Diocesane Bredast
schoolraad
steekt zijn nek uit
GEORGE JASPERS EEN MODERNE
KLUIZENAAR IN MOERDIJK
Exportcursus KvK Breda:
10 avonden vanaf februari
NIEUWI
DE STEM EXTRA DONDERDAG 28 JANUAR11988
re KATHOLIEKE SCHOOL NAAR 2000
Woonwagens
Reizen
Vrouwen
Netheid
Napoleon
Kameraden
Problematisch
Identiteit
Twee gedachten
Uitgangspunt
HILVERSUM
Nederland staa
een prei in zijn
teer naar voren.
Zwierigheit
in Holland
Vlak onder de Rijksweg 17 bij
de jachthaven in Moerdijk
woont George Jaspers. Een ge
pensioneerde bruggen- en slui-
zenbouwer. George Jaspers
woont midden in een weiland in
een oude schaftkeet, door hem
verbouwd tot een heuse salon
wagen. Staande vanuit zijn
voordeur kan George door niets
belemmerd uitzien tot aan de
horizon. Achter hem ligt de
Rijksweg die het zicht op de
jachthaven ontneemt. Eigenlijk
is George Jaspers een moderne
kluizenaar. Maar zeker niet we
reldvreemd of mensenschuw.
Zijn wagen wil hij echter met
niemand delen. Dat is zijn do
mein, en hij is er wat trots op.
„Ach j ong, het is het mooiste
plekje op de hele wereld".
Door Jos Frijters
Wie bij de bedoening van George
Jaspers in Moerdijk komt, het aar
dige wagentje in het weiland ziet
staan en met de bewoner van dat
spul een praatje wil gaan maken,
wordt niet op de meest gezellige ma
nier onthaald.
Een hermetisch gesloten hek. Een
blauw bord met 'verboden toegang'.
En een witte keeshond die gedurende
niet aflatende blafsalvo's zijn witte
blikkerende tanden laat zien. De
man die vervolgens uit de wagen
stapt en met grote stappen op het
hek af komt, kijkt ook al niet be
paald vriendelijk. Wantrouwig zelfs.
Met een zacht stemmetje vertel je
dat je het 'huis' van de man zo mooi
vindt en alles verandert bij tover
slag. De keeshond die de lieftallige
naam Anita draagt, stopt abrupt met
blaffen en laat zich zelfs aanhalen
door dit 'goeie volk'. De man tovert
een joviale glimlach op zijn mond en
geeft je een klap op de schouder. Het
hek, dat toch niet op slot bleek te zit
ten, gaat met een uitnodigende
zwaai open. „Kopje koffie of thee.
Een koekje? Kom toch eens kijken
jong, naar mijn wagentje". En zie
hier, je hebt kennis gemaakt met
George Jaspers. Een man levend in
twee werelden. Enerzijds een bon vi-
vant, aan de andere kant een kluize
naar die niets of niemand nodig
heeft. „Want ik heb hier mijn huis.
Een paleisje. Ik heb hier alles. Mooie
spulletjes, natuur. Ik wil met nie
mand ruilen".
George Jaspers is een gepensio
neerde bruggen- en sluizenbouwer.
'Ik heb hier alles. Mooie spulletjes, natuur. Ik wil met niemand ruilen'. - foto's de stem/ben steffen
Hij woonde een groot deel van zijn
leven, ruim dertig jaar, in woonwa
gens. Altijd vlak bij het werk waar
hij aan de gang was. Tien jaar gele
den al zette hij zijn wagen in het
Moerdijkse weiland om er zich defi
nitief te gaan vestigen. De grond is
eigenlijk van Rijkswaterstaat. Maar
die liet het maar zo. „Vind je dat
gek? Ik heb dertig jaar met en voor
die mensen gewerkt. Die sturen mij
hier niet weg hoor. Dat mogen ze
niet". Bovendien betaalt George
'staangeld' aan de Staat. Al is het
slechts het symbolische bedrag van
200 per jaar. Het is wel het officiële
bewijs dat hij daar op die plaats mag
staan.
George is een boeiende man. Hij kan
prachtige verhalen vertellen over
zijn leven. Dat volgens zijn vertelsels
niet bepaald rustig is verlopen. De
geboren Middelburger is naar eigen
zeggen 'een reizende jongen'. Ook
door zijn werk is hij overal in West-
Europa geweest. Vooral Frankrijk
en Duitsland stalen zijn hart.
„Overal heb ik bruggen en sluizen
gebouwd. Ik ben van alles geweest in
de bouw. Uitzetter, metselaar, uit
voerder, projectleider. Alles. Het
maakte me nooit zoveel uit, want ik
heb altijd graag gewerkt maar
vooral gereisd. Als ik voor een be
drijf in Frankrijk kon gaan metse
len, deed ik dat liever dan in Neder
land voor uitvoerder spelen".
George bouwde niet alleen bruggen
en sluizen in die landen. Hij stortte
zich na het werk ook altijd weer in
het stads- of streekleven, bekeek de
omgeving, de geschiedenis en stak
daar veel van op. Keek vooral ook
naar het vrouwelijk schoon daar.
Wat dat betreft is George nooit echt
een brave jongen geweest, dat geeft
hij eerlijk toe. Nu leeft George rustig
in zijn wagentje. De dolle avonturen
zijn voor het grootste deel voorbij.
„Al ga ik graag nog eens uit. Ik kom
veel in Breda, en ik kan je wel ver
tellen dat George Jaspers nog heel
geliefd is bij de vrouwen". Hij vertelt
het met een ondeugende lach en ver
leidelijke pretoogjes.
„Kom eens kijken jong hoe ik er
dan uit zie". We lopen de wagen uit
naar een bijgebouwtje. De logeerka
mer noemt George het. Er staat een
bed in het vertrek maar dat gaat
grotendeels schuil achter een rij met
zeer duur uitziende kostuums. „Hier,
George Jaspers houdt ervan om er
goed en netjes uit te zien. Zie, die
kostuums heb ik overal in de wereld
gekocht. Niet goedkoop, dat zie je
zelf wel. Zulke draagt de burge
meester nog niet. Maar ja ik vind dat
nu eenmaal leuk hè. Ik houd ervan
om er als een heer uit te zien. Ik ga
gewoon als een gentleman".
„Ik ben zeer gesteld op orde en net
heid. Als ik een grasveld gemaaid
heb, kan ik er niet tegen als er een
grassprietje scheef ligt, dat moet ik
niet. En ook in huis moet het schoon
zijn. Van rommel word ik ziek", ver
telt hij. In de wagen is het inderdaad
erg netjes. George Jaspers logen
straft alle bestaande vooroordelen
tegen een oudere alleenwonende
man. De keuken, de douche en de
woonkamer, overal is het even netjes
en opgeruimd. „Jazeker, ik kan me
hier prima redden", zegt hij trots.
„De hele wagen heb ik zelf ge
bouwd, en verbouwd. Alles is puur
merbau-hout. Dat is een tropische
hardhout soort. Het beste van het
beste hoor. Overal heb ik dubbel glas
in zitten. Ik heb mijn wagentje ge
verfd en zelf ingericht. Kwaliteits
meubelen. Zo ben ik. Ik koop nooit
troep. Zie je daar die video, het was
de duurste en de beste die ze hebben.
Kijk dat beeld daar maar eens.
Haarscherp nietwaar. Ja, dat mag ik
graag doen. Televisie kijken bedoel
ik. Daar leer je nog eens van man,
als je tenminste naar de goeie pro
gramma's kijkt. En als er niks is, heb
ik altijd nog zo'n 130 videobanden".
„Nu moet je natuurlijk niet denken
dat George Jaspers zijn tijd alleen
maar doorbrengt met dat kastje hè.
Pas op. Ik ben een lezer. Ik heb veel
van Ate de Jong gelezen. En volgens
mij alles wat op papier over Napo
leon Bonaparte is verschenen. Die
man ken ik van zijn haarkruin tot
aan zijn grote teen. Die bewonder ik
enorm. Hij was anderhalve meter
lang, maar een genie. Op zijn zeven
tiende was hij officier. Eten kei in
wis- en natuurkunde. Ach jongen,
als ik daar over begin te praten zijn
we volgende week nog niet klaar".
Hij is dan goed op dreef. De brug
genbouwer vertelt over zijn andere
grote hobby's. Bijvoorbeeld het kwe
ken van bloemen en planten, groente
en fruit. Hij vindt dat het mooiste
wat er is. Dagen kan hij doorbrengen
in zijn serre achter de wagen. „Dat
spul leeft allemaal, door goede ver
zorging en veel aandacht krijg je
zulke mooie bloemen en gewassen.
Dat is pas echt mooi, daar valt alles
bij in het niet".
En fotograferen. Zeven albums vol
heeft hij. George maakte al vroeg
kleurenfoto's. Met zo'n boxje van
ƒ7,50. Hij toont zijn overleden
vrouw, vertelt over haar met een
brok in de keel. Wijst op het bor
duurwerk van haar hand aan de
muur. Dan weer vertelt hij enthou
siast lachend over de vele bouwwer
ken waar foto's gemaakt zijn. Over
de oude kameraden die daar op de
foto's staan. Of het nu gespeelde
emotie is of niet, met zijn expres
sieve gezicht en zijn donker getinte
stemgeluid is George een rasvertel-
ler.
De bruggenbouwer neemt op jo
viale manier afscheid. Een klap op
de schouder. „Kom nog maar eens
terug als je het over mijn huiske wilt
hebben", roept hij lachend. En draait
zich om. Naar het 'mooiste plekje op
de hele wereld'.
Door Jan Bouwmans
De 'Diocesane Katholieke Schoolraad Breda' heeft met zi;
herformulering van 'De opdracht van een katholieke
school naar het jaar 2000' toch zijn nek uitgestoken. Mis-
schien wel tegen wil en dank. Maar zich beroepend op rea
liteitszin.
Nog zeer onlangs heeft de paus
de Nederlandse bisschoppen
gezegd dat ze de authentieke
identiteit van de katholieke
scholen verder moeten verster
ken. Hij vulde dat concreet in
met: „Ik wil in het bijzonder
wijzen op de noodzaak van een
katechetisch onderricht (gods
dienstonderwijs) dat de jonge
mensen een echte kennis van
het katholieke geloof bijbrengt
en niet slechts een algemeen
godsdienstig onderricht biedt."
Dit valt toch moeilijk anders te
begrijpen dan dat de school
haar leerlingen het hele stelsel
van de katholieke geloofs- en
zedenleer moet onderwijzen.
De Bredase schoolraad wil
beslist werk maken van de ka
tholieke identiteit. Twee din
gen wil de raad echter niet: ir
reële idealen stellen en even
min zich ongenuanceerd neer
leggen bij feitelijkheden. De
raad zegt uitdrukkelijk de fei
telijke pluriformiteit van de
katholieke scholen tot uit
gangspunt van het te voeren
beleid te nemen. Die levensbe
schouwelijke verscheidenheid
ligt in het feit, dat de meeste
katholieke scholen ook door
andersgelovige leerlingen be
volkt worden en door katho
lieke leerlingen die nauwelijks
of niet meer gelovea De conse
quentie die de raad uit dit feit
trekt, is deze: „Aan deze scho
len doelstellingen opleggen,
bijvoorbeeld ten aanzien van
het godsdienstonderwijs, die
ontleend zijn aan het vroegere
parochiële of kerkelijke kader,
leidt tot overvragen en demoti
vatie."
De diocesane schoolraad
gaat zelfs een stapje verder. Ze
zegt van de feitelijke plurifor
miteit ook: „Er zijn meerdere
typen van een katholieke
school en die kunnen en mogen
er ook zijn." Gelijkvormigheid
is derhalve voor de Bredase
schoolraad geen beleidsdoel
stelling. Van deze geest is wel
het schoolreglement van het
bisdom Roermond doortrok
ken.
Welke school mag van de Bre
dase schoolraad in de toekomst
katholiek heten? Dr. J. Jansen,
de bisschoppelijk gedelegeerde
voor het katholieke onderwijs
in het bisdom, kan in elk geval
heel duidelijk aangeven wan
neer deze titel heel problema
tisch wordt Dat is wanneer een
school niet alleen zeer onver
schillig tegenover haar katho
liciteit staat, maar op die school
ook een duidelijke antistem-
ming tegen het katholieke be
staat.
In het Bredase diocees zal de
katholieke identiteit ook niet
afgemeten gaan worden aan de
godsdienstige of levensbe
schouwelijke gezindheid van
de leerlingen en hun ouders. Zij
komen in het plaatje verder
amper voor. De schoolraad
richt de identiteitsvraag op de
schoolbesturen en leerkrach
ten. Alleen zij kunnen op de ef
fectuering van de katholiciteit
worden aangesproken. Niet
door bestuurders en leerkrach
ten te screenen op hun orthodo
xie en privéleven. En hun op
dracht kan zeker niet zijn, zegt
de raad uitdrukkelijk, om on
gelovige leerlingen gelovig te
maken of niet-christelijke leer
lingen te bekeren tot het chris
tendom. Daarin is het katho
lieke allemaal niet te vinden.
De katholieke identiteit van
een school bestaat uit twee
hoofdzaken. Een bestuur en
leerkrachtencorps waarbinnen
de overtuiging heerst dat
katholieke geloofsgemeen-
schap - ondanks veelvuldig-,
menselijke tekorten - draag
ster is en blijft van fundamen
tele evangelische waarden dit
voor de hele samenleving van
nu en in de toekomst onmis
baar zijn; voor christenen
niet-christenen. In de praktijk
zal dan het beste wat de katho
lieke geloofstraditie in huis
heeft, aan alle leerlingen moe
ten worden aangeboden via
vormingsaanbod.
Dat is dus wel wat anders
dan het onderwijzen van de
volledige katholieke geloofs-
en zedenleer. Maar geen mis
verstand: op scholen, waarop
de situatie zich wel goed
voor strikt godsdienstonder
wijs, moet dat gewoon gegeven
worden. Doch echte katechese
veronderstelt dat leerlinge:
zich reeds werkelijk op de weg
van het geloof bevinden.
algemeen programma dat van
die veronderstelling uitgaat, i
op de meeste katholieke scho
len niet meer mogelijk omdat
die veronderstelling niet
strookt met de werkelijkheid
Wat van de katholieke school
verwacht mag worden, is vol
doende tijd en zorg voor le
vensbeschouwelijk onderwijs,
waarbij uitdrukkelijk aan bod
komt hoe katholieken tegen het
leven aankijken.
In een bepaald opzicht hinkt de
Bredase schoolraad toch wat op
twee gedachten. Of beter wel
licht: heeft hij niet geki
Namelijk bij de vraag of de
school nog wel een plaats is
voor godsdienstige opvoeding
en geloofsonderricht; of de pa
rochie daar niet het meest geëi
gende kader voor is geworden.
De kritiek dat het bij evan
gelische waarden gaat
waarden die men overal
vinden, wijst de schoolraad van
de hand. Wie dit zegt, onder
schat te zeer de kritische func
tie van het evangelie. „Als inde
onderwijspraktijk kermis
leen gezien wordt als het in be
zit krijgen van de werkelijk
heid, als onderwijsdoeleindes
feitelijk slechts bijdragen aai
het voldoen aan de eisen vai
een gesekulariseerde welvaats-
maatschappij of aan het over
leven van de sterkste, kan mei
niet zeggen dat in zo'n school
de evangelische waarden wor
den hooggehouden en uitgedra
gen", preciseert de raad.
Katholiciteit en een onverschil
lig leerkrachtencorps ver
draagt elkaar niet. De Bredase
schoolraad neemt de feitelijke
situatie tot uitgangspunt va»
beleid. Onderdeel van die feite
lij kheid is dat op menige ka
tholieke school onverschillig
heid is gegroeid ten aanziet
van de identiteit. Die siti
kan men niet laten voor wat®
is. Van een zuiveringscam
pagne wil de schoolraad niets
weten. Misschien wel een strik
ter benoemingenbeleid? D'
Jansen stelt het probleem an
ders. De katholieke identiteits
vraag ligt bij leerkrachten pro
blematisch wanneer die
dentificeerd wordt
kerk(instituut). Ontkoppel'
men die twee, laat men de leef
regels die de kerk stelt, even
voor wat ze zijn en richt met
de aandacht op de vraag welke
grondinspiratie men als katho
lieke school boven tafel wil ha
len en waar maken, dan blijk1
die onverschilligheid in
praktijk heel wat geringer,
die koers wil de schoolraad m«'
de scholen varen.
Van onze economisch redacteur
BREDA - De Kamer van
Koophandel West-Bra
bant en de Federatie Ne
derlandse Exporteurs
organiseren de cursus
'De totstandkoming en
afwikkeling van export
transacties'.
De cursus wordt gehouden
in het gebouw van de Ka
mer van Koophandel in
Breda, beslaat tien donder
dagavonden en begint eind
februari.
Behandeld worden onder
meer onderwerpen als ex-
portmarketing, export
marktonderzoek en docu
mentatie, keuze van distri
butiekanalen, betalings
voorwaarden, export en
verkoopprijs en expeditie.
„De vrije ma:
pen verliezei
D*. Hans 1
Vai
Door Jan Koesen
Als een eenhapsci
fantemuil. Dertig
André van Duin V
lemaal voor een gc
Volgende halte: de
Twee giganten sta:
als de komiek zijn ai
Ze zijn niet geami
André een onverwaï
ging maakt, maakt
kolossen van schrik
dubbele rietberger,
blijftliggea
De kamelen zij
schikkelijker. Ze
een boterman uit h:
Van Duin aan te
slobberen bijna
mee op. Arrogant
naar een plek onge
meter boven de tami
gedaante van de
hen. Een emoe grist
ham weg en rent
dende pluimkont we]
en harigs op vier
weegt de snack, m,
bedaard het hoofd,
raken door het dol
luttele minuten ri
taUen films door de|
lijkt het dierenpark
geddon van bliksei
André van Duin wer!
zijn promotieplichten
„André, hier kij
Dré. Meneer Van D'
nog een keer. Mi
houen zo". André
professional die
grijns op comm:
scheve bek voor ee
blad, een koddig verl
een te grote dagblai
tie. Vele miljoenen
komende maanden v;
zijn dierenfilmpjes gi
Komende dinsdag
Duin voor de TROl
reeks van 13 filmpjes]
6 minuten, getiteli
Crackers'. Het is een
ge
Sybold van Ravi
chitect 1889 tot
drechts Museum
straat Doredrecht,
t/m 13 maart
De architect
steyn die meestal
wordt genoemd i
derlandse Spoorw
hij daarvoor statii
huizen heeft gebi
in Dordrecht een
menton op zijn r
Het zijn het geboi
zekeringsmaatsch
Holland en het ir
de Schouwburg
Omdat De Hollanc
pershamers were
Kunstmin op de
lijke monumente
geplaatst, was ei
deze werken van
steyn nadrukkelij
aandacht van h®
brengen.
De tentoonstel!
geen retrospectief
gespitst op deze
wen. Tijdschrift®
schaffen aardii
grondinformatie,
en origineel mei
Van Ravensteyn
voor De Holland
tonen overtuig®
waarom deze an
controversieel fi|
vakkringen.
Maar het zijn
aantal spectaculai
het on-Hollands
van zijn ontwei
prachtige manier]
pen. Deze foto'
Marco de Nood.
Van Ravenste;
alleen de Van I
stijl. Een eclectis
van bouwen waar
waar Hollandse
ten verwerkte,
Nieuwe Zakelij
teerde lijn volgdi
vooral werden
oudere in het
Europa toegepas
een sterk decoratii
Van Ravenste:
rukt geweest zijn
trale effecten die
beeld in de archi
'Mooiste plekje
op de wereld'