VERSCHILLENDE BRONNEN MELDEN MOGELIJKE RAMP
Actie Britse verpleegkundigen
SCHAP DE STEM BUITENLAND DONDERDAG 4 FEBRUAR11988
Strijd om Société Générale verhardt zich
Telegram mogelijk wel echt
BUITENLAND
de compute^
asie meer
tpiooMiviy
szvsz
NA-OORLOGS OMZETRECORD OP DE BRUSSELSE BEURS
Wat is zacht en hard tegelijk?
NIEUWSOVERZICHT
PRESIDENT KURT WALDHEIM IN VRAAGGESPREK:
Soort transport
Dringend beroep
Voedselorganisatie VN in geldnood
Marokko wil NAVO-bases
Prettige dag, in de file
^trales
se oudjes
ïaderd
STOCKHOLM (REUTER) - Het Zweedse Insti
tuut voor bescherming tegen radioactieve stra
ling (SSI) heeft verklaard dat het berichten heeft
ontvangen over een mogelijk kernongeluk in de
Sovjetunie.
Ontkend
Geen verhoging
Weer politieke crisis in Italië
VS beginnen met produktie chemische bom
Proef kerncentrale Wales uitgesteld
VS wil nieuwe verkiezingen Haïti
Proces tegen Helene Passtoors voortgezet
Iraanse motorboten vallen tanker aan
»acterie geïsoleerd
'PIÏW
•PHW
auojspuff)
de laatste hand te leggen i
rna wil Moskou beginnen i
■directeur van het oplek
pn, zijn er al proefvluchten
chijnlijk vanaf de rug van
Eische ruimteveer schijnt veel|
ataten. Het Amerikaanse
in het slop na de ramp metj
de het ruimtestation Mir
stukken, waaraan ruimteca
verlaten Saij oet- ruimtesta ti]
i hoge baan om de aarde.
Ir of vijf heen om een kijkjel
Van onze correspondent
BRUSSEL - De strijd tussen
de Italiaanse zakenman
Carlo de Benedetti en de
Vlaming André Leysen om
de controle over de Belgi:
sche superholding Societé
Générale lijkt zich met de
dag te verharden. Daarbij
verwijten De Benedetti en
de 'Generale' elkaar nu over
en weer ondanks de door de
Bankcommissie gevraagde
wapenstilstand nog steeds
aandelen te kopen.
Op de Brusselse beurs werd
gisteren met een totaal van 2
miljoen verhandelde Generale-
aandelen een na-oorlogs om
zetrecord van 8 miljard frank
(440 miljoen gulden) gevestigd.
Maar volgens berichten die de
Raad van Bestuur van de Ge
nerale gisteravond niet kon be
vestigen, zijn begin deze week
buiten de beurs om zeker nog
eens 4 miljoen aandelen van
eigenaar verwisseld.
Volgens directeur Davignon
houdt de Generale zich zeer
nauwgezet aan het verzoek van
de Bankcommissie tijdelijk
geen aandelen te kopen, maar
zouden de financieel zeer kapi
taalkrachtige vrienden van De
Benedetti dat verzoek naast
zich neerleggen. De Benedetti
ontkent dat en verwijt juist de
Generale dat zij aandelen
koopt. De Bankcommissie zelf
moet zich nog steeds uitspre
ken over het publieke bod dat
De Benedetti op een groot aan
tal Generale-aandelen heeft
uitgebracht, maar de commis
sie heeft die uitspraak al een
paar maal uitgesteld.
Van veel groter belang voor
de vraag wie uiteindelijk de
controle over België's grootste
holding zal krijgen, is overi
gens de uitspraak die de Han
delsrechtbank volgende week
dinsdag doet over de rechtma
tigheid van de kapitaalsverho
ging die de Generale wil door
voeren om langs die weg het
aandeel van De Benedetti terug
te dringen.
Als de Handelsrechtbank de
kapitaalsverhoging goedkeurt,
zal Leysen - die bij zijn eigen
Gevaertmaatschappij en be
vriende financiers 12 miljoen
deels nieuwe aandelen kan
plaatsen - de grootste zijn. In
het andere geval zal De Bene
detti met rond 35 procent 'pre
ferentieel' aandeelhouder zijn.
De Benedetti herhaalde gis
teravond voor de Waalse en
Vlaamse tv, dat het voor hem
alles of niks is.
Ook in een persoonlijk on
derhoud met Leysen maakte
De Benedetti duidelijk dat sa
menwerking alleen mogelijk is
als de supervisie bij hem komt
te liggen.
WENEN/BELGRADO (AP) - De Oos
tenrijkse president Kurt Waldheim
heeft tegenover massa-blad Kurier de
mogelijkheid opengelaten, dat het be
lastende telegram dat in Der Spiegel is
verschenen en hem in verband brengt
met de deportatie van meer dan 4.000
Joegoslavische gevangenen, echt kan
zijn.
De ontdekker van het document, Dusan
Plenca, heeft aangekondigd dat hij het origi
neel komende zondag zal tonen.
Kurier schreef Waldheim te hebben ge
vraagd of hij, schriftelijk dan wel woorde
lijk, betrokken was bij het doorgeven van
orders betreffende het transport van gevan
genen in de streek Kozara in 1942.
„Dat kan ik mij met de beste wil van de
wereld na 46 jaar niet herinneren," ant
woordde Waldheim volgens Kurier. „Ik kan
alleen zeggen dat alle documenten die ik tot
mijn beschikking heb, wijzen op bezigheden
in bevoorrading."
Waldheim heeft lange tijd volgehouden
dat hij in 1942 tijdens de strijd in Kozara be
voorradingsofficier was in het Duitse Bal-
kanleger. Hij heeft steeds ontkend dat hij bij
oorlogsmisdaden betrokken is geweest.
„Zelfs als de echtheid van het telegram be
wezen wordt, dan moet u het soort transpor
ten nader bekijken," vervolgde Waldheim in
de Kurier. „In iedere oorlog zijn er gevange
nen en vluchtelingen. En in dit geval waren
het vluchtelingen - mannen, kinderen, oude
mensen - die gevlucht waren voor de strijd
in Kozara en naar opvangkampen werden
gebracht. Daaruit kan men nog niet afleiden
dat ik in de buurt van oorlogsmisdaden ben
geweest."
Het in Der Spiegel afgedrukte telegram
luidde: „Zeer dringend. Luitenant Kurt
Waldheim van de staf van generaal Stahl
verlangt dat 4.224 gevangenen uit Kozara,
voor het merendeel vrouwen en kinderen en
ongeveer 15 procent oudere mannen, op weg
worden gestuurd: 3.514 naar Grubisino Polje
en 730 naar Zemun." Deze laatste twee cij
fers vormen samen opgeteld het getal 4.244,
maar volgens Der Spiegel stond die telfout
nou eenmaal in het document. Grubisino
Polje en Zemun waren twee gevangenkam
pen bij Belgrado.
Intussen bleef de Joegoslavische historicus
Plenca bij zijn weigering om te zeggen waar
hij het door Der Spiegel afgedrukte docu
ment heeft gevonden, en waar het origineel
zich nu bevindt. Hij zei aanvankelijk dat hij
het in Zagreb had gevonden, later veran
derde hij dat in Belgrado. „Ik kan het origi
neel nu niet tonen, omdat het niet in mijn be
zit is. Maar ik zal het zondag hebben," zei hij.
Plenca zei het document meer dan 13 jaar
geleden voor het eerst onder ogen te hebben
gehad. Hij zei er toen geen acht op te hebben
geslagen omdat de zaak-Waldheim pas in
maart 1986 aan het roRen kwam. Na de oor
log zette Joegoslavië Waldheim op de lijst
van oorlogsmisdadigers. Om nooit opgehel
derde reden heeft de Joegoslavische regering
echter nooit op zijn uitlevering aangedron
gen.
Hans Rudolf Kurz, hoofd van de commis
sie van geschiedkundigen die in opdracht
van de Oostenrijkse regering een onderzoek
instelt naar het oorlogsverleden van Wald
heim, deed een dringend beroep op de Joego
slavische autoriteiten om te helpen bij het
verkrijgen van opheldering. De commissie
moet aanstaande maandag verslag uitbren
gen van haar bevindingen.
Intussen heeft een Joegoslavische archi
varis uit de zuidelijke provincie Kosovo, Ha-
kif Bajrami, tegenover de krant Vecernje
Novosti gezegd over stukken te beschikken
die Waldheim belasten. Volgens Bajrami
blijkt uit die stukken dat Waldheim met ge
neraal Alexander Loehr aanwezig was bij de
executie van 104 Albanezen op 23 oktober
1944. Bajrami zei die stukken binnenkort
openbaar te zullen maken, maar wilde niet
zeggen of hij bereid was de documenten af te
staan aan de commissie van geschiedkundi
gen.
ROME (AFP) - De directeur-generaal van de organisatie vooi
voedsel en landbouw van de Verenigde Naties (FAO) heeft een
financiële noodkreet gericht tot de lidstaten van de organisatie
De FAO is het nieuwe jaar ingegaan met een tekort op dè be
groting van 35 miljoen dollar (ongeveer 72 miljoen gulden), al
dus Edouard Saouma. Met name de Verenigde Staten blijven in
gebreke bij het overmaken van hun bijdrage. Daarnaast heefl
de val van de dollar ertoe geleid dat zelfs het noodfonds van de
FAO reeds is uitgeput. De financiële krapte maakt het voor de
FAO noodzakelijk een aantal parttime-krachten te ontslaan.
WASHINGTON (AFP) - De Marokkaanse regering is bereid
plaats te bieden aan de Amerikaanse F-16 gevechtsvliegtuigen
die moeten worden teruggetrokken van de bases Torrejon bij
Madrid. Marokko wil daardoor de status van 'geprivilegieerd
bondgenoot' van de NAVO krijgen. De ambassadeur van Ma
rokko in de Verenigde Staten, Mohammad Bargach, deed het
aanbod bij een diner dat hij in Washington gaf ter ere van een
delegatie van het Amerikaanse Congres die komende week een
bezoek brengt aan Marokko. Spanje besloot onlangs dat de 72
gevechtsvliegtuigen binnen drie jaar van Torrejon moeten
verdwijnen. De Amerikanen willen de toestellen het liefst in
Europa houden. Minister van defensie Frank Carlucci zal
daarover praten tijdens het bezoek dat hij in de loop van de
week aan Italië brengt, dat het meest in aanmerking lijkt te
komen om de F-16's te huisvesten.
1 te beschermen tegen vijs
stof af, waardoor ze bij as
De Afrikaanse klauwkil
aardige stof. Die doet zijn vc
aarlij k gapen. Een geeuwer
|en zo kan de kikker er vando
jn 'gaapstof' ontsnapt, 1<
^ervoor blijkt hij in z'n huid
dt. Zo voorkomt de klauw!
naar ook infectie,
en onlangs kort na elkaar do
stof' zit in het zenuwstelsel vj
niet in de huid van de
sische kerncentrale in 1986 j
|uwen kerncentrales uitgeslot<]
en aantal veiligheidsmaa treg!
iidie van het Energieonder
zijn gebaseerd op risicostudij
nde in aanbouw zijnde en
|rse landen zijn uitgevoerd,
allen opnieuw bezien' is het
legering heeft laten uitvoeren n
reactor. De overige studies
6e op grond hiervan wil de reg
gebruik van kernenergie m«
Pioneer 8 vierde onlangs erger
Imeter van de aarde haar 1
nde ruimtetoestel werd op 13 c
tanse Bureau voor Ruimtevaai
lta-raket vanaf Cape Canavei
waardevolle informatie.
i achttien miljard kilometer a
|n om de zon. De cylindervor
i 81 centimeter en een diametïl
iiwd met instrumenten die gej
amelen, zoals zonnewinden t
J-energie werkende zender stuui
i voor onderzoek van de
de loop der jaren de Pioneers 6,|
3r officieel dood verklaard, i
|en in de verre ruimte nog
neer 6 ouderdomskwalen. Slecht|
en, een detector die het mag
|rkt nog. Dat instrument werd ii
te sparen. Maar toen de Ni
^r 9 verloor, deed het volgstatjoj
or weer in te schakelen,
apparaat, na dertien jaar niett
versiteit van Bayreuth zijn eri
(-273,15 C) tot een 12-miljoen
dé van helium en magnetis
g-ank Pobell en zijn medewerker
130 gram wegend blokje ko
ord van 0,000012 graden boven di
|retisch mogelijk is, maar die vol]
nodynamica onbereikbaar is.
eratuur enkele dagen in standi)
i staat de veranderingen in de s
bestuderen Dit is met name t
een verschijnsel waarbij de ele)
>f beneden een bepaalde tempera
meligheden geheel verdwijnt.
'Kernongeluk in Rusland'
Volgens woordvoerder Jack Valentin van het SSI onder
zoekt het instituut de berichten die uit verscheidene
bronnen kwamen.
LONDEN - Duizenden employees en arbeiders van de
Britse gezondheidszorg onder wie een klein aantal ver
pleegkundigen (foto) hebben gisteren voor het eerst een lan-
•ielijke actie gevoerd uit protest tegen de NHS-politiek van
hun regering. Vooral de verpleegsters en verplegers gaven
ui ting aan hun ongenoegen naar aanleiding van premier
Thatchers botte weigering om de jaarlijkse begroting van de
nationale gezondheidsdienst (NHS), die 20 miljard pond be
draagt, te verhogen met nog anderhalf miljard pond ster
ling. De verpleegkundigen eisten bovendien een beter loon.
Twee van hun drie bonden - de derde steunde de actie van
gisteren niet en had trouwens zijn leden verbod gegeven er
aan deel te nemen - zijn van oordeel dat een opslag van wel
20 procent nog erg redelijk zou wezen.
Maar volgens een lek
uit de omgeving van premier Thatcher is de bewindsvrouwe
slechts van plan een loonsverhoging van nauwelijks 3 pro
cent toe te kennen. Op het Britse departement van volksge
zondheid werd echter gisteren dit gerucht met klem gelo
genstraft. - FOTO AP
De Amerikaanse regering heeft
verklaard dat zij geen infor
matie heeft over een mogelijk
kernongeluk in de Sovjetunie.
De woordvoerder van net SSI
in Stockholm zei dat het insti
tuut tot nog toe geen verhoogde
straling heeft geconstateerd.
„Maar dat is ook niet te ver
wachten als het ongeluk pas is
gebeurd", aldus Valentin. Een
woordvoerder van het Zweedse
Instituut voor defensieonder
zoek in Hagfors, dat de kern
proeven van de Sovjetunie
volgt, deelde mee dat het insti
tuut geen informatie over een
stijging van de radioactieve
straling had ontvangen.
Het Sovjetministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft ontkend
dat zich in de Sovjetunie een
kernongeluk heeft voorgedaan.
Daarmee sprak het ministerie
berichten tegen van het
Zweedse persbureau TT over
een mogelijke kernramp in de
Sovjetunie. Het in Stockholm
gevestigde Instituut voor be
scherming tegen radioactieve
straling had eerder op de dag
meegedeeld dat het een onder
zoek instelde naar de berichten,
die uit verschillende bronnen Verdrag
kwamen.
national Meteorological Office.
„Wij weten dat de twee in
stellingen vandaag proeven op
een open telex-net hebben ge
nomen", aldus een Noorse rege
ringsfunctionaris. „De proefte-
lexen bevatten het woord
'kernongeluk' en dat moet op
de een of andere manier naar
buiten zijn gekomen. Er zijn
geen aanwijzingen voor een
echt kernongeluk", aldus de
functionaris.
Eten woordvoerder van het
Zweedse Instituut voor be
scherming tegen radioactieve
straling (SSI) verklaarde dat
het instituut de zaak onder
zoekt, maar dat geen ver
hoogde straling is gemeten.
Ook andere onderzoeksinstel
lingen zeiden geen verandering
van de stralingsniveau's te
hebben geconstateerd. De
woordvoerder van het SSI,
Sven Lofveberg, zei dat de
meetstations van het instituut
in staat zijn zeer kleine stijgin
gen te registreren. „Maar tot
dusverre zijn.er geen verhogin
gen waargenomen", aldus de
woordvoerder.
Volgens Noorse regerings
functionarissen berustten de
berichten over het kernongeluk
op een misverstand. De geruch
ten zouden in de wereld geko
men zijn door een reeks proef-
telexen tussen het Internatio
naal Agentschap voor Atoom
energie (IAEA) in Wenen en
het in Londen gevestigde Inter-
Lofveberg wees erop dat de
Sovjetunie en Zweden een ver
drag hebben dat hen verplicht
elkaar onmiddellijk op de
hoogte te stellen van kernonge
lukken. Het verdrag werd vo
rige maand door Sovjetpremier
Nikolaj Ryzjkov en zijn
Zweedse ambtgenoot, Ingvar
Carlsson, in Stockholm onder
tekend.
(ADVERTENTIE)
de ontdekking is, dat men aand
■t aantal resistente bacteriën I
vervuild is door zware metalen.
ike eigenschappen dat ze zwaï
aan zich bindt. Die eigensc
atie en door het verbeteren va|
ienlijk worden vergroot.
:t zuiveren van met cadmium vei
oper. Die zuivering kan gebeu
it water dat vol bacteriën zit. 1
jevangen en de bacterie - met d
dien gemakkelijk worden uitf
grond kan zonder afgraven f
idoordringbaar is. Maar afgrav
ld om een zandgrond gaat.
•xoqpm?H U33U1
PIÏW ouoispcio
In lange rijen wachtend op een boot naar het continent wordt
wachtende chauffeurs een prettige dag toegewenst door de
achterkant van een vrachtwagen. Staking van Engelse veer
diensten gaf overal lange files te zien, zoals deze in Dover.
FOTO AP
ROME (RTR) - De Italiaanse regering heeft vier keer achter
elkaar een nederlaag geleden in het parlement. Daardoor lijkt
Italië weer op de rand van een politieke crisis te zijn gekomen.
Premier Giovanni Cossiga heeft verslag gedaan bij president
Francesco Cossiga over de gespannen parlementaire situatie,
die is ontstaan nadat opstandige afgevaardigden van de rege
ringspartijen in geheime stemmingen hun steun gaven aan de
oppositie. Vertegenwoordigers van alle politieke partijen me
nen dat de situatie ernstig is voor Goria's vijf partijen coalitie -
christen-democraten, socialisten, Republikeinen, Liberalen en
sociaal-democraten - na de vier negatieve stemmingen over de
ontwerpbegroting.
WASHINGTON (REUTER/DPA) - President Reagan heeft het
ministerie van defensie toestemming geveven te beginnen met
de produktie van de Bigeye, een nieuwe chemische bom. Vol
gens het Pentagon zullen de eerste bommen niet voor het begin
van de jaren negentig klaar zijn. De Bigeye behoort tot de zo
geheten binaire wapens. Deze bestaan uit twee niet-dodelijke
chemicaliën die pas na het afvuren of laten vaUen van de wa
pens worden vermengd tot een giftig gas. De Verenigde Staten
hervatten in december vorig jaar de produktie van chemische
wapens na een onderbreking van 18 jaar. De onderhandelingen
over een verbod op deze wapens verlopen moeizaam
LONDEN (DPA) - Een omstreden veiligheidsproef in een van
de oudste Britse kerncentrales is na protesten van de bevolking
voorlopig uitgesteld. In de kerncentrale van Trawsfynnydd
(correct) in Wales zou onderzocht worden of bij het uitschake
len van de 23 jaar oude reactor gelijktijdig ook de gaskoeling
beëindigd zou kunnen worden. Milieu-organisaties hadden ge
waarschuwd dat precies zo'n experiment de ramp in Tsjerno-
byl veroorzaakte. De inwoners van Trawsfynnydd zeiden dat
zij niet als proefkonijn wilden fungeren. Ook van de zijde van
de Ierse regering was geprotesteerd. Zij uitte haar vrees dat bij
een eventuele mislukking van het experiment het in de nabij
heid van Wales gelegen eiland gevaar zou lopen de volle laag
van uit de hand gelopen radioactieve straling te krijgen.
WASHINGTON (IPS) - De Verenigde Staten willen op korte
termijn verkiezingen in Haïti. Minister George Shultz van bui
tenlandse zaken heeft gisteren in Washington de nieuwgeko-
zen president Leslie Manigat opgeroepen om meteen stappen te
ondernemen om nieuwe en eerlijke verkiezingen te organise
ren. Shultz verdedigde tijdens een zitting van de commissie
buitenlandse zaken van het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden het besluit betrekkingen te blijven onderhouden met
het Haïtiaanse bewind. Hij erkende evenwel dat de verkiezin
gen die Manigat aan de macht hebben geholpen frauduleus
waren. Washington zal zijn ambassadeur naar de beeidigings-
ceremonie zenden. Deze heeft zondag plaats. Volgens de Haï
tiaanse oppositie en vele buitenlandse waarnemers zal Mani
gat een marionet zijn terwijl de militairen achter de schermen
de touwtjes in handen hebben. De nieuwe president hoeft nog
niet op de bevroren Amerikaanse hulp te rekenen, stelde
Shultz. Deze 75 miljoen dollar (ruim 140 miljoen gulden) econo
mische en militaire hulp is opgeschort De humanitaire hulp
gaat gewoon door.
KROONSTAD (ANP) - De Belgisch-Nederlandse Helene Pas
stoors die in Zuidafrika tot tien jaar gevangenisstraf is veroor
deeld, is woensdag kort voorgeleid voor de rechtbank in
Kroonstad. Passtoors is beschuldigd van een poging uit de ge
vangenis te ontsnappen. Ze werd onder zware bewaking van
de gevangenis naar de rechtbank overgebracht. Er was weinig
publiek aanwezig in de rechtszaal. Passtoors had ondanks de
hitte een lange broek en een jasje met lange mouwen aan, con
form het islamitisch verbod op kleding die armen en benen
bloot laat. Passtoors, vroeger katholiek, heeft zich bekeerd tot
de islam en zij zou nog niet de door haar gevraagde toestem
ming hebben gekregen om traditionele moslimkleding te dra
gen. In de rechtszaal werd ze bijgestaan door Ismael Ayob,
Winnie Mandela's advocaat.
MANAMA (UPI) - Iraanse motorboten hebben woensdag in
het zuidelijk deel van de Golf een Noorse tanker aangevallen.
Het is de tweede Iraanse aanval op een neutraal schip in twee
dagen. Aan boord van het tankschip 'Petrobulk Ruler', die voor
de kust van de Verenigde Arabische Emiraten voer, brak
brand uit Er vielen geen gewonden.
centrum voor Kernenergie in 1
ite bacterie geïsoleerd. Bovendiej
1de grond cadmiumvrij te maken
na volledige ontwikkeling, t
flink aantal robotmac
kunnen besturen. Het huid
model zal gebruikt worden c
een neurochip te vervaardig®'
die weer met miljoenen tegelij|
een neurocomputer moet vol
men. Uiteindelijk hoopt
een informatieverwerkingsy!
teem te ontwikkelen, dat vei
gelijkbaar is met de menselijI)
hersenen.
De belangrijkste eigensc
van deze computer is het zid
zelf aanleren, door middel va)
herhaling, van een gedragsp
troon dat past bij de arbeid
tuatie. Vervolgens moet
deze kennis kunnen toepas
in de praktijk. Bovendien
de computer onvolledige of g^j
brekkige informatie ku
verwerken, door te vertrouw
op eerdere gegevens, net
mensen dit doen.
Beter zelfs, want volgens
verwachtingen zal de snel!
waarmee de machine infori
tie verwerkt, duizenden mal®)
groter zijn dan de snelheid 1
de menselijke zenuwcel.
Copyright The 1
