ederland ontduikt BTW-afdracht EG
team
bureau
ANKERT (PVDA) IN RAPPORT VOOR PARLEMENTSCOMMISSIE:
1
ALcontrol steekt 5 miljoen in milieu-lab
'Vuil spel' met schone werkloosheidscijfers
'Rat race'
Bedrijfsleven verhardt
FINANCIËN
Tours'88
STEM FINANCIËN/ECONOMIE ZATERDAG 19 DECEMBER 1987
Vendel BV
siëspecialisten
OMNIVERSUM NU:
r WERKEN IS-
COMMISSARIS HOUBEN HEROPENT BEDRIJF RAAMSDONKSVEER
DALING WERKLOOSHEID MEER ZAAK VAN TELLEN DAN VAN BELEID
NIEUWSOVERZICHT
PERSONEELSCHEFS ZAKELIJKER
T11
Icamp. in geheel Hongarij
's-Gravenmoer 01623-22194
jl988 zijn uit! Vraag
lie mogelijkheden. Autorej]
luizen, campings, hotels,
ïieuwe Plein 11a,
Kil KN Arnhem, 085-435051
:e Indonesiëspecialisten li|
rige informatie over onze
ondreizen, inclusief alle
ederlandse reisleiding.
laagse rondreizen naar
3ali en Sulawesi, evt. in
of Hongkong/ Peking.
pveneens alles inclusief
'hailand en Sri Lanka.
ENTATIES INDONESIË
Citaties in Heemstede,
et onze diashow en wel in:
16/1, Eindhoven 23/1,
rn 11/2, Utrecht 12/2.
1 even: 023-339151.
w ANVR-reisburo of bij:
01 HD Heemstede
Gar.fonds/1 AT A.
•Frans Boogaard
lUSSEL - De Nederlandse staat draagt ten on-
jite regelmatig een te laag percentage BTW-
östing af aan de Europese Gemeenschap in
gekend over een aantal jaren heeft Nederland daar-
bijna 100 miljoen Ecu of 230 miljoen gulden 'ver-
j'. Met dat bedrag is Nederland koploper van de
«p landen die het met de inning en afdracht van
1-gelden aan de EG minder nauw nemen.
kn^ dagelijks
9^ 6f> chronos
<0 2 0nthewini
3 DE MtL|(wt
pen ander blijkt uit een ont-
[5-rapport dat de Neder-
'st Europarlementariër
Dankert heeft opgesteld
t de begrotings controle-
anissie van het Europees
iement Het rapport, dat
jenteel uit het Nederlands
ie andere EG-talen wordt
aid, komt volgend voor
op de agenda van het
jees Parlement. Daar
ikthet deel uit van een hele
e rapporten over fraudes
lEG-gelden en maatregelen
idie fraudes tegen te gaan.
e informatie die Dankert
jjn juridisch medewerker
it Wiersma nu verzameld
to over de BTW-afdrach-
tan lidstaten, is in hoofd-
1 afkomstig uit rapporten
lie Europese Rekenkamer.
M t de jaarverslagen van
deze instelling blijkt, dat de EG
in de jaren '80 tot en met '84 ten
gunste van zes lidstaten - de
helft dus van de totale EG -
zo'n 450 miljoen Ecu (meer dan
een miljard gulden) als 'onin
baar' heeft moeten afboeken.
In absolute zin is de Bondsre
publiek West Duitsland met
een oninbaar bedrag van 500
miljoen gulden de slordigste,
maar verhoudingsgewijs komt
die dubieuze eer aan Nederland
toe.
Het gaat daarbij om een op
telsom van kleinere bedragen,
die volgens de zesde BTW-
richtlijn van de EG 'onbedui
dende bedragen' heten, maar
ook om schulden van grote be
drijven als RSV, die een derge
lijk bedrijf bij wijze van steun
verlening worden kwijtge-
scholdea Menige overheid
Europarlementariër Piet
Dankert. - fotoanp
'vergeet' in een dergelijk geval,
dat ook over deze bedragen
BTW moet worden berekend
èn afgedragen.
Nederland blijkt juist op dit
punt het meest vergeetachtig,
maar scoort ook met achter
stallige betalingen (van '82 tot
'85 gemiddeld ruim 12 procent)
veruit het hoogst
„Dat doet de vraag rijzen,"
aldus Dankert, „of ook van
deze betalingen alweer niet een
groot deel als oninbaar moet
worden afgeschrevea En zeker
toont het aan hoe noodzakelijk
het is dat EG-verordeningen
worden nageleefd en de EG zelf
daarop controle houdt."
Volgens Dankert is dat te
meer van belang, omdat niet
alleen op het punt van de
BTW-afdrachten, maar ook bij
andere, nog moeilijker contro
leerbare 'eigen middelen' als
douanerechten en landbouw-
heffingen, de EG veel inkom
sten misloopt.
Een sprekend voorbeeld
daarvan kwam aan het licht
toen Dankert bij de opstelling
van zijn frauderapport de in
voer van tapioca uit Thailand
en China doorlichtte. In Neder
land worden voor dit zetmeel-
product, gerekend naar de
kwaliteit, twee invoertarieven
gehanteerd, maar in de prak
tijk bleken de diensten die in
Nederland belast zijn met de
heffing van de importgelden
tevens op te treden als Verze
keraar' voor die tapioca-han-
delaren, die met hun partijen
in het duurste douanetarief
vielen.
Dankert vindt het 'zeer be
denkelijk' dat nationale dien
sten en instellingen die belast
zijn met de inning van de eigen
middelen van de EG tevens op
treden als een soort schadever
zekeringsmaatschappij die im
porteurs schadeloos stelt als zij
te maken krijgen met voor hen
onaantrekkelijke, maar uit de
EG-wetgeving voortvloeiende
regels. „Tegen dergelijke prak
tijken," aldus Dankert, „zou de
Commissie, als dagelijks be
stuur van de EG, zich krachtig
teweer moeten stellen."
Datzelfde geldt voor ten on
rechte uitgekeerde EG-subsi-
dies, die door de betrokken lid
staat moeten worden terugge
vorderd en aan de Commissie
worden teruggegeven. Hoewel
Nederland op it punt geen
buitengewoon grote nalatig
heid kan worden verweten,
loopt de Commissie gerekend
over meerdere lidstaten en
meerdere jaren ook in deze sec
tor honderden miljoenen gul
densmis.
Dankert: „En dan praat ik
nog maar over de fraudegeval
len die door de lidstaten zijn
aangemeld Vaak gaat een lid
staat daartoe pas over als de
betrokken regering er vrij ze
ker van is dat de ten onrechte
uitgekeerde subsidie kan wor
den verhaald In het andere ge
val draait vaak de lidstaat zelf
voor de kosten op, en heeft dus
de betrokken regering er geen
belang bij zo'n fraudezaak aan
te melden. Je zou dat een pre
mie op oneerlijk gedrag kun
nen noemea"
Waarom uitgerekend Neder
land zowel op het punt van de
oninbare bedragen als op dat
van de achterstallige betalin
gen zo hoog scoort, heeft de Ne
derlandse oud-voorzitter van
het Europees Parlement niet
kunnen achterhalen. Volgens
hem geven ook de rapporten
van de Europese Rekenkamer
daarover geen uitsluitsel.
Maar vast staat voor Dan
kert, dat een ingrijpende men
taliteitsverandering bij zowel
de lidstaten als de Europese
Commissie moet garanderen,
dat met de EG-inkomsten
voortaan minder kan worden
gerommeld.
Dankert: „Het feit dat nu on
nodig zoveel geld verloren gaat,
is een verwijt aan de lidstaten,
maar zeker ook aan de Com
missie. Haar controle- en sanc
tiemogelijkheden moeten wor
den uitgebreid, maar in een
aantal lidstaten zou de Com
missie ook nu al, door gebruik
te maken van het strafproces
recht, een civiele vordering
kunnen instellen. Dat mes
snijdt aan twee kanten: het le
vert geld op, èn het werkt pre
ventief."
OMNIVERSUM
RUIMTTTHEAm
070-54 54 54
Ie
dan
len.
het gevoel hebt dat
nt(e) in u schuilt, dan
is opnemen. En zeker
an de sectoren waar
als u daarin werk-
'Onze' sectoren zijn:
en de gezondheids
ik-, civiel-technisch
en academisch
tel-
handgeschreven
met alle relevante
ring en opleiding,
tot het arrangeren
u dat heel snel van
zijn.
"empo-Team Uitzend-
ijpers, Keizers-
ven.
van een interce-
|ben samengesteld
anders willen, kuntu
peij, telefoon 020-
tWillem Reijn
AMSDONKSVEER
milieu-laboratorium
introl in Raamsdonks-
heeft gisteren een in-
seringsprogramma van
miljoen gulden officieel
floten. De Brabantse
amissaris der Koningin
F. Houben opende het
«we laboratorium, dat
mntrol in staat stelt bin-
een week monsters van
Échte grond of afval
ler te analyseren.
patrol is in zeven jaar uit-
Meeid van "nul' naar een be
smet 45 werknemers, voor
analisten, en een om-
ran vijf miljoen gulden. Het
|tijf begon als 'adviesbureau
laboratorium voor proces
afvalwater', maar door de
lie uitbreiding van de aan-
it voor het milieu, is ook
'werk van ALcontrol uitge-
Het laboratorium analy-
rtsinds enkele jaren ook bo-
en bodemwatermonsters,
eist die markt is snel ge
ilt „Het is voor ons een
nes van vallen en opstaan
leest", zegt directeur ir. J.
der Meer van ALcontrol.
waren geen normen en nie-
Ead nam de monsters op de-
wijze. Wij analyseerden
emmonsters op dezelfde
als afvalwater. Daarbij
gade je in miligrammen en
Ten we: het valt wel mee
de vervuiling. Maar de
Hen voor afvalwater en die
bodemverontreiniging
lenheel anders, dus rekenen
M in microgrammen: dan
1 ie wel duizend keer zo'n
•e waarde".
lea probleem was dat de
tteid nog geen normen had
•teteld. „In het begin van
leren tachtig bestond er het
"ikbeeld van een geheel
Jtöld Nederland Dat kwam
omdat iedereen anders
Directeur J. D. van der Meer op de afdeling chromatografie, waar vermengde stoffen worden gescheiden.
werkte. Nu lijkt het wel mee te
vallen: 95 procent van de mon
sters die we nemen is niet ver
ontreinigd De overheid is ook
zakelijker geworden. Je kunt
Nederland nooit helemaal
schoon krijgen. Zoals het met
Lekkerkerk is gegaan (toen
huizen werden afgebroken en
alle vuile grond werd wegge
haald, een operatie die de over
heid tientallen miljoenen gul
dens heeft gekost, WR) zal nu
niet meer voorkomen", zegt
Van der Meer, die overigens
van mening is dat vervuiling
van bedrijven alleen aan ban
den kan worden gelegd door
stringente wetgeving en con
trole.
Het bedrijfsleven is nauw
betrokken geweest bij de vast
stelling van de ministeriële
richtlijnen voor milieu-onder
zoek. „Wij hebben ook deelge
nomen in werkgroepen van het
- foto de stem/johan van gurp
ministerie van milieuhygiëne",
zegt Van der Meer. „Die af
stemming was hard nodig.
Grondwater werd door de een
gefiltreerd en bij de ander niet.
Dat gaf gigantische verschillen
in de uitkomsten. Die verschil
len zijn nu weggenomen".
De afgeronde investeringen
hebben voornamelijk op auto
matisering betrekking. Voor
een deel in de administratieve
verwerking maar grotendeels
in apparatuur voor het lab, dat
24 uur per dag en zeven dagen
in de week doordraait. „We
hebben nu nog een week van
analyse nodig, dat was vier we
ken", zegt Van der Meer.
Omdat de overheid voor bo
demonderzoek voldoende geld
heeft uitgetrokken, verwacht
de ALcontrol- directeur een
uitbreiding van het werk. Per 1
januari zal een nieuw kantoor
in De Bilt worden geopend,
waar vijf mensen komen te
werken. „Er is nu een verplicht
onderzoek voor plaatsen waar
gesubsidieerde woningbouw is
gepland. Verwacht mag wor
den dat dat onderzoek ook moet
worden gehouden op industrie
terreinen. En ook in de vrije
sector neemt de belangstelling
toe, want je kunt voor een paar
honderd gulden geen risico ne
men als je gaat bouwen". Een
ander gebied waar de aandacht
groeiende is, vormen de bo
dems van rivieren en kanalen.
De 'waterbodems' zullen de ko
mende jaren steeds meer werk
opleveren.
De grootste opdrachtgevers
voor ALcontrol zijn overheids
instanties -vooral Rijkswater
staat- en ingenieursbureau's
die zelf geen of een te klein la
boratorium hebben. Samen
zorgen zij voor een groeiende
omzet bij ALcontrol. De omzet
van vijf miljoen in '87 betekent
een toename van veertig pro
cent ten opzichte van 1986.
ALcontrol is een dochter van
Saybolt-Van Duyn uit Vlaar-
dingen, waarvan driekwart
van de aandelen weer in han
den is van de Amerikaanse
multinational Saybolt. De moe
der is geheel gespecialiseerd op
het gebied van de chemische
industrie. Het afgeven van cer
tificaten voor ladingen van
tankers maakt het grootste
deel van de omzet uit
"ThomMeens
HAAG - Premier Lub-
is kan tevreden zijn. Als
even meezit slaagt het
binet er eind januari in
Jklap in om de werkloos-
jt met 200.000 terug te
bigennaar ruim 480.000.
'trnee is dan direct een van
f hoofddoelstellingen van het
"toetsbeleid in deze periode
™öenlijkt: de werkloosheid
'tonen vier jaar met (meer
•I 200.000 mensen vermin-
°°r Lubbers moet dat een
•afstellende gedachte zijn.
•®e tijden waarin de export
•"■eert, de bedrijven hun
•ten zien afnemen en de in-
■rtngen naar een nul-ni-
dalen, slaagt hij er toch
r oven in om de werkloos-
t' Met een kwart omlaag te
lgen. Alle doemdenkers die
natste weken om het hardst
dat de werkloosheid
®r naar 800.000 omhoog zal
dan naar 500.000 zal da
nken op slag ongelijk te
toch zal niemand in het
"tot de vlag uitsteken over
Huiken van deze doelstel-
Want het gaat slechts om
(Otenkundige truc. Feite-
lt de werkloosheid tus-
,!u januari hooguit met
'to duizenden.
tekenwinst is een gevolg
oon nieuwe manier van
tellen die vanaf 1 januari
(voorlopig op proef) wordt ge
bruikt. De werkloosheid wordt
dan niet meer vastgesteld aan
de hand van het aantal inge
schreven werkzoekenden maar
aan de hand van veel strengere
criteria.
In de nieuwe telling wordt
heel streng de hand gehouden
aan de regels die gelden om de
werkloosheid te bepalen.
'Werkloos' is straks iedereen
die werk zoekt voor meer dan
20 uur, die direct beschikbaar
is, die niet ziek is, geen scholing
volgt en staat ingeschreven bij
het Gewestelijk Arbeidsbu
reau.
Die beperkingen brengen
met zich mee dat uiteindelijk
wellicht een kleine 200.000
mensen niet meer worden ge
registreerd als werklozen,hoe
wel ze dat zelf wel willen. Bui
ten de boot vallen straks alle
mensen die tijdelijk werk zoe
ken, veel WAO'ers, alle 57,5-ja-
rigen, allen die een schooloplei
ding volgen om hun kansen op
de arbeidsmarkt te vergroten,
mensen die ziek zijn en allen
die even een baantje hebben
aangenomen in afwachting van
betere tijden en beter werk.
Politiek ligt de nieuwe ma-
Minister De Koning: „Ik
ga niet ruziën over tel-effec-
ten. Dat moeten specialisten
maar uitvechten".
- foto de stem/johan van gurp
nier van tellen nogal gevoelig.
Iedereen is het er over eens dat
de huidige wijze voor teveel
vervuiling zorgt in het bestand,
maar of de nieuwe CBS-telling
nu echt het ei van Columbus is,
daaraan twijfelt menigeen.
Met name de oppositie is
bang dat het kabinet de nieuwe
telwijze zal gebruiken om zijn
falend werkgelegenheidsbeleid
te verkopen als een succes.
De PvdA'er Leijnse en D66-
Kamerlid Groenman vroegen
minister De Koning (Sociale
Zaken en Werkgelegenheid)
daarom deze week tijdens een
overleg om de werkloosheids
definitie aan te passen. Groen
man: „Het is toch te gek dat
iemand die een scholingscursus
volgt om zijn kansen te vergro
ten niet meer wordt meege
teld." En Leijnse: „Er gaat een
verkeerd beeld ontstaan. Door
administratieve effecten lijkt
het of de werkloosheid daalt."
Leijnse daagde De Koning
uit om in 1990 twee werkloos
heidscijfers te presenteren: één
volgens de nieuwe telling (dat
zal dan volgens schattingen
van dit moment ongeveer
425.000 zijn) en één volgens de
oude telling (200.000 meer).
„Anders kunnen wij nooit toet
sen of dit kabinet zijn doelstel
ling haalt."
Leijnse kreeg steun van
WD-woordvoerder Linscho-
ten. Ook hij wil voorkomen dat
er onduidelijkheid ontstaat
over de waarde van de cijfers.
„De minister mag niet de ver
denking op zich laden dat hij de
cijfers alleen wil opschonen om
zijn doelstelling te halen."
Maar de minister gaf geen
krimp. „Wij hebben gezegd dat
we de werkloosheid in 1990 met
200.000 willen terugdringen
naar 500.000. Ik ga nu niet ru
ziën over tel-effecten. Ik kan in
1990 niet beoordelen hoeveel
mensen minder worden geteld
als gevolg van de opschoning
van het bestand. Dat moeten de
specialisten maar uitvechten."
De Koning lijkt daarmee af
stand te nemen van de belofte
van premier Lubbers, hoewel
die nog steeds roept dat 200.000
minder de doelstelling blijft.
Lubbers heeft altijd gezegd
dat het om een echte verminde
ring van de werkloosheid moet
gaan en niet om een rekenkun
dige. De Koning wilde maan
dag alleen na heel lang en fel
aandringen van de hele Kamer
toezeggen „dat er geen mis
bruik zal worden gemaakt van
de nieuwe telwijze."
Maar wat is misbruik in de
ze? In 1983 is in ons land beslo
ten om alle mensen die werk
zoeken voor 20 uur of meer als
werkloze te tellen. Tot 1983 lag
de grens op 25 uur. Als gevolg
van die daling naar 20 uur
kwamen er van de ene dag op
de andere 100.000 werklozen bij.
„Daar heb ik toen ook niets van
gezegd", zei De Koning deze
week.
Hij wil nu niet meer gaan
tornen aan die norm van 20 uur
en wees suggesties van Groen
man af om zelfs mensen die
maar voor één uur werk zoe
ken als werkloze te registreren.
„Dat kan helemaal niet omdat
wij onze telling hebben aange
past aan de normen van de
ILO" (de internationale organi
satie die de arbeidsmarkt over
de hele wereld in de gaten
houdt), zei de minister.
Dat was een klein foutje. De
ILO wil juist wél dat allen die
zelfs maar voor één uur werk
zoeken worden geteld. Vrijwel
alle andere landen houden zich
daar ook aan. Als Nederland
dus zijn werkloosheid wil ver
gelijken met andere landen
moeten wij die groep mensen
ook gaan meetellen. En dan zou
de werkloosheid niet meer da
len als gevolg van een reken-
truc, maar fors stijgen (kenners
denken zelfs met meer dan
300.000!).
Die stijging wordt niet eens
veroorzaakt door een rekenme
thode, maar gewoon door toe
passing van de internationale
normen. Lubbers en De Koning
hebben nog heel wat uit te leg
gen voor het 1990 is.
AMERIKAANSE onder
zoekers hebben een paar
jaar geleden een experi
ment gedaan met de belo
ning van rattenvangers.
Ze ontvingen eerst één
dollar per rat. Voordien
kregen ze vier dollar per
uur.
Na vier weken gooiden de on
derzoekers het over een an
dere boeg. Na het vangen van
vier ratten mochten de van
gers grabbelen in een zak met
knikkers. Tevoren moesten ze
een kleur noemen. Wie de
goede knikker pakte, kreeg
vier dollar. Grepen ze de ver
keerde knikker, dan hadden
ze pech gehad.
De baas van de rattenvan
gers was heel tevreden. Zijn
mannen vingen meer ratten,
breidden hun gebied uit en de
kosten per gevangen rat lie-
pen met bijna een kwart te
rug.
De vangers genoten van
hun 'rat race'. Het was vooral
het spel dat hen motiveerde,
meer dan de knikkers.
Prestatiebeloning, want
daar ging het bij deze ratten
vangers om, komt voor in vele
variaties. De meest directe
vorm is stukloon: hoe meer
ratten, des te meer dollars.
Maar er zijn ook ingewikkel
der systemen die een bredere
beoordeling van prestaties
over een langere tijd behel
zen.
In Nederland is loon naar
werken in deze enge zin de
laatste twintig jaar steeds
meer op de achtergrond ge
raakt. In 1966 werd nog ze
ventig procent van de indu
strie-arbeiders betaald naar
gelang de geleverde presta
ties. Nu is er van stukloon
vrijwel geen sprake meer en
ook andere koppelingen tus
sen prestatie en beloning, zo
als een jaarlijkse beoordeling,
zijn in de jaren zeventig
goeddeels verdwenen.
Acht van de tien werkne
mers hebben vandaag de dag
een vaste beloning. Een baai
dag meer of minder is niet
meteen zichtbaar op de sala-
risstrook. Al zal iemand die
zijn loon enkel ziet als een
aanwezigheidspremie, niet zo
gauw carriere maken als de
collega met hart voor de zaak.
Dat wil zeggen: als de chef en
de organisatie deugen.
Of die zekerheid nou wel zo
leuk is? Uit onderzoek blijkt
dat de meeste mensen best
loon naar werken willen.
Vastigheid maakt ook een
beetje machteloos. Je krijgt
het gevoel dat je lot helemaal
in handen ligt van anderen:
personeelszaken of de vak
bond.
De laatste tijd is in ver
scheidene ondernemingen
prestatiebeloning ingevoerd:
bij verzekeraar Centraal Be
heer in Apeldoorn, bij het
Nijmeegse bedrijf Smitweld,
bij het winkelbedrijf Kon-
mar. Meestal tegen de zin van
de vakbonden maar met in
stemming van het personeel.
Bij Philips en Stork wordt
er nog over gepraat. Bij Shell
hebben de bonden het tij nog
kunnen keren.
-Ze moeten het zelf weten,
maar over een paar jaar heb
ben ze er spijt van', mopperen
de vakbondsbestuurders.
Iedereen denkt er beter van te
worden, maar velen zullen
bedrogen uit komen, is hun
idee.
Daar kan dr. Jasper von -
Grumbkow hen geen ongelijk
in gevea Hij is hoogleraar in
de sociale wetenschappen (ar
beid en organisatie) aan de
Open Universiteit in Heerlen
en heeft uitgebreid studie ge
maakt van beloningssyste
men. „De kater komt abso
luut", denkt hij.
Prestatieloon past wel in
deze tijd. Het collectief is niet
langer in tel. Uitzend- en op
roepkrachten knabbelen aan
ooit rotsvaste verworven
rechten. De macht van de
vakbonden in de bedrijven
taant. De werkgevers stappen
over hen heen naar hun eigen
personeel dat ook best een
beetje ondernemer wil wor
den.
Maar dan een ondernemer
met onnoemelijk veel concur
renten en een markt die de
prijs dicteert. Honderddui
zenden - werkloze 'onderne
mers' bederven de markt.
Probleem met prestatiebe
loning blijft altijd de beoor
deling. Bij de kassameisjes
van de Konmar ligt het sim
pel. De chef maakt 's avonds
zijn rapportcijfers op door
naar de omzet en het kasver-
schil te kijken.
Meestal zit het niet zo een
voudig in elkaar. Er worden
vaak ingewikkelde weten
schappelijke toeren uitge
haald om de prestaties zo veel
mogelijk zonder aanziens des
persoons te wegen.
De beoordeling blijft niet
temin de achilleshiel van de
prestatiebeloning. Het oor
deel van de chef geeft te vaak
de doorslag. En dan kan gaan
meetellen of iemand een
stropdas draagt of een rin
getje in zijn oor, een lange
broek of een minirok. Je hebt
overal hard werkende men
sen en anderen die handig
diezelfde indruk maken. Of
die gewoon blauwe ogen heb
ben. f
Een manier om daar uit te
komen is de beoordeling (en
dus eigenlijk ook de beloning)
openbaar te maken. Het punt
is dat de argumenten die dan
tevoorschijn komen, niet goed
over te brengen zijn. Vooral
bij de mensen die minder
krijgen. Is Ruud Gullit met
zijn miljoenenbenen tien keer
zo goed als Bennie Wijnste
kers?
Geheimzinnigheid geeft
macht. Zwijgend houdt de
chef zijn mensen vóór en nó
de dag des oordeels onder de
duim. Alleen als iemand op
een goeie dag de computer
van de salarisadministratie
kraakt, is de boot aaa
Met die openbaarheid
wordt het voorlopig niks. In
de jaren zeventig is een wets
ontwerp onderweg geweest
maar dat is inmiddels in de
diepste la gestopt die ze in
Den Haag hebben.
Daar ligt het nu stof te ver
zamelen, samen met plannen
voor vermogensaanwasdeling
en wat ander kleingoed uit
die tijd. Misschien komt het
nog eens tevoorschijn als al
die prestatiewerkers zich
straks gaan afvragen of ze
wel echt loon naar werken
krijgen.
ROTTERDAM - Personeelsmanagers worden in de ko
mende vijf jaar veel 'harder' en zakelijker. Tact en bereid
heid tot overleg verschuiven naar de achtergrond. De
kunst om anderen te overreden en om te gaan met kritiek,
gaat het afleggen tegen het vermogen om te organiseren en
veranderingen door te voeren.
Een team van de Erasmus Uni
versiteit komt tot deze conclu
sies na onderzoek onder 660
hoofden van personeelszaken
en 200 lagere personeelsfunc
tionarissen.
Volgens de personeelsmana
gers zullen er niet alleen ver
schuivingen komen in het be
lang dat in 1992 aan hun afzon
derlijke deeltaken zal worden
gehecht. Zij zeggen ook dat
vrijwel alle eisen die nu aan
hen worden gesteld, over vijf
jaar zullen zijn verzwaard.
Slechts aan twee eisen zal min
der zwaar worden getild: de
bereidheid tot overleg en 'con
tactuele vaardigheid'.
Als minder belangrijke ta
ken en aandachtsgebieden
worden voor '92 genoemd: be
handeling van klachten, be
drijfsmaatschappelijk werk,
personeelsadministratie en
functiewaardering.
Een belangrijke eis waaraan
de personeelsmanager van 1992
zal moeten voldoen is profes
sionalisering op het gebied van
planning, computertoepassing,
budgettering en strategievor
ming. Opvallend is de vermin
dering van het belang dat aan
medezeggenschap wordt toege
schreven. Ook de beloning van
werknemers schuift naar ach
ter in het aandachtsveld. Vol
gens de onderzoekers blijkt er
minder ruimte over te blijven
voor een 'zorgzame organisa
tie'.
Voor de onderzoekers 'ver
rassend hoog' blijft het onder
werp 'arbeidsmotivatie' scoren
als het gaat om de kennis
waarover de personeelschef
van 1992 moet beschikken.
Maar het onderwerp sociaal/
arbeidsrecht, dat nu nog als
taak nummer één bovenaan
staat, duikelt naar de twaalfde
plaats, en het onderwerp 'so
ciale zekerheid' zakt van de
derde naar de zestiende plaats.
Op het gebied van 'houding
en instelling' van de perso
neelsmanager blijft 'integer'
bovenaan staan. In het rijtje
van belangrijkste eisen stijgt
'resultaatgerichtheid' van de
achttiende naar de derde
plaats, en 'kostenbewust' van
de twintigste naar de negende.
Uit de 'toptien' voor 'houding
en instelling' verdwijnen 'be
reidheid tot overleg' (van vijf
naar vijftien) en 'tact' (van ze
ven naar twaalf).
Het blad PW, maandblad
voor personeelsmanagement,
dat over het onderzoek publi
ceert, vraagt zich voorzichtig af
of deze resultaten 'signalen zijn
van de terugkeer van de auto
ritaire stijl van leidinggeven'.