Dl CHILLEN CHRISTENEN GEVEN MASSAAL GEHOOR AAN OPROEP PLO Nieuw schandaal bedreigt regering-Reagan BUITENLAND HET WEER Koningin Beatrix wordt 'Lady van de Kouseband' Wapens neer in 60 dagen 0 S S I UQ DE STEM BINNENLAND/BUITENLAND MAANDAG 1 FEBRUAR11988 in Televizier Terroristen hebben in Rome sterke brigade JERUZALEM (AFP) - Palestijnse christenen hebben gisteren na de kerkdienst geprotesteerd tegen het Israëlische geweld. DE STEM COMMENTAAR VS willen beperkt zelfbestuur voor Palestijnen MINISTER MEESE BETROKKEN BIJ DUBIEUS PIJPLIJNPROJECT NIEUWSOVERZICHT Husayn pleit in Europa voor vrede België gaat door met drankcontroles VS bieden Sovjetunie tarwe te koop aan Ijs tussen Grieken en Turken gebroken Zon en maan Hoogwater en 22 u. Robocop. |bassades Club 2 - 14,16, en 22 u. Deux enfoires a l-Tropez. ibassades Club 3 - 14.20, l, 19 en 21.20 u. Innerspace. ibassades Club 4 - 14, 19 en 21.30 u.The wit- of Eastwick. GGE ilden Vlies I The last emperor, ilden Vlies II A prayer for the dying, iilden Vlles III Renegate. riling Fatal attraction, nbrandt I. The Sicilian. ascoop b 7.30, 20 en 22.30 u. Fatal at- Jtion. >n 20 u. The principal, a.l. |o en 22.30 u. Julia Julia, J17.30, 20 en 22.30 u. Hope I glory, a.l. 17.30, 20 en 22.30 u. Dirty Icing, a.l. 17.30,20 en 22.30 u. The lost Is. an 20 u. The last emperor, a.l. p. The rescuers, a.l. (za. zo. woe.). an 22.30 u. Nadine, a.l. po, 20 en 22.30 u. De schoon- 1 van zonde. 117.30 en 20 u. Dragnet, a.l. 30 u. Gardens of stone, a.l. |17.30,20 en 22.30 u. Man- nter, a.l. 17.30 en 20 u. Hector, a.l. 17.30, 20 en 22.30 u. Ham- rger Hill, a.l. 17.30, 20 en 22.30 u. No way .30 u. The untouchables, a.l. 45 en 22.45 u. A prayer for the ing. en 17.30 u. Bigfoot and the ndersons, a.l. Studloscoop I u. The river's edge. 1.30 u. Caravaggio. i en 22.30 u. Maurice. I en 22.30 u. Der Himmel uber prlin. IJLST W, Blommaert - 14.30 u. ■hieting. Ir Brinkman van WVC is ciale gast in Avro's Televi- onder andere over de Aidstest Dp jeugdwerk en de gevolgen generatie Marokkaanse jonge- Joorlogsslachtoffers en het ni- en verpleegtehuis in ieder ge- Oplossing maandag ueSxoAëu-uemjeqje e-sxp-je-ep-eae-u eM-oxxBJ-ueuox-ej xoo-xj-bX-TT® SBj3-x.eotnmi3in-x.see eepx-do-mxn-sop jei-Xnra-Ju-BTJB opop-puepexz-eaxe oeq-do-px-Xez Xm-eraxTJ-®XAnx-il® x-suo-ex-ju-eej-x exxTI®o®-X®Tu3T®P snuif jhoav'ot 'sef «inoqaS ut jagsuaA 'uftuoif uba iappnu agjapeiqaS -g 'jpqspoa 'uaójsjooqos z 'uapptui 3bja t T7 Van onze correspondent LONDEN - Britse insiders verwachten dat koningin Beatrix dit jaar door de Britse vorstin Elizabeth II vereerd zal worden met de Orde van de Kouseband. Dat is de hoogste ridderorde van het Verenigd Konink rijk. Normaal wordt deze orde al leen verleend aan verdienste lijke heren, maar er zijn ook enkele hoge dames, die tot 'Lady van de Kouseband' wer den bevorderd, met name prin ses Juliana (als koningin in 1958) en wijlen koningin Wil- helmina in 1944. In Londen wordt trouwens verteld dat ko ningin Elizabeth vast van plan is de ridderorde van de Kouse band definitief uit te breiden tot verdienstelijke dames. Mogelijk wordt Margaret Thatcher een 'Lady van de Kouseband' wanneer ze een maal ex-premier is. Voor koningin Beatrix schijnt deze hoge onderschei ding weggelegd naar aanlei ding van de viering van het 'William Mary'-jaar. In no vember is het immers 300 jaar geleden dat de protestantse stadhouder Willem III met zijn troepen aan land kwam te Tor- bay op de Engelse zuidkust. De aankomst van deze Hol landse strijdkrachten in de cember 1688 in Londen had tot gevolg dat de roomse Engelse koning James II hals over kop naar Frankrijk vluchtte. Wil lem III, achterkleinzoon van Willem de Zwijger, huwde zijn Engelse nicht Mary Stuart. Op 11 april 1689 werden zij in Lon den gekroond tot koning Wil liam III en koningin Mary II van Engeland, Schotland en Ierland. De omwenteling die de En gelsen hun 'Glorierijke Revo lutie' plegen te noemen, ge beurde praktisch zonder bloed vergieten. Zij wordt dit jaar met enige luister herdacht, meer van Nederlandse dan van Britse zijde. Engeland her denkt in 1988 namelijk ook de 400ste verjaring van de ver pletterende nederlaag van de Spaanse invasie-armada, die in juli 1588 door Filip II naar de Britse eilanden was gestuurd. De dag voor haar verjaardag, zaterdagbood de mare- chausse koningin Beatrix een muzikale hulde aan. - fotoanp Protest in bloed gesmoord ROME - De Italiaanse ter roristische Rode Brigades beschikken in de hoofdstad Rome over een complete, goed uitgeruste, com mando-eenheid. Dat is gebleken uit de wijze waarop de terroristen hun aan slag op de christen-democrati sche leider Ciriaco de Mita hebben voorbereid. De terroristen wilden met een groep van 10 a 15 man de Mita ontvoeren of vermoorden. Ook ex-premier Craxi was een doelwit. Door de arrestatie, vlak bij het huis van de Mita, van de gezochte terrorist Anto nio Fosso, zijn de plannen om een vooraanstaand politicus te treffen, voorlopig van de baan. Toch houdt de Italiaanse politie ernstig rekening met de moge lijkheid van een spectaculaire actie, de komende maanden. Politie en carabinieri zijn nog volop in de weer met het ontcijferen van de codes die bij Fosso werden aangetroffen. Bij het observeren van de chris ten-democraat wisselden de terroristen elkaar om de tien minuten af. De politie ver moedt dat bij de hele operatie- de Mita om en nabij de zestig personen betrokken waren. Toen Fosso werd aangehouden, waren er waarschijnlijk nog enkele andere terroristen in de nabijheid. De Rode Brigades doen weer van zich spreken, net nu er in Italië gediscussieerd wordt over een mogelijke amnestie voor de gevangen zittende ter roristen. Een amnestie maakt echter geen schijn van kans, wanneer het terrorisme weer de kop op steekt. Zij gaven massaal gehoor aan de oproep die de PLO-on- dergrondse enige dagen geleden heeft verspreid, om na het kerkbezoek de straat op te gaan om tegen de Israëli sche bezetting te demonstreren. Klaar voor aktie. Een Israëlische soldaat in Palestijns gebied tegenover demonstrerende kerkgangers. fotoap De meest gewelddadige de monstratie deed zich voor in het dorpje Beit Sahur bij Beth lehem, waar de kerkgangers na de mis een politiepost aanvie len en in brand staken, aldus Palestijnse ooggetuigen. De de monstranten probeerden sol daten van het Israëlische leger op afstand te houden door in de straten barricaden op te rich ten en de soldaten met stenen te bekogelen. In Oost-Jeruzalem, binnen de muren van de oude stad, vormden kerkgangers een stoet bij de kerk van het Heilig Graf, met voorop enkele tientallen vrouwen die later de eerste klappen opvingen van de toe gesnelde en prompt met stenen bekogelde Israëlische soldaten. Verscheidene vrouwen werden gearresteerd. In Ramallah, even ten noor den van Jeruzalem, werd een betoging van ongeveer 400 de monstranten uiteengedreven met traangasgranaten. De PLO-ondergrondse, offi cieel het Verenigd Palestijns bevel over de opstand in de be zette gebieden geheten, heeft enkele dagen geleden een nieuw communiqué doen uit gaan, waarin een beroep werd gedaan op christenen en mos lims om van de kerken en mos keeën bolwerken van verzet te maken en na gebedsdiensten de straat op te gaan om uiting aan hun rebellie te geven. In hetzelfde communiqué werden de Palestij nen opge roepen de inmiddels zijn vierde week ingaande winkel- en be drijf sstaking voort te zetten. Aan de oproep die in een vorig communiqué werd gedaan om Israëlische sigaretten, zuivel- DE BASKEN vormden eens de voorhoede in de strijd tegen Fran co, de verguisde Spaanse dictator. In de jaren zestig en begin ja ren zeventig voelde iedereen met progressieve ideeën voor de Baskische strijders, verenigd in de ETA. De huidige terreurorganisatie ETA - verantwoordelijk voor 600 moorden - heeft weinig meer te maken met de afscheidingsbe weging onder Franco. Zij heeft zich ontpopt als een onverdraag zame club, besmet met fascistische ideologie en methodiek. De ETA is gefrustreerd. Na de dood van Franco hoopte ze op een breuk met het verleden, op zelfbeschikking. Zij eiste verder amnestie voor 'politieke' leden, terugtrekking van de Spaanse po litie en de Guardia Civil uit Baskenland. Het kreeg een grote mate van zelfbestuur, maar de hoop op zelfbeschikking ging niet in vervulling. Teleurstelling en frustratie dreven de ETA tot intoleran tie en politiek radicalisme, inclusief moorden en spectaculaire aanslagen. De ironie wil dat de ETA harder tegen het democrati sche Spanje heeft geknokt dan tegen de fascistische dictatuur. Deze malle strategie deed de ETA alle contact met de werkelijk heid verliezen en raakte - mede doordat de socialistische rege ring van Felipe Gonzalez de terroristen hard aanpakte en terug bracht tot enkele kleine kernen - een kat in het nauw, in een ge vaarlijk isolement. Bovendien: Gonzalez ontdeed Spanje's groot ste probleem van deze eeuw, het seperatisme, van zijn scherpe kanten. Hij deed dat zo succesvol dat zelfs in het leger, traditio neel de hoeder van het eeuwige, ongedeelde, éne Spanje, geen dreigende stemmen meer opklinken als de problemen van zelfbe stuur voor Spaanse landsdelen aan de orde zijn. De ETA heeft nu een verrassend aanbod gedaan: Zij wil een staakt-het-vuren, een rustpauze in de aanslag-activiteiten voor de duur van zestig dagen. In die tijd moet overleg tussen ETA en Ma drid op gang komen om een politieke regeling voor het Basken- vraagstuk te treffen. Tegelijkertijd zou Madrid dan zijn (zeer doel treffende) jacht op ETA-terroristen en -sympathisanten moeten staken. De Spaanse regering heeft het aanbod van ETA niet aanvaard, maar ook niet geheel afgewezen. Madrid vreest niet alleen met een propagandatruc te maken te hebben, maar ook met een wanhopige ETA - niet duidelijk is welke fractie van de hevig ver deelde organisatie de dialoog wil - die zo geisoleerd is, dat zij enige tijd rust wil om zo te kunnen overleven. Felipe Gonzalez is nooit uit geweest op een onvoorwaardelijke capitulatie van ETA, want daarmee zou niet alleen de ETA, maar ook het hele Baskische volk vernederd worden. Dat wijst welis waar de terreurmethoden van de beweging af, maar een groot deel van de Basken draagt veel doelstellingen van de ETA een warm hart toe. Madrid wil van de ETA-nachtmerrie af, maar het bet wil vóór alles één zekerheid: De ETA moet de wapens neer- 'eggen. Het is niet waarschijnlijk dat dat in zèstig geregeld kan worden., JERUZALEM (UPI/RTR/ANP) - Israëli sche regeringsfunctionarissen verklaarden gisteren dat de Verenigde Staten aanstu ren op onderhandelingen over beperkt zelfbestuur voor de 1,5 miljoen Palestijnen in de bezette gebieden. Aan die onderhandelingen zouden de VS, Israël, Egypte en Jordanië moeten deelnemen. De Amerikaanse voorstellen zouden variaties be vatten op de Camp David accoorden, dat onder meer voorzag in een terugtrekking van het Is raëlische leger uit de bezette gebieden en be perkte autonomie voor de Palestijnen. produkten en snoepgoed te boycotten, wordt eveneens nog steeds overal in de bezette ge bieden massaal gehoor gege ven. In verscheidene wijken van Nablus en het nabijgelegen vluchtelingenkamp Balata heeft het Israëlische leger een uitgaansverbod ingesteld na botsingen waarbij soldaten met scherp schoten op met kata- pults uitgeruste gemaskerde jongeren, aldus militaire woordvoerders. Een uitgaansverbod werd ook ingesteld in een vluchtelin genkamp bij Ramallah en in het kamp Deir al-Balah in de Gazastrook. De uitgaansverbo den plegen echter vooral 's nachts soms door honderden mensen tegelijk overtreden te worden. Volgens het Israëlische dag blad Haaretz is het militaire bestuur in de bezette gebieden er nu van overtuigd dat de on lusten nog lang kunnen aan houden. Bij de demonstraties van gisteren zijn volgens Pales tijnse bronnen 17, volgens het leger 11 Palestijnen gewond ge raakt. Zeven van hen werden met schotwonden opgenomen. Een Israëlische soldaat werd met een mes in het gezicht be werkt en een joodse kolonist raakte gewond bij een aanslag met een benzinebom. De Israëlische regering heeft aangekondigd zeer gedeeltelijk aan enkele eisen van het verzet tegemoet te willen komen. On geveer honderd van de ge schatte 4.000 gearresteerde Pa lestijnen zullen worden vrijge laten, stilgelegde procedures voor het verlenen van bouw vergunningen aan Palestijnen zullen weer op gang worden gebracht en soldaten die hun orders te buiten zijn gegaan en Palestijnen mishandeld heb ben, zullen bestrafd worden. Verder is de beslissing en kele Palestijnen uit Gaza te de porteren voorlopig uitgesteld, volgens de Israëlische krant de Jerusalem Post waarschijnlijk uit vrees voor nieuwe onlusten. Van onze correspondent WASHINGTON - De rege ring van de Amerikaanse president Reagan dreigt an dermaal te worden meege sleurd in een schandaal waarvan de details de afge lopen dagen in razendsnel tempo aan het licht kwa men. In 1985 hebben hoge regerings functionarissen - onder wie de minister van justitie Edwin Meese III - hun schouders gezet onder een gigantisch project dat voorzag in de aanleg van een pijpleiding van Al Haditha in Iraq naar de Jordaanse stad Akaba. Met behulp van die pijpleiding zou Iraq - dat toen al in oorlog was met Iran en het steeds moeilijker kreeg met het transporteren van olie via de Perzische Golf - zich financieel en economisch overeind kun nen houden. De Reagan-rege- ring, en waarschijnlijk presi dent Reagan zelf, steunde het project. Om de 1 miljard dollar kos tende pijpleiding te kunnen aanleggen was evenwel poli tieke hulp van Israël nodig, dat op dat ogenblik praktisch op voet van oorlog met Iraq leefde. Israël zou moeten beloven de werkzaamheden aan de pijp leiding niet te verstoren. Bo vendien moest Israël toezeggen geen bombardementen op de leiding uit te voeren. Onder druk van hoge Amerikaanse regeringsfunctionarissen, on der wie Meese, beloofde Israël - en met name de toenmalige premier Shimon Peres - niet in te grijpen. Peres' Arbeiders Partij zou in ruil voor die be lofte aanzienlijke sommen geld krijgen van de Amerikaanse firma's die in de aanleg van de pijpleiding waren geïnteres seerd. Het project ging evenwel niet door en Reagans toenma lige adviseur voor nationale veiligheid, admiraal Poindex- ter, maakte alle betrokkenheid van de staf van de Nationale Veiligheidsraad ongedaan. Het is niet bekend in hoeverre pre sident Reagan zelf op de hoogte is geweest van het feit dat de Israëlische medewerking aan het project moest worden 'ge kocht'. Shimon Peres zelf heeft intusen toegegeven dat Israël destijds heeft beloofd de werk zaamheden aan het project niet te verstoren. Een en ander is aan het licht gebracht door James McKay, de speciale aanklager die onder meer een onderzoek instelt naar de financiële handel en wandel van justitieminister Meese. Er loopt al maanden een onderzoek tegen de minister die destijds een financieel be lang had in een kleine wapen- firnma die er in slaagde be langrijke defensieorders van de Reagan-regering te verwer ven. Die firma, Wedtech, zou onder andere gebruik gemaakt hebben van Meese's goede diensten bij het verwerven van die orders. Wedtech stuurde daarvoor een zekere E. Robert Wallach, een persoonlijke vriend van Meese, in het veld. Wallach slaagde er in 1985 zelfs enkele maanden in als 'onbe taald adviseur' van Meese op te treden. Wallach had ook grote financiële belangen bij het pij plij nproj eet. Waarschijnlijk slaagde hij erin het Witte Huis in het pro ject te interesseren. In dat pro ces speelde Edwin Meese een prominente rol. Het Witte Huis voelde wel iets voor de pijplijn, omdat die voor Iraq een be langrijke steun betekende in de zeer bloedige oorlog die dat land met Iran voerde. Tal van hoge Amerikaanse functiona rissen zetten vervolgens hun schouders onder het project, in de aanleg waarvan een van Amerika's grootste aanne mersbedrijven, de Bechtel Groep (waarin onder meer George Shultz en Caspar Wein berger topfuncties hebben be kleed), was geïnteresseerd. S4ït zoals bij de Iran-Contra- affaire het geval was, maakte de in het Witte Huis zetelende staf van de Raad voor Natio nale Veiligheid zich sterk voor de onderneming. Tal van Ame rikaanse zakenlieden, die geld wilden verdienen aan de pijp leiding, namen contact op met de functionarissen van de NSC. Dat bracht Reagans voorma lige veiligheidsadviseur Wil liam Clark ertoe in te grijpen. Hij liet admiraal Poindexter, die in december 1985 op het punt stond Robert McFariane als nationaal veiligheidsadvi seur op te volgen, weten dat 'dit project een nachtmerrie voor de Amerikaanse regering kon worden'. Volgens Clark waren allerlei figuren uit de zakenwereld, die slechts hun eigen belangen op het oog hadden, doende de vei ligheidspolitiek van de VS te manipuleren. Poindexter blies het project daarop af. Afgelopen vrijdag begaf McKay zich naar het Witte Huis waar hij een aantal hoog geplaatste medewerkers van president Reagan op de hoogte stelde van het feit dat het on derzoek tegen Meese een zeer ernstig karakter heeft gekre gen. President Reagan zou evenwel nog steeds het volste vertrouwen in zijn minister van justitie hebben. AMMAN (RTR) - Koning Husayn begint in Rome een bezoek aan Europa om stagnatie in het vredesproces in het Midden- Oosten te voorkomen. De reis voert hem behalve Rome en de paus naar Parijs, Wenen en Bonn, dat thans voorzitter is van de EG. Bonn nodigde de koning uit om op 8 februari de minis ters van buitenlandse zaken van de EG toe te spreken. Volgens diplomaten een ongebruikelijke stap, waaruit waardering voor de vredespogingen van de Jordaanse koning moet blijken. Vol gens hen ziet Jordanië in Europa een bruikbare partner, zij het niet met het gewicht van een supermogendheid zoals de VS. BRUSSEL - De anti-alcoholcampagne die politie en rijkswacht in België half december hebben ingezet is een zó groot succes geworden, dat voortaan het rijden onder invloed permanent meer aandacht krijgt. Politie en rijkswacht hebben dat meege deeld aan het eind van hun speciale kerst- en nieuwjaarscam pagne, die dit weekend werd afgesloten. Met extra voorlichting en meer dan 100.000 ademtesten in zes weken - een aantal dat voorheen m eer half jaar nog niet werd bereikt - zorgden de opsporingsdiensten ervoor dat van de chauffeurs die bij een ongeval betrokken waren, nog slechts 6,8 procent onder invloed was. Voorheen was dat ruim 13 procent. Omdat het controle tempo zonder meer mankracht niet vol te houden is, willen po litie en rijkswacht het zwaartepunt van de controles nu naar het weekend verleggen. Uit cijfers over '86 blijkt namelijk dat bijna 55 procent van alle dodelijke verkeersslachtoffers tussen vrijdagmiddag en maandagmorgen valt, en dat in 30 a 40 pro cent van die ongevallen drank in het spel is. WASHINGTON (RTR) - De regering-Reagan heeft de Sovjet unie twee miljoen ton tarwe tegen gesubsidieerde prijzen aan geboden, zo heeft het Amerikaanse ministerie van landbouw meegedeeld. De aankondiging volgt op een geheime ontmoe ting eerder deze maand in Londen tussen landbouwfunctiona- rissen van beide landen, waarbij de Sovjets belangstelling toonden voor de aankoop van meer gesubsidieerde tarwe uit de VS. DAVOS (AFP/DPA/ANP) - In het besneeuwde Davos is het afgelopen weekeinde het ijs tussen Griekenland en Turkije ge broken. De Griekse premier, Andreas Papandreou, en zijn Turkse collega Turgut Ozal (foto) kondigden na afloop van hun eerste officiële ontmoeting de oprichting aan van twee com missies die zich zullen buigen over de toekomstige samenwer king en over de politieke geschillen tussen beide landen. De twee regeringsleiders spraken af minstens één keer per jaar bijeen te komen en eikaars land te zullen bezoeken. Verder zal er een rechtstreekse telefoonverbinding tussen Griekenland en Turkije komen. Het is voor het eerst in tien jaar dat Grieken land en Turkije weer een ontmoeting op het hoogste niveau hebben. De verhouding tussen Athene en Ankara is al jaren lang gespannen door conflicten over de territoriale rechten in de Egelsche Zee en over de tweedeling van Cyprus. IN EUROPA VcrkteringdwMMnt H»hogedrukgebied L-lagedrukgebied grote cijfers: temperatuur. 1000 -1010 -1020 enz. Isobaren ofwel lijnen van gelijke lucht druk in millibar, de pijlen geven de richting aan. A^A^A. TVTVTY Koufront warmtefront occluswtront' "-occlusiefront wil zeggen dat de koude lucht die achter een depressie (slecht weerge- bied) stroomt het warmtefront heeft ingehaald. Amsterdamhalf bew9 gr Eindhovenonbewolkt6 gr Vlissingenonbewolkt7 gr Aberdeenhalf bew8 gr Athenezwaar bew15 gr Barcelonazwaar bew18 gr Berlijnzwaar bew6 gr Budapesthalf bew8 gr Bordeauxmotregen9 gr Brusselonbewolkt6 gr Dublinregen6 gr Frankfurtlicht bew6 gr Genèvehalf bew5 gr Helsinkizwaar bew-6 gr Innsbruckzwaar bew5 gr Klagenfurtzwaar bew6 gr Kopenhagen., sneeuw1 gr Lissabonmotregen15 gr Locarnoonbewolkt11 gr Londenzwaar bew8 gr VANDAAG/ Zon op: 08.21. Zon onder: 17.26. Maan op: 15.38. Maan onder: 2 nó'J?nGEN/ Zon op: °8-20- Zon onder: 17.28. Maan op: 16.52. Maan on- oer: 08.39. Luxemburg zwaar bew2 gr Malagaonbewolkt21 gr Mallorcahalf bew17 gr Maltaregenbui15 gr Moskouonbewolkt-14 gr Münchenonbewolkt4 gr Niceonbewolkt13 gr Oslosneeuw-1 gr Parijshalf bew8 gr Praagzwaar bew5 gr Romehalf bew12 gr Split...onbewolkt12gr Stockholmzwaar bew-2 gr Wenenhalf bew7 gr Zürichsneeuwbui2 gr Casablanca.... zwaar bew17 gr Cypruszwaar bew19 gr Las Palmasonbewolkt21 gr Tel-Avivhalf bew23 gr Tunishalf bew17 gr VANDAAG/ Bath: 02.41-15.00. Hansweert: 02.15-14.39. Terneuzen: 01 43- 14.04. Vlissingen: 01.25-13.45. Wemeldinge: 03.05-15.31. MORGEN/ Bath 03.21-15.37. Hansweert: 02.56-15.15. Terneuzen: 02.22-14.39. Vlissingen- 02.03-14.19, Wemeldinge: 03.52-16.11.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 3