Alleen met vakwerk word je populair'
NEDERLAND MOET RUDI CARRELL VOORLOPIG NOG MISSEN
Kinderen bekronen Stem-foto
'Soms is beeldhouwen een riskante onderneming'
ijenberglj]
MELANIE DE VROOM MAAKTE 'SOCIAAL-CULTUREEL KUNSTWERK'
1
DINSDAG 15 DECEMBER 1987
UPPERTAL - Een opname voor Rudi Carrells
aatste show 'Die verflixte Sieben'. In beeld zijn
negen grote pilaren met letters die het woord
follywood' vormen.
Barschel
Films
rMsmsffisnsr
"VAN 28 JANUARI T/M 7 FEBRUARI
Veel buitenlands werk op
Film Festival Rotterdam
Symposium
„Als je in België wegloopt waar'
het je niet bevalt, kan je wel aan
het lopen blijven"
Bob den Uyl, schrijver
DE STEM
T2
er
sa
M
SS!
8S:
is
•Xv.'
',v.y
loer Rink Drost
vraagt de kijkers te raden achter welke letter hij
t: „Hinter welche Buchstabe habe ich mich ver
leekt?" En dan komt hij tevoorschijn van achter de Y.
asjes vertelt hij, wat de kijker deze avond mag ver
lachten van zijn grote zaterdagavondshow.
(technici draaien de opname
Muziek klopt, tijdsduur
opt, tekst is pakkend genoeg,
komt vlot in beeld. Maar
opname moet over: Rudi
de naamvallen ingeslikt,
lag' doch bitte: hinter wel-
£M BuchstabEN..." schalt
it door de luidspreker. Het
de ritueel speelt zich opnieuw
en dan komt de zin: „Hinten
lelch... eh..." Grijnzend komt
tall tevoorschijn: „Sag' das
ittenoch einmal!" Nu schrijft
j het op een kladje. De zaak
opt vervolgens gesmeerd.
Speelt het feit dat Rudi Car-
na 22 jaren zijn Duits nog
ds met een overduidelijk
rbaar Nederlands accent
tspreekt een rol in de ongelo-
lijke populariteit die de Ne-
ilandse showmaster bij onze
(terburen geniet?
Carrell: „Vergeet dat maar.
ijn taaltje heeft men mis
kien de eerste paar keren
ig gevonden, maar wat in
and gevraagd wordt is
iteit Alleen met het leve-
;an vakwerk, ideeën en
jkheid kun je popu-
worden De uitspraak van
in Duits heeft daar geen so-
ieter mee te maken. Trou-
de naamvalsuitgangen
;en de Duitsers zelf ook bij
eur in, omdat ze anders
te lang moeten naden-
ii Carrell geeft toe, dat
lat hem betreft naast kwali-
I' het geluk wel een belang-
lilte rol heeft gespeeld.
I „ft heb altijd ontzettend veel
pluk gehad. Mijn grootste ge
was misschien wel dat mijn
ook het amuseren van
J publiek als vak had. Voor
was daardoor heel veel
Klfsprekend wat ik anders
had moeten aanleren. Op der
tienjarige leeftijd wist ik in
Alkmaar al een zaal met 500
man plat te krijgen Maar ook
met andere dingen heb ik
eigenlijk altijd geluk gehad.
Voor mij is het medium televi
sie prachtig op tijd gekomen. Ik
ben ermee geboren, voor mij
was het dè uitvinding. Maar
dat hoef ik mijn zoon niet te
vertellen. Die ziet televisie als
een heel gewoon gebruiksvoor
werp dat er altijd is geweest.
Hij kan daar niet lyrisch over
worden. Ik ben altijd een beetje
tv-idealist gebleven".
Nog veel meer geluk ziet Car
rell, omkijkend naar zijn car
rière: zijn Zilveren Roos, zijn
precies op tijd gekomen nieuwe
mogelijkheden in Duitsland,
zijn ideeënkeuzes, zijn mede
werkers, zijn tijdig ophouden
met bepaalde series. Dat laat
ste licht hij toe met een recent
voorbeeld: „Wat was ik blij dat
we waren gestopt met Rudi's
Tagesshow kort voordat het
schandaal in Kiel draaide! Dat
was nou puur geluk. Na de
dood van Uwe Barschel had het
programma er zonder meer
uitgegooid moeten worden
Mensen die helemaal onderaan
zitten, daar kun je geen grapjes
over maken Grappen maak je
over mensen die aan de top zit
ten Die kunnen dat verdragen.
Natuurlijk zijn er lieden die
Barschel-grapjes leuk vinden.
Maar ik wil dingen brengen die
ik zelf leuk vind".
Nu het woord Tagesshow is
gevallen, dringen zich meteen
enkele vragen op. Komt de Ta
gesshow nog terug op het Duitse
Rudi Carrell: Nederland is burocratischer, hoe gek dat ook
klinkt.
schermIs zoiets in Nederland
ook te realiseren?
„Voorlopig ga ik er niet mee
door. Je moet natuurlijk nooit
'nooit' zeggen, maar nu is het
mooi geweest. Ik heb er 35 ge
maakt. Eerst heb ik jarenlang
de SPD op de hak genomen en
vervolgens jarenlang de CDU.
Kijk, wanneer nu de Groenen
eens aan het bewind zouden
komen, dan had ik weer stof
genoeg voor een paar jaar Ta
gesshow. Maar zie jij dat ge
beuren?"
Het aardige voor Rudi Carrell
is, dat deze bewering voor zijn
showprogramma's tot nu toe
niet is opgegaan Een goede
LTIAUT Cl/S
J-?
axel tel. 01155-2
IDe winnende foto van Dick de Boer.
I onze verslaggever
^tóndeijuryvan
Rmg Krant in
lf® Klas heeft een
|oto van stemfoto-
I uit i Dick de Boer
ES*»» tot de
I kste foto inde ca-
I gorie Nederland.
fcfafen van 25
Waden deden
Wedstrijd
l Er waren
categorieën.
fanhr?1Ve Neder"
waren dat re
gio, Europa en we
reld.
Het is niet de eerste
keer dat Dick de
Boer in de prijzen
valt. Eerder won hij
onder andere een
eerste prijs bij de
Zilveren Camera in
de categorie feature.
De winnende foto
is gemaakt tijdens de
landelijke demon
stratie van de poli
tiebonden tegen het
bezuinigingsbeleid
van de ministers
Korthals Altes en
Van Dijk. De demon
stratie vond 26 okto-
Dick de Boer.
ber plaats in Den
Haag. De bewuste
foto is vlak bij het
Malieveld gemaakt.
Dick de Boer heeft
wel een verklaring
waarom zijn foto ge
kozen is. „Kinderen
letten op andere as
pecten dan volwas
senen. Ze zijn niet zo
geïnteresseerd in
echte nieuwsfoto's.
Ze letten op andere
zaken. Als kind weet
je dat je niet in het
openbaar een plas
mag plegen en nu
zien ze dat de hand
havers van de wet
ook wel eens een
overtreding begaan".
FOTO AHCHIEF DE STEM
spiegel is Duitsland-2. „Het
ZDF probeert ons steeds te tor
pederen met het gelijktijdig
uitzenden van goede films, die
doorgaans nog niet in de bio
scoop zijn geweest. Het leuke is,
dat het altijd nog is mislukt: de
Rudi-Carrell-Show heeft altijd
hogere kijkcijfers gehaald. En
deze keer wordt het verschil
nog veel groter, dat durf ik te
voorspellen Het ZDF zendt een
rotfilm uit".
Is het werken in Duitsland
nu in principe anders dan in
Nederland?
„Nee. In beide landen wordt
het tv-werk even professioneel
aangepakt; in beide landen
dien je kwaliteit van een hoog
gehalte te brengen. Ik voel me
in Nederland net zo thuis als in
Duitsland, net als waar ook ter
wereld trouwens. Maar in
Duitsland voel ik me gelukkig.
Ik werk er fijn; ik krijg van de
ARD bijzonder veel vrijheid.
Wel vind ik, hoe gek dat ook
klinkt, Nederland burocrati
scher. Als ik in Nederland iets
gedaan wil krijgen en ik meld
me als Carrell, dan kost het
tien procent extra. In Duits
land krijg ik tien procent kor
ting."
En het publiek?
„Het publiek is in Duitsland
- heel grof genomen natuurlijk
- wel anders. In Nederland ko
men de mensen naar je show
met het idee: hier ben ik, pro
beer me maar aan het lachen te
brengen. In Duitsland zeggen
de mensen veeleer: Ik wil van
avond plezier hebben, dus ik ga
naar de Rudi-Carrell-show
kijken.
Het Duitse en Nederlandse
publiek vergelijkend consta
teert Carrell een zelfde ver
schuiving in mentaliteit van
noord naar zuid in Duitsland
als in Nederland. „Het publiek
in Hamburg en Bremen kun je
vergelijken met dat in Fries
land en Groningen, het publiek
in Beieren komt qua mentali
teit een beetje overeen met dat
in Limburg. Zelf vind ik het
publiek in Groningen en Fries
land het beste dat je kunt krij
gen".
In Nederland hoeft Rudi niet
meer met een nationale variant
op de Tagesshow aan te komen,
meent hij.
„In Duitsland was zo'n kol
derieke behandeling van het
journaal iets nieuws. Maar in
Nederland is dat al zo veel ge
daan. Van Kooten en De Bie
bijvoorbeeld, en Spaan en Ver-
meegen met hun Popie Jopie.
Nee, daar ligt geen markt voor
mij".
Mogen we Carrell deson
danks binnen een overzienbare
tijd in Nederland weer op de
buis verwachten?
„Ik heb op dit moment hele
maal geen plannen voor pro
gramma's in Nederland. Ik zou
er ook geen tijd voor hebben,
want het hele volgende jaar zit
ik hier in Duitsland al weer
vol. Wie mij in Nederland op de
buis wil zien zal naar de ARD
moeten kijken. Dat is het leuke
van de Duitse televisie: je bent
in een groot deel van Europa te
ontvangen. Ik vind het heerlijk
om in Duitsland te werken. In
Nederland was mijn creativi
teit beperkt. Begrijp me goed,
ik wil niet zeggen dat Neder
land te klein is, maar wel dat
voor mij Nederland te klein is.
Als ik zie hoe in Nederland een
Joop van den Ende met zijn
theaterbureau werkt, daar
neem ik mijn pet voor af. Dat
zou ik niet kunnen. Ik ben blij
met mijn areaal van Duitsland,
Oostenrijk, Zwitserland, soms
de DDR en een stuk Frank
rijk".
Toch maakt Carrell wat zijn
optreden in Nederland betreft
een klein voorbehoud: „Stel
nou eens dat in Nederland het
tv-programma 'Op goed geluk'
met Carry Tefsen geen door
slaand succes wordt, en stel
nou eens dat John de Mol mij
zou vragen het te presenteren...
ik geloof dat ik dan echt moeite
zou doen om er de nodige tijd
voor vrij te maken".
Daar zit een verhaal achter.
In Beieren brengt 'Der Rudi'
namelijk met enorm succes een
programma van dezelfde opzet,
onder de naam 'Herzblatt'.
„Het is werkelijk onvoorstel
baar. Ik zit op het regionale
net, BR 3 dus, in het voor
avondprogramma, en ik haal
een kijkdichtheid van 43 pro
cent. Zo'n percentage zou me
nigeen op het eerste of tweede
net in de hoofdkijktijd wensen.
De mensen blijven er echt voor
thuis. Ik had dat idee graag als
opvolger voor mijn Verflixte
Sieben in het zaterdagavond
programma op het eerste net
willen lanceren, maar de Bay-
rische Rundfunk wil het niet
meer kwijt En geef ze eens on
gelijk. Maar nu moest ik voor
het ARD-zaterdagavondpro-
gramma iets anders beden
ken".
Hoe komt Rudi aan 'Herz
blatt'?
„Ik had ervan gehoord en
kwam erachter, dat de rechten
voor Duitsland bij de Bayri-
sche Rundfunk lagen. Ik wilde
die rechten graag hebben, dus
heb ik opgebeld naar München.
Daar deden ze helemaal niet
enthousiast; ze zagen er eigen
lijk niets in. Ze hadden een pi-
loot-uitzending gehad en die
was een flop geworden. Ik heb
hun toen aangeboden dat ik het
programma voor hen wilde
presenteren, als ik de rechten
voor heel Duitsland erop kon
krijgen. Daarmee ging men ak
koord, en vervolgens is het een
werkelijk gigantisch succes ge
worden. We lachen wat af! De
Van onze filmredactie
HET ZEVENTIENDE
Film Festival Rotter
dam (voorheen Film
International) wordt
gehouden van 28 ja
nuari tot en met 7 fe
bruari. Het accent zal
liggen op films uit
Portugal, Noord-Afri-
ka, Sovjetunie, Volks
republiek China en
Azië. Festival-direc
teur Huub Bals reist
momenteel deze gebie
den af.
Vertoond worden o.a.
'Yeelen' van de Malinese
regisseur Souleymans
Cissé, in 1987 bekroond in
Cannes met de speciale
juryprijs; twee films van
de Russische Kira Mura-
tova, een korte film van
de Armeense cineast Ser-
gej Paradjanov, die vorig
jaar de Rotterdam
Award won met 'Het fort
van Souram' en 'Liefde
op het eerste gezicht' van
de Georgische regisseur
Rezo Esadse (The Nylob
Christmas Tree).
De laat
ste film van de dit jaar
overleden John Huston,
The Dead', beleeft in
Rotterdam zijn Neder
landse première. Boven
dien wordt een klein re
trospectief met een docu
mentaire aan deze Ame
rikaanse cineast gewijd.
Verder staat werk op
het programma van Sho-
hei Imamura, 'Barfly'
John Huston: laatste
film te zien in Rotter
dam. - FOTO Af
van Barbet Schroeder, de
Bukowski-film met Mic
key Rourke; 'Sous le so-
leil de Satan' van Mau
rice Pialat en o.a. de laat
ste film van Stephen
Frears, 'Sammy and Ro-
sie get laid'. Behalve de
filmvertoningen heeft
een aantal andere activi
teiten plaats, zoals de Ci-
nemart, de Nacht van de
Krant, het Filmbal en de
vertoning van 'The Ge
neral' van Buster Keaton
met een nieuwe muzieks-
core van de filmcompo
nist Carl Davis, die zelf
de begeleidende uitvoe
ring door het Rotterdams
Philharmonisch Orkest
zal dirigeren.
Het festival
speelt zich weer af in de
bioscopen op en rond de
Kruiskade. De voorver
koop begint op 1 januari.
laatste keer was de ontknoping
zo komisch, dat ik minutenlang
geen woord heb kunnen uit
brengen van het lachen".
Nu 'Herzblatt' voorbehouden
blijft voor de Beieren en de
'verkabelde' Duitsers, hoe gaat
nu de opvolger van de Verflixte
Sieben er uit zien?
„Precies weet ik dat nog niet,
maar ik heb natuurlijk wel al
bepaalde ideeën. Er komt iets
in dat in Nederland een grote
vlucht heeft genomen, maar in
Duitsland nog grotendeels on
bekend is: een onderdeel geënt
op de Soundmix-Show van
Henny Huisman. Dat pro
gramma vind ik grandioos. In
mijn laatste 'Sieben' komt
daarvan al een voorproefje.
Het quiz-idee gaat er bij mij
uit In plaats daarvan wil ik
mensen aangenaam gaan ver
rassen. Echt letterlijk verras
sen, thuis of op hun werk.
Kijk, een voorbeeld We we
ten van een man, dat-ie altijd
als een dirigent de maat slaat
wanneer hij muziek hoort die
hij mooi vindt. Zou het dan niet
kostelijk zijn een bus voor zijn
deur te laten stoppen, daaruit
het orkest van James Last te
laten stappen en tegen die man
te zeggen: nou, ga je gang!? En
dan is er bijvoorbeeld een
vroedvrouw die 65 jaar is ge
worden en die met pensioen
gaat Is het niet aardig, die
vrouw te confronteren met 65
kinderen die zij ter wereld
heeft geholpen, met daarbij een
vader plus zijn veertien kinde
ren, allemaal geboren onder
begeleiding van deze vroed
vrouw? Kijk, die richting wil ik
uit met mijn nieuwe show".
Dat wordt dan weer een
bijna avondvullend pro
gramma van 90 minuten, tij
dens de hoofdkijktijd na het
nieuws van acht uur. „Eigen
lijk zie ik daar in toenemende
mate tegenop", zegt Carrell. „Ik
geloof niet meer zo in negentig-
minuten-shows. Ze duren te
lang; de mensen blijven er niet
meer voor zitten".
Door Henk Egbers
„IK DENK in steen", zegt
Melanie de Vroom uit Bre
da. Tot welke interessante
vormen dat kan leiden, is te
zien aan het stenen kunst
werk van haar hand, dat
zaterdag onthuld werd voor
het nieuwe sociaal-cultu
rele centrum De Bolderik'
in Sleeuwijk. Met deze drie
meter hoge plastiek beves
tigt zij de faam van een be
kwaam beeldhouwster, die
zij in de voorbije tien jaar
heeft verworven.
Melanie de Vroom (Leiden
1952) studeerde van 1971-1976
aan de academie St. Joost in
Breda. In haar vierde (stage)
jaar ging ze werken in de be
kende steengroeven van het
Italiaanse Carrara. Op een Ne
derlandse academie leer je
brons-gieten, wat hakken in
hout of zachte mergel, maar
échte steen heb je hier niet di
rect bij de hand. „Daar kreeg ik
contact met allerlei marmer
soorten, met volumes en mas
sa's; met de 'inhoud' ervan door
het polijsten". Haar beelden in
de volgende jaren zullen zich
ook als zodanig karakteriseren.
Knap gevormde en intens ge
polijste volumes.
Melanie: „Ik kreeg het ge
voel dat het teveel ambacht
werd; dat de steen soms geen
steen meer bleef. Wat is steen?
Wat kun je ermee doen? Met
het maken van breukvlakken
en boorgaten begon ik dat te
onderzoeken. De steen zelf
hield me bezig; niet als mate
riaal om er figuratiefs mee te
doen. De cannelures (gootvor-
ipige groeven in klassieke zui-
Melanie de Vroom bezig met het hakken van de waaier in
haar atelier in Oosterhout.
len) ontstonden als het ware
vanzelf bij dat onderzoek en
hadden aanvankelijk niets te
maken met het kopiëren van
bijvoorbeeld Griekse zuilen.
Wel ben ik me daardoor meer
gaan verdiepen in de oudheid;
met de restanten ervan. Maar
ik wil deze gegevens anders or
denen".
Deze zomer werd zij uitgeko
zen om deel te nemen aan het
beeldhouwwerkerssymposium
Amersfoort (15 augustus-26
september). Daar heeft zij heel
duidelijk vorm kunnen geven
aan deze ontwikkeling in haar
werk. Aan de Holkerweg in
deze stad ligt haar werkstuk nu
samen met die van de zeven
andere deelnemers in een ge
strekte lijn opgesteld. Eerder
nam ze met werk deel aan on
der meer de 'Salon de la jeune
sculpture' in Parijs, de 'Scultori
e artigiani in un centro storico'
in het Italiaanse Pietrasanta en
in het Franse Fontenay sous
Bois aan de Sculpture Contem
poraine. Onlangs waren haar
sculpturen te zien op de Bra
bant Biënnale. Opvallend is de
laatste jaren de manier waarop
zij lood met steen combineert;
zachte plooibaarheid tegenover
harde onwrikbaarheid
„Het beeldhouwen is zeer li
chamelijk, maar ik houd van
dit ambacht en van technische
dingen. Soms is het een zeer
riskante onderneming. Zagen,
hakken, tillen, polijsten, bo
ren. Ik ben eraan gewend om
daarbij goed ingepakt te zijn en
een stofmasker, bril en oordop
pen te dragen. Marmer is niet
zo gevaarlijk als graniet".
Voor het beeld in Sleeuwijk
is ze zelf in Italië de steensoort
gaan uitzoeken. Behalve in
Amersfoort maakte ze eerder
een groot stenen teken voor het
hoofdkantoor TNT Ipec in Dui
ven, terwijl er onder meer ook
voor de Rabobank in Prinsen
beek en de sociale dienst in
Breda opdrachten werden uit
gevoerd.
Ze is zeer gestimuleerd door
het enthousiasme van de werk
groep, die het eerste monumen
tale kunstwerk binnen het
openbare leven van Sleeuwijk
moest realiseren. Het moest een
baken langs de weg met een
symbolische betekenisfunctie
worden. De twee pijlers - be
staande uit 2x3 pilaren uit Bel
gisch hardsteen op een 3x3 me
ter voetstuk - wijzen op de so
ciale en culturele activiteiten in
De Bolderik. De twee meter
brede wit marmeren waaier
(niet plat, maar met een draai
in het vlak) wijst op de geza
menlijkheid van beide werk
zaamheden. Sokkel en funda
ment staan in relatie met de
architectuur van het achterlig
gende gebouw.
Melanie de Vroom werd ge-
Het voltooide monument
op zijn plaats in Sleeuwijk
(3x2 meter).
- FOTO'SM.DE VROOM
selecteerd uit enkele voor
drachten, gedaan door de
Nieuwe Brabantse Kunst
Stichting die met haar uitvoe
rige documentatie van kunste
naars in Brabant bemiddelt bij
dit soort opdrachten. De werk
groep: „Wij hebben haar una
niem gekozen. Zij voelde het
best aan wat wij wilden. Er
was snel en enthousiast con
tact. Bovendien was ook snel
duidelijk dat zij gedegen werkt.
Al op heel korte termijn was er
bijvoorbeeld een maquette met
een eerste ontwerp op schaal."
Via de 1%-regeling was er een
bedrag van 17.500,- beschik
baar. De provincie Noord-Bra
bant heeft daarna, op advies
van de commissie Rijksbijdra
geregeling, er nog eens
17.300,- bijgedaan.