Pleisters op de
pensioenbreuk
Leslie Manigat: geleerde, schrijver en opportunist
Beurskrach 1987: 't Is (weer) de schuld van 't kapitaal
ZONDE]
ELECTORALE BASIS VAN NIEUWE PRESIDENT HAITI IS WEL UITERST SMAL
>E STEM C
rde op zat
-DESTEM-
DE STEM ACHTERGROND DINSDAG 26 JANUAR11988
lE STEM Bit
JEN HAAG - De
e Randstad verdi
jke versterking v
Super
Haags
hoogstandje
Hartslag
Moe
Agenda
Op de korrel
Oplossing
Staatssecretaris De Graaf: 'Pensioenbreuk als een
soort natuurwet'. - foto de stem/johan van gurp
Van onze Haagse redactie
DE pensioenbreuk - het
verlies aan pensioenrecht
door verlies van werk of
verandering van baan -
wordt een klein beetje
minder pijnlijk, maar het
zal nog wel lang duren
voordat de breuk geheeld
is.
Staatssecretaris De Graaf
(Sociale Zaken) laat niet na
keer op keer de pensioen
breuk voor te stellen als een
soort natuurwet. Iets wat er
is en waarmee je maar hebt
te leven. In interviews gaf hij
onlangs nogmaals duidelijk
te kennen niets te voelen
voor de pensioenplicht,
waarvoor zijn voorganger en
tegenwoordig burgemeester
van Nijmegen, Ien Dales,
zich zo sterk maakte.
Ondanks de opstelling van
De Graaf is er de laatste ja
ren toch wel enige beweging
aan het pensioenbreukfront
opgetreden. In 1985 spraken
de sociale partners in de
Stichting van de Arbeid een
aantal zaken af, waaronder
het instellen van een onder
ling circuit. In dat circuit
moeten pensioenrechten van
het ene fonds naar het an
dere worden overgeheveld,
zonder dat de zo gevreesde
breuk optreedt. In de stich
ting werd tevens afgespro
ken dat in 1988 de eerste re
sultaten zichtbaar moesten
zijn.
Onlangs toonde de secreta
ris van de nieuwe Vereniging
van Bedrijfspensioenfond
sen, mr. De Vlam, de eerste
resultaten van de tot nu toe
verrichte arbeid. Hij kon
trots melden dat 94 procent,
van alle menserl die van baan'
veranderen geen pensioen
breuk meer zullen onder
gaan. Fonds A is nu bereid
om de verplichting van fonds
B over te nemen, als een
nieuwe werknemer bij hem
in de verzekering stapt.
Fonds A doet alsof hij de be
trokken werknemer aan het
einde van de rit veertig jaren
in dienst heeft gehad.
Toch is nog niet het hele
vraagstuk voor werknemers
uit de wereld. De verschil
lende fondsen moeten nog af
spraken maken over het op
peil houden van 'oude' aan
spraken. Wie inmiddels een
of meer keer van baas en
pensioenfonds is veranderd,
ziet vaak dat zijn of haar
pensioenaanspraak niet
wordt aangepast aan loon
stijgingen, promoties en in
flatie. Het opgebouwde recht
wordt op die manier ieder
jaar minder waard. Met de
afspraken tussen de fondsen
over de overdracht van aan
spraken is dit probleem in
sommige gevallen verholpen,
maar lang niet altijd.
Er zijn nog steeds fondsen
die niet in het 'circuit' zitten
en bovendien indexeert niet
ieder fonds op dezelfde ma
nier. De Vereniging van Be
drijfspensioenfondsen wil de
aangesloten fondsen nu zo
ver krijgen dat ze de aanpas
singen op elkaar gaan af
stemmen. De Vlam en de zij
nen waarschuwen overigens
wel voor te grote voortva
rendheid. De fondsen moeten
gezamenlijk maar eens goed
uitrekenen of bruin deze kar
wel kan trekken.
Veel minder terughoudend
is de vereniging in zijn ad
vies over de problemen voor
mensen die vroeg zijn opge
houden met werken en aan
spraken overhouden die - te
gen de tijd dat het fonds gaat
uitkeren - nauwelijks meer
wat-voorstellen. Hiervoor zou^
De Vlam het liefst een aan
passing aan de inflatie willen
hebben.
Minder goed nieuws is er
voor werklozen. In de aanbe
velingen van de stichting
stond dat de breuk voor
werklozen geheeld moet
worden. Voor één categorie
werklozen lijkt een oplos-
sinkje in zicht. Wie ouder is
dan 40 jaar toen hij of zij
werkloos werd kan binnen
kort gewoon zijn pensioen
rechten blijven opbouwen.
De fondsen hebben daarvoor
een potje gecreeërd van 260
miljoen gulden.
Werklozen onder de 40 j aar
blijven met de breuk zitten.
Zij bouwen na afloop van de
nWW-uitkering (maximaal
na 2 jaar) niet langer pen
sioenrechten op. De Vlam
merkte vorige week terecht
op dat deze werklozen met
het probleem zitten dat ze
geen baas meer hebben en
daarom geen rechten opbou
wen. De bedrijfspensioen
fondsen zien voorlopig wei
nig mogelijkheden om dit
probleem op te lossen. „Het is
een vraagstuk van maat
schappelijke solidariteit",
schrijven de fondsen. Ze zeg
gen geen geld te hebben om
die solidariteit te betalen.
Anders gezegd: deze pen
sioenbreuk moet maar door
de overheid worden opgelost.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, incl. B.T.W., bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand: j 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand,
1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W.
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. f 1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rankrplfltipt!'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
ran onze Haagse redactie
lEN HAAG - Justit
een
HET 36E staatshoofd
van Haïti zegt dat zijn
hoofddoel zal zijn de eco
nomie van het straatarme
land op te vijzelen en de
sociale wonden te helen die
veroorzaakt zijn door 30
jaar dictatuur.
„Politiek is de kunst of de we
tenschap van het beheersen
van menselijke en nationale
reserves ten behoeve van de
gemeenschap. Dat is wat ik
van plan ben," aldus de 57-ja-
rige Leslie Manigat, een voor
malig balling, in een inter
view.
„Ik geloof in democratie.
Het Haïtiaanse volk heeft de
mocratie nodig en verdient
democratie en ik zal in geen
geval een instrument zijn
voor de terugkeer van de di-
catatuur naar Haïti," aldus
Manigat, die werd gekozen bij
verkiezingen die door een
overgrote meerderheid van de
bevolking werden geboycot.
Leslie Francois Manigat
werd op 16 augustus 1930 ge
boren in Port-au-Prince. Hij
komt uit een geslacht van po
litici en leraren. Zijn grootva
der Francois was generaal,
presidentskandidaat en am
bassadeur in Frankrijk aan
het eind van de vorige eeuw.
Zijn oom Edmee was in 1950
ambassadeur in Venezuela.
Manigat bezocht de beste
scholen in de hoofdstad en
studeerde politicologie in Pa
rijs en keerde in 1953 terug
naar Haïti om les te geven aan
de universiteit van Port-au-
Prince en chef te worden van
het bureau voor politieke za
ken van het Ministerie van
Buitenlandse Zaken.
Een studentenstaking in
1960 veranderde het leven van
Manigat. Dictator Francois
'Papa Doe' Duvalier, op wie
Manigat in 1957 nog had ge
stemd, beschuldigde Manigat
van opruiing, sloot de univer
siteit en sloot hem in 1961 en
kele weken op.
Drie jaar lang probeerde
Manigat vergeefs het land uit
te komen en in 1963, een jaar
voor Papa Doe zichzelf tot
president voor het leven
maakte, kregen hij en zijn ge
zin een vrijgeleide om Haiti te
verlaten.
Manigat keerde terug naar
Parijs en haalde in 1967 zijn
doctoraat in internationale
betrekkingen, een jaar voor
zijn naam verscheen op een
dodenlijst van Duvalier.
Tot 1986 gaf Manigat les in
Frankrijk, Venezuela en het
Caribisch gebied. Hij schreef
in totaal 13 boeken, was
mede-auteur van 14 andere
boeken, richtte zijn partij
voor Progressieve Democratie
op en gaf gastcolleges in meer
dan 20 andere landen. Mani
gat spreekt Frans, Creools,
Engels en Spaans.
„Ik heb mijzelf nooit com
munist genoemd om de dood
eenvoudige reden dat ik dat
niet been en nooit ben ge
weest. Ik hoor bij niet-com-
munistisch links."
Manigat zal moeten probe-
Manigat, de nieuwe pre
sident van Haïti: „Verkie
zingen zoals in het Westen
zijn in een land zonder de
mocratische traditie als
Haïti onmogelijk". - fotoap
ren iets te verbeteren aan een
Haïti met een werkloosheids
cijfer van 50 procent, een
analfabetisme van 80 procent,
schrijnende ondervoeding,
besmettelijke ziektes, gebrek
aan openbare diensten en zeer
geringe overheidsinkomsten.
Hij zal ook het hoofd moe
ten bieden aan druk uit het
leger, dat de macht in handen
heeft sinds Jean-Claude
'Baby Doe' Duvalier in fe
bruari 1986 naar Frankrijk
vluchtte.
De populaire oppositielei
ders op Haïti, die de verkie
zingen van 17 januari hebben
geboycot, noemen Manigat
een opportunist en Duvalie-
rist omdat hij wel aan de ver
kiezingen deelnam. In bin
nen- en buitenland is men er
van overtuigd dat de verkie
zingen van vorige week on
eerlijk waren en dat er op
grote schaal is gefraudeerd.
Ook volgens de door de auto
riteiten verstrekte cijfers kan
Manigat nauwelijks rekenen
op de steun van meer dan 10
procent van het totale elekto-
raat.
De Federatie van Latijns-
amerikaanse christendemo
cratische partijen erkent de
verkiezingen die ruim een
week geleden in Haïti zijn ge
houden. De organisatie is
daarmee de eerste die de ver
kiezingen in een officiële ver
klaring geldig noemt.
Het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken
liet vorige week weten dat de
verkiezingen niet vrij of de
mocratisch waren, maar dat
zij toch van plan is de nieuwe
regering te erkennen. De 75
miljoen dollar bevroren hulp
blijft echter in Washington
totdat Haïti democratischer
wordt.
De verdediging van Mani-
gat: verkiezingen als die in
het Westen bestaan zijn niet
mogelijk in een land zonder
democratische traditie; het Ie-
ger is de overheersende factor
in de Haïtiaanse politiek en
zijn verhouding met het leger
moet groeien; hij zal opposi-
tieleiders vragen deel te ne
men in de regering; hij
buitenlandse hulp vragen om
de ontwikkeling van het 1
te financieren.
Manigat ontkent dat hij
door het leger is uitgekozen
als nieuwe president. „Het le
ger zegt de macht te willen
overdragen. Zij willen af van
de politieke verantwoorde
lijkheid. Dat geloof ik," zei hij.
Zijn persoonlijke doelstel
ling, zo zei hij, is het verbete
ren van de betrekkingen tus
sen de relatief welgestelde
stedelingen met een lichte
huid, die nakomelingen zijn
van de Europese kolonisten,
en de straatarme afstamme
lingen van de Afrikaanse sla
ven die 95 procent van de be
volking vormen. Haiti telt
miljoen inwoners.(AP)
'aar de handelwijze
ftsen die ongene
ieke kinderen een zc
'euthanasiepil' gev
«jnister Korthals Altes
e) heeft dit gisteren
/oord op schriftelijke
an CDA- en SGP-ka
lai. De zaak kwam ve
Kr
ran onze Haagse redactie
^vendien is nog hele
liddelen van ministe
■jaat) werkelijk effect
oek naar gedaan wor
'ertegenwoordigers van
vervoerbeelrij ven,
jeenten Rotterdam,
am, Den Haag, NS en 1
jn Milieu maakten dit gi
Door Pieter-Jan Dekkers
'ZWARTE Maandag', 19 oktober 1987: de
New Yorkse effectenbeurs ondergaat de
grootste koersval uit de geschiedenis.
Europa en het Verre Oosten volgen. De
paniek in de financiële wereld slaat toe.
De grote verliezers zijn de kleine, particuliere
beleggers die zich door de hausse-stemming
van voorgaande jaren hebben laten verleiden
tot een 'gokje' op de beurs. In Nederland raken
ze in twee dagen tijd twee miljard gulden aan
zuur verdiende spaarcentjes kwijt.
De 'schuldigen': de grote beleggers, die zich
tijdig terugtrokken, de banken die de nietsver
moedende kleine belegger via kredietverlening
aanmoedigden te profiteren van de 'boom', de
Vereniging voor de Effectenhandel die van be
leggen een soort nationale sport had gemaakt
en De Nederlandsche Bank, die niet ingreep
toen de banken maar doorgingen kredieten te
verstrekken met aandelen als onderpand.
De 'slachtoffers' hadden het in oktober 1986
allemaal kunnen lezen in het boekje 'Stop-loss'
van Pauline van de Ven. Als een van de weini
gen waarschuwde zij toen de kleine beleggers
voor de gevaren van die hausse en kondigde en
passant een heuse 'krach' aan.
Dat boekje verscheen echter in een periode
dat op de Amsterdamse Beurs de bomen wel
haast tot in de hemel groeiden. Tientallen 'des
kundigen' verdienden handenvol geld aan boe
ken over beleggen en zelfs de Vereniging van
Effenbezitters - toch een belangenorganisatie -
beloofde beleggers gouden bergen. Een groot
scheepse reclamecampagne moest ook de
kleine man over de streep helpen ('Sinds kort
heb ik twee aandelen. Kan ik nu gewoon shag
blijven roken'?).
Pauline van de Ven zelf heeft in rekord-tijd
haar boek 'Stop-loss' geactualiseerd en onder
de titel 'De beurskrach van '87' opnieuw uitge
bracht. Dat was overigens niet eens zoveel
werk, want de meeste hoofdstukken uit haar
eerste boek kon ze zonder belangrijke aanpas
singen overnemen. Een bewijs temeer voor het
inzicht, dat zij al in okober 1986 toonde.
Op 'Zwarte Maandag' doken de koersen op
Wall Street met 22,6 procent omlaag. Dat was
tien procent meer dan op 28 oktober 1929 en
daarmee werd deze krach de grootste uit de fi
nanciële geschiedenis.
Van de ene op de andere dag zakte de
waarde van alle op WallStreet genoteerde aan
delen met 500 miljard dollar. 'Een bedrag
waarvoor alle Nederlanders bij elkaar vij f j aar
lang zouden moeten werken', schrijft Van de
Ven veelbetekenend.
In de weken na de krach verloren de op de
Amsterdamse Beurs genoteerde aandelen een
derde van hun waarde. Sommige fondsen,
waaronder die van Nederlandse internatio
nals, verloren zelfs de helft van hun waarde.
Van de Ven handhaaft in haar geactuali
seerde boek de stelling dat de effectenbeurs
meer lijkt op een casino dan op het eerbied
waardige financiële instituut, dat allerwege is
aangeprezen als uitermate 'betrouwbaar'. De
Beurs zelf had zich tot 'Zwarte maandag' ge
presenteerd als 'het draagvlak van het natio
nale economische leven', als 'de kapitaalver
schaffer van excellente Nederlandse bedrijven'
en een gelegenheid 'waar de stropdas verplicht
was'.
Dat die kleine belegger als het ware met die
stropdas is gewurgd zal het Beursbestuur, de
banken en de grote beleggers een zorg zijn.
De rol van de banken - en uiteraard ook die
van hun toezichthouder, De Nederlandsche
Bank - schildert Pauline van de Ven als 'lang
zamerhand klassiek' voor Nederland. Eerst
hebben die banken miljarden verdiend aan
overkreditering tijdens de periode van huizen
speculatie, daarna hebben ze 30.000 bedrijven
met overkreditering naar de ondergang gedre
ven en vervolgens hebben ze zonder scrupules
10 miljard gulden uitgeleend aan beleggers, die
daarmee konden speculeren op de Amster
damse Beurs.
Ze signaleert nog een onaardig trekje van de
banken. Direkt na de krach stelden die zich
soepel op. Hun klanten werden niet gedwongen
hun aandelen (uiteraard met verlies) te verko
pen om hun leningen af te lossen. Die klanten
waren daarmee in hun schik, want ze kregen
enig uitstel om hun zaken op orde te brengen.
Een adempauze dus.
Achteraf blijken ze extra 'gepakt' te zijn.
Want de banken hebben die adempauze ge
bruikt om hun eigen voorraad aandelen terug
te brengen. Mede daardoor zakte de koers ver
der en tegen de tijd dat beleggers door de ban
ken alsnog werden gedwongen hun aandelen
bezit te liquideren, waren die zover gezakt dat
de meesten met een schuld aan de bank bleven
zitten.
Over de schuldvraag heeft de afgelopen tijd
iedere financiële deskundige wel een bijdrage
geleverd. Zo viel te beluisteren dat de compu
ters het hebben gedaan, dat de optiebeurzen
het hebben gedaan en dat de Amerikaanse
president Reagan het heeft gedaan.
Het Amerikaanse begrotingstekort, de stij
gende rente en de toenemende inflatie zijn ook
als oorzaken voor de krach aangewezen.
Waarbij men gemakshalve maar voorbijgaat
aan het feit dat in de periode van de hausse dat
tekort al enorm was, de rente hoger en de in
flatie eveneens.
Van de Ven noemt dat 'tegenstrijdig'
wijst op oorzaken, die eerder binnen dan bui
ten de beurs moeten worden gezocht. De koer
sen waren losgeraakt van de werkelijkheid en
hielden geen enkel verband meer met de pro-
duktie- en winstverwachtingen van bedrijven
Alle typische hausseverschijnselen uit 1923
waren aanwezig, constateert ze: fantasieprij
zen voor aandelen, de elkaar steeds sneller op
volgende omzetrekords, de kranten boordevol
beursnieuws, de beurscompetitie,
nieuwe emissies en de sterk expanderende
kredietverlening met de gekochte effecten als
onderpand.
Bij al die duidelijke voortekenen was bij een
analyse van de krachten die de hausse in stand
hielden, in te zien dat de onevenwichtigheden
in de markt ontstellend veel groter waren dan
in de jaren twintig, toen computers en optie
beurzen niet eens waren uitgevonden.
Over de gevolgen is Van de Ven kort: er is
heel wat geld herverdeeld. Eind september 1991
bedroeg de waarde van alle Nederlandse aan
delen 216 miljard gulden. Na de krach was dat
nog slechts 151 miljard gulden.
Dat vermogensverlies zal de koopkracht
aantasten, al is nu nog niet exact te zeggen hoe
dat uitpakt. Nieuwe emissies zijn voorlopig uit
den boze en menig bedrijf zal daardoor voorge
nomen investeringen bij gebrek aan kapitaal
op de lange baan schuiven. De uitvoer zal min
der snel groeien en de concurrentiepositie van
het Nederlandse bedrijfsleven wordt een stuk
minder florissant.
Het 'medicijn'? Loonmatiging, roepen kabi
net en ondernemers in koor. Waarmee de wer
kende man en vrouw de rekening krijgt gepre
senteerd van een uit de hand gelopen en door
overheid, banken en ondernemers bevorderde
situatie.
*De beurskrach van '87' door Pauline van de Ven
XJitg. Balans, 146 pag.
MINISTER De Korte (Econo
mische Zaken) keerde verle
den week donderdag terug
van een dertiendaags bezoek
aan Indonesië, Hongkong en
Zuid-Korea. Als een waar
achtige handelsreiziger
bracht hij een half etmaal na
aankomst op Schiphol (ter
nauwernood van zijn jet-lag
bekomen) verslag uit van zijn
bevindingen in de oost.
De opbrengst van de missie
bleek wat magertjes, ondanks
vele inspanningen. Wat hele
en halve toezeggingen over
meer samenwerking en inves
teringen in Nederland, daar
bleef het uiteindelijk bij. In
Indonesië kreeg hij de halve
belofte dat Djakarta een aan
tal Fokkers-100 wil kopen in
1990 - als Fokker dan nog be
staat. De Korte schroomde
niet te vertellen dat hij op de
precaire toestand van Fokker
had gewezen, maar zijn ge
sprekspartner, professor Ha
bibie had hem bemoedigend
laten weten dat 'de Neder
landse overheid doet wat zij
kan'.
De Korte had dat als een
compliment opgevat, want
Habibie was jaren geleden
nog wel professor in de vlieg
tuigbouw geweest in Duits
land, dus die weet er veel van.
En Habibie had De Korte ver
zekerd dat de F-100 een uit
stekend toestel is, dat nog wel
tot in de volgende eeuw in de
lucht kan blijven (als het daar
ooit terecht komt).
Habibie verzuimde overi
gens meer dan een vriendelijk
briefje aan zijn collega te
schrijven, waarin hij beloofde
eventueel na 1990 nog eens en
kele F-100's te kopen. De
Korte had er alle begrip voor,
want „Indonesië kampt met
grote financiële problemen".
EINDREDACTIE
PIETER EGGEN
De liberale minister-han
delsman bezocht daarna
Hongkong („waar ik 22 jaar
geleden heb gewoond en ge
werkt"). Daar deed hij geen
zaken, maar raakte hij wel
overtuigd van de fenomenale
economische prestaties.
De verbazing daarover
sloeg om in diepe bewonde
ring in Zuid-Korea. Dat land,
zo spiegelde De Korte voor,
had in 25 jaar tijd het wonder
van Japan geëvenaard. Zijn
gesprekspartner in Seoel was
de minister van Economische
Planning. „Die man is een
soort superminister, aan wie
andere ministers moeten rap
porteren. Dat de man belang
rijk is, bleek wel uit het feit
dat hij vice-premier is", zei
De Korte, die in Nederland
een soortgelijke positie (al
thans, die van vice-premier)
bekleedt.
Om aan te geven hoe hard
de Koreanen werken memo
reerde hij aan een bezoek aan
de electronische fabriek, waar
de mensen liefst 58 uur werk
ten en dat bij een ziektever
zuim van 0,1 procent. „Toch
wel iets om bij stil te staan",
zei De Korte, die zijn verba
zing nog meer allure gaf: „Bij
ons bezoek was er niemand
die van zijn werk opkeek. Er
werd gewoon doorgewerkt".
„PAS als de benzine vijf gul
den kost stap ik in de trein".
Ben Hennekam, CDA-kamerlid
steunt verkeersplannen Smit-
Kroes.
HET leek wel of iemand wat
verveeld krabbels op het pa
pier had gezet. Of misschien
was het zelfs wel een stukje
van een electrocardiogram,
dat was uitvergroot. In het
laatste geval dachten we dat
de patiënt in kwestie enkele
benauwde ogenblikken moest
hebben doorgemaakt. „Dok
ter, het komt toch wel goed,
hè
Niets van dit alles. Wat we
hier voor ons hadden is het
produkt van een heus ont
werpbureau. Maandenlang
hebben de ontwerpers die
schuil gaan achter de mistige
naam BRS/ Premsela Vonk
gestudeerd op een nieuwe
huisstijl voor het ministerie
van Economische Zaken.
Geen zichzelf respecterende
instelling kan het tegenwoor
dig stellen zonder huisstijl.
Een duidelijk en opvallend
vignet waaraan vooral de
snelheid van werken, het
jeugdige en vlotte elan van de
organisatie vanaf stralen;
daar gaat het om.
Economische Zaken zat al
sinds jaren en dag met de mo
notone en o zo degelijke
blauwgedrukte kantlijn,
waarin een EZ-merkje zat
verwerkt.
Toen de nieuwe ploeg be
windslieden onder leiding van
Rudolf de Korte in de zomer
van 1986 de panden aan de
Bezuidenhout betrok, was er
behoefte aan een nieuwe aan-
De nieuwe huisstijl van
Economische Zaken. Het
lijkt een electrocardio
gram, maar als U de krant
een kwartslag draait zijn de
letters EenZte lezen.
pak, zo heet het bij de voor
lichting van EZ. Eén van die
nieuwe ideeën was een andere
huisstijl. Hoofd voorlichting
Gerlof Boosman schat de kos
ten van de hele operatie op
'enkele tonnen'. Maar, zo
houdt hij ons voor, een deel
van het geld wordt ook weer
terugverdiend „door efficiën-
cy-verbetering. De secreta
resses hebben nog maar twee
soorten formulieren op hun
bureau liggen en dat waren er
eerst veel meer".
HOEZO, ambtenaren lui Het
ministerie van Binnenlandse
Zaken is een woeststromende
bergrivier, die de niet-oplet-
tende werknemer snel te
machtig is. Dat althans mo
gen we opmaken uit de nood
kreet die Dick Houwaart
(voorzitter de Anne Frank
stichting, voorzitter van het
Journalistenforum van de
TROS en in zijn vrije tijd
hoofd-voorlichting van het
ministerie van Binnenlandse
Zaken) slaakt in het perso
neelsblad 'Torentje'.
Houwaart meldt dat in de
„elf jaar dat ik nu deel uit
maak van de Biza-werk- en
leefgemeenschap" het minis
terie misschien wel „dertien
keer geheel ondersteboven is
gehaald". En Houwaart wordt
al moe als hij denkt wat er
nog allemaal tot het jaar 2000
zal veranderen onder de be
zielende leiding van minister
Van Dijk en zijn opvolgers. Al
die aanpassingen hebben
Houwaart, zo verklapt hijeen
beetje stuurs gemaakt. „Soms
is het verstandiger de veran-
deraar de vraag voor te hou
den water tegen is op niet-
veranderen".
Houwaart heeft één troost.
Over enkele jaren zal de VUT
hem verlossen van de veran
deringskwelling. En mocht hij
daar niet op kunnen wachten,
dan zullen de vele schnabbels
buiten de Biza-deur de pijn
wel verzachten.
DE Tweede Kamer begint de
week met een voortzetting
van de begroting van Volks
gezondheid. De kamerleden
willen Brinkman en Dees nog
eens aan de tand voelen over
de plannen met de commissie-
Dekker voor een algemene
basisverzekering en de voor
genomen bezuinigingen. De
kamer bespreekt de begrotin
gen van Defensie en de Navo-
bijdrage van Nederland. Don
derdag komt dan nog de pas-
poort-kwestie aan bod.
De Senaat spreekt alleen in
commissieverband over en
kele milieuzaken.
BOEREN voelen zich overval
len, milieu-activisten klagen
steen en been, de
partijen zijn verdeeld,
of liever het gigantische over
schot, is daar de oorzaak van
Er is al heel wat over af
praat en geschreven. Vlak
voor de jaarwisseling ver
scheen de mestnotitie van de
ministers Braks (Landbouw!
en Nijpels (Milieu).
De heren zijn het ogen
schijnlijk eens. Grote mestfa-
brieken moeten de hopen
stront verwerken tot bruik
bare korrelmest, die vervol
gens geëxporteerd moet wor
den.
Deze oplossing krijgt pu-
bliekelij k de warme steun van
CDA, VVD en de PvdA.
in de wandelgangen van hel
Binnenhof geven de politici
toe dat de technische maatre
gelen te laat komen en ge®
oplossing bieden voor de am-
moniakvervuiling van hel
milieu. En of het buitenland
staat te springen om de Ne
derlandse mestkorrels word'
al even hard betwijfeld.
Dat de politiek met de
open de korrels omarmt, heef'
alles te maken met de natuur
lijke neiging van politici eerst
een gemakkelijke oplossing k
kiezen en dan pas de moeilij'
ke. Die moeilijke is de ver
kleining van de veestapel
Voordat je die aanpakt krijg
je eerst nog te maken met de
landbouwlobby. En dat ka»
lang knokken worden, zoals
D66'er Doeke Eisma recent
verzuchtte, met een varia»'
op de traditionele huwelijks'
belofte: „Tot de schijt o»5
doodt".
onderzoek ins
an
de Tweede Kamer
jk. De verkeersdeskuj
it de Tweede Kamer 1
en naar de bezwaren v
I/oordvoerders tegen de
tst van Smit-Kroes.
ns-directeur Ploeger
Jaarde dat de Neder
poorwegen mee kunne
ai aan de filebestrijdin
de spitsuren maxim
rocent meer reizigers t
oeren. „Daar moeten di
iëkstreinen voor ingezet
m. Dat kost 730 miljoe
en extra. Maar dat be
foor de NS een exploitat
es van ongeveer 31 n
lilden omdat we die
iet voortdurend kunnen
jden," zo liet hij weten.
Een woordvoerder ve
ereniging van Neder
«meenten (VNG), Kret,
at de tolheffing en de
an nieuwe tunnels het f
leem niet oplost. „Maa
alf ei is in ieder geval
an een lege dop," zo zei h
istend.
1 tegenstelling tot de gro
ieenten en de NS den
hchting Natuur en Milit
e filebestrijding echt toi
ukken gedoemd is. Volgt
lichting leveren alle vc
Dmen maatregelen van r
Smit-Kroes uitein
op. „Ze zuigen
itoverkeer aan, het roe
srs nieuwe files op en de
ampzalige verzuring
leen nog maar toe,"
atuur en Milieu.
,De enig mogelijke oplé
de verstopte randsf
samenhangend plar
gericht is het autovc
verminderen, bijvoor
middel van een branc
■oor
WPI
oorr
effing," zo stelt de Stic
oor.
NEEN CATASTROFAL
<ele tientallen vogels he
3 eens honderden voge
ebad' in de Oosterschei
hebben we het alleer
de olieramp op de Oo
'eten op langere termi
ft echter geen milieu-s
ren dat honderd ton ruw
dat van de Oosterschei
i zorgen.
te olieramp nabij de Pt
'ede in korte tijd. Twee
antische olielozing door
ernstige verontreinigin
.duizenden vogels tot g
tertom, In nauwelijks
js'agen gepleegd op b
leu. Politici roepen bij d
°T het hardst dat er e
"ster Neelie Smit-Kroes
)r een kernachtige uitsp
Net als het Euro-park
[er Smit voor strenge sti
jen bittere noodzaak, z
staat. Vorig jaar registre
-■naar schatting goed v
boetes zo laag blijven
'die hun afvalolie op ze
toewei de meeste EG-Ie
»en tegen het milieu ni
rden verwacht dat op k
worden genomen. De
'9en is een zaak van de
tende kwestie ook is. H
-r de EG-landen het eef
''everklaring.
Nederland is echter nie
dragen. Justitie zou bij
>ten Unnen °Pzetten orT
te aanvaring op de Oos
eg of die drukbezette v,
=owse Milieu Federatie
teling voor de Oosterse
'onale politici zich blijve
jaal verband, maar dat
-'gen huis orde op zake
