SB0VENM N-OCCASIOM ;hen Energie van Jan van Munster in Kroller-Müller tpticien.}} NIEUW PUBLIEK VOOR TENTOONSTELLINGEN, THEATER EN KLASSIEKE CD's door Sport en toen weer sport Van Goghs visie op het oude Brabant in Rome RELAX-UNE EXTASE mil-snip SATISFACTION Adverteren s vooruitzien, am 'i Audet-« bladen. Rüttchen een van de grootste verkoopt en dus ook veel occasion staat een bedrijf ENZ 190 IZ 200/300 VGENS METGRIJS KENTEKEN 4Z S-IOASSE sarrr MERKEN KUNST doet het goed. Voor steeds meer mensen wordt een bezoek aan een mu seum net zo gewoon als het borreltje in het café om de hoek. Theaters en schouwbur gen noteren forse, soms tot vijf tig procent meer bezoekersaan tallen. Artotheken verkopen beeldende kunst 'zonder dat we reclame hoeven maken'. In klassieke muziek, vooral op CD, constateren platenzaken een verkoopstijging van 12 procent. Museum-j aarkaart 'Pretpark' Media 'Must' ZATERDAG 16 JANUARI 1988 A88 door de arder ebracht erzoeke otschap recht ïancieel ivestigd ende te ië) ten ts kie- ore van irwaar- a Evere I. Cons- 316 als- aan de raat no. van de arders en J.H exploit nd aan zonder ■laats of jf zowel derland, res van rs even- een af- exploit van de ie stuk ecember trtsdeur- wen uit- exploit mzetting verleden an Staes België atoir be irden in al beslag 06-320.320.06 06-320.320.07 06-320.320.08 06-320.320.66 50 ct. p. nUa „Amerikanen willen hun hits droevigMen wil songs over gebroken hartenvreemdgaan en dronkenschap. Kim Wilson (Fabulous Thunderblrds) DE STEEK G1 ■aarders- s Voe- ichstraat da. ichtingen: De Stem, 076-236911 rFtakfgqtk?) ibriek wordt jks gelezen meer dan niljoen rlanders In Speciale tarievei op aanvraag bel: 077-551221 OI077-551222 ol schrijf naai Postbus 65, 5900 AB Venlo. ww-st ilarm-sb-radio rbs-sb d.G.-uitvoering renzo-sd-ww-cv-alarm-all.velgen-rbs ch.ant. -sd-ww-airco-rbs-cv .acc. ww-rbs-alarm-arml. 2e sp. antenne all.velgen-ww-cv-rbs oiler a.-ww-th-rbs emp.-sd-hfdst.a.-rbs-arml.-ww v-rbs M.G.-uitvoering sd-ww-cv-rbs-alvelgen -ww-cv-el.antenne-hfdst.a v-cv-rbs-alarm-th co-aut-rbs-ww -ww t.-ww-sd ww-cv-rbs-LPG t. -rbs-radio-ww-alarm-elantenne tem.m.-sd-abs-th-arml.-ww-al.velgen -abs-ant-th-ww i-abs-arml.-ww-radio Becker l-aut.-ant.-th radio-cassette l-abs-ant.-arml.-2x al.ramen-ww-radio-cassette -ww l-ant.-ww-radio-cassette l-aut.-abs-ant.-th-arml.-ww l-ant.-th l-ant.-arml.-radio Becker Lit.-ww-el.ramen-abs-speakers a. 1-wwmr- elours-antenne-aut.-w.w. fdst. -cv-ww-rbs-radio-velgen-aut. -th-arm 1 'w-cv-ant.-rbs-arml. Lit.-WW et. met. et. net. net. net. met. aut.-ww-rbs-th aut-sd-rbs-hfdst.a.-al.velgen ww-rbs-al. velgen stationcar radio-cass. Kenwood-airco-5-bak rbs-alarm rbs-alarm-radio warmtewerend glas, s.d.= schuifdak, k, airco airconditioning, hfdst.a.= hooi eratuurmeter, arml.= extra armleuning e zijramen, lspr.a.= luidsprekers achter, iti Blokkeer Systeem. irgvlietstraat 1, Breda, 076-653950^ Door Marja Klein Obbink De trend: een echt kunstwerk aan de muur en eens per week 'aan cultuur doen'. „Die voorstelling moét je ge zien hebben!". De scepticus: „Het is één groot populair pretpark". Een ander noemt het een golfbeweging. En de optimist ziet een trend, die zich door zal zetten: „Het is geen mo deverschijnsel". Over het hoe en waarom verschil len dus de theorieën. „Maar er is iets aan de gang", zegt Frank Tiesing, di recteur van 'De Beyerd' in Breda. Dit centrum voor beeldende kunst biedt jaarlijks zeker 20 zeer gevarieerde tentoonstellingen. „En daar is steeds meer belangstelling voor", zegt Tie sing. „Die trend heeft zich anderhalf jaar gelden ingezet. Ik zie een nieuw publiek. Veel jongeren..mensen die je vóór die tijd nooit in een museum zag. Neem je de huidige tentoonstel ling over de film, 'Hollywood', dan loopt die dwars door alle leeftijdsca tegorieën heen". Sommigen 'wijten' de toenemende belangstelling voor kunst en cultuur aan de 'Brinkman-politiek': zorg voor publiekstrekkers en je ver kóópt. Of het nou kaartjes of schil derijen zijn. Tiesing ziet de positieve effecten daarvan. „Mammoet-ten toonstellingen als het goud van Me xico of de oude meesters in het rijks museum brengen duizenden mensen op de been. Dat heeft een na-ijl ef fect. Mensen die nooit in een mu seum kwamen, ontdekken hoe leuk het kan zijn; dat een museum niet stoffig of saai hoeft te zijn". Meer vrije tijd, al dan niet gewon- gen, is een van de oorzaken van deze ontdekkingsreis naar kunst en cul tuur. Maar, en dat zegt ook Frank Tiesing: „Wij hebben veel te danken aan de museum-j aarkaarten. Jonge ren kunnen zo'n kaart tegen korting voor maar een tientje kopen. Ook van het CJP (Cultureel Jongeren Paspoort, MKO) worden waanzin nige aantallen verkocht. Bovendien zijn wij goed op scholen bezig..en dat werkt door. En volgens mij is het echt geen modeverschijnsel". De museum-jaarkaart. Dankzij de inspanningen van de Stichting Mu seum-jaarkaart in Leiden is het fe nomeen een begrip geworden. „Ik wil me niet op de borst slaan", zegt stichtings-directeur F. Verbaas, „Maar je moet eens kijken wat wij met onze campagnes voor invloed hebben gehad. In vergelijking met vorig jaar hebben we 40- tot 50.000 jaarkaarten méér verkocht: er zijn nu 225.000 mensen die met zo'n kaart op zak lopen. Een onderzoek van In- tomart heeft vorig jaar uitgewezen dat tien procent van de houders van zo'n kaart tussen de 30 a 40 keer per jaar naar een museum gaat. Ik vind dat nogal wat". De musea trokken in '87 16 miljoen bezoekers. Verbaas: „Dat is evenveel als in '86. Die stijgende lijn stabili seert zich op dit hoge niveau". Jammer vindt Verbaas het wel dat de stichting minder geslaagd is m het bereiken van het 'andere' pu bliek. „De kaarten zijn vooral ge kocht door mensen die toch al regel matig naar een museum gaan". Die vaste museum-bezoekers pan ook naar het 'kleine' museum. Maar de grootste klap in het totale bezoekersaantal geven toch de pu bliekstrekkers, zegt Verbaas. Zo beeft het Noordbrabants museum alleen al ruim 107.000 mensen naar baar museum getrokken. Soms masten ze daar drie kwartier in de file' staan voor over hebben. En al- Weer wordt het Brinkman-beleid ge- prezen: „Door alle bezuinigingen Jjn de musea zich bewuster gewor- ben van hun publieke taak. Wat dat betreft heb ik voor de minister alle '°f". zegt Verbaas. ^eer sceptisch daarentegen is Reg J?n Zijthoff, directeur van de Bre- pse Stadsschouwburg. „Ja natuur- Nk hebben we een heel erg goed sei zoen gedraaid. Precieze cijfers heb ik "iet, maar het vorige seizoen was ~p "1 heel explosief. Maar laten we alsjeblieft niet juichen: het is een en vertrossing, vervlakking. Een he- eboel schouwburgen vergijzen. Zij ken naar wat het publiek wil zien. an echt artistiek beleid is steeds ""nder sprake. Het loopt allemaal Parallel met het wollige geschreeuw marketing, public relations en hp?nS<?ring' 's 601 enorme druk op ve'd om je te conformeren aan de In de rij voor Van Gogh bij het Noordbrabants Museum in Den Bosch. FOTOCORDEKOCK meer in tèek LXVdrf r*> a V#*-- ISf De Hollywood-tentoonstelling leverde de Beyerd in Breda veel bezoekers op. FOTO DE STEM /JOHAN VAN GURP grijsheid van de programma's. Ik heb net het theater-aanbod voor vol gend jaar voor mij liggen, nou daar kijk ik soms met lichtelijke walging naar. Het is één groot populair pret park. Echt, de publieksgroei is een windbuil: die groei wordt niet artis tiek gedragen". Maar de reactie van directeur Henk Scholten van het Zuidland- theater in Temeuzen, staat lijnrecht tegenover die van zijn Bredase colle ga. Het Zuidland-theater heeft voor het seizoen '87/'88 twee keer zoveel abonnementen als anders verkocht. Maar hier geen signalen van een lach-of-ik-schiet-cultuur. Directeur Scholten: „Gelukkig is die stijging niet alleen in het populaire pro gramma te vinden. Een voorbeeld? Behalve dat John Lanting weer voor de onvermijdelijke klapper zorgde, kwamen ook heel veel bezoekers af op het, zeg maar, alternatieve cir cuit. Het concert van het Willem Breuker Collectief, samen met Vera Beths trok 350 man publiek. En dat is echt heel veel voor dit theater. Ja, muziek doet het goed. Want ook Paco Pena, de Spaanse flamengo-gitarist was goed voor 350 bezoekers". Gevraagd naar zijn filosofie hier over zegt Scholten: „Cultuur is in. Kranten en tv, de media besteden er meer aandacht aan. Ik heb zo de in druk dat uitgaan in het algemeen weer mag. In de jaren '60 en '70 was uitgaan nog een besmet woord. Hoe ik dat bedoel? De mensen kleden zich er weer voor. Gala-premières worden druk bezocht. Ik denk dat het een golfbeweging is. Het televi sie-tijdperk is voorbij. De mensen komen er van terug". Niettemin zet Scholten vraagte kens bij het WVC-beleid. „De musi cal Cats, Amsterdam als culturele hoofdstad, die evenementen hebben op zich een positief effect. Alleen, het risco wat dit met zich meebrengt is de korte termijn-investering. Ik denk dat er zich op termijn veel ver schraling zal voordoen". Scholten zei het al en Leo Kievit, di recteur van de Roosendaalse schouwburg de Kring noemt het ook: „De mensen zijn televisie-moe aan het worden. Kwissen, grootschalige tv-programma's zijn er niet meer". Toch zullen er mensen aan hun tv- toestel gekluisterd blijven, want vol gens Kievit is het een vast percen tage mensen dat geregeld naar de schouwburg gaat. Ze komen nu al leen wat vaker. Kievit: „Wat weg was, komt weer terug. Na het diepte punt in de vrije toneelsector, zo'n drie, vier jaar geleden, is het tij ge keerd. Die gezelschappen leveren be tere kwaliteit". Ook bij De Kring zorgt niet alleen het 'feestprogramma' voor publieks trekkers. „De publiekstoeloop is ze ker anderhalf keer zo goed als vorige jaren. En dat geldt ook voor het ge subsidieerde toneel als Globe, Thea ter en De Appel. Op een dure pro- duktie als het Nederlands Dansthea ter kwamen ook veel mensen af. En in de kleine zaal trok Pauline Da niels met haar solotoneel 82 bezoe kers. Dat is voor landelijke normen heel veel". Muziek doet het ook goed. Niet al leen worden concerten druk bezocht; ook de platenzaken doen goede za ken als het om klassieke muziek gaat. „Landelijk gezien is er een stij gende lijn", zegt de bedrijfsleider van platenzaak Van Leest in Breda. „Vorig jaar is er 12 procent meer aan klassiek verkocht. Dat komt mede Willem Breuker: 'moeilijke' muziek nu opeens populair. - FOTO ARCHIEF DE STEM door de compact-disc. Ik geloof niet dat daar een ander, nieuw publiek op afkomt. Wel op de aanbiedingen. We verkopen dan vrij populaire mu ziek. De Bolero, Eine Kleine Nacht- musik en zo". De beeldende kunstenaars mogen ook niet klagen. Breda probeerde het: de 'kunstkijkdagen' en het bin nenhalen van de Brabantse Biënna le. Het waren klinkende successen. Dat geldt zeker ook voor het 'open atelier': 30 Bredase kunstenaars hielden een week lang open huis. De De Biënnale in Breda vms vorig jaar een groot succes. gemeente heeft het geweten. Op haar toch al zeer gewaagde initiatief om de koper van elk kunstwerk voor 25 procent te subsidiëren, heeft zij zich finaal misrekend. Beyerd-directeur Frank Tiesing, een van de organisatoren: „In één weekeinde is er zeker voor drie ton aan kunstwerken verkocht. Dat be tekent dat de gemeente minstens 75.000 gulden heeft moeten bijleggen. Nou, ik kan je garanderen dat ze daar niet op hadden gerekend. De vraag was groter dan het subsidie- polje. Triest voor de gemeente, maar eigenlijk ook heel leuk: we hebben iets aangeraakt wat succesvol is ge bleken. We moeten er voor zorgen dat er in de toekomst gewoon meer geld voor deze evenementen gereser veerd wordt". Het lenen van kunst bij een kunst uitleen of artotheek is maatschappe lijk gezien bijna een 'must', zegt Els Wagemans van de Bredase arto theek. „Sociaal gezien hoort het er bijje moet echte kunst aan de muur hebben hangen. Ik weet wel zeker, ook al heb ik nog geen cijfers, dat we weer meer abonnementen hebben verkocht. Hoe het komt? Ik denk dat de media er ook aan meewerken. Neem het NOS-journaal, dat be steedt bijna elke avond een onder werp aan kunst. Of kijk naar de kranten. De Volkskrant had vroeger een halve kunstredacteur of zo; nu zijn het er een stuk of drie, vier. De media geven wat dat betreft een goede afspiegeling van de maat schappij". In een 'vertrossing' gelooft Wage mans niet. „Daar ben je zelf bij. Wij pretenderen kunst uit te lenen en dan stel ik een benedengrens. Je eigen houding, mentaliteit en en thousiasme hebben ook hun invloed op het koopgedrag van het publiek". Commercie en kunst zijn niet lan ger onverenigbaar. Tentoonstellin gen en theatervoorstellingen die op het grote publiek zijn afgestemd, maar ook de commercie zelf die kunst koopt. Wagemans: „De kunst uitleen aan bedrijven heeft een enorme vlucht genomen. Onder het mom van 'bij een mooie inrichting van je kantoor hoort een goed kunst werk aan de muur te hangen'". Er is duidelijk meer behoefte aan het beleven van kunst. Maar het rijk bezuinigt maar door. Dat botst. Pro vincies en gemeenten moeten roeien met de riemen die ze hebben. Neem de provincie Zeeland. De kunstuit leen loopt als een trein, het Zeeuws museum in Middelburg trok ruim 30 procent meer bezoekers en een klein museum als het streekmuseum in IJzendijke noteerde vorige week op de openingsdag van een tentoonstel ling over poesie-albums - en dat is ongekend - 200 bezoekers. Maar wat vooral problemen gaat opleveren is het 'grote gat' tussen de vele aanvragen voor culturele acti viteiten vanuit de bevolking en het geld dat de provincie daarvoor be schikbaar heeft. W. de Meurichy, hoofd van het bureau cultuur en on derwijs van de Zeeuwse provincie: „Er zijn zoveel aanvragen binnenge komen bij de Zeeuwse Culturele Raad, dat er om alle aanvragen in te willigen een tekort is van 200.000 tot 400.000 gulden. De Provinciale Staten voelen niets meer voor een tussen tijdse verhoging van het budget. We kunnen er nu nog redelijk mee uit de voeten. Maar volgend jaar wordt het in ieder geval anders: dan worden er ook cultuur-budgetten uit de post toerisme gehaald. Nee, vroeger kon den we elk jaar met dezelfde begro tingspost rondkomen. Maar die tijd is voorbij". - FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP Er zijn mensen die uiterst somber worden als de toekomst van de mensheid ter sprake komt. Steeds meer tv-netten kunnen we ontvangen en wat krijgen we? Meer van hetzelf de, een golf Dallas en Dynasty, zeggen ze. Versuft en afge stompt, het achterwerk broeiend in de luie stoel, de af- tstandbediening vastgeplakt aan de rechterhand, zo berei ken wij het jaar 2000. Maar is dat nu wel zo? Wat we de afgelopen jaren hebben kunnen constateren is dat niet alleen de glamour-series toe nemen maar ook de sportuitzendingen langzaam maar uiterst zeker oprukken. Opvallend is dat sport nu ook als se rieus nieuws wordt beschouwd. Het Journaal opende kort geleden de uitzending met een uitgebreid verslag van het ontslag van Johan Cruijff bij Ajax. En welk beschouwend programming heeft ondertussen nog niet de bom bij Neder- land-Cyprus laten zien? Deze week ging de emotionele toespraak van voetballer Ruud Gullit een eigen leven leiden op de Nederlandse buis. Maandagavond deelde hij mee dat zijn prijs (sportman van het jaar) naar een inmiddels overleden voetbalfan zou gaan. Hij deed dat in de sportverkiezingsuitzending van de AVRO, die behoorlijk uitliep (inderdaad, sport dijt aan alle kanten uit op het scherm). De volgende dag stortten twee TROS- programma's zich op Gullit. Niehe's 'TV-show' had de ouders van de overleden jongen, die overigens te geroerd waren om iets te kunnen zeggen. Aktua volgde de Europese voetballer van het jaar op zijn drukke wegen. Niets aan de hand natuurlijk, maar het past heel duidelijk in een trend. Actualiteitenprogramma's worden steeds doller op sport-onderwerpea 'Achter het nieuws' heeft elke zon dagavond een sportieve reportage, verzorgd door Felix Meurders. 'Brandpunt' heeft de zaken nog grondiger aange pakt. In de vrijdagavond-uitzendingen wordt om half elf een voetbal-samenvatting uitgezonden en daarvoor zijn zelfs competiewedstrijden verplaatst. Zo duikt bij Brand punt na een probleem in de Derde Wereld steeds weer dat dikke hoofd op van Kees Jansma die, klemgezet tussen zwe tende kerels in een overvolle kleedkamer van een eerste di- visieclub, iets beschouwends probeert te zeggen. In april krijgen we Nederland 3 erbij en dat net hoopt kij kers te trekken door eens flink uit te pakken met sport. Live-verslagen op zaterdag en zondag, 's zomers lekker veel Wimbledon en Tour de France en elke woensdag, zaterdag en zondag Studio Sport. En dan zijn we er nog niet, want wedstrijden moeten voorbeschouwd worden en na het week end ook even geëvalueerd (de BRT heeft al 'Extra Time'). Programmamakers worden steeds vindingrijker op sportge bied. De BBC trekt uren en uren uit voor 'snooker', de TROS maakt van een domino-spelletjes een media-happening, de VARA toont aan dat zelfs een simultaan-schaker tenslotte de uitputting nabij is. Sky Channel brengt naast de weke lijkse uizending over Nederlands voetbal (met Jan Rietman) ook gretig beelden van mensen die door de Sahara jakkeren in ht kader van een of andere bizarre wedstrijd. Dit j aar is het echt raak, met de Olympische winter- en zo merspelen en de EK Voetbal als extraatjes. Dat worden heel wat uren (uren? etmalen!) met Heinze Bakker op de centrale schakelpost. Actualiteitenrubrieken en praatshows slaan hun tenten op aan de zijlijn om ook een paar zweetdruppels op te vangen. Wie klaagt er nog over 'meer van hetzelfde'? DEN HAAG (ANP) - Van 27 januari tot 4 april wordt in het grootste museum voor moderne kunst in Rome een expositie gehouden, gewijd aan het werk van Vincent van Gogh (1853 - 1890). Mi nister Brinkman van cul tuur opent de expositie. Met 41 schilderijen en veertig tekeningen van de kunstenaar, aangevuld met vijftien schilde rijen van door hem gewaar deerde schilders van de Haagse School, wordt in de Galleria Nazionale d'Arte Moderna in beeld gebracht hoe de thema's uit het boerenleven in zijn ge boorteland Brabant belangrijk bleven in het gehele oeuvre van Van Gogh. De expositie vloeit voort uit het Nederlands-Italiaanse Cul tureel Verdrag. Dit werd tien jaar geleden gesloten. Bij die gelegenheid legde minister president Van Agt er de na druk op, dat het maar eens tot deze manifestatie moest ko men. In het kader van hetzelfde akkoord wijdt het Rijksmu seum Van Gogh in Amsterdam van half september tot medio november een tentoonstelling aan de Italiaanse schilderkunst van 1870 -1908, de tijd tussen de strijd om de nationale onaf hankelijkheid van Italië en de intrede van het futurisme. Hiervoor is werk gekozen van Umberto Boccioni (1882 - 1916) en Giovanni Segantini (1858 - 1899). Later volgt het Rijksmu seum Kröller-Müller in Otterlo met een expositie van werk van de beeldhouwer Mernardo Rosso (1858- 1928). De kunstwerken die van ons land naar Rome zijn, komen voor het overgrote deel uit de beide genoemde rijksmusea, en overigens van musea in Gro ningen, Dordrecht en Den Haag, ook wel in samenspel met de Rijksdienst Beeldende Kunst. In Rome zullen onder andere werken hangen die tot vorige week in het nieuwe Bra bants Museum in Den Bosch waren te zien en er onverwacht veel bekijks trokken onder meer uit het buitenland. Waardering van Van Gogh voor werk van zijn collega's was voor de samensteller van de expositie, F. Leeman van het Van Goghmuseum in Amster dam, aanleiding andere wer ken aan de Van Goghs toe te voegen. OTTERLO (ANP) - Van 30 januari tot 7 maart laat Jan van Munster in het Rijks museum Kröller-Müller in Otterlo zien hoe hij de laat ste acht jaar het verschijn sel energie in allerlei vor men zichtbaar heeft ge maakt: met licht, warmte en kou. Eind vorig jaar was deze ten toonstelling in het Wilhelm- Hack Museum in Ludwigsha- fen te zien. Op het voorterrein van het museum op de Veluwe maakt de kunstenaar een groot plus en min-teken van ver warmde lijnen die zich bij sneeuw en vorst aftekenen. De tentoonstelling is voorbe reid door medewerkers van Kröller-Müller. Ze is een ver volg op de expositie die tien jaar geleden in dit museum werd gehouden van werken van Jan van Munster, David van de Kop en Cornelius Rog ge. Van Van Munster zijn nu twintig werken bijeengebracht. Ze zijn in drie groepen ver deeld. De ene bestaat uit onbe schilderde en beschilderde (neon)lichtwerken. Tot de warmtewerken behoort onder meer 'Warm Kruis' uit 1983. Bij de koude werken staan de 'IJs- tafels' uit 1986 en 1987. Het nieuwe werk op het voorter rein is ingegeven door de pola riteit, waarmee het begrip energie onlosmakelijk is ver bonden. In het museum Kröller-Mül ler is in februari en maart voorts een overzichtstentoon stelling gewijd aan de Ameri kaanse kunstenaar Barry Le Va. In elk van de vier zalen van de nieuwe vleugel wordt een installatie van hem opgesteld in combinatie met een aantal tekeningen die uit eenzelfde ontwerp als het ruimtelijke werk zijn voortgekomen. In het werk zijn twee thema's aan te wijzen: verandering en waar neming. Le Va beschreef zijn werken als een tijdelijk onder broken staat van voortdurende verandering zonder nadere aanduiding van begin of eind.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 29