ROTE RETROSPECTIEVE IN PARUS
EE0323
Mes-Minri
George Burns rookt,
drinkt en danst
zich naar de 92 toe
Youp van't Hek begint
met eenmansactie
voor Kleine Komedie
gerend
)b Scholte Ring
kor Gerard Cox
Eigentijd
Pino Daniele:
smeltkroes
van stijlen
Vasco Rossi
Toto
WOENSDAG 17 FEBRUARI 1988
Gejuich
Aangever
aat 30 - Hulst
at 84-86 - Terne'uzeri
^musstr. 2 - Oostburg
m
SS*#*»* W f077St Aasurim
P&tus$643, fOOT Af toamkm
jm»-. m603
mxctmtY.r ntwmctv.ta numi» «Ktéwm
leAlgemeene 7A
3 Puöfio fttfallor»
Urtrt»-
vetzoKflrtog
Süixwdtwta
Postt>wi8
S430MNwwsa«in
TeLG34Ö2-W04
S8@SS5@5SSS^S5^5@^
IK ben altijd bangBang dat iemand
morgen ontdekt dat ik überhaupt
niets kandat ik een hype ben
Huub Stapel
DE STEM
T2
e 'slavinnen' van Degas
7-8-10 daagse
reizen
Vraag ons
reisprogramma
HOEFNAGELS
REIZEN
Spoorstraat 302-314
Roosendaal
Tel. 01650-34635
inrBobvanHuët
Darijs - Balletdanseresjes zijn het handelsmerk geworden van Edgar De-
is, De lichtvoetige sterren en 'kleine ratten' (leerlingen) van de Parijse
era inspireerden de Franse schilder tot meer dan 1500 schilderijen, teke-
gen, gravures en beeldhouwwerken; bijna de helft van zijn totale oeu-
apopulair thema, want tot op de dag van vandaag worden Degas' 'vlinders', zoals hij
^danseressen zelf eens noemde, gebruikt door chocolade- en koekfabrikanten voor de
akking van hun lekkernijen.
de latere pralinenblik- illu
ster toch een buitengewoon
Jlder was wordt duidelijk op
a grote aan hem gewijde re
spectieve in het Grand Pa-
s in Parijs. Verspreid over
i etages zijn meer dan 400
rken van de all-round schil-
ir-beeldhouwer-fotograaf te
wonderen, waarvan som-
K stukken na lange tijd
jor het eerst weer in Frank
je Flink wat schilderijen ko-
uit Amerikaanse collec
ts. Na Parijs zullen ze de oce-
weer oversteken. De ko-
ende zomer en herfst zal deze
[pte Degas-expositie te zien
n in respectievelijk het Mu-
i beaux-arts du Canada
Ottawa en in het New
Metropolitan Museum
■Art
Hortense Valpingon. Geschilderd in 1869.
i de welgestelde -net als
ne, zoon van een bankdi-
TRECHT (ANP) - De gou-
Bob Scholte Ring is
ror 1988 toegekend aan
ferard Cox. Dit heeft het
snografisch Museum gis-
|ren bekendgemaakt,
s wisselprijs wordt om het
_;kend aan een zan
gles) die met het Nederlands-
lied op de voorgrond is
Itreden. De ring werd voor
ft eerst uitgereikt in 1984, een
r na het overlijden van de
Bob Scholte. De trofee
g toen naar Benny Nijman.
'1986 kwam hij in het bezit
Harry Slinger van de
oep Drukwerk.
De ring wordt Cox op 29 fe-
lari in het Fonografisch Mu
il in Utrecht uitgereikt.
recteur- Degas wordt gezegd
dat hij per se niet bij de im
pressionisten gerekend wilde
worden. Zijn werk is toch type
rend voor de stroming, al was
hij in tegenstelling tot de
meeste impressionisten dan be
slist geen landschapsschilder.
Op zijn beroemde renbaan
schilderijen lijkt het landschap
een verplicht nummer, een on
geïnspireerd decor voor paard
en mens. Als een fotograaf (De-
gas was zeer geïnteresseerd in
'moderne' expressietechnieken
en gebruikte die ook voor zijn
schilderijen) joeg hij op het
moment van de beweging.
Vanuit de orkestbak, tussen de
muzikanten, 'knipt' hij zo het
moment waarop het toneeldoek
aan het einde van de voorstel
ling valt. We zien nog net de
benen van de ballerina's. Een
revolutionaire invalshoek en
een origineel werkstuk.
De schilder verbracht min
der uren in de Opera dan vaak
wordt verondersteld. Slechts
weinig danstaferelen blijken
ontleend aan werkelijke uit
voeringen. Degas 'gebruikte'
voor zijn schilderijen meer dan
eens dezelfde personages; van
de danseressen maakte hij te
keningen tijdens de repetities.
Het oog van de meester zoekt
en vindt het detail. Op zijn be
roemde doek 'De dansklas' uit
1876 geeft een op een stok steu
nende, oude, dansmeester aan
wijzingen aan een klas ver
moeide leerlingen. De meisjes
kunnen hun aandacht er nog
moeilijk bij houden. Ze pluk
ken aan hun haar, frummelen
aan een oorbel of krabben hun
rug. Hun ambitieuze moeders
wachten aan de kant. Het tafe
reel is met een kil scepticisme
vastgelegd. Opvallend is dat
Degas' balletmeesters bijna al
lemaal op een stok steunen. De
meisjes lijken te zweven, de le
raar staat daarentegen vastge
nageld aan de grond. Hun tijd
is voorbij.
Op het beroemde doek 'De dansklas' uit 1876 geeft een op een stok steunende, oude, dans
meester aanwijzingen aan een klas vermoeide leerlingen.
Net als veel tijdgenoten begon
Degas carrière met academi
sche thema's. Uit een werk als
'Semiramis sticht Babyion' kan
men afleiden dat de schilder
niet echt geboeid is door het
verleden. Snel loopt zijn ont
wikkeling naar het uitbeelden
van zijn eigen tijd. Maar veel
minder dan Cezanne heeft De-
gas daarbij wegen geopend
voor volgende generaties.
Behalve balletmeisjes had
hij ook een zwak voor was
vrouwen en prostituees. Maar
ze worden allemaal heel af
standelijk geportreteerd. Enige
erotische uitstraling is ver te
zoeken. Volgense de dichter
Paul Valéry probeerde Degas
hardnekkig het beeld te recon
strueren van het „gespeciali
seerde vrouwelijke dier, slavin
van de dans, het werk, of de
stoep". De vrijgezelle schilder
was een hardvochtig mens zo
als blijkt uit zijn doek 'Inte
rieur', ook wel 'De verkrach
ting' genoemd. Niet verwon
derlijk dat Degas voor vrou
wenhater werd uitgemaakt.
Degas was moeilijk voor
zichzelf en zijn omgeving. In
zijn lange leven (1834-1917)
heeft hij veel vrienden verloren
door zijn onhebbelijke gedrag.
Kwam hij bij iemand dineren,
dan eiste hij dat er geen bloe
men in de kamer stonden, kat
en hond werden buiten geslo
ten, de dames zich niet parfu
meerden en dat het eten klok
slag half acht werd opgediend.
Maar moeilijker dan dat alles
verteerde zijn omgeving zijn
stellingname in de roemruchte
Dreyfus-affaire. De schilder
maakte geen geheim van zijn
anti-semitisme.
Maar heel ontroerend en te
der is ondanks alle verwijten
het beeld van de 'Kleine danse-
[iTIMETER LANGER EN 5 CENTIMETER
[D VAN STANDAARD ABS. DE NlEUVVEb
iRAAG MET DAT VAN U UITWISSELEN.
00N 076-22 35 49. BRESKEN
!lNSENSINGEL101-m47ÖU
HET IS in deze rubriek al
Mder beweerd: popmuziek
in het Italiaans is verder ge
vorderd dan die in het Neder-
s. Omdat veel Italiaanse
muzikanten dusdanig slecht
i» Engels waren, namen ze
"iet eens de moeite om in die
popmuziek-taal te schrijven.
Daardoor heeft de doorsnee
Miaanse popsong een tekst
niveau, waaraan de Neder-
"se tophits bij lange na
Net kunnen tippen.
Bovendien heeft de tekstuele
vrijheid in Italië een positieve
invloed gehad op de muziek.
Ke Italiaanse popmuziek is
j4e malen speelser dan de
Nederlandse evenknie.
Hoe ver je met popmuziek
je eigen taal kunt gaan,
*un je horen bij Pino Daniele.
"»oi Daniele maakt popmu-
"°k van uitmuntende kwali-
I Zijn platen zijn altijd
"ontuurlijk en niet zelden
[wonderschoon.
Daniele komt uit de ruigste
stad van Italië: Napels. Na-
Ws is dé plaats waar invloe-
leri van buitenaf Italië bin-
®ndringen. Het Noordafri-
JOanse vasteland en ook het
•'lidden-Oosten zijn per boot
"®t ver af. Napels is één
Me smeltkroes van cultu-
;-n; Wie het lef heeft een
;'ldje in Napels te vertoeven,
*omt er vogels van de meest
onvoorstelbare pluimages te-
Ook op muzikaal gebied
fleert Napels als smelt-
"~es. Afrikaanse en oriën-
Ise muziek wordt er ge-
';fnd met jazz en funk uit
f-merika en uiteraard met
I ''Jditionele Italiaanse mu-
üek.
Pino Daniele geeft die
Teltkroes op zijn platen
Toto: geen verrassingen.
klank. Zijn muziek is nauwe
lijks in een hokje te stoppen.
Er spreekt een enorme veel
zijdigheid uit en meer dan
eens wordt er volstrekt
nieuwe muziek gecreëerd.
Daarom oefent Daniele ook
veel aantrekkingskracht uit
op Engelse en Amerikaanse
muzikanten met zin voor
avontuur. Op Danieles laatste
elpee 'Bonne soirée' spelen
bijvoorbeeld de Engelse saxo
fonist Mel Collins, de van
Paul Young bekende bassist
Pino Paladino en drummer
Jerry Marotta (oa. Steely
Dan) mee.
'Bonne soirée' is een te
gekke plaat Pino Daniele
laat universele muziek horen
die in de verte doet denken
aan de Braziliaanse muzi
kanten Milton Nascimento,
maar die meestal uniek is.
Daniele zingt veelal in het
Napolitaanse dialect en dat
maakt er zijn teksten voor
ons Nederlanders niet verst
aanbaarder op, maar dat is
eigenlijk niet zo erg. De mu
ziek is het belangrijkste en
foto cbs
gecombineerd met de klank
van Danieles stem bezorgt die
muziek je bijna voortdurend
een gevoel van opgewektheid.
Als de zon muziek zou maken
dan zou hij zo ongeveer als
'Bonne soirée' klinken.
OOK DE elpee 'C'e' chi dice
no' van de Italiaan Vasco
Rossi mag er zijn. Rossi be
weegt zich op iets platgetre-
dener paden dan Pino Danie
le. Zijn muziek is min of meer
de Italiaanse opvatting van
rockmuziek, maar daar waar
die muziek bij veel Engelse of
Amerikaanse bandjes veelal
uiterst voorspelbaar is en niet
zelden klinkt als dertien in
een dozijn, daar voegt Vasco
Rossi er iets extra's aan toe:
persoonlijkheid.
Rossi laat op 'C'e' chi dice
no' de ene sterke melodie na
de andere horen en hij is bo
vendien begiftigd met een
uiterst krachtig stemgeluid.
EINDREDACTIE WIM VAN LEEST
Vooral in de rustige nummers
klinkt hij heel indrukwek
kend. Rossi slaagt erin een
goed klinkende mixture van
rock en typisch Italiaanse
muziek te maken. In Italië
zelf is hij inmiddels opge
klommen tot de status van
superster. Hij trekt er volle
stadions en verkoopt er bui
tengewoon goed. Hier zal dat
er wel niet van komen, maar
wie op zoek is naar goed ge
zongen en lekker in het ge
hoor liggende muziek, moet
toch eens naar deze 'C'e' chi
dice no' gaan luisteren.
ALS GOEDVERKOPENDE
popmuziek alleen een kwestie
van perfect gespeelde, pak
kende melodieën zou zijn dan
verkocht Toto meer platen
dan Michael Jackson en Ma
donna samen. Als instrumen
tale virtuositeit dé sleutel zou
zijn tot succes dan bleef er
voor Toto geen deur gesloten.
Uit het feit dat Tot met een
plaats op het tweede plan ge
noegen moet nemen, blijkt
dat de muzikale werkelijk
heid toch anders is. Het pu
bliek wil kennelijk toch iets
anders dan schitterend ver
tolkte nummers. Wat mij be
treft heeft het publiek daar
groot gelijk in. Luisteren
naar de nieuwe Tot-elpee
'The seventh one' leert dat
Toto nog altijd in hetzelfde
stijltje musiceert. De muziek
van Toto ontwikkelde zich
via hits als 'Hold the line' en
sterke elpees tot en met 'Toto
IV' voorspoedig. Het nummer
'Rosanna' is een van de abso
lute hoogtepunten in de Ame
rikaanse melodieuze rock.
Sinds 'Toto IV' is er echter
nauwelijks nog vooruitgang
geboekt. Drie elpees later laat
'The seventh one' weliswaar
horen dat de diverse Toto-le
den zo mogelijk nog beter zijn
gaan spelen en in staat zijn
het ene kwalitatief hoog
staande nummer na het an
dere uit de mouw te schud
den, maar er ontbreekt iets.
Ik denk dat het het verras
singselement is. 'The seventh
one' bevat eigenlijk geen
nummers die al niet op een
eerdere elpee gestaan zouden
kunnen hebben. We weten nu
onderhand wel hoe de Toto-
rock klinkt. Wat ik mis, zijn
nieuwe muzikale paden of
zelfs maar iets dat er op zou
kunnen duiden dan het in de
toekomst anders zal worden.
Het is knap gespeeld, zeer ze
ker en de CD-versie zal er on
getwijfeld een zijn om je
audiofiele vingers bij af te
likken. Maar ook dat laatste
zegt eigenlijk niet zoveel
meer. De razendsnelle ont
wikkeling in het kunstmatig
reproduceren van muziek is
al zo ver gevorderd dat de op
deze plaat door Toto noot
voor noot gespeelde muziek
met een 'sampler' makkelijk
nagemaakt kan worden.
Vooral daardoor gaat de hoge
graad van perfectie die Toto
ontegenzeggelijk heeft be
reikt, zo'n beetje in het nadeel
van de groep werken. Het To
to-geluid is niks bijzonders
meer.
De agenda voor de komende we
ken ziet er als volgt uit:
Depeche Mode, 22 februari in
Rotterdam (Ahoy)
Stevie Ray Vaughan, 23 februari
in Rotterdam (Ahoy)
Heart en Hooters, 24 februari in
Rotterdam (Ahoy)
Toto, 2 maart in Rotterdam
(Ahoy)
Supertramp, 7 maart in Rotter
dam (Ahoy)
Joe Cocker, 6 maart in Rotter
dam (Ahoy)
Bhundu Boys, 19 februari in Rot
terdam (Hal 4) en 25 februari in
Den Bosch (Willem II)
Red Hot Chilli Peppers, 18 fe
bruari in Eindhoven (Effenaar)
Jimmy Cliff, 1 maart in Utrecht
(Vredenburg)
T°Pau, 5 maart in Utrecht (Vre
denburg)
AC/DC en Dokken, 15 maart in
Arnhem (Rijnhal)
Sinead O'Connor, 16 maart in
Utrecht (Vredenburg) en 17
maart in Nijmegen (Vereeniging)
Chris Rea, 19 maart in Den Bosch
(Maaspoort)
Saga en Loverboy, 25 maart in
Den Haag (Congresgebouw)
Def Leppard en McAuley Schen
ker Group, 1 april in Amsterdam
(Edenhal)
Temptations, 11 april in Utrecht
(Vredenburg)
Leonard Cohen, 18 en 19 april in
Amsterdam (Muziektheater)
Al Di Meola, 24 april in Utrecht
(Vredenburg)
Rush, 2 mei in Rotterdam (Ahoy)
Frank Zappa, 3 mei in Rotterdam
(Ahoy)
David Sylvian, 15 mei in Rotter
dam (Ahoy)
Michael Jackson, 5,6 en 7 juni in
Rotterdam (Feyenoord-stadion)
Pink Floyd, 13 en 14 juni in Rot
terdam (Feyenoord-stadion)
Astrud Gilberto, 20 februari in
Tilburg (Noorderligt)
Red Hot Chilli Peppers, 18 fe
bruari in Eindhoven (Effenaar)
Alex Chilton, 26 februari in
Eindhoven (Effenaar) en 6 maart
in Rotterdam (Hal 4)
Kevin Ayers, 1 maart in Rotter
dam (Lantaren) en 6 maart in
Tilburg (Noorderligt)
B.B. King, 1 maartv in Den Haag
(Congresgebouw)
Brendan Crocker The Five
O'clock Shadow, 23 februari in
Rotterdam (Lantaren)
Manu Dibango, 23 februari in
Breda (Concordia)
AMSTERDAM (ANP)
- De cabaretier Youp
van 't Hek is een één-
mansactie begonnen
voor het behoud van
de Kleine Komedie in
Amsterdam. Dit vol
gens hem „mooiste en
leukste theater" wordt
met sluiting bedreigd
omdat de gemeente
Amsterdam er vijf ton
op wil bezuinigen.
In een paginagrote ad
vertentie die vandaag fe
bruari in het Parool zal
worden geplaatst, roept
hij de Amsterdamse cul
tuurwethouder, gemeen
te- en kunstraadleden en
Amsterdamse theaterdi
recteuren op om op 22 fe
bruari een openbare dis
cussie met hem te voeren
over de bezuinigings
plannen. „Ze mogen dan
uitleggen waarom het
handjevol toneelliefheb
bers meer dan dertien
miljoen mag verdelen en
De Kleine Komedie, het
kleinkunsttheater bij
uitstek, zich de fooi van
500.000 gulden moet laten
afpakken", aldus de ca
baretier.
Hoewel al langer ge
discussieerd wordt over
het voortbestaan van de
Kleine Komedie, zegt
Youp van 't Hek:
fooi. - foto pan sok
Van 't Hek steeds te heb
ben gedacht dat het „al
lemaal zo'n vaart niet
zou lopen, omdat de rede
lijkheid op een bepaald
moment wel zou zegevie
ren". Nu volgens hem
echter „de nood het
hoogst is en de redding
nog steeds niet nabij",
heeft hij besloten op
eigen naam en rekening
te proberen de benodigde
500.000 gulden bij elkaar
te krijgen. „Niemand kan
die vijf ton vinden. Ik
heb vier j aar mavo en zeg
dat ik binnen een paar
dagen dat half miljoen
bij elkaar heb", aldus
Van 't Hek in de adver
tentie.
res van veertien jaar', dat door
de kunstenaar werd gepresen
teerd op de zesde tentoonstel
ling van de impressionisten in
1881. 'Een aap', zo vonden velen
in die dagen. De schoonheid
van de kunstwerk werd, even
als de schepper ervan, niet be
grepen. Een geshockeerde Pa
rijse gravin adviseerde het
beeld een plaats te geven in een
museum gewijd aan de mense
lijke pathologie...
De expositie 'Degas' is tot 16
mei te zien in het Grand Palais
in Parijs. Metro: Champs Elv-
sées-Clémenceau. Het museum
is dagelijks van 10.00 tot 20.00
uur geopend, woensdag tot
22.00 uur. Dinsdag gesloten.
Toegang: 32 franc, zaterdag 21
franc.
LOS ANGELES
(RTR) - De Ameri
kaanse komiek
George Burns laat
de rook van zijn si
gaar in kringetjes
naar buiten ko
men, nipt aan zijn
martini en ver
strekt het geheim
van zijn lange le-
ven.„Ik rook er vijf
tien forse havanna's op een dag
van, ik drink vier of vijf glazen
martini dit, ik hou van alles
wat ik doe en ik dans dicht te
gen haar aan", zegt hij.
Burns heeft net al werkende
zijn 92-e verjaardag gevierd
met het propageren van zijn
nieuwste film, '18 Again', in een
restaurant in Beverly Hills.
„Dit is mijn beste verjaars
cadeau, niet te hoeven betalen
voor mijn feestje", zegt hij
grinnikend. „Er is maar één
ding dat het slaat, nog een
martini."
Afgezien van zijn jongste
film werkt Burns aan 'Gracie',
een biografie van wijlen zijn
vrouw, de comediènne Gracie
Allen. Binnenkort gaat hij ook
nog eens optreden in Las Ve-
George Burns - - fotoap
drinken. Ik zei ik weet 't niet.
Twee dokters adviseerden me
ermee op te houden, en ze zijn
allebei al wijlen. De mensen
vragen me waarom ik niet
omga met vrouwen van mijn
eigen leeftijd. Ik antwoord ze
'Wat graag, maar er zijn er
geen'."
Gracie Allen overleed 23 jaar
geleden op 58-jarige leeftijd,
zes jaar nadat ze zich terugtrok
om alleen nog grootmoeder te
zijn. „Ik trouw nooit meer. Zij
was de eerste en enige voor
mij", zegt Burns. „Wanneer je
de hele dag met iemand bent,
kan er niemand anders zijn."
Burns gaat nog wel met
vrouwen uit, zegt hijen laat ze
door zijn chauffeur thuisbren
gen.
„Ik hou er nooit mee op. Ik
moet iets doen wat ik graag
doe, en dat is show-business",
zegt hij.
Hij ziet er aan de tafel in het
restaurent nietig uit. Wegge
zakt in zijn stoel, met een jasje
dat te groot lijkt voor zijn frêle
figuur en verdrinkend in de
mensen om hem heen.
Zijn stem heeft het craquelé
van de hoge leeftijd, maar
wanneer zijn pianist het ref
rein speelt van een van zijn
songs, 'Old Bones', staat Burns
op en zings met een stem die
weer van fluweel en krachtig
is.
De gasten die hadden gedacht
dat zij zouden moeten klappen,
omdat hier nu eenmaal iemand
staat die een groot artiest is ge
weest, betrappen zich erop dat
ze juichen. „Hij is nog altijd zo
vreselijk goed", zegt Broad-
wayster Carol Channing.
Terwijl het applaus weg
sterft, laat Burns zich lang
zaam terugzakken in zijn stoel.
„Vraag me naar de hoek te lo
pen en het lukt me niet. Vraag
naar iemand die twee uur lang
10.000 mensen kan vermaken
en je hoeft niet verder te zoe
ken", zegt hij.
Over '18 Again' vertelt Burns
het volgende: „Ze moesten me
oud maken omdat ik moet doen
of ik 81 ben. Ik mag een ver-
jaarswens doen en leef korte
tijd in het lichaam van mijn 18-
jarige kleinzoon, gespeeld door
Charlie Schlatter. Mijn klein
zoon rookt niet, drinkt niet en
heeft geen seks. Joh, wat ik niet
doen kon als ik zijn lichaam
had..."
Burns pauzeert even voor
het gegrinnik: „Een mevrouw
vroeg me net wat mijn dokters
zeggen over mijn roken en
George Burns speelde de aan
gever voor de kletsende Allen.
„Het enige wat ik doen moest,
was luisteren en af en toe 'nee,
toch' zeggen," aldus Burns.
„Toen Gracie ermee ophield,
begon ik te werken."
Maar het was de dood van
Burns' vriend, de droogkomiek
Jack Benny, die hem toen hij in
de tachtig was beroemd maak
te. Burns nam de rol op zich
van de niet meer optredende
komiek die Benny gespeeld zou
hebben in 'The Sunshine Boys'
met Walter Mathau. Hij kreeg
er een Oscar voor.
Hij werd herontdekt door
een generatie die hem nooit
had gezien. „Toen waren er de
'Oh God'-films, de boeken, de
platen, de zaaloptredens. Ik ben
sindsdien niet meer gestopt. De
mensen klappen nu al voor me
wanneer ik opsta. Dat is een
van mijn grote talenten. Wan
neer het publiek lacht, rook ik.
Wanneer het met lachen op
houdt, hou ik op met roken en
praten."
George Burns staat, wanneer
hij niet vroeg op moet, toch al
om acht uur op, doet een kwar
tier ochtendgymnastiek en
gaat naar zijn kantoor. Daar
helpt men hem met de post van
zijn bewonderaars.
„Ik heb een contract gesloten
met het Londense Palladium
voor wanneer ik 100 ben, dus
kan ik me overlijden niet ver
oorloven. Ik ga door in de show
business tot ik de enige ben die
er nog is", aldus Burns.
Hij heft zich op uit zijn stoel
en loopt langzaam het restau
rant uit. „Twee dingen in de
show business die je moet le
ren, zijn hoe je moet opkomen
en hoe je moet afgaan," zegt
hij. „Weggaan is het moei
lijkst."
