LA'S.
DE STEM
Tante Lien terug met late show
EEL.
n
J
m
flETEKE YAN DORT BLEEF HAAR CREATIE RUIM TIEN JAAR TROUW
Ejnissaim
ABN Bank
Lisa Bonet en Diane
Keaton slechtst
geklede vrouwen
2,95
DONDERDAG 14 JANUARI 1988
Ava Gardner
in hospitaal
Teksten
Bezwaar
Arquitectonica-show
Will Vaes
Sjef Stovers
Sint Joost
sculptuur
Bloemen
ieve Ttendbadge
achterzijde.
Spatlappen
vóór en achter.
oor toepassing van de
weljjksextraargumen-
bird Tïend' wordt gele-
uw metallic of donker-
'ah,
Vanette, Urvan en Cabstar.
Door Dirk Vellenga
Wieteke van Dort keert te
rug op het scherm als tante
Lien. De eerste opnamen
van de 'Late late Lien show'
werden in 1977 gemaakt
(maar pas in het voorjaar
van 1979 door de VARA op
de tv gebracht), werd
daarna met grote tussenpo
zen uitgezonden en wordt
nu vanaf maandag (18 ja
nuari) elke maand door de
AVRO gepresenteerd.
„Ik ben meer een kind van In-
Wieteke van Dort, rechts
in de stoel, ontvingt als tante
Lien weer gasten. - foto anp
Baljuw Veltersweg 1, de beleggingsmarkt opnieuw historie schrijft, lijkt het gedaan met de moeiteloze succes-
imobielbedrijf More!, verscherpte risico's vragen meer dan ooit om een duidelijke visie en om behendige
manoeuvres in een complexe markt. Vragen om ftill-time professionals die dicht op de markt
zitten. Vragen om adviseurs die, telefonisch of op afspraak, snel en makkelijk te bereiken zijn.
De ABN-Beleggingsadviesdienst, van oudsher de bekendste, anticipeerde op die groeiende
behoefte. De ABN heeft de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in haar adviseurs en haar net
werk van adviesdiensten. Van het resultaat kunt u, desgewenst,
direct profiteren. DeABN-Beleggingsadviesdiensten.
4800 MC Breda, Chasseveld 1, tel. 076-280293. 5600 AM Eindhoven, Wal 15, tel. 040-333911.
5201 AE 's-Hertogenbosch, Parade 14, tel. 073-139111.
SANTA MONICA
(UPI) - De Ameri
kaanse ex-filmdiva
Ava Gardner is in het
ziekenhuis opgeno
men voor terugke
rende ademhalings
moeilijkheden die
verband houden met
een vroegere longont
steking.
De 65-jarige Gardner
werd op 6 januari opge
nomen in het St. John's
Hospital and Health
Center van Santa Mo
nica 'voor een algemeen
onderzoek en behande
ling van adenhalings-
stoornis die verband
houdt met een vroegere
opname wegens long
ontsteking', aldus een
woordvoerster.
Gardner is getrouwd
geweest met Mickey
Rooney, bandleider Ar
tie Shaw en Frank Sina
tra. De eerste twee hu
welijken duurden een
jaar, het derde zes. Tus
sendoor waren er nog
romances met o.a. Ho
ward Hughes.
dië dan van Nederland", zegt
Wieteke van Dort. „Het liefst
zou ik de ene helft van het jaar
in Indië willen wonen, onder de
klapperbomen zitten en schil
deren". Ze bracht haar eerste
14 levensjaren door in wat toen
Nederlands-Indië werd ge
noemd en kwam pas in 1957
naar Nederland.
„Tante Lien is een oude Indi
sche dame, zo'n bazig type.
Iedere zaterdagavond houdt ze
een koempoelan, een gezellige
avond waar iedereen welkom
is. Ik ontvang gasten die iets
moeten doen tussen de schuif
deuren", zegt Wieteke, die,
bijna principieel, woont in de
meest Indische stad van Neder
land, Den Haag.
Als kind op Oost-Java kwam
ze al in contact met verschil
lende vormen van cultuur en
amusement. Haar (tweede) va
der was eigenaar van een rub
berplantage en ontving in zijn
woning grote toneelspelers van
Cruys Voorbergh en Albert Vo
gel. In Nederland bezocht ze de
toneelschool en leerde ze het
vak bij de Nieuwe Komedie en
bij Wim Kan. De komische
kant van haar schooltijd in Ne-
derlands-Indië inspireerden
haar later tot de LP 'Ot en Sien'
die ze maakte met Willem Nij-
holt.
In het eerste programma in
de nieuwe reeks ontvangt tante
Lien maandag de Blue Dia
monds, de krontjong-zanger
Guus Becker en de Indone
sische zangeres Ariany. Ze
krijgt les in een zelfverdedi
gingstechniek, die tegelijk een
dans is. De techniek heet 'pen-
cak silat' en wordt gedemon
streerd door de heer Pheffer-
korn uit Zeist.
Aanwezig is verder weer de zus
van Lien, Toetie, en Wies van
Maarseveen komt met een In
disch recept. Wieteke van Dort
schrijft de teksten samen met
Eduard Koning. In 1979 ging de
'Late late Lien show' van start
met ideeën en teksten van Wie
teke van Dort, Jan Riem, Wal
ter Kous en Johan Fabricius.
De regie was toen in handen
van Frans Boelen, die daarvoor
de beroemde Stratemakerop-
zeeshow had geregisseerd. In
die show vergaarde Wieteke
haar eerste roem, onder meer
als de winden latende Deftige
Dame.
Tot 1981 werden er door de
VARA Lien-shows uitgezon
den, maar ook daarna liet Wie
teke van Dort haar creatie niet
los. Ze gebruikte haar onder
meer voor een STER-spot voor
Verkade-wafels. „Weet je
luitjes, froeher als wij in Soe-
rabaya op ons platje thee zaten
te drinken, dan kregen wij van
ons maatje so'n lekker Ferkade
wapeltje", kwebbelt ze. „En
nou nog is tante dol op Ferkade
wapeltjes. Eerst so heerlijk
krtjk, krjk tussen jouw tanden
ja...".
Tegen die reclame werd be
zwaar aangetekend door men
sen die vonden dat Wieteke in
haar rol als Indische vrouw een
bevolkingsgroep belachelijk
maakte. Maar de Reclameraad
oordeelde dat Indische mensen
in het geheel niet bespot wor
den door tante Lien: „Zij heeft
haar creatie 'Tante Lien' in de
commercial voorzien van ge
zond verstand, gevoel voor hu
mor en weerbaarheid". Volgens
de raad met de STER-spot ge
zien worden als een 'soort dier
bare herinnering aan het oude
Indië'.
Dat was een mooie steun de
rug voor Wieteke van Dort, die
zich ook op andere manieren
inzette voor mensen die afkom
stig zijn uit Indië. Ze pleitte tot
in de Tweede Kamer voor de
financiële aanspraken van de
KNIL-militairen en trad op op
verbroedingsfeestjes van Zuid-
Molukkers en Nederlanders.
Na de VARA-uitzendingen
bracht Wieteke haar Lien naar
de schouwburgen als theater
programma, maar het bleef
haar wens de gezellige tante
weer op de tv te brengen. Dat
lukte niet bij de VARA, maar
wel bij de AVRO. Bert Koetzier
nam de regie op zich en tante
Lien en haar publiek zijn nu
gehuisvest in een nieuw decor,
een veel kleinere woning, om
dat ook zij wat zuiniger aan is
gaan doen.
Lisa Bonet, hier met Mickey Rourke in de film
'Angel Heart'. foto archief de stem
LOS ANGELES (RTR) - De actrice Lisa Bonet,
die een naam kreeg dankzij de televisieserie 'The
Cosby Show' en de film 'Angel Heart', voert dit
jaar de lijst van slechtstgeklede vrouwen aan
van Mr. Blackwell, de kritische Amerikaanse
mode-ontwerper. Hij noemt de wijze waarop zij
zich kleedt 'Dracula's idee van leut'.
Bonet wordt gevolgd door de actrice Diane Keaton. Zij
lijkt volgens Blackwell op een dakloze zwerfster die de
loterij heeft gewonnen. Nummer 3 op de lijst is Justine
Bateman, de oudste dochter uit de televisiereeks 'Fa
mily Ties': 'een worst, zonder mededogen geperst in
een vermoeid oud zwempak van Esther Williams'.
Cyndi Lauper en Cher plaatsen zich ex-aequo vier
de. Zij zijn 'afdankers, maar geven het nog niet op'.
Prinses Stephanie van Monaco kan met haar kleding
alle (seks-)kanten op, volgens Mr. Blackwell, en 'de he
mel sta de monarchie bij'.
Shelley Long, voorheen uit de televisieserie 'Cheers',
is 'van top tot teen een 'comedy of errors'. Joan Collins
van 'Dynasty' is meer een 'Baby Jane, Dressed to (met
een variatie) Chili'.
Actrice Sally Keilerman is een 'slecht verklede vent
vóór de chirurgische ingreep' en nummer 9, actrice
Meg Ryan, 'Dainty Meg - de lappenpop van het jaar'.
Op de tiende plaats zet Mr. Blackwell ex-aequo de
Braziliaanse actrice Sonia Braga en Susan Sullivan,
beiden 'mode-rampen van de harem van de sjah'.
Koningin Sofia van Spanje, de Britse ballerina
Dame Margot Fonteyn en de filmactrices, de veterane
Loretta Young, Ali McGraw en Shirley MacLaine,
staan ook op Mr. Blackwells zwarte lijst.
Gevraagd waarom de vrouwen van de Britse ko
ninklijke familie erop ontbreken, antwoordt Mr. Blac
kwell: „Zij zijn hopeloos. Koningin Elizabeth is niet
meer te helpen en de hertogin van York, de vroegere
Sarah Ferguson, ziet er uit of ze koningin van een plat-
telandsfancy-fair wil worden". Alleen de prinses van
Wales ziet er nogal eens goed uit, volgens de couturier.
jshirt'Panda',
it kleine
loonheids-
jtjes. Bleu, mint,
quoise en
>e. One size
,95
bor
lad stof heupslips in vijf kleuren-
fe-M-L-Xl 4 stuks 10,-
iadstof bikinislips in zes
leuren. S-M-L 10,-
121 Tel. 01150-17685
Tel. 01140-19660
MIJN
L I J
Arquitectonica, yesterday,
today, tomorrow. Galerie
Westersingel 8, Rotterdam.
Open di.-zo. 11.00 (zo. 12.00)-
l'-OO uur. Tot 7 februari.
Voor de eerste keer in Europa
(toernee volgt; tot in Japan) is
deze architectengroep uit
Miami, met de zichtbare re
sultaten over de jaren 1977-
1984, een intrigerende con
frontatie. Een cocktail van het
grote geld en veel lef laten je
met de ogen knipperen. Mede
omdat de eerste tekenen van
dit soort architectuur zich ook
in ons land beginnen af te te
kenen (vergelijk de nieuwe
ontwikkelingen in Den Haags
binnenstad of Amsterdams
Bullewijk, dat plakplaatje
Dallas aan het worden is) is
oen kennismaking met Arqui
tectonica erg interessant
Dit architectenbureau werd
m 1977 door vijf man in Miami
opgericht (het heeft nu depen
dances in New York en Hous
ton). Op dit moment wordt het
vooral gedreven door twee
mensen: Laurinda Spear, die
mie aanwezige ontwerpen te
kende en Bernardo Fort-Bres-
cja, een rijke bankierszoon uit
Peru/Lima, die de zakelijke
sant behartigt. Architect Riem
Koolhaas, die vanuit zijn
Amerikaanse tijd met hen be
vriend is, opende de expositie
met een even uitdagend un
derstatement als deze archi-
kvtuur karakteriseert.
Mij zei dat Arquitectonica
3ch in zajn architectuur ken-
door oppervlakkigheid,
ijkheid en herhaling! Er
wordt schaamteloos geope-
en de verbluffende pro-
ouktie getuigt van weinig na-
denken, maar wel van een
grote economie bij het ont
werpen. Koolhaas sprak ener
zijds van manipuleren, ander-
?Jds van een hele realistische
hatting. „Als wij in Ne
derland 'goedkoop' bouwen
lijkt het ook goedkoop en is
het naargeestig. Bij Arquitec
tonica is dat niet het geval."
De expositie bestaat uit
prachtige bouwtekeningen,
fraaie maquettes en platte
gronden, die duidelijk maken
dat de verkoop al begint bij de
eerste presentatie. De archi
tectuur is show geworden: ge
raffineerd en knap. In de ca
talogus (ƒ15) worden allerlei
verwijzingen gedaan naar o.a.
Le Corbusier, de Russische
constructivisten, Wright en de
afwezigheid van post-moder-
nistische tendenzen. Spear
verstaat de kunst een geraffi
neerd mixture te maken van
strakke geometrische vlakken
en, de architectuur niet al te
eigen, kromme lijnen. Het ge
heel wordt met zeer primaire
kleuren optisch uitgebuit.
Woonhuizen, woontorens,
bankgebouwen, stedebouw-
kundige plannen etc. in Flori
da, Californië, Peru getuigen
van een filmdoek/illusie-ar
chitectuur die even aantrek
kelijk als verwerpelijk is. Dat
zijn twee eigenschappen die
de mens eigen zijn. Dus toch
architectuur voor mensen!
Maar voor welke? Voor hen
die zich een romantisch mo
dernisme willen en kunnen
veroorloven en plezier hebben
in het bewonen van collage
achtige architectuur-'schilde
rijen' met een knipoog die af
leidt van de business.
H.E.
Collages en applique's van
Will Vaes, kunsthandel De
Ark, Veemarktstraat 17 Bre
da. Open: maandag van 13.00
tot 18.00 uur, dinsdag tot en
met vrijdag van 09.00 tot 18.00
uur, donderdag tot 21.00 uur,
zaterdag van 09.00 tot 17.00
uur, tot en met 23 januari.
Het is plezierig om te zien hoe
Will Vaes van oorsprong een
pure textiel kunstenares zich
niet meer zo sterk bekom
merd om het materiaal
waarin ze zich uitdrukt maar
meer acht slaat op het doel
dat ze wil bereiken. Hierdoor
zijn een aantal werken van
klein formaat in mengtech
nieken ontstaan in een rijke,
f ij nzinnige beeldtaal.
Will Vlaes plakt, borduurt
of tekent voornamelijk struc
turen; kiezelachtige vormen
die ze integreert in de totaal
beelden die altijd verwijzen
naar strand en zee.
Het is interessant om te
zien hoe een ontwerp in ver
schillende materialen het
doet. Een groot appliqué
wandkleed over het strandle
ven hangt naast een geschil
derde versie, die de indruk
geeft het resultaat van het
'geplakte' voor-ontwerp te
zijn.
Heel sterk zijn evenwel
twee recente, totaal in textiel
uitgevoerde werken, waarin
op een monumentale manier
een vrouw op het strand is af
gebeeld, die door de forse vor
men sterk aan Henry Moore's
vrouwen doet denken. De
doeken hebben een surrealis
tische sfeer en vormen een
verbazende ontwikkeling in
het uitdrukkingsvermogen
van Will Vaes, die er voor de
duidelijkheid een wat zoetig
vroeger doek naast hing,
waaruit vooral spreekt dat
materiaal en techniek toen de
hoofdrol speelden.
Dat ze daarin zeer bedre
ven is kunt u zien aan de serie
colliers, fijn kralenborduur-
werk in één kleur, dat prach
tig schitterd en heel decora
tief is.
LIA ROOSE
Sjef Stovers, recent werk, in
galerie Zero, Willem II straat
18 Tilburg, open: woensdag
tot en met zaterdag van 14.00
tot 17.30 uur, tot 29 januari.
Sjef Stovers wil beeldend
kunstenaar zijn in de ruimste
zin van het woord. Zijn pro
jecten omvatten daarom
werk uit de verschillende dis
ciplines. In Zero wilde hij de
doelstellingen van de galerie
als uitgangspunt nemen: Mi
nimal Art presenteren is de
belangrijkste daarvan. Dus
dacht Sjef een tentoonstelling
bij elkaar, die op deze ge
dachtegang aansloot. Zelf
was hij vooral geïnteresseerd
in de ervaringen van de be
zoeker wanneer deze in de
galerie aan het kijken is. In
het persbericht staat: 'De in
stallatie, als resultaat, kan
worden gezien als thematise
ring van de ruimtelijke erva
ring van de kijker'.
Dat klinkt heel in
drukwekkend maar wat nu
precies de inhoud van deze
fraaie volzin is in relatie met
wat er te zien is en te beleven
valt, is mij niet helemaal dui
delijk. In de kleine ruimtes
hangen koperen panelen van
diverse afmetingen. Ze zijn
geheel volgens het principe
van de Minimal Art gedeco
reerd. De groen-blauwe figu
raties erop zijn ontstaan
doordat er een onaangenaam
scherp zuur tegenaan is ge
gooid. Als je er één gezien
hebt brengt de rest werkelijk
geen verrassingen meer.
In de centrale ruimte, die
ook de entree van de galerie
vormt, valt meer te beleven.
Daar ligt op de grond een
vorm van koperen platen, die
een ernstige botsing heeft ge
had. De onderstede helft is
net ontsnapt aan de confron
tatie en vertoont nog enige
gelijkenis met een plaat. Het
bovenste deel echter heeft het
zwaar te verduren gehad en
heeft meer de vorm van een
uit zijn krachten gegroeide
piek voor de kerstboom. Het
is ontegenzeglijk een span
nend en ook wat mysterieus
geval. Maar ik ben wel blij
dat de kunstenaar zelf me
wees op de relatie die dit
voorwerp met de ruimte had:
in het plafond van deze ka
mer is een rozet van pleister
werk aangebracht met in het
centrum een soort omge
keerde pinakel waaraan een
lamp hoort te hangen. En
dóór verwees nu het tot piek
opgetrommelde stuk koper
naar.
LIA ROOSE
Ruimtelijke objecten. Waalse
Kerk, Catharinastraat, Bre
da. Open: dagelijks 13-17 uur.
Tot 8 februari.
De afdeling sculptuur en
sculpturale keramiek van
kunstacademie Sint Joost
presenteert zich drie weken
in deze kerkruimte. Het is een
goede zaak dat dit instituut
zich ook buiten de kortston
dige eindexamententoonstel
ling naar buiten profileert.
Gebeurt nog te weinig, zeker
wanneer dat geschiedt met de
bescheidenheid die me opviel
bij een bezoek. Komend van
Zundert, van de expositie met
naar mijn gevoel teveel pre
tenties (zie hierboven) zei een
van de exposanten:' Ja, maar
dit is nog geen kunst'. Hij
koppelde dat wel teveel aan
het wel of niet afgestudeerd
zijn.
Een van de gevels die door het bureau Arquitectonia is
opgeleverd; in Key Biscayne.
Het is de bedoeling dat
ieder van de drie weken vijf
tot zes hogere jaars van ge
noemde afdeling er een werk
stuk laten zien. De zes van
deze week hebben pech omdat
ze zaterdagmiddag opzij moe
ten met hun objecten terwille
van de officiële opening daar
van de tentoonstelling van
Schrofer in De Beyerd.
Sommige studenten hebben
nadrukkelijk iets met de
ruimte geprobeerd. Twee nis
sen werden geaccentueerd
met kleur en een architecto
nische reactie. Aardig is het
object, dat bestaat uit twee
houten banken van puur
hout, die met hun stapelingen
aansluiting schijnen te zoe
ken bij de kerk zelf; een 'trog'
in het midden legt verband.
Een eigenzinnige metalen le
zenaar tegen de muur is es
thetisch een mooi ding, dat
verwijst naar kerkmeubilair.
Op de vloer tref je verder nog
een ruimtelijk object aan uit
textiel en metaal, dat zich
duidelijk aanwezig stelt en
mooi van vorm is. De deur is
geaccentueerd door twee be
tonnen accenten, die weinig
contact maken met de omge
ving. Het zelfbewuste gebaar
en de perfecte afwerking ont
breken zo hier en daar wel.
Daarom zijn de exposanten
dan ook nog nog student; al
kan dat geen excuse zijn. Een
grappige bijkomstigheid is
dat de aan de muur beves
tigde 'sculptuur' gemaakt uit
een opgegraven oude deur,
door de aanwezigheid van de
andere objecten, nu de allure
krijgt van een kunstwerk zo
als Frencken deze in de zesti
ger jaren maakte.
HE
M.Kouwenberg, aquarellen.
Gemeentehuis, Markt, Zun
dert. Open: werkdagen 8.30 -
17 uur. Tot en met 30 januari.
In de hal van Zunderts ge
meentehuis zijn met name in
de zomermaanden al heel wat
groepsexposities gehouden
met werk van professionele
kunstenaars uit de regio. Er is
een traditie met inhoud.
Nieuwsgierig ben je dan naar
dit solo-optreden. De hal
hangt vol schilderijen met
bloemen, het dahlia-dorp
waardig. Maar het is jammer
dat deze waardig gepresen
teerde tentoonstelling zulk
onrijp werk bevat. De aqua
reltechniek wordt niet zo
goed beheerst (of uitgevoerd?)
en de bloemstillevens zijn
praktisch allemaal volgens
hetzelfde stramien gemaakt;
de compositie-techniek is
zwak. Links vooraan (er is
geen nadere aanduiding of
informatie aanwezig) hangen
drie schilderijen waarop ge
probeerd is wat meer met de
compositie te doen, getuigt
een bloemenveld van een
meer intrigerende bladvul
ling en laat de schilder zien
toch ook transparant te kun
nen werken. De vraag blijft
of de exposant en het ge
meentehuis zichzelf een
dienst bewijzen met een der
gelijke tentoonstelling.
HE