naar het bui
tenland is nog maar enkele
jaren gaande.
De overname van Audet
zou kunnen lijken op het te
rugtrekken naar eigen land.
In werkelijkheid haalt VNU
daarmee echter adem voor
een nieuwe duik in het diepe.
Door Frits Kemperman
TOEN IN 1957 de AOW
werd ingevoerd, werden er
prognoses opgesteld voor
1981. De schatting was toen
dat de totale AOW-uitga-
ven in 1981 het miljard be
reikt zouden hebben. De
werkelijkheid leert an
ders: in 1981 waren de to
tale kosten van de AOW 20
miljard gulden.
Het grootste probleem van de
deskundigen op het gebied
van de sociale zekerheid is het
maken van voorspellingen
voor de toekomst. Moet de
AOW uitkering omlaag of
moet de premie omhoog. Hier
over is men het niet eens,
maar zelfs de vraag hoe hoog
de kosten van de AOW in de
volgende eeuw zullen zijn, be
hoort tot de discussiepunten
De vergrijzing (toename
bejaarden) is te berekenen.
Moeilijker is dat met de 'ont
groening' van de bevolking
(de afname van het aantal
jongeren). De prognoses van
het Centraal Planbureau over
de bevolkingsgroei van Ne
derland, moesten in 1985 en
1986 telkens met een miljoen
worden bijgesteld, zegt Flip
de Kam, scheidend directeur
van het Sociaal Cultureel
Planbureau.
De Kam sprak afgelopen
donderdag op een studiedag
over de toekomst van de AOW
in Tilburg. De lage geboorte
cijfers van enkele jaren terug
zijn gewijzigd ten gevolge van
een positievere instelling ten
opzicht van het krijgen van
kinderen. Het betreft dus een
onvoorspelbare factor.
De voorzitter van de Com
missie Financiering Oude
dagsvoorziening, Dr. W.
Drees, de zoon van de grond
legger van de AOW, vergeleek
prognoses over de AOW in de
volgende eeuw met de plan
ning die aan de bouw van de
Deltawerken vooraf ging. Hoe
onzeker de voorspellingen ook
zijn, toch is het goed om nu
reeds plannen te maken over
de toekomst van de AOW. Hij
herhaalde in Tilburg de plan
nen uit het vorig jaar ver
schenen rapport van de Com-
missie-Drees.
Deze commissie kwam toen
tot de conclusie dat aanvul
lende pensioenen een belang
rijkere plaats zullen gaan in
nemen, maar dat ze nooit de
AOW zullen vervangen. Om
de AOW betaalbaar te hou
den, moet de premie omhoog,
eventueel moeten bejaarden
zelf ook AOW-premie beta
len, of de uitkeringen gaan
omlaag. Belangrijk was ook
de door de commissie voorge
stelde 'individualisering' van
de AOW: de uitkering voor
alleenstaanden wordt 50 pro
cent (van het minimumloon)
en voor samenwonenden twee
maal 50 procent.
Dus bij de bepaling van de
hoogte van een uitkering
wordt geen onderscheid ge
maakt naar samenlevings
vorm. Dit in tegenstelling tot
de huidige situatie, waarbij
een alleenstaande 70 procent
krijgt en mensen die ge
trouwd zijn 100 procent. Drees
rechtvaardigt deze verande
ring met de stelling dat de
controle op de woonvorm
moeilijk is en ook een aanslag
op de privacy is.
Op deze individualisering
komt veel kritiek van de Ne
derlandse Bond voor Onge-
huwdenbelangen en de
Emancipatieraad. De Eman-
cipatieraad vindt dat de posi
tie van de vrouw in het rap
port sterk onderbelicht wordt.
Vooral gezien het feit dat van
alle 65 plussers, vrouwen
tweederde deel uitmaken.
Daar komt nog bij dat vrou
wen veel minder dan mannen
buitenshuis werken en een
pensioen opbouwen en dus
veel afhankelijker zijn van de
AOW.
De onbetaalbaarheid van
de AOW is pas in 1982 als
'probleem' onderkend. Wel
was de AOW al jaren een stij -
gende kostenpost. Vanaf 1982
werden er steeds meer studies
gedaan naar de AOW in de
volgende eeuw. Drees vindt
dit belangrijk omdat daar
door nu reeds de dertigers en
de veertigers rekening kun
nen houden met hun oude
dagsvoorziening en al kunnen
gaan sparen of een pensioen
opbouwen.
Een verhoging van de pen
sioengerechtigde leeftijd tot
66 jaar ziet Drees als een mo
gelijkheid die echter pas voor
-j-rxv „t w
Dr W. Drees Jr., voorzitter van de Commissie Financie
ring Oudedagsvoorziening. - fotoanp
het jaar 2010 overwogen dient
te worden.
Een ander aspect is de iso
lering van het probleem bin
nen de oudedagsvoorzienin
gen. Wanneer je het hebt over
de AOW in de volgende eeuw
kun je proberen de kwestie
intern op te lossen, dus door
de uitgavestijging van de
AOW ook door de AOW in
komsten en uitgaven te rege
len. De Kam wilde de kwestie
binnen het geheel van de
overheidsuitgaven plaatsen.
De AOW kan dan wel meer
geld kosten, maar er moet dan
ook rekening worden gehou
den met de verandering van
de andere overheidsuitgaven.
Zo kan een gevolg van de ont
groening zijn dat de kosten
die voor jongeren worden ge
maakt, zoals onderwijs, sterk
omlaag gaan.
De Kam wil dus de kosten
van het ouderenbeleid relate
ren aan andere overheidsuit
gaven. Ook plaatst hij een
kanttekening bij de invloed
van de bevolkings-stijging en
-daling op de financiën van
het land. Zo is de stijging van
de collectieve lasten in de pe
riode 1970-1980 maar voor een
achtste deel te verklaren uit
de bevolkingsgroei. De rest,
dus zeven achtste deel, is het
gevolg van een toenemend ge
bruik van collectieve voorzie
ningen, zoals onderwijs en
subsidies, en een stijging van
de kosten van overheidsdien
sten.
Eventueel moeten bejaarden zelf ook AOW-premie be
talen. - foto archief de stem
Door Jan Greyn
DEN HAAG - Het ver
baast niemand dat het
aantal ouderen snel toe
neemt. Dat is al jaren af te
lezen aan de bevolkingsta
bellen. In de komende
veertig jaar zal het aantal
65-plussers verdubbelen
van 1,8 miljoen in 1987 tot
3,4 miljoen in 2030; zo'n
verdubbeling was er ook al
sinds 1957 toen de AOW
werd ingevoerd.
Een echt dagelijks politiek
onderwerp is deze vergrijzing
van de samenleving nog niet.
In de marge van allerlei de
batten over de betaalbaarheid
van het sociaal stelsel duikt
regelmatig de vraag op of de
aow eerstdaags nog wel be
taalbaar is als er minder wer
kenden en meer gepensio
neerden zullen zijn. Maar een
serieus hoofdonderwerp werd
het niet.
Dat moet wat het CDA be
treft zo snel mogelijk veran
deren. „Want we moeten de
ouder wordende mens iets in
het vooruitzicht kunnen stel
len Namelijk een vloer, een
vast niveau voor financiële
zekerheid. En we moeten de
maatschappij zo inrichten dat
ouderen meer deelnemen aan
de maatschappij. Als be
stuurslid van een woningver
eniging of van een zieken
fonds," zegt CDA-voorzitter
Van Velzen
Van Velzen zou geen goed
lid zijn van het immer voor
zichtige CDA als hij niet tal
van slagen om de arm zou
houden bij de uitleg van zijn
'ouderenbeleid'. Natuurlijk
moet er een financieel mini
mum zijn voor de oudere
mens, maar de hoogte van dat
minimum hangt even natuur
lijk af van de omstandigheden
die dan gelden. Wat blijft er
dan nog over van de beloofde
zekerheid?
Van Velzen is niet zo geluk
kig met die vraag. Daar gaat
het niet om, vindt-ie. We moe
ten meer op lange termijn
denken en daarbij niet verge
ten dat zijn partij op zoek is
naar een 'verantwoordelijke
samenleving', waarin mensen
zelf meer verantwoordelijk
heid nemen. „En dan bedoel ik
niet het zorgconcept en het
pannetje soep waar de draak
mee wordt gestoken. We moe
ten mensen en instellingen
meer betrekken bij de maat
schappelijke problemen. Het
is niet Den Haag dat alles re
gelt."
Het CDA probeert zijn le
den te mobiliseren om over
problemen als de vergrijzing
na te denken. En over kwes
ties als de rol van de overheid,
de economische groei, Europa,
ontwikkelingssamenwerking,
de kwaliteit van de steden en
de criminaliteit. De komende
maanden zullen leden op
plaatselijk niveau of in de ka
mercentrales hierover discus
siëren
Steeds zal daarbij - al vindt
Van Velzen dat onterecht -
het gedrag van de huidige
CDA-ministers beoordeeld
worden aan de hand van het
verkiezingsprogram en de
verkiezingsbeloftes. Hoe se
rieus moet de belofte geno
men worden dat niet meer ge
rommeld wordt aan het stel
sel van sociale zekerheid? Hoe
zeker is het dat Nederland 1,5
procent van het Netto Natio
naal Inkomen blijft betalen
aan de Derde Wereld?
De jongste berichten uit het
kabinet doen geloven dat de
ideeën van Van Velzens ver
antwoordelijke samenleving
juist niet in het kabinet ge
hoor vinden. Want stemmen
blijven klinken over nieuwe
aantasting van de sociale ze
kerheid - of blijft de aow on
der alle omstandigheden bui
ten schot? Minister van finan
ciën Onno Ruding blijft vin
den dat op onder andere ont
wikkelingssamenwerking be
zuinigd moet worden.
Hoe reageert een CDA-voor
zitter daarop? „We moeten af
wachten wat het kabinetsbe
sluit op die punten uiteinde
lijk wordt. Er moeten soms
belangen tegen elkaar worden
afgewogen. Wij pleiten voor
handhaving van de sociale ze
kerheid en ook voor die 1,5
procent. Maar je kunt nooit in
de toekomst kij ken."
fan onze verslaggever
L PvdA-nota 'Schuive
|nelen' en het 'Liberaa'
L' van de WD ader
I vakbondson vriendelij 1
Leur, vindt het chr
vakverbond. Van de VA
Let zo verwonderlijl
Lat de PvdA de inbr
Lerknemers en hun
Lndergeschikt maakt
teer grote blunder'.
De PvdA beschouwt
Leweging als een ver
Sto
jHet bericht, dat mi
I Economische Zakei
1 paniek onder werk
Lche Zaken werd b
I ruste ondernemers.
I Velen van hen wilden
lie, als ze voor 1 ma
I staande subsidie zouc
I vragen, die dan ook
I krijgen.
Eerder deze week
Ikend dat de uitga ver
I WIR de pan uit rijzen
lover 1987 werd voor
I miljard gulden méé
Ikeerd dan minister 1
((Economische Zaken)
(begroting voor deze
had uitgetrokken.
Ondanks de ontken
|het bericht door Eco
Zaken was er volgens
Imers vrijdag sprake
Tgekkenhuiis'. De
Utrechtse autodealers
en BCU werden best<
transportbedrijven d
meerden of hun toe
investeringen nog wei
deerd zouden blijven.
Bij veel grote acc<
kantoren stond de telf
niet stil en moest het
honderden verontrus
nemers geruststellen/
allemaal zo'n vaart ni
(pen, aldus woordvoei
(Dijker en Doornbos i
I en Moret en Limpber
sterdam.
Het besluit van he
|om iets aan de WIE
komt na weken van h
I litieke spanning. Gis
I het er zelfs naar u
WD-bewindslieden 1
voor gezien zouden
OVER HET ALGEME
grote mate van veran
de afgelopen periode
ben jarenlang de noc
in de praktijk gebrac
gen zeer gematigd 0|
kelijk om de achterba
maar mede dankzij d
een groot aantal bedr
Het verstandshuwe
leid tot een betere ve
Het tegendeel is eerd
De voornaamste o
(de snelheid waarme
1 zich voltrekken. De hi
dualisering, op het ik-
Mede hierdoor zijn d
met als gevolg leden
de nieuwe lijn voor de
De werkgevers hel
wikkelingen aangepe
weerd dat het institu
1 roep om afschaffing
wordt ook luider.
De tegenstellingen
groter te worden. Vo
[den weer met loone
nen. Werkgevers de
doeld lijken om alle s
'e ruimen. Flexibeler
extra betaling, afsche
aangenaam werk. H<
19eversplannen die ex
Nu blijkt uit een ge
(serieuze plannen ro
schouwen het als ee
drukken.
Dat werkgevers or
beren te voorkomen,
'er niet zo maar ges
tende onderhandelin
Door naar het zeer
sluiting te grijpen, lijl
bet machtsevenwich
's geen slimme zet.
zwakte vakbeweging
representanten van
°ategorale groepen.
|zen.
Wanneer de werki
I notitie voor wat die
gelijkwaardigheid mi
den waarvan er eer
draagt.
J
