alles
MJDET: vooral
egionale kranten
VNU: tijdschriften en dagbladen
ET VINDT BREDERE BASIS BIJ NEDERLANDSE TOPUTTGEYER
\R 1987
Uitgevers vergeleken
1 1
1
1
1
1
1
1
■■Bi
[Me feestmaand is de Post een pak van je hart
iESTEM EXTRA WOENSDAG 30 DECEMBER 1987
T11
[lIJMEGEN - Een miljonair en een miljardair
lebben elkaar gevonden. De voorgenomen fusie
jan de Nijmeegse uitgever AUDET en het Haar-
pmse concern VNU verscherpt de scheidslijn die
nds deze zomer is getrokken tussen de heel
(rote en de grote uitgevers.
Vakinformatie
ij— I
Koud water
Bredere basis
In de schuilkeet
'dam 30/11 184.05
mogelijk.
I feestv<
Yoghurt,
biljarten en
volle maan
MEDISCHE
RUBRIEK
X
joor Louis van de Geijn
jlJMEGEN - De NV AUDET heet voluit 'Associatie van
jitgevers van Dagbladen en Tijdschriften'. Het concern
ntstond in 1967 toen de uitgeversmaatschappijen Neer-
andia in Utrecht en De Gelderlander in Nijmegen bij
llcaar aansloten.
e dagen op de beursvloer
FOTO CP
opnieuw sterk zakkende dol
lar tot zelfs onder f 1,80.
De ABN zegt desgevraagd
van mening te zijn, dat de va
lutamarkten wel onrustig
zullen blijven, maar dat de
fluctuaties in de dollarkoers
minder sterk zullen zijn. De
dollar zakt nog wat, totdat
over een aantal maanden de
bodem is bereikt. Een stijging
zou in de tweede helft van het
jaar of vroeg in 1989 kunnen
inzetten. De inflatieverschil-
len in de landen van het Euro
pese Monetaire systeem zul
len volgens de ABN weer tot
enige aanpassing nopen in het
systeem. Dit betekent een op
waardering van markl en
gulden (met een gelijk per
centage) ten opzichte van de
andere munten.
De rente op de Nederlandse
geldmarkt zal in 1988 gemid
deld iets lager zijn of op een
gelijk niveau als in 1987 lig
gen, denkt de ABN. Een klein
renteverschil met Duitsland is
mogelijk, gezien de kracht
van de gulden ten opzichte
van de mark. De lange rente
in Nederland kan volgend
jaar licht stijgen. Onder meer
wijst de bank ook op de ho
gere financieringsbehoefte
van de staat. De kredietbe
hoefte van de bedrijven zal
niet veel afwijken van die van
dit jaar. De vraag naar hypo
theken door gezinnen zal zich
weer gunstig ontwikkelen.
Het bedrijfsleven beoor
deelt de toekomst eveneens
met gemengde gevoelens.
Philips acht het desgevraagd
waarschijnlijk dat in de loop
van volgend jaar de groei in
de VS afzwakt. In Europa
staat eveneens een groeiver
traging voor de deur.
Omdat in de VS het aande
lenbezit wijdverspreid is lijkt
de beurskrach in dat land een
negatieve invloed op de parti
culiere consumptie te zullen
uitoefenen. In Europa is dat
effect volgens Philips ver
moedelijk gering, te meer om
dat de val van de dollar de
koopkracht ondersteunt.
Nederland zal geen uitzon
dering vormen op het alge
mene beeld voor Europa:
enige vertraging in de groei
van de particuliere consump
tie en een verslechtering van
de concurrentiepositie van het
bedrijfsleven, aldus Philips.
(ANP)
Driekwart van de inkomsten
0alt AUDET uit het uitgeven
regionale dagbladen: De
jelderlander (het grootste deel
an Gelderland, een stukje
(oord-Brabant), De Stem
jfest-Brabant en een deel van
eeland), De Limburger (Zuid-
Midden-Limburg) en het
jagblad voor Noord-Limburg.
Het concern heeft de afgelo-
p jaren grote bedragen gein-
tsteerd in de modernisering
an de drukfabrieken en heeft
aarvoor nog enkele kapitale
jannen in voorbereiding.
AUDET geeft een groot aan-
I huis-aan-huisbladtitels uit
_jet een gezamenlijke oplage
an meer danéén miljoen ex-
mplaren. Vaktijdschriften uit
AUDET-stal zijn o.m. Food
lagazine, Music Maker, De
jager, De Bakker, Tweewieler
n Textiel visie.
Ook een aantal handels
drukkerijen behoort tot het
AUDET-concern. De uitgever
neemt voorts deel in Meta Me
dia, een Hilversums bedrijf dat
diensten verleent aan de film
industrie en tv-produktie. Het
Polygoon Journaal behoort tot
deze onderneming. Een andere
activiteit op het terrein van
nieuwe media is de deelname
in het Britse Ivorycrest, een
firma die zich specialiseert in
de opslag en de ontsluiting van
databestanden. AUDET is ver
der betrokken bij enkele kabel
krant-proeven.
AUDET gaf eind 1984 een
klop op de deur van de Apel-
doornse collega Wegener door
bekend te maken dat het con
cern twintig procent van de
aandelen in deze onderneming
had gekocht. Het bestuur van
Wegener wilde echter niet in
gaan op voorstellen tot een sa
menwerking, die in eerste aan-
Drs. J. van Tienen, voorzit
ter directie AUDET. - FOTO ANP
leg vooral betrekking had op
het gezamenlijk gebruik van
drukkerijen.
Meer perspectief biedt een
deelneming (15%) van AUDET
in Hazewinkel Holding in Gro
ningen, uitgeefster van het
Nieuwsblad van het Noorden.
Naarmate de familie Hazewin
kel zich verder terugtrekt uit
deze onderneming, schuift
AUDET verder in. In 1985 nam
het concern tevens een belang
van 25% bij de in problemen ge
raakte Twentsche Courant. Dat
deed ook Kluwer.
Voorzitter van de directie
van AUDET is sinds juni 1986
drs. J.A.M. van Tienen (52). Hij
is o.m. voorzitter van het be
stuur van de Vereniging De
Nederlandse Dagbladpers.
Door Louis van de Geijn
HAARLEM - De Verenigde
Nederlandse Uitgeversbe
drijven VNU ontstond in
1964 door de fusie van
Spaarnestad in Haarlem en
Cebema in 's Hertogen
bosch. Tijdens de grote fu
siegolf in de tweede helft
van de jaren zestig nam het
concern nog enkele uitge
versbedrijven en drukke
rijen over.
In 1987 is VNU wat omzet aan
gaat de grootste Nederlandse
uitgever. Bijna de helft (47 pro
cent) van de bedrijfsopbreng
sten komt uit de publiekstijd
schriften.
Daarbij zijn de bekende
vrouwenweekbladen Libelle,
Margriet, Viva en Flair; actue
le, geïllustreerde weekbladen
Panorama en Nieuwe Revu;
het opinieweekblad De Tijd;
het 'ontspanningsweekblad'
Story; leefstijlbladen als Ave
nue, Cosmopolitan, Playboy,
Harpers Bazaar en Nouveau;
handwerk- en hobbybladen als
Ariadne, Marion, Knip, VT
Wonen, Grasduinen; jeugdbla
den zoals Donald Duck, Eppo,
Tina, Kijk en Club.
Twintig procent van de acti-
Drs. J. Brentjens, voorzit
ter Raad van Bestuur VNU.
- FOTO ANP
viteiten van VNU betroffen vo
rig jaar de grafische industrie.
VNU heeft drukkerijen in o.m.
Haarlem, Deventer, Etten-
Leur (Rotagravure Etten-
Leur), Weert (Smeets), Den
Bosch en Amsterdam.
De dagbladengroep, Brabant
Pers, levert acht procent omzet
op. Tot deze groep behoren het
Brabants Dagblad, Eindho-
vens/Helmonds Dagblad en
Het Nieuwsblad, alsmede een
groot aantal huis-aan-huis-
bladen. De rotatiedrukkerij
staat in Best.
Professionele informatie
wordt ook bij VNU steeds be
langrijker. Tot de zogenaamde
Business Press Groep behoren
Intermediair, Computable en
Management Team.
Op boekengebied heeft VNU
zijn trekken thuis gekregen
van de malaise in naslagwer
ken. Uitgeverij Het Spectrum
werd zelfstandig gemaakt. Tot
de groep 'Eductatief en Boeken'
behoren nu Het Spectrum
boekhandel en Malmberg.
VNU is steeds meer actief op
de Amerikaanse markt. Van de
totale omzet werd vorig jaar 29
procent behaald in het buiten
land. Met Business Information
Services beweegt het Haar
lemse concern zich op het ter
rein van marktonderzoek, fi
nanciële informatiediensten en
automatisering.
Met nieuwe media heeft
VNU tot dusver geen gelukkige
hand gehad. De deelname in
FilmNet, een abonnee-tv-pro-
ject, werd vorig jaar afgesto
ten. Ditzitel, een eigen ontwik
keling op het vlak van tele
tekst, leed schipbreuk. VNU is
nog wel betrokken bij kabel-tv.
Aan nieuwe media heeft het
concern inmiddeld enkele tien
tallen miljoenen uldens leer
geld betaald.
VNU wordt geleid door
drs. J.L. Brenljens (47). Hij is
o.m. lid van het bestuur van het
Nederlands Christelijk Werk
gevers Verbond.
NU versterkt positie
oor Louis van de Geij n
I voerde met een omzet van 1,7 miljard gulden in 1986
|lde Nederlandse eredivisie aan. Maar het concern werd
i de hielen gezeten door Elsevier en sinds deze herfst
lók door de nieuwe combinatie Wolters/Kluwer.
xir AUDET binnen zijn mu-
te trekken, neemt VNU op
|it punt weer wat afstand. De
«t van de beide toekom-
ige partners zal in 1987 rond
|ef 2,3 miljard liggen.
i drie miljardairs verwij-
ren zich steeds meer van de
indvol miljonairs die de Ne-
erlandse uitgeverij wereld nog
fit, zoals: De Telegraaf (omzet
6 629 miljoen), Wegener
1 miljoen), Perscombinatie
miljoen) en Tijl 105
ijoen).
t geldt ook voor de sprei-
lag van de activiteiten, geo-
iiisch en inhoudelijk. De
foika VNU, Elsevier en Wol-
s Kluwer heeft zich de afge-
ien jaren steeds meer over de
rens gewaagd. VNU bijvoor-
eeld haalde vorig jaar bijna
|tnclerde van de omzet uit het
uitenland. Van de achtdui-
fnd werknemers werkten eind
[trig jaar bijna zestienhonderd
p den vreemde.
i zijn het bij de miljonairs
wal de dagbladen die het
koeten doen, de miljardairs
tin hun heil al jaren geleden
(aan zoeken in uitgaven waar-
i meer is te verdienen dan
kranten. Elsevier heeft
|ch met die bedoeling net als
Liters Kluwer sterk toege-
igd op de uitgeverij van ge-
aaliseerde vakbladen en
ludieboeken.
Bij VNU komt uit de dagbla
dengroep (Brabant Pers)
slechts acht procent van de to
tale opbrengsten en brengen de
tijdschriften dertig procent van
de omzet binnen. Dat zijn
vooral publiekstijdschriften,
maar de omzet in informatie
'voor bedrijf en beroep' groeit
snel.
AUDET is in 1967 ontstaan
als een combinatie van regio
nale dagbladuitgevers. Het
concern omvat op dit moment
o.m. de dagbladen De Gelder
lander (Nijmegen/ Arnhem), De
Stem (Breda), De Limburger
(Maastricht/Roermond) en het
Dagblad voor Noord-Limburg
(Venlo). De totale oplage be
draagt ruim 454 duizend. Het
concern geeft net als alle kran-
tebedrijven ook een groot aan
tal huis-aan-huisbladen uit en
heeft een verhoudingsgewijs
bescheiden uitgeverij van vak
bladen. Driekwart van de om
zet komt uit de dagbladen.
Hoewel de directie van het in
Nijmegen gevestigde concern
steeds opnieuw haar vertrou
wen heeft beleden in de toe
komst van de regionale krant,
is de onrust over deze 'mono
cultuur' de laatste jaren toch
toegenomen. Dagbladen zijn
erg gevoelig voor economische
op- en neergang omdat ze meer
dan de helft van hun inkom
sten moeten halen uit adver
tenties. De uitgevers hebben
bovendien gemerkt dat ze ver
houdingsgewijs op die adver
tentiemarkt terrein verliezen
2000
1750
1500
1250
1000
750
500
250
Omzet
(x miljoen gulden)
150
125
100
75
50
Nettowinst
(x miljoen gulden)
I
10
Personeel
(x duizend man/vrouw)
■B
BH I I
I
Elsevier Wotters/Kluwer* I
Alle gegevens 31-12-1986
IVNU AUDET
aan tv en radio, aan folders en
gesponsorde tijdschriften
Zelf actief worden op dat nieu
we, groeiende stuk van de me
diamarkt is voor de traditio
nele uitgevers niet eenvoudig
gebleken. Zoals onder meer ook
de fusiepartner VNU heeft
moeten vaststellen, is de weg
naar nieuwe media (kabel
kranten, abonnee-tv etc.) be
zaaid met voetangels en klem
men. AUDET heeft tot dusver
alleen een grote teen in dat wa
ter gestoken en vastgesteld dat
het vooralsnog aan de koude
kant is.
Het Nijmeegse concern heeft
de afgelopen jaren wel een
aantal lijntjes uitgelegd naar
collega-dagbladuitgevers. Een
belang in Wegener van twintig
procent leidde voorlopig niet
tot de gewenste samenwerking.
Met het familiebedrijf Haze
winkel in Groningen (Nieuws
blad van het Noorden) heeft
AUDET warme relaties die
door een wederzijds aandelen-
belang worden onderstreept.
Ook in de Twentsche Courant
neemt AUDET (voor 25%) deel.
Voor de verbreding van acti
viteiten keek het concern ech-
opgeteld
ter uit naar andere partners.
De grote Nederlandse uitgevers
zien elkaar regelmatig en daar
is het spel verder afgekaart.
VNU was al jarenlang de ge
doodverfde partner. De overval
van deze zomer door Elsevier
op Kluwer, gevolgd door een
fusie van deze laatste uitgever
met Wolters Samsom, heeft die
ontwikkeling ongetwijfeld ver
sneld.
Het is opmerkelijk dat de
van VNU afkomstige AUDET-
topman drs. J.van Tienen de
samenwerking tussen beide
concerns beklinkt. Van Tienen
gaf, voordat hij in 1986 naar
Nijmegen kwam, leiding aan
de dagbladengroep van VNU.
Hij treedt straks toe tot de
Raad van Bestuur van dat con
cern.
Voor AUDET is de samenwer
king aantrekkelijk omdat er
een bredere basis ontstaat, en
de afhankelijkheid van con
junctuurgevoelige dagbladen
sterk vermindert. Bovendien
wordt de landkaart in Lim
burg, Noord-Brabant en grote
delen van Zeeland en Gelder
land nu vrijwel geheel bedekt
door regionale dagbladen van
één concern.
Dat schept vooral vooruit
zichten voor de werving van
landelijke advertenties, een
koek waarvan men tot dusver
weinig kon snijden. De dagbla
den van Audet en Brabant Pers
hebben tesamen een oplage van
bijna 740 duizend en daarmee
ruim éénzevende van de dag-
bladmarkt. De landelijke dag
bladen mogen daarom in deze
fusie een bedreiging zien van
hun advertentie-inkomsten.
VNU op zijn beurt krijgt er
een kapitaalkrachtige en goed
renderende partner bij. Dat is
van belang voor de internatio
nale slag waarin het concern
nillens willens is geraakt. Want
de uitgevende miljardairs van
Nederland zijn op hun beurt
dwergen in de grote wereld van
de Murdochs, Berlusconi's en
Maxwells.
De horden landgeno
ten die rondzwerven
in Londen denken
ongetwijfeld dat het
testalletjes zijn. C
bergplaatsen voor de
gereedschappen
van werklui die de
parken onderhou
den.
Wie komt uit
verre regionen waar
de beschaving nog niet
helemaal up to date is,
neemt ze misschien voor
openbare toiletten. Maar het is
u niet geraden ze te betreden,
want de vreemde, groengeschil-
derde houten hokjes die op 13
verschillende plaatsen van Lon
den in 't oog springen, zijn echt
geen 'public conveniences'.
Het grote publiek wordt in
deze rustieke houten huisjes niet
zo maar welkom geheten. Zij
zijn namelijk al meer dan hon
derd jaar het exclusieve domein
van Londens 'cabby's'. Vroeger
waren dat koetsiers, vandaag de
•dag zijn het taxichauffeurs.
Deze heren - er horen inder
daad nog geen dames bij - ma
ken zowel 's nachts als overdag
van die schuilketen hun vaste
toevluchtsoorden. Onder de be
moste dakpannen scharen zij
zich in het kale interieur rond
smalle houten tafels om, gezeten
op harde banken, grote koppen
hete thee met veel suiker en
melk te kunnen drinken of een
stevige hap te eten.
Je zou het van zulke schuilke
ten niet verwachten, maar het
gaat er daarbinnen vaak heel ge
zellig en luidruchtig aan toe.
Maar zelfs de eerste de beste
bona fide taxichauffeur komt er
niet gemakkelijk in. Het moet
een bekende klant zijn, of de
aanwezigen wijzen hem het gat
van de deur. Want elke schuil-
keet is zo'n beetje een exclusieve
club met ongeveer 50 vaste le
den.
Jonge nieuwe taxichauffeurs,
die al niet gemakkelijk geaccep
teerd worden door hun oudere
collega's, hebben heel wat intro
ducties nodig om een zitplaats
te kunnen veroveren in de
schuilkeet van hun keuze. „Die
van Wellington Place, in St
John's Wood, is bijzonder exclu
sief," zo vertelde mij een 'cab
by. Hij prefereerde openbare
eethuisjes boven schuilketen.
„Onbekenden worden er niet
bediend. In die van Hannover
Square is het nog erger. Daar
weigeren ze zelfs met je te pra
ten!"
De schuilkeet van Grosvenor
Gardens, vlakbij Victoria Sta
tion, wordt gedreven door een
potige dame, luisterend naar de
naam Veronica. „Onbekenden
worden ijverig geweerd uit qinze
exclusieve kring," zegt ze. Vero
nica brouwt onafgebroken
sterke thee waarin je bij wijze
van spreken je lepeltje rechtop
kunt zetten. Tussendoor schilt
ze 'spuds' (aardappelen) en bakt
ze heel vettige friet.
Met een van haar reepjes in
gesmolten vet gebakken aardap
pel zou je een Londense bereden
politieman van zijn paard kun
nen slaan. Maar de 'cabby's'
zijn kennelijk dol op Veronica's
friet. Zij smullen er grote porties
van. Deze worden hen voorgezet
in gezelschap van traditionele
groene erwten, afkomstig uit
blik, een gebraden tomaatje en
een 'banger' (het type Engelse
braadworst waarvan de inhoud
meer te maken heeft met zage
meel dan met vlees). Dit alles
wordt door de lunchende taxi
chauffeur op de gepaste smaak
gebracht met straffe sausjes, af
komstig uit flessen die horen bij
het vaste meubilair, en rijkelijk
overgoten met zoete thee.
Een dergeüjke maaltijd kost
niet meer dan drie pond. In
sommige schuilketen is er een
menu; andere hebben een vast
gerecht met weinig afwisseling.
Bier en sterkedrank zijn in geen
enkele van de 13 schuilketen te
koop. Hun gebruik door taxi
chauffeurs in deze exclusieve
onderkomens is al sinds de jaren
1870 streng verboden. Het was
in die tijd dat de eerste
schuiloorden werden opgericht
voor de voermannen van de
Londense Hansome cabs.
Sommige schuilketen staan in
de omgeving van theaters of ho
tels. Zij werden daar geplaatst
op aandringen van directeuren
die aldus wilden voorkomen dat
koetsiers (en later de chauffeurs)
geregeld met sterk benevelde
Door Roger Simons
geesten uit nabije kroegen zou
den moeten worden gesleept. Al
in die tijd was men van oordeel
dat iemand met een glaasje op
beter niet achter het paard of
het stuur ging zitten.
In de loop van de jaren kre
gen de meeste van deze vreemde
Londense schuiloorden niet al
leen vaste klanten maar ook spe
ciale bijnamen. De schuilkeet
vlakbij de Albertbrug heet 'Het
Kremlin'. Deze van Kensington
Road is de 'All Nations' en die
van Thurloe Place draagt de be
naming 'Bell and Horns' omdat
daar voor de oorlog een kroeg
stond met die naam.
Net zoals de meeste echte
Britse clubs hadden ook de eike
houten schuilketen van Londens
'cabby's' al veel bekende erele
den. Het waren telkens perso
nen die door invloedrijke oudere
vaste klanten van bepaalde
schuiloorden even naar binnen
waren genodigd om mee een
kop thee te komen drinken.
Koning Edward III bezocht
geregeld de schuilkeet die vroe
ger op Piccadilly stond. Telkens
wanneer zij in Londen verbleef,
was wijlen Judy Garland een
vaste klant van de groene gei-
testal in Pont Street, die nog
steeds een vast onderdeel is van
deze bijzonder sjieke straat.
Sir Ernest Shackleton, de
Britse ontdekkingsreiziger die
naar de Zuidpool trok, was zo
graag gezien in de schuilkeet
van zijn Londense buurt, Hyde
Park Corner, dat de cabby's
daar allemaal een duit in het
zakje deden om voor hem een
stel pijpen, een pijpenrekje en
pijptabak te kunnen kopen.
Shackleton nam dit cadeau mee
op zijn laatste reis, waarvan hij
nooit weerkeerde, maar zijn
dankbrief hing jaren aan de
wand van zijn favoriete schuil
hut.
Niemand weet wat er uitein
delijk mee is gebeurd, want dat
houten huisje werd jaren gele
den afgebroken om plaats te
maken voor de dubbele auto
tunnel die van Piccadilly onder
Hyde Park Corner naar
Knightsbridge loopt.
(ADVERTENTIE)
ar bereikte een naoorlogs diep-
- FOTO ANP
De faxtechniek maakt een nieuwe manier van wensen verzenden
Uw handgeschreven (of getekende) wens wordt elektronisch over
geseind en in een feestelijk mapje binnen 4 uur bezorgd. Vanaf meer dan
X postkantoren door heel Nederland: f 15,-. Op uw post
kantoor vindt u ook andere cadeau- en verpaklöngs-
jdeeën: de Jaarcollectie Postzegels, Cassettepost, speciale
'erpakkingen en nog veel meer.
Door Jan Paalman
Er zijn van die berichtjes
die te klein zijn voor een
stukje maar te aardig om
weg te gooien. Die gaan
vandaag de deur uit, want
1988 begint met een schoon
bureau.
YOGHURT. De hoogleraren
vrouwengeneeskunde Mast
boom en, als ik me niet vergis
Eskes, wisten tien jaar gele
den niet wat hen overkwam.
De VPRO radio had hen in
een studio samengebracht
met een aantal vrouwen en
van de laatsten kregen de
eersten fiks de wind van vo
ren. Dat vrouwenartsen
vrouwen als niet meer dan
zwangere buiken zagen en
dat, het was de eerste keer
dat ik dit verschrikkelijke
woord hoorde, dat ze 'vrou
wonvriendelijk' waren. De
proffen reageerden hierop
zacht piepend als ouders die
na jarenlang 'alles te hebben
gedaan voor hun kinderen' te
horen krijgen dat van hun
opvoeding nooit wat heeft ge
deugd.
Natuurlijk hadden ze het
medisch gelijk (de pijlsnel
dalende kraamvrouwen- en
kindersterfte bijvoorbeeld)
aan him kant, maar de tijden
waren veranderd en de vrou
wen met hen. Die protesteer
den weer terecht tegen een
medische wetenschap die van
zwangerschap een ziekte, en
van een bevalling een opera
tie had gemaakt. Ze sloegen
ook door. De dokters deugden
niet (in het vrouwenhuis
werden in 1981, in een show-
proces, alle vrouwenartsen
veroordeeld) en als de dok
ters niet deugen dan deugen
ook hun medicijnen niet.
Er ontstond in die dagen
een soort schaduw vrouwen
geneeskunde met aardige
ideeën, zoals verticaal beval
len, en een hang naar huis
middeltjes. Zo is er een pro
baat middel tegen zogeheten
'witte vloed' veroorzaakt
door de schimmel Candida
albicans, namelijk micanozol
(Albistat). Maar dat spul
deugde in jaren '70-ogen na
tuurlijk niet, want het is che
misch en dus is het troep. Be
ter zou yoghurt zijn ter
plekke met een tampon aan
gebracht. Daar waren rede
nen voor, een officiële en een
officieuze. De officiële reden
was dat yoghurt de zuur
graad in de vagina zo laag
(dus zuur) zou maken dat de
schimmel geen kans meer zou
maken. Officieus zal het idee
een rol gespeeld hebben dat
je het gelijke het best met het
gelijke kunt behandelen (zo
als homeopathen doen) want
niets lijkt zo op witte vloed
dan yoghurt. Maar helpt het
ook?
De onderzoekers Bisschop,
Merkus en van Cutsem (sic)
entten de Candida schimmel
op yoghurt van het merk
Campina. De schimmel was
daarmee buitengewoon te
vreden en groeide als kool.
Slecht teken dus, maar wat in
vitro, dus in een reageerbuis,
opgaat hoeft nog niet in vivo,
dus in een levend mens, waar
te zijn. Dezelfde onderzoekers
zochten ook dat uit. Vijftien
vrouwen met Candida kregen
een yoghurt-tamponkuur
(van het merk Biogarde) en
veertien vrouwen gebruikten
tampons met daarin micona-
zol. De yoghurt-tampon ver
loor smadelijk: niet één van
de vrouwen knapte ervan op.
Voortaan is yoghurt alleen
om te eten.
VOLLE MAAN. De maan
gaat in 29 en een halve dag
om de aarde. Een maand
duurt tussen de 28 en 31 da
gen en de tijdspanne tussen
twee menstruaties ook zo on
geveer. Daarom heet een
maand maand en staat men
struatie (van mensis ofwel
maand) ook wel bekend als
maandstonde.
Naast me ligt het boekje
'Natuurlijke geboorterege
ling' met als flaptekst „voor
iedereen die de chemische
troep uit zijn liefdesleven wil
weren". Een jaren 70 boekje
dus. Achterin staan tabellen
waarin precies beschreven
staat bij welke stand van
maan en zon je géén kinderen
kunt krijgen, want onuitroei
baar is het idee dat de har
monie der sferen zijn invloed
tot op aarde laat gelden.
Is dat zo? Een onderzoeker
stopte heel het criminele dos
sier van de Verenigde Staten
in een computer om te kijken
of mensen bij volle maan
méér zichzelf of anderen do
den. Bleek niet het geval te
zijn. Ook aanvallen van epi
lepsie komen dan niet méér
voor. Andere onderzoekers
trokken na of het machtige
menstruatieritme in het
spoor loopt van de omloop
van de maan. De vrouwen
arts Linthorst zocht dat bij
liefst 159.904 vrouwen uit,
maar van enige relatie geen
spoor. „Misschien is hiermee
het verhaaltje over men
struatie en maandstanden tot
sprookje gepromoveerd"
schreef hij in 1981. IJdele
hoop natuurlijk.
BILJARTEN. En nu, om
die stoplap te gebruiken, 'iets
geheel anders'. Vorige maand
stond in de Volkskrant een
verhaal met als kop „Biljar
ter Bitalis van slag na do-
pingscontrole". Wat was het
geval? Het Vlaams ministerie
voor Leefmilieu besloot om
het gezelschap topbilarters,
dat toen in Deurne streed om
de wereldbeker driebanden,
aan een onderzoek op den
drog te onderwerpen. Vier
van hen moesten een plasje
plegen en een van die vier
was de Fransman Bitalis.
Het ministerie speurde
vooral naar zogeheten beta-
blokkers, een drug die niet
stimuleert maar juist afremt.
Wat heeft dat voor nut? De
paraatheid van ons lichaam
wordt bepaald door twee elk
aar tegenwerkende zenuw
systemen, het (laten we het
voor het gemak zo noemen)
'niks aan de hand 'systeem en
het systeem 'alle hens aan
dek'. Dat laatste systeem
opent de longen, laat het hart
als een razende kloppen en
zorgt ervoor dat je met be
vende vingers staat te trillen
op je benen.
Biljarters kunnen dit voor
komen door dit 'alle hens aan
dek' systeem met zogeheten
beta-blokkers te dempen.
Maar, die beta-blokkers zijn
ook beproefde geneesmidde
len, tegen hoge bloedddrruk
bijvoorbeeld. Vraag aan Leo
Heere, sportarts op Papendal:
Hoe weet je nou zeker dat die
beta-blokkers als dope wor
den gebruikt en niet als ge
neesmiddel; biljarters kun
nen toch best hoge bloeddruk
hebben?
Heere: „Ja, dat is inder
daad een grote onrechtvaar
digheid, want zeker weten
doe je dat nooit. De sporters
kunnen voor de keus staan
voor niet slikken wat de dok
ter voorschrijft of helemaal
niet mee doen. In Nederland
is die controle overigens nog
niet ingevoerd. Vraag: Hel
pen ze ook? „Dat weten we
niet precies. Bij schutters
helpen ze waarschijnlijk wel,
omdat die bij voorkeur schie
ten tussen de hartslagen door
en beta-blokkers vertragen
de hartslag
