Mexico wil opnieuw
onderhandelen
over schuldenlast
Jan-
Bertens, 'onze man' in Midden-Amerika
India trekt miljoenen uit
voor zuivering van Ganges
Vluchtelingen Afrika
zijn de kerk
een zorg geworden
'S»QUER£MOS.»tf
VOORSTEL
la-deuda
SEHA WELT0
Gerrit Jan He
DE STEM
Ul]/-r'
ER N A
-DESTEM-
DE STEM ACHTERGROND DINSDAG 29 DECEMBER 1987
DE STEM BINNE,
DEN HAAG - Het kab
verzekerden vanaf 1 ji
naast hun ziekenfonds
premie laten betalen. O
net een half miljard bes
gezondheidszorg.
BOESTAR
DEBEMOS. ÜPODEMOS
-iGHR«eSR DEUD
De Meocicaanse bevolking is de onmogelijke buiten
landse schuld beu. Op het voorste spandoek staat: 'We
moeten niet, we kunnen niet en we willen niet deze bui
tenlandse schuld betalen'. - foto anp
De Mexicaanse regerings
partij heeft schuldeisers de
afgelopen week voorzich
tig te verstaan gegeven dat
zij voelt voor heronder
handeling van de giganti
sche buitenlandse schuld.
Vertegenwoordigers van
de Institutionele Revolu
tionaire Partij (PRI) spra
ken over een „nieuwe fase"
in de wijze van betaling.
Wij zijn bezorgd dat de hoge
schuldenlast het economisch
herstel van ons land verhin
dert en de inflatie verder aan
wakkert, aldus PRI-parle-
mentarier Socrates Rizzo.
Rizzo is voorzitter van de be
grotingscommissie van het
huis van afgevaardigden.
Rizzo deed zijn uitlatingen af
gelopen week tijdens de be
spreking van de inkomsten
van volgend jaar.
Mexico betaalt volgens cij
fers van het ministerie van fi
nanciën dit jaar ruim 13,9
miljard dollar over de buiten
landse schuld die de 100 mil
jard dollar is overschreden.
Meer dan 8 miljard dollar be
treft rente; de rest is aflos
sing. De schuldenlast slokt
daarmee 65 procent van de in
komsten uit export op.
Maar volgend jaar moet de
Latijnsamerikaanse natie
meer dan 16 miljard dollar
opzij leggen voor de schulden
last. Een zorgwekkend voor
uitzicht, zeggen PRI-afge-
vaardigden met een blik op de
voorspellingen voor de han
delsbalans in 1988. Mexico
houdt namelijk ernstig reke
ning met dalende inkomsten
uit olie, goed voor veertig pro
cent van de verdiende valuta.
Maar ook andere exportpro-
dukten zoals koffie en meta
len als zilver zouden in prijs
kunnen dalen komend jaar.
De olie-exporteur slaagde
erin een valutareserve op te
bouwen die in oktober onge
veer 15 miljard dollar be
droeg. Deze schommelde ruim
twee jaar geleden rond de vier
miljard dollar. De reserve
moet echter worden aange
sproken als Mexico niet tot
overeenstemming kan komen
met schuldeisers.
De afgelopen maanden ver
ging het de Mexicaanse eco
nomie veel slechter dan was
voorzien en moest de regering
voorspellingen voortdurend
bijstellen. De inflatie be
draagt dit jaar tussen de 140
en 150 procent. In december
zag de regering zich genood
zaakt tot een forse devaluatie
van de peso.
Rizzo maar ook andere ver
tegenwoordigers van de PRI
steken niet onder stoelen of
banken dat de regering her-
onderhandeling over een deel
van de schuld wil. Mexico
toonde zich de afgelopen jaren
een voorbeeldige leerling in
de klas van schuldenaren en
wist daarom bij de heronder
handeling over 43 miljard dol
lar schuld medio 1986 gunstige
voorwaarden uit de strijd te
slepea
Volgens de econoom Fran
cisco Jose Monasterio van de
nationale autonome universi
teit van Mexico-stad zal de
regering aandringen op een
koppeling van schuldenlast en
exportinkomsten. Dit is een
van de voorstellen die de lei
ders van acht Latijnsameri
kaanse schuldenlanden in no
vember tijdens hun topconfe
rentie in de Mexicaanse bad
plaats Acapulco deden. Mo
nasterio is ervan overtuigd
dat andere Latijnsameri
kaanse landen het initiatief
van Mexico volgend jaar af
wachten om daarna te volgen.
Hij en andere economen in
de hoofdstad wijzen erop dat
Mexico vermoedelijk ook een
beroep zal doen op een krediet
van 500 miljoen dollar, dat bij
de heronderhandelingen was
beloofd maar niet uitgekeerd.
Het bedrag zou kunnen wor
den overgemaakt als de eco
nomische prestaties van het
land tegenvielen. Een soortge
lijk compensatiekrediet was
ook vastgelegd in geval van
sterk dalende olieprijzen (720
miljoen dollar) en daling in
overige overheidsinkomsten
(1,2 miljard dollar). (IPS)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans-hoofdredacteur.
A. Theunissen en H. Vermeulen-adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176 Telefax 076-236405.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236452.
Sportredactie 076-236236.
Telefax redactie 076-236309.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nw. Ginnekenstr. 41236326 (alléén abonnementen).
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751.
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, incl. B.T.W., bij vooruitbetaling te voldoen:
24,90 per maand; 71,85 per kwartaal of 279,15 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van resp. 1,- per maand,
1,90 per kwartaal, 7,60 per jaar. Prijzen: inclusief 6% B.T.W,
Voor posttoezending geldt een toeslag. Losse nummers: ma. t/m zat. J 1,25.
Service-afdeling abonnementen: 076-236472, ma. t/m vrijd. 8.30-17.00 uur.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Centrale reclame-afdeling 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en
zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
HIJ HIELD als chef-voorlichting de politiek magere mi
nister van Buitenlandse Zaken Van der Klauw op de
been. Organiseerde de Eurotop in Maastricht. Ging of
ficieel op onderzoek naar de moord op de vier Neder
landse journalisten in El Salvador en is nu onze ambas
sadeur in Midden-Amerika. Maastrichtenaar drs. Jan-
Willem Bertens wordt door de internationale pers op
handen gedragen als de geslepen diplomaat die vindt
dat de belastingbetaler best mag weten wat in het poli
tieke circuit bekokstoofd wordt. Verslaggever Jo Cor-
tenraedt logeerde een paar dagen in zijn stevig be
waakte ambtswoning in de Costaricaanse hoofdstad
San José.
Door Jo Cortenraedt
„DIE ROOKBOM bij Ne-
derland-Cyprus. Schanda
lig! Het is ver gekomen in
Nederland, dat zoiets kan
gebeuren". Jan-Willem
Bertens (51) loopt briesend
door zijn ruim bemeten
huis.
„Het is toch te gek om los te
lopen. Die vent moet meteen
de bak ia En dan niet voor
een paar dagea Dit kan toch
niet. Ik schaam me diep. Dat
meen ik echt".
Het imago van Nederland
in het buitenland. Dat heeft
volgens Bertens de laatste tijd
een knauw gekregen. „De
mensen denken echt dat in
Nederland sowieso het eerste
kind geaborteerd wordt, dat
de moeder samen leeft met de
vriend van haar man en dat je
na je vijftigste verdomd goed
moet uitkijken, wil je niet een
euthanasiepil tussen je eten
vinden". Enig gevoel voor hu
mor kan hem niet ontzegd
worden. Zijn parmantige snor
en gloeiende pretoogjes wij
zen ook al in die richting.
Jan-Willem Bertens is een
perfect dirigent die de hele
opera leidt. Want daar doet de
diplomatieke wereld weieens
aan denken. Een cocktail
party hier, een bespreking
daar, een ontvangst zus en een
toespraak zo. De doorsnee-di
plomaat wil nog weieens wat
stijfjes zijn. Maar Bertens is
een figuur apart Beweegt
zich weliswaar makkelijk in
dat wat bekakte sfeertje,
maar is zelf veel toegankelij
ker.
Als er gewerkt moet wor
den, is hij van de partij, maar
graag houdt hij de betrekke
lijkheid van alles in het vizier.
„Dood en leven, dat is toch het
enige wat telt".
Te zijnen huize wordt een
van de vele parties gegeven
voor de Nederlandse kolonie
in San José. Handelslui, ont
wikkelingswerkers en diplo
maten zijn van de partij.
„Normaal is de sfeer op zo'n
party nogal stijf, maar hier is
het altijd heel leuk", zegt een
van de vrouwelijke gasten.
„Jan-Willem houdt gewoon
open huis, en iedereen doet
verder maar waar hij zin in
heeft".
Om 1 uur 's nachts, als de
laatste gasten zich nog ver
maken met sterke drank,
zwaait Bertens als een quiz
leider vanaf de haltrappen
naar de overblijvers. „Amu
seer jullie, ik moet nog wer
ken". In de eetkamer gaat hij
aan tafel met ambtenaren van
Buitenlandse Zaken. De ver
gadering duurt tot diep in de
nacht. Vanuit de tuin horen
Jan-Willem Bertens: „Die Kamerleden snappen er geen
zak van". - fotoanp
we Bertens in een andere rol.
Met stemverheffing en de
vuisten op tafel, maakt hij z'n
ongenoegen kenbaar over en
kele zaken die volgens hem
tot nu toe niet goed zijn gelo
pen. „Ik mag dan weieens een
geintje maken, maar ik ben
bloedserieus. Als jullie dat
maar weten", zo buldert hij.
De volgende ochtend neemt
hij om 7 uur plaats op de ach
terbank van de gloednieuwe
donkerblauwe Volvo. Met de
Nederlandse driekleur voorop
stuurt zijn chauffeur richting
president Arias. Bertens kent
veel mensen. Héél veel men
sen. Van president Ortega van
Nicaragua tot de eerste de
beste voorzitter van een on
derafdeling van de plaatse
lijke boerenbond. En hij gaat
met iedereen net zo gemakke
lijk om. In vloeiend Spaans.
Het is al laat in de avond
als een verslaggever van een
belangrijk Amerikaans week
blad belt. Die kan de volgende
dag langs komen. „Dat ge
beurt vaak. Dat Amerikaanse
kranten en weekbladen me
vragen om actuele informatie
uit het gebied. 'Volgens goe-
dingelichte westerse diploma
ten', heet het dan". Hij geniet
ervan, het omgaan met de
pers. Jarenlang heeft hij als
woordvoerder in Den Haag de
journalisten meegemaakt. En
ook gezorgd dat ze nieuws
kregen. Nu nog hebben de Ne
derlandse correspondenten in
Midden-Amerika een grote
steun aan Bertens. Want ze
weten dat hij goed is inge
voerd, iedereen kent en van
de laatste ontwikkelingen op
de hoogte is.
Journalisten zijn hem soms
liever dan politici. „Ik werk
hard. En mag ik alsjeblief fat
soenlijk wonen?" Hij is
kwaad over de kritiek vanuit
Den Haag dat ambassadeurs
een duur leventje zouden lei
den. Op kosten van de belas
tingbetaler. De Rekenkamer
zwengelde de zaak aan, en
sommige Kamerleden deden
er nog een schepje bovenop.
„Och, het kan best zijn dat de
Rekenkamer hier en daar op
een paar dingen is gestoten,
die niet goed zaten. Maar wat
een gezeur van die Kamerle
den. Die snappen er geen zak
van", zegt hij met veel klem
tonen. Zijn manier van praten
heeft iets weg van de grote
Latijnsamerikaanse rede
naars, die ook zo meeslepend,
vol vuur en gloed kunnen be
togen.
„Gaan ze zitten zeuren over
een witgoedregeling. Ze we
ten niet eens dat een ambas
sadeur daar een paar extra
centen voor krijgt, omdat je
vaak mensen te logeren hebt.
Zoals jullie dus. Dat zijn weer
vier extra lakens. Diplomaten
bezeiken is gemakkelijk.
Waarom moeten die twee ton
krijgen, hoor je ze al roepen.
Maar wat je er ook allemaal
mee moet doen. Ontvangsten,
toestanden. Je vertegenwoor
digt officieel een land Ik moet
óók huishuur betalen, en niet
een beetje, want de prijzen
voor buitenlanders zijn hier
gigantisch. Met 2.500 dollar
per maand zit ik nog tamelijk
laag".
Mensen hebben volgens
Bertens geen idee wat een
ambassadeur allemaal moet
uitgeven. „Ik wil ook weieens
met vakantie, als ik een jaar
lang hier midden in de ellende
heb gezeten. Nou, dan ga je
bijvoorbeeld met je gezin
naar Miami, nog tamelijk in
de buurt. Trouwens, denkt
iemand er weieens aan wat
voor gevaren je als diplomaat
loopt? En dan gaat het in deze
streek nog. Maar je zult met je
kinderen in Teheran zitten".
Jan-Willem Bertens is een
driftig man die met honderd
dingen tegelijk bezig is. „Hier
in Midden-Amerika ga ik
naar bijna alle officiële gele
genheden. Vaak lachen de
mensen op de ambassade me
uit. Daar gaat ie weer. Ja, ik
zit dan weieens alleen in zo'n
zaal, waar ik urenlang naar
bewogen toespraken moet
luisterea Ik word dan wel
kom geheten als de ambassa
deur van de Republiek der
Lage Landen langs de Rijm'
Hij trekt regelmatig zijn snor
naar één kant omhoog. Zijn
ogen verraden een ironie die
doet denken aan Kees van
Kooten.
Over een jaar verwacht
Bertens zijn overplaatsing
naar een andere post. Welke
weet hij niet, dat is een ver
rassing. Maar volgens insi
ders is het duidelijk dat het
geen lichte zal zijn. Suriname
is al genoemd - als de betrek
kingen weer hersteld zouden
worden - maar in de caroussel
op BZ schijnt het balletje in
eens weer anders te rollen. De
Maastrichtenaar wordt op
Buitenlandse Zaken gezien
als een zwaargewicht onder
de ambassadeurs, die op het
grote werk moet worden af
gestuurd. Sterker nog, Ber
tens zou niet anders willen
ook.
Pas op z'n 65e zal een einde
komen aan zijn zigeunerle
ven. Dan komt hij terug naar
Nederland. En alsof hij nooit
is weggeweest, zegt hij„Naar
Maastricht natuurlijk, waar
anders?"
Twee miljoen mensen nemen dagelijks een bad in de sterk vervuilde Ganges.
DE INDIASE REGERING
wil serieus werk maken
van de zuivering van de ri
vier de Ganges, een eeu
wenoud Indiaas symbool
dat door de hindoes met
veel eerbied wordt omge
ven omdat de rivier hen
reinigt van zonden. De
Ganges heeft echter alles
weg van een open riool.
De rivier begint als een span-
kelend bergbeekje op een
gletsjer in de Himalaya maar
eindigt 2.525 kilometer ver
derop als een smerige, dikke
modderstroom die uitloopt in
de Baai van Bengalen
Dagelijks nemen naar
schatting twee miljoen men
sen een bad in de Ganga - de
hindi-naam van de rivier -
om hun zonden weg te was
sen. Op religieuze hoogtijda
gen groeit hun aantal aan tot
tussen de zes en tien miljoen.
Gewijde poeders, bloemens
lingers, balsem en zeep wor
den rijkelijk in het water ge
strooid op die dagen.
Premier Rajiv Gandhi
heeft zich in bezorgde be
woordingen uitgelaten over
de vervuiling van de rivier.
„De Ganga is de bron van
onze poezie en legenden,
waarop miljoenen mensen
zijn aangewezen. Tegenwoor
dig is het een van de meest
vervuilde rivieren ter wereld.
We moeten de Ganga haar
oorspronkelijke zuiverheid
teruggeven", aldus Gandhi.
In 1985 startte de regering
een vijfjarenproject om de ri
vier te zuiveren. Inmiddels
werken honderdduizenden
arbeiders aan een van de zui
veringsprojecten, onder het
zingen van 'Ganga mata ki
jai' ofwel 'Heil, moeder Gan
ga'. Het zuiveringsproject
kost alles bij elkaar zo'n 500
miljoen gulden.
Dagelijks wordt er onge
veer 900 miljoen liter afval in
de rivier gestort. De Ganges
loopt door het hart van India
in een gebied waar ruim 300
miljoen mensen wonen.
Industrie-afval, gemeente
lijke riolen, gedeeltelijk ge
cremeerde lichamen, dierens-
keletten: de Ganga moet het
allemaal slikken. Slechts 16
van de 98 steden en grote dor
pen langs de rivier hebben
iets wat lijkt op een rioolzui
veringssysteem.
De menselijke vervuiling
van de heilige rivier begint in
Hardwar, een heilige stad aan
de voet van de Himalaya
waar de Ganga de vlakte be
reikt. De stroom van elf mil
joen liter afval die daar dage
lijks in de rivier werd geloosd
is inmiddels gestopt in het ka
der van het Ganges Actieplan.
In Benares, een heilige stad
die beroemd is om zijn vele
tempels, worden dagelijks ze
ker 400 lichamen gecremeerd
aan de oevers en dat levert
tonnen as op die in de rivier
worden gestrooid. Vaak moe
ten er zoveel lijken verbrand
worden dat halfverbrande li
chamen al van de brandstapel
worden gehaald en in de ri
vier worden gegooid. De hin
does zijn ervan overtuigd dat
zij in de hemel komen als zij
sterven in Benares.
De Ganga stroomt verder
naar Kanpur, een van de eer
ste industriesteden van India.
Ruim 30 grote en kleinere in
dustrieën lozen giftige afval
stoffen in de rivier. De ver
vuiling van de rivier wordt
voor een kwart veroorzaakt
door de industrie, de rest be
staat uit ongezuiverd riole
ringswater.
„De Ganga is een machtige
rivier. Zij kan herstellen als
wij er niet langer misbruik
van maken", zegt K.C. Sivara-
makrishnan, directeur van
het Ganga-project.
Britse deskundigen helpen
de Central Ganga Authority
inmiddels bij het ontwikkelen
van een computermodel voor
bewaking van de waterkwali
teit en Nederlandse deskundi
gen zijn betrokken bij de
bouw van een zuiveringsin
stallatie bij Kanpur om indu
strieel en huishoudelijk afval
te verwerken. De installatie
gaat zo'n 27 miljoen gulden
kosten.
Het Nederlandse bedrijf
Euroconsult werkt plannen
uit voor de bouw van nog een
zuiveringsinstallatie in Mir-
zapur, een plaats in de buurt
van Benares die bekend is om
zijn tapijtindustrie. De Ne
derlandse hulp beloopt een to
taalbedrag van ongeveer 70
miljoen gulden.
Volgens Hillebrand Ehren-
burg, zuiveringsdeskundige
van Euroconsult in Benares,
heeft de plaatselijke bevol
king hoge verwachtingen van
de Nederlandse hulp. „Ze be
grijpen niet zo goed dat der
gelijke projecten veel tijd ver
gen. Het is een enorm project.
Voor de Rijn was tien jaar no
dig. Het is een moeilijke taak
om de Indiërs duidelijk te ma
ken dat zij de rivier niet moe
ten vervuilen. Zij zijn nu een
maal gewend om allerlei acti
viteiten te ontplooien op de
oevers van de rivier", aldus
Ehrenburg. Hij zegt dat het
nog een hele klus zal zijn om
het project in 1990 af te ron
den.
Het Amerikaanse Bureau
voor Milieubescherming heeft
vijf stoomcursussen in India
georganiseerd om informatie
te verstrekken over water
vervuiling.
De zuiveringswerkzaamhe
den zijn al begonnen aan een
600 kilometer lang traject van
de Ganga, dat als „gevaarlijk
vervuild" te boek staat. De re
sultaten daarvan moeten vol
gens de Indiase autoriteiten in
1990 merkbaar zijn. Er heerst
echter skepsis ten aanzien
van de kans dat crematies
langs de rivier of rituele ba
den verboden of in banen ge
leid kunnen worden.
In Benares is inmiddels een
rivierpolitie-eenheid opge
richt die er met drie motorbo
ten en zes speedboten op toe
ziet dat mensen niet langer
lijken en afval in de rivier
gooien.
Hoofdcommissaris D.S.
Bagga van de rivierpolitie in
Benares deelt die skepsis:
„Mensen verbranden al 5.000
jaar lijken langs de Ganga. Ze
stoppen daar echt niet meteen
mee als wij een keer met onze
vingers knippen".
Inmiddels worden in Bena
res twee elektrische cremato
ria gebouwd. „Het wordt veel
goedkoper en schoner maar je
houdt natuurlijk altijd een
aantal fanaten die zich erte
gen verzetten", zegt Bagga.
Y.N. Chaturvedi, algemeen
directeur van de dienst ver-
vuilingsbestrijding, neemt het
op voor de Ganga. „De rivier
zelf is niet onzuiver. Wij heb
ben haar onzuiver gemaakt.
Nu moeten we boeten voor
ons grove wangedrag jegens
de rivier. Het project zou
eigenlijk Ganga Boeteproject
moeten heten". (AP)
Door Jan Bouwmans
AFRIKA IS vergeven, wan,,,
de vluchtelingen. Zijn het
geen (burger)oorlogen, dén i
is het wel hongersnood die
hele volksstammen van
huis en haard verdrijft.
Mozambique heeft van beide
plagen te lijden. De burger
oorlog duurt er al ruim tien
jaar. Met nauwelijks uitzicht
op een einde. Dit, gecombi
neerd met natuurrampen,
heeft zeker 400.000 Magambi-
quanen op de vlucht gedre
ven. Ze hebben hun heil ge
zocht in de buurlanden. Ma
lawi telt op het ogenblik
250.000 vluchtelingen uit
Mozambique, Zambia 40.000
en Zimbabwe 150.000
Zambia trekt nóg een
vluchtelingenstroom aan uit
die andere voormalige Portu
gese kolonie: Angola. Al meer
dan 100.000 Angolezen zijn
hun land ontvlucht en velen
van hen hebben in Zambia
hun toevlucht gezocht. En
Zambia herbergt ook een
flink deel van de 100.000 Na-
mibiërs die zich hebben aan
gesloten bij de SWAPO, de
bevrijdingsbeweging van Na
mibië. Naar schatting bevin
den zich in het arme Zambia
ruim 145.000 vluchtelingea
Hun aantal neemt echter als
maar toe.
Het vluchtelingenprobleem
ligt in Afrika politiek heel ge
voelig. Het is alleen maar lo
gisch zeer gemakkelijk span
ningen ontstaan tussen de
vluchtelingen en de oorspron
kelijke bewoners. Regeringen
willen de vluchtelingen
meestal geconcentreerd aan
de grenzen houden om terug
keer te bespoedigen. Om de
zelfde reden willen regerin
gen de vluchtelingenconcen-
traties onder strikte controle
houden en daarbij is men niet
bijster gesteld op pottenkij
kers.
Hulporganisties trekken
zich het lot van de vluchtelin
gen aan. Dat wil hoofdzake
lijk zeggen, hun materiële lot.
Maar vluchtelingen zijn ook
geestelijk ontredderd. In die
nood wordt nauwelijks voor
zien. Ook de (rk) kerk heeft
het hier tot voor kort laten af
weten, hoewel zeer velen van
de vluchtelingen christen is.
Daar zijn verklaringen voor
te geven, maar daarmee is de
zaak niet afgedaan.
De paters van de HH. Har
ten zien in de vluchtelingen
zorg een nieuwe taak voor
zich in Afrika liggen. Op 30
december vertrekken de pa
ters Jef Martens, Piet Hoede-
maekers en Jan Wouters naar
Zambia om in de streek rond
Chipata pastorale hulp te
gaan verlenen onder Mogam-
biquaanse vluchtelingen. Pa
ter Martens, afkomstig uit
Meerssen, was tot 197.7 in
Mozambique werkzaam en
daarna onder Kaapverd^che
vluchtelingen in Lissabon.
Pater Hoedemaekers, geboor
tig uit Venray, werkte lange
tijd in de Riau-archipel in In
donesië en deed daar ervaring
op met Vietnamese vluchte
lingen. Pater Wouters, geto
gen in Macharen bij Oss,
werkte na zijn Indonesië-pe-
riode in het Koetshuis, het op
vangcentrum voor acuut dak
lozen in Bavel. Op 19 decem
ber is er in de kerk van St
Jan de Doper in de Bredase
wijk Ypelaar om 14.30 uur een
afscheidsdienst met de drie
paters rond het thema 'zorg
voor vluchtelingen'. Na afloop
is er voor alle belangstellen
den een bijeenkomst in hel
nabij gelegen klooster van
paters van de HH.Harten a
de Seminarieweg in Bavel.
Mogcambique is de paters
van de HH.Harten niet
vreemd. Leden van deze con
gregatie hebben in de afgelo
pen twintig jaar alle ontwik
kelingen in het land meege
maakt. Nog steeds zitten vier
paters in de Magambiquaanse
stad Beira. Het zijn deze vier
geweest die dringend
vraagd hebben dat collega's
naar de vluchtelingen in
Zambia zouden gaan. Maar
ook de overkoepelende Bis
schoppenconferentie van de
negen landen van zuidelijk
Afrika, de IMBISA, is hel
vluchtelingenvraagstuk gaan
oppakken. De IMBISA heeit
een speciaal bureau in het le
ven geroepen voor de vluchte
lingenzorg in de regio. Het se
cretariaat is gevestigd in Ha
rare, de hoofdstad van Zim
babwe, en de leiding ervan
ligt in handen van patel
Frans Timmermans, tot voor
een jaar generale overste van
de paters van de H. Geest.
Verkenningen hebben uit
gewezen, dat onder de Mo-
zambiquaanse vluchtelingen
in Zambia grote behoefte be
staat aan pastorale hulpverle
ning. Het pastorale pre'
legt de prioriteit bij de ge
meenschapsvorming ofwel de
versterking van de gemeen
schap onder de vluchtelingen-
Waar nodig en naar gelangde
mogelijkheden zullen de pa
ters ook aanvullende medi
sche en andere hulp bieden
Er zal echter vooral samen
werking worden gezocht me'
dé hulporganisaties die W
plaatse actief zijn, zoals I»
Hoge Commissariaat voor
Vluchtelingen van de Ver
enigde Naties. De thuisbasis-
dit zijn de medebroeders
Nederland, dragen zorg voor
de materiële en financile kar»
van het nieuwe project
Afrika.
SCHIPHOL (ANP) - De ge
zamenlijke Nederlands
charterluchtvaartmaat
schappijen hebben in 1981
meer dan twee miljoen pas
sagiers vanuit Nederlan»
naar hun vakantiebestem
ming en terug gevlogen
Daarmee wordt dit jaar eei
nieuw record gehaald voo
de Nederlanse charter
markt en de resultaten var
het topjaar 1979 overtroffen
pit heeft de directeur var
Transavia Airlines, P. Legrc
Exti
Dat voorstel doet staatss
heid) in een brief aan de Z
gaan moet over dit idee vc
uitbrengen.
Deskundigen verwachten dal
het voorstel vooral de mensen
met een kleine portemonnet
veel geld gaat kosten, omdat zi,
ook voor partner en kinderer
ten premie moeten gaan beta-
iea
Woordvoerders van de rege
ringspartijen CDA en WE
reageerden gisteren nogal uit
eenlopend op de ideeën var
Dees. CDA'er Lans ink wijst in
voering van de maatregel op
juli 1988 van de hand. „Tenzi,
Dees de maatregel inpast ir
een nieuw stelsel van ziekte
kosten, zoals in de plannen var
Dekker. Dit lijkt toch eer
beetje op hap-snapbeleid. Zc
van: ik heb de tandartsmaatre
gel niet gehaald, dan probeer il>
dit maar eens uit". Zijn WD-
collega Nijhuis is enthousias'
over het voorstel. „Dat heb il
zelf voorgesteld als alternatie*
voor de tandartsmaatregel".
Dees komt met het voorste
op de proppen omdat gebleker
is dat de plannen om de tand
artshulp voor volwassenen ui-
het pakket te verwijderen nie'
haalbaar is. Aanvankelijk zoi
de tandarts per 1 januari nie
meer door het ziekenfonds ver
goed mogen worden. Dat weri
uitgesteld, omdat te weinij
mensen bereid bleken zich aan
vullend voor de tandarts t<
verzekeren.
Dees wil nu zijn bezuiniginj
op een andere manier bereikei
en stelt voor alle ziekenfonds
verzekerden een vast bedraj
per maand te laten betalen
Volwassenen zullen naai
schatting tussen de 50 en de 6t
gulden gaan betalen en kinde
ren de helft van dat bedrag. Oi
dit moment betalen zieken-
DE ONTVOERINGSZAAK var
kent in Nederland haar gelijke
als voor de meedogenloze aan
Triest is dat de familie Heijn, c
onder de onvoorspelbare terri
kan worden geboden op een c
Korthals Altes van Justitie ver
landers al lange tijd vrezen:
meer in leven is.
Het is te hopen dat de openb»
toe in feite nu pas het officiële
sporing van de verantwoorden
De enige plaats voor dergelijke
orde is de gevangeniscel.
Om dat doel te bereiken werd
matiestop, door politie en just
Begeven. Door de samenlevin
stanties aan de gegevens te I
öaders van de ontvoering.
Over deze informatiestop is al
zoals gisteren een vertegenw
Pas tot stand gekomen na zo
Aan de ene kant het belang va
Pe andere kant het algemeen
m strijd met de rechtsorde en r
om daar tegenop te treden,
"ij kunnen er begrip voor opb
viduele belang van het slach
redere keuze moet verantwoor
resultaten die tot nu toe in het
maken niet meteen duidelijk d
informatiestop in gunstige z
wok de rol van de pers is in
"Prake gekomen. Vanaf het tx
ournaiisten gevraagd om teru
ustitie en politie ingestelde inft
Been publiciteitsverbod. De o
*®n strikt eigen verantwoorde
r?" ®n niet publiceren is een za
e Nederlandse journalistiek c
een zorgvuldig om. Buiten
ai over verbaasd dat de Nede
jenouden aan het verzoek om
"l*?- Wij blijven het een goe
Publicatie van nieuws wordt c
/laats vindt.
Lh? 9®yal van Gerrit-Jan He
<in HeY en bekend van krant»
bet. slachtoffer - wekenlanj
door politie en justitie min
»en aantal publicaties de afloo
iuniL ?107'0®9, is derhalve nii
daLr 5 om de Problematiek
ikhlnaiXwe' met inachtnemir
ra mm die van de iournf
I ™maia.at zich, zoals AVRO'
en Politie regisseren.
I?
3
