'Boeren moeten informatie eisen'
Leutvorsten in Kloosterzande en Aardenburg
Medisch en Sociaal
centrum Hulst open
per 1 januari 1989
Boeren hebben geen
vertrouwen meer
in minister Braks
m
NATUURBESCHERMINGSVERENING 'T DUUMPJE IN BEZWAAR TEGEN STREEKPLAN:
Staangeld kermis
Sas van Gent met
45 percent omlaag
Walkmandarijn
MAANDAG 18 JANUARI 1988
t15
SLUIS - Natuurbeschermingsvere-
niging 't Duumpje heeft grote be
zwaren tegen de ruimte, die in het
nieuwe streekplan wordt geboden
aan de recreatie langs de West-
Zeeuwsvlaamse kust.
ie van Theo Kuijpers
LANDBOTOKRINGEN: INFORMATIE NODIG OYER GEVOLGEN KERNRAMP
Schaderegeling
Wind
Haken en ogen
Kritisch
kloosterzande/ aar
denburg - De Kloorianen
uit Kloosterzande en de
Nachtuuln uit Aardenburg
hebben een nieuwe Prins
Carnaval.
Aardenburg
Carnavalslied
Ambulances
Boosdoeners
van Felix Mendelssohn en de
wind in de rug kom je een heel
eind.
De Walkmandarijn is een ge-
lukkig, maar ook voorzichtig
mens. Als Sviatoslav Richter
aan de Appassionata zit te bei
telen kun je, zeker als de mon
nikskap van de duffel het hoofd
omkranst, gemakkelijk onder
de wielen van een voortdende
rende vrachtmastodont gera
ken. Evenzeer is het oppassen
geblazen met Mozarts Re
quiem. Een passend afscheid
van het leven is het wel, om
met deze hemelse muziek in de
oren de ziel op weg te zenden
naar een hogere wereld om
daar, als eerste evenement in
een eindelijke reeks, te worden
voorgesteld aan Wolfgang
Amadeus zelf, maar de nabe
staanden hebben daar weinig
aan.
Gezegd wordt dat men, met
Mozarts Requiem aan de kop,
in staat van genade sterft en
niet in handen kan vallen van
de duivel. Dit moge gelden als
een gouden tip voor degenen
onder u die de oefening van
Volmaakt Berouw zijn verge
ten. Feit is ook dat Walkman-
darijnen, zelfs die van de laag
ste kaste, die op rolschaatsen
door het leven gaan, innige te
vredenheid uitstralen. Wij
Walkmandarijnen weten dat er
in ieder mensenleven weieens
een buitje valt (en soms wat al
te veel) en wij leren zoetjesaan
liplezen. We zien er stralend
uit, het gelaat opgeheven naar
de zon of het zwerk. We maken
weinig geluid. Slechts het flap
peren van de jaspanden in de
wind en de zwiffel en de zwaf-
fel van de zolen verraadt onze
doorkomst. Lang nadat we zijn
langsgevaren zegt de grijsaard
tegen zijn gekromde gade: „Die
vent zweefde en hij had lichtge
vende verf op zijn gezicht". En
zij: "O, dat is een Walkmanda
rijn, die zie je wel meer tegen
woordig".
ij je goed, volgen. Zelfs Max, hè
lleen voor biljartballen. Je mag
in de natuur het gevolg is van
en om die reden voorspelbaar
>g van je aannemen, hè Max?
irzaak bestaat niet in dode ma-
izens. Max kan z'n rechterarm
maar door dat te willen. Ema-
jsterd gebleven tot z'n dood toe.
tesaktiviteit een zware klomp
i de hoogte kreeg,
ek mijn arm op en roep: Ober,
nog oorzaakloze beweging ont-
rsfoortse Kei, zeker.
verzameling van trilj arden ato-
n blijkt een verkeersdrukte van
;n zijn nl. opgebouwd uit elek-
arvan is niet te voorspellen en
;inu en hevig.
ou?
it inderdaad dood eng want die
tan uit ladingen elektriciteit en
toffelijk?
igt Van Dale, is een vorm van
wind of zwaartekracht en die
oren, voelen, alleen de uitwer-
dzomerzon hittegolf wordt een
langer. Niemand heeft ooit de
ed uitzetten. Over de zwaarte-
volgens de encyclopedieën?
zegt: elektriciteit is een natuur-
ïuis in het gezelschap van de re-
't noorderlicht, om er maar eens
naai onstoffelijk, alweer. Even
:racht. De geest brengt ons den-
ze geest of wellicht wel de uni-
«st of de Heilige Geest. Drink
>n, alcohol verrijkt en verruimt
ïuttigd.
DE STEM
VAN ZEELAND
Recreatie krijgt teveel ruimte
Volgens 't Duumpje gaat het streekplan
volledig voorbij aan de uitkomsten van
het onderzoek, dat in het kader van het
recreatiebeleid van de gemeente Oostburg
is uitgevoerd.
Daaruit blijkt dat bij verdere toename van zo
merwoningen de spoeling in deze sector erg dun
wordt en dat eerder gemikt moet worden op
kwaliteitsverbetering. Ook grootschalige attrac-
tiepunten, schrijft 't Duumpje in een bezwaar
schrift aan de provincie, worden in deze onder
zoeken weggeschreven.
Daar staat volgens de natuurbeschermers te
genover dat een versterking van het landschap
een belangrijke bijdrage kan leveren aan de ver
betering van het toeristisch produkt. Men vindt
dan ook dat het streekplan op dat punt moet
worden bijgesteld. Bovendien denkt 't Duumpje
dat voor het speerpunt Cadzand een milieu-ef-
fect-rapportage (MER) noodzakelijk is. Voorts
wil de vereniging dat er duidelijker criteria ko
men voor hoogbouw langs de kust. Eigenlijk wil
't Duumpje daar helemaal geen hoogbouw meer.
Verder maken de natuurbeschermers bezwaar
tegen de in hun ogen eenzijdige landbouwkun
dige benadering van de ruilverkaveling langs de
kust. Ze wülen voorkomen dat het dezelfde kant
opgaat als met de administratieve ruilverkave
ling Sluis-Oostburg. Daar is de balans voor na
tuur en landschap negatief uitgevallen, meent 't
Duumpje. „Natuurbouw", wordt er nog aan toe
gevoegd, „moet een structureel onderdeel uitma
ken ook van deze vorm van landinrichting".
De aanduiding 'agrarische doeleinden met
complexen van ecologische of landschappelijke
betekenis' op de streekplankaart vindt 't
Duumpje in West Zeeuwsch-Vlaanderen nogal
willekeurig. Volgens de natuurbeschermers had
de provincie beter de omgrenzing van de grens
overschrijdende natuurgebieden en landschap
pen van de Benelux Economische Unie kunnen
hanteren. Dat zou betekenen dat ook de Braak
man daarvoor in aanmerking komt en dat het
gebied vooral rond Cadzand uitgebreid wordt.
Evenals boven Sint Kruis.
De aanduiding 'natuurgebied' voor de wallen
van Retranchement juicht 't Duumpje uiteraard
toe. Maar, zo wordt gemeend, ook de wallen van
Aardenburg verdienen dat etiketje. Immers, ook
daar leeft de bedreigde boomkikker.
r- wijd aan hedendaagse Bra-
ht bantse kunstenaars.
j- Kuijpers werd in Helm°n_
iri geboren en werkte in Surina.'
a- me, Australië en Marokko. Hï
n- was jaren lid van de IJmui®
j - Kring en woont en werkt tha"S
en in Eindhoven. Het werk va»
r- Kuijpers was de laatste twin®»
3e jaar op ongeveer zeventig t®n'
an toonstellingen te zien, zowel w
;e- musea als in galeries.
Het ongeval met de kern
centrale in Tsjernobyl
drukte iedereen met de
neus op de feiten. Groen
ten raakten besmet met
radioactieve deeltjes.
Koeien moesten op stal.
Vooral de boeren werden
wakker geschud. Want
zij voelden het direct in
hun portemonnee. En
dan gebeurde de ramp
nog duizenden kilome
ters verderop.
Logisch dus dat er na
'Tsjernobyl' in land-
bouwkringen behoefte is
aan informatie over de
gevolgen van een moge
lijk kernongeval dichter
bij huis. Gevolgen, voor
de landbouw en de voed
selvoorziening.
Daarover gaat op maan
dag 25 januari een dis
cussie-avond in Hulst.
Door Eugene Verstraeten
HULST - De Nederlandse
overheid is tot nu toe zwaar
in gebreke gebleven, als het
gaat om vooriichting aan de
boeren over de gevolgen van
een mogelijk kernongeval.
Dat is de mening van drs.
A. Huijsmans, voorzitter van
de Werkgroep Kernenergie
Zeeuws-Vlaanderen.
„Tsjernobyl is gelukkig
voor ons zonder echt grote
gevolgen gebleven", stelt
Huijsmans. „Ik heb er in
principe geen last van gehad.
Misschien wel wat radio-ac
tieve deeltjes ingeademd.
Maar het niet in mijn porte
monnee gevoeld. Maar de
boeren wel. Ze konden hun
melk niet verkopen, gewas
sen moesten vernietigd wor
den, en er waren extra voe-
derkosten voor koeien die op
stal moesten. Naar schatting
een schadepost van 200 mil
joen gulden. Dat was nog te
overzien. Maar stel dat er
hier eens iets gebeurt. Dan
spreek je over miljarden. Wie
gaat dat betalen?"
Volgens Huijsmans tasten de
boeren nu volledig in het
duister. „Ze weten niks over
hoe een schaderegeling
werkt. Weten niet wat er in
zo'n geval gebeurt met hun
landbouwgronden. Wat voor
gevolgen zou een kernonge
val hebben voor hun beroep?
Als je fatsoenlijk bent, be
hoor je als overheid toch dit
soort informatie te geven,
voordat je begint aan zaken
als bouwen van kerncentra
les of opslaan van radioactief
afval. En dat is dus nooit ge
beurd".
Huijsmans vreest dat de
boeren het bij een kernramp
wel kunnen vergeten. „In
elke verzekeringspolis staat
dat schade door atoomreac
ties van de verzekering uit
gesloten is. Als er iets in
Borssele mis gaat, moet in
principe de PZEM voor de
schade opdraaien. Maar dat
gaat maar tot een bepaald
bedrag. Daarboven moet de
regering over de brug komen.
Maar als we spreken over
miljarden, dan denk ik niet
dat de regering dat kan op
hoesten. En dan hebben we
het nog niet eens over België.
Bij een ongeval in Doel zal
het al helemaal onbegonnen
werk zijn om geleden schade
te verhalen".
De argumenten, dat zoiets als
in Tsjernobyl in Nederland
niet kan gebeuren, wuift
Huijsmans weg. „Dat hebben
ze van Tsjernobyl ook ge
zegd. Totdat het toch gebeurt.
Trouwens, het hoeft nog niet
A. Huijsmans: 'Boeren hebben goed in de gaten gekregen dat de kwaliteit van hun
produkten gevaar loopt. Daarom is het heel belangrijk dat ze weten waar ze aan toe
zijn.'
eens bij onze voordeur te zijn.
Als de wind anders had ge
waaid, dan was tweederde
van de Nederlandse veesta
pel eraan gegaan. En dan
spreek je wel over miljar
den".
De landbouwwereld heeft
over kerncentrales steeds on
verschillig de schouders op
gehaald. Maar dat is nu wel
voorbij. „Na Tsjernobyl is het
landbouwstandpunt veran
derd. Boeren hebben heel
- FOTO DE STEM COR J. DE BOER
goed in de gaten gekregen,
dat de kwaUteit van hun pro
dukten gevaar loopt.
Daarom
is het ook zo belangrijk dat ze
goed weten wat de gevolgen
van een kernongeval kunnen
zijn. Maar de overheid blijft
in gebreke. Daarom hoop ik
dat het resultaat van de dis
cussie-avond in Hulst zal
zijn, dat er een keiharde eis
om informatie komt. De eis
dat men weet waar men aan
toe is".
De discussie-avond op 25 ja
nuari wordt gehouden in het
gemeenschapscentrum Den
Dullaert en begint om 19.30
uur. De organiserende werk
groep Kernenergie hoopt dat
er heel wat landbouwers
aanwezig zullen zijn. Er
staan korte inleidingen op
het programma door dr. Lu
cas Reijnders van de Stich
ting Natuur en Milieu in
Utrecht en door Harry Mol
van het ministerie van Land
bouw en Visserij.
Harry Mol is degene die
zich bezig houdt met het on
derzoek naar de gevolgen
van Tsjernobyl. Volgens
Huijsmans is zijn rapport al
maanden klaar, maar nog
steeds niet gepubliceerd. „Ik
denk dat er teveel politieke
haken en ogen aanzitten. Dat
eerst de scherpe kantjes eraf
moeten worden gehaald".
De avond in Hulst is merk
waardig genoeg niet georga
niseerd in samenwerking
met de landbouworganisa
ties. „Nee, maar ook niet in
tegenwerking, zal ik maar
zeggen. De boerenorganisa-
ties zijn na Tjernobyl wel
wat kritischer geworden,
maar ze willen zich niet
identificeren met de werk
groep Kernenergie. Maar ze
hebben wel beloofd om naar
die avond te komen".
Volgens Huijsmans zal de
discussie-avond elders in den
lande nauwlettend gevolgd
worden door de milieu-orga
nisaties. „Het is eigenlijk de
eerste keer dat zoiets ge
beurt. Als deze avond lukt zal
die een vervolg krijgen op
andere plaatsen in Neder
land".
Van onze correspondenten
ju Kloosterzande zal Freddy
Kint als Freek I zijn onderda
nen leiden tij dens het j aarlij kse
leutfeest dat half volgende
Maand weer los barst.
Freek werd vrijdagavond
door voorzitter Wil Duerinck
°m precies elf minuten over elf
in zaal Van Leuven een uit
®orme hoge hoed getoverd.
Met hem zijn hofdame Anne-
Marie van der Wege. Ondanks
zijn nog jeugdige leeftijd van 25
'entes is Prins Freek een oude
r°t in het carnavalsvak. Hij
leeft zich verdienstelijk ge
waakt in vier verschillende
oouwploegen.
Be presentatie van de leut-
vorst trok een redelijke be-
'angstelling. Onder de aanwe
nen ook een aantal collega-
Prinsen met aanhang. Optre-
uens waren er van de blaaska-
P®1 Windkracht 9 en van de
shoWgiris van Kloortje. De
Jrioorianen konden meteen ook
Wee nieuwe raadsleden ver
welkomen, Andre Boot en
voormalige champetter Stanny
an Mieghem. Het nieuwe
*am ordehandhavers bestaat
jaar uit Ron Duerinck en
wied'Hondt.
hl Aardenburg brak eveneens
Lucien Boussen brengt zijn winnende carnavalskraker ten gehore. De nieuwe Aarden-
burgse prins luistert vrolijk toe.
op vrijdagavond het grote mo
ment aan. Daar werd postbode
R. de Wispelaere gepresenteerd
als de nieuwe Prins. Hij aan
vaardt zijn ambt onder de
naam Prins Chappie I.
De presentatie in een grote
schuur aan de Paardemarkt
werd omlijst door optredens
van Piet Brakman en de boe-
renkapel de Blaosuuln. Er wa
ren ongeveer 300 belangstellen
den.
Heel wat drukker was het
zaterdagavond tijdens een car-
navalsschuurbal. Dat trok
meer dan 1000 feestneuzen. Tij
dens het bal werden de Aar-
denburgse jeugdprins en
jeugdprinses bekend gemaakt.
Het zijn Wilfred Janssen en
Christel Westerweele. Ook was
er de uitslag van het Aarden-
burgse carnavalslied 1987.
De eerste prijs ging voor de
derde keer naar Lucien Bous
sen. Zijn winnend lied draagt
de titel 'Aardenburg Tropical'.
De tweede Driis was voor de
Prins Freek I der Kloorianen neemt de koninklijke ver
sierselen in ontvangst
- FOTO'S WIM KOOI JMAN
Draaibrugse Sportvereniging
met het nummer 'Uulebal'. Die
kreeg meteen ook een oorkon
de, omdat de club al voor de
elfde keer mee deed. Derde ein
digde het Gemengd Mannen
koor met 'Eens per jaar' en
vierde Henk van Sprundel met
'de Nar'.
Zaterdagavond Theo van
Overloop gehuldigd, die dit
jaar voor elfde keer zijn lood
sen beschikbaar stelde. Het
schuurbal verliep in tegenstel
ling tot vorig jaar zonder inci
denten. Toen sneuvelden in het
'feestgedruis' honderden gla-
SAS VAN GENT - De staangelden voor de ker
missen in de gemeente Sas van Gent gaan ge
middeld ongeveer 45 procent naar beneden.
Burgemeester en wet
houders komen daarmee
gedeeltelijk tegemoet aan
een vorig jaar binnenge
komen verzoek van de
kermisexploitanten. Die
hebben gevraagd om een
verlaging van ongeveer
60 procent.
Het argument dat ze
daarbij hanteerden, was
dat er in feite op de ker
mis geen droog brood
meer te verdienen was.
Al enkele jaren tasten
de kermisbezoekers min
der diep in de beurs. Hoe
wel er geen tellingen zijn
verricht, denken B en W
toch te mogen conclude
ren dat kermissen steeds
minder publiek trekken.
Dat komt wellicht, me
nen ze, omdat er behalve
de kermis ook tal van an
dere festiviteiten op touw
worden gezet, zoals bra
derieën, mosselfeesten,
visserijfeesten en rom
melmarkten. Daarnaast
is ook de animo van de
kermisexploitanten zelf
afgenomen.
B en W stellen zich op het
standpunt dat het feno
meen dorpskermis niet
uit de kernen mag ver
dwijnen. Ze zijn daarom
bereid met wat minder
inkomsten in de gemeen
tekas genoegen te nemen.
Voor de hele kermis
gaan de exploitanten in
het vervolg 3,40 per vier
kante meter oppervlakte
betalen. Dat tarief komt
in de plaats van het vaste
bedrag van 76,25 gulden,
dat iedere kermisuitba-
ter tot nu toe moest beta
len, ongeacht de grootte
van de attractie.
B en W zijn er achter ge
komen dat in dit tarief
een 'grove onbillijkheid'
schuil ging. Immers, zo
wel een exploitant van
een autoscooter als van
een suikerspinkraam
moesten hetzelfde basis
tarief neertellen.
De verlaging van de
staangelden betekent
voor de gemeentekas een
inkomstenverlies van on
geveer 5.500 gulden per
jaar.
Het voorstel komt van
avond aan de orde in de
commissie Gemeentefi-
nancien. Die vergadert
om 19.00 uur in het ge
meentehuis in Sas van
Gent.
Van onze verslaggever
HULST - De instellingen en organisaties die deel gaan uit
maken van het Medisch en Sociaal centrum in Hulst blij
ven vasthouden aan de opening per 1 januari 1989.
Dat wordt nadrukkelijk ge
steld in de gepresenteerde sa
menwerkingsovereenkomst die
momenteel bij de verschillende
besturen ter ondertekening
ligt.
Volgens de overeenkomst
moet de opening van het Me
disch en sociaal centrum sa
menvallen met de sluiting van
het Hulster ziekenhuis. Als te
gen die tijd de verbouwing van
het ziekenhuisgebouw nog niet
gereed is, wordt toch gepro
beerd om het centrum zo goed
en zo kwaad als het kan op te
starten.
Onder de vlag van Medisch
en Sociaal centrum willen de
deelnemers een volledig zorg-
pakket voor Oost Zeeuwseh-
Vlaanderen aanbieden. Onder
meer door nauwe samenwer
king tussen de eerste lijnsorga-
nisaties onderling en met de
tweede lijnszorg. De eerste ja
ren zal vooral de nadruk wor
den gelegd op een nieuwe
vormgeving aan EHBO en op
vang van acute problematiek
op lichamelijk, psychisch en
sociaal terrein.
De deelnemers hebben daarbij
onder meer voor ogen de statio
nering van twee ambulances,
een gemeenschappelijke be
reikbaarheid van alle eerste
lijns functies buitenkantooru
ren, een algemeen maatschap
pelijk werk, en crisis-interven
tie op psychiatrisch en sociaal
terrein. Wat de buitenpolikli
niek van de Ziekenhuisgroep
betreft wordt vastgehouden
aan de mogelijkheid van dag-
verpleging.
Openbaar vervoer
De deelnemende organisaties
willen ook nadrukkelijk het
thuiszorgproject van het zie
kenfonds bij hun activiteiïen
betrekken. Voorts wordt ien
verbetering bepleit van iet
openbaar vervoer vanui de
verspreide woonkernen kar
het ziekenhuis in Terneuzen.
Wat de financiering van de
niet-reguliere zorg betreft
hoopt men op geld van het rijk.
Bovendien wil men proberen
bestaande subsidiepotjes aan te
boren. Tenslotte zal aan de ge
meenten Hulst en Hontenisse
en aan de provincie Zeeland
een aanmoedigingssubsidie ge
vraagd worden. Zoals bekend
denkt men ongeveer 600 000
gulden per jaar nodig te heb
ben.
Burgemeester en wethouders
van Hontenisse hebben inmid
dels hun goedkeuring uitge
sproken over het samenwer
kingsverdrag. Over de finan
ciële gevolgen, zo laten ze de
gemeenteraad weten, zullen ze
zich nog nader beraden.
Van onze correspondent
HOOFDPLAAT - De opstelling van minister Braks van
landbouw en Visserij van de laatste tijd geeft geen reden
tot vertrouwen in de toekomst van de Nederlandse land
bouw.
In de december-editie van het
blad Boerderij krant merkte de
bewindsman op, 'dat de akker
boeren, maar hun eigen broek
moeten zien op te houden.'
Dit zei voorzitter M. van
Damme van de Hoofdplaatse
NCB-afdeling tijdens de on
langs gehouden jaarvergade
ring.
„Hoe kunnen we met een af
nemende subsidieregeling fat
soenlijk voor een wereldmarkt
produceren, ook al gezien de
lage dollarkoers. Dan te beden
ken dat de prijzen voor onze
hoofdprodukten zoals aardap
pelen, tarwe en uien, er bijzon
der slecht voorstaan. Minister
Braks is er ook steeds als
haantje de voorste bij om
nieuwe beperkingen, die door
de EG genomen worden, direct
bij ons ten uitvoer te brengen.
Van officiële zijde is al beves
tigd dat in België de maatrege-
lingen niet zo strikt worden
nageleefd als in Nederland",
aldus Van Damme.
Volgens de Hoofdplaatse NCB-
voorzitter wordt door Milieu
beheer ook al een aanval inge
zet op de boeren. Een uitlating
van minister Nijpels van Mi
lieu dat de Nederlandse land
bouw voor zestig procent
schuldig zou zijn aan lucht- en
bodemverontreiniging is later,
mede door fel protesteren van
de standsorganisaties, omgezet
in een eerlijk percentage van 25
procent.
„De grote boosdoeners, wat
de vervuiling betreft, zijn
vooral de omliggende landen,
de industrie en het verkeer en
niet de landbouw", zei Van
Damme.