Franse communisten gaan verdeeld verkiezingen in
NIEUW AANBOD DE BENEDITTI VOOR SAMENWERKING
Steen des aanstoots...
Onrust slaat over naar Sovjet-Armenië
H Nieuw
ijdperk
Ihuur- en
tem.
BUITENLAND
Balkantop
vandaag
van start
MOSKOU WUST EISEN BETOGERS VAN DE HAND
)E STEM BUITENLAND WOENSDAG 24 FEBRUAR11988
straat 10-Hulst
01140-12214
laat 16-Terneuzen
01150-12337
de faire
confiance
a la France.*
BRUSSEL - De Italiaanse financier Carlo de Be-
nedetti, die uit is op de volledige controle over de
Generale maatschappij van België, heeft dinsdag
aogal hoog van de toren geblazen.
NIEUWSOVERZICHT
Westduitse werknemers in actie voor atv
Hongerstakende Roosendaler in ziekenhuis
'Westen lokt massaal Pools talent weg'
Europees Hof tegen verbod hormonen.
Palestijnse leiders zullen Shultz mijden
Swaggart mag zich rehabiliteren
Zeventig miljoen Chinezen arm
VS blijven Europa beschermen
President Herzog van Israël herkozen
SEIKO
vandaag kunt u de
t Seikocollectie be
ren in onze zaak.
lust voor iedereen
Irkelijk bij de tijd
liven.
Bicolour f 750.-
i in Parijs weinig te zien van de communistische ver-
uezingscampagne. Daarentegen wel van die van premier
jirac. - foto ap
Door onze correspondent
Bob van Huët
PARIJS - Een nieuw electo
raal debacle dreigt voor de
Franse communisten. Twee
maanden voor de presi
dentsverkiezingen geven de
diverse opiniepeilingen
slechts vijf procent van de
stemmen aan André Lajoi-
nie, de officiële kandidaat
van de PCF.
Dat is eenderde van de score
van partijleider Georges Mar
chais bij diens 'historische' ne
derlaag in 1981. Pierre Juquin,
de uit de partij gesmeten 'ver
nieuwer', zit Lajoinie met drie
procent op de hielen.
Terwijl het communistische
huis nu toch echt wankelt
houdt Georges Marchais vol
dat 'de partij nog nooit zo sterk
was'. Een opmerkelijke uit
spraak want de cijfers bewij
zen het tegendeel.
Het is lang geleden (1946) dat
de partij 26 procent der stem
men kreeg. In 1978 stemde nog
een op de vijf Fransen commu
nistisch. Maar bij de parle
mentsverkiezingen van maart
1986 was de aanhang geslonken
tot 9,7 procent: een tiende min
der dan het extreme Nationale
Front van Le Pen.
De Fransen zijn sinds 1981
heel wat illusies armer. De
fraaie beloften van socialisten
en communisten bleken in de
praktijk niet uitvoerbaar. De
socialisten stelden hun koers
sindsdien bij, maar de PCF
blijft krampachtig vasthouden
aan archaïsche dogma's, waar
zelfs 'opper-kameraad' Gor-
batsjov genoeg van lijkt te heb
ben.
Marchais wil roomser zijn
dan de paus. Een poging van
Centraal Comité-lid Pierre Ju
quin om ook een frisse wind te
laten waaien door de 'bunker',
zoals het PC-hoofdkwartier in
Parijs wordt genoemd, kwam
hem op een royement te staan.
Maar niet nadat Marchais de
beschuldiging 'liquidateur' had
uitgesproken, wat in het com
munistische jargon een dood
zonde is.
Met andere kameraden en
linkse elementen uit de weer
opgekomen studentenbeweging
besloot ex-partijwoordvoerder
Juquin daarop zijn eigen weg
te gaan en afficheerde zich wat
provocerend als 'vrije kandi
daat' tegenover de door Mar
chais naar voren geschoven
'apparatsjik' Lajoinie.
Volgens Juquin zal de kandi
datuur van de laatste 'de on
dergang van de partij alleen
maar versnellen'. Partijleider
Marchais heeft zichzelf in ieder
geval ingedekt voor het geval
van een dramatisch verlies.
Zo zijn er dus twee commu
nisten in de race voor het Ely-
sée, beiden overigens kansloos.
Juquin heeft daarbij al voor
enige opschudding gezorgd
door te onthullen dat de leiding
van de communistische partij
in 1981 in het geheim voor de
rechtse kandidaat Giscard had
gestemd, en dus tegen Mitter
rand. Tot die 'revolutionaire
stemming' was besloten uit
tactische overwegingen. Een
woedende Marchais ontkende
het verhaal, maar het werd la
ter bevestigd door oud-redac
teuren van de communistische
krant 'L'Humanité'.
Volgens de PCF zou Juquin
discrete steun genieten van de
socialistische partij, die op den
duur alle splinters bijeen hoopt
te vegen. Om de schade beperkt
te houden proberen de volge
lingen van Marchais hun ver
loren kameraad daarom zoveel
mogelijk te marginaliseren.
Boerenzoon Lajoinie vindt
Juquin maar 'een kale heester,
die mij niet in de schaduw zal
zetten'. Dat laatste valt nog te
bezien, want 'de vernieuwer' is
hem inmiddels heel dicht gena
derd
Generale nu bijna Italiaans
fan onze correspondent
Ik beschik over 43 procent van de aandelen van de Gene-
ale en ik sta aan het hoofd van een homogene groep. Wij
lijn de belangrijkste aandeelhouders en het is dus aan
ons om onze partners te kiezen'.
'Het is niet aan minderheids-
foepen om ons hun voorwaar-
len op te leggen. Ik ben de be-
ingrijkste aandeelhouder en
tarom heb ik het recht om de
andere aandeelhouders bij elk
aar te roepen en aan de slag te
gaan', aldus de Italiaan dins-
in Brussel nadat hij daar
een bezoek gebracht had aan
een aantal Belgische ministers,
onder wie premier Wilfried
Martens.
'Het speelkwartier is voorbij
bet wordt nu tijd om te gaan
verken', aldus de Italiaanse
akenman. Volgens hem zijn de
er niet in geslaagd met
aderen (de Franse groep
Suez/CGE/Lazard) een solide
(ombinatie te vormen, maar
heeft ook hijzelf een 'waanzin
nige prijs' voor de Generale be
taald.
BELGRADO - De ministers
van Buitenlandse Zaken
van zes Balkan-landen
starten vandaag in Bel
een conferentie over
toe er meer rust kari wor-
i gebracht in het gebied,
tot voortdurend kampt met
onderlinge geschillea
3e conferentie, die drie dagen
tal duren, is de eerste in zijn
soort sinds de Tweede Wereld
oorlog.
De deelnemende landen zijn
kegoslavië, Bulgarije, Roeme
nië, Turkije, Griekenland en
Albanië, die in hun onderlinge
«trekkingen voortdurend te
"fflpen hebben met militaire,
he, ecologische en poli
meningsverschillen. De
"linisters zullen zich naar ver
wachting echter niet wagen
aan al te problematische kwes
ties.
De Bulgaarse partijleider
Jodor Zjivkov zei in Sofia dat
ministers allereerst de
sties moesten bespreken
te ons verenigen'. De Griekse
iremier Papandreou, die een
tak bracht aan Sofia, zei te
tan dat de ministersconfe-
zou leiden tot een top-
tarentie van de regerings-
ders van de Balkanlanden.
verwacht wordt dat op de
tarentie voornamelijk ge-
iraat zal worden over uitbrei-
van de economische, we-
tahappelijke en culturele
""nenwerking, terwijl Bulga-
1e en Griekenland waar-
'inüjk de mogelijkheid zul-
n opperen om het gebied tot
"nwapen-vrije zone uit te
.tan, Turkije is tegen de in-
seihng van een dergelijke zo-
l®°k in de betrekkingen tus-
Albanië en Joegoslavië
tan etnische spanningen een
J- m de zuidelijke Joegoslavi-
~e provincie Kovoso woont
■ISta Albanese minder-
'a Het is voor het eerst in 40
r nat een Albanese minister
1 Buitenlandse Zaken naar
talavië komt.
L tanningen bestaan er ook
>en de twee Oostblok-lan-
Bulgarije en Roemenië.
In de strijd om de zeggen
schap over de Belgische super
holding sneuvelde de afgelopen
weken de ene beursnotering na
de andere. Op de Brusselse
beurs eindigden de Generale-
aandelen met een slotnotering
van 5.350 frank (bijna 295 gul
den) zelfs gistermiddag nog op
een nieuwe recordhoogte.
Of de strijd om de Generale
nu werkelijk beslecht is, moet
nog steeds blijken.
De Benedetti is daarvan
overtuigd, maar de gouverneur
van de Generale Maatschappij,
René Lamy, blijft volhouden
dat Belgische aandeelhouders
en derden de zeggenschap hou
den.
De Benedetti heeft aangebo
den dat een Belg voorzitter van
de Raad van Bestuur blijft,
maar hijzelf zal alle strategi
sche beslissingen over het be
leid van de Generale nemen.
Daartoe behoren het verkopen
van alle verliesgevende bedrij
ven en het 'stroomlijnen' van
de activiteiten van de Genera
le, twee beleidsopties waarover
Lamy uiterst slecht te spreken
is.
Volgens De Benedetti even
wel is een beter beheer alleen
maar in het belang van de hon
derdduizenden werknemers,
die voor hun inkomen direct of
indirect van de Generale af
hankelijk zijn.
Een Palestijnse man gaat in discussie met een Israëlische soldaat nadat deze een klein meisje had opgedragen een grote
steen midden op de weg te verwijderen, zodat een militaire truck kan passeren. - fotoap
MOSKOU (ANP/UPI) - De
golf van nationalistische
onrust in de Sovjetunie van
Centraal-Azië tot de drie
Oostzee-staten heeft nu ook
de de twee zuidelijkste van
de vijftien deelrepublieken
bereikt, Armenië en Azer-
baidjan.
Toneel van zulke onrust waren
in de afgelopen jaren al Molda
vië, Estland, Letland en Litou
wen en Kazachstan en Kirgizië,
terwijl de onder Stalin naar
Oezbekistan gedeporteerde
Krimtataren vorig jaar zelfs in
het hart van Moskou kwamen
betogen voor terugkeer naar
hun 'stamland'.
Maar - kort nadat Sovjetleider
Michail Goratsjov er vorige
week toe opriep dat de partij
zich op het hoogste niveau moet
beraden over het nationalitei
tenprobleem in het land - be
gonnen vier dagen van beto
gingen in Armenië en van Ar
meniërs in Azerbaidjan tot te
ruggave van het autonome ge
bied Nagorno-Karabakj in
Azerbaidjan aan Armenië.
Dit gebied werd onder Stalin
toegevoegd aan Azerbaidjan.
De directe aanleiding om de
straat op te gaan scheen verzet
onder de bevolking tegen de
opening van een fabriek van
synthetische rubber vlak bij de
Armeense hoofdstad Yerevan,
maar er werden ook direct al
leuzen meegevoerd zoals 'Eén
volk, één republiek'.
De onrust en vooral het na
tionalistische karakter ervan
werden dinsdag - voor het
eerst - bevestigd door het Sov
jetpersbureau TASS: 'Een deel
Regelmatig betogen Armeniërs in de VS tegen de "bezet
tingvan Armenië door Turkije en de Sovjetunie. - fotoap
van de Armeense bevolking
heeft in de afgelopen tijd de eis
gesteld dat het gebied wordt
opgenomen in Armenië'.
De eis tot teruggave werd
dinsdag afgewezen door het
centrale comité van de partij in
Moskou. 'Volgens het comité
strijden zulke eisen met de be
langen van de arbeiders in
Azerbaidjan en in Armenië en
schaden zij de inter-etnische
betrekkingen', zo meldde
TASS. Daarop meldde de Mos-
kouse dissident Aleksander
Ogorodnikov dat er in de Ar
meense hoofdstad Jerevan
120.000 mensen de straat waren
opgegaan om te protesteren te
gen het besluit van het centrale
comité.
Het comité heeft twee polit-
buroleden, Georgi Razoe-
movski en Pjotr Demitsjev,
naar Armenië gezonden 'om de
nationalistische agitatie te be
spreken', zo meldde het partij
blad Izvestia. De Armeense
partijleider Karen Demirtsjian
verscheen op de televisie om tot
kalmte te manen.
In de Sovjetunie wonen meer
dan 100 volken samen. Binnen
elk van de 15 republieken zijn
er echter vaak autonome ge
bieden, zoals Nagorno-Kara
bakj in Azerbaidjan, doordat
de politiek van Moskou erop is
gericht elke nationaliteit haar
eigen culturele leven te laten
leiden.
Gorbatsjov streeft als onder
deel van zijn algehele politiek
van verandering 'perestrojka'
ook naar wijziging van de na
tionaliteitenpolitiek. Het cen
trale comité van de partij moet
speciaal bijeenkomen om zich
te beraden over een aanpak die
kan verzekeren dat de ver
schillende nationaliteiten in
het land leven in harmonie met
elkaar, zo verklaarde hij nog
vorige week.
Naast de lappendeken aan
nationaliteiten en autonome
gebieden kent de Sovjetunie
echter ook nog vele volken en
etnische groepen in gebieden
die zijn ingelijfd, zoals Molda
vië - dat vroeger als Bessarabië
tot Roemenië behoorde - en de
Oostzee-staten of groepen die
zijn gedeporteerd.
Zo werd er begin deze maand
opnieuw betoogd door 1.500
Krim-Tataren die naar hun
stamgebied rond de Zwarte Zee
terug willen. Maar nu deden zij
dat niet in Moskou, maar in de
hoofdstad Bekabad in Oezbe
kistan. Zij hebben kennelijk
nog geen toestemming gekre
gen om te verhuizen. Honderd
duizenden van hun volksgeno
ten werden onder Stalin naar
Centraal-Azië gedeporteerd,
omdat hij hen verdacht van
collaboratie met de Duitsers.
Moldavië grenst aan Roeme
nië en behoorde tot 1940 groten
deels tot dit land. Er wonen 4,2
miljoen mensen. Zij onder
scheiden zich in taal en cultuur
vrijwel niet van het buurland
Roemenië. De Sovjetunie lijfde
het vroeger Bessarabië geheten
gebied in 1940 in als uitvloeisel
van de geheime protocollen van
het pact tussen de Sovjetunie
en nazi-Duitsland uit 1939.
De drie Oostzee-staten - Est
land, Letland en Litouwen -
werden in 1940 na een korte pe
riode van onafhankelijkheid
ingelijfd bij de Sovjetunie. In
het afgelopen jaar hebben zich
er herhaaldelijk nationalisti
sche demonstraties afgespeeld.
Daarbij kwam het verschei
dene malen tot botsingen met
de politie.
Als gevolg daarvan werd de
Estse chef-ideoloog, Rein Rist-
laan, van zijn functie ontheven.
Vrijdag riep een aantal intel
lectuelen op tot kalmte bij de
herdenking van de zeventigste
verjaardag van de onafhanke
lijkheidsverklaring van Est
land vandaag 24 februari.
Het ernstigste incident met
een nationalistisch aspect deed
zich tot dusverre in 1986 voor in
Kazachstan. Daar kwamen
twee mensen bij rellen om het
leven nadat een Rus tot partij
leider was gekozen als opvolger
van een Kazach.
Het nu autonome gebied Na
gorno-Karabakj in Azerbaid
jan werd in 1805 opgenomen in
het Russische rijk. Het be
hoorde voor de revolutie van
1917 tot Armenië en de over
grote meerderheid van de be
volking van 160.000 zielen is
nog steeds Armeens. In de bur
geroorlog die volgde op de re
volutie kwam 20 procent van de
bevolking om.
In 1923 werd het uitgeroepen
tot autonome enclave in Azer
baidjan. Het is een bergachtig
gebied van ruim vierduizend
vierkante kilometer met 160.000
inwoners, dat vijf procent uit
maakt van Azerbaidjan.
De betrekkingen tussen de
inwoners van beide republie
ken, Armenië en Azerbaidjan
zijn van oudsher gespannen,
daar de Armeniërs christenen
zijn en de inwoners van Azer
baidjan shi'itische moslems.
HAMBURG (DPA) - Bijna 75.000 ambtenaren en mensen die
bij staatsbedrijven werken, hebben dinsdag in de hele Bonds
republiek gestaakt voor een kortere werkweek. In 74 steden
werden volgens de vakbonden stakingen en protestbijeenkom
sten op het werk gehouden.
In veel steden reden de bussen en treinen niet, waardoor hon
derdduizenden mensen te laat op het werk kwamen en de post
niet werd bezorgd. De voorzitter van de ambtenarenbond OTV,
Monika Wulf-Mathies, verklaarde: 'Als de werkgevers niet
vrijwillig bereid zijn met ons tot een kortere werkweek te ko
men, zullen wij ze ertoe dwingen'. De bonden eisen een kortere
werkweek en een loonsverhoging van vijf procent. De werkge
vers willen helemaal geen verkorting van de arbeidstijd en een
loonsverhoging van niet meer dan 1,3 procent.
BARCELONA - De 49-jarige Adrianus M. uit Roosendaal is na
een hongerstaking van ruim twee en een halve week in de ge
vangenis van de Spaanse stad Gerona opgenomen in het plaat-
selijke ziekenhuis. De wegens hasjsmokkel veroordeelde West
brabander is volgens zijn advocaat psychisch volledig in elkaar
gezakt.
'Als er niet snel een oplossing komt, weet ik niet wat er ge
beurt Mijn cliënt is bereid om tot het uiterste door te gaan. Hij
heeft alle vertrouwen in de Spaanse justitie verloren', zegt hij.
M. begon zijn actie als protest tegen de weigering van de plaat
selijke rechtbank hem de rest van zijn straf in Nederland te la
ten uitzitten. Hij werd in juni 1984 voor de kust van Catalonië
gearresteerd aan boord van een Libanese vrachtboot Asraf-1.
Het schip vervoerde 3.000 kilo hasj. De rechtbank van Gerona
stelde de veertien Arabische bemanningsleden en de Libanese
kapitein enkele weken later op vrije voeten. M. bleef alleen
achter in de cel en werd als enige veroordeeld voor de smokkel-
zaak. Hij kreeg zes jaar.
WARSCHAU (UPI) - De Poolse regering heeft het Westen ver
weten duizenden afgestudeerde Polen weg te lokken. De afge
lopen vijf jaar zouden 21.000 academici onder wie 3.000 artsen
en 8.000 ingenieurs naar het Westen zijn geëmigreerd, aange
lokt door hogere lonen en een betere levensstandaard.
Regeringswoordvoerder Jerzy Urban zegt dat de Poolse rege
ring overigens niet van plan is een punt te zetten achter het
versoepelde uitreisbeleid. De laatste vijf jaar zijn in totaal
117.000 Polen geëmigreerd, terwijl 327.000 'hun verblijf in het
buitenland hebben verlengd'.
BRUSSEL (ANP) - Het Europese Hof van Justitie heeft twee
belangrijke en politiek omstreden landbouwrichtlijnen wegens
vormfouten vernietigd. Het gaat om het verbod op groeihor
monen in de veemesterij en de vaststelling van minimale af
metingen van kippehokken in legbatterijen. Beide richtlijnen
zij n begin dit j aar van kracht geworden.
Functionarissen van de Europese Commissie zeggen dat er
geen gevaar is voor een juridisch vacuum, omdat de richtlijnen
inmiddels zijn omgezet in nationale wetgeving. Op grond daar
van blijft het toedienen van hormomen verboden. De Commis
sie zal de richtlijnen op 7 maart opnieuw voorleggen aan de
ministers van landbouw.
JERUZALEM (AFP) - Voorlopig lijkt de kans klein dat de
Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Shultz tijdens
zijn komende bezoek aan Israël Palestijnse leiders te spreken
zal krijgen.
Professor Sari Nusseibeh van de universiteit van Bir Zeit zei
dat niet alleen de waarschuwing van de PLO om Shultz te mij
den daarbij een rol speelt, maar ook de sfeer op straat in de be
zette gebieden. Daar staat tegenover dat volgens burgemeester
Elias Freij van Bethlehem prominente Palestij wel met
Shultz willen praten, maar niet om te onderhandelen over een
vredesplan.
ALEXANDRIA (AFP) - De Amerikaanse televisiepredikant
Jimmy Swaggart, die zondag zijn ambt neerlegde nadat hij be
schuldigd was van contacten met een prostituee, krijgt van zijn
kerkgenootschap de kans zijn fouten goed te maken.
De synode van de 'Assemblies of God' in de staat Louisiana
maakte dinsdag bekend dat Swaggart een 'rehabilitatie-perio
de' van twee jaar moet ondergaan en zeker drie maanden lang
niet mag prediken in de Verenigde Statea
PEKING (RTR) - Meer dan 70 miljoen van China's ruim één
miljard inwoners leven in armoede. Verdere stijging van de
prijzen kan problemen opleveren voor de pogingen hun inko
men te verhogen, zegt een regeringsfunctionaris in Peking.
China zal aldus gedwongen zijn door te gaan met het subsidië
ren van inkomens om te voorkomen dat meer mensen in econo
mische problemen raken. Ruim 60 miljoen Chinezen op het
platteland verdienen minder dan 110 gulden per jaar, terwijl 10
miljoen anderen in steden hooguit 240 gulden per jaar hebben
te besteden.
WASHINGTON (ANP) -
President Reagan heeft de
bondgenoten aan de voor
avond van de komende
NAVO-top verzekerd van
blijvende Amerikaanse
bescherming. De Ver
enigde Staten zullen de
4.000 Amerikaanse kern
wapens en de 300.000
Amerikaanse militairen
in Europa handhaven en
erop toezien dat deze j
strijdkrachten modern en I m
effectief blijven.
De president onder- BÊta. Ny I - j
streepte dat de VS voor de Hnfe
volle honderd procent ge- KÉJ9
bonden blijven aan de
verdediging van Europa.
JERUZALEM (AP) - Het Israëlische parlement heeft dinsdag
president Chaim Herzog herkozen voor een tweede ambtster
mijn.
Van de 120 Knesset-leden stemden er 82 voor Herzog en twee
tegen, terwijl de overige leden zich van stemming onthielden of
niet aanwezig waren.
De 69-jarige Herzog werd voor de eerste keer gekozen in maart
1983. In Israël is het ambt van president voornamelijk ceremo
nieel van karakter. De president heeft geen binding met een
politieke partij. Herzog is wel afkomstig uit de socialistische
Arbeiderspartij.
