Het jaar van de draak:
symbool van voorspoed
VOORZITT
„Ik kan elke
avond een nieuw
graf vinden"
Dollark
DESTEM
DECEMBERPONDJES ERAF?
GEMAKKELIJK, VEILIG, GEEN HONGER
AVONDJE UIT?
KIJK
INDE
KRANT.
WEEK-
AANBIED»»
i
G?5
2?8
1?»
2so
akker jan
E. de BLOCK
L
w
Alles wat nodig, nuttig,
leuk, lekker of machtig mooi kan zijn,
staat dagelijks voor alle leeftijden
in de advertentiekolommen
van de krant.
HINDERWET
iMSTERDAMS
DE STEM VAN DINSDAG 5 JANUAR11987
BEIJING (AP) - De
draak, het symbool
van de vroegere kei
zers en de goddelijke
geest van hun onder
danen, is met de jaar
wisseling terugge
keerd in China en veel
andere landen in
oostelijk Azië.
Weggesmeten
PESTEM FINANCIËH
OMERO BORDO, DE LAATSTE ETRUSK:
Genialiteit
Rechte pad
a
Informatie voor Generaties
ER ZIJN OOK MALSOVIT
TODKOEKEN
Zuidzandsestraat 9
4501 AL Oostburg
Tel.: 01170-2937
ASB uitzendbureau in Hulst
en Oostburg.
Gemeente
Sluis
Adverteren
geeft de doorslag,
slager. 99
APPELTAART
VRUCHTENBROODJES
GROF VOLKOREN
SLAGROOMSOESJES
tudet fors hoger
A57
Een nieuw 'Jaar van de
Draak' is aangebroken.
Het schubbige, vliegende
monster is het vijfde en enige
gefantaseerde dier in de 12-
jarige dierenriemcyclus die
bij de Oostaziatische tijdre
kening wordt aangehouden.
Het wordt in die cyclus
voorafgegaan door het konijn
en gevolgd door de slang.
Hoewel het Jaar van het Ko
nijn in werkelijkheid pas op
16 februari afloopt met het
einde van het oude maanjaar,
houdt China uit praktische
overwegingen officieel de
Westerse kalender aan.
De draak symboliseert in
China macht en voorspoed en
veel Chinezen hopen dat die
zinnebeelden in 1988 beter tot
hun recht komen dan in 1976,
het vorige Jaar van de Draak.
Dat jaar gaf voornamelijk
rampspoed en tegenslag te
zien. Premier Zhou Enlai en
partijleider Mao Zedong
stierven, er ontstond grote
politieke onrust rond Mao's
weduwe en de andere drie le
den van de 'Bende van Vier'
en een catastrofale aardbe
ving kostte in de noordooste
lijke stad Tangshan aan bijna
een kwart miljoen mensen
het leven.
De keizers met hun dra-
kengewaden behoren tot de
geschiedenis. De huidige lei
ders pogen de onder de bevol
king voortlevende mythes te
doorbreken. Maar die laat
zich de draak en andere my
thologische voorstellingen
niet zo gemakkelijk afnemen.
In het museum bij het Kei
zerlijke Paleis, dat is voorzien
van ruim 1.100 waterspuiers
in de vorm van een drakekop,
loopt momenteel zelfs een
grote expositie waarin wordt
getoond hoe het symbool van
de draak zich in China door
de eeuwen heen heeft ontwik
keld.
Overal in Beijing hangen al
plakkaten met een grijnzen
de, gele draak, die vooral be
doeld zijn als attractie voor
buitenlandse toeristen. Maar
de afbeeldingen tekenen ook
de fascinatie die voor veel
Een grote draak als versiering in de straten van Tokyo.
Chinezen van de draak blijft
uitgaan.
Er is intussen een levendige
wetenschappelijke discussie
op gang gekomen over de oor
sprong van het belangrijkste
mythische symbool. Het oud
ste drakensymbool is door ar
cheologen aangetroffen op
een stuk aardewerk in het
oosten van Binnenmongolië
dat 6.800 jaar oud is en dateert
uit de laatste periode van het
Stenen Tijdperk. De afbeel
ding toont een wezen met de
kop van een everzwijn en het
lijf van een slang, dat door de
makers als een god moet zijn
vereerd. Op een grafplaats
van 7.000 jaar oud in de cen
trale provincie Henan is een
afbeelding gevonden van een
dier die was gemaakt van
zeeschelpen en volgens som
migen is deze het oudste
voorbeeld van Chinese dra-
kenkunst.
De Chinese draak is een be
paald minder afstotelijk dier
dan het vuurspuwende mon
ster dat in de middeleeuwse
sagen in Europa schone jonk
vrouwen ontvoerde en de
strijd aanbond met ridders.
Dat Europese exemplaar was
uitgerust met een hertegewei,
ogen van een tijger, de neus
van een leeuw, de oren van
een os, de klauwen van een
havik, de manen van een
paard en het lijf van een
slang met de schubben van
een vis.
In een bepaalde Chinese
periode gold de draak als het
symbool van regen en verre
zen onder de boerenbevolking
overal tempels waar het dier
werd vereerd. In de laatste
fase van de Tsjow-dynastie -
de periode van de Strijdende
Staten van 475-221 voor
Christus - gold de draak als
voertuig voor de tocht naar
het hiernamaals en er zijn uit
die tijd lijkwades gevonden
met drakenschilderingen.
Tijdens de Tang-dynastie
(618-907) werd de draak het
symbool van het keizerlijk
hof en beschouwden de kei
zers zich als incarnaties van
.het mythische dier. In die pe-
jriode is men begonnen tem
pels en paleizen rijkelijk met
draken te versieren.
Sindsdien is de draak een
vast bestanddeel gaan vor
men van de Chinese cultuur
in de vorm van drakenvlie-
gers, drakenlantaarns, dra-
kendansen en wedstrijden
met drakenboten. In de pro
vincie Sichuan kunnen nog op
ruim 1.000 plaatsen histori
sche afbeeldingen worden
aangetroffen van de 'long',
zoals de draak door de Chine
zen wordt genoemd. De
noordoostelijke provincie
Heilongjiang, wat 'Rivier van
de Zwarte Draak' betekent,
ontleent er zelfs haar naam
aan.
Door Gerard Kessels
„IK VERGEET nopit meer
het moment dat ik 'voor het
eerst een Etruskisch graf
opende en binnen trad.
Ik trilde van emotie. Er la
gen twee skeletten. Naast de
schedel van de vrouw lagen
gouden oorringen. Tussen
de tanden van de man zat
een muntstukje geklemd om
de reis naar het hierna
maals betalen. Er stonden
prachtige vazen, er waren
schalen met fruit, bekers
met eieren. In een bakje la
gen tanden van wilde zwij
nen. Er hing een heel oude
lucht. Hier was in bijna 2500
jaar niemand geweest."
Zo'n honderd kilometer ten
noorden van Rome ligt Tarqui-
nia, de hoofdstad van het oude
Etruskenland. Dit geheimzin
nige volk beheerste in de eeu
wen voor de opkomst van de
Romeinen (rond 500 voor
Christus) grote delen van
Noord- en Midden-Italië. On
danks intensief gespit en ge
zoek bevinden zich in de omge
ving van Tarquinia nog dui
zenden onontdekte graven van
de Etrusken. Hier woont
Omero Bordo, bijgenaamd de
schervenkoning, bijgenaamd
de grafrover. Een man wiens
leven verweven is met het volk
dat hij bewondert. De Fransen
gaan een film over hem maken,
zijn biografie is een bestseller.
„Ik ben", zo roept hij, „de laat
ste Etrusk."
Geboren en getogen in Tar
quinia heeft Omero met 43 al
een veelbewogen leven achter
de rug. Grafrover, vervalser
van Etruskische kunst, ruim
twee jaar gevangenis en nu een
kunstenaar die niet van talent
gespeend is. Hij verkoopt toe
risten vazen en aardewerk dat
geïnspireerd is door Etruski
sche motieven, 's Nachts er op
uittrekken met spade en hou
weel om graven te plunderen,
dat doet hij niet meer. Omero
beweegt zich nu in de mantel
van de legaliteit.
„Ik schep niet op, maar als ik
zou willen zou ik elke avond
een graf kunnen vinden. Ik doe
het niet meer, maar het verlan
gen om er op uit te gaan blijft.
Dat raak ik nooit meer kwijt.
Ik mis de spanning van het be
treden van een nieuw graf, ook
al heb ik het zo vaak meege
maakt. Van 1959 tot 1963 heb ik
meer dan 2.000 graven ont
dekt."
„Ik ben van boerenafkomst, ge
boren in een klein dorpje hier
vlakbij in de heuvels. Middenin
een gebied vol Etruskische gra
ven die nu door de toeristen be
zocht worden. Toen ik klein
was had niemand weet van de
schatten die hier in de grond
zaten. Als er met ploegen vazen
of scherven omhoog kwamen
smeten de boeren het weg."
"Ik ben met het leegroven
van graven begonnen om geld
te verdienen. Na de lagere
school heb ik jaren krom ge
staan op het land: tomaten en
atelier maakt hij samen
enkele leerlingen terra-cott
vazen, godenbeelden, en siet
voorwerpen. „Ik ben er zelfs j
geslaagd", zo pocht hij, „hetgi
heim van de Etrusken te out
dekken". Welk geheim? Voo
onze verbaasde ogen sla;
Omero een kruikje van eig;
fabrikaat kapot. De schervei
laten pikzwarte randen
„Dat zie je ook bij Etruskisch
terra-cotta vazen, die zwart
rand. Nooit eerder is men er
geslaagd te bakken met
mengsel dat die
mengsel dat die S ^fJERDAM (ANP) - De
kleur gaf. Mij is het gelukt h le effectenbeurzen mag vo
Omero Bordo: "Ik heb er geen spijt van dat ik graven heb
uitgeroofd. In mrisea in Engeland, Amerika en andere lan
den staan veel mooie dingen die ik heb gevonden en die an
ders niet ontdekt zouden zijn". - foto de stem
het vroegere hoofd van de
gravingen in Etruskenland
„heeft het geheim van
Etrusken geheel ont
sluierd".
paprika's plukken voor een
paar lires. Dat was geen leven
voor mij. De kans kwam toen
ik in een bar twee rijkaards
ontmoetten die wilden weten of
er iemand graven zocht en
Etruskische voorwerpen ver
kocht. Ik rook onmiddellijk
mijn kans.
„Ik doe dat", zei ik, "en ik
kan jullie morgen al wat mooie
spullen laten zien". Gewapend
met houwelen en spaden ging
ik er nog diezelfde avond met
mijn vriend Luciano op uit. Ik
wist dat er in Montarozzi gra
ven waren. Al snel hadden we
er een gevonden. Die twee rijk
aards betaalden ons 350.000 lire
(nu ongeveer 530 gulden, GK)
voor een aantal bekers, bron
zen beeldjes en vier Corinthi
sche vazen. Achteraf eigenlijk
een fooi, maar in die tijd een
geweldig bedrag, zeker voor
een jongen van zestien jaar.
Daar moest ik anders maanden
voor werken. We hadden een
goudmijn aangeboord! Met Lu
ciano groef ik honderden gra
ven uit. We konden doen wat
we wilden: we hadden kleren,
auto's, meisjes".
Omero had de Italiaanse in
stanties nog heel wat meer
kostbaarheden aan kunnen
dragen, zo bezweert hij. „Vol
gens de wet krijgt een vinder 25
procent van de waarde. Maar
als ik iets gevonden had namen
ze het me af en dreigden me te
arresteren".
Omero gooide het over een
andere boeg. In het hele Etrus
kenland bekend als scherven
koning, begon hij Etruskische
kunstvoorwerpen na te maken.
De boerenzoon wist de Etrus
ken zó tot in detail te imiteren
dat zijn vervalsingen gretig af
trek vonden. Hij kan er smake
lijk over vertellen. Een Zwit
serse journalist die vanuit
Rome meegekomen is naar
Tarquinia raadt hij aan maar
eens in Basel rond te kijken.
„In het museum voor Etruski
sche kunst staan 250 stukken
die ik gemaakt heb", gniffelt
hij.
Uiteindelijk liep hij toch tegen
de lamp. De rechter die Omero
veroordeelde, hielp hem uitein
delijk echter ook weer op het
rechte pad. Hij raadde hem aan
kunstvoorwerpen te gaan ma
ken op basis van Etruskische
motievea De wijze raad werd
door Omero gevolgd. In zijn
Omero houdt van de Etruskei
„Ik bewonder him genialiteii
Ze waren vreedzaam, ze
den en handeldea De Etruske
hadden een diep geloof in
hiernamaals. De vrouwen
samen met de mannen. Latei
ten tijde van de Romeins
mochten de vrouwen er nie
meer bij zijn".
Er blijft heel wat te ontdek|
ken in Etruskenland.
schrift van dit oude volk is on]
danks verwoede pogingen
nu toe nog niet ontcijferd,
waarom legden ze bijna niet
vast van him grote cultuuij
Geschreven documenten
breken vrijwel geheel. De
tenschap moet het met incide
tele inscripties doen. Niemai
heeft tot nu toe ook uit kunne
leggen waarom de Etruski
door hun grote opvolgers,
Romeinen, vrijwel zijn doodge
zwegen.
Tarquinia met zijn grave
blijft daarom de sleutel tot
intrigerende wereld van
Etrusken. Volgens superspei
der Bordo is er nog pas
klein gedeelte van de grave
ontdekt. Onder het Jieflij!
golvende, landschap bevinde
zich nog geheel intacte dot'
steden. Bordo droomt nog
één grote ontdekking. „Ik
graag zoeken naar de gra'
van de geheimzinnige priest
koningen van de Etrusken,
nooit ontdekt zijn. Ik we
exact waar ik moet zijn. Ze
vinden zich onder de Castellij
na, een heuvel die groter en au]
ders is dan alle andere die hi
omgeven. De Castellina
achter de Civita, het oude
delijke centrum van de
ken. Daar moet het zijn, het
de meest logische plaats. Ds|
verzeker ik U, als laat
Etrusk."
Mar
tolgens hem is daarvan in ecoj
samenstelling te achterhalei ran Ittersum, de VOOTZittei
tenüjngraf,heim n6em lk mi 'e Amsterdamse Effecten
Dit gedeelte uit het levens vorden met 'ineenstorting',
verhaal van Omero Bord
wordt door de Italiaanse ar
cheologen en kunsthistorii echmsche zin sprake.
met de nodige korrels zout gt jjettemin kondigde de beurs-
nomen. Het is zeer bizonder ds |aron in zijn nieuwjaarstoe-
Omero's mengsel er precies i nraak hogere 'kapitaalsve-
uitziet als het Etruskisch: ejSten' aan voor de beurshan-
maar dat wil nog met zegge |eiaren, die komen naast de
dat het op dezelfde manier i ,erhoging van het bedrag dat
samengesteld. „Nog niemand' j—
estort moet worden in een ga-
zegt professor Mario Morett !antiefonds om de klappen van
ien scherpe koersdaling op te
-vangen bij de handel tussen
leurspartijen onderling.
De voorzitter van de Vereni
ging voor de Effectenhandel
nemoreerde de hoogste stand
aller tijden van de barometer
va
k\
gi
be
vi
da
10
ve
be
re
ge
op
ja:
SLANKm-MALSOVIT
In uw buurt is Malsovit exkl. verkrijgbaar bij:
'^0, Wij hebben regelmatig werk bij
diverse bedrijven in Hulst, Oostburg
en omgeving.
Als u (tijdelijk) werk zoekt en u woont
in de buurt, kom dan even langs voor
informatie en/of inschrijving.
In Hulst zitten wij elke maandag
ochtend van 10.00 tot 13.00 uur in
restaurant 'Tiffanys' op Vismarkt 1.
In Oostburg zijn wij elke woensdag
ochtend van 10.00 tot 13.00 uur in
restaurant 'De Eenhoorn', Markt 1.
Noordstraat 81, 4531 GD Terneuzen
01150 - 18600
Inlichtingen: De Stem, 076-236911
Burgemeester en wethouders van Sluis; gelet op ar
tikel 12 en 29, eerste lid, van de Wet algemene be
palingen milieuhygiëne;
maken bekend, dat op 26 november 1987 bij hen
een aanvraag is Ingekomen van de heer P. van
Cuyck, Zwinstraat 11 te 4525 AC Retranchement
voor een nieuwe de gehele inrichting omvat
tende vergunning Ingevolge de Hinderwet voor
het In werking hebben van een verkoopstation
voor vloeibare motorbrandstoften Inclusief
L.P.G. (Propaan), gelegen aan de Zwinstraat 11
te Retranchement;
dat zij voornemens zijn de vergunning te verle
nen onder voorschriften om gevaar, schade of
hinder voor de omgeving te ondervangen.
De aanvraag, de ontwerp-beschikking en andere ter
zake zijnde stukken liggen in het Stadhuis, Groote
Markt 1Sluis ter inzage en wel van 6 januari 1988
tol en met 6 februari 1988 elke werkdag van 09.00
uur tot 12.00 uur en van 14.00 uur tot 15.30 uur en
donderdag van 19.00 uur tot 22.00 uur. Degenen
die de stukken wensen in te zien op donderdag
avond van 19.00 uur tot 22.00 uur worden verzocht
daarvan vooraf mededeling te doen (tel.: 01178-
1200, tst. 16).
Na deze datum, tot het einde van de termijn waar
binnen beroep kan worden ingesteld tegen de be
schikking op aanvraag, liggen bovenvermelde stuk
ken elke werkdag van 10.00 uur tot 12.00 uur ter in
zage. Desgewenst kan aldaar een mondelinge toe
lichting op de stukken worden verkregen,
Indien daarom schriftelijk of mondeling wordt ver
zocht kunnen tot één week voor bovenvermelde da
tum mondelinge bezwaren worden ingebracht,
waarbij dan tevens gelegenheid wordt gegeven tot
een gedachtenwisseling over de aanvraag tussen
het bevoegd gezag, de aanvrager en de overige
aanwezigen.
Gemotiveerde bezwaren kunnen tot vorenge
noemde datum schriftelijk bij ons college worden in
gebracht en deze dienen te worden gezonden aan
het college van burgemeester en wethouders van
Sluis, Postbus 8, 4524 ZG Sluis.
Degene die een bezwaarschrift indient, kan verzoe
ken zijn persoonlijke gegevens niet bekend te ma
ken.
Zij vestigen er tenslotte de aandacht op, dat dege
nen die bezwaren hebben ingebracht op de wijze als
boven omschreven en de belanghebbenden die
aantonen dat zij redelijkerwijs daartoe niet in staat
zijn geweest, naar aanleiding van de beschikking
beroep kunnen instellen bij de Kroon.
Sluis, 5 januari 1988.
Burgemeester en wethouders van Sluis,
de burgemeester,
M.L. Everaers
de secretaris,
E.C.H.M. Nicolaes
3 stuks
800 gram
150 gram
voor
NOORDSTRAAT 79 01150-19817 «#TERNEUZEN
[STERDAM (ANP/RTR) - D
lerikaanse dollar is in 198
roor het derde achtereenvolgend
]aar flink in waarde achteruit ge
;aan. Aan het begin van het jaa:
|ag de koers rond de 2,18 gulden.
de de daarop volgende weken ginj
le koers omlaag naar 2,06 gulden
waarna de grootste industrielandei
)p 22 februari in hun 'Louvre-ak
foord' besloten te koers te stabilise-
:n.
Ongeveer acht maanden lang wa:
Ie koers vervolgens opmerkelijk sta-
)iel tussen de 2,00 en de 2,10 gulden
Ia de beurskrach van 10 oktobe:
ikte de dollarkoers opnieuw en we
lar minder dan 1,80 gulden aan he
lind van het jaar. Daarmee kwam he
fflersverlies over 1987 op ruim zeven-
ien cent en gedurende de laatste we
ten van het jaar werden herhaalde-
'jk nieuwe na-oorlogse laagterecordi
iboekt.
Het gaat om een forse koersdaling
iaar in 1986 ging de dollar nog vee
trker omlaag, want aan het begir
n dat jaar kostte een dollar nog 2,7E
Iden. De daling van dit jaar trok
:hter meer de aandacht, omdat de
ollarkoers verder wegzakte dan ve-
:n wenselijk achtten. De Ameri-
aanse regering heeft bij herhaling
iten weten dat de dollar niet verdei
tocht dalen, maar dat dat toch ge-
-urde wordt door velen toegeschre-
ïn aan de heimelijke wens van
'ashington dat de koers nog wel ver-
ïr omlaag gaat
^STERDAM (ANP) - De hervatting van
handel in stukken VNU en Audet was
iet meest opvallende feit tijdens de eerste
"Tirsdag van het nieuwe jaar. In deze
ndsen was sinds vorige week dinsdag
fet meer gehandeld, toen VNU een bod op
™et aankondigde van twee en een half
Meel VNU voor één aandeel Audet plus
(100 contant.
De stukken van het Nijmeegse uitge-
wsconcern sloten ƒ18 hoger op ƒ228.
kwam op ƒ53,50 een rijksdaalder la
lt uit dan de slotkoers van vorig jaar. De
-ers van Audet bleef daarmee iets onder
8 waarde van het bod van VNU.
Voor het overige was er weer sprake
een dunne aandelenmarkt waar bij
omzet van ongeveer ƒ240 miljoen
«lal lagere koersen uit de bus kwamen,
PJ het dat na de goede opening van Wall
eet hier en daar verbetering intrad. De
Rtiemarkt lag er bij een omzet van
F'mi'i°en vast gestemd bij.
De internationale sector, die in de och-
"uren ondanks de wat betere dollar-
«rs niet erg op gang wilde komen, trok
per toen de dollar nog iets verder steeg,
En ïs aan' Koninklijke Olie kon een
pwankeiijk verlies ombuigen in een
pst van ruim ƒ2 op ƒ201,40. Akzo zakte
wvankelijk diep door naar ƒ83,30, maar
«uterde naderhand terug tot ƒ85,10,
Smee het ver|ies werd beperkt tot ƒ1.
n lever was enkele dubbeltjes beter,
ilips en Hoogovens moesten wat
[De mededeling van Nationale Nederlan-
nrih e winsh,erwachting wordt ge-
lonaafd had geen gunstige uitwerking:
^7ekeringsaandeel sloot ƒ2,80 lager
'N9,10. Amev zakte ƒ1,50 tot ƒ37.
L»un lag in de ochtend eveneens zwak,
LWIS' 2ich la,er te herstellen tot
,_fD' wat neerkwam op een verlies van
ee dubbeltjes. Zwak lag ook Nijverdal-
^oate, die ƒ3,30 achteruit ging naar
11 n de lokale sector trok Van der Gies-
"'ae Noord ƒ4,50 aan tot ƒ59,50. Nutri-
i noteerde ƒ4,50 lager op ƒ96,50. HAL
lT J Dj. naar ƒ664. Mijnbouwkundige
Fpn, die na de emissie van 118.750
oeien haar vermogen met ƒ40 miljoen
versterkt, zakte ƒ13 naar ƒ395.
AN
al»
alfl
inte
Hi
aeo<
ahol
akzo
abn
alret
bols
bühn
c.s.n
gist-
heirir
hoos
hunt
intn-
klm
kon.
kon.
nat.r
nmb
nedll
nijv.-
océ-\
