'Ze denken dat ik gevaarlijk ben'
President van Sri Lanka
voor overleg naar India
BUITENLAND
eek
RAUWERE SAMENWERKING OP GEBIED VAN ECONOMIE EN DEFENSIE
STAATS
oudkunde
OP
SCHOOL,
BVENDIGEB
METDE,
RANT ER BH
OUD-PRESIDENT BURUNDI IN BRUSSEL IN BALLINGSCHAP
KZAAMHEDEN (NI/V)
NIEUWSOVERZICHT
Zes ton voor familie slachtoffers Herald
Dehaene nieuwe Belgische onderhandelaar
Nicaragua doet VS nieuwe voorstellen
Amerikaanse toerist weer in Europa
Nijvel-proces krijgt politieke lading
Minister Van den Broek in Noordjemen
de STEM BUITENLAND ZATERDAG 23 JANUAR11988
VS doet nieuw
wapenvoorstel
aan Sovjets
EN 1 BETALEN
V*
>^ssssssss^&s»ia
LONDEN (RTR) - Het Britse Hooggerechtshof heeft vrijdag
bepaald dat de familie een slachtoffer van de ramp met de
veerboot Herald of Free Enterprise, die vorig jaar in maart
voor de Belgische kust verging, 165.000 pond (bijna zes ton)
krijgt als schadevergoeding. Het hoge bedrag, dat als een pre
cedent wordt gezien voor komende gevallen, gaat naar een ge
zin waarvan de vader bij de ramp om het leven kwam.
Het bedrag ligt boven het gemiddelde dat onder de Britse wet
als schadevergoeding wordt toegewezen. De regeling is het re
sultaat van onderhandelingen tussen de advocaten van de fa
milie en P&O European Ferries. De veerboot kapseisde voor de
haven van Zeebrugge vlak na vertrek naar Engeland met open
laadkleppen. In totaal kwamen daarbij bijna 200 mensen om
het leven.
BRUSSEL - De Belgische koning Boudewijn heeft gisteren de
demissionaire minister van Sociale Zaken, Jean-Luc Dehaene,
aangewezen als zijn nieuwe politiek onderhandelaar. De be
noeming van een CVP'er lag voor de hand, nadat eerder op de
dag de sociaal-democratische minister van Staat Willy Claes
van zijn taak als onderhandelaar werd onthevea
Nu door tegenwerking van de Vlaamse christen-democraten
de vorming van een rooms-rode coalitie onmogelijk is ge
maakt, mag Dehaene gaan proberen of een drie-partijen-kabi-
net (liberalen en sociaal- en christen-democraten samen), dan
wel voortzetting van het oude centrum-rechtse kabinet moge
lijk is. Binnen de CVP behoort Dehaene (47) tot de absolute
zwaargewichten.
WASHINGTON/SAN JOSE (UPI) - De Nicaraguaanse presi
dent, Daniel Ortega, wil met de Amerikaanse regering onder
handelingen beginnen over wapenverminderingen in zijn land,
het naar huis sturen van de Cubaanse en Sovjetadviseurs en
beperking van de militaire hulp die Nicaragua van zijn bond
genoten ontvangt.
Dit hebben Nicaraguaanse functionarissen donderdag in
Washington verklaard. De Nicaraguaanse regering zei verder
dat zij humanitaire hulp aan de opstandelingen in haar land
zal toestaan, als een staakt-het-vuren wordt bereikt.
Volgens Nicaragua zal Ortega de Amerikaanse president, Ro
nald Reagan, deze week een brief schrijven waarin hij om her
vatting van de besprekingen tussen Washington en Managua
vraagt.
Tegelijkertijd maakte een Nicaraguaanse regeringsdelegatie
in de Costaricaanse hoofdstad San José bekend dat Managua
een internationale commissie in het leven wil roepen die erop
zou moeten toezien dat de politieke en burgerlijke rechten van
opstandelingen die de wapens neerleggen in het kader van een
staakt-het-vuren worden geëerbiedigd. Verder zouden de 'con
tra's' na een het ingaan van een bestand ook humanitaire hulp
mogen ontvangen.
AMSTERDAM (ANP) - De Amerikaanse toerist komt weer
naar Europa. Zijn 'consumentengedrag' is echter veranderd.
Hij mijdt meer en meer de zogenoemde hotelketens en wil in
plaats daarvan 'eenvoudige' Europese twee- of driesterrenho
tels en -pensions (bed and breakfast). Ook is deze toerist af van
de 'tien landen in 21 dagen'-reizen. Hij wil nu gemiddeld drie
landen in dezelfde periode bezoeken.
Dit is vrijdag in Amsterdam gebleken, waar 160 Amerikaanse
touroperators in de Stadsschouwburg over het Amerikaans
toerisme naar Europa in 1988-1989 congresseerden, in het licht
van de lage dollarkoers, de beursrisis van 19 oktober en de op
handen zijnde presidentsverkiezingen in de VS.
Het Amerikaans toerisme naar Europa, dat sinds 1986.op een
laag pitje staat (het Tsjernobyl-effect en de angst voor terro
ristische acties tegen Amerikanen), maakt weer een opleving
door. Nederland blijkt vorig jaar 15 procent meer Amerikaanse
toeristen te hebben geboekt ten opzichte van 1986.
BRUSSEL - Behalve een flink aantal officieren van de Belgi
sche rijkswacht, blijkt ook de staatsveiligheid in België nauwe
banden te hebben onderhouden met minstens twee verdachten
van de moord op FN-topman Juan Mendez.
Dat is gebleken bij de voortzetting van het onderzoek naar de
activiteiten van de Bende van Nijvel, waarvan een klein deel,
de zogenaamde 'Borinage-tak', deze week vier dagen heeft te
rechtgestaan voor het Assisenhof in het Waalse Mons. Nadat
eerder al gebleken was dat het wapen waarmee Mendez werd
vermoord ook is gebruikt bij roofovervallen die tot voor kort
aan de zogenaamde 'Borinage-tak' van de Bende van Nijvel
werden toegeschreven, is nu komen vast te staan dat de huur
van een aantal garageboxen op naam van oud-rijkswachtoffi
cier Bouhouche door de staatsveiligheid werd betaald. Nog on
duidelijk is of dat in opdracht van de staatsveiligheid, of door
individuele agenten is gebeurd. Bouhouche zelf, die in voorar
rest zit, wordt verdacht van medeplichtigheid aan de moord op
Mendez.
Bij hem thuis en in één van zijn garages zijn behalve vuurwa
pens die aan Mendez hebben toebehoord ook speciale geweren
gevonden, die in de oudejaarsnacht van '81 werden buitge
maakt bij een roofoverval op de kazerne in Etterbeek van de
anti-terreurbrigade van de rijkswacht, de In justitiële kring in
België wordt met steeds meer verwondering geconstateerd hoe
het Nijvel-proces, dat zich aanvankelijk op het vlak van ordi
naire roofmoorden bewoog, een politieke lading krijgt, met
vertakkingen tot hoog in het opsporingsapparaat.
:ng
Middelburg
iddelburg
ibliotheek, gericht op de regio
heel Zeeland (wetenschappo.
neert ook als dienstverlenend
d. De Zeeuwse bibliotheek is
an de grootste bibliotheken In
projectgroep algemene zaken
ations, marketing, de culturele
ciële aanpak van de dienstver-
vraagd
ssen de werkeenheden public
ewerkers. Binnen de project-
n van staf, besturen en adhoc
ing van de uitwerking van de
n agenda, maken van afspra-
-retariaat
ariaat overleggroepen,
9
o. notuleren
it het diploma bestuursambte-
keur blijkend uit het diploma
drukwerkvoorbereiding
8. Dit betekent dat aanstelling
Daar de functie wordt uitgeoe-
t deelbetrekking) bedraagt het
et maximum van het functieni-
mogelijkheid de functie uit te
sitie als de provide Zeeland:
en hiertoe.
Frans-Duitse as nu formeel
Het oude paleis van de Imam vlakbij de Noordjemeniti-
sche hoofdstad Sana'a. - fotoanp
DEN HAAG (ANP) - Minister Van den Broek (Buitenlandse
Zaken) heeft gisteren een bezoek gebracht aan het Noordjeme-
nitische woestijnplaatsje Marib (oude hoofdstad van het rijk
van Sheba) waarin een nieuwe stuwdam en irrigatiewerken
landbouw mogelijk moeten maken, zo heeft zijn woordvoerder
meegedeeld. De streek is ook in oudheidkundig opzicht interes
sant, maar de plaatselijke bevolking ziet archeologen voor
goudzoekers aan en j aagt ze weg.
De minister brengt sinds woensdag een officieel bezoek aan
Noordjemen. In de hoofdstad Sana'a heeft hij het zogenoemde
'Holland-Huis' bezocht, een op initiatief van een medewerker
van de Nederlandse ambassade gerestaureerd huis in klassiek
Jemenitische bouwstijl. Nederland draagt ook bij aan de kos
ten van het bestraten van de oude binnenstad van Sana'a.
PARIJS (DPA/AFP) - Frankrijk en
je Bondsrepubliek Duitsland heb
ben vrijdag hun samenwerking op
bet gebied van defensie en economie
geformaliseerd.
president Francois Mitterrand en bonds
kanselier Helmut Kohl zetten in de salon
ran het Elysee hun handtekening onder
je akkoorden voor het oprichten van een
gemeenschappelijke raad voor veiligheid
en defensie en voor een economisch-fi-
aanciële raad.
De plechtigheid had een extra historische di
mensie. Op de dag af 25 jaar geleden bekrach
tigden president Charles de Gaulle en bonds
kanselier Konrad Adenauer in dezelfde salon
ket Frans-Duitse vriendschapsverdrag.
De gezamenlijke raad voor veiligheid en de
fensie zal zich onder meer bezighouden met het
opzetten van de Frans-Duitse brigade, de eerste
gemengde troepeneenheid in West-Europa,
gohl zei onlangs in een vraaggesprek met de
franse krant Le Monde dat de raad een 'strate
gie' en een 'gezamenlijk beleid op het terrein
oan de ontwapening' moet uitwerken. Ook is het
naar zijn mening wenselijk dat er een 'gemeen
schappelijke benadering van het Oostblok'
komt.
In een verklaring zeiden Kohl en Mitterrand
ervan overtuigd te zijn dat de Europese eenheid
onvolledig zal blijven als veiligheid en defensie
jaar geen onderdeel van uitmaken. De militaire
samenwerking tussen Frankrijk en de Bondsre
publiek doet volgens hen niets af aan him soli
dariteit met de Europese Gemeenschap en de
NAVO.
Groot-Brittannië en Italië staan evenwel kri
tisch tegenover de Frans-Duitse as. Zij zijn
bang dat de nieuwe Frans-Duitse militaire
structuren de NAVO zullen verzwakken en een
wig zullen drijven tussen de Europese bondge
noten en de Verenigde Staten. Toch zijn het de
Verenigde Staten die de militaire samenwer-
De Franse president Mitterrand (r.) en de
Duitse bondskanselier Kohl ondertekenen
de documenten voor de formalisering van de
economische en militaire samenwerking.
fotoanp
king tussen Frankrijk en de Bondsrepubliek het
meest hebben toegejuicht. De Amerikaanse mi
nister Frank Carlucci (Defensie) onderstreepte
onlangs dat Washington 'de Frans-Duitse dia
loog zeer wenselijk' acht en daarin geen enkele
bedreiging voor de NAVO ziet.
Londen lijkt weinig gelukkig te zijn met de
'gemeenschappelijke strategie' van de Bondsre
publiek en Frankrijk, dat niet in de militaire
structuur van de NAVO zit. De positie van Italië
is evenwel enigszins ambivalent. Net als Neder
land en Spanje heeft het immers laten weten
geïnteresseerd te zijn in deelneming aan de
Frans-Duitse brigade.
Moskou en de DDR tonen zich er erg bezorgd
over dat Bonn zo nauw samen gaat werken met
een onafhankelijke kernmacht. Volgens het
Sovjetrussische persbureau Novosti 'hoopt Pa
rijs de Bondsrepubliek op te nemen in de Franse
nucleaire strategie'. Als Bonn op deze wijze toe
gang zou krijgen tot kernwapens 'zou dat zeer
gevaarlijke gevolgen hebben'.
De gemeenschappelijke economisch-finan-
ciële raad, het andere facet van de Frans-Duitse
samenwerking, zal vier keer per jaar samenko
men om het economische en monetaire beleid
van beide landen op elkaar af te stemmen.
Volgens een in Parijs verstrekte taakom
schrijving is de doelstelling van de defensieraad
tweeledig. Op politiek gebied zal de raad wor
den belast met het uitwerken van een gemeen
schappelijk defensieconcept en met het verster
ken van het bilaterale overleg over ontwape
ningszaken. Op het technisch vlak zal hij zich
bezighouden met het organiseren van gemengde
militaire eenheden, gezamenlijke oefeningen en
gemeenschappelijke wapenprojecten.
De toekomstige Frans-Duitse brigade zal
worden gestationeerd in de buurt van Stuttgart
in het zuiden van de Bondsrepubliek. Zij zal on
der leiding staan van een Franse generaal.
kleding
DAMES- EN
HERENKLEDING
Donaldson
Ciao
Marco Polo
In wear
Matinique
Chipy
Esprit
Op zondag open
van 10.00 tot
14.00 uur.
De Amerikaanse onder
handelaar voor ruimtewa-
pens, Henry Cooper. - fotoap
GENEVE (RTR/UPI) - De
Verenigde Staten hebben
wijdag in de onderhande
lingen in Genève een ont
werpverdrag voor de ruim-
tewapens op tafel gelegd. In
liet ontwerp houdt Wash
ington vast aan het recht
een raketdefensiesys-
ieem in de ruimte te statio
neren. De Sovjetunie is te
gen plaatsing van een der
gelijke SDI-defensie, ook
wel 'Starwars' noemd.
Henry Cooper, de Amerikaanse
onderhandelaar in de werk-
groep ruimtewapens, presen
teerde het plan in een bijeen
komst met zijn Sovjetrussische
tegenhanger, Joeri Koeznetsov.
tater verklaarde Cooper te
genover de pers dat het ont
werpverdrag de VS toestaat
tor te gaan met het SDI-on-
derzoek naar een anti- raket
systeem in de ruimte.
Het is voor het eerst sinds de
onderhandelingen in Genève
bijna drie jaar geleden begon-
n®, dat de VS een ontwerpver
drag indienen met betrekking
tet de ruimtewapens.
Cooper zei te hopen dat het
Hogelijk is de twee concept-
overeenkomsten samen te voe-
gon tot een verdrag. Maar uit
jjta toelichting werd duidelijk
dot Washington en Moskou nog
steeds diepgaand van mening
Schillen over SDI.
Voor Jean-Baptiste Bagaza, voormalig president van het
Afrikaanse Burundi, is 1988 minder prettig begonnen. Al
sinds eind november verblijft hij aan de rand van de ste
delijke agglomeratie van Brussel op een hotelkamer. Ge
dwongen, want zijn eigen land mag hij - na een staats
greep die zich voltrok terwijl hij in het Canadese Quebec
de top van Franstalige landen bezocht - niet meer in.
Bagaza (41) heeft al sinds vorig najaar geen contact meer
met zijn vrouw, zijn vier kinderen en overige familie. En
moet nu ook binnen twee weken België nog uit.
Door Frans Boogaard
BRUSSEL - „Het is natuur
lijk mijn probleem dat ik
binnenkort België uit moet
en Burundi niet in mag,
maar het is zeker niet alléén
mijn probleem. De Belgi
sche regering, die voor mij
onderhandelt met het re
gime in mijn land, zit er ook
knap moeilijk mee. Ik heb
daar alle begrip voor."
Minzaam glimlachend in de
lobby van zijn Brusselse hotel
en vriendelijk tot en met, doet
Jean-Baptiste Bagaza, voor
malig president van de rond
vijf miljoen inwoners tellende
Middenafrikaanse republiek
Burundi, zijn verhaal.
Interviews, zeker politieke
interviews, heeft hij tot nu toe
gemeden, juist om het overleg
tussen de Belgische en Burun
dese regering niet te beïnvloe
den. Maar nu de tijd dringt en
zijn Belgische verblijfsvergun
ning 2 februari verloopt, ziet
hij geen reden meer om te zwij -
gen.
Zelfs niet over zijn politieke
ambities: „Ik heb nog steeds
veel aanhang. Als ik opnieuw
president kan worden, zal ik
het niet laten".
Bagaza kwam in '76 aan de
macht, niet na verkiezingen,
maar na de in sommige Afri
kaanse landen meer geijkte
methode van een simpele
staatsgreep. In dit geval zelfs
tegen zijn eigen Tutsi-neef Mi
chel Micombero, onder wiens
bewind in april '72 bij tot dan
toe ongekende binnenlandse
gevechten naar schatting 50- a
100.000 Hutu's, de eeuwig on
derdrukte meerderheidsgroep
in het land, het leven lieten.
Na Micombero, de eerste
president van het voormalige
Belgische mandaatgebied,
kwam dan ook de machtsover
name van '76 voor veel Burun-
dezen niet als een onaange
name verrassing. Of, zoals Ba
gaza twaalf jaar nadien zelf
zegt: „Het was eigenlijk geen
échte staatsgreep. Er vielen
geen slachtoffers; we hebben
geen instituties omver gewor
pen of niks. Het is allemaal
heel makkelijk gegaan."
Eenmaal aan de macht
voerde Bagaza een strak eco
nomisch beleid, dat de vooral
op het platteland geconcen
treerde Hutu-meerderheid in
zijn land ten goede kwam. En
hoewel ook Bagaza de Hutu's
bleef onderdrukken, wat hem
in scherp conflict bracht met de
katholieke kerk in Burundi en
tal van mensenrechtenorgani
saties, zag hij zelfs kans zijn
presidentsmandaat te legalise
ren door verkiezingen.
Nog ruim twee jaar had hij
voor de boeg, toen hij vorig na
jaar als staatshoofd van het
Franstalige Burundi de top van
Franstalige landen in Canada
bezocht. Terwijl in Quebec Ba
gaza zich door de internatio
nale pers breeduit liet fotogra
feren in het vererende gezel
schap van zijn Franse collega
Mitterrand, nam bij hem thuis
worden, maar als dat niet kan:
soit."
Dat het in werkelijkheid zo
simpel niet ligt, en zeker in Bu-
jumbura niet, heeft Bagaza in
middels aan den lijve onder
vonden. Hij was al een keer
bijna thuis, eind november,
toen het Sabena-toestel waar
mee hij vloog geen toestem
ming kreeg om te landen, zodat
het, via Ruanda, mét alle an
dere passagiers én een bederfe
lijke lading, onverrichterzake
terug naar Brussel moest.
Sindsdien zijn ook de betrek
kingen met de Belgische lucht
vaartmaatschappij, die hardop
klaagt over een schadepost van
25 miljoen frank (bijna 1,4 mil
joen gulden) danig bekoeld. En
mag de ex-president voor het
nog steeds geldige ticket waar
over hij beschikt, op Zaventem
niet verder dan de vertrekhal
komea
Dat Bagaza in Bujumbura
persona non grata is, staat voor
hem ook zonder brief als een
paal boven water vast, want
ook in Brussel worden zijn
gangen - door leden van de Bu
rundese ambassade, waarvan
sommigen nog door hemzelf
zijn aangesteld - nauwlettend
nagegaan.
Op 10 januari, toen Bagaza
weer een poging deed om met
behulp van Sabena het kille
Belgische klimaat te ontvluch
ten, werd hij op Zaventem
luidruchtig begroet door broe
der Frans, een Belgisch missio
naris die acht jaar in een cen
trum voor mentaal gehandi
capten in Gitega werkte, voor
dat hij vorig jaar augustus
door het toenmalige Burundese
staatshoofd, kolonel Bagaza,
met een enkele vlucht Brussel
op het vliegtuig werd gezet.
Bagaza, grinnikend: „Het was
voor mij een onplezierige
avond, omdat ik er ook toen
niet in geslaagd ben het land te
verlaten; maar om het komi
sche van de situatie hebben we
allebei toch nog wel even har
telijk moeten lachen".
mmwwm
e selectie betrokken. Inlichtin-
se of de heer C. Hamann. Een
g worden toegezonden. Tel.
ofd personeelszaken Zeeuwse
onder vermelding van vacatu-
bruari 1988.
een andere leider van de Tutsi-
clan, majoor Pierre Buyoya, in
alle stilte de macht over. Wéér
zonder bloedvergieten, en wéér
zonder bestaande instituties
omver te werpen. Sindsdien
heeft Bagaza het merendeel
van zijn tijd in Brussel doorge
bracht. Met lezen en wandelen,
en met Belgische tv-program-
ma's.
Bagaza: „Kort na de staats
greep, die volkomen onrecht
matig was, heb ik geprobeerd
terug te keren, maar de nieuwe
machthebbers weigeren mij toe
te laten. Ze denken dat ik ge
vaarlijk ben, dat ik problemen
zou maken. Ze begrijpen niet
dat ik in de eerste plaats terug
wil om mijn familie, mijn
vrouw en kinderen weer te
zien. En om gewoon als burger
aan het werk te kunnen gaan
op mijn landerijen. Desnoods
voor de rest van mijn leven. Ik
wil graag opnieuw president
^CAdO^°t
pOD° lp0L^S
lO'.
NEW DELHI/COLOMBO
(IPS)-De Srilankaanse pre
sident Junius Jayewardene
begint maandag een vijf
daags bezoek aan India voor
besprekingen met premier
Rajiv Gandhi.
Het belangrijkste onderwerp
van gesprek is het vredesak
koord dat beide leiders bijna
een half jaar geleden onderte
kenden, maar dat nog steeds
niet is uitgevoerd.
Het Indische leger moest in het
noorden en oosten van Sri Lan
ka, waar de meeste van de 1,8
miljoen Tamils wonen, erop
toezien dat de Tamil guerrilla
strijders hun wapens neerleg
den. Maar de belangrijkste Ta-
milgroep, het Bevrijdingsfront
van Tamil Eelam (LTTE), wei
gerde en India stuurde meer
militairen. Naar schatting be
vinden zich nu 45.000 soldaten
op het eiland.
De Srilankaanse oppositie-
leidster Sirima Bandaranaike
eiste vandaag het vertrek van
de Indische troepen. „Het ak
koord is getekend zonder de
minste poging tot wederzijds
overleg, laat staan overeen
stemming", zei Bandaranaike
in een boodschap tot tot de In
dische bevolking en de regering
in Delhi.
Volgens Bandaranaike, leid
ster van de Srilankaanse Vrij
heidspartij (SLFP) en ex-pre
mier van Sri Lanka, is de Sin-
galese meerderheid tegen de
Indische aanwezigheid. „Het
enige wat de Indiërs doen is
een wankel, corrupt regime"
steunen.
De SLFP verzet zich tegen
het vredesplan omdat de Noor
delijke en Oostelijke Provincie
één administratief bestuur
krijgen, waarvoor overigens
nog steeds verkiezingen moe
ten worden gehouden. Volgens
de SLFP krijgt de Tamil-min-
derheid in feite een eigen staat
en daarmee haar zin.
De Indische vredesmacht
verdreef de Tamil-tijgers na
een bloedige strijd weliswaar
uit hun bolwerken in en rond
de noordelijke stad Jaffna,
maar veel strijders zijn naaar
het oosten getrokken. Hier is de
rust geenszins weergekeerd en
vinden bijna dagelijks aanval
len op Indische militairen, isla
mieten en Singalezen plaats.
Velen in Colombo en New
Delhi geloven dat verkiezingen
voor de provinciale raden het
vredesakkoord een duw in de
rug zullen geven en het geweld
wellicht zal afnemen. Volgens
Jean-Baptiste Bagaza samen met president Mitterrand op
de top in Quebec in september '87. - fotoap
,v.aO<e°
\s\x°
ka
de Indiër Sreedhar van het In
stituut voor Defensie-onder
zoek en Analyse in Delhi, is een
stembusgang half mei te ver
wachten. Maar hij betwijfelt of
de Tamils klaar zijn voor de
politiek.
Er zijn meer dan 42 verschil
lende Tamil-groepen in het
Zuid-India en Sri Lanka met
even verschillende standpun
ten en eisen. De meeste zijn
volgens Sreedhar voor verkie
zingen, maar over de campagne
die ze moeten voeren bestaat
grote onduidelijkheid en hun
plannen zijn vaag.
Sreedhar, die onlangs in de
Zuidindische stad Madras een
conferentie bijwoonde waar
ook Tamil-militanten aanwe
zig waren, denkt dat deze Ta
mils steun winnen van gema
tigde Singalezen als ze de wa- Junius Jayewardene bij de ontvangst door premier
pens neerleggen. Gandhi vorig jaar in India. - fotoap
